MONTESSORI LYCEUM AMSTERDAM Smartboard De mening van de Leerlingen Pieter Jonkers Studentnummer: 695247 22 06 2011
Inhoud 1. Inleiding... 3 Aanleiding... 3 Doel van het onderzoek... 3 2. Onderzoeksvraag... 3 3. Methode van het Onderzoek... 4 4. Smartboard... 4 5. Mogelijkheden van het Smartboard... 5 6. Kenmerken doelgroep... 5 7. Resultaten Enquête... 6 8. Leerlingen en Smartboard... 13 9. Vakken en het Smartboard... 14 10. Conclusie... 16 11. Discussie... 17 12. Bronnen... 18 13. Bijlage... 18 2
1. Inleiding Aanleiding Sinds dit jaar heeft elk lokaal op het Montessori Lyceum Amsterdam de beschikking over een smartboard. Een van de redenen om elk lokaal van een smartboard te voorzien is dat de school de leerlingen meer gevarieerde lessen wil kunnen aanbieden Met gevarieerdere lessen wordt bedoeld, dat je als docent de leerling op verschillende manieren de stof kan aanbieden. Dit kan gedaan worden door bijvoorbeeld, Film of een internetsite te laten zien. Dit is het eerste jaar geweest dat ik de beschikking heb van een smartboard. Wat leerlingen nou eigenlijk vinden van het lesgeven met een smartboard, is nog niet in kaart gebracht. Voor mijn toekomst als docent en voor de school is het handig om in te kunnen zien wat leerlingen hier zelf van vinden. Doel van het onderzoek Het doel is in kaart te brengen wat leerlingen vinden van het smartboard. Bij welke lessen wordt het smartboard gebruikt? Bij welk vak is het zinvol of juist niet zinvol volgens de leerling? 2. Onderzoeksvraag Onderzoeksvraag: Wat vinden de leerlingen van de tweede klassen in de DS deelschool op het MLA van het gebruiken van het smartboard in de les? Deelvragen: 1. Wat is een Smartboard? 2. Wat zijn de mogelijkheden van een Smartboard? 3. Wat zijn de kenmerken van de doelgroep 4. Welke docenten van de doelgroep gebruiken kwantitatief het Smartboard? 5. Hoe wordt het Smartboard door de docenten gebruikt? 3
3. Methode van het Onderzoek Voor dit onderzoek gaat er gebruikt gemaakt worden van een enquête om de meningen te peilen van de leerlingen over het smartboard. Hierbij laat ik de leerlingen zelf vertellen bij welke vakken het smartboard wordt gebruikt. De reden waarom dit aan de leerlingen wordt gevraagd en niet aan de docenten zelf is, omdat ik wil weten hoe het wordt beleefd van de kan van de leerling. De docenten kunnen zeggen dat ze bijvoorbeeld vaak een film afspelen, maar dit kan een leerling heel anders beleven. De enquête komt er als volgt uit te zien. Onderaan komt er een tabel met alle belangrijke vakken in het tweede jaar. Op het blaadje staat een aantal vragen en de leerlingen kunnen aankruizen bij welk vak de vraag van toepassing is. Hierdoor krijg je een goed en overzichtelijk beeld over elk vak. 4. Smartboard Een smartboard is een elektronisch bord die aangesloten zit aan de computer. Op dit scherm wordt meestal precies hetzelfde weergegeven als op je beeldscherm. Het ligt er wel aan hoe je het hebt ingesteld. Het kan ook zijn dat het smartboard een uitbreiding geeft van je beeld. Op het Montessori Lyceum Amsterdam wordt gebruikt gemaakt van een elektromagnetisch bord. Elektromagnetisch - Hier reageert een net van dunne kabels achter het bord met de spoel in de stift om de (X,Y) coördinaten te bepalen. Stiften kunnen actief zijn (met batterij of kabel) dan wel passief (wijzigen elektrische signalen van het bord zelf, maar hebben geen eigen stroomvoorziening). Dit type bord heeft doorgaans een hard oppervlak, en werkt alleen met speciale stiften. De vinger kan hier niet gebruikt worden. 1 1 Wikipedia 4
