brochure met het aanbod, de mogelijkheden en de mensen die Citadel representeren Hoefslag 6 4205 NK Gorinchem 0183-699331 info@opdc-citadel.nl www.opdc-citadel.nl
2
sopgave: Blz. Voorwoord 4 Cursus Train-de-Sova-trainer: Met Sova aan de slag 5 Cursus Train-de-Faalangsttrainer: Beter omgaan met Faalangst 6 Spel- en praatgroep KIES (Kinderen in Echtscheiding Situaties) 7 Jongeren Sova-training Leer Samen Spelen met Tim en Flapoor 8 Ouderen Sova-training Ik en de ander 9 Beter Omgaan met Faalangst /Faalangsttraining voor kinderen 10 Minder Boos en Opstandig, een ouder-en-kindtraining 11 Teamvergaderingen/studiedag Pesten 12 Teamvergaderingen/studiedag Omgaan met Faalangst 13 Teamvergaderingen/studiedag Belang van Sociale Vaardigheden 14 Cursus Aan de slag met Handelingsgericht Communiceren 15 Onderzoek en advies (psychodiagnostisch onderzoek) 17 Consultatieve leerlingbegeleiding (CLB) 18 Implementatie van Handelingsgericht Werken in het basisonderwijs 19 Nascholing m.b.t. specifieke onderwerpen/op aanvraag 20 Workshop Debatteren met kinderen 21 Workshop Denkstimulerende Gespreksmethodiek 22 Workshop Interactief voorlezen 23 Interactieve workshop Kennismaken met woordenschatdidactiek volgens de viertakt 24 Teamgerichte training: Woordenschatdidactiek volgens de viertakt 25 Workshop Hoe herken ik een kind met een logopedische stoornis en wat doe ik ermee? 26 Workshop Zonder taal geen onderwijs 27 Leerlingenzorg 28 Handboek Tim en Toos spelen samen 29 Rekenmap 30 Medewerkers 31 3
Voorwoord Voor u ligt de brochure van Citadel, het orthopedagogisch didactisch centrum (OPDC), gekoppeld aan SBO Beatrix de Burcht. Citadel is de letterlijke Engelse vertaling van burcht. De contouren hiervan zijn terug te vinden in het logo. Citadel is er voor u en jou, ouders en kind, leerkracht en directeur. Met gepaste trots presenteren we het aanbod, de mogelijkheden en de mensen die OPDC Citadel representeren. Het uitgangspunt van Citadel is om meer kansen voor kinderen, scholen en ouders te creëren en te realiseren. We doen dit door: Een OPDC in te richten, waarbinnen diensten beschikbaar zijn voor kinderen, scholen en ouders. Te zorgen dat kennis en expertise is gebundeld en toegankelijk wordt gemaakt voor diegene die hier gebruik van wil maken en die van hoogstaande onderwijskundige en pedagogische kwaliteit getuigt. Een goede afstemming te garanderen tussen de verschillende participanten. De kansen te benutten om daadwerkelijk thuisnabij en passend onderwijs te bieden. Het OPDC biedt leerkrachten, ouders en andere betrokkenen de mogelijkheid gebruik te maken van zijn expertise. Het aanbod is erop gericht de vaardigheden van leerkrachten en andere betrokkenen te vergroten om zodoende zo goed mogelijk te kunnen voldoen aan de specifieke onderwijsbehoeften van kinderen. Daarnaast biedt het aanbod kansen om de ondersteuningsmogelijkheden van leerkrachten, ouders en andere betrokkenen te vergroten. Door het inkopen van expertise worden de pedagogische en didactische mogelijkheden van de school en de individuele leerkrachten en ondersteuners die daar werken vergroot. OPDC Citadel richt zich op die terreinen waarbinnen de medewerkers aantoonbaar expertise hebben opgebouwd en van daaruit in staat zijn dit op een kwalitatief hoog niveau te kunnen aanbieden. Alle medewerkers hebben ruime ervaring binnen het SBO en zijn in staat om naast de didactische vraagstukken ook de pedagogische te betrekken. Dat expertise niet per se duur hoeft te zijn bewijst Citadel met zijn prijsstelling. Naast de beschreven mogelijkheden zijn we in staat op maat trajecten te arrangeren, waardoor op een geheel schooleigen wijze nieuw opgedane kennis en ervaring geïmplementeerd kan worden binnen de eigen schoolorganisatie. Ik hoop dat OPDC Citadel ook u verder kan helpen bij het professionaliseren van uw onderwijsomgeving en het voldoen van uw eigen kwaliteitsnormen. Ik wens u daar veel succes bij. drs. Mariska van Wijngaarden November 2012 4
Cursus Train-de-Sova-trainer: Met Sova aan de slag Inleiding Uit de feiten en cijfers over de motieven van ouders voor het kiezen van een basisschool blijkt, dat bij deze keuze veel belang wordt gehecht aan de aandacht die de school besteedt aan een goede sfeer, aan een goede voorbereiding op het vervolgonderwijs en aan sociale vaardigheden. Hoe besteed je op school voldoende aandacht aan sociale vaardigheden? Hoe zet je een sova-training op? Hoe vindt een verantwoorde selectie plaats? Welke competenties heeft een sova-trainer nodig? Het belang van sociale vaardigheden. Draagvlak creëren binnen de school! Herkennen van sociale vaardigheidstekorten. Anders kijken naar kinderen. Interpreteren van probleemgedrag en omzetten naar de te leren sociale vaardigheden. Handelingsgericht opstellen van leerdoelen vanuit de sociaal-emotionele onderwijsbehoeften. Presentatie modellen sociale vaardigheidstrainingen/klassikale methoden. Het leren opzetten van een sociale vaardigheidstraining (voorwaarden, signaleren, selecteren, intake, rollenspel, vaststellen leerdoelen, uitvoeren, afstemming ouders en leerkrachten, evalueren). Oefenen van trainersvaardigheden (o.a. gesprekstechnieken/gedragstherapeutische technieken) tijdens alle bijeenkomsten. Na afloop van de cursus worden de deelnemers in staat geacht om in de werksituatie sociale vaardigheidstrainingen te geven aan groepen kinderen in de leeftijd van 6 tot 12 jaar. groep RT ers, IB ers, AB ers, orthopedagogen en leerkrachten. De cursus omvat 6 bijeenkomsten van 2½ uur (19.00-21.30 uur). Na enkele maanden wordt een terugkombijeenkomst gehouden. Na afronding van de cursus ontvangen de deelnemers een certificaat na minimaal 5 gevolgde bijeenkomsten en een actieve deelname aan de rollenspelen. Minimaal 10 deelnemers. Aangezien een sova-training met 2 personen wordt gegeven, gaat de voorkeur uit naar twee personen per school. Scholen kunnen echter ook 1 cursist aanmelden. De cursus vindt plaats op woensdag om de week van 19.00-21.30 uur bij OPDC Citadel te Gorinchem. Methodiek Tijdens de cursus zullen diverse praktische werkvormen gehanteerd worden, waarbij theorie en praktijk worden afgewisseld. 575,00 per deelnemer. Cursusleiders Alie Bootsma, gedragstrainer; drs. Katinka Bouman, orthopedagoog/gedragstrainer. 5
