Raadsvoorstel Bevoegdheid Raad Vergadering Gemeenteraad Oirschot Vergaderdatum: 26 maart 2013 Registratienummer: 2013/12 Agendapunt nummer: 13 Onderwerp Nota Kostenverhaal Bovenwijkse Voorzieningen Inleiding/aanleiding Met de inwerkingtreding van de Wet ruimtelijke ordening (Wro, 2008) hebben gemeenten duidelijkere en betere publiekrechtelijke instrumenten gekregen om het kostenverhaal bij ruimtelijke ontwikkelingen te borgen. De gemeente wil kosten die samenhangen met ruimtelijke ontwikkelingen, zoveel mogelijk verhalen op initiatiefnemers. Een voorbeeld van deze kosten zijn de bovenwijkse voorzieningen. Bovenwijkse voorzieningen zijn van nut zijn voor meerdere te ontwikkelen gebieden, waarbij de kosten daardoor over meerdere exploitaties moeten worden gedragen. Het gaat dan bijvoorbeeld om verbeteringen aan de infrastructuur zoals een nieuwe weg of een fietspad. In 2012 heeft de gemeenteraad de uitvoeringsparagraaf bij de StructuurvisiePlus vastgesteld. Toen hebben we meegedeeld dat er een nieuwe Nota Kostenverhaal Bovenwijkse Voorzieningen zou worden opgesteld. Voorstel De raad voor te stellen: 1. de Nota Kostenverhaal Bovenwijkse Voorzieningen vast te stellen; 2. een fonds Bovenwijkse Voorzieningen in te stellen; 3. een parkeerfonds in te stellen; 4. een landschapsfonds in te stellen. Argumenten 1.1. De Nota Kostenverhaal Bovenwijkse Voorzieningen biedt een transparante en werkbare regeling voor kostenverhaal van de Bovenwijkse Voorzieningen. Tot nu toe vond het kostenverhaal voor de bovenwijkse voorzieningen in het fonds bovenwijkse reserve plaats. De afdracht per exploitatie geschiedde op basis van een vast bedrag per m2 bouwgrond. Aan de inkomsten en de uitgaven uit het fonds lag echter geen duidelijk beleid ten grondslag. 13 Raadsvoorstel Nota Kostenverhaal bovenwijkse voorzieningen.doc/blz. 3
De gemeente Oirschot streeft naar transparantie als het gaat om het bepalen van de hoogte van de te verhalen kosten. Als de gemeente kan aantonen hoeveel en waarom een bepaalde locatie moet bijdragen aan een bovenwijkse voorziening, dan vergroot dit de acceptatie bij de ontwikkelende partij. Vanuit die visie is de nieuwe Nota Kostenverhaal Bovenwijkse Voorzieningen opgesteld. De Nota bevat een duidelijkere relatie tussen de bijdragen vanuit ruimtelijke ontwikkelingen en de te realiseren bovenwijkse voorzieningen. Een belangrijk deel van de Nota Kostenverhaal Bovenwijkse Voorzieningen bestaat uit een uitleg over de methodiek waarop de gemeente Oirschot een deel van de benodigde kosten voor bovenwijkse voorzieningen wil verhalen op ruimtelijke ontwikkelingen. Door deze methodiek helder en transparant uiteen te zetten is het voor gemeente en ontwikkelende partijen op voorhand duidelijk dat en op welke wijze het kostenverhaal plaats vindt. In de Nota Kostenverhaal Bovenwijkse Voorzieningen staat een overzicht van mogelijke bovenwijkse voorzieningen. Dit overzicht biedt een illustratie van de maatregelen waarover het kan gaan bij bovenwijkse voorzieningen. Bovendien geeft het overzicht een handreiking om de bijdrage per ontwikkeling voor te rekenen. Bij het komen tot afspraken over kostenverhaal in het kader van ruimtelijke plannen (bestemmingsplannen) is de Nota zodoende een waardevol instrument. De Nota Kostenverhaal Bovenwijkse Voorzieningen is in nauwe samenhang met de grondexploitatie tot stand gekomen. 1.2. Het maakt de te realiseren Bovenwijkse Voorzieningen en de financiële dekking hiervan vanuit de reserve inzichtelijk. De Nota Kostenverhaal Bovenwijkse Voorzieningen draagt bij aan het overzicht van raad, college en gemeentelijke organisatie over de beschikbare fondsreserves en de benodigde dekkingsmiddelen. Ook wordt het gemakkelijker om bovenwijkse voorzieningen te prioriteren. 