Voedselverspilling in huis

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Voedselverspilling in huis"

Transcriptie

1 Voedselverspilling in huis 13 november 2014 Karin Bemelmans

2 Missie Het Voedingscentrum informeert consumenten over en stimuleert hen tot een gezonde en meer duurzame voedselkeuze

3

4

5 Rapport Gezondheidsraad, 2011 Richtlijnen goede voeding ecologisch belicht 1 hoofdconclusie 4 richtlijnen

6 Centrale boodschap: Eet volgens de Schijf van Vijf Als alle Nederlanders zouden eten volgens de Richtlijnen goede voeding, is dat niet alleen goed voor de gezondheid, maar in grote lijnen ook ecologisch verantwoord. Basisvoedingsmiddelen! dus/ maar/ en

7 Duurzame voedselpatronen: Milieu-impact van gezonde opties Broeikasgassen(kg CO2 eq/dag) (Blonk, Marinussen, Van Dooren,2010) 7

8 50% van onze Voedselafdruk is dierlijk Als iedereen zo n grote Voedselafdruk als de Nederlander zou hebben, dan zijn er ruim 2 aardbollen nodig om voor iedereen voldoende voedsel te verbouwen!

9 Richtlijnen Gezondheidsraad 2011 Richtlijnen goede voeding ecologisch belicht 1. Gebruik van een minder dierlijke, meer plantaardige voeding. 2. Verminderen van de energie-inname bij een te hoog lichaamsgewicht, met name door minder niet-basisvoedingsmiddelen te gebruiken, als dranken en producten met suiker, snoep, koek en snacks 3. Gebruik van twee keer per week vis, waarvan minstens één keer vette vis. 4. Vermindering van het voedselafval.

10 Doelstelling vermindering voedselverspilling Doelstelling overheid: 20% minder voedselverspilling in 2015 Doelstelling Voedingscentrum: Verspilling verminderen bij de consument door kennis te vergroten en handelingsperspectief te bieden : t.a.v. kopen, koken en bewaren.

11 Hoeveel eten verspillen we? Hoeveel kilo voedsel gooit u per jaar weg? We hebben het gemeten:

12 Hoeveel eten verspillen we? 47 kg voedsel per persoon per jaar (zonder dranken) 32 kg rest- en Gft-afval 15 kg alternatieve routes (voeren dieren, gootsteen) Met name : Zuivel, Brood, Groente, Fruit, Sausen en vetten Voor meeste producten geldt: 10-15% van aankoop Uitzonderingen: rijst (31%), pasta (18%) en brood (18%) (CREM, 2013)

13 Wie verspilt het meeste? Deze groepen geven zelf aan het meeste te verspillen: jarigen Gezinnen met jonge kinderen (0-12jr) Vrouwen (GfK, 2013)

14 Wat zijn redenen om eten weg te gooien? Te veel gekookt of bereid Restant ga ik niet meer opeten Product verkeerd bewaard Houdbaarheidsdatum verstreken Geen tijd gehad om het op te eten (GfK, 2013)

15 Motivaties om minder te verspillen: Voedsel verspillen dat doe je niet, dat hoort niet Het is goedkoper om alles te gebruiken Er zijn ook mensen in de wereld met honger Het is beter voor milieu, natuur en landschap (PBL, 2014)

16 Aan de slag: 80% doet al iets! 1. Alleen kopen wat ik nodig heb, niet teveel voorraad (47%) 2. Pasta, rijst, aardappelen afwegen (40%) 3. Eten bewaren in bakjes of vriezer (21%) 4. Kliekjes binnen twee dagen gebruiken (19%) En meer dan de helft heeft de intentie om verspilling (verder) te verminderen.

17 Uitdagingen Individuele probleem is klein ( 140 gram per dag) Op macro nivo effect groot Voedselverspilgedrag kent vele oorzaken, niet een oplossing Welke motivaties werken het sterkst? Hoe doorbreken we gewoontegedrag?

18 Integrale aanpak Voedingscentrum

19 Gedrag veranderen Eigen sociale norm bewustzijn kennis vaardigheden effectiviteit gewoonten Campagne slogan & Damn Food Waste Website & Facebook Praktische tools : leaflet, app, recepten Food Battle / Eetmaatje interesse Implementatie intentie

20 Start bij bewust zijn

21

22 Slim kopen Maak een boodschappenlijstje Check je voorraad Koop niet meer dan je nodig hebt Let op de houdbaarheidsdatum Pak gekoelde producten als laatste en gebruik een koeltas Berg boodschappen thuis direct op

23 Slim koken Weeg of meet af hoeveel je nodig hebt: Met een weegschaal, kopje of Eetmaatje Houd een tijdje bij hoeveel jouw gezin nodig heeft Recepten op maat: Slim koken App Inspiratie voor restjes zuivel, brood etc. voedingscentrum.nl/hoezo50kilo facebook.com/hoezo50kilo

24 Slim bewaren Koelkast op 4 Graden Hoe lang kan ik iets bewaren? Verschil TGT- en THT-datum Hoe bewaar ik brood?

25 Onze ervaringen tot nu toe Niemand is tegen verminderen verspilling Aandacht voor onderwerp is groeiende Indeling in kopen, koken en bewaren is goed bruikbaar Samenwerkingen bieden kansen Proces naar gedragsverandering is lange weg

26 Dank voor jullie aandacht! Tools en meer tips: Bewaarwijzer Slim Koken App etc. Of volg ons dagelijks via

27

VOEDSELVERSPILLING 1-METING

VOEDSELVERSPILLING 1-METING VOEDSELVERSPILLING -METING Marcel Temminghoff en Niek Damen November GfK Voedselverspilling -meting November Inhoudsopgave. Achtergrond en doelstelling. Resultaten. Samenvatting en conclusies. Onderzoeksverantwoording.

