Toekomstvastheid aansluiting A27-Houten

3 Toekomstvastheid aansluiting A27-Houten Een quickscan naar de toekomstvastheid van de rotondes aan de op- en afritten van de A27 te Houten Datum 14 april 2010 Status Definitief

Colofon Uitgegeven door In opdracht van Contactpersoon Ministerie van Verkeer en Waterstaat RWS Dienst Verkeer en Scheepvaart Groene Golf Team Van der Burghweg 1 2628 CS Delft Rijkswaterstaat Dienst Utrecht Benjamin de Vaal Informatie rapport Bas Claassens Telefoon 06 294 719 88 E-mail Uitgevoerd door bas.claassens@rws.nl Bas Claassens, adviseur Walter Fransen, teambegeleider Informatie GGT Ad Wilson, teamleider Telefoon 06-53653685 Erna Schol, afdelingshoofd Telefoon 088-7982389 Projectcode RWS_Utrecht_05_4 Datum 14 april 2010 Status Definitief Versienummer 1.0 Pagina 2 van 27

Het Groene Golf Team helpt graag bij het realiseren van een snellere verkeersdoorstroming De doorstroming op de Nederlandse rijkswegen, belangrijke provinciale en stedelijke routes, is niet overal optimaal. Oorzaken zijn onder meer de groei van het verkeer, tekortschietende capaciteit van de infrastructuur en niet goed afgestelde verkeersregelinstallaties (VRI s). VRI s kunnen vaak beter afgestemd worden op de actuele verkeerspatronen. Een betere afstemming van VRI s bevordert, met name op doorgaande wegen, de verkeersdoorstroming en is goed voor de luchtkwaliteit en/of verkeersveiligheid. Bij een verbeterde doorstroming daalt het aantal voertuigverliesuren voor het verkeer. Het Groene Golf Team (GGT) helpt gemeenten, provincies en het Rijk om de VRI s beter af te stellen. Dit gebeurt door een analyse van de huidige installaties en het blootleggen van inefficiënte situaties die in de loop van de tijd zijn ontstaan. Waar mogelijk worden aan de hand van quick scans direct eenvoudige en snelle verbeteringen uitgevoerd. Zo is in kort tijdsbestek met een kleine ingreep grote winst te behalen. Uiteraard vindt hierover vooraf overleg met de opdrachtgever plaats. De bevindingen worden altijd in een rapport vastgelegd. Het GGT bestaat uit ruim 20 afgestudeerde HBO ers en academici met een verkeerskundige opleiding. Ze staan onder supervisie van ervaren verkeerskundigen en werken vanuit Delft en Den Bosch. Inmiddels heeft een groot aantal wegbeheerders advies gekregen van het GGT. Een deel van de adviezen is al gerealiseerd. Gemiddeld is per kruispunt een winst behaald van circa 7.500 voertuigverliesuren per jaar. De meeste aanpassingen kosten weinig of geen geld, zodat er in maatschappelijk opzicht sprake is van een aantrekkelijk rendement. De (eventuele) uitvoeringskosten van de aanbevelingen zijn voor rekening van de wegbeheerder. Het GGT is begonnen als onderdeel van het project FileProof (fileaanpak op de korte termijn) van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Bij dit project staan bereikbaarheid en doorstroming centraal. Meer informatie over FileProof vindt u op: www.fileproof.nl. Het project FileProof was van tijdelijke aard en is eind 2008 geëindigd. Het GGT is nu een afdeling van de Dienst Verkeer en Scheepvaart (DVS). De website van DVS is www.rijkswaterstaat.nl/dvs. Meer informatie over het GGT en een overzicht van alle projecten is te vinden op www.rws.nl/groenegolfteam. Pagina 3 van 27

