WAARNEMINGS- EN WAARSCHUWINGSSYSTEMEN
|
|
- Lieven Boender
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 WAARNEMINGS- EN WAARSCHUWINGSSYSTEMEN Els Lapage Departement Landbouw en Visserij Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling KVIV-studiedag, 24 april 2014
2 Inhoud Wat? Financiering en uitvoerders Waarnemingen Waarschuwingen Resultaten Beperkingen/risico s Voordelen Uitdagingen 2
3 Wat? Methode om tot goede, verantwoorde besluiten rond bestrijding te komen Doel Info over evolutie van ziekten, plagen en niet-parasitaire verschijnselen Vermijden van onaangepast middelengebruik en onnodige bespuitingen/kalenderbespuitingen Geleide bestrijding: advies over het juiste moment van bestrijding en de te gebruiken gewasbeschermingsmiddelen Beredeneerde bestrijding: met zo weinig mogelijk middel een ziekte of plaag zo efficiënt mogelijk bestrijden 3
4 Wat? Basis wetenschappelijk verantwoorde ziekte- en plaagmodellen Waarnemingen in een netwerk van waarnemingsvelden Klimatologische gegevens schadedrempels : specifiek voor elke ziekte en plaag Tijdstip behandeling Overschrijding schadedrempel Gevoelig stadium ziekte/plaag Na zelf nodige waarnemingen te doen 4
5 Wat? Voorbeeld schadedrempels: suikerbieten KBIVB groene perzikbladluis en sjalottenluis (indien geen zaadbehandeling): 2 ongevleugelde luizen per 10 planten zwarte bonenluis (indien geen zaadbehandeling): 30-50% van de planten met kolonies bietenvlieg (indien geen zaadbehandeling): 4 blad-stadium: > 6 eieren en larven/plant 6 blad-stadium: > 10 eieren en larven/plant 8 blad-stadium: > 18 eieren en larven/plant nachtvlinders: 3 tot 4 rupsen/plant in juli naaktslakken: 1 tot 3 slakken/ m² (onder plastiek 1 m²) Bladziekten Vóór 20 augustus Na 20 augustus Cercospora, Ramularia 5% bladeren aangetast 20% bladeren aangetast Roest, Witziekte 15% bladeren aangetast 30% bladeren aangetast 5
6 Wat? IPM: verplicht vanaf 1 januari Monitoren van schadelijke organismen = principe 2.1. Waarnemen van schadelijke en/of nuttige organismen en i.f.v. de schadedrempels beslissen om al dan niet te behandelen: 1 van de maatregelen in bijlage 5 = verplichting! Bijlage 5: monitoring in het gewas door o.a. visuele waarnemingen Gebruik van klimatologische waarnemingen om de infectiedruk te bepalen Gebruik van de waarschuwingsberichten komende van de erkende waarnemings- en waarschuwingsdiensten Individuele begeleiding en perceelsopvolging door een erkende adviseur of voorlichter Determinatie of analyse van staal met ziekte of plaag 6
7 Wat? Teelt Groenten: - Kolen - Prei - Witloof - Wortel en knolselder Aardappelen Boomkwekerij: plantengeslachten Fruit: - Appel - Peer Ziekten/plagen Koolvlieg, koolbladvlieg, koolmot en andere rupsen, bladluizen, trips, ziekten, slakken Trips, preimot, preivlieg, preimineervlieg, ziekten Witloofmineervlieg, wollige slawortelluis Wortelvlieg Aardappelziekte, bladluizen >50 ziekten en plagen: bladvlo, bladwespen, cicaden, galmuggen, kevers, luizen, rupsen van vlinders en motten, wantsen, mijten en schimmels Alle belangrijke ziekten, plagen (>60) en nuttigen Luizen, mijten, kevers, mineerders, fruitmot, schurft, witziekte, Luizen, mijten, kevers, fruitmot, perenbladvlo, schurft, witziekte, 7
8 Wat? Teelt Fruit: - Aardbei, steenfruit en houtig kleinfruit Granen Hop Bieten Cichorei Maïs Ziekten/plagen Phytophthora cactorum, Phytophthora fragariae, Verticillium, Rhizoctonia, vruchtrot, witziekte, Anthracnose, aardbeibloesemkever, spint, bladluizen, bonenspint, aardbeimijt, trips, slakken, Ziekten (oogvlekkenziekte, bladziekten) en bladluizen (EPIPRE), aarfusarium en DONgehalte in wintertarwe, smalle graanvlieg en tarwestengelgalmug in granen Hopplaag, bladluizen, rode spin Bietenvlieg, rupsen, zwarte bladluizen, bladziekten (witziekte, cercospora en roest) Slakken, emelten, ritnaalden, bladluizen, thrips, aardvlooien, springstaarten, rupsen, witziekte, alternaria, roest Bladluizen 8
9 Financiering en uitvoerders Financiering door: Vlaams overheid: Werkingskost Sierteelt Fruitteelt Aardappelen Bieten en cichorei Granen en hop Metinet Producentenorganisaties: groenten Lidgelden praktijkcentra IWT-projecten Provincies 9
10 Financiering en uitvoerders Teelt Groenten: - Kolen en prei - Witloof - Wortel en knolselder Aardappelen Boomkwekerij Fruit (appel, peer, aardbei) Granen en hop Bieten en cichorei Maïs Uitvoerder Inagro, PCG, PSKW NPW, Inagro Inagro PCA, Inagro PCSierteelt PCFruit, PCH LCG, BDB KBIVB LCV 10
11 Waarnemingen Waarnemingsvelden, bv. Kolen: 17 Bladluizen aardappelen: 5 Bieten: Witloof: witloofmineervlieg: 20 Waarnemers: Praktijkcentra Telers (bv. 19 fruittelers) Externe waarnemers (bv. 45-tal voor bieten) Frequentie: dagelijks (fruit) om de 4 à 5 dagen (kolen) wekelijks (prei), afhankelijk van ziekte/plaag Verschillende ziekten/plagen => verschillende strategieën 11
