Gezond en duurzaam eten Een inspiratiefolder voor mbo-docenten
Aan de slag met gezond en duurzaam eten in het MBO De school is dé plek om jongeren bewust te maken van gezond en duurzaam eten. Gezonde studenten presteren beter, hebben meer plezier in het leren en hun schoolverzuim is lager. Als docent speel je een cruciale rol hierbij. Jij kunt studenten informeren, maar vooral enthousiast maken en motiveren om gezond en duurzaam te eten. Het Voedingscentrum wil je graag helpen. Met deze folder willen we je inspiratie geven om het onderwerp voedsel te gaan gebruiken binnen het verplichte onderdeel Vitaal Burgerschap van de Kwalificatie-eisen loopbaan en burgerschap. In deze folder vind je veel info over kant-en-klare lesmaterialen, praktische tips, handige tools, bruikbare tests en slimme apps. Hiermee kun je direct met je studenten aan de slag. Met de folder kun je ook een op maat gemaakte projectweek over voedsel organiseren voor je school. Kijk voor een voorbeeld van een projectweek op. Ook kun je hier uitgebreide informatie vinden over wat in deze folder staat. Veel succes en plezier!
Programma s Lesmateriaal De voor het mbo ontwikkelde lessendatabase is gevuld met lesmateriaal voor basislessen over gezonde leefstijl, voor alle niveaus. Voorbeelden zijn lessen over gezonde voeding, gezond gewicht en duurzaam eten. Je vindt er verschillende powerpoint-presentaties vol met informatie, sprekende filmpjes, discussievormen en relevante opdrachten. Handig is dat je het lesmateriaal direct kunt gebruiken, en bovendien op maat kunt maken voor je eigen lessen. Vanaf het nieuwe schooljaar 2012-2013 beschikbaar: www.bewegenensport.nl Reader: Meer dan lekker Deze reader van het Voedingscentrum kun je ter inspiratie gebruiken voor je lessen. In de reader vind je uitgebreide informatie over onder meer gezondheid, veiligheid en duurzaamheid van voedsel. www.voedingscentrum.nl/webshop
Lessen op maat Pedagogiek, Sport & Bewegen: Een gezonde start Deze scholing over eten, bewegen en opvoeding in de kinderopvang is bedoeld voor mbo-opleidingen Pedagogisch Werk en Sport & Bewegen. Ook jij kunt docent Een gezonde start worden en vervolgens je studenten een scholing bieden met praktische, afwisselende opdrachten over eten, bewegen en opvoeding. Ook onderwerpen als overgewicht en communicatie komen aan bod. www.eengezondestart.nl Retail: Meer dan lekker in de super Dit gratis digitale lespakket is in opdracht van het Voedingscentrum ontwikkeld voor mbo-opleidingen detailhandel food. Studenten leren over de gezondheid en duurzaamheid van producten en over welke informatie je van etiketten kunt aflezen. www.meerdanlekkerindesuper.nl Horeca: Meer dan lekker in de horeca Ook dit digitale lespakket is gratis, en is bedoeld voor mbo-opleidingen horeca, met name voor studenten die in de toekomst als kok en in de bediening zullen werken. Zij doen in deze lessen veel kennis op over thema s als vetten, vezels, zout, groente, fruit en vis en hun relatie met gezondheid. www.meerdanlekkerindehoreca.nl Alle schoolkantines gezond in 2015! Aan de slag met De Gezonde Schoolkantine De overheid wil graag dat alle schoolkantines in 2015 gezond zijn. Maak samen met je studenten jullie schoolkantine ook gezond. Het programma De Gezonde Schoolkantine helpt je daarbij met een praktische handleiding, een concreet stappenplan, tips, een Kantinescan en lekkere recepten. De Schoolkantine Brigade biedt ondersteuning. Het Handvest Gezonder Voedingsaanbod op Scholen van het Convenant Gezond Gewicht en het Voedingscentrum prikkelt partijen aan de aanbodzijde, zoals cateraars, om zich op het punt van gezond aanbod positief te onderscheiden. Dit handvest is ook ondertekend door de MBO-raad. www.degezondeschoolkantine.nl
Praktische tips 1. Verwerk het thema voedsel in het bestaande curriculum Enkele voorbeelden: Taal: Geef je studenten de opdracht om een werkstuk te maken over Hoe ziet jouw ideale gezonde en duurzame kantine eruit? of Wat betekent gezond en duurzaam eten voor jou? Waarom vind je dit wel of niet belangrijk?. Rekenen: Geef studenten de opdracht om in kaart te brengen of het gezonder en duurzamer maken van het aanbod op de menukaart van hun favoriete restaurant ook consequenties heeft voor de menuprijzen. Stuur ze de supermarkt in om verpakkingen te bekijken en etiketten te lezen. Marketing of Communicatie: Hoe maak je een gezond en duurzaam broodje in de kantine aantrekkelijk? Stel een marketing- of communicatieplan hiervoor op. 2. Breng je studenten naar buiten Laat voedsel leven door met studenten naar een boerderij te gaan. Veel boerderijen geven rondleidingen en ontvangen klassen. Zoek naar mogelijkheden in de buurt op bijvoorbeeld: www.zuivelonline.nl of www.boerenkaas.nl Doe met je school of je klas mee met de Week van de Smaak: een jaarlijks event in september waarin smaak centraal staat. Welke activiteiten er bij jou in de buurt zijn? Kijk op www.weekvandesmaak.nl 3. Haal buiten naar binnen Geen tijd om er met de hele klas op uit te gaan? Nodig dan een gastspreker uit: een gezonde cateraar, een kok van een lokaal restaurant of een producent van gezonde en/of duurzame producten. Organiseer voor de klas of de hele school een debat over de effecten van eten op jezelf en de wereld om je heen. Stimuleer studenten om minder eten te verspillen: zet een actie in school op tegen voedselverspilling. Deel een klas op in twee groepen en laat ze voor elkaar een gezonde lunch bereiden. Laat ze samen eten en met elkaar bespreken hoe ze te werk zijn gegaan. Of zoek samenwerking met een Agrarisch Opleiding Centrum (AOC) en kom bijvoorbeeld in een projectweek samen tot een duurzame lunch. Open dag op je school? Laat zien dat gezond en duurzaam hoog in het vaandel staat bij je school en organiseer met studenten de catering van gezonde en duurzame hapjes.
Tools, tests, apps Laat je studenten zelfstandig aan de slag gaan met deze tools, testjes en apps: Tools Welk effect heeft een maaltijd op het klimaat? www.klimaatweegschaal.nl De voedselafdruk laat zien wat je voedselkeuze betekent voor het milieu. www.voedselafdruk.nl. Hoe groot is die van je studenten? Hoe gezond eten je studenten? Laat ze een dagboek bijhouden met de Eetmeter: eetmeter.voedingscentrum.nl Wat vinden je studenten belangrijk bij het kiezen van eten en waar kun je zoal op letten? www.voedingscentrum.nl/boodschap Tests Laat studenten jullie kantine ranken met de Kantinescan: www.degezondeschoolkantine.nl. Test je leefstijl op www.testjeleefstijl.nu. Een leefstijlscan voor studenten, bedoeld om ze bewust te maken van hun huidige leefstijl en om kennis over te dragen over een gezonde leefstijl. De EetTest geeft op een speelse wijze meer inzicht in eetgedrag: hoe gezond of duurzaam is dit? www.voedingscentrum.nl/ikganaarschool Hoe veel eten verspillen je studenten? Laat ze de verspiltest doen op www.etenisomopteeten.nl Apps Wat kopen je studenten precies in de kantine? Ze kunnen het etiket checken door de app Etikettenwijzer te downloaden. Stap voor stap gezonder eten. Dat kan door Het Nieuwe Eten. Kijk op www.hetnieuweeten.nl of download de app Eetwijzer. Ga aan de slag met de app Slim koken, met recepten om op maat te koken die je helpt minder voedsel te verspillen. Scan deze QR-code of ga naar. Daar vind je de uitgebreide informatie over wat in deze folder staat.
Waarom deze folder? Deze folder helpt je om invulling te geven aan: Vitaal Burgerschap In het document Kwalificatie-eisen loopbaan en burgerschap voor het mbo staat het begrip burgerschap centraal. Met burgerschap wordt onder meer bedoeld het als kritisch consument kunnen functioneren. Ook het kunnen reflecteren op de eigen leefstijl en zorgen voor de eigen vitaliteit zijn belangrijk. Aandacht voor gezond en duurzaam eten is hierbij van fundamenteel belang. Dan kan de student verantwoorde keuzes maken en activiteiten ondernemen die bijdragen aan een gezonde leefstijl. Gezonde School De mbo-handleiding Gezonde School van het Centrum Gezond Leven en verschillende samenwerkingspartners wil mboscholen helpen bij het verbeteren van de gezondheid van studenten. In de handleiding staan concrete gezonde activiteiten, diverse hulpmiddelen, tips en praktijkvoorbeelden. Deze folder biedt inspiratie voor een praktische invulling van twee onderdelen van de handleiding: Gezondheidseducatie en Gezond schoolklimaat. Kijk voor meer informatie over gezonde leefstijl en voor de mbo-handleiding Gezonde School op www.gezondeschool.nl. Het Voedingscentrum: voor onderwijs over gezond en duurzaam eten. Deze folder is mogelijk gemaakt door