Oudste Kleuters
Huishoudelijke activiteit brood en afgeleide producten situeren in de gezondheidsdriehoek; een tweedimensionale afbeelding van een gedekte tafel uitvoeren met realia; hygiënisch omgaan met voedingsmiddelen; passende tafelmanieren stilaan integreren tot goede gewoontevorming. Materiaal bruin en wit brood broodjes pistolets sandwiches stokbrood broodbeleg bestek melk en/of fruitsap Werkwijze Vergroot de tekening en organiseer een leergesprek rond de inhouden: waar situeer je op de actieve voedingsdriehoek het beleg en het brood, waarvan hebben we het meest nodig, wat zou er nog bij kunnen (fruit, melk...) Duid nu euters aan die achtereenvolgens de borden plaatsen, de glazen, de toespijzen... volgens het plan: medeeuters beoordelen op de juiste uitvoering. Laat de lievelingsspijzen opnoemen: euters ervaren eens te meer dat smaken verschillen. Voer een kort gesprek over tafelmanieren: rechtop zitten, voorzichtig omgaan om morsen te voorkomen, met de mond dicht eten, niet luidruchtig praten... En dan... aan tafel! Laat de euters praten tijdens de maaltijd en wijs erop dat het leuk is samen te ontbijten: lekker eten, allerlei dingen aan mekaar vertellen, de thuissituatie verwoorden... sociale ontwikkeling en groepsgevoel op hun best! Nadien volgt via taakverdeling het afruimen, de vaat, opbergen, vegen... Heb oog voor het selectief verzamelen van de tafelresten. Geef de activiteiten zoveel als mogelijk in de handen van de kinderen... terwijl jij toezicht houdt en bijstuurt waar nodig. brood - oudste euters - pagina 14
Werkblaadje wiskundige begrippen de begrippen evenveel, meer, minder, einer, groter... kunnen toepassen op een speelwerkblad (tweedimensionaal niveau); zelf opdrachten formuleren waarbij de begrippen worden aangewend en juist worden uitgevoerd. Werkwijze: Teken vooraf aan het bord of bevestig aan de wand de afbeelding van een brood, een pistolet, een stokbrood, een taart... naargelang de opdrachten die aan de orde komen op het speelwerkblad. Geef de opdrachten en verwijs naar de tekeningen aan de wand (euters tekenen na). De euters verwoorden hun realisaties, ev. aan de hand van vraagstelling door de leerkracht. Naargelang de resultaten en de vorderingen pas je de opdrachten aan. Na verloop van tijd geven (schrandere) euters zelf opdrachten. Dergelijke opdrachten bieden tal van creatieve mogelijkheden. Teken twee broden. Teken nu evenveel pistolets, meer stokborden... Teken vier taarten. Teken nu minder stokbroden, één broodje meer... Variante: teken zelf drie sandwiches aan de wand: teken er evenveel op jouw blad, teken eronder twee minder, teken een taart die ongeveer even groot is als het brood... brood - oudste euters - pagina 15
Lied: Van brood word je groot op een speelse wijze ritme, melodie en tekst van het lied verwerven; genieten van het ankenspel en van het rijmen; bewegingen afstemmen op de inhoud van het lied. Goed ontbijten da s gezond Ik eet mijn... lekker rond Een sneetje..., een sneetje... Zo word je ongelooflijk... Verloop van de activiteit De leerkracht zingt het lied enkele keren in zijn geheel voor, bv. tijdens voorafgaande activiteiten, bij het opruimen, als de euter naar binnen komen... Laat enkele moeilijke passages meeappen / meeneuriën. De leidster zingt het lied in zijn geheel en laat de prenten zien. De euters vertellen daarna wat erop staat op basis van de liedtekst die ze hoorden. Het lied wordt nu meegezongen aan de hand van de prenten (geheugensteun). Variante: euters zingen het lied, behalve de woorden van sommige prenten. De leerkracht wijst steeds naar de juiste prent. Kijk hoe ik nu kan... Kijk maar wat ik doe Kijk hoe ik nu kan... Brood, jij krijgt van mij een...! Materiaal prenten op volgende bladzijde Lied brood - oudste euters - pagina 16
Lied: Van brood word je groot brood - oudste euters - pagina 17
Muzische vorming domein Beeld deegvormen maken explorerend ervaringen opdoen met speeldeeg, gevolgd door creatieve vormgeving. een opdrachtenkaart kunnen lezen en correct uitvoeren. genieten van het resultaat. Wat heb je nodig? Ingrediënten: 2 delen (bijvoorbeeld kopjes) meel 2 delen zout een houten lepel 1 beker water 2 eetlepels plantaardige olie Het stappenplan (zie volgende bladzijde) aan de wand of op de werktafel. Hoe maak je het? 1. 2. 3. 4. 5. Doe het meel en het zout in een kom en meng het door elkaar. Voeg de olie toe en giet vervolgens het water erbij. Meng het goed zodat er geen onters in zitten. Daarna kneden tot het stevig is. Rol nu twee worsten. Vlecht ze over en door elkaar heen. Variante: laat de euters met het deeg ook broodjes, pistolets, sandwiches, hun lievelingsgebak... maken. brood - oudste euters - pagina 18
Muzische vorming domein Beeld deegvormen maken brood - oudste euters - pagina 19
