ALGEMEEN BESTUUR KOMPAS Onderwerp Jaarverslag en jaarrekening 2017 Auteur Eric Schaufeli Datum-kenmerk AB 12 Maart 2018 Zk.1056 k.034 k.int.897 Aard Ter besluitvorming Bijlagen Jaarverslag & jaarrekening 2017 Verslag financiële commissie over de jaarrekening 2017 Controleverklaring Accountant; wordt nagezonden of uitgereikt ter vergadering Advies cliëntenraad Omschrijving Procedure en Rollen Op grond van artikel 23 gemeenschappelijke regeling Kompas jo. artikel 58 van de wet gemeenschappelijke regelingen jo. artikel 197 van de gemeentewet worden u hierbij ter vaststelling aangeboden de jaarstukken 2017 van Kompas, gemeentelijk collectief voor werk, inkomen en zorg. De jaarstukken zijn samengesteld volgens het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV). De jaarstukken bevatten de volgende onderdelen: 1. Jaarverslag 2017 Programmaverantwoording 2. Jaarrekening 2017 Verplichte paragrafen Balans met toelichting Totaalstaten Overzicht baten en lasten. Het jaarverslag en de jaarrekening maken onderdeel uit van de planning & control- cyclus. Planning & control staan centraal ten aanzien van het beheersen van de bedrijfsvoering. De planning wordt afgestemd op de missie, visie, maatschappelijke effecten en de hieruit afgeleide doelen. De beheersing vindt plaats door verantwoording af te leggen over de realisatie van de doelen en indien nodig actief bij te sturen. In dit document wordt de verantwoording toegepast op zogenaamde afwijkingen en/of relevante onderwerpen die van groot belang zijn voor de organisatie. Deze onderwerpen kunnen van politiek belang zijn of vormen een kans of bedreiging voor de bedrijfsvoering van Kompas. De verantwoordingsinformatie is uitgesplitst naar de deelnemende gemeenten. De jaarrekening gaat vergezeld van een verslag van het onderzoek naar de betrouwbaarheid van de jaarrekening zoals bedoeld in artikel 24 lid 1 gemeenschappelijke regeling Kompas jo. artikel 213 gemeentewet. Wij zullen zorgdragen dat voorafgaande of tijdens de vergadering de navolgende stukken aanwezig zijn. - Een goedkeurende verklaring van de accountant omtrent de betrouwbaarheid van de jaarrekening; Bijgevoegd hebben we: - Een positief advies van de financiële commissie over het jaarverslag en de jaarrekening 2017; Besluit jaarverslag en jaarrekening 2017 Pagina 1 van 5
- Een positief advies van de cliëntenraad over het jaarverslag en de jaarrekening 2017; Gezien de verkiezingen verdient het de voorkeur om de jaarrekening te laten vaststellen door het huidige AB waarvan de leden ook zitting hebben in de financiële commissie die de jaarrekening onderzoekt. Daarom wordt de jaarrekening deze vergadering ter vaststelling aangeboden. Conform artikel 24 van de gemeenschappelijke regeling; Lid 1: is de jaarrekening met de toezending aan het algemeen bestuur ter informatie verstuurd aan de besturen van de gemeenten; Lid 3: de jaarrekening wordt binnen twee weken na vaststelling door het AB met alle bijbehorende stukken aan gedeputeerde staten gezonden. I Samenvatting Jaarverslag 2017 Samenvatting Product Arbeidsparticipatie Wij willen bevorderen dat volwassenen zelfstandig en onafhankelijk zijn en zoveel mogelijk participeren in de samenleving. Daarvoor is allereerst een eigen inkomen belangrijk, bij voorkeur doordat men betaald werkt. Werkenden zijn gemiddeld gezonder, maatschappelijk actiever en gelukkiger. We streven dus naar een zo hoog mogelijke arbeidsparticipatie. Diegenen voor wie dit (nog) niet haalbaar was, zijn intensief begeleid naar sociale activering en andere vormen van participatie. Ondanks de verhoogde instroom van zwaardere doelgroepen, zoals de arbeidsbeperkten en statushouders, is het ons weer gelukt het volume van ons bestand te handhaven. Een groot deel van de uitstroom in 2017 is gerealiseerd door mensen naar werk te begeleiden. Wij zijn ervan overtuigd dat wij deze prestatie hebben kunnen behalen door de manier waarop wij invulling geven aan het uitgangspunt inzet naar vermogen ; kijken naar wat de werkzoekende wel kan, in plaats van wat hij niet kan. Dit doen we door de re- integratie en de activering zelf uit te voeren; hierdoor blijven we flexibel, besparen we in de kosten en hebben we maximale invloed op de resultaten. Binnen het team doelmatigheid werken de coaches en de banenmakelaar in hoge mate zelfsturend, met een hoge uitstroom tot gevolg. Op weg naar het arbeidsfit maken van onze werkzoekenden zijn we creatief en innovatief en leveren