360 Feedback Rapport Geloofwaardig Leiderschap Rapport voor: Anoniem Rapport gegenereerd op
Inhoudsopgave Inleiding Samenvatting Deelnemers Leidinggevende Medewerker Directe collega Opdrachtgever / Klant Visie Vakmanschap Verbinding Integriteit Impuls Resultaten Reflectie Notities 3 4 5 6 7 8 9 11 13 16 18 21 23 25 2
Inleiding Voor u ligt de rapportage met daarin de resultaten van het 3600 feedback leiderschapsonderzoek. In dit onderzoek is aan respondenten gevraagd hun waardering aan te geven op de 7 steunpilaren van geloofwaardig leiderschap. Na een korte inleiding, waarin uitleg wordt gegeven over het belang en de werking van geloofwaardigheid bij leiderschap worden in de daarop volgende hoofdstukken de resultaten weergegeven. Als eerste een samenvattend overzicht met alle scores. Daarna wordt per respondentgroep een overzicht gegeven van de waardering op alle 7 steunpilaren. In de daaropvolgende hoofdstukken wordt de waardering per steunpilaar verder uitgesplitst. Het belang van geloofwaardigheid Er is al veel over leiderschap en eigenschappen van succesvolle leiders geschreven, maar over een van de belangrijkere elementen van goed leiderschap lees je nauwelijks: geloofwaardigheid. Dat is des te opvallender, omdat juist die geloofwaardigheid zwaarder weegt dan welke andere leiderschapskwaliteit dan ook en in onze huidige maatschappij steeds relevanter wordt. Leiders moeten meer dan ooit het leiderschap verdienen. Letterlijk houdt geloofwaardigheid in of jij het waard bent om geloofd te worden. Met andere woorden: kloppen je daadwerkelijke acties met je boodschap? Als dat niet zo is, zoals bovengenoemd voorbeeld goed illustreert, ben je het dus niet waard om geloofd te worden door je klanten, door je medewerkers, door je kiezers etc. Zij zijn er niet langer meer van overtuigd dat organisaties en hun leiders het beste met hen voor hebben of in staat zijn een adequate oplossing te bieden voor de vraagstukken van nu en de toekomst. Het directe gevolg van het verlies aan geloofwaardigheid is dat mensen hun vertrouwen verliezen in de organisatie en/of de leider en hetgeen de organisatie vertegenwoordigt. Met als gevolg daar weer van, dat ze besluiten een ander te volgen zodra ze daar de keuze voor hebben. Je bent als leider kwetsbaar als je geloofwaardigheid eenmaal wankelt. De inhoudelijke boodschap raakt ondergesneeuwd en je wordt met een flinke dosis achterdocht beoordeeld, hoe goed je het ook bedoelt. Twijfel aan je geloofwaardigheid kan een inspirerende en goede visie snel om zeep helpen. Je kunt nog zulke goede intenties hebben, geweldige idealen of ronkende ideeën, op het moment dat mensen jou niet meer geloven, zullen ze er niet meer achter staan. En dan blijft er niet zo gek veel meer over. Want een leider bestaat bij de gratie van zijn volgers. Wat bepaalt of mensen bereid zijn iemand als leider te volgen? Wat is de meest cruciale factor die volgbereidheid van mensen vergroot of verkleint? Dat is geloofwaardigheid! Uitgangspunt hierbij is dat de overgrote meerderheid van de mensen elke dag uit bed stapt om op heldhaftige en oprechte wijze het beste ervan te maken in hun werk en leven. Maar omdat we ook allemaal menselijk en dus van nature imperfect zijn, zijn goede intenties geen garantie voor succes. Ondanks goede bedoelingen verprutsen we onderweg nog weleens wat, voor het grootste deel onbewust en onbedoeld. 3
De 7 steunpilaren van geloofwaardigheid Wat zijn cruciale factoren die bepalen of iemand geloofwaardig is of niet. Als we dan nader inzoomen op het begrip geloofwaardigheid, dan zie je dat geloofwaardigheid berust op meerdere steunpilaren. Op basis van een theoretische verkenning, ervaringen uit de praktijk en eigen onderzoek kom ik op 7 bepalende steunpilaren. Deze steunpilaren houden als het ware je geloofwaardigheid overeind. Wanneer je door inconsistent gedrag één of meerdere steunpilaren verzwakt zal dat je geloofwaardigheid onderuit halen. De 7 steunpilaren zijn: 1. Visie 2. Vermogen tot verbinden 3. Vakmanschap 4. Impulsvermogen 5. Integriteit 6. Reflectie 7. Resultaat Van deze 7 ligt bij de eerste drie (visie, vermogen tot verbinding en vakmanschap) de nadruk aan de voorkant van je handelen, ligt de nadruk van impulsvermogen en integriteit vooral tijdens het handelen en ligt de nadruk bij resultaten en reflectie vooral aan de achterkant van het handelen. Samengevat dus G (Geloofwaardigheid) = V3 (Visie, Verbinding, Vakmanschap) + I2 (Impulsvermogen, integriteit) + R2 (Reflectie, Resultaat). In schema ziet dat er als volgt uit: Figuur 1: De 7 steunpilaren van geloofwaardigheid Voorafgaand aan je handelen creëer je voor jezelf een uitgangspositie als het gaat om geloofwaardigheid. Belangrijke steunpilaren voor deze uitgangspositie zijn: 1. Heb je een aansprekende en inspirerende visie? Geeft die visie mensen vertrouwen en het idee, dat de visie een antwoord biedt op de vraagtukken waar de organisatie voor staat? 2. Beschik je over een set aan kwalificaties (vakmanschap) die nodig zijn voor de taak waar je voor staat (kennis, vaardigheden, trackrecord, etc.)? 4