Pagina 4 van 27

Inhoud Managementsamenvatting 7 1 Inleiding 9 1.1 Aanleiding 9 1.2 Vraag- en doelstellingen 1.3 Randvoorwaarden en uitgangspunten 9 10 1.4 Onderzoeksaanpak 10 2 Huidige situatie 11 2.1 Ochtendspits 11 2.2 Avondspits 12 3 Analyse toekomstsituatie en maatregelen 13 3.1 Westelijke rotonde 13 3.1.1 1. Dubbelstrooks knierotonde 14 3.1.2 2. Doorgaande weg 15 3.2 Oostelijke rotonde 16 3.2.1 1. Dubbelstrooks knierotonde 16 4 Resultaten 17 4.1 Westelijke rotonde 17 4.2 Oostelijke rotonde 18 5 Conclusie 21 Bijlage A Luchtfoto 23 A.1 Beide rotondes 23 A.2 Westelijke rotonde 24 A.3 Oostelijke rotonde 25 Bijlage B Intensiteiten 27 Pagina 5 van 27

Pagina 6 van 27

Managementsamenvatting Rijkswaterstaat Dienst Utrecht heeft het Groene Golf Team (GGT) gevraagd te onderzoeken in hoeverre de aansluiting van de A27 te Houten het verkeer nu en in de toekomst kunnen verwerken. De aansluiting bestaat uit twee rotondes. Het doel van dit onderzoek is de huidige prestaties van de op- en afritten inzichtelijk te maken, de verwachtingen voor de toekomst door te rekenen met daarbij oplossingsrichtingen voor mogelijk te verwachten problemen. Bevindingen Uit de observaties is gebleken dat de westelijke afrit momenteel onvoldoende capaciteit biedt. Zowel in de ochtend- als avondspits staan hier wachtrijen. In de avondspits is de wachtrij dusdanig lang dat deze tot op de hoofdrijstroken van de A27 en zelfs de A12 reikt. Dit is zeer ongewenst uit oogpunt van veiligheid en doorstroming. De oostelijke afrit presteert beter, maar ook hier is s avonds een wachtrij aanwezig die de volledige afrit bezet. Maatregelen Om de doorstroming te verbeteren zijn de volgende maatregelen voorgesteld en doorgerekend: Westelijke aansluiting: 1. Dubbelstrooks knierotonde; 2. Doorgaande weg met omlegging aansluiting carpoolterrein. Oostelijke aansluiting: 1. Dubbelstrooks knierotonde. Resultaten Onderzoek met de meerstrooksrotondeverkenner bevestigt dat de huidige vormgeving onvoldoende capaciteit biedt voor nu en in de toekomst. Voor de westelijke rotonde biedt zowel maatregel 1 als maatregel 2 voldoende capaciteit voor het jaar 2020 om het verkeer zonder oververzadiging te verwerken. In het jaar 2020 komt de verzadigingsgraad van de afrit voor een knierotonde en een doorgaande weg uit op respectievelijk 70% en 60%. Andere aspecten die van invloed zijn, zoals het kostenaspect, de veiligheid, de civieltechnische en infrastructurele mogelijkheden, kunnen de doorslag geven over welke maatregel gewenst is. Deze aspecten zijn niet meegenomen in dit rapport. De oostelijke rotonde kan met een dubbelstrooks knierotonde het verkeer goed verwerken. De verzadigingsgraad van de afrit komt dan in het jaar 2020 uit op 71%. Pagina 7 van 27

Conclusie Een goede doorstroming kan in de toekomst niet gegarandeerd worden met de huidige vormgeving. Door de oostelijke rotonde uit te voeren als een dubbelstrooks knierotonde, kan het verwachtte verkeersaanbod in het jaar 2020 wel goed verwerkt worden. Door de westelijke rotonde uit te voeren als een dubbelstrooks knierotonde of een doorgaande weg, kan het verkeersaanbod ook hier in het jaar 2020 goed verwerkt worden. Aanbevelingen Het GGT adviseert: - de westelijke rotonde uit te voeren als een dubbelstrooks knierotonde of een doorgaande weg; - onderzoek uit te voeren welke van de bovenstaande vormgevingen gewenst is; - de oostelijke rotonde uit te voeren als een dubbelstrooks knierotonde; - de stroomafwaarts gelegen verkeersregelinstallaties te onderzoeken op toekomstvastheid; - verder onderzoek uit te voeren naar de capaciteiten van de uitvoegstrook van de westelijke afrit; - de rijstrookscheiding tussen de oostelijke afrit en de bypass vanuit Houten richting Vianen nader te onderzoeken en eventueel een verduidelijking aan te brengen in de vorm van bijvoorbeeld zichtverhinderende paaltjes. Pagina 8 van 27

