Organische stof in bodem opkrikken door inzet bodembedekkers

Transcriptie

1 Organische stof in bodem opkrikken door inzet bodembedekkers Demoproject bemesting in de vollegrondssierteelt: het totaal concept gedemonstreerd! Verónica Dias (PCS) Stijn Moermans (BDB) Projectpartners maart 2015 februari 2017 Financiering DLVT_14_02 1

2 Bemesting in de vollegrondsierteelt Doel: vollegrondsiertelers sensibiliseren om de bemesting op een doordachte manier toe te passen Uitvoering: Demoproeven op bedrijven: Belang van mineralisatie van organische stof bij het opmaken van een bemestingsstrategie Invloed van bekalking op mineralisatie Plaatsspecifieke bemesting Gefractioneerde toediening van organische bemesting tijdens de teelt De invloed van mechanische onkruidbestrijding op mineralisatie Deelsectoren: Knolbegonia Potchrysant Boomkwekerij: laanboomkw, bosboomkw en heesters Communicatie: Per deelsector Proefveldbezoeken, studiedagen Artikels in S&G en brochure Groenbedekkers Extra sensibilisering om: Juiste type meststof te kiezen Het nut van een bodemstaal ADLO_14_02 2

3 Belang organische stof in de bodem Organische stof kruimelstructuur aggregaatstabiliteit Verluchting van de bodem Wortelgroei Infiltratiecapaciteit Sorptiecomplex Vochtretentie Slempgevoeligheid Erosiegevoeligheid Bodemverdichting Bodemstructuur 3

4 Organische stof in de bodem: evolutie

5 Groenbedekkers Voordelen Nadelen Vasthouden van voedingselementen N nalevering: kostenbesparing in bemesting Ongewenste N nalevering Toevoer aan effectief organische stof Verhoogt bovengrondse en ondergrondse biodiversiteit die de hoofdteelt beschermen tegen ziekten en plagen Mogelijk waardplant voor ziekten en plagen Betere bodemstructuur Onkruidbestrijding Bedekking van de bodem erosiebestrijding Onkruidontwikkeling/zaadopslag Teeltkosten 5

6 Groenbemesters: invloed op organische stof Fractie van de organische stof draagt bij tot stabiele humusfractie in de bodem Effectieve organische stof (EOS) ammonificatie Organische stikstof NH 4 H 2 O, t + nitrificatie O 2, ph, t Nitrosomonas NO 2 - nitrificatie O 2, ph, t Nitrobacter NO 3-6

7 Groenbemesters: invloed op organische stof Bijdrage effectieve organische stof van groenbemester afhankelijk van: Verhouding Bovengrondse plantendelen Wortelstelsel C/N-verhouding Drogestofopbrengst groenbemester Afhankelijk van zaaitijdstip + tijdstip van inwerken Grasachtige Bladrijke Vlinderbloemige 7

8 Groenbemesters: invloed op organische stof Drogestofopbrengst (kg/ha) Bovengronds Ondergronds Totaal Aandeel ondergronds (%) Effectieve organische stof (kg/ha) (indicatie) Gele Mosterd Bladrammenas Bladkool Facelia Engels raaigras Italiaans raaigras Westerwolds raaigras Snijrogge Wikke Klaver Lupine Gele Mosterd Hermans et al., Groenbemesters en nitraatresidu. BDB 8

9 Groenbemesters: invloed op organische stof Significantie input organische stof door groenbemesters op langere termijn? scenario s bekijken met behulp van de Koolstofsimulator Ontwikkeld door BDB en Universiteit Gent in opdracht van LNE, ALBON Simuleren en beheren van de evolutie van het koolstofgehalte in akkerbouwpercelen op lange termijn (30 jaar) Gratis verkrijgbaar via: Gebaseerd op de koolstofdynamiek in de bodem 9

10 Koolstofsimulator Gebaseerd op het RothC-model (Jenkinson et al. 1987) Principe: houdt rekening met verschillende C-pools δc/δt = -k 1 C 1 - k 2 C 2 C(t) = C 01 * e -k1t + C 02 * e -k2t Afbraakconstanten afhankelijk van externe factoren zoals Temperatuur Vochtgehalte Textuur C/N-verhouding,,, 10

