EEN OVERZICHT VAN DE QLIKVIEW-ARCHITECTUUR

EEN OVERZICHT VAN DE QLIKVIEW-ARCHITECTUUR Een technologische white paper van QlikView Gepubliceerd: oktober 2010 victa.nl

Table of Contents De associatieve ervaring van QlikView: een introductie 3 Queries en Cubes creëren een blinde vlek 3 MOLAP, ROLAP, en HOLAP: snel en flexibel wellicht, maar niet associatief 3 Het geheim van QlikView: onze associatieve architectuur 5 Door relaties in kaart te brengen biedt QlikView antwoorden op nog ongestelde vragen 7 Een paar voorbeelden, kaarten, engines en Rubik s kubus 8 QlikView is snel te implementeren, gebruiksvriendelijk en klaar om inzichten te bieden 10 Er is een technische reden waarom gebruikers weglopen met QlikView 10 Bijlage 11 The Associative Experience Page 2

Een beter begrip van het QlikView platform Onze klanten vragen ons vaak wat er zich precies afspeelt onder de motorkap van QlikView. In deze technologische white paper bieden wij u meer informatie over QlikView vanuit twee perspectieven: componenten en functionaliteit. U vindt hier meer informatie over de onderlinge relaties tussen QlikView componenten en de processen op basis waarvan QlikView onbewerkte data omzet in bruikbare analyses. De doelgroep van dit rapport zijn IT-professionals en technisch onderlegde zakenmensen die geïnteresseerd zijn in business intelligence (BI)-software. In deze white paper vindt u een antwoord op de vraag wat de grondslag is van het QlikView platform en zijn componenten, zodat u een weloverwogen keuze kunt maken. Het doel van deze informatie is tweeledig: ten eerste om potentiële en bestaande QlikView klanten inzicht te bieden in de componenten waaruit een QlikView implementatie bestaat, en ten tweede om mensen die niet bekend zijn QlikView vertrouwd te maken met de manier waarop gegevens door QlikView worden omgezet in bruikbare informatie. De meeste BI-software is gebouwd op oude technologie Op query s gebaseerde BI-tools hebben de afgelopen decennia de toon gezet als het ging om de ondersteuning van het besluitvormingsproces. Er zijn veel varianten van op query s gebaseerde BI-software op de markt verkrijgbaar, waarvan sommige flexibel zijn en andere weer prestatiegericht. Wat ze echter met elkaar gemeen hebben, is dat ze niet in staat zijn om verbanden tussen gegevenselementen in kaart te brengen (zie afbeelding 1). Op query s gebaseerde tools scheiden gegevens van hun context. Mensen die betrokken zijn bij complexe zakelijke besluitvormingsprocessen hebben niet altijd volledige toegang tot essentiële gegevens - zelfs niet als ze gebruik maken van BI-software. Sommige gegevens kunnen alleen worden opgehaald met behulp van geïsoleerde en discrete query s. Dit leidt tot hiaten in het gegevensgestuurde besluitvormingsproces. Waar een query wordt uitgevoerd, ontstaat dissociatie. Binnen query s gebaseerde tools zou het leggen van verbanden tussen alle aanwezige gegevenselementen al snel inhouden dat een bedrijfsanalist of ICT-professional alle aan elkaar gerelateerde velden in één enkele query zou moeten zien te passen een nagenoeg onmogelijke opgave. Het alternatief het programmeren van relaties tussen query s in de toepassingslaag biedt evenmin perspectief. The Associative Experience Page 3