5. Mogelijkheden van het Smartboard Je kan het Smartboard op verschillende manieren gebruiken in de les. Voorbeelden hiervan zijn: Gebruiken als bord Computer Software gebruiken, zoals Word en internet Explorer Powerpoint presentatie en Foto`s Ik heb hierbij Powerpoint en Word/internet explorer apart genoemd, omdat je powerpoint ook kan gebruiken voor de presentaties van de leerlingen. Dit heb ik ook gedaan in mijn enquête om wat meer variatie te hebben. Met een Smartboard kun je, welk programma je ook hebt aanstaan, altijd blijven tekenen op het scherm met je elektronische pen. Hierdoor kun je belangrijke dingen op internet of op je presentatie duidelijk aangeven. Je kan er ook dingen bij schrijven die belangrijk zijn of extra informatie geven. Ook kun je gebruik maken van Applet. Dit is een klein programma meestal geschreven in Java en dat draait in een web browser. Dit is niet meegenomen in de enquête, omdat er veel leerlingen zijn die niet weten wat een Applet is. 6. Kenmerken doelgroep Dit onderzoek gaat gehouden worden in de Havo/Vwo klassen 2D en 2S. De klassen zitten in de DS Deelschool en hebben hierdoor vaak dezelfde docenten voor dezelfde vakken. De leerlingen zijn rond de 13/14/15 jaren oud. Zij hebben nog les gehad zonder Smartboard en kunnen daardoor goed vergelijken met vorig jaar. Er waren al wel een paar lokalen die een beschikking hadden tot een Smartboard. Sinds afgelopen jaar had elk lokaal een Smartboard tot zijn beschikking. 5
7. Resultaten Enquête Vragen Enquête 1. Bij welke vakken wordt het Smartboard gebruikt? 2. Bij welke vakken wordt het Smartboard gebruikt om films mee af te spelen? 3. Bij welke vakken wordt het Smartboard gebruikt als een normaal bord? 4. Bij welke vakken wordt het Smartboard gebruikt voor programma`s als internet en Word? 5. Bij welke vakken wordt het Smartboard gebruikt om Powerpoint presentaties of foto`s te laten zien? 6. Bij welke vakken vindt jij dat het Smartboard zinvol is? 7. Bij welke vakken vindt jij dat er in plaats van een smartboard, een white board of krijtbord gebruikt zou moeten worden? 6
Percentages per klas (afgerond op gehele getallen) 2S Vraag 1 2 3 4 5 6 7 Nederlands 100 58 29 96 21 54 33 Engels 0 8 0 4 13 33 29 Frans 100 100 38 58 42 100 0 Duits 100 92 38 58 75 71 17 Wiskunde 100 0 100 8 29 79 26 Biologie 100 92 21 75 79 92 4 Natuurkunde 100 75 13 71 33 46 25 Geschiedenis 100 92 42 67 75 75 17 Aardrijkskunde 100 79 38 79 88 96 4 Figuur 1. Percentages per klas 2S 7
2D Vraag 1 2 3 4 5 6 7 Nederlands 100 92 64 64 96 88 0 Engels 0 16 4 4 0 16 36 Frans 100 0 92 16 24 60 24 Duits 100 100 52 48 84 80 4 Wiskunde 100 0 92 12 24 76 24 Biologie 100 92 72 72 84 88 8 Natuurkunde 100 0 96 24 12 72 16 Geschiedenis 100 100 60 32 80 92 4 Aardrijkskunde 100 92 60 100 100 100 0 Figuur 2. Percentages per klas 2D 8
Gemiddeld percentage alle klassen (afgerond op gehele getallen) 2S en 2D Vraag 1 2 3 4 5 6 7 Nederlands 100 75 47 80 59 71 17 Engels 0 12 2 4 7 25 33 Frans 100 50 65 37 33 80 12 Duits 100 96 45 52 80 66 11 Wiskunde 100 0 96 10 27 78 27 Biologie 100 92 47 74 82 90 6 Natuurkunde 100 38 55 48 23 59 21 Geschiedenis 100 96 51 50 78 84 11 Aardrijkskunde 100 86 49 90 94 98 2 Hieronder staan alle vakken weergegeven waarvoor ze het Smartboard gebruiken per klas. Het wordt pas gebruikt, als minimaal 40% van de klas zegt dat het gebruikt wordt. Figuur 3. Gemiddelde percentages alle klassen 9
Nederlands 2S 2D Powerpoint Normaal bord Engels Het Smartboard wordt helemaal niet gebruikt bij Engels. Frans 2S Powerpoint 2D Normaal Bord Duits 2S Powerpiont 2D Powerpoint Normaal bord Wiskunde 2S Normaal bord 2D Normaal bord 10
Biologie 2S Powerpoint 2D Powerpoint Normaal bord Natuurkunde 2S 2D Normaal bord Geschiedenis 2S Powerpoint Normaal Bord 2D Powerpoint Aardrijkskunde 2S Powerpoint 2D Powerpoint Normaal bord 11
12
