Programma 13 Milieu Figuur 3 Afvalverwijdering in Spijkenisse door Reinis 13.1 Wat hebben we bereikt? 13.1.1 Kwaliteit van de leefomgeving behouden en op punten verbeteren Herziening milieubeleidsplan In verband met de verplichting om voor 1 juli 2013 alle bestemmingsplannen geactualiseerd te hebben zijn er in 2012 een grote hoeveelheid bestemmingsplannen herzien en in procedure gebracht. De inspanningen van de beleidsmedewerkers Milieu hebben zich het afgelopen jaar dan ook met name gericht op het zorgen van de benodigde milieu onderbouwingen bij deze plannen. Om deze reden is de geplande herziening van het milieubeleidsplan Het milieu op de kaart vertraagd. Deze herziening staat nu voor 2013 gepland. De stadsregionale klimaatagenda De binnen de klimaatagenda van de stadsregio Rotterdam benoemde projecten zijn conform de planning uitgevoerd en de gemeente Spijkenisse heeft hierin actief geparticipeerd. Aangezien de agenda een looptijd had tot en met 2012 is tevens een evaluatie gehouden. De hoofdconclusie van de gehouden evaluatie is dat samen tot meer leidt: meer effectiviteit en meer efficiency, maar er zijn ook kritische aandachtspunten. Deze hebben betrekking op de inhoudelijke focus van de Klimaatagenda (het centraal stellen van de CO2-doelstelling sluit minder goed aan bij het huidige politieke klimaat) en de werkwijze (meer aandacht nodig voor borging programma en projecten binnen de regiogemeenten). Gemeente Spijkenisse Jaarverslag 2012 86
Op basis van de uitkomsten van de evaluatie is een plan van aanpak opgesteld voor een vervolg op de agenda. Binnenkort zal aan het Algemeen Bestuur van de stadsregio worden voorgesteld om door middel van een regionale duurzaamheidsagenda 2013-2016 verder samen te werken. Deze duurzaamheidsagenda zal als uitgangspunten hebben dat gemeenten kunnen aansluiten bij projecten waar men meerwaarde in ziet, dat nadrukkelijk samenwerking zal worden gezocht met externe partijen als bedrijven, wooncorporaties e.d. en dat projecten vanuit een sluitende businesscase moeten kunnen worden gefinancierd. Duurzaamheidskring bedrijven Duurzaamheid is een thema dat meer en meer omarmd wordt door het bedrijfsleven. Om invulling te geven aan duurzaamheid is het ook noodzakelijk dat overheid, bedrijfsleven en maatschappelijke instellingen gezamenlijk optrekken. Om deze reden is in 2012 een pilot gestart met de Duurzaamheidskring Spijkenisse. In deze kring participeren elf bedrijven uit Spijkenisse die ambitieus zijn op het gebied van duurzaamheid. De kring heeft geleid tot diverse resultaten zoals het treffen van energiebesparende en vaak ook kostenbesparende maatregelen bij bedrijven, het uitwisselen van informatie waarmee ook extra subsidiemogelijkheden zijn aangeboord en er wordt onderzocht of er mogelijkheden zijn om allianties te vormen voor het uitvoeren van duurzame activiteiten.in 2013 zal aan de hand van een evaluatie bekeken worden op welke manier een vervolg kan worden gegeven aan de kring. Energiebesparing Naast de algemene milieudoelstellingen is een structurele bezuinigingsdoelstelling voor de komende jaren benoemd van 125.000,- op de energielasten van de gemeente Spijkenisse. Om binnen afzienbare tijd invulling te kunnen geven aan de benoemde besparingsdoelstelling is de aandacht in eerste instantie gericht op de groep met het grootste verbruik binnen de gemeente, namelijk de eigen accommodaties. Er zijn in het afgelopen jaar verschillende acties ondernomen om het energieverbruik bij diverse accommodaties zoals het stadhuis, de sporthal De Akkers en Het Rivierabad terug te brengen. De getroffen maatregelen betroffen onder andere het vervangen van verouderde verlichting en vervanging van Cvketels. Externe veiligheid Het beleidsveld externe veiligheid beslaat de veiligheidsrisico s die samenhangen met de opslag en het transport van gevaarlijke stoffen. In de vergadering van 21 maart 2012 is de externe veiligheidsvisie Spijkenisse veiliger door de gemeenteraad vastgesteld. Hiermee zijn de kaders voor hoe er met externe veiligheid wordt omgegaan in de gemeente Spijkenisse vastgelegd. Op dit moment resteert er nog één mogelijke wettelijke saneringssituatie externe veiligheid in Spijkenisse. Inmiddels is er in overleg met het betreffende bedrijf een procedure tot wijziging van de vergunning gestart waarmee de saneringssituatie wordt opgeheven. Gemeente Spijkenisse Jaarverslag 2012 87