Cursus Train-de-Faalangsttrainer: Beter omgaan met Faalangst Het ontwikkelen van vaardigheden als trainer in het begeleiden van groepjes leerlingen met faalangst. De cursisten leren effectief en verantwoord een training te geven. Werken vanuit de contextuele visie. Theorie en achtergronden van faalangst. Observeren, signaleren en diagnosticeren. Begeleidersvaardigheden, o.a. het uitvoeren van een geleide nabespreking. Het geven van ontspannings- en ademhalingsoefeningen. Gebruik van het G-denken met Helpende gedachten. Oplossingsgerichte gespreksvoering. Het werken met symbolen en ankers. Organisatie op school. Evaluatie en verslaglegging. Met de cursisten worden opdrachten uit diverse trainingsprogramma's geoefend. Daarnaast komt elke deelnemer aan bod om in de rol van trainer oefeningen met de cursusgroep uit te voeren en na te bespreken. Het doel van de Kindtraining Beter omgaan met faalangst is om het kind te leren omgaan met zijn faalangst en de eigen invloed te hervinden en in te zetten. Onderwerpen van de kindbijeenkomsten: Uitleg wat is faalangst: Top vijf van je spannendste situaties. Het aanbieden van het G-denken (Gebeurtenis-Gedachte-Gevoel-Gedrag-Gevolg). Ademhalings- en ontspanningsoefeningen. Het formuleren van Helpende gedachten. Uitleg en oefenen met het thema sociale angst. Het opstellen van pepzinnen. Angst in nieuwe situaties. Je presenteren en het belang van lichaamstaal. Omgaan met prestatieangst/omgaan met kritiek. groep Leerkrachten/sova-trainers/RT ers/ib ers/orthopedagogen die opgeleid willen worden tot faalangsttrainer in het BAO, SBO en VO. De inhoud van de cursus kan ook zinvol en praktisch zijn voor groepsleerkrachten die faalangstig gedrag ervaren hun leerlingen. De cursus bestaat uit 5 bijeenkomsten voor cursisten die de opleiding tot sova-trainer hebben gevolgd en 6 bijeenkomsten voor cursisten die voor het eerst als trainer aan de slag gaan. Tijd per bijeenkomst: 2½ uur. Deelname aan alle bijeenkomsten wordt verplicht gesteld. Na enkele maanden wordt een terugkomles aangeboden. 10 deelnemers. Aangezien een sova-training met 2 personen wordt gegeven, gaat de voorkeur uit naar 2 personen per school. Scholen kunnen echter ook 1 cursist aanmelden. Deze tweewekelijkse cursus vindt plaats op woensdag van 19.00-21.30 uur. Adres: Hoefslag 6 te Gorinchem. 5 bijeenkomsten 495,00 en 6 bijeenkomsten 575,00 per deelnemer, met terugkomles. Trainers Alie Bootsma, gedragstrainer, en drs. Katinka Bouman, orthopedagoog/gedragstrainer. 6
Spel- en praatgroep KIES (Kinderen In Echtscheiding Situaties) Inleiding Kinderen kiezen niet voor de scheiding van hun ouders. Het overkomt ze. Hoe ze omgaan met de veranderde situatie kan zeer verschillend zijn. Onderzoek van de Universiteit Utrecht heeft aangetoond dat KIES helpt bij het beter verwerken van de scheiding en dat het contact met de ouders verbetert. Scholen nemen een belangrijke plek in bij kinderen en hun ouders. Met KIES ondersteunen wij hen en de school graag bij de ervaringen en problemen die rondom een (echt)scheiding spelen en veel invloed hebben op de ontwikkeling van het kind. Voor meer informatie: zie www.kiesinfo.com. Thema s die o.a. aan bod komen: Stilstaan bij de eigen gezinssituatie en ervaringen delen met anderen. Gevoelens onderkennen en uiten, omgaan met veranderingen, wat heb ik nodig, expressie van spanning en ontlading. Afscheid van vroeger, wennen aan een nieuwe situatie. Loslaten, toekomstvertrouwen. Bij KIES kunnen kinderen de scheiding leren begrijpen, een plaats geven en een manier vinden om te kunnen omgaan met alles wat ze moeilijk vinden van de scheiding. groep Kinderen vanaf 8 jaar die te maken hebben met echtscheidingssituaties. De ouders moeten minimaal een half jaar gescheiden zijn. De groep komt 8 weken lang, een uur bij elkaar met twee KIES-coaches. Vooraf en aan het eind is er een ouderbijeenkomst. Minimaal 8 en maximaal 10 deelnemers. De spel- en praatgroep wordt gegeven bij SBO Beatrix de Burcht, Hoefslag 6 te Gorinchem. Methodiek Bij de spel- en praatgroep KIES worden kinderen in de gelegenheid gesteld te praten over wat hen bezighoudt t.a.v. de scheiding en te horen hoe andere kinderen hiermee omgaan. Dit wordt gedaan d.m.v. praten, spel, toneel, tekenen en schrijven en andere leuke activiteiten. 400,00 (BTW-vrijgesteld) per deelnemer voor scholen. 484,00 inclusief 21% BTW per deelnemer voor particulieren. Bij aanvang wordt 50% gefactureerd, halverwege 25% en aan het eind de laatste 25%. Als KIES gegeven wordt op een andere locatie dan Hoefslag 6 te Gorinchem, dan komen daar nog de kosten van reistijd en reiskilometers bij. Cursusleiders Alie Bootsma, gedragstrainer/kies-coach; drs. Katinka Bouman, orthopedagoog/kies-coach. 7
Jongeren Sova-training Leer Samen Spelen met Tim en Flapoor Inleiding Kinderen komen in de maatschappij allerlei situaties tegen waarin zij passend om moeten gaan met diverse mensen. Hoe moet je je gedragen? Wat zeg je wel, wat niet? Hoe zorg je ervoor dat je jezelf laat zien en horen. Hoe ga je om met je gevoelens en die van de ander? Wat doe je in (spel) situaties waarin je niet mee mag doen of kritiek krijgt? Voor veel kinderen zijn dit geen vanzelfsprekende vaardigheden. Vaardigheden die o.a. aan bod komen zijn: om de beurt praten, een vraag stellen, omgaan met verschillende meningen, sorry zeggen, vragen om mee te mogen doen, omgaan met een weigering, je aan spelregels houden en omgaan met plagen/pesten. Naast vaardigheden wordt ook aandacht geschonken aan het uiten van gevoelens. De inhoud kan aangepast worden aan de leerdoelen van de kinderen. Er wordt in het tweede gedeelte van de training gewerkt met individuele opdrachten afgestemd per kind. Het aanleren van sociale vaardigheden en het verbeteren van het sociaal inzicht. Hierdoor krijgen kinderen meer grip op hun eigen sociale situaties (vooral spelsituaties) en kan hun zelfwaardering en zelfvertrouwen kan groeien. groep Kinderen van 6-9 jaar die problemen hebben in het contact met anderen en/of moeite hebben voor zichzelf op te komen in sociale situaties. Bijvoorbeeld kinderen die gepest worden of pester zijn, geen/weinig vrienden hebben, vaak schreeuwen en snel ruzie maken, angstig en onzeker zijn, nauwelijks contacten aangaan. De training bestaat uit een intakegesprek, 14 wekelijkse lessen van 90 minuten en twee tussentijdse ouder-leerkrachtbijeenkomsten. Tevens is er contact met de ouder(s) en de leerkracht van het kind via het heen-en-weerschrift. De afsluiting vindt plaats door een eindgesprek waarin het eindverslag besproken wordt. De trainingsgroep bestaat uit 6 deelnemers. De training wordt bij voldoende aanmeldingen gegeven op uw eigen school of bij SBO Beatrix de Burcht, Hoefslag 6 te Gorinchem. Methodiek Als leidraad wordt het handboek Leer Samen Spelen met Tim en Flapoor gebruikt. Gehanteerde werkvormen: video-opnamen, rollenspelen met de handpoppen Tim en Flapoor, gesprekken over gevoelens en gedachten, creatieve werkvormen, school/thuisopdrachten, voorbeeldverhalen, oefeningen om emoties te uiten. 