1 Inleiding 1.1 Aanleiding Vanuit Rijkswaterstaat Dienst Utrecht is aan het Groene Golf Team (GGT) gevraagd te onderzoeken in hoeverre de aansluiting van de A27 te Houten in de toekomst het verkeer kunnen verwerken. Daarbij is ook gevraagd aan het GGT de huidige afwikkeling van het verkeer te analyseren. De aansluiting met de A27 is gesitueerd aan de westzijde van Houten en is de belangrijkste ontsluitingsweg voor deze gemeente. Het onderzoek omvat twee rotondes waar de op- en afritten op aansluiten. Afbeelding 1 Aansluiting te Houten Carpool Waterzuivering Houten + VRI De rotonde aan de westzijde van de A27 bevat een aansluiting naar een carpoolterrein, toegang tot enkele gebouwen en de nabij gelegen golfclub. Het verkeer van en naar Houten sluit aan op de oostelijke rotonde. Tussen deze rotonde en Houten is een verkeersregelinstallatie (VRI) van de gemeente Houten aanwezig. Het functioneren van deze VRI wordt in deze studie buiten beschouwing gelaten. 1.2 Vraag- en doelstellingen De vragen die Rijkswaterstaat Dienst Utrecht aan het GGT heeft gesteld zijn: - Hoe verloopt de huidige afwikkeling? - Op welke wijze kunnen de op- en afritten van aansluiting A27-Houten nu en in de toekomst (2015 en 2020) het verkeer goed blijven verwerken? Pagina 9 van 27

Op basis van de vraagstellingen is de volgende doelstelling geformuleerd: - Het inzichtelijk maken van de huidige prestaties van de op- en afritten en de verwachtingen voor de toekomst, met daarbij oplossingsrichtingen voor mogelijk te verwachten problemen. 1.3 Randvoorwaarden en uitgangspunten Voor de berekeningen van de kwaliteit van de verkeersafwikkeling, wordt uitgegaan van de aangeleverde intensiteiten van 2008, 2015 en 2020 (zie bijlage B). Deze zijn aangeleverd door Rijkswaterstaat Dienst Utrecht. De intensiteiten van 2008 komen volgens Rijkswaterstaat Utrecht overeen met de huidige situatie en zijn dus ook representatief voor de actuele situatie op straat. Deze intensiteiten zijn in dit rapport dan ook beschreven als de intensiteiten voor het jaar 2010. In het onderzoek zal rekening gehouden worden met de onderstaande voorwaarde: - Indien een verkeerslichtenregeling tot een mogelijke maatregel behoort, mag de cyclustijd niet groter zijn dan 120 sec. 1.4 Onderzoeksaanpak Het onderzoek zal uitgevoerd worden in een aantal stappen, te weten: - het analyseren van de huidige capaciteit en afwikkeling van het verkeer door middel van een observatie in de ochtend- en avondspits; - het analyseren van de doorstroming en capaciteit in 2010, 2015 en 2020 met behulp van het programma meerstrooksrotondeverkenner ; - het geven van verbetervoorstellen op het gebied van infrastructurele vormgeving; - het rapporteren in de vorm van een beknopte rapportage. Pagina 10 van 27

