Leonardo Da Vinci s brug Bedoeling: De leerlingen overlopen in groepjes van 5 enkele opdrachten om dan uiteindelijk een brug te bouwen zoals Leonardo Da Vinci dit deed. Doelen: De leerlingen kunnen de instructie en/of foto s volgen en uitvoeren. het gebruikte materiaal onderzoeken en juist hanteren. in eigen woorden vertellen wat druk en spanning is. inzien dat materiaal niet altijd aan elkaar genageld, geschroefd of gelijmd moet worden om stevig te zijn. in eigen woorden vertellen wat loodrecht is en dit leggen met de tongspatels. in eigen woorden vertellen wat evenwijdig en snijdend is en dit leggen met de tongspatels. Leerplandoelen wiskunde (VVKBaO): MK28 Evenwijdigheid ontdekken in de omgeving. MK29 Evenwijdige en snijdende rechten en lijnstukken herkennen, benoemen en daarbij gebruik maken van de termen evenwijdig en snijdend. MK32 Loodrechte stand ontdekken in de omgeving. MK33 Rechten en lijnstukken die loodrecht op elkaar staan, herkennen, benoemen en daarbij gebruik maken van de term loodrecht. MK44 Constructies uitvoeren met voorschriften op foto of tekening of met verbaal gegeven voorschrift. MK45 In een concrete situatie oplossingen vinden voor een ruimtelijk probleem. MK49 Patronen herkennen in complexe figuren. Hoe gaan we te werk?: Voorbereiding: Deze activiteit kan passen binnen het thema bruggen, uitvindingen, Leonardo Da Vinci, Maak eerst een vooral de link met je thema. Toon daarna een aantal afbeeldingen van bruggen en zoek samen met de leerlingen naar gemeenschappelijke kenmerken. Eén van die kenmerken zijn de pijlers waarop een brug steunt. Achteraf vertel je de leerlingen dat ze vandaag een brug gaan bouwen zonder pijlers. Aan de slag: 1) Bespreek eerst (indien dit in je thema past) kort de achtergrond/geschiedenis van Leonardo Da Vinci: Leonardo da Vinci was een Italiaans schilder, uitvinder, beeldhouwer, natuuronderzoeker, ingenieur. Echt een zeer veelzijdig figuur. Leonardo bedacht rond 1480 een lichtgewicht brug
voor het leger. De brug moest makkelijk te vervoeren zijn, snel opgebouwd kunnen worden, stabiel en sterk zijn! Hij maakte er een schets van. Het bijzondere aan Leonardo s brugontwerp is dat er voor de constructie geen bevestigingsmateriaal nodig is zoals touw, spijkers of lijm. Of de brug daadwerkelijk ook in veldslagen is gebruikt, is onbekend. We weten niet of Leonardo zijn constructie heeft proberen te berekenen. Waarschijnlijk is de brug proefondervindelijk tot stand gekomen. Bruggenbouwers van nu werken eerst alle gegevens uit. 2) Verdeel de leerlingen in groepjes van vijf. Laat hen de opdrachten op de fiche uitvoeren. Het is de bedoeling dat de leerlingen zo zelfstandig mogelijk de opdrachten uitvoeren. De leerkracht heeft de rol van coach: hij zal geen antwoorden geven maar in eerste instantie doorvragen, vervolgens indien nodig een beperkt aantal mogelijkheden aanbieden en pas op het allerlaatste een oplossing suggereren. Deze activiteit kan ook worden gebruikt in combinatie met andere activiteiten, een doorschuifsysteem We zorgen ervoor dat elke leerling op het einde van de opdracht beschikt over de toelichting en een 'product' (een brug zonder pijlers). Nabespreking: Na de uitvoering van de opdracht houden we een nabespreking. We zorgen ervoor dat de antwoorden van de leerlingen met mekaar worden vergeleken en geëvalueerd. Vertel op welke wijze je bij je ontwerp rekening hebt gehouden met de vooropgestelde voorwaarden (een brug, geen pijlers, geen hechtingen ). Wat vind jij positief aan de brug? Vertel op welke wijze de groep haar taak heeft uitgevoerd! Extra: De Leonardoslang Door een constructie die doet denken aan een gelijkaardige constructie van Da Vinci kunnen we met koffieroerstokjes een lange constructie, een soort slang, maken. Ze springt op wanneer een eerste stokje wordt losgelaten. Voorbeelden en instructie: https://www.youtube.com/watch?v=xnvuablzip8 https://www.youtube.com/watch?v=23vfo9hfvfm
De Leonardobrug Overloop de opdrachten één voor één samen met je groepje. Wat heb je nodig? 4 stoelen zonder leuning Kartonnen dozen met flappen boven en onder 24 houten tongspatels van ongeveer 12 tot 15 centimeter lang. Afspraken:
Vorm een groepje van vijf personen. Zet vier stoelen 2 aan 2 naast elkaar. De stoelen mogen geen rugleuning hebben. Ga met vieren op de stoelen zitten. Zorg ervoor dat iedereen met z'n rechterschouder tegen de rug van de andere zit. Leun dan alle vier achterover zodat je op de knieën van de andere ligt. De vijfde persoon neemt dan alle vier de stoelen weg! Wat stel je vast?
Neem een kartonnen doos waarvan de boven en onderkant telkens bestaat uit vier flappen. Sluit de doos door de flappen dicht te klappen en pas hetzelfde principe toe als bij de vier leerlingen. Plakband of lijm zijn niet nodig! Schat eerst hoeveel gewicht die flappen zo kunnen dragen? Vul dan de doos met voorwerpen (met gewichten op) tot de doos net niet openscheurt. Meet dan het gewicht van al die voorwerpen samen.
Maak de brug van Leonardo Da Vinci. Gebruik de tongspatels. Leg de stroken over elkaar zoals op de foto, denk eraan: loodrecht en evenwijdig! Probeer de brug na te bouwen. Je moet samenwerken, want je hebt meer dan twee handen nodig. Met die werkwijze kun je de brug zo lang maken als je wil... Denk eraan : Leonardo gebruikte geen bevestigingsmaterialen. Kun jij het ook zonder? Test uit hoeveel gewicht je brug kan torsen. Vergelijk dit resultaat met de bruggen van de andere groepen.
Bespreek in je groepje: Wat weet je te vertellen over Leonardo da Vinci? Welke andere uitvindingen of ideeën worden nog aan hem toegeschreven? Bedenk nog andere uitdagingen waarbij je hetzelfde principe toepast. Veel succes!