Nutriënten en organische stof stromen en voorraden op wereld en Europese schaal. Jan Peter Lesschen. Kimo van Dijk en Oene Oenema

Transcriptie

1 Nutriënten en organische stof stromen en voorraden op wereld en Europese schaal Jan Peter Lesschen Kimo van Dijk en Oene Oenema

2 Introductie Bodemvruchtbaarheid ongelijk verdeeld in de wereld Natuurlijke oorzaken Klimaat Bodemtype Menselijke oorzaken Landdegradatie Aanvoer van nutriënten en organische stof

3 Stelling De bodemvruchtbaarheid van de Nederlandse landbouwgronden is en wordt grotendeels bepaald door internationale invloeden Import (P) kunstmest Import veevoer Export landbouw producten Landbouw en milieubeleid

4 Mondiale P kunstmest consumptie FAOSTAT 2010

5 Fosfaaterts productie

6 Fosfaat tekorten en overschotten MacDonald et al. (2011)

7 Kunstmest en dierlijke mest N productie Erisman et al. (2011)

8 Mondiale bodem N balans NBV themadag, Bouwman 8 november et al. (2011) 2013

9 N handelsstromen granen en bonen (kton N) Galloway et al. (2008)

10 Stikstofstromen EU-27 Westhoek et al. (in press)

11 Stikstof emissies Ammoniak (NH 3 ) Lachgas (N 2 O)

12 Bodem P balansen in de EU Grizzetti & Aloe 2007 Cumulatieve P balans (kg P/ha) voor Csathó & Radimszky 2012 P balans (kg P/ha) EU-15 in 2000

13 P veevoer consumptie in EU-27 in 2005 Miterra-Europe model, based on CAPRI and FAO data

14 P stromen in EU-27 in 2005 Input Flows and stocks in Gg = Mkg = kton P per year Output Non-food materials & detergents Solid & liquid organic wastes Non-food export Organic wastes Crops & food products Animal feed & P additives Crop & food export Organic residues & wastes Manure export Manure losses Mineral P fertilizer Soil [150,000] Seed export NBV themadag, 8 november Leaching 2013 & runoff

15 P cycle in the Netherlands Smit et al. (2010)

16 P kringloop in Nederland Netto import/export Gg P Veevoer +58 Primaire kunstmest +21 Potentiële verliezen Accumulatie bodems Accumulatie milieu Gg P 31 6 Voedsel -9.5 Mest -7.0 Afval -2.7 Vastgelegd 22 Overschot 59

17 Surplus, kg P 2 O 5 /ha Cumulative surplus, kg P 2 O 5 /ha Fosfaatoverschot Nederlandse landbouw Annual Cumulative 1 kg P = 2,29 kg P 2 O Doelstelling Year Ehlert et al. (in prep)

18 LUCAS bodem C gehalte akkerland

19 LUCAS bodem C gehalte grasland

20 Kritisch bodem OC gehalte Wetenschappelijk nog niet duidelijk gedefinieerd, 1% of 2% organisch koolstof wordt vaak genoemd Roadmap Resource Efficient Europe: By 2020, soil organic matter levels should not be decreasing overall and should increase for soils with currently less than 3.5% organic matter Gebaseerd op deze doelstelling hebben de meeste akkerbouw gronden (73% van alle bodemmonsters) een te laag gehalte

21 % akkerbouwgronden onder streefwaarde

22 Koolstof aanvoerstromen akkerland

23 Environment Food security Stikstof is gerelateerd aan veel (EU) beleid Common Agriculture Policy Sustainable development Flagship resource efficiency Food production, N Food security, N Recycling, N Air quality directive Habitat directive Nitrates directive Air pollution, NOx, O 3 Productivity/Biodiversity, N deposition Ground/surface water, NO 3 Montreal protocol Kyoto protocol Water framework directive Ozon destruction Climate change, N 2 O Eutrophication, N

24 Conclusies De bodemvruchtbaarheid van de Nederlandse landbouwgronden is en wordt grotendeels bepaald door internationale invloeden Europa is sterk afhankelijk van de import van P, vooral via kunstmest (70%) en diervoeder en additieven (20%), voor NL verhouding andersom Nederland heeft hoogste N emissies per ha en hoogste ophoping van P in landbouwgronden Organische C input hoog, maar afbraaksnelheid nog onduidelijk

25 Vragen?