1.300,00 (BTW-vrijgesteld) per deelnemer voor scholen. 1.573,00 inclusief 21% BTW per deelnemer voor particulieren. Bij aanvang wordt 50% gefactureerd, halverwege 25% en aan het eind de laatste 25%. Bij een training op locatie worden de kosten van reistijd en reiskilometers in rekening gebracht. Trainers Alie Bootsma, gedragstrainer, en drs. Katinka Bouman, orthopedagoog/gedragstrainer. 8
Ouderen Sova-training Ik en de Ander Inleiding Kinderen komen in de maatschappij allerlei situaties tegen waarin zij passend om moeten gaan met diverse mensen. Hoe moet je je gedragen? Wat zeg je wel, wat niet? Hoe zorg je ervoor dat je jezelf laat zien en horen. Hoe ga je om met je gevoelens en die van de ander? Wat doe je in situaties waarin je niet mee mag doen of kritiek krijgt? Voor veel kinderen zijn dit geen vanzelfsprekende vaardigheden. Vaardigheden die o.a. aan bod komen: kennismaken en jezelf presenteren, iets aardigs zeggen over jezelf en de ander, leren uiten van je gevoelens, werken met het G-model, vragen om mee te doen en een praatje maken, Nee zeggen en omgaan met kritiek, reageren op plagen/pesten. De inhoud kan aangepast worden aan de leerdoelen van de kinderen. Vanaf de vijfde bijeenkomst wordt aandacht aan de individuele leerdoelen van het kind besteed. Het geven van een groepstraining waarin sociale vaardigheden worden aangeleerd, waardoor de kinderen meer grip op hun eigen sociale situatie krijgen en hun zelfwaardering en zelfvertrouwen kan groeien. groep Voor kinderen van 9-12 jaar die problemen hebben in het contact met anderen en het moeilijk vinden om voor zichzelf op te komen. Bijvoorbeeld kinderen die gepest worden of zelf pester zijn, weinig of geen vrienden hebben, vaak schreeuwen en ruzie maken, angstig en onzeker zijn. De training bestaat uit een intakegesprek, 14 wekelijkse lessen van 90 minuten en twee tussentijdse ouder-leerkrachtbijeenkomsten. Tevens is er regelmatig contact met de ouder(s) en de leerkracht van het kind via het heen-en-weer schrift. De afsluiting vindt plaats door een eindgesprek waarin het eindverslag wordt besproken. Zes kinderen. De training wordt gegeven bij SBO Beatrix de Burcht, Hoefslag 6 te Gorinchem. Bij zes kinderen op één school kan de training ook op locatie plaatsvinden. Methodiek Er wordt gewerkt vanuit diverse methoden: o.a. Spelend leren, & leren spelen, Petje af voor Puk. Werkvormen: rollenspel, creatieve werkvormen, video, real-life opdrachten, etc. 1.300,00 (BTW-vrijgesteld) per deelnemer voor scholen. 1.573,00 inclusief 21% BTW per deelnemer voor particulieren. Bij aanvang wordt 50% gefactureerd, halverwege 25% en aan het eind de laatste 25%. Bij een training op locatie worden de kosten van reistijd en reiskilometers in rekening gebracht. Aanvullende informatie en opgave: info@opdc-citadel.nl of telefonisch 0183-699331. Trainers Alie Bootsma, gedragstrainer, en drs. Katinka Bouman, orthopedagoog/gedragstrainer. 9
Beter Omgaan met Faalangst /Faalangstraining voor kinderen Inleiding Denken dat je veel dingen nooit kunt, dat anderen het altijd op jou gemunt hebben, dat je zeker een onvoldoende gehaald hebt voor je repetitie, dat je morgen niets meer weet van je spreekbeurt kan een naar, onzeker en angstig gevoel geven. Gevolgen kunnen zijn: slecht slapen, niet eten, spanningen, huilbuien En dat terwijl die gedachten niet waar blijken te zijn. Thema s die o.a. aan bod komen: Uitleg wat is faalangst, G-denken, ontspannings- en ademhalingsoefeningen, helpende/niet-helpende gedachten, omgaan met sociale angst en prestatieangst, omgaan met kritiek en assertiviteitsoefeningen. Het doel is niet om de faalangst te verhelpen, maar om het kind beter te leren omgaan met zijn faalangst. groep Kinderen vanaf 10-13 jaar die faalangstig en onzeker zijn, wat zich voordoet bij bepaalde taken of situaties. De training start met een diagnostisch gesprek met het kind. Daarna volgt een intakegesprek met ouders en kind om te achterhalen of er daadwerkelijk sprake is van faalangst. De training bestaat uit 10 wekelijkse bijeenkomsten van ongeveer 75 minuten. Halverwege de training is er een informatieve ouder-leerkrachtbijeenkomst van 1½ uur. Ook zal een gezamenlijke kind-en-ouderles plaatsvinden. De afronding vindt plaats door middel van een eindgesprek aan de hand van een verslag. De trainingsgroep bestaat uit 6 deelnemers. Deze wordt bij voldoende aanmeldingen gegeven op uw eigen school of bij OPDC Citadel, Hoefslag 6 te Gorinchem. Methodiek Gehanteerde werkvormen: discussie, rollenspelen, praten over gevoelens en gedachten. School/thuisopdrachten, voorbeeldverhalen en ontspannings/ademhalingsoefeningen. 960,00 (BTW-vrijgesteld) per deelnemer voor scholen. 1.162,00 inclusief 21% BTW per deelnemer voor particulieren. Bij aanvang wordt 50% gefactureerd, halverwege 25% en aan het eind de laatste 25%. Cursusleiders Alie Bootsma, gedragstrainer; drs. Katinka Bouman, orthopedagoog. 10