Afbeelding 1: traditionele BI-software rukt gegevens uit hun verband TRADITIONEEL ASSOCIATIEF Regio Regio Provincie Provincie Verkoper Product Verkoper Product IT-gestuurd Lineaire, vooraf gedefinieerde aanpak Geen zicht op verborgen gegevens Aanpassingen vereisen maanden werk Gegevensgericht Gebruikergestuurd Volgt de gebruiker Alle gegevens altijd zichtbaar Aanpassingen vergen enkele minuten Inzichtgericht Het unieke voordeel van QlikView: de associatieve ervaring QlikView is s werelds eerste associatieve, in het geheugen geladen business intelligenceplatform. QlikView brengt verbanden tussen gegevensverzamelingen op engine-niveau in kaart in plaats van op toepassingsniveau door individuele tabellen in zijn in het geheugen geladen associatieve engine op te slaan. Ieder informatiepunt wordt binnen de gegevensverzameling gekoppeld aan de andere informatiepunten die binnen de gegevensverzameling aanwezig zijn. Gegevensverzamelingen kunnen uit honderden tabellen bestaan en duizenden velden bevatten. In tegenstelling tot conventionele, op query s gebaseerde BI-tools wordt er, wanneer de QlikView gebruiker een informatiepunt selecteert, geen query uitgevoerd. In plaats daarvan filteren en hergroeperen de velden zich direct op basis van de selectie van de gebruiker. Selecties zijn groen gemarkeerd. Gegevensverzamelingen die met de selectie verband houden, zijn wit gemarkeerd. Gegevens die geen verband met de selectie houden, zijn grijs gemarkeerd. Dit biedt de gebruiker een intuïtieve en gebruiksvriendelijke methode om gegevens te raadplegen die het zakelijk inzicht bevordert. (Raadpleeg voor meer informatie over QlikView s associatieve ervaring de technologische white paper De associatieve ervaring: het unieke voordeel van QlikView ). The Associative Experience Page 4

Het QlikView platform: een overzicht van componenten Dit overzicht heeft betrekking op de individuele softwarecomponenten van QlikView die het creëren van QlikView content (QlikView Developer), de implementatie (QlikView Server/ Publisher) en het gebruik (QlikView clients) van de toepassing ondersteunen (zie afbeelding 2). Afbeelding 2: Een overzicht van QlikView componenten Content creëren Content herladen, publiceren en verspreiden Content gebruiken ODBC QlikView Server / Publisher Geïnstalleerd EXE-bestand OLEDB Bestand Custom data XML SAP Data QlikView Developer QlikView Publisher QlikView Server QlikView toegangspunt QlikView clients Plug-In Ajax ipad iphone Android BlackBerry Active Directory, Windows fi le security, 3rd party, native QlikView security Security Salesforce PDF DE EERSTE STAP: ONBEWERKTE GEGEVENS IN QLIKVIEW LADEN QlikView kan gegevens uit meerdere, ongelijksoortige bronnen ophalen en combineren, zonder daarbij gegevens expliciet te importeren uit, of te exporteren naar externe systemen. Dit maakt het mogelijk om bedrijfsgegevens op een centrale locatie te analyseren, ongeacht waar de gegevens vandaan komen. Bovendien krijgen gebruikers hierdoor een holistisch overzicht van hun bedrijfsgegevens. QlikView kan gegevens uit tal van bronnen consolideren, zoals: ODBC- of OLEDB-conforme databases. QlikView kan iedere database die via de standaarden Open DataBase Connectivity (ODBC) of Object Linking en Embedding Database (OLEDB) toegankelijk is als gegevensbron gebruiken. Dit zijn onder meer Oracle Database, Microsoft SQL Server, IBM DB2 en MySQL. Standaard bestandsformaten en systemen die aangepaste connectors vereisen. Naast gewone databases kan QlikView ook gegevens laden in diverse standaard bestandsformaten (zoals HTML, Microsoft Excel, tekst en XML). QlikView biedt The Associative Experience Page 5

daarnaast aangepaste connectors voor het ophalen van gegevens uit SAP en Salesforce. com, evenals een aangepaste interface voor het ophalen van gegevens uit niet-odbcconforme databases. BESCHIKT U OVER GEGEVENS? TIJD OM QLIKVIEW CONTENT TE CREËREN! Met de QlikView Developer component kunnen ontwikkelaars het laadscript en visualisaties voor QlikView toepassingen definiëren. Laadscripts bepalen de gegevensbronnen. De laadscripts van QlikView bepalen welke gegevensbronnen worden gebruikt en welke gegevens eraan onttrokken worden. Deze scripts bepalen tevens welke omzettingen eventueel op de gegevens worden toegepast wanneer deze geladen worden. Hoewel QlikView geen stand alone extract, transform, and load (ETL)-tool is, biedt de kant-en-klare ETL-functionaliteit van QlikView meer dan 350 krachtige en uitgebreide mogelijkheden voor het omzetten van gegevens. Krachtige visualisaties vertalen cijfers in afbeeldingen. QlikView biedt flexibele, intuïtieve en krachtige gegevensvisualisaties (zie afbeelding 3). Nadat gegevens uit bronsystemen zijn opgehaald en ze eventueel zijn omgezet, kunnen ontwikkelaars en ontwerpers met QlikView Developer bepalen over welke visualisaties de eindgebruiker de beschikking zal krijgen om belangrijke bedrijfsvraagstukken op te lossen. Afbeelding 3: QlikView biedt een uitgebreide, visuele gebruikersinterface The Associative Experience Page 6