Opvoedend spel: bakkersspel de spelregels naleven en uitvoeren; omgaan met kansspelen en fair omgaan met winnen en verliezen; gewoontevorming: eerlijk spelen. Materiaal groot spelbord 8 eien speelkaartjes 6 puzzelstukjes = muis een dobbelsteen 1 pionnetje (een ein bakkertje misschien?) Verloop van de activiteit Spelbord in het midden Kleine kaartjes rechts van het spelbord Stapel van puzzelstukjes links van het spelbord De eerste speler rolt met dobbelsteen en vordert het juiste aantal vakjes: komt deze speler op een prentje terecht, dan mag hij hetzelfde eine kaartje zoeken en in het vakje van de bakker leggen; komt de speler op een puzzelstuk terecht, dan neemt hij een puzzelstuk van de stapel en legt dit op de voorgetekende muis. De bedoeling is dat de euters alles van de bakker hebben verzameld, voordat de puzzel van de muis af is. Wanneer de euters op het einde van het spel niet alles hebben verzameld, is de muis gewonnen (ook al is de puzzel van de muis niet af) brood - oudste euters - pagina 20
Opvoedend spel: bakkersspel brood - oudste euters - pagina 21
Versje taalbeschouwing: passief en actief genieten van het taalspel; het vers in groep en individueel aan de asgroep brengen. passende (panto)mimiek gebruiken; auditief geheugen oefenen. Weet je wat ik droomde deze nacht? Dat een fee mij iets geweldigs bracht. Zout, water, meel en ook gist Allemaal in een grote kist Ik begon te mengen en te kneden Te bakken en te zweten Ja, het werd een heerlijk brood REUZE-, REUZE-, REUZEGROOT!... Maar toen werd ik, spijtig genoeg, weer wakker Ik was toch voor even een echte bakker! Tip: één groep declameert, de overige beeldt uit; per twee regels draagt een andere euter voor; voorzie visuele ondersteuning voor geheugenzwakke kinderen. brood - oudste euters - pagina 22
De bakkerquiz de opgedane kennis en inzichten uiten via de antwoorden op de quizvragen; passend antwoorden op vragen associëren aan de juiste eur van de kaart; na afloop de resultaten vergelijken. Materiaal quizvragen 4 rode, 4 blauwe en 4 gele kaartjes Mogelijke vragen brood kopen we bij : rood: de fruitwinkel blauw: de bakker geel: de slager wat maakt de bakker niet: rood: broodjes blauw: gebraden kip geel: pistolets de rand van de boterham heet: rood: korst blauw: de schil geel: het vel wat heeft een bakker zeker nodig om brood te maken: rood: gist blauw: haver geel: spinazie hoeveel sneden brood moeten jullie per dag ongeveer eten rood: ongeveer 8 blauw: ongeveer 4 geel: 1 Verloop van de act Vier euters kunnen tegelijk participeren aan het spel. Elke euter krijgt een rood, een geel en een blauw kaartje. De euters staan aar en voor elke euter is een bolletjesparcours getekend. Aan het einde van het parcours hangt de tekening van een bakker. De leerkracht stelt vragen. Op elke vraag moeten de euters een eurenkaartje in de lucht steken. Is het antwoord juist, dan mogen ze één bol verder gaan. De euter die eerst aan de bakker is, is gewonnen. welk brood bestaat niet: rood: wit brood blauw: bruin brood geel: zwart brood brood - oudste euters - pagina 23
Estafettespel eigen inzet ten dienste stellen van de groep; beurt kunnen afwachten; een opdrachtenkaart lezen en uitvoeren. Materiaal twee reeks prenten van de ingrediënten, nl.: Bloem: tweemaal Water: tweemaal Gist: tweemaal Zout: tweemaal Mandje: tweemaal Verloop van de activiteit De euters worden in twee groepen verdeeld en staan achter elkaar. Aan de overkant van iedere rij liggen de ingrediënten en er hangt een prentenreeks. Let wel: elke groep heeft een andere volgorde. De reeks prenten moeten de euters om de beurt aan de overkant gaan halen met hun mandje, bv. de prentenreeks is: gist, water, zout en bloem o de euters halen eerst de gist, dan het water, het zout en vervolgens de bloem. de groep die eerst alle ingrediënten heeft verzameld, is gewonnen Variante: i.p.v. de ingrediënten te verzamelen, kunnen ook afbeeldingen van brood, pistolet, sandwich en broodje verzameld worden in de juiste volgorde. Gebruik geen echt materiaal: met voeding wordt niet gespeeld! Het kan wel met erzatsproducten uit de handel (kunststof...) brood - oudste euters - pagina 24
Taal: woordstukjes de hak-en-plakmethode toepassen om te ervaren dat woorden bestaan uit één of meerdere syllaben; auditieve analyse en synthese ontwikkelen: woorden splitsen in lettergrepen én lettergrepen samenvoegen tot woorden. Materiaal zelfgemaakte, eine bakkersmutsen echt materiaal of afbeeldingen van een brood, een pistolet, een boterham, water, zout, een broodje, een sandwich, meel en gist Verloop v.d. activiteit De leerkracht legt de bakkersmuts in het midden. Hij duidt bijvoorbeeld water aan: de euters appen het woord en spreken de syllaben duidelijk gescheiden uit: wa - ter. De euters leggen nu evenveel bakkersmutsen als het aantal woordstukjes (lettergrepen). Zo ook pis - to - lets = 3 bakkersmutsen; zout = 1 bakkersmuts. Na elke splitsing spreken ze het woord ook als één geheel uit terwijl ze met beide armen een grote kringbeweging maken die eindigt met één ap in de handen (= één woord). Eventueel kan je er nadien nog een werkblaadje aan koppelen. brood - oudste euters - pagina 25