Oan Provinsjale Steaten

Oan Provinsjale Steaten Gearkomste : 10 novimber 2010 Wurklistnûmer : Beliedsprogramma : Alle Ôfdieling : FP&C Behanneljend amtner : T.S. Nieuwhof Tastel : 5568 Registraasjenûmer : 00915689 Primêr nûmer : - Ûnderwerp : 2 e Bestjoersrapportaazje 2010 Taheakke : 2 e Bestjoersrapportaazje 2010 Begruttingswiziging 2 e Berap 2010 Oanlieding / Beliedsramt (* foech, wetlik ramt, rol PS) : Konform de Finansjele Oardening krije jo twa kear it jier in Bestjoersrapportaazje oer de fuortgong fan de útfiering fan de Begrutting. Ek is ôfsprutsen dat begruttingswizigings by de Beraps oan jo foarlein wurde. Koarte gearfetting : Dizze 2 e Bestjoersrapportaazje jout, mei de earste acht moannen as basis, ynformaasje oer de útfiering fan de Begrutting 2010. Yn dizze rapportaazje wurdt in ynhâldlike en finansjele prognoaze foar it ein fan it jier jûn. Oan de rapportaazje is de Begruttingswiziging 2 e Berap 2010 taheakke. Dizze wurd jo foar fêststelling foarlein. Taljochting : Dizze 2 e Bestjoersrapportaazje oer 2010 jout, mei de earste acht moannen as basis, in einjiersprognoaze oer de útfiering fan de Begrutting 2010. Fuortgong útfiering Begrutting 2010 De klam yn dizze Bestjoersrapportaazje leit op de beliedsmjittige kant, wêrby wy krekt as de foarige kearen gebrûk makke hawwe fan it stopljochtenmodel. Op ienfâldige wize wurdt sa de fuortgong ynsjochtelik. De peildatum fan de 2 e Bestjoersrapportaazje is 1 septimber 2010. Wy slute sa goed mooglik oan by de aktuele ûntwikkelings, mar kinne net foarkomme dat dizze rapportaazje hjir en dêr ynhelle wurdt troch de tiid. Wy freegje jo de 2 e Bestjoersrapportaazje 2010 foar kundskip oan te nimmen. Begruttingswiziging 2 e Berap 2010 1

By dizze 2 e Bestjoersrapportaazje is neffens ôfspraak ôfhâldend omgien mei it yntsjinjen fan nije begruttingsútstellen. Wy hawwe de begruttingsútstellen foar 2010 folslein dekke kinnen binnen de beliedsprogramma s. Foar 2011 binne der noch wol foar in lyts bedrach ekstra middels nedich. Dizze en de oare begruttingswizigings hawwe wy argumintearre yn de begruttingswiziging 2 e Berap 2010 dy t wy foar fêststelling oan jo foarlizze. Finansjeel Kader It finansjeel kader fan de Begrutting 2011 is aktualisearre foar de 2 e Bestjoersrapportaazje 2010. Yn haadstik 5.3 fan dizze Bestjoersrapportaazje jouwe wy in oersjoch fan it mearjierrich begruttingssaldo en de VAR ynklusyf in taljochting op de mutaasjes. Ljouwert, Deputearre Steaten fan Fryslân, J.A. Jorritsma, foarsitter drs. A.J. van den Berg, siktaris 2

BESLÚT NR. : PROVINSJALE STEATEN fan FRYSLÂN Nei it lêzen fan it útstel fan Deputearre Steaten fan Fryslân fan 6 oktober 2010, nr. 915689 Oerwagende dat : foldien wurdt oan de bepalings fan it Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) en de Finansjele Oardening provinsje Fryslân Beslute : 1. De 2 e Bestjoersrapportaazje 2010 foar kundskip oan te nimmen. 2. De begruttingswiziging 2 e Berap 2010 fêst te stellen. Sa fêststeld troch Provinsjale Steaten Fan Fryslân yn harren iepenbiere gearkomste fan 10 novimber 2010,, foarsitter, griffier 3

Provincie Fryslân Begrotingswijziging 2010 2 e Berap 2010 Behandeling 10 november 2010 4

De wijziging is verdeeld in 2 onderdelen namelijk: Onderdeel A: Deze wijzigingen hebben invloed op het begrotingsaldo. Onderdeel B: Deze wijzigingen verlopen budgettair neutraal maar moeten wel voorgelegd worden aan de Staten. 5

Onderdeel A: Wijzigingen met invloed op het begrotingsaldo 6

Programma: 1. Bestuur en veiligheid Onderdeel: A1 Diverse afrekeningen 2009 Toelichting: In 2010 hebben diverse afrekeningen plaatsgevonden welke tot een terugbetaling aan de provincie hebben geleid, te weten: - Rekenkamer 64.800 - Fractieassistentie 68.000 - IPO 11.700 Een deel van deze gelden is in 2010 gebruikt voor het dekken van de voorstellen in programma 1: de procesarchitect ( 40.000) en de Fryske Jûn ( 45.000). Deze wijziging is meegenomen bij de wijzigingen onder mandaat van Gedeputeerde Staten. Voorstel: In 2010 het resterende bedrag van 59.500 toe te voegen aan het begrotingsaldo. Exploitatie Progr. Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 Lasten Begrotingsaldo 59.500 59.500 Baten 1 Bestuur en veiligheid 59.500 Totaal baten 59.500 7

Programma: 1. Bestuur en veiligheid Onderdeel: A2 Procesarchitect regierol provincie inzake versterking kwaliteit lokaal bestuur Toelichting: De provincie dient toe te zien op de borging van de kwaliteit van het inliggend lokaal bestuur. De discussie binnen en tussen gemeenten over de gerichte versterking van hun bestuurskracht is in Fryslân in volle gang, hetgeen in een aantal gevallen op korte termijn tot tastbare resultaten zal leiden. Conform staan provinciaal beleid volgt en ondersteunt de provincie gemeenten actief bij hun processen die gericht zijn op de versterking van de bestuurskracht. Dit is ook als zodanig in het Koersdocument/Coalitieakkoord neergelegd. Bij de Statenbehandeling van de notitie "Taakbewust Toekomstbestendig" en de provinciale zienswijze op het herindelingsadvies Súdwest Fryslân hebben PS aangegeven met GS te willen discussiëren over de provinciale regierol bij versterking van bestuurskracht van gemeenten, specifiek inzake gemeentelijke herindeling. Bij de parlementaire behandeling van het wetsvoorstel inzake de voorgenomen herindeling van de gemeente Súdwest Fryslân, heeft de Tweede Kamer op 15 april 2010 bij motie van het lid Heijnen c.s. de regering verzocht om de provincie te vragen in overleg met de gemeenten in Fryslân een, zo mogelijk gezamenlijke, visie op de lokaal-bestuurlijke inrichting van de provincie op te stellen. De concrete invulling van de provinciale regierol bij de borging van de lokale bestuurskwaliteit zal (daarmee) derhalve ingebed dienen te worden binnen een te formuleren visie op de lokaal-bestuurlijke organisatie. GS hebben een voorstel geformuleerd over de versterking van deze provinciale regierol en op welke wijze dit samen met de gemeenten vorm kan krijgen, welke op 1 september 2010 in de Statencommissie Boarger en Mienskip is behandeld. In het voorstel is aangegeven dat bij dit traject overwogen kan worden een commissie van wijzen in te stellen. Bij de behandeling is door PS aangegeven dat dit traject van visievorming en regieversterking met behulp van professionele externe ondersteuning ingevuld dient te worden. Daartoe is het wenselijk op korte termijn een externe procesarchitect aan te stellen, met een looptijd aan werkzaamheden liggend in de periode oktober 2010 - maart 2011. Deze uitwerking draagt bij aan het realiseren van genoemde beleidsdoelstellingen. Geraamde kosten gedurende de gehele looptijd van het project betreffen in totaal 100.000. Voor 2010 is 40.000 gevonden binnen het programma. Voor 2011 is in programma 1 geen ruimte om de benodigde 60.000 op te vangen. Voorstel: In 2011 60.000 beschikbaar te stellen voor de procesarchitect en deze kosten ten laste van het begrotingsaldo te brengen. Exploitatie Progr. Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 Lasten 1 Bestuur en veiligheid 60.000 Begrotingsaldo -60.000 Totaal lasten 0 0 8