Bij de gebeurtenissen rondom het bedrijf Odfjell is opnieuw gebleken hoe belangrijk adequaat toezicht en handhaving is bij risicovolle bedrijven. De Onderzoeksraad voor Veiligheid heeft een onderzoek ingesteld naar het incident bij Odfjell, waarbij tevens naar de rol van Milieudienst DCMR als vergunningverlenende en toezichthoudende instantie wordt gekeken. De uitkomsten van dit onderzoek worden in 2013 verwacht. Vooruitlopend op dit onderzoek heeft de DCMR reeds een aantal verbeteringsstappen doorgevoerd zoals het vaker uitvoeren van fysieke en onaangekondigde controles en het verder versterken van het aanwezige kennisniveau. Elektrisch vervoer Door de toename van elektrische auto s is ook in Spijkenisse steeds vaker de vraag gekomen hoe de gemeente omgaat met de behoefte aan oplaadvoorzieningen voor deze auto s. Om hierin te voorzien zijn beleidsregels opgesteld met voorwaarden waaronder plaatsing van laadvoorzieningen in de openbare ruimte kan worden toegestaan ten behoeve van particuliere elektrische autobezitters. Naast eventuele particuliere aanvragen zullen er in 2013 op een vijftal strategische locaties laadvoorzieningen worden gerealiseerd in Spijkenisse. Indicatoren/Norm Realisatie De uitvoering van de in de klimaatagenda benoemde activiteiten conform de ingediende Slok-subsidieaanvraag. De indicatoren hiervan zijn: De jaarlijkse klimaatmonitor van de Stadsregio (behaalde CO2-reductie) Voortgangsrapportage klimaatagenda van de stadsregio (voortgang projecten) De afgelopen jaren laten een licht stijgende trend zien in de CO2 uitstoot in de regio. Deze stijging kan samenhangen met de relatief strenge winters in de afgelopen jaren. De projecten vanuit de klimaatagenda zijn conform de planning uitgevoerd. De effectiviteit van het ingezette energiebesparingproject bij gemeentelijke gebouwen 'EPI-center'. Investeringen in energiebesparende maatregelen met een terugverdientijd van maximaal zes jaar worden uitgevoerd. In diverse gemeentelijke panden zijn energiebesparende maatregelen getroffen. Deze maatregelen leveren naar verwachting een besparing op van 40.000,-. per jaar. Dit staat gelijk aan afgerond 3,5% van de totale energielasten van de gemeentelijke gebouwen. Het aantal risicorelevante bedrijven met een actuele vergunning. 100% of in ieder geval bij alle bedrijven binnen termijn zicht op actuele vergunning. Alle bedrijven vallend onder het Bevi in Spijkenisse beschikken over een actuele vergunning (vergunning niet ouder dan 10 jaar), behoudens het tankstation aan de Boyleweg 16. Voor dit bedrijf staat een herziening van de vergunning in 2013 gepland. Gemeente Spijkenisse Jaarverslag 2012 88
13.1.2 Afvalverwijdering en -verwerking Doelstelling Het op een milieutechnische en doelmatig verantwoorde wijze, tegen aanvaardbare en kostendekkende tarieven inzamelen, transporteren en verwerken van huishoudelijk afval. Indicatoren/Norm Realisatie Het op afspraak aangeboden afval wordt op efficiënte wijze verwijderd op de dag waarop de afspraak geldt, tussen 07.00 uur en 18.00 uur. Vanaf oktober 2012 is het inzamelschema van Reinis gewijzigd. Het (grof)vuil moet nog steeds op afspraak worden aangeboden maar zal niet langer in een cyclus op maandagmorgen worden opgehaald. Het aangemelde (grof)vuil wordt op afspraak opgehaald