2 Huidige situatie In bijlage A zijn luchtfoto s van de rotondes weergegeven. Het GGT heeft de aansluiting geobserveerd op 18 en 20 januari 2010 (respectievelijk tijdens de avond- en de ochtendspits). 2.1 Ochtendspits Tijdens de ochtendspits is het verkeersaanbod bij beide rotondes hoog. Over het algemeen wordt het verkeer goed verwerkt. Er is weinig vrachtverkeer waargenomen. Rotonde oost De grootste verkeersstroom bij de oostelijke rotonde komt vanuit Houten. Dit verkeer komt door de stroomopwaarts gelegen VRI in pelotons aan. Een groot deel hiervan neemt de oprit richting Utrecht. Dit is een rechtsafbeweging die grotendeels via de bypass afgewikkeld wordt. Het overige verkeer uit Houten rijdt via de westelijke rotonde richting Vianen. Dit verkeer is alleen conflicterend met het verkeer op de afrit van de oostelijke rotonde en veroorzaakt daar af en toe wachtrijvorming. Doordat dit verkeer in pelotons over de rotonde rijdt, kan in de tussentijd de wachtrij goed afrijden. Er is geen structurele wachtrijvorming of oververzadiging waargenomen. Rotonde west Deze rotonde bevat naast de aansluiting op de A27, een aansluiting met het carpoolterrein. De intensiteiten van en naar dit carpoolterrein zijn zeer laag. Geschat wordt zo n 50 voertuigen per uur voor beide richtingen. De grootste verkeersstromen worden gevormd door de verbinding A27<->Houten. Het verkeer van Houten richting de A27 kan gebruik maken van een bypass en hindert het overige verkeer niet. Het verkeer van de A27 naar Houten maakt gebruik van de rotonde en dient voorrang te verlenen aan het conflicterend verkeer op de rotonde. Dit is alleen het verkeer met als bestemming het carpoolterrein. Het verkeersaanbod van dit carpoolverkeer is dermate laag, dat het verkeer van de afrit nauwelijks conflicterend verkeer op de rotonde dient voor te laten. De praktische capaciteit is daardoor gelijk aan de maximale capaciteit van de afrit. Dit blijkt na een korte meting ongeveer 1400 pae/uur te zijn. Om 8:00 uur lijkt de maximum capaciteit benut te worden. Rond 8:30 uur is er een wachtrij aanwezig op de afrit van zo n 700 meter. Rond 9:00 uur is deze wachtrij afgereden. Op de wegvakken tussen Houten en beide rotondes is geen wachtrijvorming waargenomen. Op het wegvak in de richting van oost naar west staat een mobiele tekstkar opgesteld met de tekst tijdig richting aangeven. Dit wordt soms wel goed opgevolgd, soms helemaal niet. Of dit een verbetering van de capaciteit van de afrit tot gevolg heeft, is niet duidelijk. Pagina 11 van 27

2.2 Avondspits Over het algemeen is het verkeersaanbod in de avondspits op beide afritten hoog tot zeer hoog. Er is weinig vrachtverkeer waargenomen. Rotonde oost Om 17:20 uur is een wachtrij aanwezig die de hele afrit bezet. Rond 18:00 uur is de wachtrij verwerkt. Voertuigen op de afrit lijken af te remmen voor voertuigen op de bypass van de oprit. Wellicht dat de rijstrookscheiding tussen de bypass en de afrit niet duidelijk genoeg is. Rotonde west Het verkeer op de afrit rijdt langzaam af en het verkeersaanbod is zeer hoog: - 16:00 uur: af en toe een wachtrij; - 16:50 uur: wachtrij op volledige afrit; - 17:30 uur: piek met een wachtrij van zo n 5 km. De wachtrij slaat terug tot op de A12, Hoograven; - 18:00 uur: wachtrij neemt snel af. Er is weinig conflicterend verkeer op de rotonde, waardoor de capaciteit van de afrit maximaal is. Voor zonsondergang is deze gemeten op zo n 1300 pae/uur. Na zonsondergang is deze gemeten op zo n 1400 pae/uur. Een verklaring voor dit verschil is niet waargenomen. De wachtrijlengte was bij beide metingen zeer lang. De capaciteit lijkt bij een lange wachtrij lager te zijn dan bij een korte of geen wachtrij. De hiaten tussen de voertuigen nemen toe ten opzichte van een korte wachtrij. Of dit aan de lengte van de wachtrij ligt of de vormgeving is niet duidelijk. Op de afrit krijgt de weggebruiker de volgende tekst op een mobiele tekstkar te zien: Verkeer op afrit aansluiten. Dit kan een positief effect hebben op de capaciteit in verband met de bovenstaande bevinding. De invloed hiervan op het rijgedrag is niet geobserveerd. Pagina 12 van 27