12 Waarnemingen Voorbeeld spreiding waarnemingsvelden Waarnemingsvelden prei 2013 Boomkwekerij: in de 4 boomkwekerijregio s Waarnemingsvelden bieten
13 Waarnemingen Methoden Visueel op de planten (bladluizen en ziekten kolen, ziekten prei) Feromoonvallen (fruit, koolmot, preimot) Kleurvallen (fruit, trips prei: blauw, preivlieg: geel) Slakkenmatten Eilegval (koolvlieg) Lokval (koolvlieg) Vangbakken (bladluizen aardappel, koolbladvlieg) Registratie temperatuur, luchtvochtigheid, bladnatperiode, (aardappelziekte) Metynetwerk: weersgegevens van 48 automatische weerstations verspreid in Vlaanderen 13
14 Waarnemingen: klimatologisch Metinet Vlaanderen: 45 automatische weerstations 14
15 Waarnemingen: klimatologisch Straling Bladnat Weerstation Neerslag 15 Temperatuur en relatieve vochtigheid
16 Waarnemingen Vangbak bladluizen aardappelen Deltaval preimot Lokval koolvlieg Berlese trechter 16 Gele plakval wortelvlieg
17 Waarschuwingen Communicatie van: Risico, infectiekansen Optimale tijdstip van behandeling Geschikte gewasbeschermingsmiddelen Optimale bestrijdingsmethode Extra info Advies over het uitvoeren van gerichte controles op het gewas Eventueel aanwezige natuurlijke vijanden Weersgegevens Meldingen aantastingen (aardappelziekte) Rasgevoeligheid VMS-mind score: aanduiding betreffende milieubelasting Op maat van veilingteler/industrieteler 17
18 Waarschuwingen Fax Sms Antwoordapparaat Per post Website Twitter Webapplicaties Vakbladen Extranet veilingen 18
19 Waarschuwingen Teelt Groenten: - Kolen en prei - Witloof - Wortel en knolselder Aardappelen Boomkwekerij 750 Fruit (appel, peer, aardbei) Granen en hop Ledenaantallen Leden producentenorganisaties Leden Bieten en cichorei Maïs Ongeveer 400 leden + ter beschikking via vakpers Ter beschikking van alle landbouwers via website en vakpers 19
20 Resultaat Voorbeeld waarschuwingsbericht 20
21 Geschat percentage onbehandelde percelen (%) Resultaat Geschat aandeel van de witloofpercelen behandeld tegen de witloofmineervlieg over de jaren heen 21
22 Resultaten 22
23 Beperkingen/risico s Bepaling van wetenschappelijk onderbouwde schadedrempels is niet gemakkelijk. Goed opgeleide, ervaren waarnemers Voldoende groot aantal waarnemingsvelden Zeer arbeidsintensief Mogelijks zaken die niet in de waarschuwingssystemen opgemerkt werden monitoring op de eigen percelen blijft noodzakelijk Snelle herkolonisatie van de behandelde percelen wanneer bij advies voor bestrijding niet alle percelen binnen een gebied behandeld worden 23
24 Voordelen Reductie middelengebruik Minder arbeid Minder kosten Minder milieubelasting Minder blootstelling van de mens Betere kwaliteit van het geoogste product Landbouwer doet kennis en ervaring op over: het herkennen van ziekten en plagen het vaststellen van de schadedrempel van een aantaster waarnemings- en bemonstertechnieken de werking van gewasbeschermingsmiddelen de invloed van het klimaat de invloed van de tijd van het jaar Evoluties worden op de voet opgevolgd: snelle waarschuwing voor nieuwe ziekten/plagen 24
25 Uitdagingen Verdere modelontwikkeling Bepaling schadedrempels Bereiken van zo veel mogelijk en alle land- en tuinbouwers Teeltgroepen kunnen leren van elkaar 25
26 Dank u voor uw aandacht! Contact: els.lapage@lv.vlaanderen.be 26
IPM RICHTLIJNEN-CHECKLIST- LOONSPROEIERS. Annie Demeyere Afdeling duurzame landbouwontwikkeling
IPM RICHTLIJNEN-CHECKLIST- LOONSPROEIERS Annie Demeyere Afdeling duurzame landbouwontwikkeling Wetgeving Richtlijn 2009/128 voor een duurzaam gebruik van pesticiden Hoofdstuk 1 definities art 3 6. geïntegreerde
Nadere informatieIPM WETGEVING RICHTLIJNEN CHECKLIST Annie Demeyere Dienst Voorlichting
IPM WETGEVING RICHTLIJNEN CHECKLIST Annie Demeyere Dienst Voorlichting IPM-wetgeving-richtlijnen Europese wetgeving Vlaamse implementatie: NAPAN Vlaams Actieplan Duurzaam Gebruik van Pesticiden BVR toepassing
Nadere informatieIPM IN DE BIETENTEELT T IS NIE MOEILIJK, T IS GEMAKKELIJK
IPM IN DE BIETENTEELT T IS NIE MOEILIJK, T IS GEMAKKELIJK Januari 2014 Barbara Manderyck KBIVB ADLO project: de weg naar duurzame landbouw verder zetten! www.inagro.be www.lcg.be www.irbab kbivb.be www.pcainfo.be
Nadere informatieBLADZIEKTEN IN DE BIET IN EEN IPM PERSPECTIEF
BLADZIEKTEN IN DE BIET IN EEN IPM PERSPECTIEF Juni 2016 Barbara Manderyck & Françoise Vancutsem - KBIVB IPM= 3 basisprincipes 2 PREVENTIE of schade vermijden MONITORING = WAARNEMINGEN INTERVENTIE= BESTRIJDING
Nadere informatieIPM: voorbeelden uit de praktijk. Nathalie Cap & Luc De Reycke
IPM: voorbeelden uit de praktijk Nathalie Cap & Luc De Reycke Nationaal Actie Plan Preventie: biodiversiteit, resistente/tolerante cultivars, rotatie, bemesting, bodem management, irrigatie, hygiëne, Monitoring:
Nadere informatieBLADZIEKTEN IN DE BIET IN EEN IPM PERSPECTIEF
BLADZIEKTEN IN DE BIET IN EEN IPM PERSPECTIEF Juni 2016 Barbara Manderyck & Françoise Vancutsem - KBIVB IPM= 3 basisprincipes 2 PREVENTIE of schade vermijden MONITORING = WAARNEMINGEN INTERVENTIE= BESTRIJDING