8. Leerlingen en Smartboard Op het enquête formulier konden de leerlingen extra opmerkingen maken over het Smartboard. Opmerkingen Als leraren iets op het Smartboard schrijven wordt het altijd heel onduidelijk, dan kunnen ze beter op een whiteboard schrijven ( 2 keer is deze opmerking voorbij gekomen) Soms reageert het Smartboard heel raar. Dan schrijf je wat op en dan schrijft hij er 10cm naast. (3 keer is deze opmerking voorbij gekomen) Duidelijk! Je kan alles heel duidelijk zien. Handig dus! Je kan er alles beter op zien dan op een whiteboard. Ik vind een Smartboard erg handig ( 2 keer is deze opmerking voorbij gekomen) Bij engels moet er ook een Smartboard worden gebruikt (2 keer is deze opmerking voorbij gekomen) Ik vind het handig omdat je er ook mee op internet kan enzo Een Smartboard is alleen handig om er films op af te spelen. Voor schrijven kun je beter een whiteboard gebruiken Heel veel leraren kunnen er niet mee omgaan ( 4 keer is deze opmerking voorbij gekomen) 13
9. Vakken en het Smartboard Nederlands Bij 2S wordt het Smartboard alleen gebruikt voor Films af te spelen, internet en Word. Iets meer dan de helft van de leerlingen vindt het nuttig dat er gebruik wordt gemaakt van het Smartboard. Een derde zou het niet erg vinden als er in plaats van een Smartboard een Whiteboard of krijtbord wordt gebruikt. Bij 2D wordt er gevarieerder gewerkt met het Smartboard en dat is te zien bij de percentages hoe nuttig de leerlingen het Smartboard vinden bij het vak. Maar liefst 88% vindt dat het nuttig is dat er bij Nederlands de beschikking is over een Smartboard. Niemand in de klas wil nog terug naar een whiteboard of krijtbord bij de lessen Nederlands Engels Engels is hier een verhaal apart. Bij het vak wordt er helemaal geen gebruikt gemaakt van een Smartboard. Uit de enquête is er gebleken dat er toch een aantal leerlingen het fijn zouden vinden als ook daar gebruik gemaakt gaat worden van een Smartboard. Frans Bij 2S wordt het Smartboard gebruikt voor Films af te spelen, internet, Word en Powerpoint presentaties. Het valt hier op net als bij Nederlands, dat er bij Frans maar 100% het nuttig vindt dat er gebruik wordt gemaakt van een Smartboard. Niemand in de klas wil dus terug naar een whiteboard of krijtbord. Bij 2D wordt het Smartboard alleen gebruikt als normaal bord. Hier zijn minder leerlingen dan bij 2S die het Smartboard nuttig vinden voor het vak Frans, 60%. Er zijn wel wat leerlingen die liever zien dat er alleen gebruik gemaakt wordt van een whiteboard of krijtbord, namelijk 24%. Duits Bij 2S en 2D wordt het smartboard naar al zijn mogelijkheden wel gebruikt. Respectievelijk vinden 71 en 80 procent van deze leerlingen dat het heel nuttig is voor het vak Duits. Heel weinig leerlingen willen terug naar het gebruik van een whiteboard of krijtbord, namelijk 17 en 4 procent. Wiskunde Bij wiskunde wordt bij beide klassen het Smartboard alleen gebruikt als normaal bord. Bij beide klassen vinden meer dan 75% van de leerlingen dat het nuttig is om een Smartboard te gebruiken voor wiskunde. Bij beide klassen vinden maar 25% van de leerlingen dat je net zo goed een krijtbord of whiteboard zou kunnen gebruiken. 14
Biologie Het Smartboard wordt hier bij beide klassen naar al zijn mogelijkheden gebruikt. Rond de 90% van de leerlingen van 2S en 2D vinden het heel nuttig dat er voor Biologie een Smartboard wordt gebruikt. Minder dan 10% van de leerlingen vindt dat ze bij Biologie terug zouden moeten gaan naar een whiteboard of krijtbord. Natuurkunde Bij 2S wordt het Smartboard gebruikt voor Films af te spelen, internet en Word. Ondanks dat vind iets minder dan de helft van de leerlingen in deze klas dat het nuttig is om een Smartboard te gebruiken bij Natuurkunde. Bij 2D wordt het Smartboard voornamelijk gebruikt als normaal bord. Niet zoals bij Nederlands en Frans, waar het Smartboard naar bijna al zijn mogelijkheden gebruikt wordt, vinden ze toch dat het smartboard heel nuttig is voor het vak Natuurkunde. Geschiedenis Bij geschiedenis wordt het Smartboard naar al zijn mogelijkheden bij beide klassen gebruikt. Bij 2S en 2D vinden de leerlingen respectievelijk 75 en 92 procent dat het heel nuttig is om een Smartboard te gebruiken voor dit vak. Aardrijkskunde Bij Aardrijkskunde word het Smartboard naar al zijn mogelijkheden gebruikt bij beide klassen. Bijna alle leerlingen vinden dat bij Aardrijkskunde het heel nuttig is om een Smarboard te gebruiken. Maar 4% van de klas 2S vind dat er net zo goed gebruikt kan worden gemaakt van een whiteboard of krijtbord. 15