Minder Boos en Opstandig, een ouder-en-kindtraining Inleiding Boosheid en agressie lijken een kind soms te overkomen en te beheersen. De uitingen ervan kunnen als heftig worden ervaren. Het kan soms moeilijk zijn om deze emotie te (h)erkennen, te reguleren en op een passende manier te uiten. Gevolgen hiervan kunnen zijn: onmacht, onbegrip, strijd, negatieve reacties etc. Vaak ontstaat er een patroon van reageren. Om een groter effect van de kindtraining te kunnen bereiken is een nauwe samenwerking met de ouders nodig. Dit is de reden dat bij deze training ook ouderbijeenkomsten worden georganiseerd. Kindtraining: Thema s die o.a. aan bod komen: (h)erkennen en acceptatie van gevoelens. Lichaamsseintjes en triggers. Sterkpraatzinnen en oppeppers. Vijf stappen om problemen aan te pakken. Wat helpt je om te ontladen en weer energie op te doen. Ruzies tussen kinderen onderling en kinderen en volwassenen. Onder druk gezet worden. Ouderbijeenkomsten: Thema s die o.a. aan bod komen zijn: waarnemen van gedrag, regels/afspraken voor thuis, positief gezinsklimaat, omgaan met stress en ongewenst gedrag, problemen oplossen, omgaan met onder druk gezet worden. Kinderen leren omgaan met hun emoties en specifiek met het gevoel boos/agressief. Ze leren de boosheid bij zichzelf te (h)erkennen. Ze oefenen om strategieën toe te passen om problemen die ontstaan op te lossen. Daarbij leren ze sociale en cognitieve vaardigheden om met situaties om te gaan. Ieder kind mag zijn/haar eigen manier vinden om met boosheid om te leren gaan. Ouders zijn in de gelegenheid ervaringen uit te wisselen, doen kennis op over het omgaan met kinderen met deze problematiek, krijgen strategieën aangereikt om hun opvoedingsvaardigheden te vergroten t.a.v. het omgaan met ongewenst gedrag. groep Kinderen van 8-13 jaar die problemen hebben in het omgaan met en het reguleren van hun boosheid. De training start met een intakegesprek van drie kwartier met ouders en kind. De training bestaat uit 13 wekelijkse bijeenkomsten van 1½ uur. De afronding vindt plaats d.m.v. een eindgesprek aan de hand van een verslag. Er zijn vier ouderbijeenkomsten van twee uur. De trainingsgroep bestaat uit 6 deelnemers. Deze wordt bij voldoende aanmeldingen gegeven op uw eigen school of bij OPDC Citadel, Hoefslag 6 te Gorinchem. Methodiek Gehanteerde werkvormen: rollenspelen, werkbladen, spelvormen, praten over gevoelens en gedachten. School/thuisopdrachten,voorbeeldverhalen en oefenen met strategieën. 1.200,00 (BTW-vrijgesteld) per deelnemer voor scholen. 1.452,00 inclusief 21% BTW per deelnemer voor particulieren. Bij aanvang wordt 50% gefactureerd, halverwege 25% en aan het eind de laatste 25%. Cursusleiders Alie Bootsma, gedragstrainer, en drs. Katinka Bouman, orthopedagoog. 11
Teamvergaderingen/studiedag Pesten Inleiding Kinderen plagen elkaar soms. Dat is heel normaal. Bij pesten wordt het anders. Er is sprake van een slachtoffer, waarover andere kinderen de baas spelen of die stelselmatig wordt gepest. Eén op de 8 kinderen vertelt dat hij/zij regelmatig wordt gepest. Vanuit de eigen visie nadenken over het opstellen van beleid t.a.v. pesten. D.m.v verschillende werkvormen aan de slag gaan met signaleren en aanpakken van pestproblematiek. De rol van de verschillende groepen zien: pesters, gepesten en middengroep. De mogelijkheden voor ouders en leerkrachten bespreken om hier adequaat mee om te gaan. Het belang van een pestprotocol benadrukken en daarnaast gevarieerde werkvormen voor de leerlingen aanreiken. Het vergroten van de kennis en praktische vaardigheden rondom de problematiek pesten. Bespreken van signalen en manieren van aanpak gericht op alle kinderen (groepsvorming). Afspraken maken op beleidsniveau, schoolniveau en groepsniveau. groep Scholen die met pesten te maken hebben of preventief hiermee aan het werk willen. Drie teamvergaderingen van 2 uur of een studiedag van 6 uur. Uitbreiding en aanpassing van tijden is mogelijk. Teamactiviteit. Methodiek Door middel van diverse werkvormen zoals: discussies, energizers en rollenspelen. Werkopdrachten in tweetallen en groepsopdrachten. Meer informatie Natuurlijk kunt u altijd (telefonisch) contact opnemen om vooraf meer informatie te krijgen over de inhoud en eventuele wensen aan te geven. N.a.v. uw hulpvraag en een intakegesprek wordt er een offerte opgesteld. Uurprijs 70,00 p.p. Cursusleiders Alie Bootsma, gedragstrainer; drs. Katinka Bouman, orthopedagoog. 12
Teamvergaderingen/studiedag Omgaan met Faalangst Inleiding Denken dat je veel dingen nooit kunt, dat anderen het altijd op jou gemunt hebben, dat je zeker een onvoldoende gehaald hebt voor je repetitie, dat je morgen niets meer weet van je spreekbeurt kan een naar, onzeker en angstig gevoel geven. Gevolgen kunnen zijn: slecht slapen, niet eten, spanningen, huilbuien En dat terwijl die gedachten niet waar blijken te zijn. De definitie van faalangst vaststellen. De verschillende soorten faalangst. Factoren waardoor faalangst kan ontstaan. Het voorkomen, signaleren en aanpakken van faalangst. Manieren van feedback geven. Samenwerking ouders-school. Invloed van loyaliteit. Het vergroten van de kennis en praktische vaardigheden rondom het thema faalangst. Leren gericht observeren, signaleren en begeleiden. Het oefenen met diverse gesprekstechnieken. Gevarieerde werkvormen voor leerlingen aanreiken. groep Scholen die met faalangstige leerlingen te maken hebben of hier preventief mee aan het werk willen. Drie teamvergaderingen van 2 uur of een studiedag van 6 uur. Uitbreiding en aanpassing van tijden is mogelijk. Teamactiviteit. Methodiek Door middel van diverse werkvormen zoals: discussie, energizers, ontspannings- en ademhalingsoefeningen en rollenspelen. Werkopdrachten in tweetallen en groepsopdrachten. Meer informatie Natuurlijk kunt u altijd (telefonisch) contact opnemen om vooraf meer informatie te krijgen over de inhoud en eventuele wensen aan te geven. N.a.v. uw hulpvraag en een intakegesprek wordt er een offerte opgesteld. Uurprijs 70,00 p.p. Cursusleiders Alie Bootsma, gedragstrainer; drs. Katinka Bouman, orthopedagoog. 13
Teamvergaderingen/studiedag Belang van Sociale Vaardigheden Inleiding Kinderen komen in de maatschappij allerlei situaties tegen waarin zij passend om moeten gaan met diverse mensen. Hoe moet je je gedragen? Wat zeg je wel, wat niet? Hoe zorg je ervoor dat je jezelf durft te laten zien en horen. Hoe ga je om met situaties waarin je niet mee mag doen of kritiek krijgt? Voor veel kinderen zijn dit geen vanzelfsprekende vaardigheden. Wat zijn sociale vaardigheden, waar dienen ze voor en hoe leer je die aan? Hiërarchie in sociale vaardigheden. Hoe geef je feedback op gewenst gedrag en hoe reageer je op niet-gewenst gedrag? Welke vaardigheden vraagt dit van de ouders en leerkrachten? Wat te doen bij sociale vaardigheidstekorten: signaleren en het bieden van een handelingsgerichte aanpak. Het vergroten van de kennis en praktische vaardigheden rondom het thema sociale vaardigheden. Leren gericht observeren, signaleren en begeleiden. Sociale vaardigheden op klassikaal, groeps- en individueel niveau. Inbedding in de bestaande schoolstructuur. Gevarieerde werkvormen en materialen voor leerlingen aanreiken. groep Scholen die op handelingsgerichte wijze met sociale vaardigheden aan de slag willen gaan. Drie teamvergaderingen van 2 uur of een studiedag van 6 uur. Uitbreiding en aanpassing van tijden is mogelijk. Teamactiviteit. Methodiek Door middel van diverse werkvormen zoals: discussie, energizers, inkijken van diverse materialen en rollenspelen. Werkopdrachten in tweetallen en groepsopdrachten. Meer informatie Natuurlijk kunt u altijd (telefonisch) contact opnemen om vooraf meer informatie te krijgen over de inhoud en eventuele wensen aan te geven. N.a.v. uw hulpvraag en een intakegesprek wordt er een offerte opgesteld. Uurprijs 70,00 p.p. Cursusleiders Alie Bootsma, gedragstrainer; drs. Katinka Bouman, orthopedagoog. 14