Nadere informatie

Voedselverspilling 2017

Voedselverspilling 2017 Voedselverspilling 2017 Voedingscentrum GfK Oktober 2017 1 Achtergrond Jaarlijks gooien shoppers ca. 41 kilo eetbaar voedsel per persoon in de afvalbak. Dat is in totaal bijna 2 miljard. Enerzijds is dit

Nadere informatie

Hoeveel gooit de consument weg, uitgedrukt in euro s?

Hoeveel gooit de consument weg, uitgedrukt in euro s? Feiten en cijfers over verspillen van voedsel door consumenten in 2010 beknopte versie oktober 2012 Afzender van de informatie: Milieu Centraal en het Voedingscentrum, in samenwerking met het PBL Definitie

Nadere informatie

De voedselketenles LES 1 VRAAG: Waarom denk jij dat het erg is dat er soms eten weggegooid wordt?

De voedselketenles LES 1 VRAAG: Waarom denk jij dat het erg is dat er soms eten weggegooid wordt? VRAAG: Waarom denk jij dat het erg is dat er soms eten weggegooid wordt? 1 Hoe denk je dat de aardbeienjam op jouw boterham terecht is gekomen? Wat is er allemaal nodig om die aardbeienjam op jouw boterham

Nadere informatie

VOEDSELVERSPILLING METING 2015

VOEDSELVERSPILLING METING 2015 VOEDSELVERSPILLING METING 2015 Marcel Temminghoff en Gerben van Helden Oktober 2015 GfK 2015 Rapportage Voedselverspilling 2-meting Oktober 2015 1 Inhoudsopgave 1. Achtergrond, doelstelling en leeswijzer

Nadere informatie

Gaan gezond en duurzaam eten hand in hand?

Gaan gezond en duurzaam eten hand in hand? Gaan gezond en duurzaam eten hand in hand? Expert duurzaam eten Corné van Dooren 19 november 2016, VELT, Brussel Missie Het Voedingscentrum informeert consumenten over en stimuleert hen tot een gezonde

Nadere informatie

Verminderen van voedselverspilling

Verminderen van voedselverspilling Verminderen van voedselverspilling Hilke Bos-Brouwers Velt studiedag (Brussel,B) 23 November 2013 Onze missie: Wetenschap met impact Verkennen van de mogelijkheden van de natuur,... Het verbeteren van

Nadere informatie

Nieuwsgierig over voedselverspilling en wat je er zelf aan kan doen?

Nieuwsgierig over voedselverspilling en wat je er zelf aan kan doen? De Wegg oitest HBO Welkom, Leuk dat je meedoet aan deze weggooitest! Met deze weggooitest willen we je meer inzicht geven in wat jij aan voedsel weggooit. De resultaten zullen in de les besproken worden.

Nadere informatie

Slim kopen, koken en bewaren

Slim kopen, koken en bewaren Slim kopen, koken en bewaren Veilig en efficiënt omgaan met je boodschappen mét Bewaarwijzer! 3x slim is 3x winst Als je slim omgaat met je boodschappen, hoef je minder weg te gooien en heb je minder kans

Nadere informatie

VERPAKKINGSGROOTTE & VOEDSELVERSPILLING

VERPAKKINGSGROOTTE & VOEDSELVERSPILLING VERPAKKINGSGROOTTE & VOEDSELVERSPILLING Voedingscentrum GfK april 2015 1 Inhoud 1.Samenvatting en conclusies 2.Onderzoeksresultaten 1. Voedselverspilling en verpakkingsgrootte 2. Houdingen ten opzichte

Nadere informatie

Duurzaamheid in de Schijf van Vijf

Duurzaamheid in de Schijf van Vijf Duurzaamheid in de Schijf van Vijf Expert duurzaam eten Dr.ir. Corné van Dooren @DuurzaamEten Congres Duurzame Voeding, FCInstitute, 19 juni 2018 Disclosure belangen spreker Geen potentiële belangenverstrengeling

Nadere informatie

Duurzaamheidk. Consument zoekt manieren om minder voedsel te verspillen Duurzaamheidkompas meting #13 December 2014

Duurzaamheidk. Consument zoekt manieren om minder voedsel te verspillen Duurzaamheidkompas meting #13 December 2014 Duurzaamheidk mpas Consument zoekt manieren om minder voedsel te verspillen Duurzaamheidkompas meting #13 December 2014 Het Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van een milieu-,

Nadere informatie

De Wegg oitest (V)MBO

De Wegg oitest (V)MBO De Wegg oitest (V)MBO Welkom, Leuk dat je meedoet aan deze weggooitest! Met deze test kom jij erachter hoeveel eten jij weggooit. De test bestaat uit 2 delen: Deel 1: een vragenlijst die je maar 1 keer

Nadere informatie

De beleving van Voedsel, Duurzame voedselproductie & Gezonde productsamenstelling

De beleving van Voedsel, Duurzame voedselproductie & Gezonde productsamenstelling Agriculture Leerarrangement Onderwijsvernieuwingsprogramma Voedsel & Consument De beleving van Voedsel, Duurzame voedselproductie & Gezonde productsamenstelling Delft, Vera van Stokkom 1 Opdracht 1 Wie

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Voedselverspilling, er is genoeg voedsel en voedselspeculatie is immoreel Nederlandse consumenten gooien ieder jaar voor zo n 2,5 miljard aan voedsel weg. Dat is ruim 150 per persoon. Ofwel zo n 50 kilo.

Nadere informatie

Factsheet voedselverspilling bij de consument

Factsheet voedselverspilling bij de consument Factsheet voedselverspilling bij de consument VERSIE: MAART 2014 1. Waarvoor dient dit document? De factsheet is een initiatief van de interdepartementale werkgroep voedselverlies van de Vlaamse overheid

Nadere informatie

Verduurzamen van de voedselconsumptie in Nederland: Waarom, wie en wat?

Verduurzamen van de voedselconsumptie in Nederland: Waarom, wie en wat? Verduurzamen van de voedselconsumptie in Nederland: Waarom, wie en wat? Expert duurzaam eten Corné van Dooren @DuurzaamEten NAV voedingsforum 8 maart 2018 Missie Het Voedingscentrum informeert consumenten

Nadere informatie

Gezond en duurzaam eten Een inspiratiefolder voor mbo-docenten

Gezond en duurzaam eten Een inspiratiefolder voor mbo-docenten Gezond en duurzaam eten Een inspiratiefolder voor mbo-docenten Aan de slag met gezond en duurzaam eten in het MBO De school is dé plek om jongeren bewust te maken van gezond en duurzaam eten. Gezonde

Nadere informatie

Gezond en duurzaam voedsel. Een folder ter inspiratie voor mbo-docenten

Gezond en duurzaam voedsel. Een folder ter inspiratie voor mbo-docenten Gezond en duurzaam voedsel Een folder ter inspiratie voor mbo-docenten Aan de slag met gezond en duurzaam voedsel in het mbo Werken aan gezondheid op school loont. Het draagt bij aan betere schoolprestaties,

Nadere informatie

Samenvatting. Indicatoren voor ecologische effecten hangen sterk met elkaar samen

Samenvatting. Indicatoren voor ecologische effecten hangen sterk met elkaar samen Samenvatting Er bestaan al jaren de zogeheten Richtlijnen voor goede voeding, die beschrijven wat een gezonde voeding inhoudt. Maar in hoeverre is een gezonde voeding ook duurzaam? Daarover gaat dit advies.

Nadere informatie

CHECK DE HOUDBAARHEIDSWIJZER. Over de datum?

CHECK DE HOUDBAARHEIDSWIJZER. Over de datum? VOEDSELVERSPILLING CHECK DE HOUDBAARHEIDSWIJZER Over de datum? Jaarlijks belandt er per Nederlander meer dan 40 kilo voedsel in de vuilnisbak. Een groot deel daarvan is nog prima te eten. Ook door slimmer

Nadere informatie

Jong & Duurzaam. Klimaat Dieet

Jong & Duurzaam. Klimaat Dieet Jong & Duurzaam Klimaat Dieet Wie zijn wij en waarom zijn we hier? Wij zijn Wij zijn Werkgroep Jong & Duurzaam Eefke Wij zijn De jongerenvertegenwoordigers Wij zijn 1. 2. 3. 4. Klimaat dieet Duurzame Kleding

Nadere informatie

Bewegen x vakleerkracht = toekomst 2

Bewegen x vakleerkracht = toekomst 2 Bewegen x vakleerkracht = toekomst 2 Workshop voeding Vincent Verdoorn Fontys Sporthogeschool (Bewegen + voeding) x vakleerkracht = toekomst 2 Workshop voeding Vincent Verdoorn Fontys Sporthogeschool Inhoud

Nadere informatie

G e z o n d e t e n m e t d e Schijf van Vijf

G e z o n d e t e n m e t d e Schijf van Vijf G e z o n d e t e n m e t d e Schijf van Vijf De Schijf van Vijf in het kort Om fit en gezond te leven is het belangrijk om gezond te eten. Gezond eten is samen met voldoende bewegen dé basis voor een

Nadere informatie

Samenvatting. Samenvatting 9

Samenvatting. Samenvatting 9 Samenvatting Voedingsmiddenenbedrijven hebben verschillende manieren om consumenten erop te attenderen dat bepaalde producten goed zouden zijn voor de gezondheid. Sinds enkele jaren worden daar in Nederland

Nadere informatie

Ontdek jouw aanpak Gezond eten met de Schijf van Vijf

Ontdek jouw aanpak Gezond eten met de Schijf van Vijf Ontdek jouw aanpak Gezond eten met de Schijf van Vijf Iedereen vult zijn eigen Schijf van Vijf Je lijf gaat je hele leven mee, daar wil je dus zo goed mogelijk voor zorgen. Maar hoe doe je dat? Als je

Nadere informatie

Menu van de Toekomst: Eiwittransitie

Menu van de Toekomst: Eiwittransitie Menu van de Toekomst: Eiwittransitie kennisspecialist duurzaam eten Corné van Dooren Week van de Akkerbouw, Biddinghuizen, 23 juni 2016 Missie Het Voedingscentrum informeert consumenten over en stimuleert

Nadere informatie

Gezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet

Gezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet Gezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet Waarom eet je eigenlijk? Je krijgt er energie van! Energie heb je nodig alle processen in je lichaam b.v. voor lopen, computeren Maar ook

Nadere informatie

Gezonde basisvoeding met de Schijf van Vijf Factsheet

Gezonde basisvoeding met de Schijf van Vijf Factsheet Voedingscentrum De erkende autoriteit op het gebied van gezond, veilig en duurzaam eten Gezonde basisvoeding met de Schijf van Vijf Factsheet De Schijf van Vijf is het voorlichtingsmodel dat het Voedingscentrum

Nadere informatie

Pak voor de activiteit Hoe eten astronauten? de foto van de etende astronaut uit de bijlage.

Pak voor de activiteit Hoe eten astronauten? de foto van de etende astronaut uit de bijlage. Mensen in de ruimte GROEP 5-6 58 50 minuten 1 en 23 Pak voor de activiteit Hoe eten astronauten? de foto van de etende astronaut uit de bijlage. De leerling: weet dat voedsel in de ruimte gaat zweven weet

Nadere informatie

Inleiding VOOR JE HET WEET, MAAK JE DE LEKKERSTE MAALTIJDEN IN EEN SCHONE EN OPGERUIMDE KEUKEN!

Inleiding VOOR JE HET WEET, MAAK JE DE LEKKERSTE MAALTIJDEN IN EEN SCHONE EN OPGERUIMDE KEUKEN! Inleiding Of je nu een goede kok bent, of nog geen ei kunt bakken, de is een belangrijke plek in je huis. Dit boek vertelt de belangrijkste dingen over thuis koken. Zodat je veilig en gezond eten kunt

Nadere informatie

Nieuwe wegen naar gezonde voeding

Nieuwe wegen naar gezonde voeding Nieuwe wegen naar gezonde voeding 1 Wat eten we en wordt het beter? Matthijs van den Berg Hoofd van het Centrum Voeding, Preventie en Zorg bij het RIVM. 2 Wat eten we en wordt het beter? Matthijs van den

Nadere informatie

Werkboekje. Brood op de plank 2 e Klassen 2012. Dit boekje is van..klas.

Werkboekje. Brood op de plank 2 e Klassen 2012. Dit boekje is van..klas. Werkboekje Brood op de plank 2 e Klassen 2012 Dit boekje is van..klas. WERKEN IN DE BINDELMEERCATERING INLEIDING De komende week zullen jullie gaan werken in de keuken van het Bindelmeer College. Jullie

Nadere informatie

Gezonde recepten avondeten. Gezonde recepten avondeten

Gezonde recepten avondeten. Gezonde recepten avondeten Gezonde recepten Gezonde recepten Vraag jij je ook wel eens af wat gezonde recepten zijn en wat nu gezond is en wat niet? Er zijn zoveel geluiden in voedingsland, dat je soms de weg kwijt kunt raken. Wat

Nadere informatie

THEMA VOEDING Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Bovenbouw vmbo Bovenbouw havo-vwo

THEMA VOEDING Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Bovenbouw vmbo Bovenbouw havo-vwo Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo gezondheid groei De begrippen eten, drinken, snoep, honger, trek, dorst (correct) Uitleggen dat er eten om gezond van te groeien of om te snoepen

Nadere informatie

Voedselverspilling door consumenten Factsheet

Voedselverspilling door consumenten Factsheet Voedingscentrum De erkende autoriteit op het gebied van gezond, veilig en duurzaam eten Voedselverspilling door consumenten Factsheet Het Voedingscentrum informeert consumenten over duurzame voedselkeuzes.

Nadere informatie

Factsheet voedselverspilling bij de consument

Factsheet voedselverspilling bij de consument Factsheet voedselverspilling bij de consument VERSIE: SEPTEMBER 2015 1. Waarvoor dient dit document? De factsheet is een initiatief van de interdepartementale werkgroep voedselverlies van de Vlaamse overheid

Nadere informatie

Lespakket VOEDSELVERSPILLING TE GEBRUIKEN VOOR GROEP 5 T/M 8 (INCLUSIEF VERDIEPINGS MODULE VOOR GROEP 7 EN 8) DUUR LES: 1,5 2 UUR

Lespakket VOEDSELVERSPILLING TE GEBRUIKEN VOOR GROEP 5 T/M 8 (INCLUSIEF VERDIEPINGS MODULE VOOR GROEP 7 EN 8) DUUR LES: 1,5 2 UUR Lespakket VOEDSELVERSPILLING TE GEBRUIKEN VOOR GROEP 5 T/M 8 (INCLUSIEF VERDIEPINGS MODULE VOOR GROEP 7 EN 8) DUUR LES: 1,5 2 UUR 1 COLOFON Dit materiaal is samengesteld door Food Cabinet in opdracht van

Nadere informatie

taalkaart 1 Ik ga op reis en Ik ga op reis en Wat ga je doen? Je leert wat een reisverhaal is. Je schrijft er zelf een.

taalkaart 1 Ik ga op reis en Ik ga op reis en Wat ga je doen? Je leert wat een reisverhaal is. Je schrijft er zelf een. Ik ga op reis en Wat ga je doen? Je leert wat een reisverhaal is. Je schrijft er zelf een. Op verkenning tk taalkaart Ik ga op reis en Lees het verhaal van Aymen. 8 augustus 007 - In het vliegtuig Wat

Nadere informatie

Veilig eten voorkom een voedselinfectie

Veilig eten voorkom een voedselinfectie Veilig eten voorkom een voedselinfectie Elke dag lopen 2.000 Nederlanders een voedselinfectie op. Slechte hygiëne is meestal de oorzaak. Je kunt er flink ziek van worden: denk aan diarree, braken en koorts.

Nadere informatie

2. Schijf van Vijf samengevat

2. Schijf van Vijf samengevat 2. Schijf van Vijf samengevat 2.1 De essentie van de Schijf van Vijf De Schijf van Vijf is het beeldmerk dat laat zien wat gezond eten inhoudt. Het beeldmerk wordt onderbouwd met de Richtlijnen Schijf

Nadere informatie

Het koken en eten mag je zelf doen, maar ik begeleid je daarbij. Stap voor stap.

Het koken en eten mag je zelf doen, maar ik begeleid je daarbij. Stap voor stap. Het koken en eten mag je zelf doen, maar ik begeleid je daarbij. Stap voor stap. EET PALEO 3 Inhoudsopgave Inleiding 6 Mijn Paleo verhaal 8 De 7 stappen in het kort 12 Stap 1 Richt je op de praktijk 14

Nadere informatie

Voedselverspilling LEI Wageningen UR. Anima Ruissen

Voedselverspilling LEI Wageningen UR. Anima Ruissen Voedselverspilling LEI Wageningen UR Anima Ruissen Inhoud - Deel I Introductie Maatschappelijke context Consumenten Omgeving, gedrag, eigen verantwoordelijkheid? De marktplaats Waar ketenpartijen en consumenten

Nadere informatie

Vol verwachting is afgelopen

Vol verwachting is afgelopen Wat is er nieuw aan de Schijf van Vijf? Na een gedegen voorbereiding en hard werken presenteerde het Voedingscentrum op 22 maart de nieuwe Schijf van Vijf. Een belangrijke dag voor diëtisten en andere

Nadere informatie

Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in

Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in LINDA AMMERLAAN KINDERVOEDINGSCOACH Inleiding Wie ben ik? Als moeder van 2 kinderen weet ik hoe lastig het is om in deze tijd je kinderen gezond te laten opgroeien.

Nadere informatie

De rol van zuivel in de wereld Gezond en duurzaam. Stephan Peters NZO

De rol van zuivel in de wereld Gezond en duurzaam. Stephan Peters NZO De rol van zuivel in de wereld Gezond en duurzaam Stephan Peters NZO NZO NEDERLANDSE ZUIVEL ORGANISATIE De branchevereniging van de Nederlandse zuivelindustrie Behartigt belangen van dertien zuivelondernemingen

Nadere informatie

Naam: GEZOND ETEN. Hoe je gezond kan eten zie je in de Schijf van Vijf.In het midden staan de 5 regels hoe je gezond kan eten:

Naam: GEZOND ETEN. Hoe je gezond kan eten zie je in de Schijf van Vijf.In het midden staan de 5 regels hoe je gezond kan eten: Naam: GEZOND ETEN Gezonde voeding zorgt voor een gezond lichaam. Als je daarbij genoeg beweegt blijf je op een gezond gewicht. Daardoor word je minder snel ziek. Hoe je gezond kan eten zie je in de Schijf

Nadere informatie

Dienstverlenende werkzaamheden Les 3

Dienstverlenende werkzaamheden Les 3 Dienstverlenende werkzaamheden Les 3 Wat moet je nu wel eten en wat niet? Waarom wel en waarom niet? Hoe kun je er achter komen wat gezonde keuzes zijn? Eten is voor ons het zelfde als brandstof voor

Nadere informatie

Inhoudsopgave. 5 Inleiding. 85 Energie in balans met de Schijf van Vijf. 7 Gezond eten met de Schijf van Vijf

Inhoudsopgave. 5 Inleiding. 85 Energie in balans met de Schijf van Vijf. 7 Gezond eten met de Schijf van Vijf Inleiding Iedereen weet dat gezond eten goed voor je is. Je voelt je daardoor beter. Daarnaast is het ook belangrijk om een gezond gewicht te krijgen of te houden. Om gezond te kunnen eten, moet je wel

Nadere informatie

Vitaminen en mineralen. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg

Vitaminen en mineralen. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg Vitaminen en mineralen Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Vitaminen 3 Mineralen 4 Voeding 4 Dagelijkse behoefte 4 Wanneer extra vitaminen gebruiken

Nadere informatie

Eten met aandacht. Colofon. Inhoudsopgave. Deze brochure is ontwikkeld op initiatief van: Aandacht voor gezonde voeding 3. Eten met aandacht 4

Eten met aandacht. Colofon. Inhoudsopgave. Deze brochure is ontwikkeld op initiatief van: Aandacht voor gezonde voeding 3. Eten met aandacht 4 Eten met aandacht 1 Eten met aandacht Inhoudsopgave Aandacht voor gezonde voeding 3 Eten met aandacht 4 Aandacht voor jezelf 4 Bewust in de winkel 6 Samen in de keuken 7 Met plezier aan tafel 8 Aandacht

Nadere informatie

Genieten. van lekker eten

Genieten. van lekker eten Genieten van lekker eten Food Connect Passie voor eten Een maaltijd die met liefde is gekookt, dat is elke dag weer een cadeautje. Aan onze maaltijden proef je dat ze met aandacht zijn bereid. We kiezen

Nadere informatie

Voedselverspilling hoog op de agenda Duurzaamheidkompas #5#

Voedselverspilling hoog op de agenda Duurzaamheidkompas #5# Voedselverspilling hoog op de agenda Duurzaamheidkompas #5# Oktober 2010 Inleiding Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van milieu-, klimaat-, voedsel- en economische crises is

Nadere informatie

Eetgedrag en Voedselverspilling. 23/11/2013 Ingrid Hofkens, studiedag Velt Te gebruiken vanaf

Eetgedrag en Voedselverspilling. 23/11/2013 Ingrid Hofkens, studiedag Velt Te gebruiken vanaf Eetgedrag en Voedselverspilling Vraag 1 In een ideale wereld eten we als we honger hebben en we stoppen bij verzadiging. In een ideale wereld kopen we net genoeg voedsel. We kunnen goed inschatten wanneer

Nadere informatie

Lespakket over verantwoorde voeding voor mens, dier en milieu. Lerarenhandleiding Groep 7 & 8

Lespakket over verantwoorde voeding voor mens, dier en milieu. Lerarenhandleiding Groep 7 & 8 Lespakket over verantwoorde voeding voor mens, dier en milieu. Lerarenhandleiding Groep 7 & 8 kunnen de definitie van voeding benoemen. weten wat de vier hoofdbestanddelen van voeding zijn en wat de functie

Nadere informatie

KERN GEZOND KRAMEN GEZONDE VOEDING

KERN GEZOND KRAMEN GEZONDE VOEDING KERN GEZOND KRAMEN GEZONDE VOEDING IN HET KRAAMGEZIN Wie ben ik Gewichtsconsulent met de specialisatie kinderwens, zwangerschap, moederschap en kinderen 0-4 jaar. Maatschappelijk werk achtergrond Wat Voedingsadvies

Nadere informatie

Een gezonde lunch. Een gezonde lunch. Ontbijt en energie

Een gezonde lunch. Een gezonde lunch. Ontbijt en energie Een gezonde lunch Een gezonde lunch Ga met folders van het Voorlichtingsbureau voor de Voeding een gezonde lunch voor jezelf maken. Zoek daarvoor eerst uit wat er precies in een gezonde lunch moet zitten.

Nadere informatie

Sportvoeding. Antwoord op veel gestelde vragen over voeding. Sadia Rodjan Danique Stoop

Sportvoeding. Antwoord op veel gestelde vragen over voeding. Sadia Rodjan Danique Stoop Sportvoeding Antwoord op veel gestelde vragen over voeding Sadia Rodjan Danique Stoop Alles over eten Wanneer eet ik gezond? Gezond eten wordt vaak gezien als het eten van voldoende groente en fruit. Maar

Nadere informatie

Geef kanker. minder kans. eet volop. groente en. fruit

Geef kanker. minder kans. eet volop. groente en. fruit Geef kanker minder kans eet volop groente en fruit Iedereen heeft zo zijn eetgewoonten. De één eet wat meer dan de ander. De één lust graag dit, de ander dat. Vaste eetgewoonten zijn er steeds minder.

Nadere informatie

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over.

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Pre-diabetes Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Wat is pre-diabetes Pre-diabetes is het stadium vóór diabetes (suikerziekte). Het

Nadere informatie

De voedingsdriehoek. Wat en hoe?

De voedingsdriehoek. Wat en hoe? De voedingsdriehoek Wat en hoe? Wat haal je uit de posters Vind je gezonde voeding belangrijk? Ben je op de hoogte van wat gezonde voeding wel en niet is? Vind je van jezelf dat je gezond eet? Gaat gezond

Nadere informatie

duurzaam eten November 2010 Kim Paulussen Marcel Temminghoff

duurzaam eten November 2010 Kim Paulussen Marcel Temminghoff Voeding in 2020 Gezond en duurzaam eten November 2010 Kim Paulussen Marcel Temminghoff 1 Inleiding 2 Resultaten 3 Samenvatting 1 Inleiding Achtergrond en opzet onderzoek Aanleiding: het Voedingscentrum

Nadere informatie

KlasseLunch. Over gezond eten 1. Werkbladen KlasseLunch 2008:

KlasseLunch. Over gezond eten 1. Werkbladen KlasseLunch 2008: Werkbladen 2008: Over gezond eten 1 WAAROM IS GEZOND ETEN BELANGRIJK? Je bent nu in de groei. Je lichaam is nog lang niet klaar. Goed en gezond eten is daarom erg belangrijk. Want alleen dan krijg je voldoende

Nadere informatie

Dienstverlenende werkzaamheden Les 7

Dienstverlenende werkzaamheden Les 7 Dienstverlenende werkzaamheden Les 7 voedingsadvies Julie hebben in les 1 al een voedingsdagboek moeten invullen en in les drie heb je als het goed is geleerd hoe de schijf van vijf werkt. Met deze kennis

Nadere informatie

Sugar Addiction Test

Sugar Addiction Test Sugar Addiction Test Hoe is het gesteld met jouw suikerverslaving? Ontdek het met deze test. SUGARCHALLENGE Is een initiatief van Food & Lifestylecoach Carola van Bemmelen Doe de Sugar Addiction test Ben

Nadere informatie

Koken met kliekjes TIPS OM VOEDSELVERSPILLING TE VOORKOMEN

Koken met kliekjes TIPS OM VOEDSELVERSPILLING TE VOORKOMEN TIPS OM VOEDSELVERSPILLING TE VOORKOMEN Maar liefst 14 procent van al het voedsel dat we kopen, belandt in de afvalbak. Dat is gemiddeld 50 kilo per persoon per jaar. Reinigingsdienst Waardlanden en chefkok

Nadere informatie

Wat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar

Wat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar Wat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar Gezonde leefstijl Ben jij benieuwd hoe je gezond kunt eten? Daar kan de Schijf van Vijf je bij helpen. Door iedere dag producten uit

Nadere informatie

Van afval naar grondstof. Informatie en tips over GFT scheiden

Van afval naar grondstof. Informatie en tips over GFT scheiden Van afval naar grondstof Informatie en tips over GFT scheiden Korte berichten Circulaire economie: Van Afval Naar Grondstof De Rijksoverheid heeft met de gemeente in Nederland afgesproken dat in 2020 maximaal

Nadere informatie

Tijdens deze challenge eet je volgens een vast, uitgebalanceerd schema en combineer je Clean Meals

Tijdens deze challenge eet je volgens een vast, uitgebalanceerd schema en combineer je Clean Meals Clean Meals 21 DAGEn CHALLENGE 3 WEKEN SUPER GEZOND ETEN, GEEN HONGER EN TOCH VET VERBRANDEN. Tijdens deze challenge eet je volgens een vast, uitgebalanceerd schema en combineer je Clean Meals met andere

Nadere informatie

Infofiche 2. De actieve voedingsdriehoek. Doelstellingen

Infofiche 2. De actieve voedingsdriehoek. Doelstellingen Infofiche 2 Doelstellingen De leerlingen kunnen voedingsaanbevelingen interpreteren en toepassen, rekening houdend met verschillende factoren zoals leeftijd en mate van fysieke activiteit. De leerlingen

Nadere informatie

Start 2016 goed met de 21 dagen Clean Meals Challenge. Met dagelijkse online coaching van celebribytrainer Guy van der Reijden.

Start 2016 goed met de 21 dagen Clean Meals Challenge. Met dagelijkse online coaching van celebribytrainer Guy van der Reijden. Start 2016 goed met de 21 dagen Clean Meals Challenge. Clean Meals 21 DAGEn CHALLENGE Doe mee en start op: Maandag 11 januari OF Maandag 18 januari Met dagelijkse online coaching van celebribytrainer Guy

Nadere informatie

Slim kopen, koken en bewaren

Slim kopen, koken en bewaren Slim kopen, koken en bewaren Lekker handig! Als je slim omgaat met je boodschappen, hoef je minder weg te gooien en loop je minder risico op een voedselinfectie. Maar hoe doe je dat, slim bezig zijn? Daar

Nadere informatie

VOORW OORD VOORWOORD. Omwille van de leesbaarheid staat in dit boekje steeds hij, maar je kunt hiervoor natuurlijk ook zij lezen.

VOORW OORD VOORWOORD. Omwille van de leesbaarheid staat in dit boekje steeds hij, maar je kunt hiervoor natuurlijk ook zij lezen. VOORW OORD VOORWOORD Over dit boekje Alles over gezond eten en bewegen met kinderen van 4 tot 18 jaar? Bij de titel van dit boekje vraag je je misschien af wat een kleuter te maken heeft met iemand die

Nadere informatie

Agriculture Voedselverspilling

Agriculture Voedselverspilling Agriculture Voedselverspilling Supermarkt van de toekomst Voedselverspilling? Wat is dat? Wanneer vind jij dat er (meer) sprake is van voedselverspilling 1. Het brood uit de supermarkt dat niet meer vers

Nadere informatie

OPDRACHTKAART DRANKEN

OPDRACHTKAART DRANKEN OPDRACHTKAART DRANKEN Ga naar de afdeling met de sappen, frisdranken en sportdranken. Opdracht 1: Zoek van één soort frisdrank (mét prik) van hetzelfde merk een gewone en de light-versie. Bekijk de ingrediënten:

Nadere informatie

janneke Schuppert diëtistengroep eetid, Alkmaar j.schuppert@eetid.nl

janneke Schuppert diëtistengroep eetid, Alkmaar j.schuppert@eetid.nl Casus CVRM 17 januari en 12 februari 2012 janneke Schuppert diëtistengroep eetid, Alkmaar j.schuppert@eetid.nl Dhr. B. Bikkel: 50 jaar; BMI 30,7 Monteur en sinds 2 jaar getrouwd Houdt niet van dokteren

Nadere informatie

Casus CVRM 17 januari en 12 februari 2012. janneke Schuppert. j.schuppert@eetid.nl

Casus CVRM 17 januari en 12 februari 2012. janneke Schuppert. j.schuppert@eetid.nl Casus CVRM 17 januari en 12 februari 2012 janneke Schuppert diëtistengroep eetid, Alkmaar j.schuppert@eetid.nl Dhr. B. Bikkel: 50 jaar; BMI 30,7 Monteur en sinds 2 jaar getrouwd Houdt niet van dokteren

Nadere informatie

Overgewicht en kinderwens

Overgewicht en kinderwens Overgewicht en kinderwens Overgewicht is een toenemend probleem in onze samenleving. Het altijd en overal beschikbaar zijn van voedsel maakt dat we meer eten dan we nodig hebben. Ook bewegen we minder,

Nadere informatie

Eet gezond, word gezond en val af!

Eet gezond, word gezond en val af! Clean Meals 21 DAGEn CHALLENGE Eet gezond, word gezond en val af! Wetenschappelijk is aangetoond dat de mens in staat is binnen 21 dagen een slechte gewoonte af te leren of juist een goede gewoonte aan

Nadere informatie

Roundtable voedselverspilling

Roundtable voedselverspilling Roundtable voedselverspilling Op maandag 4 april heeft de roundtable: Beperken van voedselverspilling, waarden van voedsel in de keten plaatsgevonden te Ede. Dit in het kader van het programma ketens en

Nadere informatie

Van Richtlijnen Goede Voeding naar de Schijf van Vijf en diëtistenpraktijk Andrea Werkman

Van Richtlijnen Goede Voeding naar de Schijf van Vijf en diëtistenpraktijk Andrea Werkman Van Richtlijnen Goede Voeding naar de Schijf van Vijf en diëtistenpraktijk Andrea Werkman Logischer voor diëtist? Is het logischer geworden door uit te gaan van voedingsmiddelen? De aandacht voor voedingsmiddelen

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 3. Voeding 6. Slaap 22. Houding 30. Naar de dokter 37. Kleding 65. Mode 74. Kleding wassen 77

Inhoud. Voorwoord 3. Voeding 6. Slaap 22. Houding 30. Naar de dokter 37. Kleding 65. Mode 74. Kleding wassen 77 Inhoud Voorwoord 3 Voeding 6 Slaap 22 Houding 30 Naar de dokter 37 Kleding 65 Mode 74 Kleding wassen 77 6 VOEDING Weet wat je eet Je eet elke dag. Alles wat je eet (en drinkt) heet voeding. Is elke voeding

Nadere informatie

Nederlanders en duurzaam voedsel: bijlage

Nederlanders en duurzaam voedsel: bijlage Nederlanders en duurzaam voedsel: bijlage De vragenlijst De enquête is digitaal afgenomen. De rode tekst betreft programmeeraanwijzingen. Intro. De vragen gaan over voeding. Het gaat hierbij om producten

Nadere informatie

Naam: VOEDINGSSTOFFEN Gezond eten en drinken

Naam: VOEDINGSSTOFFEN Gezond eten en drinken Naam: VOEDINGSSTOFFEN Gezond eten en drinken Wat zijn voedingsstoffen Voedingsstoffen zijn stoffen die je nodig hebt om te lopen, te denken enz. Er zijn 6 soorten voedingsstoffen. 1. eiwitten (vlees, peulvruchten.

Nadere informatie

Voedselverspilling. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Voedselverspilling. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. Auteurs Laatst gewijzigd Licentie Webadres Saskia Kamps ; 28 August 2014 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/52795 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

Voedselverspilling door consumenten Factsheet

Voedselverspilling door consumenten Factsheet Voedingscentrum De erkende autoriteit op het gebied van gezond, veilig en duurzaam eten Voedselverspilling door consumenten Factsheet Het Voedingscentrum informeert consumenten over duurzame voedselkeuzes.

Nadere informatie

LESBRIEF NR 1 OPDRACHT 1 FEEST! SAMSAM = 40 JAAR! VOOR GROEP 7 + 8 +

LESBRIEF NR 1 OPDRACHT 1 FEEST! SAMSAM = 40 JAAR! VOOR GROEP 7 + 8 + LESBRIEF NR 1 VOOR GROEP 7 + 8 + DOWNLOAD DEZE LESBRIEF OOK OP SAMSAM.NET Wat is Samsam? Samsam is een cross-mediale methode over wereldburgerschap en kinderrechten. Het doel van Samsam is leerlingen te

Nadere informatie

Voedselverspilling. Uitleg over houdbaarheidsdatum voor bedrijven

Voedselverspilling. Uitleg over houdbaarheidsdatum voor bedrijven Voedselverspilling Uitleg over houdbaarheidsdatum voor bedrijven Voedselverspilling is geen ver-van-mijnbed-show. In de dagelijkse praktijk kunt u zelf de dingen anders doen. Ook in uw bedrijf. Door slim

Nadere informatie

Zelfmanagement. Project. Filmpje IZP 24-2-2014

Zelfmanagement. Project. Filmpje IZP 24-2-2014 Zelfmanagement Agenda: - Ervaring van 1 vd kartrekkers in het project, door Annelies - Filmpje IZP - Casus en zelfmanagement tools, door Ruth Project Ervaringen van Annelies Filmpje IZP Wat gaat goed,

Nadere informatie

Eetgewoonten van schoolkinderen Vragenlijst voor kinderen

Eetgewoonten van schoolkinderen Vragenlijst voor kinderen september 2003 Eetgewoonten van schoolkinderen Vragenlijst voor kinderen 630101 Hoe vul je de vragenlijst in? Beste leerling, Deze vragenlijst gaat over voeding. We willen graag weten hoe je daarover denkt.

Nadere informatie

Willen we een blijvend resultaat, wat meestal een verandering van levensstijl betekent, is dit slechts haalbaar door een gedragsverandering.

Willen we een blijvend resultaat, wat meestal een verandering van levensstijl betekent, is dit slechts haalbaar door een gedragsverandering. 1 Patrick van der Weegen Willen we een blijvend resultaat, wat meestal een verandering van levensstijl betekent, is dit slechts haalbaar door een gedragsverandering. Voordelen structureel sporten 1. beïnvloeding

Nadere informatie

D e f i n i n g s u s t a i n a b l e n u t r i t i o n

D e f i n i n g s u s t a i n a b l e n u t r i t i o n D e f i n i n g s u s t a i n a b l e n u t r i t i o n Hoe komen we tot gezonde en duurzame voedingspatronen? Gerard Kramer Manager Sustainable Nutrition Blonk Consultants Slotdebat It s the food, my

Nadere informatie

Betaalbaar bio in 6 stappen

Betaalbaar bio in 6 stappen Betaalbaar bio in 6 stappen Biologisch eten duur? Veel mensen denken dat biologisch eten niet in hun budget past. Ik heb dat ook heel lang gedacht. Tot ik ontdekte dat je door anders boodschappen te doen

Nadere informatie

Deze brochure is gebaseerd op de NDF Voedingsrichtlijn Diabetes. Lekker. en gezond eten met diabetes

Deze brochure is gebaseerd op de NDF Voedingsrichtlijn Diabetes. Lekker. en gezond eten met diabetes Deze brochure is gebaseerd op de NDF Voedingsrichtlijn Diabetes Lekker en gezond eten met diabetes 3 Gezond eten heeft zin Met diabetes heb je extra veel plezier van gezond eten: je zit lekkerder in je

Nadere informatie

Adviezen voor het meebrengen van eten en drinken

Adviezen voor het meebrengen van eten en drinken Adviezen voor het meebrengen van eten en drinken Adviezen voor het meebrengen van eten en drinken Veilige en gezonde voeding vinden we belangrijk. Daarom besteden we hier veel aandacht aan. In deze brochure

Nadere informatie

Het Thema Voeding is geschreven in nauwe samenwerking met Het Voedingscentrum. De doorlopende leerlijn Voeding heeft als onderlegger gediend.

Het Thema Voeding is geschreven in nauwe samenwerking met Het Voedingscentrum. De doorlopende leerlijn Voeding heeft als onderlegger gediend. Het onderwijs rond het thema voeding is er op gericht dat kinderen en jongeren kiezen voor een meer gezond en duurzaam voedingspatroon. is immers de basis voor gezondheid. heeft een belangrijke rol bij

Nadere informatie

Wat eten we vanavond?

Wat eten we vanavond? 35 35 HOOFDSTUK 3 Wat eten we vanavond? WOORDEN 1 Kies uit: jam school slager boodschappen vegetariër 1 Dorien eet geen vlees. Ze is. 2 Moniek houdt van zoet. Ze eet graag op brood. 3 Johan, ik ga naar

Nadere informatie

niveau 2, 3, 4 thema 5.5

niveau 2, 3, 4 thema 5.5 niveau 2, 3, 4 thema 5.5 Gezonde voeding Inleiding Wanneer eet je gezond? Hoeveel moet ik dagelijks eten? Wat is een goed lichaamsgewicht? Onder- en overgewicht Inleiding Goede voeding levert de dagelijks

Nadere informatie

Voedselverspilling. Wat kun jij er aan doen?

Voedselverspilling. Wat kun jij er aan doen? Voedselverspilling Wat kun jij er aan doen? Van overschot naar smakelijke maaltijd is een uitgave van de Week tegen de Voedselverspilling. Gebruikte bronnen: Voedingscentrum.nl, Wageningen University &

Nadere informatie

SLIM DOE JE ZO! VET VERLIEZEN Door: Eiwitrijkerecepten.nl

SLIM DOE JE ZO! VET VERLIEZEN Door: Eiwitrijkerecepten.nl SLIM VET VERLIEZEN DOE JE ZO! 1.0 Door: Eiwitrijkerecepten.nl Inleiding De meeste mensen die willen afvallen houden het meestal niet lang vol. Gewicht verliezen gaat gemakkelijker als je gemotiveerd bent

Nadere informatie