10. Conclusie Als je naar alle vakken kijkt en naar beide klassen, vindt ongeveer 72% het nuttig om een Smartboard te gebruiken in de les. Bij vrijwel alle vakken waar het Smartboard naar al zijn mogelijkheden wordt gebruikt, zijn de leerlingen er heel positief over. Waar het Smartboard alleen gebruikt wordt als normaal bord zijn de leerlingen over het algemeen een stuk minder positief. Je kan dus concluderen dat leerlingen niet meer terug willen naar het gebruik van alleen een whiteboard of krijtbord, mits je het gebruikt naar al zijn mogelijkheden. Hierbij moet je wel sommige vakken apart nemen. Dit omdat bij sommige vakken je niet alle mogelijkheden van het Smartboard kan gebruiken Ook bij de opmerkingen zijn veel positieve reacties te vinden. Ook zijn er een paar minder positieve reacties te vinden. Een hiervan is dat er minder netjes op een Smartboard kan worden geschreven dan op een normaal bord. Ook zijn blijkbaar een aantal borden die niet helemaal goed werken. Wat bij de opmerkingen van de leerlingen ook opvalt, is dat volgens de leerlingen veel docenten niet weten hoe ze gebruik moeten maken van een Smartboard. Dit geeft waarschijnlijk veel oponthoud of weinig variatie in de lessen Aanbevelingen Motiveer de docenten om het Smartboard op veel verschillende manieren te gebruiken. Dus veel variëren. Uit de enquête is gebleken dat bij veel variatie, leerlingen een stuk positiever zijn voer het Smartboard. Voor de docenten zou het handig zijn om een vakgerichte cursus voor het gebruik van smartboard aan te bieden. Hiervoor zouden mensen gevonden moeten worden, door bijvoorbeeld de directie van de school, die veel ervaring hebben opgedaan met het werken van Smartboard en alle mogelijkheden ervan kennen die handig zijn voor het vak dat ze geven. 16
11. Discussie Wat had er beter gekund bij dit onderzoek? Bij de enquête hadden er preciezere vragen moeten zijn over hoe het Smartboard zou moeten worden gebruikt. Ook bij de leraren had ik kunnen navragen waarvoor ze het Smartboard gebruiken. Ook had ik een directere vraag kunnen stellen wat leerlingen nou vinden van het Smartboard in het algemeen. Ik heb alleen gevraagd over de vakken specifiek. Vervolg onderzoek De docenten zouden ook ondervraagd kunnen worden over het Smartboard, wat ze ervan vinden en waarvoor ze het gebruiken. Aanvullend kun je dan vragen of ze vinden dat ze er bijvoorbeeld meer scholing over zouden willen of meer tijd om het zelf uit te zoeken. Een tweede mogelijk onderzoek zou zijn, dat je leerlingen apart gaat interviewen over het Smartboard en je gaat vragen wat zij ervan vinden en wat er beter kan aan de lessen bij de leraren. 17
12. Bronnen 1. Wikipedia 13. Bijlage Enquête Smartboard Vul de volgende vragen in onderstaand tabel in. 1. Bij welke vakken wordt het Smartboard gebruikt? 2. Bij welke vakken wordt het Smartboard gebruikt om films mee af te spelen? 3. Bij welke vakken wordt het Smartboard gebruikt als een normaal bord? 4. Bij welke vakken wordt het Smartboard gebruikt voor programma`s als internet en Word? 5. Bij welke vakken wordt het Smartboard gebruikt om Powerpoint presentaties of foto`s te laten zien? 6. Bij welke vakken vindt jij dat het Smartboard zinvol is? 7. Bij welke vakken vindt jij dat er in plaats van een smartboard, een white board of krijtbord gebruikt zou moeten worden? Vraag 1 2 3 4 5 6 7 Nederlands Engels Frans Duits Wiskunde Biologie Natuurkunde Geschiedenis Aardrijkskunde 18
Heb je nog aanmerkingen over smartboards? Schrijf het hieronder of aan de achterkant van dit blaadje. 19