3. Heb je het vermogen om verbinding te maken met de groep die jou zou moeten volgen? Deze drie steunpilaren zijn de eerste drie waarop mensen zich een oordeel vormen over je geloofwaardigheid. Het oordeel wordt vervolgens aangevuld op basis van je reputatie op de andere steunpilaren. Vervolgens ga je aan de slag in je opdracht, rol of functie. Je neemt de drie eerste steunpilaren dan mee en vervolgens beoordelen mensen je op je handelen. Meest relevante steunpilaren worden dan: 4. Beschik je over voldoende daadkracht (impulsvermogen)? Toon je moed als het moeilijk wordt en neem je de nodige besluiten, maak je tempo als het nodig is, etc? 5. Laat je zien te beschikken over voldoende integriteit? Vertoon je eerzaam en eerlijk gedrag? Wanneer je vervolgens een tijd bezig bent wordt het ook belangrijk of je 6. Aantoonbare en aansprekende resultaten boekt en dus bewijst, dat je inderdaad de leider bent die een antwoord geeft op de vragen en uitdagingen van de organisatie en 7. Of je ook je kwetsbare kant laat zien en toont over (zelf)reflectief vermogen te bezitten. Durf je het ook aan om te onderkennen waar je mis zat en waar je van geleerd hebt. Alle steunpilaren doen ertoe Elk van deze steunpilaren is essentieel voor geloofwaardigheid. Niet alleen voor formele leiders in grote organisaties, maar in iedere situatie. Zo kun je bijvoorbeeld een hele integere en capabele directeur hebben, maar haar nooit je haar laten knippen, omdat zij het vakmanschap voor die taak niet bezit. Als kapster is ze dus niet geloofwaardig. Of juist een hele capabele manager hebben die goede resultaten behaalt, maar hem toch niet om advies vragen over of je die nieuwe rol in het project wel bij je past, omdat je het gevoel hebt dat hij niet integer is. Er kan verschil zijn in de mate waarin een leider aan elk van de zeven steunpilaren voldoet. Het helpt om je ervan bewust te zijn dat geloofwaardigheid uit deze zeven steunpilaren bestaat, zodat je je kunt richten op de kern waar er voor jou wellicht nog verbetering mogelijk is. Bedenk hierbij dat per mens verschillend is welke van de 7 steunpilaren het belangrijkste zijn of het meeste gewicht hebben. Door aandacht te besteden aan deze zeven steunpilaren vergroot je je geloofwaardigheid. Dit werkt volgens het principe van de geloofwaardigheidsbalans. De geloofwaardigheidsbalans Geloofwaardigheid wordt in de tijd opgebouwd of afgebroken, net als reputatie of vertrouwen. De zeven steunpilaren van geloofwaardigheid vormen samen een optelsom. Als leider kun je scoren op elk van de steunpilaren en de optelsom van de zeven scores bepaalt of in de plus of in de min staat als het op geloofwaardigheid aankomt. Dit in analogie naar het model van de Emotional Bank Account van Stephen Covey uit The seven habits of highly effective people. Hoe werkt de geloofwaardigheidsbalans? Als je als leider ergens nieuw binnenkomt open je een geloofwaardigheids-balans bij iedere individuele volger. Een openingssaldo. Dit openingssaldo kan positief (+), negatief (-) of neutraal zijn (0). Dit alles afhankelijk van de eerste indruk die je maakt bij de mensen. Dit kan van persoon tot persoon verschillen, want ieder heeft zijn eigen voorkeuren, waarden en afwegingen. Je start geloofwaardigheid is de optelsom van al die individuele saldo s. 5
Iets wat voor de bepaling van je openingssaldo nog van belang is, maar waar je zelf niet zoveel aan kunt doen is erfbelasting (het effect dat je voorganger heeft op de geloofwaardigheid die jou aan het begin wordt toebedacht). Vervolgens ga je aan het werk en kun je stortingen en onttrekkingen doen op de Geloofwaardigheidsbalansen die je hebt lopen bij de verschillende volgers. Consistent gedrag dat bijdraagt aan één of meerdere steunpilaren van je geloofwaardigheidsbalans leiden tot stortingen en dus een versterking van de geloofwaardigheid. Inconsistent gedrag, dat afbreuk doet aan één of meerdere steunpilaren leidt tot een onttrekking aan je geloofwaardigheidsbalans en een ondermijning van je eigen geloofwaardigheid. 6
Samenvatting Naam Score Aantal reacties 7,1 8 7
Deelnemers Leidinggevende Medewerker Directe collega Opdrachtgever/ klant 7,5 6,4 ${SC.D} 7,6 8
Leidinggevende Leidinggevende gaven jou gemiddeld: 7,5 9
Medewerker Medewerkers gaven jou gemiddeld: 6,4 10
Directe collega Directe collega s gaven jou gemiddeld: ${SC.D} 11
Opdrachtgever / Klant Opdrachtgevers/klanten gaven jou gemiddeld: 7,6 12
Visie 13
14
Vakmanschap 15
16
Verbinding 17
18
19
Integriteit 20
21
Impuls 22
23
24
Resultaten 25
26
Reflectie 27
28
Notities 29