Programma: 2 Verkeer en Vervoer Onderdeel: A3Verkoop grond Toelichting: In 2010 zijn diverse percelen grond nabij de provinciale infrastructuur verkocht waarbij de opbrengst 69.400 bedraagt. Voorstel: De verkoopopbrengst grond in 2010 van 69.400 toe te voegen aan het begrotingsaldo. Exploitatie Progr. Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 Lasten Begrotingsaldo 69.400 Totaal lasten 69.400 Baten 2 Verkeer en vervoer 69.400 Totaal baten 69.400 9

Programma: 2. Verkeer en Vervoer Onderdeel: A4 Afkoopsom rondweg Buitenpost Toelichting: Op basis van de overeenkomst Voorbereiding en uitvoering wegenproject Zuidoostelijke Rondweg Buitenpost tussen gemeente Achtkarspelen en provincie Fryslân d.d. 2 december 2005 krijgt de gemeente de oude traverse N355 in eigendom. Dit betekent dat het beheer en onderhoud van de weg voortaan voor rekening van de gemeente zijn. Hiervoor betaalt de provincie in 2010 een afkoopsom voor gekapitaliseerd onderhoud ad. 585.000. In de jaren daarna wordt het onderhoudsbudget beheer en onderhoud van de provincie structureel verlaagd met 26.600 per jaar. De kosten van de afkoopsom in 2010 worden binnen het programma opgevangen. Voorstel: De lagere beheer en onderhoudskosten vanaf 2011 ad. 26.600 toe te voegen aan het begrotingsaldo. Exploitatie Progr. Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 Lasten 2 Verkeer en Vervoer -26.600-26.600-26.600-26.600 Begrotingsaldo 26.600 26.600 26.600 26.600 Totaal lasten 0 0 0 0 0 10

Programma: 4 Milieu Onderdeel: A5 Dwangsommen Toelichting: In 2010 zijn dwangsommen opgelegd in het kader van de uitvoering Wet milieubeheer en BRZO. De daadwerkelijk ontvangen dwangsommen van 40.100 kunnen in de Begroting worden opgenomen. Voorstel: De opgelegde dwangsommen van 40.100 toe te voegen aan het begrotingsaldo. Exploitatie Progr. Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 Lasten Begrotingsaldo 40.100 Totaal lasten 40.100 0 0 0 0 Baten 4 Milieu 40.100 Totaal baten 40.100 0 0 0 0 11

Inhoudelijke behandeling in Statenvergadering van 3 november 2010 Programma: 4. milieu Onderdeel: A6 Invoering Wabo Toelichting: De invoering van de Wabo per 1 oktober 2010 brengt met zich mee dat de begroting hierop aangepast moet worden. Voor de werkzaamheden in het kader van de Wabo ontvangen wij leges van 216.500 in 2010 en 433.000 vanaf 2011. Deze leges zijn deels bestemd voor de extra werkzaamheden die hiervoor verricht moeten worden, namelijk ter dekking van de kosten voor inhuur capaciteit en advertentiekosten. Deze kosten bedragen 184.000 in 2010 en 368.000 in 2011 en verder. Het meerdere aan leges t/m 2013 vloeit naar het begrotingsaldo. Naast deze werkzaamheden zijn er ook extra werkzaamheden die niet vergoed mogen worden door de leges. Deze bedragen 129.000 vanaf 2011. Voor 2010 kunnen deze binnen de huidige begroting opgevangen worden. Bij de behandeling van de Begroting 2010 zijn bij amendement 3 de middelen voor de Wabo voorwaardelijk in de begroting opgenomen onder programma 10. In de jaren 2011 en 2012 is 129.000 hiervoor beschikbaar en in 2013 74.000. Voorstel: De financiële consequenties van de invoering van de Wabo in de begroting op te nemen conform onderstaande tabel. Exploitatie Progr. Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 Lasten 4 Milieu 16.500 162.000 162.000 162.000 98.000 10 Algemene dekkingsmiddelen - Bedrijfsvoeringskosten - stelpost wabo 167.500 335.000-129.000 335.000-129.000 335.000-74.000 335.000 Begrotingsaldo 32.500 65.000 65.000 10.000 0 Totaal lasten 216.500 433.000 433.000 433.000 433.000 Baten 4 Milieu - Leges 216.500 433.000 433.000 433.000 433.000 Totaal baten 216.500 433.000 433.000 433.000 433.000 12

Programma: 4. Milieu Onderdeel: A7 Hersteltraject vergunningverlening REC Toelichting: Bij de 1 e Bestuursrapportage was een wijzigingsvoorstel ingediend voor een bijdrage in de kosten van het hersteltraject van 490.000, waarvan 395.000 voor 2010 en 95.000 voor 2011. U heeft inhoudelijk ingestemd met de werkwijze, maar gaven Gedeputeerde Staten als opdracht mee om te bezien in hoeverre dit bedrag door de onderbesteding van budgetten kan worden opgevangen. Inmiddels is duidelijk geworden dat de kosten hoger worden dan in eerste instantie ingeschat. Met name de externe juridische kosten en de inhuur van extern technisch advies vallen hoger uit. Voor de kosten in 2010 is inmiddels dekking gevonden binnen het programma Milieu (zie 2 e berap). Voor 2011 is 150.000 benodigd waarvoor binnen het programma geen dekking gevonden kan worden. Voorstel: In 2011 voor het project REC 150.000 beschikbaar te stellen vanuit het begrotingsaldo. Exploitatie Progr. Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 Lasten 4 Milieu 150.000 Begrotingsaldo -150.000 Totaal lasten 0 13