3 Analyse toekomstsituatie en maatregelen Om de toekomstvastheid van de aansluiting te onderzoeken, zijn de aangeleverde intensiteitsgegevens voor de jaren 2015 en 2020 van Rijkswaterstaat Dienst Utrecht gebruikt. Met het programma meerstrooksrotondeverkenner van de provincie Zuid- Holland, is de huidige vormgeving geëvalueerd en is zonodig gezocht naar maatregelen om de toekomstvastheid te garanderen. 3.1 Westelijke rotonde Zoals uit de huidige situatie blijkt, wordt momenteel de maximale capaciteit van de afrit in beide spitsen gebruikt. De huidige vormgeving en wachtrijlengte geven de afrit een maximale capaciteit van ongeveer 1350 pae/uur. Dit is veel lager dan de in de ochtend- en avondspits van het jaar 2020 verwachte intensiteiten van respectievelijk 1700 en 2100 pae/uur. De huidige vormgeving voldoet dus niet. Om de capaciteit te verhogen is naar maatregelen gezocht waarbij met twee rijstroken vanaf de afrit linksaf geslagen kan worden. Rekening houdend met het feit dat er weinig verkeer gebruik maakt van het carpoolterrein zijn de volgende maatregelen onderzocht: - 1. dubbelstrooks knierotonde; - 2. doorgaande weg. Een verkeersregelinstallatie zou tevens een maatregel kunnen zijn. Gegeven de situatie met weinig conflicterend verkeer is het echter ongewenst een VRI te plaatsen. Toch zijn enkele berekeningen uitgevoerd voor een VRI met een dubbelstrooks linksaffer vanaf de afrit. Hieruit is gebleken dat een rotonde of een doorgaande weg meer capaciteit biedt. De maatregel VRI wordt dan ook verder niet uitgewerkt in dit rapport. De maatregelen worden hieronder één voor één besproken. Pagina 13 van 27

3.1.1 1. Dubbelstrooks knierotonde Deze maatregel bevat de volgende aanpassingen: - ombouw rotonde naar knierotonde met dubbele rijstrook; - einde van afrit dubbelstrooks uitvoeren; - wegvak tussen beide rotondes dubbelstrooks uitvoeren richting het oosten. In onderstaande afbeelding is de vormgeving geschetst weergegeven. Afbeelding 2 Schets vormgeving knierotonde (west) Er hoeven relatief weinig werkzaamheden uitgevoerd te worden om deze vormgeving te realiseren. Er wordt verwacht dat deze aanpassing relatief makkelijk uit te voeren is. De verwachte capaciteit van de afrit bedraagt volgens de rotondeverkenner ongeveer 3000 pae/uur. Dit geldt alleen indien er geen conflicterend verkeer op de rotonde aanwezig is. De werkelijke capaciteit zal dus iets lager zijn door het verkeer dat vanuit oostelijke richting de carpoolplaats wil bereiken. In onderstaande tabel wordt de afrijcapaciteit van de rotonde weergegeven voor de huidige situatie en na aanpassing. Tabel 1 Capaciteit van afrit westelijke rotonde Vormgeving 0. Huidige vormgeving 1500 1. Dubbelstrooks knierotonde 3000 Capaciteit [pae/uur] Pagina 14 van 27

3.1.2 2. Doorgaande weg Deze maatregel bevat de volgende aanpassingen: - einde van afrit dubbelstrooks uitvoeren; - rotonde ombouwen tot doorgaande weg: tweestrooks richting oostelijke aansluiting en enkelstrooks richting A27; - ontsluiting van carpoolterrein verplaatsen: of naar huidige op-/afrit, of tegenover de ingang van de waterzuivering. In onderstaande afbeelding is een schets weergegeven van de eventuele vormgeving. Afbeelding 3 Schets vormgeving doorgaande weg (west) Carpool Deze maatregel is kostbaarder dan maatregel 1. Naast een zelfde aanpassing van de rotonde dient er een nieuwe ontsluiting te worden aangebracht voor het carpoolterrein. De capaciteit van de afrit wordt met deze maatregel geschat op ongeveer 3500 pae/uur. In onderstaande tabel een vergelijking van de afritcapaciteit tussen de huidige situatie en de twee maatregelen. Tabel 2 Capaciteit van afrit westelijke rotonde Vormgeving 0. Huidige vormgeving 1500 1. Dubbelstrooks knierotonde 3000 2. Doorgaande weg 3500 Capaciteit [pae/uur] Pagina 15 van 27

