White paper Foodfraud Aldo Rus WP-V-201605-01
Voedselfraude is van alle tijden Voedselfraude is een aantal jaar geleden scherp onder de aandacht gekomen, maar ook in de (verre) geschiedenis kennen we al situaties waarbij voedselfraude een rol heeft gespeeld. Enkele voorbeelden zijn het toevoegen van plantaardige producten aan thee, verdunnen van vloeibare levensmiddelen zoals vruchtensappen, het verkopen van bedorven waar (verlengen van een houdbaarheidstermijn) of het verwisselen van levensmiddelen met een andere herkomst en waarde. Het laatste grote schandaal is natuurlijk het toevoegen van paardenvlees aan rundvlees. Een aantal bronnen die het hebben over voedselfraude zullen we kort behandelen in deze white paper. Voor meer informatie kunt u natuurlijk altijd de Masterclass van KTBA FoodCampus volgen.
Het Elliot report? Vanuit de regering van de UK is de vraag gesteld aan Professor Chris Elliott om onderzoek te doen op het gebied van voedselfraude naar aanleiding van het paardenvleesschandaal. In dit (uitgebreide) onderzoek trekt hij een aantal conclusies waar door de Engelse overheid invulling aan is gegeven. Professor Elliot is directeur van het Global Institute for Food Security op de Queen s University te Belfast. In zijn onderzoek, dat is gepubliceerd in juli 2014 trekt hij een aantal conclusies. Prof Elliot geeft in zijn rapport een aantal definities waar we wat mee kunnen: FoodFraud: Verkoop van voedsel dat ongeschikt of potentieel schadelijk is of bewuste misleiding met voedsel FoodCrime: Voedselfraude wordt voedselmisdaad als het niet langer gaat om een paar willekeurige incidenten door schurken maar het een georganiseerde activiteit betreft door een groep die doelbewust bezig is met misleiding en/of beschadigen van de consument. Food authenticity: Het voedsel dat wordt aangeboden is van de juiste afkomst, samenstelling en kwaliteit, verwacht door de kopende partij. In het Elloit-report worden 8 aanbevelingen gedaan aan de Britse regering waarmee FoodFraud kan worden aangepakt.
De PAS 96:2010 & 2014 De BSI (British Standard Institute) heeft in 2008 de PAS 96 uitgegeven, deze is in 2010 gereviseerd en richtte zich op FoodDefense, deze norm heet dan ook Defending food and drink. In 2014 is deze norm aangepast aan FoodFraud en opnieuw uitgegeven onder de naam: Guide to protecting and defending food and drink from deliberate attack. In deze norm komt de term TACCP (Threat Assessment Critical Control Points) terug. In de PAS 96 is TACCP toegepast voor zowel FoodDefense als FoodFraud. In dit document worden de verschillende dadertypen benoemd en er wordt via een aantal praktijkcases uitgelegd hoe deze het beste aan te pakken zijn. De verschillende dadertypen zijn: The extorionist The opportunist The extremist The irrational individual The disgruntled individual The hacktivist The professional criminal Een mooie bron om wat dieper in het proces van voorkomen en bestrijden van FoodFraud te komen.
De eisen vanuit de GFSI Vanuit een position paper, uitgebracht door de Global Food Safety Initiative blijkt dat de GFSI aan elke norm gaat opleggen om acties te ondernemen om voedselfraude te voorkomen. Deze eis zal opgenomen worden in het Guidance document versie 7. (uitgebracht medio 2016). De GFSI vraagt van haar aangesloten normen op te nemen dat een producent de volgende stappen onderneemt: 1. A food fraud vulnerability assessment 2. Appropriate control measures shall be put in place to reduce the risks. In het guidance document zal de GFSI onderscheid maken tussen een bewust en een onopzettelijk aangebrachte besmetting en aangeven dat de verwachting is dat een kwaliteits management systeem straks deze verschillende invalshoeken zal meenemen via diverse methoden HACCP: Als borging voor voedselveiligheid TACCP: Als borging voor fooddefense VACCP: Als borging voor FoodFraud Dit heeft de nodige gevolgen voor de eisen die onder andere BRC / IFS en FSSC 22000 zullen neerleggen bij de aangesloten bedrijven.
De eisen conform BRC 7 Food BRC 7 eist, conform de GFSI, inderdaad een food fraud vunerability assessment. In de later uitgegeven guideline: Understanding Vulnerability Assessment wordt de werkwijze nog wat verder duidelijk gemaakt. BRC 7 gaat uit van 3 factoren die hier invloed op hebben: Likelihood of occurrence Likelihood of detection Profitability Deze drie punten zullen worden afgewogen om van daaruit een risico (kwetsbaarheid) vast te stellen.
SSAFE Als laatste norm is SSAFE uitgekomen in januari 2016. Dit is een online en gratis systeem om een vunerability assessment uit te voeren. SSAFE kijkt wat breder dan BRC, en neemt de gehele keten mee in haar afweging. Er worden 50 vragen gesteld in 3 verschillende groepen: Section 1: Opportunities Section 2: Motivations Section 3: Controle measures Uit de vragenlijst komt een serie van Spiderwebs waaruit de kwetsbaarheid duidelijk wordt.
En hoe nu verder? Hoe gaan we hier nu praktisch mee om? Vanuit de bovenstaande bronnen komt een duidelijk beeld van zaken en invloeden die we kunnen gebruiken om voedselfraude te bestrijden. De vraag die elke organisatie zich natuurlijk stelt is: Hoe ver moeten we gaan? Hoe diep moet zo n kwetsbaarheidsonderzoek? Hoe kan ik de risico s op voedselfraude beperken of zelfs minimaliseren? In de Masterclass FoodFraud die door KTBA FoodCampus wordt verzorgd gaan we in op de bronnen en normen die het de afgelopen jaren hebben gehad over voedselfraude. De eisen op het gebied van inschatten van uw kwetsbaarheid (Vulnerability) en het nemen van maatregelen om fraude te voorkomen worden steeds strikter. Deze eisen en de methoden om hiermee om te gaan worden tijdens deze masterclass besproken. KTBA FoodCampus Horst 12 5171 RA KAATSHEUVEL 0416 348910 foodcampus.ktba.com