Nadere informatieHANDLEIDING VAN DE WAARNEMER
KONINKLIJK BELGISCH INSTITUUT TOT VERBETERING VAN DE BIET vzw PVBC - Programma Voorlichting Bieten Cichorei Molenstraat 45 B-3300 Tienen Belgium info@kbivb.be www.irbab-kbivb.be BE-0407.616.566 met de
Nadere informatieCONTROLE EN CERTIFICERING VAN IPM
CONTROLE EN CERTIFICERING VAN IPM Om na te gaan of de professionele gebruiker van gewasbeschermingsmiddelen voldoet aan de toepassing van de richtlijnen, werd een checklist opgesteld waarbij snel nagegaan
Nadere informatieRESULTATEN UIT HET ONDERZOEK WORTEL. Bart Declercq, Sofie Darwich & Sabien Pollet 03/03/2016
RESULTATEN UIT HET ONDERZOEK WORTEL Bart Declercq, Sofie Darwich & Sabien Pollet 03/03/2016 INHOUD - MINEERBORSTELMOT - WORTELVLIEG - BLADLUIZEN - ANDERE SCHADEVERWEKKERS Schade Alternaria Mineerborstelmot
Nadere informatieBloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 24 januari 2018, Zwartewaal
Bloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 24 januari 2018, Zwartewaal Rode draad in deze presentatie Waarom bloemenranden op je bedrijf? Natuurlijke plaagbestrijding is dichtbij.
Nadere informatieGewasbeschermingsplan 2011
Gewasbeschermingsplan 2011 Bedrijfsnaam + naam Adres Postcode Woonplaats Telefoon Wie voert spuitwerkzaamheden uit? Mob. Telefoon in eigen beheer Fax door derden / loonwerk E-mail 1. Gewassen Ha Ha Conservenerwten
Nadere informatieCoördinatiecentrum voorlichting en begeleiding duurzame bemesting - CVBB
Coördinatiecentrum voorlichting en begeleiding duurzame bemesting - CVBB Het CVBB werkzaam in het kader van MAP 4 ten dienste van land- en tuinbouw Dirk Coomans, Algemeen coördinator Provinciale coördinatoren
Nadere informatieVernieuwd weerpalen en waarschuwingssysteem voor ziektebestrijding
Vernieuwd weerpalen en waarschuwingssysteem voor ziektebestrijding Themadag Landbouw & Kaderrichtlijn water 21 januari 2010 Peter Frans de Jong Opzet van de presentatie Knelpunt waterkwaliteit Gebruik
Nadere informatieIPM Integrated Pest Management: hoe voldoen aan wettelijke verplichtingen? Bart Debussche Vlaamse Overheid Departement Landbouw en Visserij
IPM Integrated Pest Management: hoe voldoen aan wettelijke verplichtingen? Bart Debussche Vlaamse Overheid Departement Landbouw en Visserij Overzicht IPM: vanwaar komt het? IPM: wat is dit? IPM: hoe toepassen
Nadere informatieBloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 6 september 2017, Kronenberg
Bloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 6 september 2017, Kronenberg Rode draad in deze presentatie Waarom bloemenranden op je bedrijf? Natuurlijke plaagbestrijding is dichtbij.
Nadere informatieVlaamse overheid. Departement Landbouw en Visserij. Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling
Vlaamse overheid Departement Landbouw en Visserij Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling SCHEMA VOOR HET OPMAKEN VAN HET EINDRAPPORT VOOR DEMONSTRATIEPROJECTEN DUURZAME LANDBOUW 2012 Projecttitel: Integratie
Nadere informatie( BIOLOGISCHE ) Akker- en tuinbouw. Vol met boerenwijsheid én leuke Wist je datjes... CAMPAGNE GEFINANCIERD MET STEUN VAN DE EUROPESE UNIE
BIOLOGISCHE ) Akker- en tuinbouw Vol met boerenwijsheid én leuke Wist je datjes... CAMPAGNE GEFINANCIERD MET STEUN VAN DE EUROPESE UNIE Een krop sla zonder gif Biologische aardappelen, granen en groenten
Nadere informatiePlaagbestrijding als teamsport
Plaagbestrijding als teamsport Een inleiding over Natuurlijke Vijanden Jerre de Blok Oktober 2007 Werken met natuurlijke vijanden Natuurlijke vijanden: dieren of micro-organismen die van nature plagen
Nadere informatieHerkennen van plagen in potchrysant
Herkennen van plagen in potchrysant Joachim Audenaert 1 Scouten Voor kruipende insecten (met een loep) 1. Bekijk de kop van de plant: witte vlieg (adulten) weekhuidmijt jonge rupsen spint en roofmijten
Nadere informatieVoorlopige resultaten van de perceelsaangiftes
PERSMEDEDELING Dinsdag 26 mei 2015 DEPARTEMENT LANDBOUW EN VISSERIJ Voorlopige resultaten van de perceelsaangiftes De resultaten van een eerste verwerking van de perceelsaangifte zijn bekend. Landbouwers
Nadere informatieTeelt van aardbei. Peilers IPM. 1. Preventie 2. Monitoring 3. Interventie 4. Registratie. Inagro 4/03/2016
Inagro 4/3/216 Teelt van aardbei HOE EEN EFFICIËNTE MONITORING EN BIOLOGISCHE BESTRIJDING OPZETTEN IN DE PRAKTIJK Serre, stelling, vollegrond Junidragers & doordragers Diverse klimaatomstandigheden Omschakeling
Nadere informatieKENNISBUNDEL. Biologische aardappelen. Mei 2013 ZIEKTEN EN PLAGEN / INSECTEN. www.dlvplant.nl TEELTTECHNISCHE ASPECTEN LOOFDODEN
KENNISBUNDEL Biologische aardappelen Mei 2013 TEELTTECHNISCHE ASPECTEN LOOFDODEN ZIEKTEN EN PLAGEN / VIRUSZIEKTEN ZIEKTEN EN PLAGEN / PHYTOPHTHORA INFESTANS ZIEKTEN EN PLAGEN / RHIZOCTONIA SOLANI DE SMAAK
Nadere informatieVerslag geleide bestrijding wortelvlieg 2016