Cursus Aan de slag met Handelingsgericht Communiceren Inleiding In het onderwijs wordt er dagelijks gecommuniceerd met kinderen, ouders en als teamleden onderling. In de onderwijspraktijk doen allerlei overlegvormen een appèl op de communicatieve vaardigheden van een team. Zo heb je binnen een schoolorganisatie te maken met diverse communicatiestijlen, persoonlijkheden, competentieniveaus op het gebied van communiceren. Een duidelijke visie, breed gedragen kernwaarden en als team elkaar respectvol aan mogen spreken, zal een positieve bijdrage leveren aan het communicatieve klimaat binnen een school. In 4 modules van 2 lessen leert u in uw basiscommunicatie, vaardigheden en technieken die u kunt toepassen in de handelingsgerichte kind- en oudergesprekken, waarbij de communicatie tussen collega s uitgebreid aan bod komt. Basiscommunicatie: *) Inventariseren schoolvisie, kernwaarden en professionele basisbehoeften. Bewustwording eigen communicatie en lichaamstaal. Competenties betreffende communicatie. De kracht van actief luisteren/empathisch luisteren. Assertief spreken. Diverse luisteraarstypen. Basisattitude bij de communicatie. Zuiver waarnemen. Balans geven/nemen. De taal van stilte. De kracht van een compliment. *) = Deze module wordt zeer aanbevolen om te volgen voorafgaand aan een andere module. De theorie van deze lessen en de bewustwording van de eigen attitude is o.i. relevant voor het volgen van de specifieke modules. Kindcommunicatie: Kenmerken van gespreksvoering. Soorten gesprekken. Algemene en specifieke voorwaarden in gesprekken met kinderen en jongeren. De opbouw van een gesprek en gesprekstechnieken/metacommunicatie. Loyaliteit. Leerstijlen Kolb. Handelingsgerichte kindgesprekken uitlopend in een kindplan. Socratische gespreksvoering met jongeren. Verschil in communicatie jongens/meisjes en leeftijdsgewijs. Oplossingsgerichte gespreksvoering. Interventies bij moeizaam verlopende gesprekken. Oudercommunicatie: Visie op de rol van de ouders binnen de school. Verschil ouderparticipatie en ouderbetrokkenheid. De veranderende rol van de ouders/verschillende types ouders. Dynamische driehoek ouder-kind-school. Loyaliteit. Handelingsgerichte communicatie: algemene en specifieke richtlijnen. Het tienminutengesprek/het probleemverkennende gesprek. 15
Moeizaam verlopende oudergesprekken. Competenties schoolleiders en onderwijs ondersteunend personeel. Collegiale communicatie: Eigen communicatiestijl. Kwaliteiten en valkuilen van verschillende communicatiestijlen. Afstemmen op andere communicatiestijlen/wendbaar zijn. Johari-venster. Feedback geven en ontvangen. Levergesprekken voeren. Ja maar! en Ja en! houding. Groepsprocessen. Effectief vergaderen. De cursus is bedoeld om je te stimuleren gerichter te communiceren, te leren waar je op kunt letten en daar je voordeel mee te doen in je onderwijspraktijk. Daarnaast worden een aantal handvatten/technieken aangereikt om effectiever te communiceren en meer te begrijpen van wat mensen zeggen, doen en nodig hebben. Daarbij word je gestimuleerd om je bewust te worden van je communicatiestijl en die van de ander. Tevens werken we aan het uitbreiden en verfijnen van lichaamstaal, assertief spreken en actief luisteren. Communiceren is ook waarnemen hoe de ander het gesprek met ons ervaart, of hij/zij er nog bij is, of hij/zij zich erkend, begrepen voelt. Het betekent de interesse en gevoelens van de gesprekspartner waarnemen en belangrijk vinden. groep Schoolleiding, OOP ers, RT ers, IB ers, AB ers, orthopedagogen en leerkrachten, pabo-studenten, stagiaires. Teamtraining De cursus wordt op locatie als tweejarig traject aangeboden. Daarnaast kan een team specifieke modules inkopen. Elke module bestaat uit twee bijeenkomsten van drie uur. Data worden in overleg bepaald. Groepstraining De cursus wordt op SBO Beatrix de Burcht, Hoefslag 6 te Gorinchem gegeven. Het betreft 8 middagen (van 14.00-17.00 uur) of 8 avonden (van 19.00-22.00 uur). Cursisten kunnen zich hiervoor individueel aanmelden. : minimaal 15, maximaal 20 deelnemers. Bij specifieke wensen zal een intakegesprek volgen ter oriëntering op de mogelijkheden. Methodiek Tijdens de cursus zullen diverse praktische werkvormen gehanteerd worden waarbij theorie en praktijk worden afgewisseld. Voor de teamtraining ontvangt u een offerte op aanvraag. De kosten voor de groepstraining bedragen per deelnemer 500,00. Cursusleiders Alie Bootsma, gedragstrainer en drs. Katinka Bouman, orthopedagoog/gedragstrainer. 16
Onderzoek en advies (psychodiagnostisch onderzoek) Inleiding In het onderwijs is steeds meer aandacht voor het signaleren en begeleiden van leerlingen die problemen in het onderwijs ervaren. Op veel van deze problemen vindt de school zelf een passend antwoord. Soms kan echter hulp van een (school)psycholoog of orthopedagoog nodig zijn, zoals bij leerlingen met ernstige leerproblemen of sociaal-emotionele problemen. Met ouders, school en leerling worden de zorgen m.b.t. gedrag, leren of ontwikkeling van de leerling in kaart gebracht. Door onderzoek (psychodiagnostiek, handelingsgerichte diagnostiek) wordt gezocht naar een antwoord op vragen als wat is er aan de hand? en op welke manier kan de leerling het beste begeleid worden?. Indien van toepassing wordt een advies over een vervolgtraject geformuleerd, zoals het bieden van begeleiding/behandeling aan de leerling en/of ouders of begeleiding bij het handelen in de klas. Een passend, haalbaar en handelingsgericht advies met betrekking tot de hulpvragen van school, ouders