2.1. Het Fonds Bovenwijkse Voorzieningen stelt de gemeente in staat om de af te dragen fondsbijdragen voor bovenwijkse voorzieningen te beheren. Voor het verhalen van kosten is een fonds Bovenwijkse Voorzieningen nodig. Dat fonds wordt met een besluit over dit raadsvoorstel ingesteld. De vulling van het fonds gebeurt op basis van de Nota Bovenwijkse Voorzieningen. 3.1. Het Parkeerfonds stelt de gemeente in staat om de af te dragen fondsbijdragen voor aan te leggen parkeervoorzieningen te beheren. De Nota bevat een nadere uitwerking van het algemene beleidsuitgangspunt dat alle ruimtelijke ontwikkelingen zelf in het parkeeraanbod voorzien (bijvoorbeeld op eigen terrein of extra in openbaar gebied). Daarbij benadrukt de Nota nog eens dat de kosten voor initiatiefnemer zijn. 13 Raadsvoorstel Nota Kostenverhaal bovenwijkse voorzieningen.doc/blz. 4
Daarnaast bevat de Nota een regeling waarbij voor alle nieuw te bouwen woningen in de gemeente een bijdrage in rekening wordt gebracht voor parkeren in het centrumgebied. We gaan er namelijk van uit dat er sprake is van een min of meer gelijkblijvend aanbod van functies in het centrum van Oirschot. Een toename van nieuwe woningen in de kernen leidt tot de verwachting dat de parkeerdruk in het centrum toeneemt. Deze druk neemt niet 1 op 1 toe. Meerdere woningen samen leiden tot één extra parkeerplaats (vak). Daarom hanteren we een vast bedrag per nieuw te bouwen woning. In de Nota Kostenverhaal Bovenwijkse Voorzieningen is dat bedrag vastgesteld op 1.000 per nieuw te bouwen woning. Deze bijdrage wordt gestort in een nieuw parkeerfonds. Uit het parkeerfonds kunnen parkeermaatregelen worden bekostigd om de parkeerdruk in het centrum te verminderen. 4.1. Het Landschapsfonds stelt de gemeente in staat om de af te dragen fondsbijdragen voor landschappelijke kwaliteitsverbetering en inpassing te beheren. De afstemmingsnotitie Landschapsinvesteringsregeling De Kempen (november, 2012) beschrijft methodieken waaruit blijkt welk bedrag in het landschap geïnvesteerd moet worden als gevolg van nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen. In augustus 2012 hebben wij de raad hiervan per raadsinformatiebrief geïnformeerd (zie bijlage). De notitie kent drie categorieën van ontwikkelingen. Voor elk van deze categorieën is vastgelegd of een investering in landschappelijke kwaliteit of inpassing nodig is en hoeveel deze investering per eenheid bedraagt. Het uitgangspunt is dat ontwikkelaars eerst zelf zorg dragen voor de vereiste landschappelijke kwaliteitsverbetering. Als dat niet in de directe nabijheid van de te ontwikkelen locatie kan, dan is het mogelijk om de kwaliteitsverbetering elders in de gemeente te laten plaats vinden. Als dat ook niet kan dan verlangt de gemeente een fondsbijdrage in het landschapsfonds, waarmee de gemeente vormgeeft aan landschappelijke kwaliteitsverbetering in de gemeente. De afstemmingsnotitie maakt integraal deel uit van het bestemmingsplan Buitengebied fase II, dat in 2013 wordt vastgesteld. Risico s De gevolgen van de Wet houdbare overheidsfinanciën hebben wij nog niet verwerkt in dit voorstel. De informatie hierover verloopt via de raadswerkgroep Planning en Control. Kosten en dekking De kosten voor het opstellen van deze Nota zijn gedekt uit het budget voor bestemmingsplanherzieningen voor 2012. Afspraken met ontwikkelaars over het kostenverhaal vinden in de regel plaats in het kader van een bestemmingsplanprocedure. De Nota vormt dan ook een instrument dat bij die procedures betrokken wordt. 13 Raadsvoorstel Nota Kostenverhaal bovenwijkse voorzieningen.doc/blz. 5