3.2 Oostelijke rotonde Ook de afrit van de A27 aan deze rotonde blijkt regelmatig overbelast te zijn. Het conflicterende verkeer dat vanuit Houten richting de westelijke rotonde rijdt, zorgt ervoor dat de afrit niet genoeg kan doorstromen. Met de toenemende intensiteiten in het jaar 2015 en 2020 neemt ook het aandeel conflicterende verkeer toe. Daarmee daalt de capaciteit van de afrit en is te verwachten dat er aanzienlijke wachtrijen ontstaan. Om de afrit extra capaciteit te bieden, is een tweestrooks linksafbeweging wenselijk. Om dit met een rotonde te realiseren is de volgende maatregel onderzocht: - 1. dubbelstrooks knierotonde. De doorstroming van verkeer op de afrit kan eventueel verbeterd worden door de scheiding tussen afrit en bypass vanuit Houten richting Vianen te verhogen met bijvoorbeeld zichtverhinderende paaltjes. 3.2.1 1. Dubbelstrooks knierotonde Deze maatregel bevat de volgende aanpassingen: - ombouw rotonde naar knierotonde met dubbele rijstrook; - einde van afrit dubbelstrooks uitvoeren. In onderstaande afbeelding is de vormgeving geschetst weergegeven. Afbeelding 4 Schets vormgeving knierotonde (oost) Het ombouwen van de rotonde naar een knierotonde bevat vooral aanpassing van de belijning. Daarnaast dient de afrit verbreedt te worden. De genoemde aanpassingen vragen om een beperkte investering. Pagina 16 van 27

4 Resultaten In dit hoofdstuk komen de resultaten aan bod die door middel van het computerprogramma meerstrooksrotondeverkenner verwacht worden voor de verschillende maatregelen. Ook de huidige situatie is met de rotondeverkenner geanalyseerd. De prestatie van een rotonde wordt daarbij uitgedrukt in de verzadigingsgraden per arm. De rotondeverkenner neemt niet alle effecten mee. Het is daardoor waarschijnlijk dat verzadigingsgraden boven de 100% in de praktijk iets hoger zullen liggen. 4.1 Westelijke rotonde Voor de westelijke rotonde zijn in onderstaande tabellen de verzadigingsgraden weergegeven van de afrit. Bij een verzadigingsgraad lager dan 80% is de doorstroming over het algemeen goed te noemen. Tabel 3 Verzadigingsgraden ochtendspits westelijke rotonde Ochtendspits Jaar/Verzadigingsgraad 0. Huidige situatie 1. Knierotonde 2. Doorgaande weg afrit A27-west 2010 99% 49% 43% 2015 111% 55% 47% 2020 114% 57% 49% Tabel 4 Verzadigingsgraden avondspits westelijke rotonde Avondspits Jaar/Verzadigingsgraad 0. Huidige situatie 1. Knierotonde 2. Doorgaande weg afrit A27-west 2010 125% 62% 54% 2015 137% 68% 59% 2020 141% 70% 60% Indien de huidige vormgeving wordt behouden, zal de oververzadiging sterk toenemen. In de avondspits zelfs tot 141%. Zowel in de ochtendspits als in de avondspits zullen de verzadigingsgraden sterk dalen door uitvoering van maatregel 1 of maatregel 2. De rotonde zal dan niet meer de bottleneck zijn voor het verkeersaanbod op de afrit. De verzadigingsgraden blijven in het jaar 2020 beperkt tot 70% in de avondspits. Beide maatregelen zijn dus mogelijk. De verzadigingsgraden van de arm vanuit de oostelijke rotonde zijn zeer laag, aangezien het meeste verkeer de bypass zal nemen. Deze bypass biedt voldoende capaciteit voor de intensiteit in het jaar 2020 en zelfs voor verdere toename. Het verkeer vanuit het carpoolterrein heeft momenteel voldoende mogelijkheid om tussen het huidige verkeer op de rotonde in te voegen. Voor de maatregel 1, de knierotonde, zal ditzelfde gelden. Bij maatregel 2, een doorgaande weg, is de verwachting dat het carpoolterrein voldoende ontsloten kan worden. Pagina 17 van 27