en leerling. groep Kinderen in de basisschoolleeftijd en kinderen van ca. 3 tot 5 jaar die aangemeld zijn/worden bij het basisonderwijs of waarbij vragen zijn m.b.t. haalbaarheid/juiste schooltype, bijv. ZAT 0-4/MKD etc. Gestreefd wordt naar zo beperkt als mogelijk en zo uitgebreid als nodig te onderzoeken. Na een eerste gesprek met betrokkenen wordt een offerte opgesteld m.b.t. inhoud, tijd en kosten. Elk onderzoek is maatwerk! De meeste onderzoeken met een beperkte onderzoeksvraag (zoals intelligentie/leerstoornis/sociaalemotioneel functioneren/neuropsychologisch onderzoek) kosten ca. 12½-17½ uur. Meer informatie Natuurlijk kunt u altijd (telefonisch) contact opnemen om vooraf meer informatie te krijgen over onze mogelijkheden. Type onderzoek, exclusief reiskosten à 0,40/km Basisonderzoek 1.300,00 Verkorte versie van basisonderzoek 950,00 Basisonderzoek uitgebreid met andere onderzoeksgebieden 1.300,00 + 425,00 per onderzoeksgebied. U ontvangt eerst een offerte, na overleg met betreffende orthopedagoog Orthopedagogen Yanick Heijnders, MSc., drs. Carola Klop, Sjanine Macleane, MSc. en drs. Margreet Scherpenisse. 17
Consultatieve leerlingbegeleiding (CLB) Inleiding Wanneer een leerkracht gedrags- en/of leerproblemen ervaart bij een leerling wil hij/zij vaak praktische adviezen en begeleiding. Een effectieve methodiek waarbij een begeleider (orthopedagoog of schoolpsycholoog) samen met de leerkracht deze problemen aanpakt is consultatieve leerlingbegeleiding. Kenmerkend is de gerichtheid op oplossingen voor de leerkracht. De leerling staat centraal, maar de begeleiding verloopt voornamelijk via de leerkracht van de leerling. De begeleider maakt samen met de leerkracht een nauwkeurige omschrijving van de problemen in de onderwijsleersituatie waarover de leerkracht zich zorgen maakt. Daarna gaan de begeleider en leerkracht op zoek naar factoren die mogelijk een rol spelen bij het ontstaan en in stand houden van de problemen. De begeleider helpt de leerkracht deze factoren zo goed mogelijk te benoemen. De begeleider en de leerkracht stellen prioriteiten, waarbij afspraken gemaakt worden wat op korte en lange termijn wordt gedaan. Ook wordt vastgesteld hoe bepaald wordt of de interventies effectief zijn. De leerkracht wordt vaardig in het omgaan met de leer-, werkhoudings- en/of gedragsproblemen van de leerling op school. De problemen verdwijnen of verminderen. groep Leerkrachten van leerlingen met leer-, werkhoudings- en/of gedragsproblemen in de schoolsituatie. De duur is afhankelijk van de hoeveelheid problemen, de ernst en de zwaarte hiervan, die aangepakt worden door middel van CLB. Een CLB-traject kost minimaal 3 uur. Het kan ook dat er een langduriger traject met meerdere bijeenkomsten nodig is. Het kan nodig zijn dat de begeleider een observatie uitvoert en hier een verslag van maakt. Dit kost ca. 2 tot 4 uur. Meer informatie Natuurlijk kunt u altijd (telefonisch) contact opnemen om vooraf meer informatie te krijgen over onze mogelijkheden. N.a.v. uw hulpvraag wordt er een offerte opgesteld. Uurprijs 70,00. Orthopedagogen Yanick Heijnders, MSc., drs. Carola Klop, Sjanine Macleane, MSc. en drs. Margreet Scherpenisse. 18
Implementatie van Handelingsgericht Werken in het basisonderwijs Inleiding In de afgelopen jaren is op veel basisscholen Handelingsgericht Werken/1-zorgroute ingevoerd. Veel scholen hebben dit succesvol geïmplementeerd. Nu zij hier een aantal jaren ervaring mee opgedaan hebben, bestaat bij sommige scholen de behoefte om de visie en praktische uitvoer verder te verdiepen en te verankeren in het team. In een gesprek met de schoolleiding en IB er worden de specifieke hulp- en begeleidingsvragen van de school in beeld gebracht. In onderling overleg wordt nagedacht over een passend traject. De orthopedagoog kan bijvoorbeeld een coachende rol spelen voor de IB er, bij het voorbereiden en voorzitten van het zorgteam. Ook kan zij een inhoudelijke bijdrage leveren aan teamvergaderingen of studiedagen en op deze manier teamleden stimuleren om na te denken over hoe handelingsgericht zij denken en werken. Het verdiepen en verder verankeren van het traject van Handelingsgericht Werken en de 1-zorgroute in een school bij alle teamleden. Dit betekent dat er zowel aandacht is voor het zorgbeleid als voor de praktische uitvoer daarvan in de groepen. groep Schoolteams, zowel schoolleiding als IB ers, leerkrachten en eventuele onderwijsassistenten. Na een oriënterend gesprek met betrokkenen wordt een offerte opgesteld met betrekking tot de inhoud van het traject en de tijd die nodig is om dit uit te voeren. Elk traject is maatwerk! Meer informatie U kunt altijd (telefonisch) contact opnemen om navraag te doen naar ervaring met eerdere begeleidingstrajecten en om meer informatie te krijgen over onze mogelijkheden. Naar aanleiding van uw hulp- en begeleidingsvragen wordt een offerte opgesteld. De uurprijs voor een orthopedagoog is 70,00. Orthopedagogen Yanick Heijnders, MSc., drs. Carola Klop, Sjanine Macleane, MSc. en drs. Margreet Scherpenisse 19
Nascholing met betrekking tot specifieke onderwerpen/op aanvraag Onze orthopedagogen verzorgen een ruim scholingsaanbod voor individuele medewerkers van scholen en een deel van of het gehele team. Er is sprake van een gepland aanbod, waar individuele medewerkers zich voor in kunnen schrijven. Daarnaast worden op verzoek studiemomenten aangeboden. De kracht van ons scholingsaanbod zit hem in de praktijkgerichte en interactieve aanpak. Geen saaie presentaties, maar met elkaar aan de slag om de doelen te bereiken! Een greep uit ons aanbod: Groepsvorming; Bouwen aan een prettige groep. Beter leren door krachtige feedback. Ontwikkelingsperspectieven voor individuele leerlingen: aan welke doelen werken we en hoe geeft de leerkracht daar vorm aan in de klas? Hoe vergroot ik de motivatie van mijn leerlingen? Het ontwerpen van doelgerichte plannen (handelingsplannen, groepsplannen). Een team dat met en van elkaar leert: toepassing van verschillende vormen van intervisie en coaching op school. Informeert u gerust of het aanbod dat u voor ogen heeft gerealiseerd kan worden! Het vergroten van de vaardigheden, kennis en professionaliteit van individuele leerkrachten en schoolteams, met betrekking tot specifieke onderwerpen. groep Leerkrachten, IB ers en schoolteams. De duur varieert van één studiemiddag of -avond van ca. 3 uur tot meerdere bijeenkomsten. Dit is afhankelijk van het onderwerp en uw wensen. Meer informatie U kunt altijd (telefonisch) contact opnemen om navraag te doen naar het geplande aanbod en om meer informatie te krijgen over onze mogelijkheden om een aanbod te creëren, inspelend op uw vraag. Over het actuele aanbod, vindt u meer informatie op onze website: www.opdc-citadel.nl. Voor het geplande aanbod wordt verwezen naar de informatie op de website. Voor een scholingsaanbod op uw verzoek en op maat gesneden voor uw team, wordt een offerte opgesteld. Orthopedagogen Yanick Heijnders, MSc., drs. Carola Klop, Sjanine Macleane, MSc. en drs. Margreet Scherpenisse 20