Verslag geleide bestrijding wortelvlieg 2016 In het kader van IPM ondersteunt Inagro ook dit jaar opnieuw de worteltelers bij de geleide bestrijding van de wortelvlieg. Na de zaai van de wortelen, kwam
Nadere informatieLastenboek geïntegreerde pitfruitproductie in België
Lastenboek geïntegreerde pitfruitproductie in België Annie Demeyere Departement Landbouw en Visserij Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling Voorlichting Landbouw en Visserij 1 Inhoud lezing Evolutie IFP
Nadere informatieHuidig waarschuwingssysteem. Schurftbestrijding in een nieuw kleedje. Verbeteren Schurfbestrijding appel 24/01/2019
Huidig waarschuwingssysteem Schurftbestrijding in een nieuw kleedje Studiedag pitfruit 18/1/219 Het waarschuwingssysteem (infectierisico) van Pcfruit is gebaseerd op: Klimatologische waarnemingen: regenval,
Nadere informatieAkkerbouw (inclusief maïs en voederbiet) Suikerbiet: rotatie van 1/3 respecteren 2 nvt nvt nvt nvt
Checklist IPM 1(=A): major 100 % conform 2 (=B): minor: 70 % conform 3(=C): aanbeveling nvt= niet van toepassing Akkerbouw (inclusief maïs en voederbiet) Ruwvoeder, uitz. maïs, voerderbiet Groenten openlucht
Nadere informatieTripsbestrijding - W&W prei
Tripsbestrijding - W&W prei Schadebeelden 2017 Prei, ui, venkel, sluit- en spruitkool, ijsbergsla, 2 Trips - Thrips tabaci (120 waardplanten) - Symptoom: zuigschade -> zilverachtige vlekjes - Ontwikkeling:
Nadere informatieVLAIO project: BYDV predictor. Jolien Bode Technisch onderzoeksmedewerker PIBO-Campus
VLAIO project: BYDV predictor Jolien Bode Technisch onderzoeksmedewerker PIBO-Campus Doelstelling Eerste doelstelling: Beheersingsstrategie voor BYDV (gerstvergelingsvirus) Houvast voor landbouwers Adviessysteem
Nadere informatieWaarschuwingsdienst aardappelziekte PCA
Waarschuwingsdienst aardappelziekte PCA P. Vanhaverbeke (PCA) Samenvatting Vroege aantastingen van de aardappelziekte mochten ons eigenlijk niet verbazen in 2014: de winter was recordzacht, van echte vrieskou
Nadere informatie24/03/2017. Teeltechniek kleine teelten Francis Jans, Inagro
24/03/2017 Teeltechniek kleine teelten Francis Jans, Inagro 1) Paksoi 2) Knolvenkel 3) Rapen 4) Rabarber Paksoi Brassica campestris var. Chinensis Fam.: koolachtigen 3 Plantkenmerken - koolachtigen typische
Nadere informatieDoelstelling: stikstof (N) uitspoeling naar grond- en oppervlaktewater reduceren in het volledige Leadergebied 3 luiken
Aanpak nitraatproblematiek Doelstelling: stikstof (N) uitspoeling naar grond- en oppervlaktewater reduceren in het volledige Leadergebied 3 luiken Demoproeven rond aanpassing van het tijdstip en locatie
Nadere informatieIPM als basis voor een
als basis voor een moderne landbouw Annie Demeyere Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling Landbouw en Visserij 1 Integrated Pest Management - Wetgevend kader 1. Verordening 1107/2009/EG voor het op de
Nadere informatieFAB2 Onderdeel Bovengronds
FAB2 Onderdeel Bovengronds Universiteit van Amsterdam (IBED): Paul van Rijn (voorheen NIOO) Wageningen UR: Marian Vlaswinkel, Frans van Alebeek (PPO) Janneke Elderson, Eefje den Belder (PRI) Centrum Landbouw
Nadere informatieAfwijkingen bestrijden
Afwijkingen bestrijden De ziekte- of schadeveroorzaker is al aanwezig en je bent tot de conclusie gekomen dat er bestreden moet worden. Welke methode ga je dan hanteren? Er zijn verschillende methoden
Nadere informatieBiologische bestrijding spintmijten in framboos
Biologische bestrijding spintmijten in framboos Project INSECT H. van Doornspeek Eindverslag demo-object project INSECT (maart 2006), gefinancierd door Productschap Tuinbouw. Ing. H. (Heino) van Doornspeek,
Nadere informatieKarakterisatie van stammen van de aardappelziekte in Wallonië (2012)
Karakterisatie van stammen van de aardappelziekte in Wallonië (2012) V. César (CRA-W) Samenvatting Sinds 1999 onderzoekt het CRA in Libramont de kenmerken van de verschillende stammen van de aardappelziekte
Nadere informatieGuido sterk. Biobest Hoofd registratie en R&D IPM aardbeien Ontwikkeling database nevenwerkingen
IPM Impact Linter Agropolis Kinrooi Guido sterk Origine marien bioloog Opzoekingsstation van Gorsem (nu PCF Velm) 1983-1994 Registratie proeven hard- en zachtfruit insecticiden/acariciden/rodenticiden
Nadere informatieMaximaal aantal toepassingen per teeltcyclus of per 12 maanden. Dosering* middel per toepassing
Actueel WG van het middel INTRUDER W.15 25 januari 2019 Wettelijk Gebruiksschrift Toegestaan is uitsluitend het professionele gebruik als onkruidbestrijdingsmiddel in de volgende sgebieden (volgens Definitielijst
Nadere informatieLIJST WAT KAN EN WAT TE VERMIJDEN
AARDAPPEL AARDBEI ANDIJVIE GOEDE COMBINATIE Bloemkool, sluitkool, tuinbonen, sperziebonen, maïs, knoflook, mierikswortel. afrikaantjes (tagetes) voorkomen aaltjes. Oost-Indische kers Spinazie, sperziebonen,
Nadere informatieHOE KAN JE ZE HERKENNEN EN BESTRIJDEN?