CONTENT HERLADEN, PUBLICEREN EN DISTRIBUEREN QlikView Server en zijn deelcomponenten zijn verantwoordelijk voor het herladen, beveiligen, beheren van QlikView-content en de distributie ervan naar eindgebruikers. Alle QlikView clients maken verbinding met een QlikView Server waar content wordt opgeslagen. De QlikView Server draagt zorg voor de client-severtoegang tot QlikView content. De server bewaart QlikView documenten en maakt de inhoud ervan deelbaar met mogelijk duizenden eindgebruikers. QlikView Server ondersteunt daarnaast de planning van de gegevensverversing, hoewel dit normaliter wordt afgehandeld door de krachtige deelcomponent QlikView Publisher. QlikView Publisher biedt aanvullende planning en distributie. De optionele component QlikView Publisher is ontworpen om complexe implementatiescenario s voor content af te handelen die vaak binnen grote ondernemingen voorkomen. Het breidt de planningfunctionaliteit van QlikView Server uit en zet deze kracht bij. Daarnaast biedt QlikView Publisher een extra beveiligingslaag binnen op gebruikers en op groepen gebaseerde QlikView content. Zo kan Publisher uit een centraal QlikView document afzonderlijke, op een gebruiker of groep toegesneden deeldocumenten creëren. Deze documenten bevatten alleen de benodigde of gewenste gegevens. AccessPoint is een aanpasbaar toegangspunt voor alle QlikView toepassingen. Via AccessPoint, een deelcomponent van QlikView Server, hebben eindgebruikers toegang tot alle QlikView content waarvoor ze gemachtigd zijn om te raadplegen. Ook biedt QlikView AccessPoint back-end voorzieningen zoals load balancing van gebruikerssessies over meerdere QlikView Servers binnen een geclusterde QlikView Server implementatie. TOEGANG TOT CONTENT OP ELK GEWENST MOMENT EN VANAF ELKE LOCATIE Zodra de QlikView content gedistribueerd is via de QlikView Server is deze beschikbaar voor eindgebruikers. Een van de grondslagen van QlikTech is dat QlikView altijd beschikbaar moet zijn voor de eindgebruiker, op elk gewenst moment en vanaf elke locatie. Om deze reden biedt QlikView ondersteuning voor een verscheidenheid aan technologieën en manieren om verbinding te maken met QlikView Server. Via de browser hebben gebruikers vanaf iedere PC of laptop toegang tot hun gegevens. QlikView biedt twee browsergebaseerde clients: een plug-in voor Microsoft Internet Explorer en een Ajax-client. De Ajax-client is een zero install -optie. Gegevens zijn altijd en overal beschikbaar dankzij ondersteuning voor mobiele apparaten. De populariteit van mobiele apparaten zoals smartphones en tablets zal in de nabije toekomst alleen maar toenemen. QlikView biedt ondersteuning voor populaire mobiele platforms zoals de Apple iphone en ipad, BlackBerry en Androidtoestellen. Offline toegang via de geïnstalleerde client. Wanneer online toegang niet mogelijk is, kan de gebruiker dankzij het autonome karakter van QlikView documenten gegevens The Associative Experience Page 7

lokaal in de offline modus analyseren via de geïnstalleerde cliënt. Indien gewenst kan deze ook in een verbonden client/server-modus worden gebruikt. Gemailde rapporten bieden de mogelijkheid om alleen met e-mail te werken. Zakelijke gebruikers die liever met statische content werken, kunnen QlikView rapporten raadplegen in de vorm van PDF-documenten. QlikView Publisher, een deelcomponent van QlikView Server, is in staat om PDF-bestanden naar gebruikers te distribueren via e-mail. Het QlikView platform vanuit functioneel perspectief Een functioneel overzicht van de kernprocessen van QlikView zal IT-professionals en besluitvormers beter helpen te begrijpen wat QlikView zo bijzonder maakt (zie afbeelding 4). Afbeelding 4: QlikView: een functioneel overzicht Beveiliging: Active Directory, Windows fi le security, 3 e partij, systeemeigen QlikView beveiliging ODBC Content laden Content gebruiken Geïnstalleerd EXE-bestand OLEDB Bestand Custom data XML SAP Data Execute load script Niet-samengevoegde data in RAM Associatieve zoekmachine Samenvoegingsengine Presentatie-engine Clients Plug-in Ajax ipad iphone Android BlackBerry Salesforce PDF Laadscript uitvoeren Niet-samengevoegde data op schijf QlikView document Defi nitie gebruikersinterface The Associative Experience Page 8