Workshop Debatteren met kinderen Het debat is een zeer effectieve vorm om een aantal pragmatische vaardigheden en de sociaalemotionele ontwikkeling van kinderen te trainen. Onder pragmatische vaardigheden verstaan we de wijze waarop men taal gebruikt in verschillende communicatieve situaties. De kinderen leren onder meer: argumenten bedenken en formuleren, vragen stellen aan en reageren op de tegenpartij, topichandhaving. Daarnaast leren kinderen dat zij van mening kunnen verschillen zonder ruzie te hebben en leren zij samen te werken. De deelnemer leert: hoe een serie debatteerlessen systematisch opgebouwd kan worden; hoe stellingen het best kunnen worden geformuleerd en hoe je geschikte onderwerpen kiest; hoe de kinderen als jury kunnen optreden; hoe je een debat effectief kunt leiden en hoe je om kunt gaan met bijvoorbeeld stille, overheersende of sterk associërende kinderen. groep Leerkrachten die werken met groepen/groepjes kinderen vanaf circa 9 jaar. 1 dag (9.30-17.00 uur) of 2 woensdagmiddagen (13.00-16.30 uur). Minimaal 10 en maximaal 16 deelnemers. Bij overschrijding van het maximum aantal deelnemers zijn prijsafspraken te maken. Methodiek In deze workshop trainen we bovengenoemde vaardigheden. Door zelf de verschillende rollen in het debat te ervaren, zoals voor- en tegenpartij, jurylid, gespreksleider, maakt de deelnemer kennis met alle aspecten van het debat. Ook wordt een video-opname getoond met beelden van een SBO-groep (circa 11 jaar). Deze opnamen laten de verschillende stadia van de debatteerlessen in de praktijk zien. Voor 1 dag 80,00 per deelnemer, exclusief lunch (hiervoor wordt een kleine bijdrage gevraagd). Voor 2 woensdagmiddagen 80,00 per deelnemer. Workshopleider Hanne van Zanten, logopediste. 21
Workshop Denkstimulerende Gespreksmethodiek In het onderwijs worden veel gesprekken met kinderen gevoerd. Dit gebeurt om de taalontwikkeling te stimuleren, kennis over te dragen of het kind aan te zetten tot denken. In de onder- en bovenbouw van het regulier onderwijs zijn veel leerlingen onvoldoende in staat hun ervaringen door middel van taal te structureren. Marion Blank, Amerikaans orthopedagoog, heeft een methode ontwikkeld om bij deze leerlingen denkvaardigheden te stimuleren, waardoor hun cognitieve vermogens gestimuleerd worden. De kern van de methode vormt het denkgesprek. Gedurende dit gesprek komen verschillende taaldenkvaardigheden aan bod zoals: oorzaak-gevolg redeneren; ontdekken van overeenkomsten en verschillen; bedenken van oplossingen. Tijdens deze workshop leren leerkrachten hoe ze op een goede manier een denkgesprek kunnen voeren en hoe ze vragen in hun reguliere lessen kunnen integreren. Hierbij is een duidelijke link naar interactief taalonderwijs. De deelnemer: leert denkgesprekken te voeren met kinderen; wordt zich bewust van eigen interactievaardigheden: Welke vragen stel ik eigenlijk? Aan welke kinderen stel ik welke vragen? Prikkelen mijn vragen genoeg tot nadenken? leert de basisprincipes die nodig zijn om goed met kinderen te praten; leert effectief te reageren op antwoorden van kinderen. groep Leerkrachten uit het primair onderwijs. 3 dagdelen van 13.00-17.00 uur. Ook is het mogelijk om tijdens een teamvergadering van 1½ uur een eerste kennismaking met Denkstimulerende Gespreksmethodiek (DGM) te hebben waarna u zich als team kunt inschrijven op de workshop. Minimaal 15 en maximaal 20 deelnemers. Bij overschrijding van het maximum aantal deelnemers zijn prijsafspraken te maken. Methodiek In drie bijeenkomsten wordt de theorie afgewisseld met oefeningen. Er wordt gebruikgemaakt van video-opnamen, rollenspellen en opdrachten. De opdrachten worden afgestemd op uw praktijksituatie. 80,00 per deelnemer. Een teamvergadering van 1½ uur inclusief voor- en nabereiding: 180,00. Workshopleiders Hanne van Zanten, Irene van der Ven, logopedisten, of Wilmy van Hartingsveldt, taalspecialist/logopediste. 22
Workshop Interactief voorlezen Voor de groep kinderen die thuis als peuter weinig is voorgelezen en dus de ervaring van de interactie met de voorlezende ouder mist, kan het moeilijk zijn in groep 1 en 2 de verhaallijnen van voorgelezen teksten te volgen. In dat geval biedt interactief voorlezen in kleine groepen uitkomst. Interactief voorlezen wordt dan ingezet als zorgverbredende activiteit voor jonge taalzwakke kinderen. en zijn het vergroten van de woordenschat, het inzicht in zinsbouw en in de opbouw van teksten en de communicatievaardigheid. Ook is boekoriëntatie een belangrijk doel. Wat is een boek, wat kun je ermee doen? En daaruit voortvloeiend de wens zelf te leren lezen. Vaak worden voor interactief voorlezen als zorgverbredende activiteit eenvoudige teksten gekozen die aansluiten op het thema dat in de klas aan de orde is. Belangrijk is dat het frequent, dat wil zeggen dagelijks of enkele keren per week, plaatsvindt en dat degene die de activiteit uitvoert goed wordt geïnstrueerd. De deelnemer: kent de theorie over interactief taalonderwijs; kan het interactief voorlezen in zijn/haar onderwijspraktijk organiseren en toepassen; beschikt over een lijst met prentenboeken met verwerking. groep Leerkrachten uit de onderbouw van het primair onderwijs en groepsleiding van peuterspeelzalen en kinderdagverblijven. Na schooltijd van 15.45-17.15 uur. Minimaal 15 en maximaal 25 deelnemers. Bij overschrijding van het maximum aantal deelnemers zijn prijsafspraken te maken. Methodiek Naast de theorie over interactief voorlezen wordt het interactief voorlezen geoefend, wordt er gebruikgemaakt van cd-roms en worden er tips gegeven om het interactief voorlezen te organiseren. 22,50 per deelnemer. Workshopleider Wilmy van Hartingsveldt, taalspecialist/logopediste. 23