Programma: 10: Algemene dekkingsmiddelen Onderdeel: A8 Infoplan en frictiekosten Toelichting: Met het oog op de bezuinigingen op de bedrijfsvoering vanaf 2011 staat de organisatie voor een dubbele opgave: de organisatie moet veranderen en bezuinigen. Andere manier van werken Een van de pijlers om de dubbele opgave te realiseren is een andere manier van werken. Dat staat voor intensiever en integraler digitaal samenwerken in flexibele interne en externe verbanden. Het versterkt de integrale advisering aan het bestuur, de integrale uitvoering in de samenleving en überhaupt de verbinding van de samenleving met de Provincie. We staan voor de uitdaging om slimmer te informatiseren. Er is een informatiseringsplan opgesteld. Met de uitvoering van dit plan krijgt de organisatie een flexibele ICT-structuur die het mogelijk maakt om zowel intern als extern digitaal samen te werken. We gaan in de komende jaren de beschikbare informatie vergaand ontsluiten en toegankelijk maken voor gebruikers binnen en buiten de provinciale organisatie. Zo gaan wij verbeteringen doorvoeren op het terrein van digitaliseren, ondersteunen wij zaakgericht werken en stimuleren wij ontwikkelingen waarbij informatie en kennis ingezet worden voor de aansturing van onze eigen lerende organisatie en voor onze externe partners. Applicaties en functioneel systeembeheer worden gecentraliseerd. Bij deze eenmalige versnelling van onze informatisering en automatisering gaan de kosten voor de baat uit. Het is een randvoorwaarde voor de procesverbeteringen en de flexibele organisatie die we voorstaan. Enkele voorgestelde bezuinigingen op de bedrijfsvoering zijn onlosmakelijk verbonden met het de uitvoering van het informatiseringsplan. De incidentele kosten in 2011 bedragen voor dit plan 3.170.000. Voorgesteld wordt dit bedrag in 2010 beschikbaar te stellen vanuit het begrotingsaldo. De structurele lasten van het nieuwe werken kunnen vanaf 2012 worden gedekt vanuit de positieve saldi van de taakstelling bezuiniging bedrijfsvoering. Frictiegeld We maken een verbeterslag naar een compacte, flexibele en hoogwaardige organisatie. Vanaf 2011 krimpt de formatie. Dit kan deels worden opgevangen door het schrappen van niet ingevulde formatieplaatsen en door het niet invullen van natuurlijk verloop. Daarnaast zal voor een aantal medewerkers vervangend werk moeten worden gevonden. Om daarvoor de benodigde flexibiliteit in de organisatie te krijgen ontwikkelen we nieuw HRM-beleid, implementeren we een strategische personeelsplanning, zetten we een flexpool op en bevorderen we de interne personeelsmobiliteit. We reduceren de inhuur van extern personeel door deze werkzaamheden door eigen personeel te laten uitvoeren. De vacante arbeidsplaatsen kunnen echter niet zondermeer door het eigen personeel worden ingenomen. Daaraan voorafgaand is een om- en bijscholingstraject op maat nodig, waardoor medewerkers ook daadwerkelijk beschikken over de competenties die voor deze functies nodig zijn. Dit zal geen eenmalige exercitie zijn, maar een continu proces. Wij hechten er aan om aan te geven dat we uitgaan van een werkgarantie voor onze medewerkers tot en met 2012. De totale frictiekosten zijn voor 2011 becijferd op 1,4 miljoen. Wij vragen u om de 1,4 miljoen als voorfinanciering beschikbaar te stellen vanuit het begrotingssaldo 2010. We willen deze kosten dekken vanuit de positieve saldi van de taakstelling bezuiniging bedrijfsvoering in 2012 en 2013. In deze jaren zullen we vervolgens 0,3 miljoen respectievelijk 1,1 miljoen in het begrotingssaldo laten vloeien. Monitoring voortgang 14

Uw Staten worden via de bestuursrapportages (Berap) geïnformeerd over de voortgang in de taakstelling op de bedrijfsvoering. Dat zal gebeuren op basis van een aantal parameters, te weten formatie-ontwikkeling (ontwikkeling flexpool in relatie tot inhuur derden), de voorfinanciering van de frictiekosten, de ontwikkeling van bedrijfsvoeringsbudgetten en de post inkoop (goederen en diensten). Tabel overzicht bezuinigingen bedrijfsvoering: Bedragen x 1.000.000 2011 2012 2013 2014 Reductie personeel 3,6 4,6 4,8 4,6 Reductie vervangingsbudgetten 0,5 0,5 0,8 0,5 Reductie bedrijfsvoeringsbudgetten 1,1 1,1 1,1 1,2 Bedrijfsvoering smal (subtotaal) 5,2 6,2 6,7 6,3 Reductie goederen en diensten programma's 2,9 3,4 3,4 1,9 Reductie inkoop (taakstelling) 0,1 0,8 1,5 1,6 Bedrijfsvoering breed (totaal) 8,2 10,4 11,6 9,8 Waarvan in bezuinigingsvoorstellen beleid GS a 2,6 3,6 3,7 2,3 Waarvan aanvullend via taakstelling bedrijfsvoering 5,6 6,8 7,9 7,5 af: structurele lasten nieuwe werken -0,5-0,5-0,5 voorfinanciering frictiekosten -0,3-1,1 b 5,6 6,0 6,3 7,0 Totaal bezuinigd bedrijfsvoering breed a+b 8,2 9,6 10,0 9,3 Voorstel: In 2010 een bestemmingsreserve in te stellen voor de frictiekosten van 4.570.000 en deze middelen in 2011 in de begroting op te nemen voor uitvoering. In 2012 en 2013 respectievelijk 300.000 en 1.100.000 toe te voegen aan het begrotingsaldo vanuit het overschot aan invulling taakstelling bedrijfsvoering. De structurele lasten van 475.000 voortvloeiende uit de frictiekosten dekken vanuit het overschot invulling taakstelling bedrijfsvoering. Exploitatie Progr. Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 Lasten 10 Algemene dekkingsmiddelen Informatiseringplan Frictiekosten Overschot taakstelling bedrijfsvoering 3.170.000 1.400.000 475.000-775.000 475.000-1.575.000 475.000-475.000 Bestemmingsreserve 4.570.000 Frictie/zaaigeld Begrotingsaldo -4.570.000 300.000 1.100.000 Totaal lasten 0 4.570.000 0 0 0 15

Baten Frictiekosten 4.570.000 Beschikking over reserve Totaal lasten 0 4.570.000 16

Onderdeel B: Deze wijzigingen verlopen budgettair neutraal maar worden conform de Financiële verordening wel voorgelegd aan de Staten. 17

Programma: 2 Verkeer en Vervoer Onderdeel: B1 Decentralisatie uitkering RSP Toelichting: - In de meicirculaire 2010 zijn middelen aan het Provinciefonds toegevoegd voor de RSP projecten. Voor het infra gedeelte wordt voorgesteld om een deel van de beschikbaar gestelde middelen ( 1.731.400) door te schuiven naar 2011. De verschuiving over de jaren verloopt via de reserve tijdelijke budgetten. Voorstel: Een gedeelte (zijnde 1.731.400) van het aan het provinciefonds toegevoegde budget voor RSP infraprojecten door te schuiven naar 2011. Exploitatie Progr. Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 Lasten 2 Verkeer en Vervoer -1.731.400 1.731.400 Baten Reserve tijdelijk budgetten 1.731.400 Vorming van reserve Totaal lasten 0 1.731.400 Reserve tijdelijke 1.731.400 budgetten Beschikking over reserve Totaal baten 0 1.731.400 18