van dinsdag t/m donderdag. Tevens dient het (grof)vuil, voor zover mogelijk, vanaf eigen terrein worden aangeboden. Het clandestien achtergelaten afval wordt pas na controle en eventueel handhaving verwijderd op werkdagen binnen 24 uur na melding. Conform afspraak. Er wordt naar gestreefd om het afval zoveel mogelijk gescheiden aan te laten bieden volgens landelijke doelstellingen. Conform doelstellingen. Naar aanleiding van de afvalbrief van voormalig staatssecretaris Atsma uit 2012 wordt momenteel gewerkt aan het implementeren van deze brief. Doel is de kwaliteit en de hoeveelheid van het gescheiden ingezamelde afval te verhogen. Het stimuleren van afvalpreventie bij burgers en bedrijven volgens landelijke doelstellingen. Conform afspraak. Door het geven voorlichting burgers te stimuleren hun afval 'aan de bron' te scheiden en een bijdrage te leveren aan het schoonhouden van de eigen leefomgeving via de maandelijkse voorlichtingskrant en de jaarlijkse afvalkalender. De maandelijkse voorlichtingskrant is inmiddels opgeheven. Via de website van de gemeente geven we voorlichting over het scheiden van afval. 13.1.3 Riolering en waterzuivering Doelstelling De gemeentelijke rioleringszorg dient doelen op het terrein van de volksgezondheid en de kwaliteit van de leefomgeving. Het beleid is vastgelegd in het Gemeentelijk Rioleringsplan Spijkenisse 2009 t/m 2013. Gemeente Spijkenisse Jaarverslag 2012 89
Indicatoren/Norm Realisatie In het Gemeentelijk Rioleringsplan worden de doelen, de functionele eisen, de maatstaven en meetmethoden beschreven, waaraan de riolering in de betreffende planperiode dient te voldoen. Wet Milieubeheer (WM), Waterwet i.p.v. Wet Verontreiniging Oppervlaktewateren (WVO), Leidraad Riolering en diverse NEN - normen. In 2012 heeft uitvoering plaatsgevonden van de in het GRP beschreven programma s (zie onderdeel 13.5.3). 13.2 Wat hebben we daarvoor gedaan? 13.2.1 Milieubeleid De volgende zaken zijn in 2012 uitgevoerd: de externe veiligheidsvisie Spijkenisse Veiliger is vastgesteld; er zijn nieuwe geluidsbelastingkaarten voor de gemeente Spijkenisse opgesteld en vastgesteld (wettelijke verplichting); de duurzaamheidskring van bedrijven in Spijkenisse is opgericht (als pilot); er zijn beleidsregels opgesteld voor oplaadpunten voor elektrische auto s, waarmee de mogelijkheid wordt geboden voor de plaatsing van laadpalen in de openbare ruimte; er zijn energiebesparende maatregelen doorgevoerd bij diverse gemeentelijke gebouwen; er is een bodemkwaliteitskaart met bodembeheerplan opgesteld (wettelijke verplichting); de milieuonderbouwingen voor 8 bestemmingsplannen en een aantal ruimtelijke projecten zijn opgesteld (wettelijke verplichting); de gemeente Spijkenisse heeft actief geparticipeerd in de stadsregionale klimaatagenda; de energieafspraken met de wooncorporaties zijn verder uitgewerkt. In totaal zijn 115 preventieve controles uitgevoerd bij bedrijven in Spijkenisse; alle risicorelevante bedrijven zijn 2 keer bezocht; er is een drietal dwangsommen opgelegd wegen niet naleving van de regels; er zijn 3 omgevingsvergunningen activiteit milieu afgegeven voor risicovolle bedrijven en 25 meldingen van bedrijfsactiviteiten afgehandeld. 13.2.2 Afvalverwijdering en -verwerking De afvalverwijdering en verwerking is een gemeentelijke taak die vanaf 1 januari 2006 op contractbasis uitgevoerd wordt door N.V. Reinis. Door de afdeling Wijkbeheer (regievoerder Reinis) wordt op uitvoerend en strategisch niveau frequent overleg gevoerd en wordt de uitvoering van de werkzaamheden aan de hand van voortgangsrapportages, meldingen en waarnemingen beoordeeld. De afspraken hierover zijn vastgelegd in een dienstverleningsovereenkomst (DVO). Gemeente Spijkenisse Jaarverslag 2012 90