Interactieve workshop Kennismaken met woordenschatdidactiek volgens de viertakt Woorden zijn de bouwstenen van de taal, waardoor kinderen in staat zijn te communiceren. Een goede woordenschat heeft een nauwe relatie met sociaal-emotioneel welbevinden en de cognitieve ontwikkeling. Een grotere woordenschat leidt tot betere schoolprestaties. Er is steeds meer bekend over de belangrijke relatie tussen woordenschat, vlot technisch lezen en begrijpend lezen. De woordenschat van kinderen kun je systematisch opbouwen. De aanpak van Met Woorden in de Weer, ontwikkeld door Marianne Verhallen en Dirkje van den Nulft maakt dit mogelijk. Deze is gebaseerd op de viertakt. De aanpak leert je hoe je woorden bewust selecteert en ze semantiseert (uitlegt). Door deze woorden, die zichtbaar zijn in de klas, duurzaam in te slijpen (consolideren) en als laatste stap deze te controleren, is het mogelijk om de woordenschat van kinderen systematisch en creatief succesvol uit te breiden. Werken aan woordenschat is werken aan schoolsucces! Deze workshop is bedoeld om een eerste kennismaking te krijgen met de aanpak volgens de viertakt, maar het is zeker dat u de volgende dag anders naar uw lesstof kijkt en bewuster omgaat met onbekende woorden! De deelnemers maken kennis met: de uitgangspunten van deze effectieve en gestructureerde woordenschatdidactiek; de wijze waarop woorden en begrippen in een logisch verband en een functionele context aangeboden kunnen worden; de manier waarop woordclusters visueel worden weergegeven; de wijze van consolideren en controleren. De deelnemers krijgen inzicht in het traject en de inhoud van de Training woordenschatdidactiek volgens de viertakt op teamniveau: training, klassenbezoeken, coaching, implementatie en borging. groep Leerkrachten, RT ers, IB ers en directie van het primair onderwijs. Woensdagmiddag van 13.30 tot 16.00 uur op SBO Beatrix de Burcht, Hoefslag 6 te Gorinchem, datum in overleg te bepalen. De workshop gaat door vanaf 6 deelnemers. 37,50 per deelnemer. Workshopleider Hanne van Zanten, Irene van der Ven, logopedisten, of Wilmy van Hartingsveldt, taalspecialist/logopediste. 24
Teamgerichte training Woordenschatdidactiek volgens de viertakt Woorden zijn de bouwstenen van de taal, waardoor kinderen in staat zijn te communiceren. Een goede woordenschat heeft een nauwe relatie met sociaal-emotioneel welbevinden en de cognitieve ontwikkeling. Een grotere woordenschat leidt tot betere schoolprestaties. Er is steeds meer bekend over de belangrijke relatie tussen woordenschat, vlot technisch lezen en begrijpend lezen. De woordenschat van kinderen kun je systematisch opbouwen. De aanpak van Met Woorden in de weer, ontwikkeld door Marianne Verhallen en Dirkje van den Nulft, maakt dit mogelijk. Deze is gebaseerd op de viertakt. De aanpak leert je hoe je woorden bewust selecteert en ze semantiseert (uitlegt). Door deze woorden, die zichtbaar zijn in de klas, duurzaam in te slijpen (consolideren) en als laatste stap, deze te controleren, is het mogelijk om de woordenschat van kinderen systematisch en creatief succesvol uit te breiden. Werken aan woordenschat is werken aan schoolsucces! De deelnemers leren: een effectieve en gestructureerde woordenschatdidactiek; woorden en begrippen in een logisch verband en een functionele context aan te bieden; hoe zij dit netwerk van woorden visueel weer kunt geven; woordenschat te koppelen aan kennisopbouw; een stimulerende en prikkelende manier om de woorden te consolideren; differentiatie in het aanbieden van nieuwe woorden; de doorgaande lijn van woordenschatdidactiek te borgen in de eigen school. groep Alle leerkrachten van één schoolteam uit het primair onderwijs. 1 dag (9.30-17.00 uur) of 2 woensdagmiddagen (13.00-16.30 uur); en per deelnemer een klassenbezoek met feedbackgesprek. In overleg zijn andere opties wat betreft dagen c.q. dagdelen mogelijk. Ook is het mogelijk om eventueel voorafgaand aan de training de interactieve workshop Kennismaken met woordenschatdidactiek volgens de viertakt bij te wonen, zie vorige bladzijde. Het bedrag van de workshop wordt verrekend met de training. Het hele schoolteam. Methodiek De theorie van de viertakt wordt afgewisseld met oefeningen. Er worden video-opnames getoond waarin de aanpak verduidelijkt wordt. De deelnemer kan na afloop daadwerkelijk met de woordenschatdidactiek aan het werk. : Richtprijs per dag: 825,00. Wij maken graag een offerte op maat voor uw school. Per klassenbezoek inclusief nagesprek 65,00, exclusief reistijd. Workshopleider Hanne van Zanten, Irene van der Ven, logopedisten, of Wilmy van Hartingsveldt, taalspecialist/logopediste. 25
Workshop Hoe herken ik een kind met een logopedische stoornis en wat doe ik ermee? Kinderen kunnen door een logopedische stoornis problemen ondervinden op cognitief of sociaalemotioneel gebied. Belangrijk is om deze problemen te voorkomen en tijdig stoornissen te onderkennen. De deelnemer krijgt informatie over: taalstoornissen; taalproblemen bij Nederlands als tweede taal; spraakstoornissen (articulatiestoornissen, stotteren, broddelen); stemstoornissen; slechthorendheid; afwijkende mondgewoonten; stoornis in de auditieve vaardigheden; dyslexie. De deelnemer krijgt signaleringslijstjes en tips voor bruikbare materialen en literatuur over vaak voorkomende logopedische stoornissen bij kinderen in de basisschoolleeftijd en krijgt praktische tips over hoe je in de klas rekening kunt houden met een kind met een logopedische stoornis. groep Leerkrachten van de onderbouw in het primair onderwijs en groepsleiding van peuterspeelzalen en kinderdagcentra. Een dag van 9.30 tot 16.30 uur. Inschrijven per module is ook mogelijk. Deze workshops worden na schooltijd gehouden (van 15.45-17.15 uur) en kunnen in overleg ook op teamniveau aangeboden worden op de eigen school. Minimaal 15 en maximaal 30 deelnemers. Bij overschrijding van het maximum aantal deelnemers zijn prijsafspraken te maken. Methodiek De theorie afgewisseld met oefeningen. Er wordt gebruikgemaakt van de cd-rom de Signaleraar. Per hele dag: Per module: 55,00 per deelnemer. 22,50 per deelnemer. Workshopleiders Hanne van Zanten, Irene van der Ven, logopedisten, of Wilmy van Hartingsveldt, taalspecialist/logopediste. 26