IPM als wapen tegen resistentie

Vergelijkbare documenten
Weekhuidmijten bij azalea:

De 8 principes van IPM in de praktijk

Productkeuze in functie van resistentie

Adviesdienst Gewasbescherming. PCS Studiedag Kamerplanten, 23 juni 2019, PCS (Destelbergen)

GEINTEGREERDE GEWASBESCHERMING (IPM) TOEGEPAST IN DE TEELT VAN KNOLBEGONIA

In het groenlandschap geïntegreerde duurzaamheid

IPM Integrated Pest Management: hoe voldoen aan wettelijke verplichtingen? Bart Debussche Vlaamse Overheid Departement Landbouw en Visserij

Integrated Pest Management 8 Basisprincipes

Studiedag knolbegonia, FYTOLICENTIE - IPM. F. Goossens. Departement Landbouw en Visserij Afdeling Duurzame Ontwikkeling

GEÏNTEGREERDE GEWASBESCHERMING IN DE WITLOOFTEELT INLEIDING EN WETGEVEND KADER

I GEÏNTEGREERDE TEELT

BASISPRINCIPES VAN IPM

GEWASBESCHERMING (IPM)

Guido sterk. Biobest Hoofd registratie en R&D IPM aardbeien Ontwikkeling database nevenwerkingen

IPM ALS BASIS VOOR EEN MODERNE LANDBOUW VERPLICHT VANAF Annie Demeyere Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling

Resistentie en resistentiemanagement. Tom van der Gouw

Gewasbeschermingsplan

IPM WETGEVING RICHTLIJNEN CHECKLIST Annie Demeyere Dienst Voorlichting

IPM RICHTLIJNEN-CHECKLIST- LOONSPROEIERS. Annie Demeyere Afdeling duurzame landbouwontwikkeling

Duurzaam middelengebruik: een gezamenlijke opgave. Ernst van den Ende Algemeen Directeur Plant Sciences Group Wageningen UR

Duurzaam gebruik van gewasbeschermingsmiddelen

Proefveldbezoek biostimulanten in de praktijk

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Aspecten van het gewasbeschermingsplan

IPM als basis voor een

Praktijkgids gewasbescherming: katern IPM Sierteelt

Opleiding fytolicentie. Destelbergen, 21 & 28 november 2017 Jan Vancayzeele, consulent AVBS-Groen Groeien

Opleiding fytolicentie Destelbergen, 21 & 28 november 2017 Jan Vancayzeele, consulent AVBS-Groen Groeien

Gebruik lijst erkende insecticiden en fungiciden in sierteeltgewassen

Functionele AgroBiodiversiteit (FAB) voor natuurlijke plaagbeheersing

Afwijkingen bestrijden

Weekhuidmijten bij azalea focus van het huidig onderzoek en situering binnen IPM

IPM IN DE BIETENTEELT T IS NIE MOEILIJK, T IS GEMAKKELIJK

Lastenboek geïntegreerde pitfruitproductie in België

Nieuwsbrief Geïntegreerde Bestrijding Correcte opslag en gebruik van fytoproducten in de sierteelt

Advies - Projecten - Onderzoek - Internationaal

Organische stof in bodem opkrikken door inzet bodembedekkers

26E STUDIEDAG AZALEA EN RHODODENDRON

Wijnbouw-enquête 2014

PRAKTIJKGIDS GEWASBESCHERMING. Vlaanderen is landbouw & visserij MODULE IPM SIERTEELT DEPARTEMENT LANDBOUW & VISSERIJ

De principes van geïntegreerde gewasbescherming (IPM) met aardappel als voorbeeld

Geïntegreerde bestrijding Fruitteelt. Vlamings studiemiddag Boekel 18 februari Vince van der Gaag

Pascal Braekman Beleidsadviseur sierteelt & gewasbescherming

"SMS - Samen de helft minder spuiten"

Studiedag boomkwekerij 2015 vrijdag 20 februari Hannes Buyle

Functionele AgroBiodiversiteit (FAB) voor natuurlijke plaagbeheersing

Correct gebruik van gewasbeschermingsmiddelen

Organische stof in bodem opkrikken door inzet bodembedekkers

Opleiding fytolicentie Rumst, 8 november 2016 Tielt, 8 december 2016 Sint-Truiden, 12 januari 2017 Jan Vancayzeele, consulent AVBS-Groen Groeien