In 2012 heeft maandelijks operationeel overleg plaatsgevonden tussen N.V. Reinis en de gemeente Spijkenisse. Dit overleg is voorgezeten door de regievoerder Reinis (afdeling Wijkbeheer). Vaste agendapunten waren onder andere zwerfvuil, afvalverwerking, hondenpoepbeleid en ondergrondse containers. Naast het operationele overleg is er een tweemaandelijks bestuurlijk overleg geweest tussen de directeur van Reinis en de betreffende wethouder. 13.2.3 Riolering en waterzuivering Op 29 oktober 2008 heeft de raad het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) Spijkenisse vastgesteld voor de planperiode 2009-2013. Dit nieuwe, zogenaamde verbrede GRP speelt in op de wet Verankering en bekostiging van gemeentelijke watertaken welke per 01-01-2008 van kracht geworden is en waarmee de bestaande zorgplicht van de gemeente voor het inzamelen en transporteren van afvalwater wordt uitgebreid met ook de zorgplicht voor het hemelwater en het grondwater. Op basis van de nieuwe zorgtaken en het in het GRP beschreven uitvoeringsprogramma zijn de navolgende projecten in 2012 opgepakt: Onderzoek o De in het GRP opgenomen inspectieprogramma s zijn uitgevoerd en vormen de basis voor de actualisatie van de renovatieplanning van uit te voeren rioleringsprojecten in de nabije toekomst. Het ging dit keer om de inspectie van ca. 600 rioolputten en ruim 7800 m¹ rioolleiding. o Ook het reinigingsprogramma is conform de planning uitgevoerd. Hierbij ging het om het schoonmaken van ruim 25 km rioolleiding. Zorgplicht Om invulling te geven aan de nieuwe zorgplicht voor het grondwater en om een goed beeld te krijgen van de werkelijke situatie in de verschillende wijken omtrent het al dan niet voorkomen van (grond) wateroverlast, is in het GRP afgesproken een grondwatermeetnet op te zetten. Hiertoe zijn oude peilbuisgegevens vanuit de jaren 80 en 90 gedigitaliseerd en zijn naast de nog werkende peilbuizen vanuit die periode ook nieuwe peilbuizen bijgeplaatst. Hiermee is een vlakdekkend meetnet voor het stedelijk gebied van Spijkenisse beschikbaar dat vanaf januari 2011 periodiek wordt bemeten. In 2012 is aan de hand van de verkregen meetgegevens een monitoringsrapportage opgesteld waarin aanbevelingen worden gedaan om het meetnet in de wijken Hoogwerf, Schiekamp, Groenewoud, Sterrenkwartier en Hekelingen uit te breiden. Eind 2012 is de uitvoering hiervan gestart waarbij een aantal van de nieuw te plaatsen peilbuizen met een datalogger wordt uitgerust welke voortaan een continue stroom van meetgegevens aan zullen leveren waardoor meer inzicht ontstaat in de plaatselijke grondwatersituatie. Renovatie en vervanging riolering In 2012 zijn twee projecten uitgevoerd waarbij de bestaande riolering deels of in z n geheel is vernieuwd. In Spijkenisse Noord is als gevolg van het nieuwe inrichtingsplan Het Groen Palet (complex 16) in de wijk Schiekamp het gemengde rioolstelsel vernieuwd waarbij zoveel mogelijk schoon regenwater is afgekoppeld van de bestaande riolering en is aangesloten op het oppervlaktewater in de wijk. Gemeente Spijkenisse Jaarverslag 2012 91
In verband met de herinrichting van het gebied rondom de Achterstraat is de afgelopen periode de riolering in de 1 e Heulbrugstraat voor een groot deel vervangen. In 2012 is de 2 e en laatste fase van dit project uitgevoerd. Ook hier is er voor gekozen schoon het regenwater waar mogelijk rechtstreeks naar het oppervlaktewater af te voeren. Daarnaast zijn er nog diverse reparaties en renovaties uitgevoerd. Vaak gaat het hierbij om het herstellen van kapotte huisaansluitingen, maar het kan ook om het renoveren van een deel van het openbaar riool gaan. Zo is er in de Tuinstraat over een lengte van 20 m een relining aangebracht en zijn er op een 12-tal locaties deelrenovaties uitgevoerd. Omdat de ontwikkeling van het Hart van Groenewoud is stopgezet, is ook een groot rioleringsproject rondom de middenstrook van Groenewoud en de Beukenlaan niet