Beide maatregelen voldoen dus om voldoende capaciteit te bieden en het verkeer zonder oververzadiging te verwerken. Andere aspecten die van invloed zijn, zoals het kostenaspect, de veiligheid, de civieltechnische en infrastructurele mogelijkheden, kunnen de doorslag geven over welke maatregel gewenst is. Deze aspecten zijn niet meegenomen in dit rapport. Om een goede doorstroming van het verkeer op de snelweg en op de afrit te bieden, dient ook de afrit zelf te worden verdubbeld naar twee rijstroken. Momenteel is er één rijstrook beschikbaar op de afrit. De capaciteit hiervan bedraagt ongeveer 1900 pae/uur (Rijkswaterstaat Dienst Utrecht). De huidige intensiteit in het drukste uur van de avondspits bedraagt ongeveer 1900 pae/uur. In 2020 zal deze zelfs 2100 pae/uur bedragen. De capaciteit is daarom onvoldoende om het verkeer te kunnen verwerken. Het verdient de aanbeveling hier verder onderzoek naar te doen. 4.2 Oostelijke rotonde De twee situaties voor de oostelijke rotonde geven de volgende verzadigingsgraden: Tabel 5 Verzadigingsgraden ochtendspits oostelijke rotonde Ochtendspits Afrit A27-Houten oost Aansluiting vanuit Houten Jaar/ 0. Huidige situatie 1. Knierotonde 0. Huidige situatie 1. Knierotonde Verzadigingsgraad 2010 76% 37% 46% 44% 2015 99% 48% 58% 56% 2020 110% 53% 62% 59% Tabel 6 Verzadigingsgraden avondspits oostelijke rotonde Avondspits Afrit A27-Houten oost Aansluiting vanuit Houten Jaar/ 0. Huidige situatie 1. Knierotonde 0. Huidige situatie 1. Knierotonde Verzadigingsgraad 2010 101% 49% 47% 45% 2015 128% 62% 60% 57% 2020 148% 71% 68% 64% Uit bovenstaande cijfers blijkt dat de huidige vormgeving van de afrit zijn maximum capaciteit heeft bereikt in de avondspits. Dit is ook tijdens de schouw gebleken. Momenteel is de afwikkeling van het verkeer op de afrit in de ochtendspits geen probleem. In het jaar 2015 zal de verzadigingsgraad van de afrit in de ochtendspits ook rond de 100% komen te liggen. Met de huidige vormgeving zullen de verzadigingsgraden voor de afrit in het jaar 2020 erg hoog liggen. Zeker voor de avondspits. Een zeer lange wachtrij is te verwachten. Door de rotonde uit te voeren als een knierotonde, hebben alle takken voldoende capaciteit. De verzadigingsgraden zullen niet boven de 71% uit komen. Het verkeer vanaf de westelijke rotonde kan gebruik maken van de bypass en beide rijstroken en zal een lage verzadigingsgraad kennen. Het verkeer dat de oostelijke rotonde verlaat richting Houten beschikt over twee rijstroken. Deze twee rijstroken voegen enkele meters verder samen met de bypass vanuit het westen van in totaal 3 rijstroken naar 2 rijstroken. Dit zal naar verwachting probleemloos verlopen. Pagina 18 van 27

De intensiteit op het wegvak tussen de oostelijke rotonde en de VRI bij het kruispunt met De Rede bedraagt in de ochtend- en avondspits respectievelijk 2500 pae/uur en 3100 pae/uur. Om een goede doorstroming van het verkeer te garanderen, is het aan te bevelen de stroomafwaarts gelegen VRI s te onderzoeken op beschikbare capaciteit. Pagina 19 van 27