Inhoudelijk behandeld in Statenvergadering van 22 september 2010 Programma: 2 Verkeer en Vervoer Onderdeel: B2 RSP knooppunt Joure Toelichting: In de planfase wordt het voorkeursalternatief nader uitgewerkt en procedureel voorbereid. Procesmatig vindt verwerving van grond en vastgoed plaats in de realisatiefase van een project, omdat er dan zekerheid is over geld en plan. In de praktijk wordt echter vaak al tijdens de planfase anticiperend aangekocht, rekening houdend met de risico s die dit met zich meebrengt. Reden hiervoor is de planning van werken en het feit dat ook grondeigenaren/boeren, maar ook huiseigenaren, de kans moeten krijgen om alternatieven te zoeken. Daarom vragen wij u thans een krediet beschikbaar te stellen ten behoeve van de verwerving van onroerend goed en het college van GS te mandateren voor de individuele aankopen. Voorstel: Voorgesteld wordt 4,4 miljoen extra beschikbaar te stellen en de meerjarenbegroting van het investeringskrediet RSP Knooppunt Joure als volgt te wijzigen. In 2012 en 2013 wordt het voorwaardelijk opgenomen budget verlaagd met 4,4 miljoen en in 2012 wordt dit bedrag toegevoegd aan het investeringskrediet RSP knooppunt Joure. Met het reeds beschikbaar gestelde voorbereidingskrediet en het geld dat nog beschikbaar (en vrijgegeven) was uit de tijdelijke oplossing is dan in totaal 13 miljoen beschikbaar gesteld als onvoorwaardelijk voorbereidingskrediet. Investering Progr. Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 Lasten 2 RSP Joure - voorwaardelijk budget -3.477.900-905.700 - invsteringskrediet 4.383.600 Totaal lasten 0 905.700-905.700 19

Programma: 2 Verkeer en Vervoer Onderdeel: B3 Sluis Stavoren Toelichting: In de 1e Berap 2010 is gemeld dat voor dit specifieke project gekozen is voor het aanbestedingstraject met de zgn. Concurrentie Gerichte Dialoog om tussentijds te kunnen bijsturen en ook de kans op creatieve en goedkopere oplossingen mogelijk te maken. Deze procedure is een proces waarbij hoge voorbereidingskosten gemaakt moeten worden om tot een gewenst resultaat te kunnen komen. In de Kadernota 2010 is voorgesteld de provinciale bijdrage te verhogen van 12,5 mln. naar 29,4 mln. 1,6 mln. is gedekt uit bijdragen van derden. Deze aanpassing is in de begroting 2010 verwerkt tot een projectbegroting van 29,4 mln. Op basis van de ingediende plannen in de 1 e fase (medio september) kan worden geconstateerd dat deze procedure daadwerkelijk geleid heeft tot een aantal creatieve oplossingen. Op basis van de ingediende plannen met bijbehorende plafondbedragen en het huidige programma van eisen zullen de projectkosten lager uitvallen dan het voorwaardelijke bedrag in de begroting. Inmiddels is nu ook meer zicht op de omvang van de uiteindelijke voorbereidingskosten. Het extra hiervoor benodigde voorbereidingskrediet is geraamd op 425.000 en kan gedekt worden uit de voor de sluis gereserveerde middelen. Extra voorbereidingskosten zijn (en worden) gemaakt doordat in de aanbieding en prijsvorming ook het onderhoud van het gehele (sluis)complex voor een periode van 20 jaar wordt meegenomen. Hiertoe moesten passende eisen worden geformuleerd, de nul-situatie bepaald en zal straks toetsing op de plannen op dit aspect moeten plaatsvinden. Ook is een extra stap aan de procedure toegevoegd voor het maken van een voorselectie op basis van de prijs en daaraan gekoppelde capaciteit (met extra kosten door het opstellen van een bijbehorend contract, het uitvoeren van de toetsing en extra begeleidingskosten). Daarbij is de rekenvergoeding verhoogd voor de meedingende partijen. De informatie in deze Berap is gebaseerd op de uitkomsten van deze extra en eerste stap in de procedure. Met inachtneming van de eerder aangegeven vertraging van 12 weken (1 e Berap 2010) loopt de procedure volgens planning en zal de bestuurlijke procedure starten met GS behandeling in april 2011 en behandeling in PS in juni 2011. Hierbij wordt de aanvraag van het uitvoeringskrediet ten laste van het voorwaardelijke uitvoeringsbudget behandeld en zullen wij het voorstel voor de realisatie van de sluis inclusief de bijbehorende begroting en consequenties voor de dekking bij u neerleggen. Voorstel: In 2011 425.000 van het voorwaardelijke investeringsbudget vrij te geven voor uitvoering. Investering Progr. Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 Lasten 2 Sluis Stavoren - voorwaardelijk budget - invsteringskrediet -425.000 425.000 Totaal lasten 0 0 Programma: 2 Verkeer en Vervoer 20

Onderdeel: B4 Bereikbaarheid Leeuwarden Toelichting: Voor de uitvoering van het project Bereikbaarheid Leeuwarden wordt, conform eerder gemaakte afspraken, uit de middelen voor het stadsconvenant in de jaren 2011, 2012 en 2013 1 miljoen bijgedragen. Voorstel: In 2011, 2012 en 2013 1 miljoen uit de middelen voor het stadsconvenant Leeuwaren te bestemmen voor het project bereikbaarheid Leeuwarden. Exploitaite Progr. Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 Lasten 2 Verkeer en vervoer 1.000.000 1.000.000 1.000.000 6 Economie, toerisme en -1.000.000-1.000.000-1.000.000 recreatie Totaal lasten 0 0 0 0 Programma : 4 Milieu Onderdeel : B5 Decentralisatie uitkering Bodemsanering 21

Toelichting: Met ingang van 1 januari 2010 wordt het bodemsaneringsbudget uitgekeerd aan de provincies en gemeenten in het kader van een decentralisatie-uitkering Bodem in het provinciefonds. In de jaren 2010 t/m 2014 wordt jaarlijks 3,7 miljoen aan het provinciefonds toegevoegd. Op basis van het bodemsaneringsprogramma is een inschatting gemaakt van de verwachte bestedingen van de rijksmiddelen in de jaren. Dit kasritme is afwijkend van het ritme van de rijksbijdrage. Voorstel: Voorgesteld wordt om het in programma 4 opgenomen Bodemsaneringsbudget ad 3.7 miljoen in de jaren 2010 t/m 2014 volgens onderstaand kasritme in de Begroting op te nemen. Het kasritme van het bodemsaneringsbudget bedraagt: 2010 1.750.000 2011 2.750.000 2012 3.750.000 2013 4.500.000 2014 5.636.680 De verschuiving over de jaren zal verlopen via de reserve tijdelijke budgetten. Tevens wordt voorgesteld dit tijdelijke budget aan te merken als een categorie B project waarvoor geldt dat meerjarige verplichtingen mogen worden aangegaan. Exploitatie Progr. Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 Lasten 4 Milieu -1.927.300-927.300 72.700 822.700 1.959.200 Reserve tijdelijk budgetten 1.927.300 927.300 Vorming van reserve Totaal lasten 0 0 72.700 822.700 1.959.200 Baten Reserve tijdelijke 72.700 822.700 1.959.200 budgetten Beschikking over reserve Totaal baten 0 0 72.700 822.700 1.959.200 Programma : 4 Milieu Onderdeel : B6 Invoering WABO en RUD Toelichting: 22

In verband met vertraging in de invoeringsdatum van de WABO en de oprichting van de Regionale Uitvoerings Diensten (RUD) wordt voorgesteld om, bij wijze van uitzondering, het kasritme hiervan in de Begroting aan te passen. Voorstel: Voorgesteld wordt om een deel van in de Begroting 2010 opgenomen budgetten ( 577.000) voor de invoering van de WABO en de oprichting van de RUD door te schuiven naar 2011. De verschuiving over de jaren verloopt via de reserve tijdelijke budgetten. Exploitatie Progr. Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 Lasten 4 Milieu -577.000 577.000 Reserve tijdelijk budgetten 577.000 Vorming van reserve Totaal lasten 0 577.000 Baten Reserve tijdelijke 577.000 budgetten Beschikking over reserve Totaal baten 0 577.000 23