11 Koolstofsimulator Gebaseerd op het RothC-model (Jenkinson et al. 1987) 11

12 Koolstofsimulator Gewas Akkerbouwteelten C-aanvoer gewasresten (t/ha) DPM/RPM aardappel 1,76 1,52 gras, tijdelijk grasland 1,78 1,44 maïs, korrelmaïs 3,20 1,35 Groenbedekkers gele mosterd 1,36 1,36 Italiaans raaigras 2,03 1,33 facelia 1,12 1,36 wikke 1,10 1,37 bladrammenas 1,36 1,36 59% DPM 41% RPM Mestsoort C-aanvoer (t C/10 t mest) DPM/RPM Runderstalmest Varkensstalmest Groencompost GFT-compost

13 Koolstofsimulator Demonstratie 13

14 Groenbemesters en organische stof Belangrijk weloverwogen keuze groenbemester te maken in functie van teeltdoel Rekening houden met hogere mineralisatie bij hoger bodemgehalte organische stof 100% 80% Nitraatresidu BDB, 2014 % percelen 60% 40% 20% > 90 kg N/ha <= 90 kg N/ha 0% zeer laag laag tamelijk laag normaal tamelijk hoog Beoordelingsklasse C-gehalte hoog 14

15 Demoproeven met groenbemesters Op niet beteelde percelen Tijdens de teelt Na de teelt Bijdrage tot OS. aaltjes reductie. Opvolging nitraatresidu in 2015 en 2016 N-opname Gewenst en ongewenst N-nalevering Boomkwekerij Potchrysant Knolbegonia Tussen de boomrijen Boomkwekerij (Laanboom) Potchrysant Knolbegonia 15

16 Demo groenbemesters op niet beteelde percelen Facelia en bladrammenas als bladrijke groenbedekkers: snellere en aanzienlijke N- opname maar geringe bijdrage aan organischestofvoorziening. Japanse haver als grasachtige groenbedekker: hoge maar langzame N-opname en hoge bijdrage aan organische-stofvoorziening. Tagetes tegen aaltjes. 16

17 Demo groenbemesters op niet geteelde percelen Facelia 12 kg/ha Tagetes 10 kg/ha 17

18 Demo groenbemesters op niet geteelde percelen Demo BKW (Oostkamp) Demo Potchrysant (Zonnebeke) Gezaaid op Geoogst op Bemest met 40 kg N/ha Voorafgaande teelt: bosgoed Gezaaid op Geoogst op: Bemest met 40 kg N/ha Voorafgaande teelt: aardappelen 18

19 N-opname kg/ha N-opname is sterk afhankelijk van: beschikbare hoeveelheid N in de bodem, type groenbedekker, zaaidichtheid, zaaidatum, aantal groeidagen en de weersomstandigheden. 19

20 Vanggewassen tussen de bomenrijen 2 vanggewassen gezaaid in week 37 Japanse haver en snijrogge Nitraatresidu opvolgen in 2015 en in

21 Demo vanggewas potchrysant Zaaidatum: Zaaidichtheid: Japanse haver 50 kg/ha Italiaans raaigras 35 kg/ha Snijrogge 100 kg/ha 21

22 Vanggewas potchrysant Nitraatresidu opvolgen in 2015 en in 2016 Japanse haver 50 kg/ha Italiaans raaigras 35 kg/ha Snijrogge 100 kg/ha Braak (Controle) N-residu verschil tussen: Maaien en laten staan Maaien en afvoeren 180 m lang Maaien en afvoeren Maaien en laten staan Maaien en afvoeren Maaien en laten staan Maaien en afvoeren Maaien en laten staan 6 m breed 22

23 Vanggewas knolbegonia Snijrogge gezaaid op Braak (controle) Nitraatresidu opvolgen in 2015 en in 2016 N-residu verschil tussen: Snijrogge Groenbemester vs. braak Tijdstippen van inwerken 23

24 Heb je nog vragen? Bezoek ook Volg jij het PCS al op LinkedIn? proefcentrum-voor-sierteelt