Ritnaalden HOE KAN JE ZE HERKENNEN EN BESTRIJDEN? Wat is een ritnaald? RITNAALDEN! HOE KAN JE ZE HERKENNEN EN BESTRIJDEN? 3 Wat is een ritnaald? 4 Welke ritnaalden zijn schadelijk? Ritnaalden of koperwormen
Nadere informatieBeheersing van bladinsecten
Beheersing van bladinsecten Beheersing van bladinsecten Met behoud van natuurlijke vijanden Levine de Zinger SID Tilburg en Heerenveen, 6/7 december 2018 Bladinsecten Trips Bietenkever Zwarte bonenluis
Nadere informatieVoorbeelden Combinatie - Wisselteelt
Vruchtwisseling Wie zelf groenten en kruiden wil verbouwen moet weten dat het succes hiervan voor het overgrote deel wordt bepaald door de bodem. De meeste groenten eisen een bodem die op de juiste manier
Nadere informatieAanleren van monitoringstechnieken, sleutel tot succes van biologische gewasbescherming in aardbei
Aanleren van monitoringstechnieken, sleutel tot succes van biologische gewasbescherming in aardbei Bladluizen, trips en kasspintmijt beheersen Aziatische fruitvlieg monitoren Van gangbare bestrijding naar
Nadere informatieVan Akkerranden tot Functionele-Agro-Biodiversiteit. Dave Dirks, 26 januari 2017, Maasbree
Van Akkerranden tot Functionele-Agro-Biodiversiteit Dave Dirks, 26 januari 2017, Maasbree Inhoudsopgave: - Waarom bloemrijke akkerranden? - Verschillende randen voor verschillende doelen. - Natuurlijke
Nadere informatieUitbreiding erkenning Coragen
Uitbreiding erkenning Coragen Coragen (Chloorantraniliprole 200 g/l) Wortelen, pastinaak, knolselder. Radijs,rammenas,rettich en wortelpeterselie. - Wortelvlieg 175 ml/ha Coragen Bloemkool, broccoli, sluitkool.
Nadere informatieIntegrated Pest Management 8 Basisprincipes
Integrated Pest Management 8 Basisprincipes Van Haecke Dominique Agriflanders (Sanac) 10/01/2013 Wat is IPM? IPM = Integrated Pest Management = Geïntegreerde bestrijding Geïntegreerde plaagcontrole Het
Nadere informatieAgrobiodiversiteit in Vlaanderen Hoe ondersteunt, stimuleert en verplicht de overheid hierin?
Agrobiodiversiteit in Vlaanderen Hoe ondersteunt, stimuleert en verplicht de overheid hierin? Abts Mathias Departement Landbouw en Visserij Inhoudstafel * Inleiding: wat is duurzame landbouw? * Verplichtingen
Nadere informatieWijzigingen KDT-kaarten vollegrondsgroenten
Wijzigingen KDT-kaarten vollegrondsgroenten Recentste uitgiftedatum: 14/02/2018 Datum vorige update: 12/03/2018 Update tot: 13/04/2018 Erkenningen van gewasbeschermingsmiddelen zijn onderhevig aan wijzigingen,
Nadere informatieversie: maart 2012 9. Diagnostiek CONTACTPERSONEN: ELMA RAAIJMAKERS EN BRAM HANSE
9. Diagnostiek CONTACTPERSONEN: ELMA RAAIJMAKERS EN BRAM HANSE Het verricht diagnostisch onderzoek naar ziekten, plagen en gebreksverschijnselen in suikerbieten. Telers kunnen via de medewerkers van de
Nadere informatieOPTIMALISATIE BEHANDELINGEN TEGEN TRIPS, ROEST EN PAPIERVLEKKEN IN PREI
OPTIMALISATIE BEHANDELINGEN TEGEN TRIPS, ROEST EN PAPIERVLEKKEN IN PREI Proefcode : OL13 PRTR01 Uitgevoerd in opdracht van: ADLO 4-2012: Integratie van IPM in de vollegrondsgroenteteelt in Vlaanderen Vlaamse
Nadere informatieOPTIMALISATIE BEHANDELINGEN TEGEN TRIPS, ROEST EN PAPIERVLEKKENZIEKTE IN PREI
OPTIMALISATIE BEHANDELINGEN TEGEN TRIPS, ROEST EN PAPIERVLEKKENZIEKTE IN PREI Proefcode: OL14 PRIPM In opdracht van: ADLO 4-2012: Integratie van IPM in de vollegrondsgroenteteelt in Vlaanderen Vlaamse
Nadere informatieReferentiepercelen: nitraatresidu Resultaten van een eerste jaar werking. Hoe het startte
Referentiepercelen: nitraatresidu 2012 Resultaten van een eerste jaar werking Hoe het startte Een van de taken die aan het CVBB werden toevertrouwd is het opzetten van een netwerk van referentiepercelen.
Nadere informatieDosering* middel per toepassing. toepassingen per teeltcyclus of per 12 maanden 2 l/ha 2 per teeltcyclus. teeltcyclus. 2 l/ha 2 per.