Programma : 5 Landelijk Gebied Onderdeel : B7 Europees Visserijfonds (EVF) As 4 Toelichting: Vanuit het Europees Visserijfonds (EVF) is van 2010 tot en met 2013 financiële steun mogelijk voor de visserijsector. Het programma kent vijf assen. Voor vier van deze assen verzorgt het rijk de cofinanciering. As 4 gaat over duurzame ontwikkeling van visserijgebieden en is gericht op het versterken van de leefbaarheid in de visserijgemeenschappen. Voor de uitvoering van deze as is regionale cofinanciering nodig. Dit beschouwen wij als een speciale categorie onder plattelandsontwikkeling. Dit programma biedt goede kansen om de sociaal-economische ontwikkeling van de Wadden- en IJsselmeerkust, gebieden waar ook krimp speelt, te ondersteunen. Wij willen graag Europese middelen inzetten en hebben daarom cofinanciering gezocht. De totale kosten die hiermee gemoeid zijn bedragen 1.073.332 Een deel van de dekking kan gevonden worden door de nog niet in de begroting 2010 opgenomen bijdragen van andere provincies met betrekking tot Leader+ projecten ad. 300.000 hiervoor in te zetten. Hierbij wordt voorgesteld om deze middelen in de jaren 2011 t/m 2013 beschikbaar te stellen voor het visserijfonds. De beheers- en uitvoeringskosten, maximaal 323.300, komen ten laste van de proceskosten pmjp. Voor de overige 400.000 wordt een beroep gedaan op andere overheden en andere provinciale middelen. Deze wordt vooralsnog niet in de Begroting opgenomen. Voorstel: Voorgesteld wordt om in 2010 de ontvangen bijdragen voor de Leader projecten in te zetten voor het cofinancieringsbudget Europees Visserijfonds en wel in 100.000 per jaar in de jaren 2011 t/m 2013. Daarnaast wordt voorgesteld om in 2012 50.000 van uit het FYLG doel Leefbaarheid Platteland in 2012 in te zetten voor dit doel. Vanuit het FYLG doel proceskosten wordt in 2011/201 en 2013 162.000 bijgedragen. Exploitatie Progr. Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 Lasten 5 Landelijk Gebied 207.800 257.700 207.800 Reserve tijdelijke 300.000 budgetten Vorming van reserve Totaal lasten 300.000 207.800 257.700 207.800 Baten 5 Bijdrage provincies 300.000 5 Landelijk gebied 107.800 157.700 107.800 Bijdrage vanuit FYLG Reserve tijdelijke 100.000 100.000 100.000 budgetten Beschikking over reserve Totaal baten 300.000 207.800 257.700 207.800 24

Programma : 6 Economie, toerisme en recreatie Onderdeel : B8 Project Masterplan centrum Drachten Toelichting: Het project Masterplan centrum Drachten is in 2010 afgerond. In de Begroting is het project opgenomen in 2010 en 2011. Door de versnelling in de afronding is het noodzakelijk om het budget van 2011 naar voren te halen. Voorstel: Voorgesteld wordt om het in de Begroting 2011 opgenomen bedrag van 6.500 voor het project Masterplan centrum Drachten naar voren te halen. De mutatie verloopt via de reserve tijdelijke budgetten. Exploitatie Progr. Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 Lasten 6 Economie, toerisme en 6.500-6.500 recreatie Reserve tijdelijk budgetten 6.500 Vorming van reserve Totaal lasten 6.500 0 Baten Reserve tijdelijke 6.500 budgetten Beschikking over reserve Totaal baten 6.500 25

Programma : 6 Economie, toerisme en recreatie Onderdeel : B9 Interreg project C2C Islands Toelichting: Voor het Interreg project C2C Islands is in de Begroting in 2011 een bijdrage opgenomen van 99.500. Deze bijdrage is echter al in 2010 ontvangen. Voorstel: Voorgesteld wordt om de in de Begroting 2011 opgenomen bijdrage van 99.500 voor het project Masterplan centrum Drachten naar voren te halen. De mutatie verloopt via de reserve tijdelijke budgetten. Exploitatie Progr. Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 Lasten Reserve tijdelijk budgetten Vorming van reserve 99.500 Totaal lasten 99.500 0 Baten 6 Economie, toerisme en 99.500-99.500 recreatie Reserve tijdelijke 99.500 budgetten Beschikking over reserve Totaal baten 99.500 0 26

Inhoudelijk behandeld in Provinciale Staten op 22 september 2010 Programma : 6 Economie, toerisme en recreatie Onderdeel : B10 Merk Fryslân Toelichting: Op 22 september bent u akkoord gegaan met het plan Merk Fryslân. In dit statenstuk is het voorstel opgenomen om in 2010 98.000 beschikbaar te stellen vanuit het voorwaardelijk opgenomen budget in de Begroting voor de verdere uitwerking van dit plan. Voorstel: Voorgesteld wordt 98.000 van het in de Begroting 2010 opgenomen voorwaardelijke bedrag voor het project Merk Fryslân beschikbaar te stellen in programma 6. Exploitatie Progr. Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 Lasten 6 Ecoomie, toerisme en 98.000 recreatie 10 Algemene -98.000 dekkingsmiddelen Totaal lasten 0 0 27

Programma : 7 Zorg en Welzijn Onderdeel : B11 Budget armoede Toelichting: Het project Armoede loopt in 2010 af. De laatste concrete projecten worden in dit jaar beschikt op basis van het budget dat nog resteert voor armoede. De looptijd van de projecten is echter soms tot en met 2012. Volledige bevoorschotting in 2010 is dan niet juist. PS hebben echter nieuwe begrotingsregels opgesteld waarbij in feite de gelden die betaald zouden moeten worden in 2011 nu vrijvallen en opnieuw aangevraagd moeten worden voor het jaar 2011 en 2012. In de besluitvorming rond kasritmes bij de eerste Berap is dat vastgesteld. Daarbij hebben uw Staten wel aangegeven dat in bijzondere concrete gevallen hier van kan worden afgeweken. Het project armoede loopt in 2010 af. De kasritmewijziging betreft projecten die per 31-12-2010 als concrete verplichting aan een instelling in beeld zijn, bijvoorbeeld een stichting voor het Noodfonds. Wij stellen u voor, voor deze concrete projecten mogelijk te maken dat er in 2011 wordt uitbetaald en de begrotingswijziging vast te stellen.. Voorstel: Voorgesteld wordt het kasritme van het budget armoede aan te passen door 711.400 vanuit 2010 door te schuiven naar 2011 en 75.700 vanuit 2012 naar voren te halen zodat dat bedrag ook in 2011 beschikbaar is voor dit doel. Exploitatie Progr. Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 Lasten 7 Zorg en welzijn -711.400 787.100-75.700 Reserve tijdelijk budgetten 711.400 75.700 Vorming van reserve Totaal lasten 0 787.100 0 Baten Reserve tijdelijke 787.100 budgetten Beschikking over reserve Totaal baten 787.100 28

