Kostprijsberekening in de sierteelt & aandeel logistiek Dieter Blancquaert 1
Wat is een kostprijs? Een kostprijs omvat alle kosten die je moet maken om een bepaald product (of dienst) te leveren. (Gemiddelde) VERKOOPPRIJS is minstens gelijk aan de KOSTPRIJS 2
Waaruit bestaat een kostprijs? 1. Productkost/materiaalkost: - Plantgoed - Stokken, palen - Onmiddellijk toewijsbaar 2. Arbeid: - Planten/oculeren/enten - Aanbinden - Snoeien - Registratie! Niet-toewijsbare arbeid? 3. Bedrijfskosten: - Verzekeringen - Lidgelden - Boekhouding - Afschrijvingen - Verdeelsleutel? (week-m 2, /ha/jaar) 3
Principe /week-m² of /jaar-ha 1. Producten die veel plaats innemen op het bedrijf, zullen meer bijdragen in de bedrijfskosten. 2. Producten die langer op het bedrijf staan, zullen meer bijdragen in de bedrijfskosten. 4
/week-m 2 Bedrijfskosten worden verdeeld over de beteelbare oppervlakte van een locatie ( /m 2 per week). Beteelbare oppervlakte = netto oppervlakte locatie X bezettingsgraad (in tijd en ruimte) Kosten specifiek voor een bepaalde locatie worden enkel toegeschreven aan die locatie 5
Bepalen locaties bedrijf Naam locatie bruto opp. (m 2 ) netto opp. (m 2 ) bezettingsgraad (%) beteelbare opp. (m 2 ) Stekserre 2880 2688 50 1344 Koude serre 5626 100 5626 CV 20000 40 8000 Frigo 250 85 212,5 Forcerie 1689 38 641,82 Totaal 15824,32 6
Verdeling bedrijfskosten azaleabedrijf Kosten Bedrijf Stekserre Koude serre CV Frigo Forcerie Arbeidsinkomen 24000 Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen 115640 Dienstverleningen derden 31207 Diensten en diverse goederen Huurlasten gebouwen 42016 Vrachtwagen en aanhangwagen 11281 Bureelkosten 2226 Onderhoud en herstellingen gebouwen 427 2111 5474 427 235 Huur materiaal 1227 Onderhoud en herstellingen machines en gereedschap 16650 Onderhoud en herstellingen kantooruitrusting Onderhoud en herstellingen rollend materieel Drukwerken Kantoorbenodigdheden Klein gereedschap 690 Veiligheidsuitrusting EHBO Onderhoudsproducten Carwash rollend materieel Mest en sproeistoffen 17478 Meststoffen Water 858 Verwarming 18600 18600 24800 Elektriciteit 1000 3000 9000 5000 7
Investeringen - Locatieafhankelijk - Worden meegerekend in de week-m 2 - Idealiter wordt gerekend met de vervangwaarde - Lopende investeringen vs. afgeschreven investeringen => Buffer opbouwen voor vervangingsinvesteringen 8
Investeringen termijn totaal Inv. Grondwerken 0,50/m2 5900 m2 25 jaar 118 25 2950 Inv. Vloeren, paden, erfverharding 22,50/m2 1100m2 25 jaar 990 25 24750 Inv. Bedrijfsgebouw 325/m2 50 m2 25 jaar 650 25 16250 Inv. Electriciteitsaansluiting 25 jaar 3100 124 25 3100 Inv. Serres 43/m2 25 jaar 5400 m2 9288 25 232200 Inv. Verwarming 1,16 MW 150000 15 jaar 10000 15 150000 Inv. Verwarmingbuizen in grond 6,20/m2 25 jaar 5400 m2 1339,2 25 33480 Inv. Allerlei materiaal 5000 7 jaar 714,2857 7 5000 Schermdoek zonnewering + installatie 10/m2 7 jaar 5400 m2 7714,286 7 54000 Schermdoek verduistering + installatie 10/m2 15 jaar 5400 m2 3600 15 54000 Belichting enkel stekafdeling 12/m2 15 jaar 600 m2 480 15 7200 Klimaatcomputer 15000 15 jaar 1000 15 15000 Tafels excl. Automatisch transportsysteem 45/m2 15 jaar 4400 m2 13200 15 198000 Camionette 55000/7 jaar 7857,143 7 55000 Grondbunker 10000/7 jaar 1428,571 7 10000 Heftruck 7000/7 jaar 1000 7 7000 PC 2000/7 jaar 285,7143 7 2000 Inpotmachine 24000/7 jaar 3428,571 7 24000 Spuitapparatuur 6000/7 jaar 857,1429 7 6000 Waterput buiten 500 m3 10300/15 jaar 686,6667 15 10300 3 Waterputten binnen 20 m3 6000 samen 25 jaar 240 25 6000 Inv. Loods met betonvloer 100/m2 25 jaar 500m2 2000 25 50000 9
Voorbeeld /week-m 2 azaleabedrijf Naam locatie bruto opp. (m 2 ) netto opp. (m 2 ) bezettingsgraad (%) beteelbare opp. (m 2 ) /week m 2 Stekserre 2880 2688 50 1344 0,632 Koude serre 5626 100 5626 0,404 CV 20000 40 8000 0,316 Frigo 250 85 212,5 1,122 Forcerie 1689 38 641,82 1,260 Totaal 15824,32 /week m 2 bedrijf: 0,308106568 10