Sierteeltsector streeft verder naar duurzaamheid. Studiedag azalea 2015 donderdag 26 februari Hannes Buyle

Consultancy duurzaam gebruik van meeldauwmiddelen

PRAKTIJKGIDS GEWASBESCHERMING. Vlaanderen is landbouw & visserij MODULE IPM SIERTEELT DEPARTEMENT LANDBOUW & VISSERIJ

Natuurlijke plaagbeheersing in de akkerbouw Recente resultaten uit onderzoek & praktijk

RESULTATEN UIT HET ONDERZOEK WORTEL. Bart Declercq, Sofie Darwich & Sabien Pollet 03/03/2016

Gewasbescherming: Vanwaar komen we en waar gaan we naar toe? Mathias Abts Departement Landbouw en Visserij

Agrobiodiversiteit in Vlaanderen Hoe ondersteunt, stimuleert en verplicht de overheid hierin?

Ontwikkelingen huidig middelenpakket echte meeldauw stand van zaken op Middelenpakket echte meeldauw - Roos

Bloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 6 september 2017, Kronenberg

copyright Proeftuinnieuws

Nieuwsbrief Geïntegreerde Bestrijding Biologische bestrijders (deel 1)

IPM - RICHTLIJNEN EN FYTOLICENTIE

Jaarplan Gewasbescherming

Monitoren en beheersen van wolluis in de sierteelt

Praktijkgids gewasbescherming: katern IPM Glasgroenten. Vlaamse overheid Beleidsdomein Landbouw en Visserij

Gewasbeschermingsplan kerstbomenteelt

CONTROLE EN CERTIFICERING VAN IPM

DE GROENE KEUKEN Geregistreerde gewasbeschermingsmiddelen van natuurlijke oorsprong. Vraag naar het juiste recept bij uw adviseur!

Onderzoek Chrysant door Proeftuin Zwaagdijk. Jeroen Sanders

Waarde netwerk Onkruidbestrijding op basis van verdienmodellen

IPM - RICHTLIJNEN VOOR DE BOOMKWEKERIJ

Snelle zelfscan: Hoe ver sta ik al voor het behalen van een certificaat?

BLADZIEKTEN IN DE BIET IN EEN IPM PERSPECTIEF

Bloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 24 januari 2018, Zwartewaal

Wanneer wordt een plaag een pest? Rob Moerkens Proefcentrum Hoogstraten

Gewasbeschermingsmonitor

Gewasbeschermingsmonitor

Mechanische en andere niet-chemische bestrijdingsmethoden in de landbouw per teeltsector en gewas,

De bedrijfsdoorlichting als mogelijke oplossing?!

IPM: voorbeelden uit de praktijk. Nathalie Cap & Luc De Reycke

WAARNEMINGS- EN WAARSCHUWINGSSYSTEMEN

Green Deal groene gewasbescherming

MONITORING EN BIOLOGISCHE BESTRIJDING IN AARDBEI. Eline Braet Inagro 16 januari 2018

Aanleren van monitoringstechnieken, sleutel tot succes van biologische gewasbescherming in aardbei

Alternatieven voor chemische onkruidbestrijding

1. AGRARISCHE ONDERNEMER

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Handelende in overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu;

Teelt van aardbei. Peilers IPM. 1. Preventie 2. Monitoring 3. Interventie 4. Registratie. Inagro 4/03/2016

IRS Postbus AA Bergen op Zoom / Gewasbescherming. Jan D.A. Wevers

Floramite. Het einde der mijten. Voor de bloemisterij, boomkwekerij, vruchtgroenten en aardbeien

IPM: PREVENTIE, MONITORING & BESCHERMING

Geïntegreerde gewasbescherming (IPM)

Frans Goossens RICHTLIJNEN INTEGRATED PEST MANAGEMENT (IPM) Studiedag Kamerplanten, Destelbergen

Project Veenkoloniale AM precies in beeld. Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland.

Vlaamse overheid. Departement Landbouw en Visserij. Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling

8 maart van de tuinretail. Ambitie 2.0

Bioveiligheid, mijn bedrijf is beschermd!

Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Sector glastuinbouw

Verzorging. Pireco. Delumbri. Ter voorkoming van wormenoverlast. Delumbri. Dosering en toediening. Samenstelling en werking

Biologische controle van bladluizen: BerryProtect en beproefde concept

Onkruidbestrijding en Gewasbescherming

Transcriptie:

IPM als wapen tegen resistentie Verónica Dias - Els Mechant Studiedag potchrysant & perkplanten 10/12/2013 ADLO Demonstratieproject (2013-2015) Geïntegreerde gewasbescherming in de sierteelt

Resistentie = aanbevolen dosis bestrijdt schadeverwekker NIET MEER tolerantie productkeuze! slechte bestrijding door slechte toepassing

spontane mutatie natuurlijke selectie + resistentie gewijzigd doelwit verhoogd metabolisme barrièrevorming

eenzijdige productkeuze veelvuldige toepassing + verspreiding van resistentie Heb je zelf in de hand!

Resistentiegroepen Analoge werking selectie van dezelfde mutatie

Verspreiding van resistentie

Verspreiding van resistentie

Resistentieproblematiek Steeds meer resistentie tegen chemische gewasbeschermingsmiddelen

Resistentieproblematiek Toekomst: nauwelijks nieuwe chemische middelen te verwachten Efficiëntie huidige middelen behouden door: Afwisselen resistentiegroepen Minder frequent spuiten: Correcte toepassing IPM Combineren gewasbeschermingstechnieken

IPM = Weloverwogen combinatie van alle gewasbeschermingstechnieken, met minimaal risico voor mens en milieu, waarbij gewasschade en de kosten voor gewasbescherming binnen economisch aanvaardbare niveaus blijven.

IPM = Verplicht vanaf 1/1/2014 A-maatregelen (100% verplicht) B-maatregelen (70% verplicht) C-maatregelen (aanbeveling) De optimale gewasbescherming voor je bedrijf

IPM is stappenplan naar optimale gewasbescherming Voorkom in plaats van te genezen Behandel pas Kijk om te weten wanneer nodig 1 2 3 Registreer en leer 8 Hou chemie als laatste optie 4 Chemisch indien nodig Bestrijd selectief Respecteer de voorgeschreven Geef resistentie (productkeuze) dosis geen kans 5 (toepassingswijze) 6 7

Voorkom in plaats van te genezen Behandel pas Kijk om te weten wanneer nodig 1 2 3 Preventie Registreer van schadeverwekkers en leer is de basis voor geslaagde 8 en duurzame gewasbescherming Chemisch indien nodig Gezonde planten zijn minder gevoelig voor ziekten en plagen Hou chemie als laatste optie 4 Bestrijd selectief Respecteer de voorgeschreven Geef resistentie (productkeuze) dosis geen kans 5 (toepassingswijze) 6 7

1. Voorkom in plaats van te genezen Resistente/tolerante cultivars (bv. tegen Japanse roest) Start op proper veld Vermijd contaminatie via afvalhopen, verwijder zieke planten(delen) Biodiversiteit bevorderen (bv. bloemenrand, gemengde haag)

Voorkom in plaats van te genezen Behandel pas Kijk om te weten wanneer nodig 1 2 3 Wat en waar zijn de belangrijkste schadeverwekkers op jouw bedrijf? Registreer en leer 8 Identificeer problemen en volg ze op in de tijd Chemisch indien nodig Hou chemie als laatste optie 4 Bestrijd selectief Respecteer de voorgeschreven Geef resistentie (productkeuze) dosis geen kans 5 (toepassingswijze) 6 7

2. Kijk om te weten Scouten = volwaardige taak zoek het systeem dat bij je past! Gebruik hulpmiddelen: Vergrootglas Vangplaten, -lampen Adviseur/voorlichter Opleiding Extra aandacht voor gevoeligere variëteiten of risicoplaatsen

Voorkom in plaats van te genezen Behandel pas Kijk om te weten wanneer nodig 1 2 3 Tolereerbare zichtbare schade (schadedrempel) laag tot nul Registreer en leer 8 Kost behandeling < opbrengstverlies Chemisch indien nodig Geen kalenderbespuitingen Hou chemie als laatste optie 4 Bestrijd selectief Respecteer de voorgeschreven Geef resistentie (productkeuze) dosis geen kans 5 (toepassingswijze) 6 7

3. Behandel pas wanneer nodig GEEN kalenderbespuitingen Curatieve behandeling gebaseerd op scouting Preventieve behandeling gebaseerd op Weersomstandigheden (bv. bladnatperiode) Indicatorplant (bv. roest op kruiskruid, gevoelige soort/cultivar)