Programma : 8 Kultuer, Taal en Underwiis Onderdeel : B12 Versnellen tijdelijke budgetten cultuur en onderwijs Toelichting: Op het gebied van cultuur en onderwijs zijn in de Begroting een aantal budgetten conservatief geraamd. Nu blijkt dat de besteding in 2010 op deze budgetten hoger is dan de in de Begroting opgenomen bedragen. Het betreft hier het funs kultuerpartsipaasje, de kultuernota, de nije fryske skreaune media, Fries in het onderwijs en Boppeslach. Voorstel: Voorgesteld wordt het kasritme van de bovengenoemde projecten op de volgende wijze aan te passen: Funs Kultuerpartisipaasje: van het jaar 2013 253.200 naar 2010 te halen. Kultuernota: van het jaar 2011 282.500 naar 2010 te halen Nije fryske skreaune media: in 2011 89.700 en in 2012 60.000 naar 2010 te halen. Fries in het onderwijs: in 2011 en 2012 25.000 naar 2010 te halen Boppeslach: in 2011 850.000 naar 2010 te halen De mutatie over de jaren verloopt via de reserve tijdelijke budgetten. Exploitatie Progr. Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 Lasten 8 Kultuer, taal en underwiis 1.584.400-1.246.200-85.000-253.200 Reserve tijdelijk budgetten 1.246.200 85.000 253.200 Vorming van reserve Totaal lasten 1.584.400 0 0 0 Baten Reserve tijdelijke 1.584.400 budgetten Beschikking over reserve Totaal baten 1.584.400 29

Programma : 9 Ruimte en Wonen Onderdeel : B13 Decentralisatie uitkering bedrijventerreinen Toelichting: In de septembercirculaire van het Provinciefonds is een nieuwe decentralisatie uitkering toegevoegd voor bedrijventerreinen. Aangezien hiervoor een uitvoeringsplan opgesteld moet worden zal dit niet in 2010 tot besteding komen. Voorstel: Voorgesteld wordt de in 2010 beschikbaar gestelde middelen in het provinciefonds van 2.047.300 door te schuiven naar 2011 in afwachting van het uitvoeringsplan. De mutatie over de jaren verloopt via de reserve tijdelijke budgetten. Exploitatie Progr. Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 Lasten 9 Ruimte en wonen -2.047.300 2.047.300 Reserve tijdelijk budgetten 2.047.300 Vorming van reserve Totaal lasten 0 2.047.300 Baten Reserve tijdelijke 2.047.300 budgetten Beschikking over reserve Totaal baten 0 2.047.300 30

Programma: 10 Algemene dekkingsmiddelen Onderwerp : B14 verhuizing provinciale organisatie Toelichting: Het budget voor de verhuizing van de provinciale organisatie naar het nieuwe Provinciehuis, groot 500.000, is in de Begroting opgenomen in het jaar 2012. De ver-/nieuwbouw van het Provinciehuis verloopt voortvarend. Verwacht wordt dat de verhuizing al in de tweede helft van het jaar 2011 plaats kan vinden. Omdat de verhuisoperatie planningstechnisch en financieel nog niet volledig in kaart is gebracht, bestaat de kans dat er nog nadere bijstelling nodig is. Indien dit het geval is dan wordt hier in een volgende Berap op teruggekomen. Een hogere of lagere last verloopt via de reserve ver/nieuwbouw. Voorstel: Voorgesteld wordt het totale verhuisbudget ten behoeve van de verhuizing van de provinciale organisatie te verschuiven van 2012 naar 2011. Exploitatie Progr. Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 Lasten 10 Algemene 500.000-500.000 dekkingsmiddelen Reserve ver/nieuwbouw 500.000 provinciehuis Vorming van reserve Totaal lasten 0 0 500.000 0 Baten Reserve ver/nieuwbouw 500.000 provinciehuis Beschikking over reserve Totaal baten 0 500.000 0 0 31

Programma: 10 Algemene dekkingsmiddelen Onderwerp : B15 ontmanteling tijdelijke huisvesting Toelichting: Oorspronkelijk is in de Begroting alleen een bate van 100.000 opgenomen welke het saldo was van uitgaven en inkomsten m.b.t. deze werkzaamheden. Er is destijds geen rekening gehouden met diverse demontage werkzaamheden alsmede de extra kosten voor herstel en reparatie aan de kantoorunits. In de terugkoopregeling met de leverancier is overeengekomen dat deze kosten voor rekening van de provincie komen. Het gaat hierbij niet om schade voor normaal gebruik maar om aanpassingen en wijziging van de units die tijdens de huurperiode zijn uitgevoerd (o.a. aanbrengen vloerbedekking / verwijderen van wanden / aanbrengen zonwering). Verder is de leverancier gevraagd om een offerte uit brengen voor het verwijderen van de bestrating, mijnsteen en egaliseren van de resterende grond eveneens het verwijderen van de databekabeling. Naast voor genoemde werkzaamheden zijn er nog werkzaamheden die door de provincie zelf geregeld moeten worden, zoals ontkoppeling installaties en nutsbedrijven. De hiermee gemoeide uitgaven bedragen 670.000. De verwachte baten bedragen 570.000 waarvan 100.000 al in de Begroting is opgenomen. Hiermee bedraagt het saldo van uitgaven en inkomsten 200.000. Dit saldo wordt gedekt uit de reserve nieuwbouw provinciehuis. Voorstel: Voorgesteld wordt om in 2012 zowel de uitgaven en inkomsten op te nemen in de Begroting en het verschil, groot 200.000, te onttrekken aan de reserve ver-/nieuwbouw. Exploitatie Progr. Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 Lasten 10 Algemene dekkingsmiddelen 0 0 670.000 0 0 Totaal lasten 0 0 670.000 0 0 Baten 10 Algemene 0 0 470.000 0 0 dekkingsmiddelen Reserve nieuwbouw 200.000 Beschikking over reserve Totaal baten 0 0 670.000 0 0 32

Programma: diverse Onderwerp : B16 Bezuiniging bedrijfsvoering breed Toelichting: In de Begroting 2011 is de invulling van de bezuinigingen op de beleidsprogramma s al verwerkt. Voor de taakstelling op de bezuiniging bedrijfsvoering is een stelpost opgenomen. Inmiddels is de invulling van de taakstelling bekend. Conform de gemaakte afspraak is bij de invulling van de taakstelling bedrijfsvoering gekeken naar bedrijfsvoering in de brede zin. Dat betekent dat ook bedrijfsvoeringsbudgetten welke in de beleidsprogramma s zijn opgenomen hierbij betrokken zijn. Een deel van in de invulling vindt daar plaats en is hieronder per programma weergegeven. Voorstel: De invulling van de taakstelling bedrijfsvoering breed conform onderstaand overzicht in de begroting te verwerken. Exploitatie Progr. Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 Lasten 1 Bestuur en veiligheid -25.000-25.000-25.000-25.000 2 Verkeer en Vervoer -53.600-53.600-53.600-53.600 3 Water -19.100-19.100-19.100-19.100 4 Milieu -450600-45.600-45.600-45.600 6 Economie, toerisme en -58.000-58.000-408.000-23.000 recreatie 7 Zorg en Welzijn -245.000-120.000 8 Kultuer, taal en underwiis -3.000-3.000-3.000-3.000 9 Ruimte en wonen -12.000 18.700-18.700-18.700 10 Algemene 461.300 343.000 573.000 188.000 dekkingsmiddelen Totaal lasten 0 0 0 0 Tweede Bestuursrapportage 33

uitvoering Begroting 2010 (januari t/m augustus 2010) 6 oktober 2010 Gedeputeerde Staten van Fryslân 34

