Provincie Flevoland Verkenning toekomstvisie leefomgeving Atelier Flevo-perspectieven, 29 maart 2016

Transcriptie

1 Provincie Flevoland Verkenning toekomstvisie leefomgeving Atelier Flevo-perspectieven, 29 maart 2016 De Flevo-context: immigratie en acculturatie in Nederland, en arbeidsmigratiedruk in traditionale herkomstlanden George Groenewold Senior onderzoeker Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI-KNAW-RUG), Den Haag

2 1. Verschuivingen in migratie naar Nederland en demografische gevolgen 2. Opvattingen over culturele aanpassing (acculturatie) (casestudy jong-volwassenen van Turkse afkomst) 3. Verkenning migratiedruk in traditionele herkomstlanden van arbeidsmigranten (case-study Turkije, Marokko)

3 1. Verschuivingen in migratie naar Nederland en demografische gevolgen

4 Tabel 1: Verschuivingen in de top-15 van nationaliteiten van immigranten Nederland 21,396 Nederland 28,397 Nederland 28,756 2 Ex-Joegoslavië 7,565 Polen 15,022 Polen 23,923 3 Duitsland 5,746 Duitsland 9,391 Syrië 8,619 4 Turkije 4,717 Ex-USSR 6,030 Duitsland 8,077 5 UK 3,473 China 5,036 Ex-USSR 6,653 6 NL Antillen, Aruba 3,341 Turkije 4,460 India 5,249 7 Marokko 3,193 NL Antillen, Aruba 4,432 China 5,190 8 Irak 2,990 Somalië 4,384 Bulgarije 5,022 9 Somalië 2,923 Bulgarije 4,241 UK 4, Suriname 2,647 UK 4,033 Italië 4, Iran 2,643 USA 3,726 Roemenië 4, USA 2,427 India 3,342 USA 4, Ex-USSR 2,155 Frankrijk 2,800 Spanje 4, België 1,682 Spanje 2,764 Turkije 3, Afghanistan 1,480 Roemenië 2,697 Frankrijk 3,458 Subtotaal 68, , ,000 71% 65% 66% Aandeel westerse landen 46% 51% 54% Totaal immigratie 96, , ,949 Migratie-saldo (I-E) 13,904 33,081 35,087 Bron: CBS Statline, 2016

5 Tabel 2: Asielverzoeken (inclusief na-reizende familieleden) Voormalige USSR 1,885 1,185 1,775 1,050 1,205 1,500 Voormalig Joegoslavie 15 6, ,380 Afghaans 135 1, ,585 1, ,945 Algerijns Chinees Eritrees ,055 4,100 8,435 Ethiopisch Iraaks 20 2,430 1,620 1,905 1,410 1,570 3,450 Iraans 510 2, , ,075 Marokkaans Somalisch 20 3,975 1,315 3,670 3,185 1, Sri Lankaans 2,090 1, Surinaams Syrisch ,620 11,595 27,710 Turks 1, Zonder / onbekend 740 1, ,890 5,685 Totaal nationaliteit 5,645 29,260 12,345 15,155 16,725 29,890 58,880 Bron: CBS Statline, 2016

6 Tabel 3: veranderingen in samenstelling Nederlandse bevolking Gemiddelde jaarlijks groei % 2000 % 2015 % Totaal 15,863, % 16,900, % 0.4% Autochtoon 13,088,648 83% 13,235,405 78% 0.1% Allochtoon (eerste en tweede generatie) 2,775,302 17% 3,665,321 22% 1.9% Westers 1,366,535 8% 1,626,812 10% 1.2% Niet-westers 1,408,767 9% 2,038,509 12% 2.5% Niet-westers, waarvan: Marokko 262,221 19% 380,755 19% 2.5% Antillen + Aruba 107,197 8% 148,926 7% 2.2% Suriname 302,514 21% 348,662 17% 0.9% Turkije 308,890 22% 396,555 19% 1.7% Overig niet-westers 427,945 30% 763,611 37% 3.9% Bron: CBS Statline, 2016

7 2. Opvattingen over culturele aanpassing (acculturatie) (case-study jong-volwassenen van Turkse afkomst)