Het vaststellen van de Nota heeft gevolgen voor de grondexploitaties; bij de (half)jaarlijkse grex-bijstelling brengen wij de in de Nota opgenomen bedragen ten laste van de grondexploitaties. Draagvlak en Communicatie De Nota Kostenverhaal Bovenwijkse Voorzieningen volgt op de Structuurvisie en de Uitvoeringsparagraaf. Die beide documenten zijn destijds voorgelegd aan de Oirschotse samenleving. Na positieve besluitvorming leggen we de Nota voor kennisgeving ter inzage bij de Centrale Balie. Ook is deze in te zien via de gemeentelijke website www.oirschot.nl. Via een publicatie brengen wij belangstellenden hierover op de hoogte. Relatie met Toekomstvisie n.v.t. Burgerparticipatie n.v.t. Procedures, Planning en Uitvoering Nadat de gemeenteraad positief heeft besloten, treden de Nota en de fondsen met terugwerkende kracht met ingang van 29 mei 2012 (vaststelling Uitvoeringsparagraaf StructuurvisiePlus) in werking. Dat betekent dat de Nota vanaf dat moment als leidraad geldt in geval van ruimtelijke ontwikkelingen. Evaluatie n.v.t. Bijlagen ter inzage - Nota Kostenverhaal Bovenwijkse Voorzieningen gemeente Oirschot - Raadsbesluit Uitvoeringsparagraaf bij de StructuurvisiePlus - Raadsinformatiebrief stand van zaken Landschapsinvesteringsregeling Oirschot, 5 maart 2013 burgemeester en wethouders, Theo van Waes, secretaris Ruud Severijns, burgemeester 13 Raadsvoorstel Nota Kostenverhaal bovenwijkse voorzieningen.doc/blz. 6
Raadsbesluit Vergadering: Gemeenteraad Oirschot Vergaderdatum: 26 maart 2013 Registratienummer: 2013/12 De raad der gemeente Oirschot; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 5 maart 2013; gegeven de agendering door het Presidium d.d. 5 maart 2013; besluit: 1. de Nota Kostenverhaal Bovenwijkse Voorzieningen gemeente Oirschot vast te stellen;; 2. een fonds Bovenwijkse Voorzieningen in te stellen; 3. een parkeerfonds in te stellen; 4. een landschapsfonds in te stellen. Aldus besloten in de openbare vergadering van de gemeenteraad van Oirschot van 26 maart 2013, De gemeenteraad, Han Struijs, griffier Ruud Severijns, voorzitter 13 Raadsvoorstel Nota Kostenverhaal bovenwijkse voorzieningen.doc/blz. 7
Raadsinformatiebrief: Onderwerp Landschapsinvesteringsregeling stand van zaken Inleiding/aanleiding In de Verordening Ruimte die de Provincie Noord-Brabant medio 2011 heeft vastgesteld staat beschreven dat gemeenten zelf landschappelijke kwaliteitsverbetering vorm moeten geven. In artikel 2.2 van de Verordening Ruimte staat dat tegenover elke ruimtelijke ontwikkeling (bijv. Bouw van een stal, aanleg van een fietspad) in het buitengebied die een dermate grote impact heeft op het landschap, ook een landschappelijke kwaliteitsverbetering moet staan, de zogenaamde Landschapsinvesteringsregeling (LIR). Op basis van deze regeling moeten ontwikkelingen in het buitengebied bijdragen aan de kwaliteitsverbetering van het landschap. Voor de uitvoering van dit beleid is beleid geschreven op gemeentelijk niveau. De Kempengemeenten hebben hierop het voortouw genomen en gezamenlijk een notitie ontwikkeld. Met dit beleid wordt het doel nagestreefd om de landschappelijke kwaliteit in de Kempengemeenten te behouden dan wel te versterken. Besluit 1. Op 12 juni 2012 heeft ons college het volgende besluit genomen: Akkoord met de systematiek op basis van een categorie-indeling. In categorie 1: zijn ontwikkelingen genoemd waarop de LIR niet van toepassing is; In categorie 2: kleinschalige ontwikkelingen die niet leiden tot een wezenlijke waardevermeerdering. In categorie 3: de overige ontwikkelingen, waarbij per soort ontwikkeling het bedrag opgenomen is dat wordt beschouwd als de waardevermeerdering ten opzichte van de oude functie. 