Actueel WG van het middel INTRUDER, 5134 N 31 augustus 2018 Wettelijk Gebruiksschrift W.13 Toegestaan is uitsluitend het professionele gebruik als onkruidbestrijdingsmiddel in de volgende sgebieden (volgens
Nadere informatieDosering* middel per toepassing. toepassingen per teeltcyclus of per 12 maanden 2 l/ha 2 per teeltcyclus. teeltcyclus. 2 l/ha 2 per.
Actueel WG van het middel INTRUDER, 5134 N W.14 december 2018 Wettelijk Gebruiksschrift Toegestaan is uitsluitend het professionele gebruik als onkruidbestrijdingsmiddel in de volgende sgebieden (volgens
Nadere informatieGEÏNTEGREERDE GEWASBESCHERMING IN DE WITLOOFTEELT INLEIDING EN WETGEVEND KADER
GEÏNTEGREERDE GEWASBESCHERMING IN DE WITLOOFTEELT INLEIDING EN WETGEVEND KADER Marleen Mertens Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling (ADLO) INVLOED VAN GEWASBESCHERMINGSMIDDELEN Positieve effecten: Bijdrage
Nadere informatieOnderzoek biologische landbouw en voeding 2015. Een greep uit de Vlaamse onderzoeksthema s ter gelegenheid van BioXpo 2015
Onderzoek biologische landbouw en voeding 2015 Een greep uit de Vlaamse onderzoeksthema s ter gelegenheid van BioXpo 2015 1 Contact Vlaams onderzoeks en kennisnetwerk voor biologische landbouw & voeding
Nadere informatieNaar een beredeneerde en kennisgestuurde aanpak van Alternaria in aardappel (2013 2018)
Naar een beredeneerde en kennisgestuurde aanpak van Alternaria in aardappel (2013 2018) Marc Goeminne 1 Pieter Vanhaverbeke 1 Kürt Demeulemeester 2 Bernard De Baets 3 Sofie Landschoot 3 Jasper Carrette
Nadere informatieI GEÏNTEGREERDE TEELT
I GEÏNTEGREERDE TEELT Geïntegreerde teelt RICHTLIJN 2009/128/EG VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 21 oktober 2009 tot vaststelling van een kader voor communautaire actie ter verwezenlijking van
Nadere informatieTrips Fax Project 2006
Trips Fax Project 2006 Uitvoerders: Prei telers H. Biemans, DLV Plant BV J. Hadders, Dacom PLANT Service BV Financiering door Productschap Tuinbouw 1 Inhoudsopgave 1. Problematiek... 3 2. Doelstelling...
Nadere informatieKoolzaadbericht nr 03 mei 2013 Koolzaadsnuitkever -Sclerotinia
Koolzaadbericht nr 03 mei 2013 Koolzaadsnuitkever -Sclerotinia 1. Stand van het gewas (observatie 7mei) Op vandaag zijn alle percelen volop in bloei. Op de percelen met een egale gewasstand, behalen we
Nadere informatieOverzicht van de waarschuwingsdienst van Carah (2012)
Overzicht van de waarschuwingsdienst van Carah (2012) V. Damanet (CARAH) Samenvatting Groeiseizoen 2012 begon met een zeer vochtige en nogal koude lente. Het planten vond plaats in twee duidelijk afgescheiden
Nadere informatieDOSSiER 2014: geïntegreerd telen
proberen Om ipm praktisch TE HOuDEN Vanaf dit jaar is geïntegreerd telen verplicht. Doorgaans spreekt men over ipm, de afkorting van Integrated Pest Management. We spraken met Annie Demeyere, van de Afdeling
Nadere informatieGezond tuinieren met tuin- & potplanten
Gezond tuinieren met tuin- & potplanten Home & Garden Handvest Een eco-logisch antwoord op plantenziekten en insectenplagen 2 Handvest bij de toepassing van de producten uit de Home and Garden Serie Algemene
Nadere informatieGeïntegreerde gewasbescherming (IPM)
1 Geïntegreerde gewasbescherming (IPM) Update i.v.m. het verbod op neonicotinoïden De plaaginsecten De rol van de waarnemingsdienst 23/01/2019 Zaaizaadbehandelingen met NNI: waarom is (was) dit een goede
Nadere informatieIRS Postbus AA Bergen op Zoom / Van cercosporawaarschuwingsdienst naar bladschimmelwaarschuwingsdienst
IRS Postbus 32 4600 AA Bergen op Zoom www.irs.nl / wevers@irs.nl Van cercosporawaarschuwingsdienst naar bladschimmelwaarschuwingsdienst Jan D.A. Wevers In 2004 voor tweede jaar toetsing van CAM (Cercospora-AdviesModel)
Nadere informatieBijlage VMBO-KB biologie CSE KB. tijdvak 1
Bijlage VMBO-KB 2012 tijdvak 1 biologie CSE KB. KB-0191-a-12-1-b Glastuinbouw informatie Lees eerst informatie 1 tot en met 5 en beantwoord dan vraag 38 tot en met 46. Bij het beantwoorden van die vragen
Nadere informatieIPM ALS BASIS VOOR EEN MODERNE LANDBOUW VERPLICHT VANAF Annie Demeyere Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling
IPM ALS BASIS VOOR EEN MODERNE LANDBOUW VERPLICHT VANAF 2014 Annie Demeyere Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling Wetgeving Richtlijn 2009/128 voor een duurzaam gebruik van pesticiden Hoofdstuk 1 definities
Nadere informatiePlatform Openbaar Groen: Ziekten en plagen in openbaar groen
Platform Openbaar Groen: Ziekten en plagen in openbaar groen Van Remoortere Liesbet Waarschuwingssysteem Proefcentrum voor Sierteelt (PCS) Genk 28 juni 2011 Waarschuwingssysteem Waarnemings- en Waarschuwingssysteem
Nadere informatieInhoud. Verbod neonicotinoïden en de gevolgen voor de insectenbestrijding in suikerbieten. Diagnose stellen bodeminsecten. Belangrijke bodeminsecten
Inhoud Verbod neonicotinoïden en de gevolgen voor de insectenbestrijding in suikerbieten Elma Raaijmakers odeminsecten herkenning middelenkeuzes ladinsecten en hun natuurlijke vijanden herkenning middelenkeuzes
Nadere informatieWorkshop Najaarsproblemen bieten en cichorei
Workshop Najaarsproblemen bieten en cichorei Hoe stel ik de juiste diagnose? Elma Raaijmakers, Peter Wilting, Ellen van Oorschot, Bram Hanse en Marco Bom Rolde, 2 september 2014 Workshop Korte uitleg:
Nadere informatieDiagnose van bladvlekken
Diagnose van bladvlekken De rol van Alternaria solani, A. alternata & ozon LeafSpot Alumni bijeenkomst 2016-10-27 Rozemarijn de Vries Jan Spoelder Lo Turkensteen Renate Ellens Bladziekten in aardappel
Nadere informatieWETTELIJK GEBRUIKSVOORSCHRIFT
Switch WGGA, 12819 N W.3 WETTELIJK GEBRUIKSVOORSCHRIFT Toegestaan is uitsluitend het gebruik als schimmelbestrijdingsmiddel door middel van een gewasbehandeling in: a. de teelt van peulvruchten b. de teelt
Nadere informatieGewasbeschermingsplan
tel. (418) 65 59 44 Gewasbeschermingsplan Boomkwekerij 215 Waardenburg, januari 215 GEWASBESCHERMINGSPLAN Versie: boomkwekerij (januari 214) Naam: Gewas: Laanboom pot Laanboom vlg Adres: Heester pot Heester
Nadere informatieWaarschuwings- en adviesmodellen
Waarschuwings- en adviesmodellen Michel Kockelkoren Verdict Systems BV Studiemiddag Zachtfruit Feb. 2014 i.s.m. de firma Vlamings Inhoud: Waarschuwings- en adviesmodellen Algemene inleiding Huidige mogelijkheden
Nadere informatieDACOM WAARNEMINGSTABELLEN ZIEKTEMANAGEMENT - ALLE BESCHIKBARE GEWASSEN
DACOM STABELLEN ZIEKTEMANAGEMENT - ALLE BESCHIKBARE GEWASSEN 1 INHOUDSOPGAVE INTRODUCTIE 3 AARDAPPEL -6 AARDBEI -8 BIET DRUIF..1-11 KOOL 1-13 LELIE 1 PEEN..1-16 PREI.1 SELDERIJ 18 TOMAAT..1 TULP. UI 1-
Nadere informatieMOGELIJKHEDEN VOOR EXTRAPOLATIE VAN WERKZAAMHEID EN GEWASVEILIGHEID VAN GEWASBESCHERMINGSMIDDELEN
Gewasbeschermingsmiddelen Chapter 8 efficacy. Bijlage E: Extrapolatiemogelijkheden, versie 1.0 Bijlage E: Extrapolatiemogelijkheden Categorie: Gewasbeschermingsmiddelen MOGELIJKHEDEN VOOR EXTRAPOLATIE
Nadere informatieBeheersing koolmotje in spruitkool in 2002
Beheersing koolmotje in spruitkool in 2002 Marian Vlaswinkel en Gijs van Kruistum Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Projectrapport 12 35330 December 2002 Locatie Westmaas 2002 Wageningen, Praktijkonderzoek
Nadere informatieInsecticiden bieten 1François
2018-2019 Insecticiden bieten 1François Bouche INSECTENBESTRIJDING BIETEN Nieuwe erkenning 2 Een 120-dagen toelating voor neonics (15/02/2019 t.e.m 14/06/2019) Toegelaten voor volgende actieve stoffen
Nadere informatieVOLSOG. Het belang van natuurlijke vijanden voor een geïntegreerde plaagbeheersing (IPM)
VOLSOG Het belang van natuurlijke vijanden voor een geïntegreerde plaagbeheersing (IPM) Functionele Agro-Biodiversiteit (FAB) = de natuurlijke soortenrijkdom van planten en dieren die nuttige functies
Nadere informatieDe aardappelteelt in 2016
De aardappelteelt in 2016 De aardappeloogst in 2016 Er werd slecht pootgoed geleverd Het verhaal achter de gezondheid van pootgoed ILVO contactdag Aardappel Donderdag 17 november 2016 Keurmeesters van
Nadere informatieZand Niet Zand Zand Niet Zand. Zand Niet Zand Zand Niet Zand. Zand Niet Zand Zand Niet Zand. Niet Zand. Niet Zand. Niet Zand. Niet Zand.
Bemestingsnormen op basis van totale stikstof akkerbouw en voedergewassen in 2011 Grasland dat enkel gemaaid wordt dat begraasd wordt, al of niet in combinatie met maaien Niet Niet Totale N 370 3 3 360
Nadere informatieAmistar, WG en aanbevelingen, N W.7.
