INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT ERFGOED VAN DE INDUSTRIALISERING Leerlijn Erfgoed Thema Utopie Groep 7 en 8 10 oktober 2017
Cultuuronderwijs op zijn Haags Leerlijn Erfgoed Thema Utopie Groep 7 en 8 10 oktober 201710 oktober 2017 Dit document wordt regelmatig geactualiseerd. Kijk voordat u ermee aan de slag gaat op www.cultuurschakel.nl/coh voor de nieuwste versie. Informatie voor de leerkracht is opgesteld ter verduidelijking van en aanvulling op de bijbehorende projectbeschrijving. Met beide documenten kunt u zelf uw lessen voorbereiden. Het project kan worden uitgevoerd in maximaal 68 lesuren van 45 minuten. Leerdoelen In hoofdstuk 3 vindt u de leerdoelen. Gezien de vakoverstijgende opzet van dit project, kunt u een aantal van deze doelen ook gebruiken bij het registreren van doelen bij andere leergebieden. Elementen binnen dit project die in andere leergebieden aan de orde komen, kunt u ook terugvinden in hoofdstuk 10 (Nederlandse taal) en in hoofdstuk 11 (Gerelateerde leergebieden). Benodigdheden In hoofdstuk 5 vindt u een lijst met benodigdheden die u kunt gebruiken bij het uitvoeren van dit project. In deze lijst kunt u materialen tegenkomen die niet in de projectbeschrijving staan. Deze extra materialen zijn opgenomen zodat u een keuze kunt maken uit meerdere mogelijkheden. Naast de lijst met benodigdheden vindt u een lijst met bronnen die overeenkomen met de genoemde bronnen in de projectbeschrijving. Didactische werkvormen Bij de beschrijvingen van de didactische werkvormen in hoofdstuk 6 kunt u werkvormen tegenkomen die niet letterlijk terug te vinden zijn in de projectbeschrijving. Ook hier zijn deze extra werkvormen opgenomen zodat u een keuze kunt maken voor de uitvoering van uw lessen. 2
1. Korte beschrijving van het project Fabrieksgebouwen, bruggen, molens en stations herinneren vaak aan een periode van meer dan 150 jaar geleden. Het zijn overblijfselen van een tijd dat mensen voor het eerst met behulp van machines dingen gingen maken of zich er door lieten voortbewegen. Zij dachten daarmee de wereld naar hun hand te zetten. Soms worden deze symbolen van de industrialisering nog steeds gebruikt. Andere gebouwen of voorwerpen worden op een nieuwe manier ingezet. In dit project worden verschillende aspecten van dit industriële erfgoed uitgelicht. Deelproject 1 gaat over oude fabrieksgebouwen die vandaag de dag nog steeds in Den Haag aanwezig zijn. Vaak krijgen deze een nieuwe functie en wordt er op een romantische, nostalgische manier gekeken naar deze fabrieken, waar over het algemeen toch hard en vuil werk werd uitgevoerd. In deelproject 2 wordt gekeken naar oude vervoers en transportmiddelen die in Den Haag nog steeds in gebruik zijn. Wat maakt deze vervoersmiddelen zo bijzonder en tegen wat voor problemen loop je aan bij het bewaren van dit soort erfgoed dat nog steeds wordt gebruikt? Het derde deelproject gaat over de opkomst van massaproducten als gevolg van de industrialisering. In Den Haag zijn diverse oude winkelpanden die herinneren aan deze historische ontwikkeling. Hoe ga je om met het bewaren van voorwerpen die deze massaproductie heeft voortgebracht. En in hoeverre begint de 20eeeuwse winkelcultuur op zichzelf erfgoed te worden? 2. Leerinhouden Industrieel erfgoed, herbestemming, monumenten, massacultuur 3. Leerdoelen Kennis De leerling: leert welke sporen van de industrialisering in Den Haag zijn te vinden. leert dat industrieel erfgoed in de huidige tijd vaak een andere functie krijgt. leert dat alledaagse gebouwen en objecten ook van historische waarde kunnen zijn. Inzicht De leerling: verwerft inzicht in het proces van het behoud van industrieel erfgoed in het heden. Vaardigheden De leerling: verzamelt en analyseert informatie via verschillende bronnen over plekken in de stad vertaalt deze informatie naar een eigen product/ werkstuk 4. 21 ste eeuwse competenties Communiceren Doelgericht informatie uitwisselen Samenwerken Onderhandelen en afspraken maken Effectief communiceren 3
Kritisch denken Informatie interpreteren, analyseren en synthetiseren Mediawijsheid Zoeken naar bronnen en informatie 5. Benodigdheden Algemeen Klaslokaal Digibord Computer Introductie Affiche met schoolregels van 1910 Oriëntatie Deelopdracht 1 Postervellen (Kleuren)printer Tekengerei Markers Lijm Scharen Deelopdracht 2 Postervellen (Kleuren)printer Tekengerei Markers Lijm Scharen Schrijfpapier Schrijfgerei Deelopdracht 3 Postervellen (Kleuren)printer Tekengerei Markers Lijm Scharen Schrijfpapier Schrijfgerei 6. Didactische werkvormen Informatie volgt binnenkort. 4
7. Projectplanning Introductie project: Filosofisch gesprek: Oriëntatie: Deelopdracht 1: Deelopdracht 2: Deelopdracht 3: 30 minuten 15 minuten 30 minuten 90 minuten 90 minuten 90 minuten 8. Bezoek culturele activiteit / culturele activiteit in de school Bij de uitvoering van het project is een bezoek aan een voorstelling, tentoonstelling of vaste collectie in een Haagse culturele instelling van grote meerwaarde. Bij elk project is een wisselend aanbod van culturele activiteiten beschikbaar. Raadpleeg de website van CultuurSchakel voor het actuele aanbod of laat u informeren door de culturele instellingen. 9. Kunstenaar in de klas Bij de uitvoering van het project kan een kunstenaar betrokken worden. Raadpleeg hiervoor de website van CultuurSchakel. 10. Nederlandse taal in het project Industrialisering Herbestemming Functioneel Transport Historische waarde 11. Gerelateerde leergebieden Geschiedenis Kennis over de industrialisering sinds de 19e eeuw Nederlands Vergroten woordenschat Aardrijkskunde Inrichting stedelijke gebieden 12. Bronnen Introductie Schoolregels uit 1910 (zoek op Youtube naar school regels 1910) Oriëntatie Histocliops: De industriële revolutie www.schooltv.nl/video/histoclipsafl8deindustrielerevolutie 13. Tijdlijn 5
Prehistorie 50 v. C 3000 v. C. 500 na C. 500 1000 1000 1500 1500 1600 1600 1700 1700 1800 1800 1900 1900 1950 1950 nu 15. Promotie Fotografeer geslaagde werkstukken van leerlingen en zet deze foto s op de website van uw school. 16. Van de Haagse collega s Informatie volgt binnenkort. 17. Ouderbetrokkenheid Bijdrage ouders: begeleiden bij maken wandeling(en) bij de diverse deelopdrachten en interviewen winkelmedewerker. 18. Bijlagen Informatie volgt binnenkort. 6