Arbeid 1. Arbeid in de bedrijfskosten Geen verschil in kostprijs tussen arbeidsintensieve en arme producten Zeker dat alle arbeid meegerekend wordt 2. Arbeid apart rekenen Verschil in kostprijs tussen arbeidsintensieve en arme producten Volledige analyse van het bedrijf nodig om zeker te zijn dat schattingen (#planten/uur, % niet-toewijsbare arbeid) bij de werkelijkheid aanleunen. Type werknemer Uurloon ( /u) #uur/week #weken/j #uur/j Jaarloon ( /j) Arbeid meewerkende familieleden!!! Jaarloon met X factor % niet toewijsbare arbeid Bedrijfsleider 1 35 50 48 2400 84000 84 000 70 Bedrijfsleider 2 35 50 48 2400 84000 84 000 60 Veelzijdig medewerkers 25 3600 90000 90 000 40 Tijdelijk medewerker 1 14 300 4200 4 200 1 8700 262200 262 200 gemiddeld uurloon op jaarbasis = 30,14 /u gemiddelde % niet toewijsbare arbeid = 31,6875 % => EFFECTIEVE LOONKOST PER UUR = 39,69 /u 11
Azalea 12
Praktische informatie kostprijsberekening Brochure Kostprijsberekeningstool + PCS adviesdienst rentabiliteit (2019) 13
De kostprijs van logistiek 14
Hoe wordt transport georganiseerd? 1. transport enkel door externen (uitbesteed) Perceptie transportkosten 2. transport grotendeels extern, klein aandeel eigen transport Transportkosten 3. transport grotendeels eigen transport, klein aandeel uitbesteed 4. enkel eigen transport (5. zelf opgehaald door klanten) Meeste siertelers zitten in situatie 2 en 3 15
Kosten eigen transport - Investering vrachtwagen/bestelwagen - Onderhoud en herstellingen - Brandstof - Verzekeringen Bedrijfskosten! - Verkeerstaksen/Kilometerheffing/Eurovignet - + (niet-toewijsbare) ARBEID! - Bedrijfsleiders - Medewerkers - (onbezoldigde) meewerkende familieleden 16
Aandeel logistiek in bedrijfskosten* Azaleabedrijven Meer uitbesteed Meer eigen transport 20,5 % 23,7% 16,5% 22,4 % (+ loonkost eigen transport!) *bedrijfskosten zonder personeelskost, materiaalkost en overige investeringen 17
Aandeel logistiek in bedrijfskosten* Andere sierteeltbedrijven Meer uitbesteed Meer eigen transport Perkplanten Coniferen Perkplanten Warme kasplanten 20,6 % 46,9% 22,3% 23,7% Laurier Chrysant 32,5 % 25,6 % (+ loonkost eigen transport!) 18
Aandeel logistiek in bedrijfskosten Besluit: - Logistiek behoort tot de top 3 van de grootste kosten in de bedrijfskosten! - Transport zelf organiseren is niet per se goedkoper! - Kosten logistiek sterk afhankelijk van ligging/teelt/afzet/ Breng de logistieke stromen en kosten in kaart en kijk waar geoptimaliseerd/bespaard kan worden! (en vergeet de loonkost niet!) 19
Voorbeeld van logistiek samenwerken Kenmerken samenwerkingsverband extern transport: - Beperkte groep bedrijven, dicht bij elkaar gelegen. - Verschillende + zelfde producten. - Elke dag wordt in online bestand het aantal karren per bedrijf ingevoerd. - Bedrijf met grootste aantal karren is die dag centraal depot. - Overige bedrijven voeren hun karren naar centraal depot. - Vertrouwensrelatie! Doel: besparen op kosten logistiek! Besparing is afhankelijk van (1) het aantal karren en (2) de afzetperiode. Veel karren op korte tijd: kleine besparing! Weinig karren op lange tijd: grotere besparing 20
Voorbeeld logistiek samenwerken Besparing per kar logistiek samenwerken ten opzichte van vroeger. Bedrijf Aantal karren/jaar Aantal dagen afzet/jaar Besparing per kar Bedrijf A 1500 192 5,21 Bedrijf B 450 127 17,21 Bedrijf C 470 94 12,65 Let wel! Telers moeten zelf naar centraal depot voeren => loonkost + transport 21
Effect 20% besparing logistiek op kostprijs Kostprijs bloeiende azalea zomerstek (P12) (bedrijf 1 ha CV; 2 ha serres) Bedrijfskosten Arbeid Materiaal TOTAAL 0,41 0,30 0,15 0,86 0,39 0,30 0,15 0,84 Kostprijs Pelargonium (P10,5) (bedrijf 2,5 ha CV; 1,5 ha serres) Bedrijfskosten Arbeid Materiaal TOTAAL 0,15 0,07 0,34 0,56 0,14 0,07 0,34 0,55 Kostprijs chrysant (bedrijf 5 ha) Bedrijfskosten Arbeid Materiaal TOTAAL 0,50 0,37 0,54 1,41 0,47 0,37 0,54 1,38 20 % besparing logistiek => ongeveer 2 % besparing kostprijs 22
Interesse? Vragen? dieter.blancquaert@pcsierteelt.be 09/353.94.87 23