we maatwerk in de groepsgerichte aanpak. We zijn flexibel en hebben in 2017 ons instrumentarium waar nodig opnieuw afgestemd aan wat er in de praktijk nodig is. Door onze groepsgerichte aanpak blijft het voor ons mogelijk om alle werkzoekenden in beeld en actief te houden. Door kennis, ervaring en continue doorontwikkeling van de werkwijze, worden de werkzoekenden strak begeleid, geprikkeld om aan de slag te gaan en aan de slag te blijven. Door onze intensieve aanpak vergroten wij de intrinsieke motivatie van onze werkzoekenden zodat zij (zoveel als mogelijk) zelfredzaam worden en in hun eigen bestaan kunnen voorzien. Door de intensieve begeleiding en de inzet van de coaches doelmatigheid zijn in 2017 82 werkzoekenden uitgestroomd naar betaald werk. Hiervan zijn 13 personen uitgestroomd naar betaald werk met loonkostensubsidie. In totaal heeft Kompas in 2017 20 personen begeleid naar betaald werk met loonkostensubsidie: 7 van hen waren jongeren die rechtstreeks vanuit school met loonkostensubsidie aan het werk gingen en geen uitkering van Kompas hebben ontvangen voorafgaand aan het werk. Samenvatting Product Inkomen Een uitkering in het kader van de Participatiewet zien wij als een tijdelijke inkomensonder- Besluit jaarverslag en jaarrekening 2017 Pagina 2 van 5
steuning voor mensen die een periode onvoldoende inkomen uit werk hebben en/of geen aanspraak kunnen maken op een voorliggende voorziening. Het is het sluitstuk van het sociale zekerheidsstelsel. Wanneer een werkzoekende recht heeft op een uitkering, zorgt Kompas ervoor dat betalingen tijdig en correct worden gedaan en spelen we tijdig en zorgvuldig in op signalen m.b.t. de rechtmatigheid. Het programma Inkomen omvat het poortproces, de rechtmatige betaling van de uitkering, hoogwaardige handhaving, bezwaar en beroep en terugvordering. Door ons strikt ingerichte poortproces en tegelijkertijd een duidelijke focus op handhaving kan Kompas een rechtmatige inkomensverstrekking garanderen. Door deze focus lag het percentage niet verstrekte uitkeringen in 2017 op 65%; slechts 35% leidde tot een uitkering. Door de manier waarop wij ons poortproces hebben ingericht, kunnen we werkzoekenden in een vroeg stadium informeren over voorliggende voorzieningen en gericht doorverwijzen wanneer dit aan de orde is. Wij zien Handhaving als meer dan alleen straffend optreden tegen mensen die de regels hebben overtreden. Handhaving gaat vooral over preventie: mensen helpen om zich aan de regels te houden, via het informeren over en het aanbieden van passende dienstverlening. Dit doen we door op verschillende momenten en op verschillende manieren de werkzoekenden te informeren over hun rechten en plichten. Bij Bezwaar en Beroep zien we dat het aantal gegrondverklaringen erg laag is; 4 van de 50 bezwaarschiften bleken gegrond. De kwaliteit van onze besluiten is dus goed te noemen. Samenvatting Product Zorg In het programma Zorg willen we armoede, schuldensituaties en sociale uitsluiting zo veel mogelijk voorkomen. Dit doen we door inzet van ons minimabeleid en het aanbieden van schuldhulpverlening. Ons minimabeleid is met name gebaseerd op samenwerking met private partijen. In 2017 hadden wij net als in 2016 overeenkomsten met de Voedselbank, de Kledingbank, Stichting Elk kind doet mee, Stichting Leergeld en Stichting Jarige Job. In 2017 hebben we samen met de gemeenten de samenwerking gezocht met 2 nieuwe partners, het Jeugdsportfonds en het Jeugdcultuurfonds, om het bereik onder de doelgroep verder te vergroten. Hiernaast bood Kompas in 2017 samen met VGZ het Zuid-Limburgpakket aan. Een zorgverzekering bestaande uit een basisverzekering en een aanvullende verzekering speciaal samengesteld voor mensen met een inkomen tot 150% van de bijstandsnorm. Deze verzekering biedt ruime dekkingen en daarnaast is het eigen risico verzekerd en zijn er vergoedingen voor de eigen bijdragen vanuit de Wmo. Vanwege de hoogte van de premie hebben de Kompas-gemeenten met ingang van 2017 besloten aan mensen met een inkomen tot 120% van de bijstandsnorm een tegemoetkoming in de kosten van de premie van de collectieve verzekering (in Nuth en Simpelveld 120 per jaar, in Voerendaal 240 per jaar) te bieden. Tenslotte kennen we binnen het product Zorg de uitvoering van de Wet Gemeentelijke Schuldhulpverlening. In 2017 hebben we in de voorbereiding van een nieuw beleidsplan Schuldhulpverlening moeten constateren dat onze regiefunctie op dit moment niet