Routeformulier college en raad Onderwerp: Duurzame renovatie Huis van de stad NIET INVULLEN Registratienummer: 16h0006829 / h160015391 Paraaf secretaris: Algemeen Datum: 4 mei 2016 Opsteller: B. Oudens Telefoon: 411 911 Domein Bestuur & Organisatie Domeinmanager Cees Klaassen Tekst voorstel openbaar: Eventuele uitzonderingen: Indien niet openbaar, redenen: Is het voorstel inhoudelijk besproken met de portefeuillehouder: Met wie is overleg gepleegd en wat is het resultaat: Domein B&O:J. Ike Domein Ruimte: N. Keimpema Domein B&O / Financiën: J. de Lange Meerinzicht: E. Bos allen akkoord College Portefeuillehouder: Is het een besluit ingevolge de WKPB: Begrotingswijziging: Op lijst ingekomen stukken: Wijziging productraming: Vindt er communicatie over het besluit plaats? Zo, hoe? Wethouder De Jong Raad Gewenste datum in commissie: Naam commissie: Gewenste datum in raad: Ja 7-7-16
Voorstel aan college en raad Nummer: h160015391 Datum: 4 mei 2016 Opsteller: B. Oudens Portefeuillehouder: Wethouder De Jong Onderwerp: Duurzame renovatie Huis van de stad Het college van B&W besluit: 1. In te stemmen met de extra verduurzamingsslag van de renovatie van het stadhuis waarbij de investeringen voor deze maatregelen worden gedekt uit beoogde exploitatievoordelen ten gevolge van lagere energie- en onderhoudskosten. 2. De raad voor te stellen een krediet beschikbaar te stellen van 385.000,- voor uitvoering van de maatregelen ter verduurzaming van het Huis van de Stad, de kapitaallasten van 39.140,- te dekken uit een evenredige verlaging van het budget energielasten Stadhuis en de begroting overeenkomstig te wijzigen. 3. Voor een op te starten onderzoektraject, waarbij inpassing van zonnepanelen op basis van de in dit onderzoek opgenomen financiële en technische uitgangspunten verder wordt voorbereidt tot vergunningverlening, een eenmalig budget van 10.000,- beschikbaar te stellen en deze kosten via een wijziging van de productenraming ten laste te brengen van de post onvoorzien. Inleiding Aanleiding De renovatie van het gemeentehuis is de kans om zichtbaar invulling te geven aan het actieve klimaatbeleid wat de gemeente voert. Duurzaamheid is dan ook één van de pijlers bij de renovatie van het gemeentehuis tot Huis van de Stad. Het kiezen voor het renovatiescenario (scenario 3 uit de business case) is uit oogpunt van beperking van de ecologische footprint een goede keus. Het huidige gemeentehuis is op veel fronten echter niet duurzaam: het huidig energielabel is E - het twee na laagst haalbare niveau. Daarnaast wordt er aan de thema's afval, water, materialisatie en biodiversiteit niet tot zeer beperkt invulling gegeven terwijl de gemeente op deze thema's actief stuurt op een verduurzaming van de gebouwde omgeving binnen de gemeentegrenzen. Een minimale insteek van 'practice what you preach' ten aanzien van een duurzame renovatie moet dus basis zijn in dit project. Met het huidige budget voor scenario 3 uit het business case onderzoek is een toets gedaan op een haalbaar duurzaamheidsniveau. Hieruit wordt duidelijk dat voor alleen al het behalen van het eigen gemeentelijk beleid op het gebied van energie, water, afval, etc de financiële budgetten ontoereikend zijn (wanr de gemeentelijke ambities ten aanzien van nieuwbouw/grootschalige renovatie worden gehanteerd). Met het huidige financiële budget is alleen het behalen van een energielabelverbetering met 2 stappen realiseerbaar. Daarmee wordt net voldaan aan de landelijke eis om bestaand gemeentelijk vastgoed in 2020 met twee labelstappen te hebben verbeterd. Voor nieuwbouw geldt zelfs de eis om in 2020 energieneutraal te zijn. Op basis van de voorgaande constateringen wordt geconcludeerd dat het met de huidige middelen niet haalbaar is om een onderscheidend ambitieniveau ten aanzien van duurzaamheid te realiseren. Kader Met het vaststellen van de Energieke Stad- een routekaart naar een klimaatneutraal Harderwijk-, heeft de gemeenteraad