QLIKVIEW BESTANDEN HEBBEN ALLES IN HUIS VOOR DE ONDERSTEUNING VAN QLIKVIEW ANALYTICS Het systeemeigen QlikView bestandsformaat, ook wel het QlikView document genoemd, is autonoom, draagbaar en ontworpen voor gebruiksgemak. QlikView documenten bevatten: Het laadscript. QlikView laadscripten halen gegevens op en verwerken de nietsamengevoegde gegevens die door het laadproces zijn geretourneerd. QlikView documenten slaan gegevens in een sterk gecomprimeerd formaat op. Gebruikersinterfacedefinities voor visualisaties. QlikView documenten bevatten definities voor tabellen, grafieken en andere dashboard- en rapportage-elementen van QlikView. De voor analyse bestemde gegevens. QlikView documenten kunnen ook voor analyse bestemde gegevens in sterk gecomprimeerd formaat bevatten. Dit maakt zowel offline als cliënt/server-gebaseerde analyse mogelijk, waarbij gegevens indien nodig in het geheugen worden geladen. QLIKVIEW DOCUMENTEN LEVEREN DE OP DE QLIKVIEW SERVER OPGESLAGEN GEGEVENS AAN Zodra een QlikView document op een QlikView Server wordt gepubliceerd, is de inhoud ervan beschikbaar voor gebruik door iedere eindgebruiker met de juiste toegangsbevoegdheden. Gegevens worden in het geheugen geladen zodra de gebruiker voor het eerst een QlikView-document opent. De gecomprimeerde en niet-samengevoegde gegevensverzameling wordt vanaf de schijf in het random access memory (RAM)- geheugen van de QlikView Server geladen. Deze repository (bewaarplaats) in het geheugen fungeert als de basisgegevensverzameling voor deze eerste gebruiker en alle andere gebruikers die ditzelfde document opvragen. Deze bewaarplaats blijft in het geheugen aanwezig totdat er binnen een bepaalde time-outperiode geen gebruikersactiviteit meer heeft plaatsgevonden. Gebruikers verkennen gegevens op basis van selecties. Binnen QlikView staat het principe van een door de gebruiker gedefinieerde selectiereeks. Gebruikers die binnen een QlikView document aan het werk zijn, kunnen aangeven welke deelverzamelingen van gegevens zij nader willen analyseren, en welke gegevenreeksen genegeerd mogen worden. QlikView maakt handig gebruik van de sterk geïndexeerde aard van de onbewerkte gegevensverzameling. Het geeft op basis van de selectiereeks op dynamische wijze een deelreeks weer van alle voor het QlikView document beschikbare gegevens. Dit gebeurt in real time terwijl de gebruiker met de muis klikt. The Associative Experience Page 9