optimaal is in te vullen. Dit met name omdat onvoldoende managementinformatie beschikbaar is. In 2017 is dan ook besloten het huidige beleid en de uitvoering eerst te evalueren en op basis hiervan mogelijk alternatieve scenario s voor toekomstige uitvoering uit te werken. De quickscan is gestart in november 2017. Hieruit volgt een advies aan het Dagelijks Bestuur en uiteindelijk een nieuw beleidsplan Gemeentelijke Schuldhulpverlening. Samenvatting Product Bedrijfsvoering In 2014 hebben we de meerjarige ambitie vastgesteld voor de bedrijfsvoering. Hierin hebben we vastgelegd dat wij een wendbare en flexibele organisatie willen zijn. Door deze adaptieve werkwijze zijn we ook in 2017 weer in staat gebleken om de maatschappelijke opgaven met kwaliteit uit te voeren. Wij hebben de bedrijfsvoering binnen deze adaptieve Besluit jaarverslag en jaarrekening 2017 Pagina 3 van 5
organisatie voorbereid om voortdurend met onzekerheden om te gaan: er wordt gestreefd naar stabiele ruimtes. De stabiele ruimte is het stuk bedrijfsvoering dat voor 2 tot 4 jaar stabiel en functioneel blijft, ondanks veranderende omgevingsfactoren, kortom de wendbare en flexibele organisatie. Een toekomstgericht en flexibel personeelsbeleid is een voorbeeld hiervan. Onder het hoofdstuk bedrijfsvoering is een opsomming gegeven van de veelheid aan activiteiten welke ondernomen zijn gedurende het jaar om het primair proces te ondersteunen en faciliteren om dienstbaar te zijn aan de burgers van de Kompas gemeenten. Ook dit jaar hebben we werk gemaakt van het investeren in de groei van kennis bij onze medewerkers. II Jaarrekening 2017 Samenvatting jaarrekening Tabel 1: totaalstaat gemeentelijke bijdrage Recapitulatie ontvangsten gemeentelijke bijdragen begroot versus realisatie Ontvangsten: gemeentelijke bijdrage Bijdr. Kompas Bijdr. Nuth Bijdr. Simpelveld Bijdr. Voerendaal Gew. Begr. Realisatie Gew. Begr. Realisatie Gew. Begr. Realisatie Gew. Begr. Realisatie Arbeidsparticipatie -73.868-73.868-31.602-31.602-23.964-23.964-18.302-18.302 Inkomen: gebundeld deel 323.082 539.510 56.332 226.886 250.943 237.476 15.807 75.148 Inkomen: niet-gebundeld deel 17.702 35.234 10.825 45.321-7.387-16.635 14.264 6.548 Zorg -956.600-708.586-378.500-266.958-320.800-223.919-257.300-217.709 Bedrijfsvoering -2.274.087-2.261.223-1.011.233-966.159-688.398-684.692-574.456-610.372 Totaal gemeentelijke bijdrage -2.963.771-2.468.933-1.354.178-992.512-789.606-711.734-819.987-764.687 Verschil begroot en realisatie -494.838-361.666-77.872-55.300 Arbeidsparticipatie: Onze ambitie in 2017 was om minimaal onder de uitgaven van 2016 te blijven. Deze financiële ambitie hebben we weten te realiseren. Inkomen gebundeld deel: Onze ambitie in 2017 was om voor de drie gemeenten binnen het budget te blijven. Deze ambitie hebben wij ruimschoots waargemaakt. Het totale positieve resultaat van Kompas bedraagt 216.428 Inkomen niet-gebundeld deel: Onze ambitie in 2017 voor het product Inkomen niet-gebundeld was om de realisatie in het verlengde van de begroting te laten liggen. Eén of twee aanvragen/toekenningen voor een bedrijfskrediet in een gemeente kunnen echter bepalend zijn voor een totaal ander financieel beeld van dat jaar. M.a.w. toevalligheidsfactoren spelen een grote rol. Het is ons echter gelukt om voornoemde ambitie te verwezenlijken. Het positieve resultaat bedraagt 17.532 Zorg: Onze ambitie in 2017 was om meer mensen te bereiken met onze zorgproducten. Ondanks dat het ons is gelukt om deze ambitie te verwezenlijken, hebben we toch minder uitgegeven dan we begroot hebben. Dit komt met name doordat we minder uitgaven hebben gehad voor vluchtelingen. Bedrijfsvoering: Onze ambitie in 2017 was het handhaven van het kwaliteitsniveau van 2016 en het verder versterken daarvan. Ondanks dat we te maken hebben gehad met een aantal langdurig zieken, invoering van nieuwe wetgeving en het laten verankeren van de cultuur zijn we ervan overtuigd dat dit is gelukt. We hebben een positief resultaat behaald van 12.864. Kosten/personeel Eerder genomen Besluit N.v.t. N.v.t. Besluit jaarverslag en jaarrekening 2017 Pagina 4 van 5
Voorstel Het AB wordt geadviseerd: Jaarverslag & jaarrekening 2017 vast te stellen. Genomen besluit Besluit algemeen bestuur jaarrekening 2017, d.d. 12 Maart 2018 Conform voorstel/voor kennisgeving aangenomen/aangehouden/ zie notulen/afgewezen. Paraaf voorzitter, Paraaf secretaris, Besluit jaarverslag en jaarrekening 2017 Pagina 5 van 5