2. Wethouder Piet Machielsen heeft de bijgevoegde notitie ingebracht in het SRE-brede regionale ruimtelijke overleg (RRO) van 13 juni 2012 ter afstemming met de provincie Noord-Brabant. Gedeputeerde Yves de Boer heeft zijn complimenten uitgesproken voor de notitie die de Kempengemeenten gezamenlijk hebben opgesteld. Op het moment dat deze notitie is vastgesteld ligt er Kempenbreed dezelfde basisregeling en hanteren de Kempengemeenten dezelfde systematiek voor het beoordelen van een rode ontwikkeling. Voordelen hiervan zijn duidelijkheid voor de initiatiefnemer en dezelfde prijzen voor kwaliteitsverbetering in de verschillende Kempengemeenten. Daarnaast hoeven gemeenten niet meer voor elk postzegel bestemmingsplannetje afzonderlijk afspraken te maken met de provincie over de landschappelijke component. 20120802 Raadsinformatiebrief landschapsinvesteringsregeling De Kempen.doc/blz. 1
3. Het RRO heeft ingestemd met de notitie en de inhoud daarvan, dat betekent dat: a. De landschapsinvesteringsregeling als beleidskader gehanteerd wordt bij de beoordeling van initiatieven waarvoor het college bevoegd is tot het verlenen van medewerking, mits de juridische borging van de regeling helder is; b. De juridische borging van de regeling is nog niet uitgekristalliseerd. Hierover vind in augustus ambtelijk overleg plaats tussen provincie en de Kempengemeenten. c. De landschapsinvesteringsregeling wordt opgenomen in de toelichting van het bestemmingsplan buitengebied. d. De systematiek van de landschapsinvesteringsregeling op basis van een categorie-indeling wordt gehanteerd. Kempen breed is afgesproken om een minimaal percentage van 20% van de waardevermeerdering van het initiatief te hanteren. Het is aan de raad om het ambitieniveau te bepalen, daarom leggen wij in oktober / november een voorstel voor aan de gemeenteraad zodat de gemeenteraad het ambitie niveau (het percentage voor de inzet van landschappelijke kwaliteit) kan vaststellen. Als dit ambitieniveau is vastgesteld gaat de regeling definitief in. Beleid voor landschappelijke kwaliteit is ontwikkeld. Er ontbreekt echter een toetsingskader waaraan nieuwe initiatieven getoetst kunnen worden, om die reden is het van belang dat er een beeldkwaliteitsplan (BKP) wordt opgesteld. Een landschapsvisie kan hier onderdeel van uitmaken. Op dit moment wordt het proces hiervoor in kaart gebracht. Verschillende scenario s zijn hierin denkbaar, in oktober / november wordt u hierover geïnformeerd. Bijlagen ter inzage - Concept-afstemmingsnotitie Landschapinvesteringsregeling De Kempen d.d. 14 mei 2012. Oirschot, d.d. 02 augustus 2012 Met vriendelijke groet, burgemeester en wethouders, Jos van Hout, Secretaris Ruud Severijns, Burgemeester 20120802 Raadsinformatiebrief landschapsinvesteringsregeling De Kempen.doc/blz. 2
Raadsvoorstel Bevoegdheid Raad Vergadering Gemeenteraad Oirschot Vergaderdatum: 29 mei 2012 Registratienummer: Agendapunt nummer: Onderwerp Update StructuurvisiePlus (2012) Inleiding/aanleiding In 2011 is ons college gestart met een sobere en doelmatige actualisering van de StructuurvisiePlus uit 2004. Wij hebben uw raad hierover geïnformeerd in de raadsinformatiebrief van 27 september 2011 en de B&W-informatiebijeenkomst van 18 oktober 2011. Het gaat in deze actualisering hoofdzakelijk om de opname van een Uitvoeringsparagraaf in de bestaande StructuurvisiePlus. Aan de ene kant staan in deze Uitvoeringsparagraaf ruimtelijke ontwikkelingen als woningbouwprojecten, bedrijventerreinen, plattelandsvernieuwing en landschappelijke kwaliteitsverbetering benoemd. Het betreft projecten waarvan met enige zekerheid vaststaat dat de planvorming of realisatie binnen de planhorizon van de StructuurvisiePlus (dus tot circa 2015) start. Deze projecten vormen daarnaast in bepaalde gevallen een financieringsbron voor de realisatie van maatschappelijk relevante, ruimtelijke ontwikkelingen. Deze ruimtelijke ontwikkelingen (zoals verkeerskundige maatregelen) zijn eveneens benoemd. De Uitvoeringsparagraaf bevat een koppeling tussen beide