Pagina 20 van 27

5 Conclusie Uit de observaties is gebleken dat de westelijke afrit momenteel onvoldoende capaciteit biedt. Zowel in de ochtend- als avondspits staan hier wachtrijen. In de avondspits is de wachtrij dusdanig lang dat deze tot op de rijbaan van de A27 en zelfs de A12 reikt. Dit is zeer ongewenst uit oogpunt van veiligheid en doorstroming. De oostelijke afrit presteert beter met kortere wachtrijen, maar ook hier staat s avonds een wachtrij die de gehele afrit bezet. Onderzoek met de meerstrooksrotondeverkenner bevestigt dat de huidige vormgeving onvoldoende capaciteit biedt voor het huidige en het toekomstige verkeersaanbod. Voor de westelijke rotonde biedt zowel een dubbelstrooks knierotonde als een doorgaande weg voldoende capaciteit voor het jaar 2020 om het verkeer zonder oververzadiging te verwerken Andere aspecten die van invloed zijn, zoals het kostenaspect, de veiligheid, de civieltechnische en infrastructurele mogelijkheden, kunnen de doorslag geven over welke maatregel gewenst is. Deze aspecten zijn niet meegenomen in dit rapport. Het verkeer kan met beide maatregelen goed verwerkt worden in het jaar 2020. In het jaar 2020 komt de verzadigingsgraad van de afrit voor een knierotonde en een doorgaande weg uit op respectievelijk 70% en 60%. De oostelijke rotonde kan met een dubbelstrooks knierotonde het verkeer in de toekomst goed verwerken. De verzadigingsgraad van de afrit komt dan in het jaar 2020 uit op 71%. Aanbevelingen Het GGT adviseert: - de westelijke rotonde uit te voeren als een dubbelstrooks knierotonde of een doorgaande weg; - onderzoek uit te voeren welke van de bovenstaande vormgevingen gewenst is; - de oostelijke rotonde uit te voeren als een dubbelstrooks knierotonde; - de stroomafwaarts gelegen verkeersregelinstallaties te onderzoeken op toekomstvastheid; - verder onderzoek uit te voeren naar de capaciteiten van de uitvoegstrook van de westelijke afrit; - de rijstrookscheiding tussen de oostelijke afrit en de bypass vanuit Houten richting Vianen nader te onderzoeken en eventueel een verduidelijking aan te brengen in de vorm van bijvoorbeeld zichtverhinderende paaltjes. Pagina 21 van 27

Pagina 22 van 27

Bijlage A Luchtfoto A.1 Beide rotondes N Pagina 23 van 27

A.2 Westelijke rotonde N Pagina 24 van 27

A.3 Oostelijke rotonde N Pagina 25 van 27

Pagina 26 van 27

Bijlage B Intensiteiten Intensiteiten OS Intensiteiten AS Wegvak 2008=2010 2015 2020 2008=2010 2015 2020 1 1200 1350 1450 1600 1750 1800 2 650 800 850 650 800 900 3 900 1000 1100 1300 1450 1500 4 1250 1350 1400 1500 1600 1600 5 250 300 300 400 500 500 6 700 850 900 700 850 950 7 750 850 900 1000 1100 1150 8 50 50 50 50 100 100 9 650 800 850 650 800 900 10 50 50 50 50 50 50 11 1500 1650 1700 1900 2050 2100 12 50 100 100 50 100 100 13 50 100 100 50 100 100 14 1500 1650 1700 1900 2050 2100 15 50 50 50 50 50 50 A27 14 15 A27 7 8 Carpoolterrein 13 12 9 10 11 A27 6 5 1 2 3 Houten 4 De intensiteiten zijn uurintensiteiten per wegvak, uitgedrukt in pae/uur. Het betreft het verkeersaanbod zonder rekening te houden met eventuele bottlenecks stroomopwaarts. De intensiteiten zijn aangeleverd door Rijkswaterstaat Dienst Utrecht. De intensiteiten van 2020 zijn gebaseerd op gegevens uit het Regionaal Verkeersmodel Utrecht (VRU). De intensiteiten voor de jaren 2010 en 2015 zijn op basis van de onderstaande stappen door Dienst Utrecht berekend: Er is vanuit gegaan dat het verkeersaanbod gemiddeld 2% per jaar stijgt. De intensiteiten uit het VRU zijn teruggerekend naar 2010 op basis van een groei van 18% in de periode van 2010 tot en met 2020. Bij het terugrekenen van de groei van het verkeersaanbod is rekening gehouden met wijzigingen in de verkeerstromen door aanpassingen in het wegennetwerk. De berekende intensiteiten voor het jaar 2010 zijn sluitend gemaakt voor het onderzoeksgebied en waar nodig bijgesteld op basis van tellingen en waarnemingen. De intensiteiten voor 2015 zijn berekend door de intensiteiten van 2010 en 2020 te middelen. Er wordt hier vanuit gegaan dat er sprake is van een lineaire groei van het verkeersaanbod. Pagina 27 van 27