Inhoudsopgave 1 Inleiding...36 1.1 Algemene ontwikkelingen...36 1.2 Doorontwikkeling van de bestuurlijke Planning & Control...36 1.3 Leeswijzer...37 2 Samenvatting...38 3 Verwachte uitvoering Beleidsbegroting 2010...40 3.1 BELEIDSPROGRAMMA 1 BESTUUR EN VEILIGHEID...40 3.2 BELEIDSPROGRAMMA 2 VERKEER EN VERVOER...43 3.3 BELIEDSPROGRAMMA 3 WETTER...56 3.4 BELEIDSPROGRAMMA 4 MILIEU...61 3.5 BELEIDSPROGRAMMA 5 LANDELIJK GEBIED...67 3.6 BELEIDSPROGRAMMA 6 ECONOMIE, RECREATIE EN TOERISME...76 3.7 BELEIDSPROGRAMMA 7 SOCIAAL BELEID EN ZORG...84 3.8 BELIEDSPROGRAMMA 8 KULTUER, TAAL EN UNDERWIIS...89 3.9 BELEIDSPROGRAMMA 9 RUIMTE EN WONEN...96 3.10 OVERZICHT 10 ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN EN ONVOORZIEN...100 4 Bedrijfsvoering...101 4.1 Rapportage bedrijfsvoering...101 4.2 Inhuur van derden...104 4.3 Rechtmatigheid...105 5 Financiën...107 5.1 Voorstel begrotingwijzigingen PS...107 5.2 Rapportage wijzigingen onder mandaat GS...107 5.3 Ontwikkeling van baten, lasten en vrij aanwendbare reserve...109 Bijlage I, Financieringsoverzicht lopende projecten Friese Merenproject...114 Bijlage II, Onderhanden en opgeleverde investeringen 2010...115 35

1 Inleiding In de financiële verordening van de Provincie Fryslân is vastgelegd dat we u twee maal per jaar informeren over de voortgang van de uitvoering van de Begroting. Hierbij leggen wij u de 2 e Bestuursrapportage (Berap) over 2010 voor. Deze 2 e Berap geeft, op basis van de eerste acht maanden van dit jaar, een prognose over de uitvoering van de Begroting 2010 voor het einde van het jaar. 1.1 Algemene ontwikkelingen De belangrijkste ontwikkelingen met betrekking tot economische zaken, de positie van de provincie en noemenswaardige besluiten in de periode tussen de 1 e en de 2 e Berap hebben wij reeds beschreven in de inleiding van de Begroting 2011. Ten opzichte van deze uiteenzetting hebben zich geen noemenswaardige wijzigingen voorgedaan. 1.2 Doorontwikkeling van de bestuurlijke Planning & Control In het kader van de doorontwikkeling van de bestuurlijke Planning & Control hebben we in 2009 een aantal veranderingen in de Beraps aangebracht (o.a. nadruk op de beleidsmatige kant, stoplichtenmethode en de presentatie van begrotingswijzigingen). Deze veranderingen zijn door u positief ontvangen, waardoor we ze ook in de Beraps van 2010 toepassen. Veranderingen met ingang van de 1 e Berap 2010 Daarnaast worden er in de Beraps van 2010 ook nieuwe veranderingen aangebracht. De wijzigingen die reeds in de 1 e Berap 2010 waren aangebracht, betreffen: - Aansluiting op Begroting 2010: aan de hand van de teksten in de Begroting 2010 is per beleidsveld de tabel met het antwoord op de 2 e W-vraag gevuld. Voor de beleidsprogramma s in de oude stijl zijn hiervoor de in de Begroting benoemde resultaten één op één overgenomen. Voor de omgebouwde beleidsprogramma s zijn de benoemde resultaten uit de Begrotingsteksten gedestilleerd. Daarnaast komen de prestatie-indicatoren vanuit de Begroting terug in de Bestuursrapportages. - Financiële Verordening en aanverwante nota's en verordeningen: in december 2009 is door u de Financiële Verordening en aanverwante nota s en verordeningen vastgesteld. Hiermee is een nieuwe werkwijze rondom de tijdelijke budgetten afgesproken: restantbudgetten worden niet meer automatisch doorgeschoven naar volgende jaren door middel van de kasritmeverschuiving. In de 1 e Berap hebben we daarom een prognose van de vrijval op de tijdelijke en structurele budgetten opgenomen. - Investeringsoverzicht: aan de hand van de investeringsbijlage die bij de Begroting 2010 is gepresenteerd, hebben wij bij de 1 e Berap een overzicht van alle opgeleverde en onderhanden investeringen gepresenteerd met daarin de stand van zaken per peildatum van de Berap. In het onderdeel investeringen van het betreffende beleidsprogramma wordt vervolgens een tekstuele toelichting gegeven op de investeringen. - Inhuur derden: met ingang van de 1 e Berap 2010 geven wij in de paragraaf inhuur derden niet alleen een prognose van de kosten voor inhuur, maar ook geven wij aan hoe de dekking van de kosten voor inhuur geregeld is. - Programmamanagement: in de Beraps 2010 komt dit onderwerp niet apart aan de orde. De noemenswaardige ontwikkelingen die binnen de programma s spelen, zijn meegenomen in de toelichting op de verwachte realisatie van de resultaten - Begrotingswijzigingen bij de Beraps: conform afspraak gaan wij terughoudend om met het indienen van nieuwe begrotingsvoorstellen. De ingediende voorstellen zijn voornamelijk voorstellen die onvermijdelijk, onuitstelbaar en onvoorzien zijn (een enkele uitzondering daargelaten). Veranderingen met ingang van de 2 e Berap 2010 Om wille van de consistentie in de Beraps is de afspraak om in elke 2 e Berap geen grote aanpassingen te doen. Wij voeren alleen aanpassingen door waar u om verzocht heeft of die de informatiewaarde van de Berap in sterke mate verhogen. Voor deze 2 e Berap hebben wij daarom één aanpassing gemaakt. 36

Prognose door te schuiven bedrag op tijdelijke budgetten De eerste aanpassing betreft het toevoegen van de kolom Prognose door te schuiven tijdelijke budgetten aan de financiële tabel van elke beleidsprogramma. In deze kolom wordt een prognose gegeven van het bedrag dat aan het einde van het jaar doorgeschoven wordt met inachtneming van de nieuwe regels van de tijdelijke budgetten. 1.3 Leeswijzer Na deze inleiding volgt in hoofdstuk 2 de samenvatting. In hoofdstuk 3 leggen wij per beleidsprogramma de nadruk op de beleidsinhoudelijke en financiële afwijkingen die aan het einde van het jaar verwacht worden t.o.v. de Begroting 2010. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van het zgn. stoplichtenmodel. De betekenis van de kleuren is als volgt: Beleid Verwacht je dat eind 2010 de beleidsuitvoering verlopen is volgens de inhoudelijke afspraken in het onderliggende document waarin het beleid is vastgesteld (beleidsnota, etc.)? Ja, dit gaat zeker lukken Niet zeker of dit gaat lukken Nee, dit gaat niet lukken Tijd Verwacht je dat eind 2010 het gewenste resultaat is gerealiseerd? Of, als de einddatum voor de realisatie verder in de tijd ligt: Verwacht je dat je eind 2010 op schema ligt om het gewenste resultaat te realiseren binnen de afgesproken termijn? Geld Op thema-/beleidsveldniveau: verwacht je dat het beschikbare budget toereikend is om in 2010 de gewenste resultaten van dit thema te realiseren? Verwacht je dat je in 2010 de beschikbare middelen van dit thema volledig zal besteden? Ja, dit gaat zeker lukken Niet zeker of dit gaat lukken Nee, dit gaat niet lukken Ja, er wordt geen onder- of overbesteding verwacht Nee, er wordt een onderbesteding verwacht Nee, er wordt een overbesteding verwacht In hoofdstuk 4 gebruiken wij bovenstaande schema ook voor de rapportage over de bedrijfsvoering. Daarnaast geven we informatie over de verwachte uitgaven voor inhuur van derden in 2010 en over de stand van zaken van de borging rechtmatigheid in de organisatie. Tot slot richt hoofdstuk 5 zich op de begrotingswijzigingen die aan u worden voorgelegd, op de begrotingswijzigingen die onder ons mandaat plaatsvinden en op de ontwikkeling van baten, lasten en de vrij aanwendbare reserve. Aan deze Bestuursrapportage is ons voorstel voor de Begrotingswijziging 2 e Berap 2010 toegevoegd. In deze wijziging wordt nader ingegaan op de voorgestelde begrotingswijzigingen. Op uw verzoek is deze Begrotingswijziging niet meegenomen in de gepresenteerde begrotingscijfers per beleidsprogramma, maar afzonderlijk gepresenteerd in de 2 e kolom van het financieel overzicht per beleidsprogramma: Voorstel begrotingswijziging. 37