doorgegaan. Wel is uit de inspectiegegevens van de riolering in de directe omgeving gebleken dat de conditie van een deel van de riolering in de Hazelaarstraat zodanig is dat vervanging op korte termijn prioriteit heeft. De planning is om komend jaar de riolering hier weer op orde te krijgen door het aanbrengen van een zogenaamde relining. Renovatie en vervanging rioolgemalen In het kader van het onderdeel renovatie en vervanging van rioolgemalen kan gemeld worden dat de renovatie van het elektrisch/mechanische deel van het rioolgemaal aan de J. de Baanlaan conform de planning is uitgevoerd. Daarnaast was het gezien de conditie van het gemaal Schenkel noodzakelijk hier de renovatie ook dit jaar nog aan te pakken in plaats van in het geplande jaar 2015. Daar tegenover staat weer dat het voor het gemaal aan de Dragondonk niet nodig was de geplande werkzaamheden dit jaar al uit te voeren. Van diverse gemalen is bovendien de communicatieapparatuur vervangen. Het gemaal in Hekelingen is aan een bouwkundige inspectie onderworpen en de hieruit volgende aanbevelingen tot het uitvoeren van reparaties en verbeteringen zijn opgevolgd. Verder is de vervanging van de elektrisch/mechanische installatie van 2 tunnelgemaaltjes en 2 waterverversingsgemaaltjes ter hand genomen. Als laatste kan gemeld worden dat ca. één zesde deel van de minigemaaltjes van de drukriolering in het buitengebied conform de planning is onderzocht en waar nodig zijn hiervan de pompen, kasten of besturingssystemen vernieuwd. Actualisatie Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) voor de planperiode 2014-2018 Eind 2012 zijn de voorbereidingen begonnen voor de actualisatie van het GRP in 2013. Begin 2013 starten de werkzaamheden en de planning is om het nieuwe GRP voor het eind van dat jaar door het bestuur te laten vaststellen. Dit 2 e zogenaamde verbrede GRP zal een looptijd hebben van 2014-2018. Invulling Bestuursakkoord Water op Voorne-Putten Op 23 mei 2011 is het Bestuursakkoord Water door het Rijk, de provincies, de gemeenten, de waterschappen en de drinkwaterbedrijven ondertekend. De kern van dit bestuursakkoord is de doelmatigheid in de (afval)waterketen te vergroten door het beheer verder te professionaliseren en door samenwerking kennis en Gemeente Spijkenisse Jaarverslag 2012 92
capaciteit te bundelen. Het doel is om in 2020 tot een landelijke besparing in de afvalwaterketen te komen van 380 miljoen per jaar. In 2012 is door de vijf gemeenten op Voorne-Putten en het waterschap Hollandse Delta een feitenonderzoek uitgevoerd om de huidige (financiële) situatie op het gebied van de (afval)waterketen in deze regio in beeld te brengen. Op basis van de uitkomsten is een plan van aanpak opgesteld op welke wijze we de inspanningverplichting in 2020 kunnen realiseren op Voorne-Putten waar, gerekend naar de landelijke normen, de besparing op 3,1 miljoen per jaar neerkomt. De planning is om begin 2013 het plan van aanpak bestuurlijk door alle betrokken partijen te laten vaststellen en door het ondertekenen van een samenwerkingsovereenkomst het uitvoeringstraject van start te laten gaan. 13.3 Effectiviteitmeting Aan de hand van de benoemde indicatoren kan beoordeeld worden in hoeverre de activiteiten het gewenste effect sorteren. Voor een groot aantal activiteiten valt het effect niet direct te leiden zoals bijvoorbeeld voorlichtingsactiviteiten. Uit de stadsregionale CO2- monitor en de voortgangsrapportage kan echter wel een algemeen beeld herleidt worden t.a.v. dergelijke activiteiten. 13.4 Wat heeft het gekost? Bedrag x 1.000,-- Realisatie Begroting Realisatie Verschil 2011 2012 2012 Begr. / Rek. Lasten 12.391 13.044 12.741 303 Baten -13.967-12.771-13.005 234 Saldo Programma -1.577 273-264 537 Mutaties in Reserves 1.328-115 347-462 Saldo na Bestemming -249 157 83 74 Gemeente Spijkenisse Jaarverslag 2012 93