Amistar, WG en aanbevelingen, 11767 N W.7. Wettelijk Gebruiksvoorschrift Het middel is uitsluitend toegelaten als schimmelbestrijdingsmiddel voor het professionele gebruik in de volgende toepassingsgebieden
Nadere informatieFungicide. Belangrijke voordelen. Bemerkingen. WG 26.7 % boscalid % pyraclostrobin, erk nr 9429P/B
Fungicide Gedeponeerd handelsmerk BASF. 02/2014 WG 26.7 % boscalid + 6.7 % pyraclostrobin, erk nr 9429P/B Belangrijke voordelen Zeer krachtige werking Buitengewone doeltreffendheid Uitzonderlijk breed
Nadere informatieWelke info? weersfactoren!! vatbaarheid gewas besmettingsbronnen. IPM: eerst info, dan fyto. Netwerk van 48 automatische weerstations in Vlaanderen
IPM: eerst info, dan fyto Aardappelziekte (P. infestans) Alternaria (A. solani) Polycyclische schimmel ziekten in aardappelen Aardappelziekte (P. infestans) weersfactoren!! vatbaarheid gewas besmettingsbronnen
Nadere informatieWitloofwortelteelt op erosiegevoelige percelen
Witloofwortelteelt op erosiegevoelige percelen Sinds 2014 zijn er nieuwe regels voor het beheer van erosiegevoelige percelen. Dit bracht op deze percelen ernstige gevolgen met zich mee voor erosiegevoelige
Nadere informatieTeelthandleiding. 9 diagnostiek
Teelthandleiding 9 diagnostiek 9 Diagnostiek... 1 2 9 Diagnostiek Versie: december 2015 Het IRS verricht diagnostisch onderzoek naar ziekten, plagen en gebreksverschijnselen in suikerbieten. Medewerkers
Nadere informatieWorkshop bodemplagen in de glastuinbouw en zomerbloemen
Workshop bodemplagen in de glastuinbouw en zomerbloemen Knelpunten en nieuwe oplossingsrichtingen 12-3-2015, Marjolein Kruidhof Welke beestjes behoren tot de bodemplagen? Definitie bodemplaag: dieren waarvan
Nadere informatieCoördinatiecentrum voorlichting en begeleiding duurzame bemesting - CVBB
Coördinatiecentrum voorlichting en begeleiding duurzame bemesting - CVBB Het CVBB ten dienste van land- en tuinbouw Dirk Coomans, Algemeen coördinator Franky Coopman, Joris De Nies, Katleen Geerinckx,
Nadere informatieIPM WETGEVING -RICHTLIJNEN-CHECKLIST. Annie Demeyere Afdeling duurzame landbouwontwikkeling
IPM WETGEVING -RICHTLIJNEN-CHECKLIST Annie Demeyere Afdeling duurzame landbouwontwikkeling IPM-wetgeving-richtlijnen Europese wetgeving Vlaamse implementatie: NAPAN Vlaams Actieplan Duurzaam Gebruik van
Nadere informatieFunctionele AgroBiodiversiteit (FAB) voor natuurlijke plaagbeheersing
Functionele AgroBiodiversiteit (FAB) voor natuurlijke plaagbeheersing Marian Vlaswinkel Praktijkonderzoek Plant & Omgeving, Sector Akkerbouw, Groene Ruimte en Vollegrondsgroenten (PPO-AGV) 22 oktober 2010
Nadere informatiePlantgezondheidEvent. 23 maart 2017
PlantgezondheidEvent 23 maart 2017 PPS Het Nieuwe Doen in Plantgezondheid Trekkers: Willem Jan de Kogel (Wageningen University & Research) Helma Verberkt (LTO Glaskracht Nederland) Annet Zweep (ministerie
Nadere informatieWorkshop Najaarsproblemen bieten en cichorei. Hoe stel ik de juiste diagnose?
Workshop Najaarsproblemen bieten en cichorei Hoe stel ik de juiste diagnose? Elma Raaijmakers, Bram Hanse, Peter Wilting, Ellen van Oorschot en Marco Bom Bergen op Zoom, 15 oktober 2015 Workshop Korte
Nadere informatieNITRAATRESIDURAPPORT 2014
NITRAATRESIDURAPPORT 2014 Resultaten van de nitraatresidumetingen in Vlaanderen tot en met de staalnamecampagne van 2013 Woord vooraf Er is een duidelijk verband tussen het nitraatresidu in de bodem op
Nadere informatiePraktijkgids gewasbecherming: katern IPM Openluchtgroenten. Vlaamse overheid Beleidsdomein Landbouw en Visserij
Praktijkgids gewasbecherming: katern IPM Openluchtgroenten Vlaamse overheid Beleidsdomein Landbouw en Visserij PRAKTIJKGIDS GEWASBESCHERMING KATERN IPM OPENLUCHTGROENTEN Entiteit: Departement Landbouw
Nadere informatieBiologische bestrijding van plagen in de glastuinbouw,
Biologische bestrijding van plagen in de glastuinbouw, 2012-2016 Indicator 16 januari 2019 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens
Nadere informatieDow AgroSciences. DowAgroSciences PRIMUS * UN L PET DEZE VERPAKKING IS BEDRIJFSAFVAL MILIEUGEVAARLIJK HERBICIDE P
DowAgroSciences PRIMUS * HERBICIDE ONKRUIDBESTRIJDINGSMIDDEL IN DE TEELT VAN WINTERGRANEN, ZOMERGRANEN, MAIS, GRASZAAD, WEILAND, GAZONS, SPORTVELDEN EN GRASGROENBEMESTERS TOELATINGSNUMMER : 12175 N W3
Nadere informatieGaucho of Cruiser in pillenzaad. emelten. miljoenpoten. Jan D.A. Wevers m.m.v. Olivier Hermann. Conclusie emelten:
IRS Postbus 32 AA Bergen op Zoom www.irs.nl / wevers@irs.nl Gaucho of Cruiser in pillenzaad emelten Jan D.A. Wevers m.m.v. Olivier Hermann Veldopkomst 1 1 1 1 ritnaalden en emelten (9 proeven) Gaucho Veldopkomst
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Handelende in overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu;
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 15391 4 juni 2014 Besluit van de Staatssecretaris van Economische Zaken, van 21 mei 2014, nr. 14087404, houdende tijdelijke
Nadere informatieBiologische bestrijding van plagen in de glastuinbouw,
Biologische bestrijding van plagen in de glastuinbouw, 2000-2012 Indicator 30 maart 2015 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens
Nadere informatieVLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ Beheerovereenkomst water: bemestingsnormen en drempelwaarden
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ Beheerovereenkomst water: bemestingsnormen en drempelwaarden 1 Bemestingsnormen editie maart 2014 Sinds 2012 zijn de stikstofbemestingsnormen voor de beheerovereenkomst water 30%
Nadere informatie