2 Samenvatting Per beleidsprogramma wordt in deze Bestuursrapportage een toelichting gegeven op zowel de verwachte beleidsmatige als de verwachte financiële afwijkingen aan het einde van 2010 ten opzichte van de Begroting 2010. Onderstaande tabel toont per beleidsprogramma de totale begroting, de voorgestelde begrotingswijzigingen, de totale bestedingen tot 1 september en de vastgelegde verplichtingen die in 2010 tot betaling leiden. Daarnaast wordt per beleidsprogramma de prognose van het door te schuiven bedrag op tijdelijke budgetten en de prognose van de vrijval aangegeven. Exploitatie Begroting 2010 Voorstel Begrotingswijziging 2e Berap Realisatie per 1-9-2010 Vastgelegde verplichtingen per 1-9 Prognose door te schuiven tijdelijke budgetten Prognose vrijval Bedragen x 1.000 Baten Programma 1 - Bestuur en veiligheid 866 60 537 0 0 0 Programma 2 - Verkeer en Vervoer 82.737 69 54.169 0 0 0 Programma 3 - Wetter 933 0-55 0 0 0 Programma 4 - Milieu 2.929 257 2.208 0 0 0 Programma 5 - Landelijk gebied 39.934 300 15.101 0 0 0 Programma 6 - Economie, recreatie en toerisme 6.549 100 3.470 0 0 0 Programma 7 - Sociaal beleid en zorg 46.987 0 33.339 0 0 0 Programma 8 - Kultuer, taal en ûnderwiis 757 0 107 0 0 0 Programma 9 - Ruimte en wonen 5.962 0 4.106 0 0 0 Programma 10 - Algemene dekkingsmiddelen 236.921 2.047 121.749 0 0 0 Totaal Baten 424.575 2.832 234.732 0 0 0 Lasten Programma 1 - Bestuur en veiligheid 17.268 0 12.792 265 0 0 Programma 2 - Verkeer en Vervoer 156.859-1.731 57.337 62.123 5.482 153 Programma 3 - Wetter 5.711 0 3.424 78 0 0 Programma 4 - Milieu 21.963-2.320 10.546 3.502 0 0 Programma 5 - Landelijk gebied 70.827 0 33.506 42.918 3.000 0 Programma 6 - Economie, recreatie en toerisme 58.501 104 17.177 21.760 10.200 5.337 Programma 7 - Sociaal beleid en zorg 72.458-711 43.925 4.056 670 623 Programma 8 - Kultuer, taal en ûnderwiis 44.877 1.584 30.338 2.727 0 3 Programma 9 - Ruimte en wonen 14.901 0 5.021 14.304 0 1.065 Programma 10 - Algemene dekkingsmiddelen 21.733-98 8.314 0 0 0 Totaal Lasten 485.097-3.172 222.380 151.734 19.352 7.181 Baten-Lasten -60.523 6.005 12.352-151.734-19.352-7.181 Beschikking over reserves (baten) 166.171 1.591 Vorming van reserves (lasten) 93.692 11.964 Begrotingsaldo 11.956-4.368 7.181 Bedrijfsvoering Begroting 2010 Voorstel Begrotingswijziging 2e Berap Realisatie per 1-9-2010 Vastgelegde verplichtingen per 1-9 Prognose door te schuiven tijdelijke budgetten Prognose vrijval Bedragen x 1.000 Totaal Baten 17.755 0 8.269 0 0 0 Totaal Lasten 74.789 168 48.964 2.430 0 0 Baten-Lasten -57.034-168 -40.695-2.430 0 0 Prognose rekeningresultaat 2010 Bedragen (x 1.000) 2010 Begrotingsaldo 2 e Berap 2010 11.956 Begrotingswijziging 2 e Berap 2010-4.368 Prognose vrijval 2 e Berap 2010 7.181 38

Prognose rekeningsresultaat 2010 14.769 Inhuur van derden Op 1 september 2010 is aan inhuur van derden een bedrag uitgegeven van 13,5 miljoen. Er staat voor een bedrag van 4,5 miljoen aan verplichtingen open die in 2010 tot uitbetaling komen. De prognose van de totale uitgaven voor inhuur van derden in 2010 bedraagt 19,8 miljoen. Dit is 0,6 miljoen lager dan de prognose die wij in de 1 e Berap 2010 gaven. De verlaging wordt veroorzaakt doordat er in verband met de bezuinigingen strakker op het inhuren van derden gestuurd wordt, o.a. door de inzet van eigen medewerkers via de Flexpool. Het verder reduceren van de inhuur in 2010 is niet mogelijk, doordat een groot aantal (infrastructurele) projecten in een fase zitten waarin veel specifieke kennis nodig is, die de provincie zelf niet in huis heeft. Ook wordt er vanuit het oogpunt van verantwoord werkgeversbeleid op diverse onderdelen geen vast personeel aangenomen, maar tijdelijk personeel ingehuurd ten laste van de vacatureruimte in afwachting van diverse grote ontwikkelingen zoals de Takendiscussie, de bezuinigingen en de oprichting van de Omgevingsdienst. Financieel Kader Het financieel kader is geactualiseerd ten opzichte van de Begroting 2011. Er is nog geen rekening gehouden met de consequenties van het regeerakkoord. Begrotingsaldo na wijziging Bedragen (x 1.000) 2010 2011 2012 2013 2014 Begrotingsaldo 2 e Berap 2010 11.956-4.510 8.794 10.389 31.712 Begrotingswijziging 2 e Berap 2010 202-118 92 37 27 Begrotingsaldo na wijziging 12.158-4.628 8.886 10.426 31.739 Vrij Aanwendbare Deel van de VAR per ultimo van het jaar (bedragen x 1.000) 2010 2011 2012 2013 2014 Beginsaldo 38.532 50.690 46.062 54.948 65.374 Begrotingsaldo na wijziging 12.158-4.628 8.886 10.426 31.739 Eindsaldo 50.690 46.062 54.948 65.374 97.113 39