de doelstelling uitgesproken om in 2031, de uitstoot van CO 2 met 45% te reduceren. Om deze doelstelling te halen zal de gemeentelijke organisatie in totaal 39 % moeten besparen op haar energieverbruik. Circa 2 % per ar tot 2031. De renovatie van het stadhuis is het moment om hier invulling aan te geven. Daarnaast heeft de gemeente een belangrijke voorbeeldfunctie. In het programma van eisen (PVE) voor de renovatie is een basisniveau voor de verduurzaming van het gemeentehuis opgenomen. Het betreft hierbij op hoofdlijnen de volgende ambities: 1. Het realiseren van een energiebesparing van 35% ten opzichte van het huidige energiegebruik; 2. Het realiseren van twee stappen verbetering van het energielabel (huidig label E); - 2 -
3. Het realiseren van een binnenklimaatklasse B voor de thema s luchtkwaliteit, thermisch, visueel en akoestisch comfort. Bovenstaande ambities vertegenwoordigen een zeer beperkte mate van verduurzaming en sluiten niet aan bij het gemeentelijk beleid om een voorbeeldfunctie te hebben op het gebied van duurzaam vastgoed. Binnen het vastgesteld investeringsbudget is er echter geen ruimte om een hogere ambitie waar te maken. Om toch invulling te geven aan de gestelde ambities en de voorbeeldfunctie is er een inventarisatie uitgevoerd (zie bijlage) om ten opzichte van het PVE verdere verduurzamings- / energiebesparingsmogelijkheden te vinden, waarbij meer-investeringen voor deze maatregelen worden gedekt uit beoogde exploitatievoordelen ten gevolge van lagere energie- en/of onderhoudskosten. Met onderhavige studie zijn de verschillende duurzaamheidsmaatregelen geïnventariseerd die aanvullend op het huidige Technisch PvE kunnen worden toegepast. Na analyse van de maatregelen en afstemming met het lopende ontwerptraject blijven een aantal financieel en technisch haalbare maatregelen over. Maatregel Meerinvestering Exploitatievoordeel CO2- (x 1000 EUR) (EUR/jr) (terugverdientijd) effect (ton per ar) 1 Drie-laags glas in plaats van HR++ glas 2 Zonneboiler in het restaurant voor tapwaterbereiding 70 5,5 (10-15) 10 1 (11-12) 18 5 3 LED verlichting 40 4 (10-11) 10 4 Zonnepanelen op de beschikbare daken. 265 20 (incl SDE+) (10-15) 103 Alternatieven Het genoegen nemen met de minimale Europese ambitie van de energetische verbetering van twee labelstappen. Het huidige technische PVE voorziet hierin. Beoogd effect Het stadhuis heeft in de huidige staat energielabel E. Het PVE voorziet in de Europese ambitie voor de energetische verbetering van het maatschappelijk vastgoed: twee energielabel stappen. Het stadhuis komt hiermee op label C. Om invulling te geven aan de Energieke stad en de voorbeeld functie van de gemeente kan met het toepassen van 3 laags glas, 100 % LED (waar mogelijk en rendabel) verlichting en het toepassen van een zonneboiler voor duurzame tapwater verwarming een extra labelstap naar energielabel B gemaakt worden. Door het toepassen van het maximaal aantal zonnepanelen kan het stadhuis in 40 % van haar eigen energieverbruik voorzien. Hiermee kan het energielabel A worden bereikt. Van label E naar A is binnen de gegeven kaders een prachtig resultaat. - 3 -
Argumenten 1. Op deze manier wordt boven op de minimale Europese ambitie om het maatschappelijk vastgoed energetisch te verbeteren met twee labelstappen invulling gegeven aan ons eigen klimaatbeleid uit de Energieke stad. Er wordt invulling gegeven aan onze eigen voorbeeldfunctie op het gebied van duurzaamheid en energie. En doe zelf wat je ook aan anderen vraagt. 2. In het kader van het budgetrecht worden kredieten door de raad gevoteerd. Het beleidskader wordt verder gevormd door de Nota waarderings- en afschrijvingsbeleid 2014. 