soorten ruimtelijke ontwikkelingen en geeft de basis voor het kostenverhaal. Voorstel 1. de Uitvoeringsparagraaf bij de StructuurvisiePlus vast te stellen. Argumenten 1.1. De huidige StructuurvisiePlus is nog actueel. De StructuurvisiePlus dateert van 2004. Doorgaans heeft de StructuurvisiePlus een horizon van circa 10 jaar. De meeste ontwikkelingen die genoemd zijn in de StructuurvisiePlus, zijn bovendien nog steeds in beeld om uitgevoerd te worden. Daarom geeft een update in de vorm van uitsluitend een uitvoeringsparagraaf voor dit moment op de beste manier invulling aan de opdracht. 20121303 rvstl mgn overzicht uitvoeringsparagraaf SV+def.doc/blz. 3
1.2. De uitvoeringsparagraaf is wettelijk verplicht onder de Wet ruimtelijke ordening (2008). In een uitvoeringsparagraaf geeft het gemeentebestuur aan hoe zij de in de StructuurvisiePlus vastgelegde ruimtelijke ontwikkelingen wil gaan realiseren. De huidige StructuurvisiePlus ontbreekt het aan een uitvoeringsparagraaf. De noodzaak om de visie op dit punt nu bij te stellen wordt gevoed vanuit een aantal projecten, zoals Westfields en de woningbouwlocaties. 1.3. De Structuurvisie biedt via de uitvoeringsparagraaf een basis voor het gemeentelijk kostenverhaal. Met de invoering van de Wro hebben gemeenten een sterker instrument gekregen om kosten die samenhangen met ruimtelijke ontwikkelingen, te verhalen op ontwikkelaars. De Wro geeft gemeenten de mogelijkheid om kosten die met ruimtelijke ontwikkelingen samenhangen, door te berekenen aan particuliere initiatiefnemers volgens een van rijkswege opgestelde kostensoortenlijst. Voor een aantal kosten geldt dat deze gebaseerd moeten zijn op voorgenomen beleid in een structuurvisie. Het gaat dan om kosten voor bijvoorbeeld bovenwijkse voorzieningen. Risico s n.v.t. Kosten en dekking De kosten voor deze actualisering zijn gedekt via het bestaande budget voor actualisering van de StructuurvisiePlus. Draagvlak en Communicatie Via de inzagetermijn heeft de samenleving gelegenheid gehad om te reageren op de Uitvoeringsparagraaf. Niemand heeft van deze mogelijkheid gebruik gemaakt. Vanuit de provincie hebben we complimenten mogen ontvangen over de Uitvoeringsparagraaf. Relatie met Toekomstvisie De Uitvoeringsparagraaf sluit aan op het thema Oirschot: een kwalitatieve, groene gemeente op het gebied van Woningbouw (voldoende, kwalitatief goede woningen die aansluiten bij de behoeften van de bevolking) en Voorzieningen (bereikbaarheid van en verbinding met kwalitatief goede voorzieningen). Planning, procedure en uitvoering Nadat uw raad de uitvoeringsparagraaf vaststelt, is deze samen met de geldende StructuurvisiePlus geldend beleid. In het verlengde van de Uitvoeringsparagraaf volgt een vernieuwde Nota Bovenwijkse Voorzieningen. Deze bevat de financieel-economische uitwerking van het kostenverhaal. Ook de Nota wordt voorgelegd aan de gemeenteraad. Dat gebeurt nog voor de zomer van 2012. 20121303 rvstl mgn overzicht uitvoeringsparagraaf SV+def.doc/blz. 4
Evaluatie n.v.t. Bijlagen ter inzage - Uitvoeringsparagraaf Oirschot, 1 mei 2012 burgemeester en wethouders, Jos van Hout, secretaris Ruud Severijns, burgemeester 20121303 rvstl mgn overzicht uitvoeringsparagraaf SV+def.doc/blz. 5
Raadsbesluit Vergadering: Gemeenteraad Oirschot Vergaderdatum: 29 mei 2012 Registratienummer: De raad der gemeente Oirschot; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 1 mei 2012; gegeven de agendering door het Presidium d.d. 8 mei 2012; besluit: 1. de Uitvoeringsparagraaf bij de StructuurvisiePlus vast te stellen. Aldus besloten in de openbare vergadering van de gemeenteraad van Oirschot van 29 mei 2012, De gemeenteraad, Han Struijs, griffier Ruud Severijns, voorzitter 20121303 rvstl mgn overzicht uitvoeringsparagraaf SV+def.doc/blz. 6