Schoolmobiliteit: feiten, cijfers en context Friso Metz
Mobiliteit naar de basisschool: een gedragsvraagstuk Schoolmobiliteit 2 KpVV dashboard: schoolmobiliteit is een gedragsvraagstuk Feiten & cijfers Knelpunten Gevolgen Breder perspectief http://kpvvdashboard-15.blogspot.nl
Schoolmobiliteit 3 Enkele feiten 1 op 3 basisschoolleerlingen wordt met de auto gebracht 17% gaat zelfstandig naar school 90% woont op loopafstand (1 km) 97% op fietsafstand (2 km) 11% bevolking 0 t/m 12 jaar 35 dodelijke slachtoffers 0 t/m 14 jaar 19% kinderen speelt nooit/ weinig buiten
Schoolmobiliteit 4 Schoolmobiliteit: de problemen - Kinderen bewegen minder - Kinderen nemen minder zelfstandig deel aan het verkeer - Meer kinderen met overgewicht - Verkeersongelukken met kinderen - Autoverkeer in woonwijken
Schoolmobiliteit 5 10 voordelen van lopen en fietsen (naar school) 1. Meer contact met buurtgenootjes 2. Je ontdekt de wereld al lopend/ fietsend SOCIAAL 3. Ruzietjes beter kunnen oplossen 4. Leniger 5. Betere conditie 6. Beter eten en slapen GEZOND 7. Minder risico astma 8. Minder overgewicht/ obesitas 9. Meer verkeerservaring VERKEERS- 10. Betere fietsvaardigheid ERVARING
Nauwelijks schaalvergroting basisscholen Schoolmobiliteit 6 Afname aantal scholen 2000-2010: 0,1% Afstand naar basisschool blijft kort Stad-platteland: klein verschil
Schoolmobiliteit 7 Objectieve verkeersveiligheid - 1990: 85 kinderen kwamen om in het verkeer - 1999: 61 kinderen - 2009: 35 kinderen Conclusie: het wordt steeds veiliger? Risico oudere kinderen groter - fietsende kinderen 10-14 jaar grootste knelpunt SWOV, 2009
Schoolmobiliteit 8 Subjectieve verkeersveiligheid verklaart meer dan schaalvergroting 13% scholen - geen verkeersexamen - fietsvaardigheid blijft achter Gevoel ouders: verkeer is onveilig Ouders halen & brengen de kids Kinderen doen minder verkeerservaring op Groter risico als ze naar middelbare school gaan
Schoolmobiliteit 9 Modal split Verschillen buurtschool - streekschool Ontwikkeling modal split 1994 2012 Auto 26 % 30 % Fiets 40 % 37 % Lopen 35 % 30 % CV/taxi? 3 %
Schoolmobiliteit 10 Bepalende factoren voor modal split - Ligging school t.o.v. de wijk - Bereikbaarheid van de school - Type ouders (werkende ouders met zorgtaken) - Type school (buurtschool/ streekschool) - Inschatting verkeersonveiligheid door ouders - Parkeersituatie - Fietsparkeermogelijkheden - Wachtruimte voor ouders met fiets - Weer
Schoolmobiliteit 11 Recent onderzoek VVN Waarom altijd/soms op de fiets en/of lopend naar school? 1. Gezond 2. De snelste manier om op school te komen 3. Kinderen doen ervaring op in het verkeer 4. Fietsen/lopen is leuk! 5. Mijn kind(eren) wil(len) dit graag Waarom kinderen begeleiden met fietsen en/of lopen? 1. Mijn kind is te jong om alleen te reizen 2. Dit vind ik gezellig! 3. De verkeersituatie op weg naar school is niet veilig genoeg
Schoolmobiliteit 12 Recent onderzoek VVN Waarom altijd/soms met de auto naar school? 1. Ik rij gelijk door naar mijn werk 2. Het weer is vaak te slecht om te lopen/fietsen 3. De school is te ver weg om te lopen/fietsen 4. Met de auto brengen is gewoon gemakkelijk Wat moet er voor u veranderen om meer te fietsen/lopen? 1. Niets! Kan ik nu eigenlijk ook al prima 2. De route naar school moet veiliger worden 3. De schoolomgeving moet veiliger worden 4. Er moet meer/betere fietsenstallingen komen bij school
Oplossingen: gedrag staat centraal Schoolmobiliteit 13 - Gedrag ouders vormt een probleem - Oplossing zit niet alleen in de fysieke inrichting - Oplossing is vaak maatwerk - Integrale aanpak nodig
Schoolmobiliteit in een breder perspectief Schoolmobiliteit 14 Schoolmobiliteit staat niet op zichzelf - gemeentelijk mobiliteitsbeleid - duurzame mobiliteit & mobiliteitsmanagement - verkeerseducatie - lopen & fietsen als onderdeel van de opvoeding - bewegen & gezondheid - veranderende rol overheid: van oplosser naar regisseur
Schoolmobiliteit 15 GVVP en scholen Quick scan GVVP s: - Vooral aandacht voor schoolroutes, schoolomgeving & verkeerseducatie - Weinig aandacht voor modal shift Trend: GVVP wordt duurzaam mobiliteitsplan (SUMP) - aantrekkelijke & leefbare gemeente - Schoolmobiliteit een issue - Bevorderen duurzaamheid (korte ritten) - Bevorderen dat kinderen zich zelfstandig verplaatsen
Schoolmobiliteit 16 Vlaanderen: schoolmobiliteitsplannen Actieplan duurzaam naar school (2007) Scholen krijgen subsidie met een schoolmobiliteitsplan - Analyse situatie - Aanpak met STOP-principe
Schoolmobiliteit 17 Bewegen & gezondheid JOGG-gemeenten - Gezond eten en bewegen gemakkelijk maken voor jongeren van 0-19 - Samenwerking met: - Gezondheidsprofessionals - Onderwijs, zorg, bedrijfsleven, sport - Ook aandacht voor schoolmobiliteit
Schoolmobiliteit als drager voor maatschappelijke doelen Jong geleerd is oud gedaan Ouders leren via de kinderen Via schoolmobiliteit aandacht voor: - (informele) verkeerseducatie - duurzame mobiliteit - bewegen & gezondheid Schoolmobiliteit 18 Verander de wereld. Begin bij de rit naar school -> dat vergt brede samenwerking met diverse organisaties