3. Op basis van de hiervoor geldende criteria kan de eenmalige uitgaaf voor het op te starten onderzoekstraject worden gedekt uit het budget voor onvoorziene uitgaven. Financiën Op basis van de haalbare maatregelen is een business case voor het verduurzamen van het stadhuis opgezet. De uitgangspunten hiervan zijn in bijlage I opgenomen. Er wordt uitgegaan van een totale investeringssom van 385.000,-. (exclusief compensabele BTW) voor uitvoering van de haalbare maatregelen. De kapitaallasten worden geraamd op 39.140,- (afschrijving 15 ar, rente 3,5%). Hoewel de berekende arlijkse besparing op energielasten is berekend op circa 30.000,- wordt voorgesteld de kapitaallasten volledig te dekken uit een evenredige verlaging van het budget energielasten Stadhuis (budgetnummer 4310/K21510). Meerrig zijn in de lopende Themabegroting 2016-2019 de energielasten voor het stadhuis geraamd op afgerond 148.300,- tegen een gemiddelde werkelijke energielast van afgerond 130.000,- over de ren 2014 en 2015. Overigens past hierbij de kanttekening, dat juist de seizoensinvloeden met twee zachte winterperiodes en warmere zomers een duidelijke rol hebben gespeeld in de lagere energielast. Naast de investering is nog een eenmalig budget benodigd van 10.000,- (evens exclusief compensabele BTW) voor een op te starten onderzoektraject, waarbij inpassing van de zonnepanelen op basis van de in dit onderzoek opgenomen financiële en technische uitgangspunten verder wordt voorbereidt tot vergunningverlening. Op basis van de hiervoor geldende criteria wordt geadviseerd deze uitgave ten laste brengen van het budget voor Onvoorziene uitgaven (budgetnummer 4000/92200). De totale lasten (zowel structureel als incidenteel) van de voorgestelde duurzaamheidsmaatregelen kunnen hiermee voor de gemeentebegroting budgettair neutraal worden gedekt. Inzake de BTW wordt nog de volgende aanvullende opmerking gemaakt. Ten aanzien van de kosten die de gemeente maakt in het kader van haar bedrijfsvoering, waaronder het Stadhuis, geldt in de regel het zogeheten mengpercentage. Concreet komt dit er op r, dat een klein deel van de BTW op de investering (circa 3% van de 21%; circa 2.500,- aan hogere investering) niet wordt gecompenseerd en daarmee kostenverhogend werkt. Dit effect is met een bedrag van 253,- per ar aan extra lasten te verwaarlozen. Communicatie Voor de communicatie worden de standaard media gebruikt. In verband met de uitvoering van de Energieke stad zal aan het behaalde resultaat extra aandacht besteedt worden met een uitgebreid persbericht. Uitvoering 1. Het toepassen van drielaags glas, 100% LED en een zonneboiler voor duurzame tapwaterverwarming. Geadviseerd wordt om genoemde maatregelen, na positieve besluitvorming, verder uit te werken in het reguliere ontwerptraject. Dekking van de investeringen dient vanuit de energie- en onderhoudsbudgetten te worden betrokken. 2. Ten aanzien van de inpassing van zonnepanelen wordt geadviseerd een apart project op te zetten. Hierbij zijn een aantal aandachtspunten van belang: - 4 -
a. Het huidige ontwerpteam dient rekening te houden met mogelijke inpassing van zonnepanelen op de technische installaties in het gemeentehuis. b. Om de toepassing van zonnepanelen financieel haalbaar te maken dient onderzocht te worden of van de SDE+ subsidieregeling of de postcoderoosregeling gebruik gemaakt kan worden en wat daar de consequenties van zijn. c. Voor toepassing van zonnepanelen op het gemeentehuis moet vergunning worden verleend uit oogpunt van beschermd stadsgezicht. Om een verantwoorde inpassing mogelijk te maken zullen er extra kosten moeten worden gemaakt. Geadviseerd wordt een apart onderzoektraject op te starten, waarbij inpassing van de zonnepanelen op basis van de in dit onderzoek opgenomen financiële en technische uitgangspunten verder wordt voorbereidt tot vergunningverlening. Begrootte kosten voor dit onderzoek zijn 10.000,-. Na vergunningverlening en duidelijkheid over de financiële business case (SDE+ of postcoderoosregeling) wordt geadviseerd om op basis van een prestatiecontract de PV-centrale aan te besteden voor verdere ontwerpuitwerking, realisatie en exploitatiegaranties. Bijlagen - Onderzoek DWA - 5 -