Na een selectie worden de resultaten direct weergegeven. QlikView toont de resultaten in de vorm van intuïtieve en interactieve objecten binnen de gebruikersinterface: diagrammen, grafieken, tabellen, enzovoort. Gebruikers kunnen met de objecten in de QlikView documenten werken via iedere ondersteunde client. Eindgebruikers kunnen hun eigen objecten aanmaken met behulp van de samenwerkingsfuncties van QlikView. De QlikView architectuur legt de lat hoger Dankzij de technologische beslissingen die we hebben genomen biedt QlikTech onze klanten het snelste, meest intuïtieve en flexibele BI-platform ooit. Het QlikView platform biedt: Een uitgebreid en volledig bedrijfsoverzicht. Binnen QlikView staan alle gebruikersinterface-objecten en hun onderliggende gegevensverzamelingen altijd in verband met elkaar. Deze associatieve ervaring biedt besluitvormers een beter overzicht op de bedrijfsvoering. Ze kunnen dimensies creëren en inzetten voor grafieken, en content op iedere gewenste manier gebruiken: op een geïnstalleerde cliënt die offline werkt, een browser of een mobiel apparaat. Bedrijfsgegevens zijn op elk gewenst moment en vanaf elke locatie beschikbaar. Breed en grondig zakelijk inzicht. Bijna iedere onderneming heeft te maken met omvangrijke gegevensverzamelingen. Door grote hoeveelheden gegevens uit verschillende soorten gegevensbronnen in QlikView te laden, komen inzichten in de organisatie naar voren die anders onontdekt waren gebleven. Met QlikView hoeft zelfs de grootste gegevensvolumes niet vooraf samen te worden gevoegd. Gebruikers ervaren hoge reactiesnelheden, en de toepassing reageert razendsnel wanneer zij op een QlikView object klikken. Eén gedeelde versie van de feiten voor iedereen. De schaalbaarheid van QlikView biedt ondersteuning voor duizenden verbonden gebruikers, en biedt daarmee iedereen binnen de organisatie toegang tot één gedeelde versie van de feiten. Met QlikView kan een toepassing die in eerste instantie bedoeld was voor een enkele gebruiker of een kleine groep, eenvoudig aangepast worden voor een veel grotere gebruikersgroep door simpelweg geheugen en verwerkingskracht toe te voegen. Aan de toepassing zelf hoeft niets te worden veranderd. Snelle time-to-value. QlikView kan op snelle en eenvoudige wijze worden geconfigureerd en geïntegreerd met bestaande bedrijfssystemen. Ontwikkelaars hoeven niet langer de antwoorden op specifieke zakelijke vraagstukken in te programmeren. Dit scheelt een hoop tijd binnen het implementatieproces, en heeft als gevolg dat gebruikers antwoorden op vragen kunnen krijgen wanneer ze deze nodig hebben, in plaats van er weken of maanden op te moeten wachten. Hoge gebruikersacceptatie en -tevredenheid betekenen steevast een betere return on investment. The Associative Experience Page 10

Lage totale eigendomskosten. Met QlikView kunnen gegevensanalyses op eenvoudige wijze worden aangemaakt en beheerd. Het ophalen en combineren van uiteenlopende gegevensbronnen wordt met QlikView gereduceerd tot één gedetailleerde en flexibele weergave van bedrijfsgegevens. Het platform is uitgerust met een centrale, internetgebaseerde beheerconsole waarmee beheerders ongeacht hun locaties alles wat te maken heeft met QlikView kunnen aansturen. Bijlage Links naar gerelateerde technologische white papers van QlikView De associatieve ervaring: het unieke voordeel van QlikView, oktober 2010 Links naar gerelateerd weblogpublicaties van QlikView Unpredictable Questions and the Power of Gray, 18 augustus 2010 http://community.qlikview.com/blogs/theqlikviewblog/archive/2010/08/18/ unpredictable-questions-and-the-power-of-gray.aspx QlikView Is Associative to Its Very Core, 16 augustus 2010 http://community.qlikview.com/blogs/theqlikviewblog/archive/2010/08/16/ qlikview-is-associative-at-its-very-core.aspx The Car Engine Analogy, 13 augustus 2010 http://community.qlikview.com/blogs/theqlikviewblog/archive/2010/08/13/ car-engines-and-the-associative-experience-an-analogy.aspx It All Comes Down to Simplicity, 12 augustus 2010 http://community.qlikview.com/blogs/theqlikviewblog/archive/2010/08/12/ simplicity-equals-success.aspx QlikView Users Have an Emotional Attachment to the Associative Experience, 6 augustus 2010 http://community.qlikview.com/blogs/theqlikviewblog/archive/2010/08/06/ qlikview-users-have-an-emotional-attachment-to-the-associative-experience.aspx The Consumer Enterprise: I Want My Home Technology at Work, 3 augustus 2010 http://community.qlikview.com/blogs/theqlikviewblog/archive/2010/08/03/ the-consumer-enterprise-i-want-my-home-technology-experience-at-work.aspx The Associative Experience Page 11

2010 QlikTech International AB. All rights reserved. QlikTech, QlikView, Qlik, Q, Simplifying Analysis for Everyone, Power of Simplicity, New Rules, The Uncontrollable Smile and other QlikTech products and services as well as their respective logos are trademarks or registered trademarks of QlikTech Inte rnational AB. All other company names, products and services used herein are trademarks or registered trademarks of their respective owners. The information published herein is subject to change without notice. This publication is for informational purposes only, without representation or warranty of any kind, and QlikTech shall not be liable for errorsor omissions with respect to this publication. The only warranties for QlikTech products and services are those that are set forth in the express warranty statements accompanying such products and services, if any. Nothing herein should be construed as constituting any additional warranty.