8 Tabel 4: Opvattingen over culturele aanpassing onder jong volwassen van Turkse afkomst (18-35 jaar) en onder autochtone leeftijdsgenoten, waargenomen tussen 2006 en 2008, in procenten Bron: Groenewold, W.G.F., Valk, H.A.G. de & Ginneken, J.K.S. van (2014), Acculturation preferences of the Turkish second generation in 11 European cities. Urban Studies 51 (10):

9 3. Verkenning migratiedruk in traditionele herkomstlanden van arbeidsmigranten (case-study Turkije, Marokko)

10 Tabel 5: Verwachting groei arbeidsmigratie druk (d.w.z. groei omvang nietwerkende beroepsbevolking) in Marokko en Turkije in periode Waargenomen Bussiness-as-Usual scenario Open Economie scenario Gesloten Economie scenario Marokko a. Bruto Binnenlands Produkt (BNP) 4.4% 4.4% 4.4% 5.5% 5.5% 2.2% 2.2% b. Produktiviteit 2.9% 2.9% 2.9% 4.3% 4.3% 0.0% 0.0% c. Werkgelegenheid (a-b) 1.5% 1.5% 1.5% 1.1% 1.1% 2.2% 2.2% d. Beroepsbevolking (15-64 jaar) 1.7% 1.1% 0.8% 1.0% 0.7% 1.2% 0.9% e. Arbeidsdeelname (c-d) -0.2% 0.4% 0.6% 0.1% 0.5% 1.0% 1.3% f. Niet-werkende beroepsbevolking (=arbeidsmigratie druk) 190,033 86,968 17, ,848 23,902 7,140-93,204 Turkije a. Bruto Binnenlands Produkt (BNP) 3.8% 3.5% 3.5% 4.3% 4.3% 1.7% 1.7% b. Produktiviteit 2.6% 2.3% 2.3% 3.5% 3.5% 0.0% 0.0% c. Werkgelegenheid (a-b) 1.2% 1.1% 1.1% 0.8% 0.8% 1.7% 1.7% d. Beroepsbevolking (15-64 jaar) 1.9% 1.2% 0.7% 1.2% 0.7% 1.1% 0.6% e. Arbeidsdeelname (c-d) -0.7% -0.1% 0.4% -0.4% 0.1% 0.6% 1.1% f. Niet-werkende beroepsbevolking (=arbeidsmigratie druk) 529, , , , , , ,634 Bron: Groenewold, W.G.F. & Beer, J.A.A. de (2014), Population and development scenarios for EU neighbor countries in the South and East Mediterranean region. In: Eurostat/UNECE/ISTAT (eds.), Proceedings of the Sixth Eurostat/Uneca Work Session on Demographic Projections, Rome (Italy) October Roma: Instituto Nationale di Statistica, p

11 Toekomst Verdere diversificatie immigranten herkomstlanden en culturen, groter aandeel allochtone groepen in de bevolking, politieke macht gevolgen? Arbeidsmigratie druk in zuidelijke EU-buurlanden kan nog flink oplopen, hoe om te gaan met nieuwe migrantenstromen in toekomst. Echter, ook EU beroepsbevolking krimpt al (m.n. Duitsland), (geschoolde) arbeid importeren via immigratie, of productivitieit en arbeidsdeelname vergroten? Never a dull moment. Aandacht, expliciteren, onderschrijven centrale groepsoverstijgende sociale normen, waarden en gewoonten. Wie willen we zijn, wie willen we erbij hebben, en wie niet, en...wie durft dat uit te dragen! Kansen: nieuwe produktmix, voorbeeldfunctie rest van de wereld, sociaal en economisch investeringsklimaat verbetert als sociale en economische integratie van zowel immigrantengemeenschappen als autochtonen goed verloopt. Bedreigingen: Oplopende spanningen als onderlinge tollerantie m.b.t. normen, waarden en gewoonten niet wordt geborgd. Religieuze immigranten botsen met andersgelovigen en minder of niet-gelovigen. Spanning= verslechtering investeringsklimaat en slechte voor internationale handel, etc.