IPM biologisch telen Voorkom in plaats van te genezen Behandel pas Kijk om te weten wanneer nodig 1 2 3 IPM = weloverwogen combinatie van alle Registreer en gewasbeschermingstechnieken leer 8 meest geschikt voor bedrijf minimaal risico voor mens en milieu IPM-kost en gewasschade binnen economisch aanvaardbaar niveau Chemisch indien nodig Hou chemie als laatste optie 4 Bestrijd selectief Respecteer de voorgeschreven Geef resistentie (productkeuze) dosis geen kans 5 (toepassingswijze) 6 7

IPM biologisch telen Voorkom in plaats van te genezen Behandel pas Kijk om te weten wanneer nodig 1 2 3 IPM = weloverwogen combinatie van alle Registreer en gewasbeschermingstechnieken leer 8 meest geschikt voor bedrijf minimaal risico voor mens en milieu IPM-kost en gewasschade binnen economisch aanvaardbaar niveau Hou chemie als laatste optie 4 Chemisch indien nodig Fysisch Biologisch Bestrijd selectief Respecteer de voorgeschreven Geef resistentie (productkeuze) dosis geen kans 5 (toepassingswijze) 6 7 biopreparaten natuurlijke vijanden Chemisch

4. Hou chemie als laatste optie Fysische maatregelen Mechanische / thermische onkruidbestrijding Plak- en lijmvallen Waterontsmetting Biologische bestrijding Biopreparaten = makkelijk in gebruik Uitzetten natuurlijke vijanden

Efficiënte bestrijding door optimale productkeuze Voorkom in plaats van te genezen Behandel pas Kijk om te weten wanneer nodig 1 2 & opvolgen 3 (selectief en veilig) correcte toepassing vermijden of vertragen van resistentieopbouw Registreer en leer 8 Identificatie schadeverwekker! Hou chemie als laatste optie 4 Chemisch indien nodig Bestrijd selectief Respecteer de voorgeschreven Geef resistentie (productkeuze) dosis geen kans 5 (toepassingswijze) 6 7

5. Bestrijd selectief Doelspecifiek Scouting! Vermijd resistentieontwikkeling bij andere schadeverwekkers Minimale nevenwerking op nuttigen Minimaal risico voor mens en milieu Fytolokaal, beschermende kledij VMS-Mind score

6. Respecteer de voorgeschreven dosis = optimale dosis = minimale/maximale dosis Reduceer dosis door: Lokale toepassing (bv. wachtbed ipv veld, rugsproeier) Optimale spuittechniek Optimale klimatologische omstandigheden

7. Geef resistentie geen kans Producten uit verschillende resistentiegroepen afwisselen indien nodig blok/generatie Methodes afwisselen Respecteer termijn tussen behandelingen rekening houdend met populatieopbouw Juiste dosis

Voorkom in plaats van te genezen Behandel pas Kijk om te weten wanneer nodig 1 2 3 IPM vast recept Registreer en leer 8 Chemisch indien nodig Hou chemie als laatste optie 4 IPM = optimalisatie van de bedrijfseigen combinatie van technieken door registratie, evaluatie en feedback Bestrijd selectief Respecteer de voorgeschreven Geef resistentie (productkeuze) dosis geen kans 5 (toepassingswijze) 6 7

7. Geef resistentie geen kans Verplichte registratie van plaatsbeschrijving product dosis datum Registratie van reden van behandelen omstandigheden bij behandelen Behandelingsresultaat Optimalisatie eigen strategie!

IPM = Optimale gewasbescherming Bedrijfseigen aanpak gebaseerd op reële noden/problemen Behouden efficiëntie erkende chemische middelen Minder toxisch voor teler en omgeving Niet omdat het moet, maar omdat het de beste optie is!

Meer weten? IPM in de sierteelt 20/01/14 Studieavond Knolbegonia 20/02/14 Studiedag Azalea 21/02/14 Studiedag Boomkwekerij 27/05/14 Studiedag Kamerplanten Demoactiviteiten op bedrijven (lente/zomer 2014): Check de IPM-agenda op www.pcsierteelt.be > IPM

Aarzel niet me te contacteren voor meer informatie: els.mechant@pcsierteelt.be veronica.dias@pcsierteelt.be 09 353 94 86 Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland