Het Thema Voeding is geschreven in nauwe samenwerking met Het Voedingscentrum. De doorlopende leerlijn Voeding heeft als onderlegger gediend.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Het Thema Voeding is geschreven in nauwe samenwerking met Het Voedingscentrum. De doorlopende leerlijn Voeding heeft als onderlegger gediend."

Transcriptie

1 Het onderwijs rond het thema voeding is er op gericht dat kinderen en jongeren kiezen voor een meer gezond en duurzaam voedingspatroon. is immers de basis voor gezondheid. heeft een belangrijke rol bij het opgroeien en ontwikkelen. Niet alle voedingskeuzes zijn echter gezond en dat vertaalt zich steeds vaker naar ongezond lichaamsgewicht. Gezond eten is een uitdaging in de huidige maatschappij waar aanbod en keuze overdadig zijn. Het is van belang dat kinderen en jongeren weten wanneer ze gezond en minder gezond kiezen en dat ze gebruik maken van de handvatten voor het maken van gezonde keuzes. Een ander aspect van het thema voeding is de vraag: 'Waar komt ons voedsel eigenlijk vandaan?' Steeds minder kinderen en jongeren weten welke processen er nodig zijn om uiteindelijk te kunnen eten. Hoe komt een duurzame voedselproductie tot stand? Hoe is de kwaliteit van ons voedsel? Om voedselveiligheid te kunnen garanderen zijn kinderen en jongeren zelf aan zet. Eten is beleven en vraagt om vaardigheden als eten bereiden en eten bewaren. Eten en eetgewoonten zijn cultureel gebonden. Eetculturen versmelten, maar blijven ook gescheiden door bijvoorbeeld levensovertuiging, cultuur of religie. Allemaal onderwerpen die in het thema aan de orde komen. Het Thema kent drie kernen: en Gezondheid Voedselkwaliteit Eten kopen, bereiden, beleven Het Thema is geschreven in nauwe samenwerking met Het scentrum. De doorlopende leerlijn heeft als onderlegger gediend. Bron: 1

2 en gezondheid en gezondheid is een basis voor gezondheid. Daarbij hoort het hanteren van een verantwoord voedingspatroon, gebaseerd op de aanbevolen hoeveelheid voedingsmiddelen per dag. Dat gaat uit van een energiebalans tussen inname van voedsel en bewegen (actieve leefstijl), met als resultaat een gezond gewicht. Kinderen en jongeren kennen de belangrijkste functies van voedingsstoffen en voedingsmiddelen en kunnen de begrippen variatie en aanbevolen hoeveelheden voedingsmiddelen hanteren. Subkernen van de kern en gezondheid zijn: en groei Functies van voeding en lichaamsgewicht Bron: 2

3 en gezondheid en groei 0-4 jaar Correct hanteren van de begrippen eten, drinken, snoep, honger, trek, dorst groep 1-2 Verschil maken tussen eten om gezond van te groeien of om te snoepen / snacken Benoemen van verschillende eetmomenten Uitleggen dat je genoeg moet drinken Uitleggen dat je beter water kunt drinken dan drinken met veel suiker Kunnen uitleggen wat basisvoedsel is en wat niet Variatie aanbrengen in en tussen de groepen van de 'Schijf van Vijf' Gezonde alternatieven bedenken voor minder gezonde onderdelen van maaltijden of extra's Verschil aangeven tussen voedingsmiddelen en voedingsstoffen Eigen voedingspatroon inschatten ten aanzien van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid per dag en de richtlijnen van de schijf van vijf VO onderbouw De relatie benoemen tussen een gevarieerd voedingspatroon en gezondheidseffecten Relatie aangeven van te veel vet, suiker, energie en te weinig vezels met welvaartziekten zoals overgewicht Eigen normen ten aanzien van een gezonde voeding ontwikkelen in relatie tot de Schijf van Vijf Gezonde maaltijdpatronen aangeven Gevolgen benoemen van gezonde en ongezonde voedingsgewoonten op korte en lange termijn Beschrijven van lijngedrag in relatie tot onregelmatig eten; inname en verbruik in relatie tot overgewicht en extreem, lijnen uitleggen Juiste informatie opzoeken over gezonde voeding Gevolgen benoemen van gezonde en ongezonde voedingsgewoonten op korte en lange termijn Beschrijven van lijngedrag in relatie tot onregelmatig eten; inname en verbruik in relatie tot overgewicht, obesitas en extreem, lijnen uitleggen Juiste informatie opzoeken over gezonde voeding Gevolgen benoemen van gezonde en ongezonde voedingsgewoonten op korte en lange termijn Beschrijven van lijngedrag in relatie tot onregelmatig eten; inname en verbruik in relatie tot overgewicht, obesitas en extreem, lijnen uitleggen Juiste informatie opzoeken over gezonde voeding Bron: 3

4 en gezondheid Gevolgen benoemen van gezonde en ongezonde voedingsgewoonten op korte en lange termijn Beschrijven van lijngedrag in relatie tot onregelmatig eten; inname en verbruik in relatie tot overgewicht, obesitas en extreem, lijnen uitleggen Juiste informatie opzoeken over gezonde voeding Bron: 4

5 en gezondheid Functies van voeding 0-4 jaar - groep 1-2 Verschillende voedingsmiddelen die bijdragen aan gezondheid: de basisvoedingsmiddelen in hoofdgroepen benoemen Aangeven dat eten, drinken en groeien met elkaar te maken hebben. Benoemen van de vijf hoofdgroepen binnen de schijf van vijf Uitleggen welke functie voedingsstoffen hebben in het lichaam Benoemen van voedingsmiddelen in de Schijf van Vijf Toepassen van de zeven eetmomenten Verschillende functies van voedingsstoffen benoemen Benoemen van hoofdtaken per voedingsstof en deze verbinden aan voedingsmiddelen Dagelijks eten verbinden met het biologisch concept van spijsvertering en stofwisseling VO onderbouw De belangrijkste bronnen van eiwitten, koolhydraten, vetten, vezels, vitamine C, ijzer en kalk noemen Variatie benoemen in het eigen eetpatroon Dagelijks eten verbinden met het biologisch concept van spijsvertering en stofwisseling Bron: 5

6 en gezondheid en lichaamsgewicht 0-4 jaar - groep Het schatten van de juiste hoeveelheden basisvoedingsmiddelen voor eigen leeftijdsgroep Uitleggen dat voedselbehoefte afhankelijk is van lengte, gewicht en activiteit Uitleggen dat je een bepaalde hoeveelheid basisvoedsel (eten en drinken) nodig hebt per dag voor de voedingsstoffen en dat de rest extra is Eigen inname van frisdrank, energydrankjes en limonade inschatten Eigen inname van zoete en vette extra's inschatten Inschatting maken van eigen eet- en beweegpatroon Beseffen dat energieopname en -verbruik in evenwicht horen te zijn VO onderbouw Reflecteren op aanbevelingen voor eigen leeftijd, situatie en activiteitenpatroon Eigen lichaamsbeeld en dat van anderen respecteren Herkennen van dikmakers zoals energydranken en snacks Berekenen van Kcal/KJ van voedingsmiddelen en lichamelijke activiteiten in relatie tot de eigen leefstijl Reflecteren op aanbevelingen voor eigen leeftijd, situatie en activiteitenpatroon Omgevingsfactoren herkennen die invloed hebben op (te) veel eten en (te) weinig bewegen Berekenen van Kcal/KJ van voedingsmiddelen en lichamelijke activiteiten in relatie tot de eigen leefstijl Reflecteren op aanbevelingen voor eigen leeftijd, situatie en activiteitenpatroon Omgevingsfactoren herkennen die invloed hebben op (te) veel eten en (te) weinig bewegen Berekenen van Kcal/KJ van voedingsmiddelen en lichamelijke activiteiten in relatie tot de eigen leefstijl Reflecteren op aanbevelingen voor eigen leeftijd, situatie en activiteitenpatroon Eigen keuzes maken over de relatie voeding en bewegen, mede in relatie tot het eigen type werk Berekenen van Kcal/KJ van voedingsmiddelen en lichamelijke activiteiten in relatie tot de eigen leefstijl Bron: 6

7 en gezondheid Reflecteren op aanbevelingen voor eigen leeftijd, situatie en activiteitenpatroon Eigen keuzes maken over de relatie voeding en bewegen, mede in relatie tot het eigen type werk Berekenen van Kcal/KJ van voedingsmiddelen en lichamelijke activiteiten in relatie tot de eigen leefstijl Bron: 7

8 Voedselkwaliteit Voedselkwaliteit Kinderen en jongeren kunnen de indicatoren voor kwaliteit van voedsel beoordelen. Indicatoren zijn duurzaamheidseisen, manieren van productie en bewerking van voedsel, voedselveiligheid, wettelijke voorschriften en houdbaarheidsadviezen. Deze indicatoren kunnen kinderen en jongeren lezen aan de hand van bijgevoegde etiketten. Kinderen en jongeren kunnen de invloed van voedsel op zichzelf en hun omgeving uitleggen aan de hand van deze indicatoren. Subkernen van de kern Voedselkwaliteit zijn: Eten en duurzaamheid Voedselveiligheid Voedselproductie en bewerking Etiketten Bron: 8

9 Voedselkwaliteit Eten en duurzaamheid 0-4 jaar - groep Het besef over herkomst van voedingsmiddelen Een voedselproductieketen in stappen onderzoeken Onderscheiden van reguliere en duurzame productiemethodes VO onderbouw Analyseren wat productie, verwerking en bereiding van voedsel kost aan energie en wat het verschil is per product Alternatieven aangeven voor producten met grote klimaatbelasting Reflecteren op eigen verspillingsgedrag Reflecteren op eigen voedselkeuze en de gevolgen voor de wereldproductie Reflecteren op eigen verspillingsgedrag Reflecteren op eigen voedselkeuze en de gevolgen voor de wereldproductie Reflecteren op eigen verspillingsgedrag Reflecteren op eigen voedselkeuze en de gevolgen voor de wereldproductie Reflecteren op eigen verspillingsgedrag Het afwegen van bewuste keuzes over duurzaam gedrag in thuissituatie, school en werk Reflecteren op eigen voedselkeuze en de gevolgen voor de wereldproductie Reflecteren op eigen verspillingsgedrag Het afwegen van bewuste keuzes over duurzaam gedrag in thuissituatie, school en werk Bron: 9

10 Voedselkwaliteit Voedselveiligheid 0-4 jaar Handen wassen voordat je gaat eten groep 1-2 Aangeven wat er in de koelkast moet worden bewaard en wat niet Handen wassen voordat je gaat eten Fruit en groenten wassen Op hoofdlijnen risico's in de keuken benoemen Aangeven hoe snel vers voedsel bederft Beschrijven van functie van verpakken van voedsel Benoemen van hygiëne-aspecten in de keuken Benoemen van manieren om voedsel te bewaren VO onderbouw Benoemen wat nodig is om voedsel houdbaar te maken en voedselbederf te voorkomen Uitleggen waarom voedsel bederft Benoemen wat nodig is om voedsel houdbaar te maken en voedselbederf te voorkomen Uitleggen waarom voedsel bederft Benoemen wat nodig is om voedsel houdbaar te maken en voedselbederf te voorkomen Alternatieven geven voor slim kopen, slim bereiden en slim bewaren van voedsel Alternatieven geven voor slim kopen, slim bereiden en slim bewaren van voedsel Bron: 10

11 Voedselkwaliteit Voedselproductie en bewerking 0-4 jaar De groei van planten die voedsel geven in hun natuurlijke omgeving volgen groep 1-2 De groei van planten die voedsel geven in hun natuurlijke omgeving volgen, bijvoorbeeld in de schooltuin Basisproducten van planten zoals groenten, fruit, brood en drinken rubriceren Benoemen van verschillende soorten voedselbewerking De groei van planten en voedselproductie beschrijven in relatie tot seizoenen Bewerkte en niet bewerkte producten onderscheiden Een aantal toevoegingen en bestrijdingsmiddelen herkennen en benoemen waarom ze worden gebruikt bij voedselproductie VO onderbouw Voor- en nadelen van toevoegingen aan voedsel of gebruikte bestrijdingsmiddelen aangeven Invloed van bewerking van voedsel op voedingswaarde aangeven Voorbeelden noemen van de productie van voedsel in Europa en de rest van de wereld Voor- en nadelen benoemen van biotechnologie, gangbare en biologische producten Voorbeelden geven van de rol van de voedselindustrie op de kwaliteit van voedsel Voorbeelden noemen van de productie van voedsel in Europa en de rest van de wereld Voorbeelden geven van de rol van de voedselindustrie op de kwaliteit van voedsel Voor- en nadelen benoemen van biotechnologie, gangbare en biologische producten Voorbeelden noemen van de productie van voedsel in Europa en de rest van de wereld Voorbeelden geven van de rol van de voedselindustrie op de kwaliteit van voedsel Voorbeelden noemen van de productie van voedsel in Europa en de rest van de wereld Voorbeelden geven van de rol van de voedselindustrie op de kwaliteit van voedsel Bron: 11

12 Voedselkwaliteit Etiketten 0-4 jaar - groep 1-2 Aangeven wat er in de koelkast moet worden bewaard en wat niet Handen wassen voordat je gaat eten Fruit en groenten wassen Op hoofdlijnen risico's in de keuken benoemen Houdbaarheidsdatum op etiket gebruiken Bewaarvoorschriften gebruiken Herkomst benoemen vanaf een verpakking VO onderbouw Bewaarvoorschriften toepassen Herkomst benoemen vanaf een verpakking Omgaan met verpakkingen swaarde en ingrediëntendeclaratie van etiketten gebruiken Herkennen van keurmerken swaarde en ingrediëntendeclaratie van etiketten gebruiken Herkennen van keurmerken Informatie van etiketten toepassen Informatie van etiketten toepassen Bron: 12

13 Eten kopen, bereiden, beleven Eten kopen, bereiden, beleven Kinderen en jongeren leren het proces van voorbereiden op inkopen, het kopen van voedingsmiddelen om daarmee voedsel te bereiden. Na eigen onderzoek kunnen kinderen en jongeren afwegen wat in dit proces van belang is. Naast het beleven van eten, leren ze ook omgaan met dilemma's in het proces van kopen, bereiden en afruimen. Kinderen en jongeren doen kennis op over sociale en culturele verschillen rondom eten en maken daarin respectvolle keuzes. De kern Eten kopen, bereiden en beleven bestaat uit de volgende subkernen: Eetgewoonten Voedsel kopen Vergelijkend warenonderzoek Eten bereiden Sociale aspecten van eten Culturele aspecten van eten Bron: 13

14 Eten kopen, bereiden, beleven Eetgewoonten 0-4 jaar Eetgewoonten onder woorden brengen groep 1-2 Benoemen van eigen eetgewoonten Bewust van eetmomenten en invloed op gebit Benoemen van eigen eetgewoonten Eetgewoonten onderzoeken Eigen mening geven over een gezond eetpatroon VO onderbouw Eetgewoonten onderzoeken Vergelijken van eetpatronen van anderen in de omgeving met eigen eetpatroon Zich bewust zijn van veranderingen in eigen smaakperceptie Analyseren van eigen voedingspatroon en vergelijken met dat van anderen Eigen voedselkeuzes maken Analyseren van eigen voedingspatroon en vergelijken met dat van anderen Eigen voedselkeuzes maken Analyseren van eigen voedingspatroon en vergelijken met dat van anderen Eigen voedselkeuzes maken Eigen voedselketen in kaart brengen Voorbeelden geven van het gebruik van voeding in relatie tot toekomstige beroepspraktijk Analyseren van eigen voedingspatroon en vergelijken met dat van anderen Eigen voedselkeuzes maken Eigen voedselketen in kaart brengen Voorbeelden geven van het gebruik van voeding in relatie tot toekomstige beroepspraktijk Bron: 14

15 Eten kopen, bereiden, beleven Voedsel kopen 0-4 jaar - groep Beperkt en gericht inkopen doen Boodschappenlijst maken en inkopen doen VO onderbouw Hoeveelheden berekenen, boodschappenlijst maken en inkopen doen met een budget Hoeveelheden berekenen, boodschappenlijst maken en inkopen doen met een budget Hoeveelheden berekenen, boodschappenlijst maken en inkopen doen met een budget Hoeveelheden berekenen, boodschappenlijst maken en inkopen doen met een budget Hoeveelheden berekenen, boodschappenlijst maken en inkopen doen met een budget Bron: 15

16 Eten kopen, bereiden, beleven Vergelijkend warenonderzoek 0-4 jaar Dagelijks te gebruiken voedingsmiddelen herkennen in de winkel groep 1-2 Benoemen welke producten in welke soorten winkels verkocht worden Het nut van reclame uitleggen Verse producten met kant- en klare vergelijken op smaak en prijs Mening geven over de invloed van reclame (op televisie, in folders of in de winkel) op eigen eetgedrag VO onderbouw Keurmerken benoemen Producten met keurmerken in de winkel herkennen Vergelijkend warenonderzoek uitvoeren in de winkel Reclame analyseren Kosten van voedingsmiddelen vergelijken Betrouwbare bronnen kiezen voor informatie over eten, drinken en gezondheid Keurmerken benoemen Producten met keurmerken in de winkel herkennen Vergelijkend warenonderzoek uitvoeren in de winkel Reclame analyseren Kosten van voedingsmiddelen vergelijken Betrouwbare bronnen kiezen voor informatie over eten, drinken en gezondheid Keurmerken benoemen Producten met keurmerken in de winkel herkennen Vergelijkend warenonderzoek uitvoeren in de winkel Reclame analyseren Kosten van voedingsmiddelen vergelijken Betrouwbare bronnen kiezen voor informatie over eten, drinken en gezondheid Keurmerken benoemen Producten met keurmerken in de winkel herkennen Vergelijkend warenonderzoek uitvoeren in de winkel Reclame analyseren Bron: 16

17 Eten kopen, bereiden, beleven Kosten van voedingsmiddelen vergelijken Betrouwbare bronnen kiezen voor informatie over eten, drinken en gezondheid Keurmerken benoemen Producten met keurmerken in de winkel herkennen Vergelijkend warenonderzoek uitvoeren in de winkel Reclame analyseren Bron: 17

18 Eten kopen, bereiden, beleven Eten bereiden 0-4 jaar - groep 1-2 Spelenderwijze toepassen van eenvoudige bereidingstechnieken zoals snijden, kneden, malen en zeven Eenvoudige gerechten bereiden, zoals een lunch Gebruiken van een eenvoudig recept Beheersen van eenvoudige bereidingstechnieken zoals wassen, schillen, snijden, smeren, bakken, koken VO onderbouw Eenvoudige maaltijden voor zichzelf bereiden Hygiënisch werken bij voedselbereiding Verschillende bereidingstechnieken toepassen, zoals bakken, braden, koken en stoven Juiste hoeveelheden afwegen Verschillende bereidingstechnieken toepassen, zoals bakken, braden, koken en stoven Juiste hoeveelheden afwegen Voedsel bereiden op een manier dat er weinig afval en restjes zijn Verschillende bereidingstechnieken toepassen Juiste hoeveelheden kunnen afwegen Voedsel bereiden op een manier dat er weinig afval en restjes zijn Verschillende bereidingstechnieken toepassen Juiste hoeveelheden kunnen afwegen Bron: 18

19 Eten kopen, bereiden, beleven Sociale aspecten van eten 0-4 jaar Plezier beleven aan samen eten met anderen Rekening houden met anderen die een speciaal dieet (moeten) volgen groep 1-2 Plezier beleven aan samen eten met anderen Geur- en smaakbeleving ontwikkelen Rekening houden met anderen die een speciaal dieet (moeten) volgen Aan tafel eten Plezier beleven aan samen eten met anderen Verschillende soorten van een product (bewerkt/ onbewerkt) proeven en vergelijken Bewust zijn van smaakvervlakking als gevolg van veel zoet en hartig eten Rekening houden met anderen die een speciaal dieet (moeten) volgen Plezier beleven aan samen eten met anderen Trends in voedsel analyseren Bewust zijn van smaakvervlakking als gevolg van veel zoet en hartig eten Herkennen van sociale druk wat betreft samen eten Rekening houden met anderen die een speciaal dieet (moeten) volgen VO onderbouw Plezier beleven aan samen eten met anderen Herkennen van voor- en nadelen van trendy voedsel Voorbeelden geven van emotionele triggers voor eten Eigen eetgedrag ten opzichte van anderen analyseren Rekening houden met anderen die een speciaal dieet (moeten) volgen Plezier beleven aan samen eten en koken met anderen Herkennen van voor- en nadelen van trendy voedsel Voorbeelden geven van emotionele triggers voor eten Beargumenteren van voedselkeuze bij feestelijke gelegenheden (wel of niet eten, ingaan tegen de verwachting) Rekening houden met anderen die een speciaal dieet (moeten) volgen Plezier beleven aan samen eten en koken met anderen Herkennen van voor- en nadelen van trendy voedsel Voorbeelden geven van emotionele triggers voor eten Beargumenteren van voedselkeuze bij feestelijke gelegenheden (wel of niet eten, ingaan tegen de verwachting) Rekening houden met anderen die een speciaal dieet (moeten) volgen Plezier beleven aan koken voor anderen Beargumenteren van voedselkeuze bij feestelijke gelegenheden (waarin je niet eet, terwijl het wel van je wordt verwacht) Rekening houden met anderen die een speciaal dieet (moeten) volgen Bron: 19

20 Eten kopen, bereiden, beleven Plezier beleven aan koken voor anderen Beargumenteren van voedselkeuze bij feestelijke gelegenheden (waarin je niet eet, terwijl het wel van je wordt verwacht) Rekening houden met anderen die een speciaal dieet (moeten) volgen Bron: 20

21 Eten kopen, bereiden, beleven Culturele aspecten van eten 0-4 jaar - groep 1-2 Verschillen in eet- en drinkgewoonten en tafelmanieren thuis en bij anderen herkennen Voorbeelden noemen van speciaal voedsel bij speciale gelegenheden Verschillen herkennen in levensovertuiging in relatie tot eetgewoonten Nederlandse tradities benoemen rondom eten Vergelijken van voedingsgewoonten in relatie tot feestelijkheden bij verschillende (sub)culturen VO onderbouw Voedseltrends herkennen in eigen leeftijdsgroep en andere culturele groepen Voorbeelden geven van gezond en duurzaam eten in relatie tot vegetarisch, koosjer, halal en biologisch Respectvol omgaan met verschillende culturele uitingen rondom voeding Voorbeelden geven van gezond en duurzaam eten in relatie tot vegetarisch, koosjer, halal en biologisch Respectvol omgaan met verschillende culturele uitingen rondom voeding Voorbeelden geven van gezond en duurzaam eten in relatie tot vegetarisch, koosjer, halal en biologisch Respectvol omgaan met verschillende culturele uitingen rondom voeding Voorbeelden geven van gezond en duurzaam eten in relatie tot vegetarisch, koosjer, halal en biologisch Respectvol omgaan met verschillende culturele uitingen rondom voeding Bron: 21

THEMA VOEDING Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Bovenbouw vmbo Bovenbouw havo-vwo

THEMA VOEDING Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Bovenbouw vmbo Bovenbouw havo-vwo Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo gezondheid groei De begrippen eten, drinken, snoep, honger, trek, dorst (correct) Uitleggen dat er eten om gezond van te groeien of om te snoepen

Nadere informatie

THEMA KERN SUBKERN INHOUDEN DIT DOEN WIJ AL DIT WILLEN WIJ DOEN SEO

THEMA KERN SUBKERN INHOUDEN DIT DOEN WIJ AL DIT WILLEN WIJ DOEN SEO SEO Zelf Gevoelens Beschrijven welke gevoelens ik ervaar. Beschrijven welke gevoelens ik wel en niet begrijp. Omgaan met gevoelens en beschrijven hoe mijn reactie op gevoelens afhangt van het soort gevoel

Nadere informatie

Levensfase 4-6 jaar, groep 1 en 2

Levensfase 4-6 jaar, groep 1 en 2 Levensfase 4-6 jaar, groep 1 en 2 Levensfase 4-6 jaar, groep 1 en 2 Een kleuter is een kind van ongeveer 4 tot 6 jaar en gaat normaliter naar groep 1 en 2 van het primair onderwijs. De kleutertijd is een

Nadere informatie

THEMA KERN SUBKERN INHOUDEN DIT DOEN WIJ AL DIT WILLEN WIJ DOEN SEO

THEMA KERN SUBKERN INHOUDEN DIT DOEN WIJ AL DIT WILLEN WIJ DOEN SEO SEO Zelf Gevoelens Beschrijven welke gevoelens ik ervaar Beschrijven welke gevoelens ik wel en niet begrijp Omgaan met gevoelens en beschrijven hoe mijn reactie op gevoelens afhangt van het soort gevoel

Nadere informatie

Levensfase 12-14 jaar, klas 1 en 2

Levensfase 12-14 jaar, klas 1 en 2 Levensfase 12-14 jaar, klas 1 en 2 Levensfase 12-14 jaar, klas 1 en 2 In de onderbouw van het voortgezet onderwijs raken jongeren steeds meer in de puberteit. In de puberteit vinden snelle veranderingen

Nadere informatie

De voedingsdriehoek. Wat en hoe?

De voedingsdriehoek. Wat en hoe? De voedingsdriehoek Wat en hoe? Wat haal je uit de posters Vind je gezonde voeding belangrijk? Ben je op de hoogte van wat gezonde voeding wel en niet is? Vind je van jezelf dat je gezond eet? Gaat gezond

Nadere informatie

THEMA KERN SUBKERN INHOUDEN DIT DOEN WIJ AL DIT WILLEN WIJ DOEN SEO

THEMA KERN SUBKERN INHOUDEN DIT DOEN WIJ AL DIT WILLEN WIJ DOEN SEO SEO Zelf Gevoelens Uitleggen welke gevoelens ik ervaar Omgaan met gevoelens en beschrijven dat er een verband bestaat tussen de manier waarop ik een gevoel ervaar en de manier waarop ik hierop reageer

Nadere informatie

Levensfase 10-12 jaar, groep 7-8

Levensfase 10-12 jaar, groep 7-8 Levensfase 10-12 jaar, groep 7-8 Levensfase 10-12 jaar, groep 7-8 Ook in de laatste fase van het primair onderwijs, groep 7 en 8, wordt een kind schoolkind genoemd. Doordat de puberteit in deze periode

Nadere informatie

Levensfase 17-21/24 jaar, hbo-wo

Levensfase 17-21/24 jaar, hbo-wo In deze levensfase worden jongeren volwassen. Biologisch gezien is iemand volwassen als hij of zij lichamelijk volgroeid is. Psychologisch is iemand volwassen wanneer hij of zij een stabiele identiteit

Nadere informatie

VOEDINGSLESSEN BASISSCHOOL DE REGENBOOG LEKKER GEZOND ETEN

VOEDINGSLESSEN BASISSCHOOL DE REGENBOOG LEKKER GEZOND ETEN VOEDINGSLESSEN BASISSCHOOL DE REGENBOOG LEKKER GEZOND ETEN VOEDINGSLESSEN BASISSCHOOL DE REGENBOOG Brede ontwikkeling is een van de uitgangspunten van het onderwijs op basisschool de Regenboog. Voorlichting

Nadere informatie

Levensfase 6-10 jaar, groep 3 tot en met 6

Levensfase 6-10 jaar, groep 3 tot en met 6 Levensfase 6-10 jaar, groep 3 t/m 6 Levensfase 6-10 jaar, groep 3 tot en met 6 Gedurende deze levensfase worden kinderen schoolkind genoemd. In de leeftijd van 6-10 jaar zitten kinderen in groep 3 tot

Nadere informatie

Smaaklessen. Smaak en eten in het basisonderwijs. Hante Meester Marlies Regelink. 17 oktober 2007

Smaaklessen. Smaak en eten in het basisonderwijs. Hante Meester Marlies Regelink. 17 oktober 2007 Smaaklessen Smaak en eten in het basisonderwijs Hante Meester Marlies Regelink 17 oktober 2007 Inhoud presentatie Deel 1: Waarom Smaaklessen? Wat is Smaaklessen? Hoe werkt Smaaklessen? Wie zijn betrokken?

Nadere informatie

Levensfase 14-16 jaar, klas 3 en 4 vmbo

Levensfase 14-16 jaar, klas 3 en 4 vmbo In de bovenbouw van het vmbo zijn jongeren tussen de 14 en 16/17 jaar. Veel jongens zitten in deze periode nog volop in de groei. De meeste meisjes zijn aan het einde van deze periode volgroeid. De volwassen

Nadere informatie

Levensfase 16-20/23 jaar, mbo

Levensfase 16-20/23 jaar, mbo In deze levensfase worden jongeren volwassen. Biologisch gezien is iemand volwassen als hij of zij lichamelijk volgroeid is. Psychologisch is iemand volwassen wanneer hij of zij een stabiele identiteit

Nadere informatie

Dienstverlenende werkzaamheden Les 7

Dienstverlenende werkzaamheden Les 7 Dienstverlenende werkzaamheden Les 7 voedingsadvies Julie hebben in les 1 al een voedingsdagboek moeten invullen en in les drie heb je als het goed is geleerd hoe de schijf van vijf werkt. Met deze kennis

Nadere informatie

THEMA KERN SUBKERN INHOUDEN DIT DOEN WIJ AL DIT WILLEN WIJ DOEN SEO

THEMA KERN SUBKERN INHOUDEN DIT DOEN WIJ AL DIT WILLEN WIJ DOEN SEO SEO Zelf Gevoelens Eenvoudige en complexe gevoelens herkennen en benoemen Uitleggen hoe gevoelens en reacties kunnen verschillen per situatie Omgaan met gevoelens en uitleggen dat er een verband bestaat

Nadere informatie

Levensfase 14-17/18 jaar, klas 3-5 havo, klas 3-6 vwo

Levensfase 14-17/18 jaar, klas 3-5 havo, klas 3-6 vwo In de bovenbouw van havo en vwo zijn jongeren tussen de 14 en 17/19 jaar. Veel jongens zitten in deze periode nog volop in de groei. De meeste meisjes zijn aan het einde van deze periode volgroeid. De

Nadere informatie

Voedingsbeleid Kinderdagverblijf Kiekeboe 2015

Voedingsbeleid Kinderdagverblijf Kiekeboe 2015 Ons voedingsbeleid Inleiding Gezond zijn en blijven begint onder andere met voeding. Gezond eten betekent: gevarieerd en niet te veel. Een gezond voedingspatroon is een voedingspatroon waarmee problemen

Nadere informatie

Voedingsbeleid. Niels Donders De Sportanen

Voedingsbeleid. Niels Donders De Sportanen 2019 Voedingsbeleid Niels Donders De Sportanen 1-1-2019 INLEIDING 2 1.1 Waarom een voedingsplan 2 1.2 Gezond voedingsaanbod 2 1.2.1 Gezond eten met de schijf van vijf 3 1.2.2 Vaste en rustige eetmomenten

Nadere informatie

THEMA KERN SUBKERN INHOUDEN DIT DOEN WIJ AL DIT WILLEN WIJ DOEN SEO

THEMA KERN SUBKERN INHOUDEN DIT DOEN WIJ AL DIT WILLEN WIJ DOEN SEO SEO Zelf Gevoelens Uitleggen welke invloed gevoelens hebben op mijn functioneren Omgaan met gevoelens en uitleggen dat er een verband bestaat tussen de manier waarop ik een gevoel ervaar en de manier waarop

Nadere informatie

2. Schijf van Vijf samengevat

2. Schijf van Vijf samengevat 2. Schijf van Vijf samengevat 2.1 De essentie van de Schijf van Vijf De Schijf van Vijf is het beeldmerk dat laat zien wat gezond eten inhoudt. Het beeldmerk wordt onderbouwd met de Richtlijnen Schijf

Nadere informatie

Werkboekje. Brood op de plank 2 e Klassen 2012. Dit boekje is van..klas.

Werkboekje. Brood op de plank 2 e Klassen 2012. Dit boekje is van..klas. Werkboekje Brood op de plank 2 e Klassen 2012 Dit boekje is van..klas. WERKEN IN DE BINDELMEERCATERING INLEIDING De komende week zullen jullie gaan werken in de keuken van het Bindelmeer College. Jullie

Nadere informatie

THEMA KERN SUBKERN INHOUDEN DIT DOEN WIJ AL DIT WILLEN WIJ DOEN SEO

THEMA KERN SUBKERN INHOUDEN DIT DOEN WIJ AL DIT WILLEN WIJ DOEN SEO SEO Zelf Gevoelens Uitleggen welke invloed gevoelens hebben op mijn functioneren Omgaan met gevoelens en uitleggen dat er een verband bestaat tussen de manier waarop ik een gevoel ervaar en de manier waarop

Nadere informatie

WAT ETEN WE VANDAAG? 1 Waarom moet je eten?

WAT ETEN WE VANDAAG? 1 Waarom moet je eten? WAT ETEN WE VANDAAG? 1 Waarom moet je eten? Alles wat je eet en drinkt noemen we voedingsmiddelen. Voorbeelden hiervan zijn: brood, boter, groenten en vlees. In voedingsmiddelen zitten voedingsstoffen:

Nadere informatie

Communicatie: welke vragen heeft de cliënt en welke informatie kan de diëtist verstrekken. Berdien van Wezel, diëtist Juni 2017

Communicatie: welke vragen heeft de cliënt en welke informatie kan de diëtist verstrekken. Berdien van Wezel, diëtist Juni 2017 Communicatie: welke vragen heeft de cliënt en welke informatie kan de diëtist verstrekken Berdien van Wezel, diëtist Juni 2017 Inhoud 1. De rol van de diëtist bij de behandeling van clienten 2. Welke vragen

Nadere informatie

GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 3. Gezonde voeding

GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 3. Gezonde voeding GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 3 Gezonde voeding 1 INLEIDING Thema 3 hoofdstuk Gezonde voeding blz. 149 Onderwerpen: -Persoonlijke verschillen -Voeding en levensfasen -Voedingsmiddelen en voedingsstoffen -Richtlijnen

Nadere informatie

Gezonde voeding. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? De betekenis van eten voor mensen. Gezonde voeding

Gezonde voeding. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? De betekenis van eten voor mensen. Gezonde voeding Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat over gezonde voeding. Nu vraag je je misschien af wat dit met de horeca te maken heeft. Gasten komen toch naar een horecabedrijf om lekker te eten en toch niet

Nadere informatie

Bewegen x vakleerkracht = toekomst 2

Bewegen x vakleerkracht = toekomst 2 Bewegen x vakleerkracht = toekomst 2 Workshop voeding Vincent Verdoorn Fontys Sporthogeschool (Bewegen + voeding) x vakleerkracht = toekomst 2 Workshop voeding Vincent Verdoorn Fontys Sporthogeschool Inhoud

Nadere informatie

THEMA KERN SUBKERN INHOUDEN DIT DOEN WIJ AL DIT WILLEN WIJ DOEN SEO

THEMA KERN SUBKERN INHOUDEN DIT DOEN WIJ AL DIT WILLEN WIJ DOEN SEO SEO Zelf Gevoelens Uitleggen welke invloed gevoelens hebben op mijn functioneren Omgaan met gevoelens en uitleggen dat er een verband bestaat tussen de manier waarop ik een gevoel ervaar en de manier waarop

Nadere informatie

VOORW OORD VOORWOORD. Omwille van de leesbaarheid staat in dit boekje steeds hij, maar je kunt hiervoor natuurlijk ook zij lezen.

VOORW OORD VOORWOORD. Omwille van de leesbaarheid staat in dit boekje steeds hij, maar je kunt hiervoor natuurlijk ook zij lezen. VOORW OORD VOORWOORD Over dit boekje Alles over gezond eten en bewegen met kinderen van 4 tot 18 jaar? Bij de titel van dit boekje vraag je je misschien af wat een kleuter te maken heeft met iemand die

Nadere informatie

Wat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar

Wat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar Wat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar Gezonde leefstijl Ben jij benieuwd hoe je gezond kunt eten? Daar kan de Schijf van Vijf je bij helpen. Door iedere dag producten uit

Nadere informatie

Suiker in een gezonde leefstijl. Een kwestie van balans

Suiker in een gezonde leefstijl. Een kwestie van balans Suiker in een gezonde leefstijl Een kwestie van balans Suiker in een gezonde leefstijl Een kwestie van balans Je lichaam heeft overal energie voor nodig. Sporten, werken, fietsen, wandelen, tuinieren,

Nadere informatie

G e z o n d e t e n m e t d e Schijf van Vijf

G e z o n d e t e n m e t d e Schijf van Vijf G e z o n d e t e n m e t d e Schijf van Vijf De Schijf van Vijf in het kort Om fit en gezond te leven is het belangrijk om gezond te eten. Gezond eten is samen met voldoende bewegen dé basis voor een

Nadere informatie

Voedingsbeleid van Basisschool

Voedingsbeleid van Basisschool Voedingsbeleid van Basisschool Algemeen De invoering van het continu rooster is aanleiding om op onze school het voedingsbeleid te herzien. Naast het tussendoortje, het trakteren en eten rondom feestelijke

Nadere informatie

VOEDINGSDRIEHOEK: Gezond en duurzaam eten met de voedingsdriehoek

VOEDINGSDRIEHOEK: Gezond en duurzaam eten met de voedingsdriehoek VOEDINGSDRIEHOEK: Gezond en duurzaam eten met de voedingsdriehoek Gezond eten: wat is dat nu precies? In de media verschijnen zoveel tegenstrijdige berichten dat je op den duur het bos door de bomen niet

Nadere informatie

Uitgangspunten Wij bepalen wat en wanneer een kind eet. Het kind bepaalt zelf hoeveel hij/ zij eet.

Uitgangspunten Wij bepalen wat en wanneer een kind eet. Het kind bepaalt zelf hoeveel hij/ zij eet. Voeding Inhoud Voeding... 1 Uitgangspunten... 2 Voeding op Polderpret... 3 Fruit en Groente... 3 Tussendoortjes... 3 Leverworst en smeerleverworst... 4 Drinken... 4 Eetmomenten... 4 Voedingsbeleid Polderpret...

Nadere informatie

Voedingsbeleid ASKA. Inhoudsopgave: 1 Inleiding blz 2. 2 Doel blz 2. 3 Uitgangspunten: Wat vinden we belangrijk? blz 3

Voedingsbeleid ASKA. Inhoudsopgave: 1 Inleiding blz 2. 2 Doel blz 2. 3 Uitgangspunten: Wat vinden we belangrijk? blz 3 Voedingsbeleid ASKA Inhoudsopgave: 1 Inleiding blz 2 2 Doel blz 2 3 Uitgangspunten: Wat vinden we belangrijk? blz 3 4 Pedagogische basisdoelen en onze uitgangspunten blz 5 A018 Voedingsbeleid 030812 1/5

Nadere informatie

28-9-2014. Inhoud. Voeding en leefstijl bij en na kanker. 1. Voeding van vroeger tot nu. 1. Voeding van vroeger tot nu. 2.

28-9-2014. Inhoud. Voeding en leefstijl bij en na kanker. 1. Voeding van vroeger tot nu. 1. Voeding van vroeger tot nu. 2. Voeding en leefstijl bij en na kanker Malu van Geel Inhoud 1. Voeding van vroeger tot nu 2. Voeding en kanker 3. Aanbevelingen 4. Veel gestelde vragen 1. Voeding van vroeger tot nu 1 Hippocrates Laat voeding

Nadere informatie

Overgewicht Wat is een gezond gewicht en hoe bereik ik dat?

Overgewicht Wat is een gezond gewicht en hoe bereik ik dat? Overgewicht Wat is een gezond gewicht en hoe bereik ik dat? Overgewicht Een gezond gewicht en een gezond lijf gaan hand in hand. Als je te veel weegt, heb je overgewicht. Dat is niet goed voor je gezondheid.

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 3. Voeding 6. Slaap 22. Houding 30. Naar de dokter 37. Kleding 65. Mode 74. Kleding wassen 77

Inhoud. Voorwoord 3. Voeding 6. Slaap 22. Houding 30. Naar de dokter 37. Kleding 65. Mode 74. Kleding wassen 77 Inhoud Voorwoord 3 Voeding 6 Slaap 22 Houding 30 Naar de dokter 37 Kleding 65 Mode 74 Kleding wassen 77 6 VOEDING Weet wat je eet Je eet elke dag. Alles wat je eet (en drinkt) heet voeding. Is elke voeding

Nadere informatie

Voedselverspilling in huis

Voedselverspilling in huis Voedselverspilling in huis 13 november 2014 Karin Bemelmans Missie Het Voedingscentrum informeert consumenten over en stimuleert hen tot een gezonde en meer duurzame voedselkeuze 1942 2014 Rapport Gezondheidsraad,

Nadere informatie

Een gezonde snack. School: Bedrijf: Titel project:

Een gezonde snack. School: Bedrijf: Titel project: School: Bedrijf: Titel project: 1. De opdracht Opdrachtgever Sportprojectmanager Alida Pasveer en sportconsulent Britt Tjalma, werkzaam voor JOGG Meppel Situatie Jongeren Op Gezond Gewicht (JOGG) is de

Nadere informatie

Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in

Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in LINDA AMMERLAAN KINDERVOEDINGSCOACH Inleiding Wie ben ik? Als moeder van 2 kinderen weet ik hoe lastig het is om in deze tijd je kinderen gezond te laten opgroeien.

Nadere informatie

Het koken en eten mag je zelf doen, maar ik begeleid je daarbij. Stap voor stap.

Het koken en eten mag je zelf doen, maar ik begeleid je daarbij. Stap voor stap. Het koken en eten mag je zelf doen, maar ik begeleid je daarbij. Stap voor stap. EET PALEO 3 Inhoudsopgave Inleiding 6 Mijn Paleo verhaal 8 De 7 stappen in het kort 12 Stap 1 Richt je op de praktijk 14

Nadere informatie

Voedingsbeleid kdv & bso SKBNM

Voedingsbeleid kdv & bso SKBNM Voedingsbeleid kdv & bso SKBNM Inhoudsopgave Inleiding 3 1. Uitgangspunten 4 1.1 Pedagogische uitgangspunten 4 1.2 Voedingsaanbod 5 Bijlage 1: Aanbevolen dagelijkse hoeveelheden voor kinderen Bijlage 2:

Nadere informatie

lyondellbasell.com Eet dit Dat niet Verbeter je gezondheid

lyondellbasell.com Eet dit Dat niet Verbeter je gezondheid Eet dit Dat niet Verbeter je gezondheid Verander je keuzes, verander je leven Deze presentatie heeft als doel om u betere beslissingen te laten nemen m.b.t. voeding om zo uw gezondheid te verbeteren. Belangrijke

Nadere informatie

Voeding bij HappyKidzzz Kinderopvang

Voeding bij HappyKidzzz Kinderopvang Voeding bij HappyKidzzz Kinderopvang Inhoud 1 Voeding bij HappyKidzzz Kinderopvang... 1 Uitgangspunten... 3 Voeding bij HappyKidzzz Kinderopvang... 4 Fruit en Groente... 4 Tussendoortjes... 4 Leverworst

Nadere informatie

Voor een blijvend fit en slank lichaam. Trainer Hormoonfactor- voeding en lifestyle coach

Voor een blijvend fit en slank lichaam. Trainer Hormoonfactor- voeding en lifestyle coach Voor een blijvend fit en slank lichaam klacht oorsprong oplossing online 10 weken lang elke week een weekmenu en alles wat je moet weten over hormonen en je gezondheid. Trainer Hormoonfactor- voeding en

Nadere informatie

De actieve voedingsdriehoek. Doelstellingen. De kinderen kunnen reflecteren over hun eigen eetgewoonten.

De actieve voedingsdriehoek. Doelstellingen. De kinderen kunnen reflecteren over hun eigen eetgewoonten. Infofiche 1 Doelstellingen De leerlingen kennen de basisprincipes van een gezonde voeding en zien het belang in van een evenwichtige en gevarieerde voeding. De leerlingen weten aan welke voedselgroepen

Nadere informatie

KlasseLunch. Over gezond eten 1. Docentenhandleiding KlasseLunch 2008:

KlasseLunch. Over gezond eten 1. Docentenhandleiding KlasseLunch 2008: Over gezond eten 1 WAAROM IS GEZOND ETEN BELANGRIJK? Je bent nu in de groei. Je lichaam is nog lang niet klaar. Goed en gezond eten is daarom erg belangrijk. Want alleen dan krijg je voldoende voedingsstoffen

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 5. Een collage maken 6

Inhoud. Voorwoord 5. Een collage maken 6 Inhoud Voorwoord 5 Een collage maken 6 1 Gezond en veilig voedsel maken en bewaren 11 1.1 Eten koken en bewaren 11 1.2 Schoon en veilig werken in de keuken 16 1.3 Machines in de keuken 21 1.4 Langer houdbaar

Nadere informatie

Hoe zit het met jou?

Hoe zit het met jou? Hoe zit het met jou? Eet jij veel suikerrijke producten? Let je erop? Drink je veel frisdrank? Doe je vaak extra suiker op je eten of in je drinken? Wie denkt dat hij/zij te veel suiker consumeert? Waarom

Nadere informatie

Verduurzamen van de voedselconsumptie in Nederland: Waarom, wie en wat?

Verduurzamen van de voedselconsumptie in Nederland: Waarom, wie en wat? Verduurzamen van de voedselconsumptie in Nederland: Waarom, wie en wat? Expert duurzaam eten Corné van Dooren @DuurzaamEten NAV voedingsforum 8 maart 2018 Missie Het Voedingscentrum informeert consumenten

Nadere informatie

KlasseLunch. Over gezond eten 1. Werkbladen KlasseLunch 2008:

KlasseLunch. Over gezond eten 1. Werkbladen KlasseLunch 2008: Werkbladen 2008: Over gezond eten 1 WAAROM IS GEZOND ETEN BELANGRIJK? Je bent nu in de groei. Je lichaam is nog lang niet klaar. Goed en gezond eten is daarom erg belangrijk. Want alleen dan krijg je voldoende

Nadere informatie

Lespakket over verantwoorde voeding voor mens, dier en milieu. Lerarenhandleiding Groep 7 & 8

Lespakket over verantwoorde voeding voor mens, dier en milieu. Lerarenhandleiding Groep 7 & 8 Lespakket over verantwoorde voeding voor mens, dier en milieu. Lerarenhandleiding Groep 7 & 8 kunnen de definitie van voeding benoemen. weten wat de vier hoofdbestanddelen van voeding zijn en wat de functie

Nadere informatie

Voedingsbeleid. S. Lalić Kindercentrum UniKidz Buitenschoolse Opvang UniKidz informatie@unikidz.nl

Voedingsbeleid. S. Lalić Kindercentrum UniKidz Buitenschoolse Opvang UniKidz informatie@unikidz.nl Voedingsbeleid S. Lalić Kindercentrum UniKidz Buitenschoolse Opvang UniKidz informatie@unikidz.nl Voedingsbeleid 1 Inhoudsopgave Gezonde leefstijl... 2 Beleid eten en drinken... 3 Biologisch voedingsbeleid...

Nadere informatie

Workshops Gewoon gezond eten

Workshops Gewoon gezond eten Workshops Gewoon gezond eten Gewichtsconsulent Leidsche Rijn Online brochure: www.gewichtsconsulent- leidscherijn.nl/brochure Gewichtsconsulent Leidsche Rijn De workshops worden gegeven door: Esther van

Nadere informatie

Naam: VOEDINGSSTOFFEN Gezond eten en drinken

Naam: VOEDINGSSTOFFEN Gezond eten en drinken Naam: VOEDINGSSTOFFEN Gezond eten en drinken Wat zijn voedingsstoffen Voedingsstoffen zijn stoffen die je nodig hebt om te lopen, te denken enz. Er zijn 6 soorten voedingsstoffen. 1. eiwitten (vlees, peulvruchten.

Nadere informatie

Wat als ik gezonder van het leven wil genieten?

Wat als ik gezonder van het leven wil genieten? Wat als ik gezonder van het leven wil genieten? Over goede en minder goede eetgewoonten en waarom een consequente keuze voor de mediterrane voedingsstijl belangrijk is. De Deurwaerder Micheline / september

Nadere informatie

Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus. Bij gebruik van GLP-1-analoog

Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus. Bij gebruik van GLP-1-analoog Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus Bij gebruik van GLP-1-analoog Aangezien u lijdt aan Diabetes mellitus, type 2 (oftewel ouderdomsdiabetes) én overgewicht hebt, heeft de arts u een behandeling met zogenaamd

Nadere informatie

Samenvatting. Indicatoren voor ecologische effecten hangen sterk met elkaar samen

Samenvatting. Indicatoren voor ecologische effecten hangen sterk met elkaar samen Samenvatting Er bestaan al jaren de zogeheten Richtlijnen voor goede voeding, die beschrijven wat een gezonde voeding inhoudt. Maar in hoeverre is een gezonde voeding ook duurzaam? Daarover gaat dit advies.

Nadere informatie

De nieuwe voedingsdriehoek: kompas voor een gezond leven. Nina Van Den Broecke 30/09/2018

De nieuwe voedingsdriehoek: kompas voor een gezond leven. Nina Van Den Broecke 30/09/2018 De nieuwe voedingsdriehoek: kompas voor een gezond leven Nina Van Den Broecke 30/09/2018 Inhoud 1. Nieuwe voedingsdriehoek: waarom en hoe? 2. De voedingsdriehoek Inhoudelijke visie Gezond Leven tips 3.

Nadere informatie

"Als je weet wat je eet kan je bewuster keuzes gaan maken en een gezondere lifestyle ontwikkelen."

Als je weet wat je eet kan je bewuster keuzes gaan maken en een gezondere lifestyle ontwikkelen. Dagelijkse voeding Als je wat meer op je voeding wilt gaan letten, dan sta je vast stil bij wat je allemaal op een dag eet. En je vraagt je vast af wat heb je nu direct nodig en wat niet? Wat voor effect

Nadere informatie

Leerdoelen en kerndoelen

Leerdoelen en kerndoelen Leerdoelen en kerndoelen De leerdoelen in de leerlijn vallen in het leerdomein Oriëntatie op jezelf en de wereld. Naast de gebruikelijke natuur en milieukerndoelen (kerndoelen 39, 40 en 41) zijn ook de

Nadere informatie

Goede voeding voor je kind. Uitleg over basisvoeding en een dagmenu

Goede voeding voor je kind. Uitleg over basisvoeding en een dagmenu Goede voeding voor je kind Uitleg over basisvoeding en een dagmenu Goede voeding Dagmenu kind 1 t/m 3 jaar Wat is goede voeding voor kinderen? Door alle beschikbare informatie is het soms lastige te weten

Nadere informatie

Gezonde voeding vmbo-b12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/62382

Gezonde voeding vmbo-b12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/62382 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 07 June 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62382 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein

Nadere informatie

HET GOEDE VOORBEELD GEVEN

HET GOEDE VOORBEELD GEVEN HET GOEDE VOORBEELD GEVEN 11 adviezen voor een gezonde opvoeding Aan ouders van kinderen tussen de 4-12 jaar ter preventie van overgewicht en obesitas WAAROM Je kind leert door jou na te doen. Geef daarom

Nadere informatie

niveau 2, 3, 4 thema 5.5

niveau 2, 3, 4 thema 5.5 niveau 2, 3, 4 thema 5.5 Gezonde voeding Inleiding Wanneer eet je gezond? Hoeveel moet ik dagelijks eten? Wat is een goed lichaamsgewicht? Onder- en overgewicht Inleiding Goede voeding levert de dagelijks

Nadere informatie

Aan tafel. Peuters, kleuters en lagere schoolkinderen

Aan tafel. Peuters, kleuters en lagere schoolkinderen Aan tafel! Aan tafel Als ouder heb je een grote invloed op de eetgewoonten van je kind. Kinderen leren in de eerste plaats eten wat ze hun ouders zien eten en doen jouw eetgedrag na. En dat start al bij

Nadere informatie

Naam: GEZOND ETEN. Hoe je gezond kan eten zie je in de Schijf van Vijf.In het midden staan de 5 regels hoe je gezond kan eten:

Naam: GEZOND ETEN. Hoe je gezond kan eten zie je in de Schijf van Vijf.In het midden staan de 5 regels hoe je gezond kan eten: Naam: GEZOND ETEN Gezonde voeding zorgt voor een gezond lichaam. Als je daarbij genoeg beweegt blijf je op een gezond gewicht. Daardoor word je minder snel ziek. Hoe je gezond kan eten zie je in de Schijf

Nadere informatie

Bewust en gezond winkelen

Bewust en gezond winkelen Het werkblad sluit aan bij de infofiches waarin je ook meer informatie vindt bij de verschillende opdrachten. Gebruik de infofiches en het werkblad naast elkaar. Opdracht 1 (aansluitend bij infofiche 1)

Nadere informatie

Inhoudsopgave. 5 Inleiding. 85 Energie in balans met de Schijf van Vijf. 7 Gezond eten met de Schijf van Vijf

Inhoudsopgave. 5 Inleiding. 85 Energie in balans met de Schijf van Vijf. 7 Gezond eten met de Schijf van Vijf Inleiding Iedereen weet dat gezond eten goed voor je is. Je voelt je daardoor beter. Daarnaast is het ook belangrijk om een gezond gewicht te krijgen of te houden. Om gezond te kunnen eten, moet je wel

Nadere informatie

Het ASE-model. Bruikbaar bij de begeleiding van coeliakie patiënten? 20 en 21 mei 2014, Irene Gosselink Wetenschapswinkel Wageningen UR

Het ASE-model. Bruikbaar bij de begeleiding van coeliakie patiënten? 20 en 21 mei 2014, Irene Gosselink Wetenschapswinkel Wageningen UR Het ASE-model Bruikbaar bij de begeleiding van coeliakie patiënten? 20 en 21 mei 2014, Irene Gosselink Wetenschapswinkel Wageningen UR Inleiding Wetenschapswinkel van Wageningen UR Het project gezonde

Nadere informatie

Smaaklessen kan een verdieping of een verbreding zijn op de lessen die u al geeft. Smaaklessen kan ook een bestaande les vervangen.

Smaaklessen kan een verdieping of een verbreding zijn op de lessen die u al geeft. Smaaklessen kan ook een bestaande les vervangen. www.smaaklessen.nl Welkom! sen zijn leuk en belangrijk, maar hoe past dit in het lescurriculum? Deze kreet is een veel gehoorde uitspraak van leerkrachten. De handleiding geeft u een beeld hoe u sen kunt

Nadere informatie

Persoonlijke verzorging

Persoonlijke verzorging Kinderen en jongeren leren hun lichaam steeds beter kennen en verzorgen. Ze herkennen wat gezond en ongezond is. Ze passen steeds zelfstandiger lichaamshygiëne toe en houden speciaal rekening met regels

Nadere informatie

VOEDINGSBELEID Versie Oktober 2015, versie 01 Verantwoordelijke Beleidsmedewerker Kwaliteit Aantal pagina s 7 Geldig tot 31 december 2016

VOEDINGSBELEID Versie Oktober 2015, versie 01 Verantwoordelijke Beleidsmedewerker Kwaliteit Aantal pagina s 7 Geldig tot 31 december 2016 VOEDINGSBELEID Versie Oktober 2015, versie 01 Verantwoordelijke Beleidsmedewerker Kwaliteit Aantal pagina s 7 Geldig tot 31 december 2016 Inhoud Algemeen o Gezond voedingsaanbod o Vaste en rustige eetmomenten

Nadere informatie

Overgewicht en kinderwens

Overgewicht en kinderwens Overgewicht en kinderwens Overgewicht is een toenemend probleem in onze samenleving. Het altijd en overal beschikbaar zijn van voedsel maakt dat we meer eten dan we nodig hebben. Ook bewegen we minder,

Nadere informatie

Sportvoeding. Antwoord op veel gestelde vragen over voeding. Sadia Rodjan Danique Stoop

Sportvoeding. Antwoord op veel gestelde vragen over voeding. Sadia Rodjan Danique Stoop Sportvoeding Antwoord op veel gestelde vragen over voeding Sadia Rodjan Danique Stoop Alles over eten Wanneer eet ik gezond? Gezond eten wordt vaak gezien als het eten van voldoende groente en fruit. Maar

Nadere informatie

Tips& Tricks HOE KOOP JE ÉCHT DUURZAAM IN?

Tips& Tricks HOE KOOP JE ÉCHT DUURZAAM IN? Tips& Tricks HOE KOOP JE ÉCHT DUURZAAM IN? Op zoek naar een nieuwe cateraar? En je vindt duurzaamheid belangrijk? Vergeet niet de juiste balans te vinden tussen duurzame, gezonde en gewenste voeding. Alleen

Nadere informatie

Dienstverlenende werkzaamheden Les 3

Dienstverlenende werkzaamheden Les 3 Dienstverlenende werkzaamheden Les 3 Wat moet je nu wel eten en wat niet? Waarom wel en waarom niet? Hoe kun je er achter komen wat gezonde keuzes zijn? Eten is voor ons het zelfde als brandstof voor

Nadere informatie

Wie ben ik? Naam: Maud van der Meer. Plaats: Eindhoven. Sport: wedstrijdzwemmen ( EK, WK en OS) Studie: (sport) voedingsdeskundige

Wie ben ik? Naam: Maud van der Meer. Plaats: Eindhoven. Sport: wedstrijdzwemmen ( EK, WK en OS) Studie: (sport) voedingsdeskundige Wie ben ik? Naam: Maud van der Meer Plaats: Eindhoven Sport: wedstrijdzwemmen ( EK, WK en OS) Studie: (sport) voedingsdeskundige Workshop voeding Doel Basisvoeding Van theorie naar praktijk Sportspecifieke

Nadere informatie

CheckTeen 2011: Eet- en beweeggedrag van leerlingen in het voortgezet onderwijs in Zwolle

CheckTeen 2011: Eet- en beweeggedrag van leerlingen in het voortgezet onderwijs in Zwolle Onderzoekscentrum Preventie Overgewicht CheckTeen 2011: Eet- en beweeggedrag van leerlingen in het voortgezet onderwijs in ZWOLLE Een onderzoek naar het eet- en beweeggedrag van leerlingen van de 2 e klas

Nadere informatie

Infofiche 1. Elke dag 3 maaltijden en maximaal 3 tussendoortjes. Doelstellingen

Infofiche 1. Elke dag 3 maaltijden en maximaal 3 tussendoortjes. Doelstellingen Infofiche 1 Doelstellingen De leerlingen zien in dat er een duidelijk onderscheid is tussen een hoofdmaaltijd en een tussendoortje. De leerlingen weten dat het belangrijk is om regelmatig te eten en niet

Nadere informatie

Kieskeurig dossier: De Actieve voedingsdriehoek

Kieskeurig dossier: De Actieve voedingsdriehoek Kieskeurig dossier: De Actieve voedingsdriehoek VIGeZ, 2013 1 INLEIDING Leren over gezonde voeding Om kinderen en jongeren aan te leren wat een evenwichtige voeding inhoudt en hoe ze dit in de praktijk

Nadere informatie

Protocol voeding Bij de Handjes

Protocol voeding Bij de Handjes Protocol voeding Bij de Handjes Voeding Inhoud Voeding... 1 Uitgangspunten... 2 Voeding op Bij de Handjes... 3 Fruit en Groente... 3 Tussendoortjes... 3 Leverworst en smeerleverworst... 4 Drinken... 4

Nadere informatie

Overgewicht bij kinderen en tieners Beter begrijpen, beter bestrijden

Overgewicht bij kinderen en tieners Beter begrijpen, beter bestrijden Overgewicht bij kinderen en tieners Beter begrijpen, beter bestrijden In onze dikmakende maatschappij kunnen ouders het heft in handen nemen en hun kinderen beschermen tegen overgewicht. Moeilijk is dat

Nadere informatie

E-book; 20 OERLEKKER ETEN TIPS 2018 OERLEKKER ETEN Anouk Veldhuizen Natuurvoedingsadviseur

E-book; 20 OERLEKKER ETEN TIPS 2018 OERLEKKER ETEN Anouk Veldhuizen Natuurvoedingsadviseur E-book; 20 OERLEKKER ETEN TIPS 2018 OERLEKKER ETEN Anouk Veldhuizen Natuurvoedingsadviseur info@oerlekkereten.nl 06-48977966 TOP!!! JIJ WIL GRAAG OERLEKKER ETEN. Dat betekent dat je bewuste voedingskeuzen

Nadere informatie

Er zijn verschillende meetmethodes waarmee u kunt vaststellen of u een gezond gewicht hebt:

Er zijn verschillende meetmethodes waarmee u kunt vaststellen of u een gezond gewicht hebt: Een gezond gewicht Een gezond gewicht Hebt u een gezond gewicht? Energiebalans Bewegen Hoe behoudt u een gezond gewicht? Tips voor het behouden van een gezond gewicht Tips voor het bereiken van een gezond

Nadere informatie

Leerplan voor Vitaal Burgerschap

Leerplan voor Vitaal Burgerschap Leerplan voor Vitaal Burgerschap Dit leerplan Vitaal Burgerschap voor het mbo laat een koppeling zien tussen de gestelde eisen binnen dimensie 4 Vitaal Burgerschap van Loopbaan en Burgerschap en het Leerplankader

Nadere informatie

Leefregels voor. Gezond blijven. KBO Bernadette Helmond. 23 april 2014

Leefregels voor. Gezond blijven. KBO Bernadette Helmond. 23 april 2014 Leefregels voor Gezond blijven KBO Bernadette Helmond 23 april 2014 1 Senioren leven ongezonder dan 10 jaar geleden - Drinken meer - Roken (vrouwen) - Bewegen minder - Overgewicht - Eenzijdig eten 2 Leefregels

Nadere informatie

Beroepsoriëntatie Activiteitengebied verzorging en verpleging. Theoretische leerweg sector zorg en welzijn

Beroepsoriëntatie Activiteitengebied verzorging en verpleging. Theoretische leerweg sector zorg en welzijn Beroepsoriëntatie Activiteitengebied verzorging en verpleging Theoretische leerweg sector zorg en welzijn Augustus 2012 Beroepsoriëntatie Activiteitengebied verzorging en verpleging Theoretische leerweg

Nadere informatie

Gezond eten moet dat?

Gezond eten moet dat? 51 K e n n I s m a k e n Gezond eten moet dat? Uit allerlei studies en enquêtes in verband met gezondheid en voeding blijkt dat het aantal zwaarlijvige jongeren toeneemt. Kinderen eten te vaak frieten,

Nadere informatie

WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition

WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition HERBALIFE FITCHECK WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition % LICHAAMSVET Wie wil je worden? Waar ben je nu? % LICHAAMSVET Vrouw 20-39 Leeftijd 40-59 60-79 Man 20-39 Leeftijd 40-59 60-79 Te laag

Nadere informatie

Woordenschat rond recepten. Steunpunt Smaaklessen. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Woordenschat rond recepten. Steunpunt Smaaklessen. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Auteur Steunpunt Smaaklessen Laatst gewijzigd Licentie Webadres 14 February 2013 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/41826 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs

Nadere informatie

Voedingsbeleid Voedingsbeleid - Kinderopvang de 5 Doetinchem - maart 2015

Voedingsbeleid Voedingsbeleid - Kinderopvang de 5 Doetinchem - maart 2015 Voedingsbeleid Inhoud Algemeen o Gezond voedingsaanbod o Vaste en rustige eetmomenten o Allergieën en individuele afspraken o Traktaties en feestje Voedingsaanbod voor kinderen tot 1 jaar o Drinken o Eten

Nadere informatie

Actualisatie Studierichting STW. Integrale Opdrachten. December 2010

Actualisatie Studierichting STW. Integrale Opdrachten. December 2010 Actualisatie Studierichting STW Integrale Opdrachten December 2010 Voeding binnen IO - inspectie: onderscheid leerplan voeding 2de en 3de graad - September 2011 - geen nieuw leerplan maar bestaande geëvalueerd:

Nadere informatie

VOEDSELTRENDS. NVVL, Network For Food Experts. @GfK mei 2015. GfK 2015 NVVL Voedseltrends Mei 2015

VOEDSELTRENDS. NVVL, Network For Food Experts. @GfK mei 2015. GfK 2015 NVVL Voedseltrends Mei 2015 VOEDSELTRENDS NVVL, Network For Food Experts @GfK mei 2015 1 Inhoudsopgave 3 5 Management Summary Belangrijkste resultaten Onderzoeksresultaten Voeding algemeen Voedseltrends Gezondheid 23 27 Onderzoeksverantwoording

Nadere informatie

Voedingsbeleid SKBNM

Voedingsbeleid SKBNM Voedingsbeleid SKBNM Inhoudsopgave Inleiding 3 1. Uitgangspunten 4 1.1 Pedagogische uitgangspunten 4 1.2 Voedingsaanbod 5 Bijlage 1: Aanbevolen dagelijkse hoeveelheden voor kinderen Bijlage 2: Voorbeelden

Nadere informatie