Lectoraat Kind, Taal & Ontwikkeling

Vergelijkbare documenten
Problemen in de spraak- en taalontwikkeling consensus, signalering & follow-up

Kind, Taal & Ontwikkeling. Taalontwikkeling & taalproblemen Prematuur geboren kinderen en hun verdere ontwikkeling (film)

Signalering TOS: verleden heden - toekomst. Margot Visser-Bochane Dag van de Logopediewetenschap, 2016

TOS signalering: alarmsignalen en mijlpalen. Margot Visser-Bochane Als Taal geen Feestje is,

Afbakening, definities en signalering van problemen in de spraak-,taalontwikkeling. Margot Visser-Bochane Minor Amsterdam,

UNIFORME VROEGSIGNALERING TAALPROBLEMEN DOOR DE JGZ

DIFFERENTIAALDIAGNOSTIEK TOS BIJ HET JONGE KIND

SIGNALERING VAN KINDEREN MET EEN TAALACHTERSTAND

Uniforme signalering van taalproblemen en een uniform protocol voor verwijzing en follow up

Protocol Project Uniforme signalering spraaktaalproblemen. kinderen INHOUD

Vroegtijdige herkenning van taalontwikkelingsstoornissen (TOS)

Wat is een specifieke taalontwikkelingsstoornis? dr Ellen Gerrits, logopedist Congres TaalStaal 9 november 2012 Koninklijke Auris Groep

Audiologisch centrum, spraaktaalteam

Vroegsignalering taalontwikkelingsstoornissen Symposium Het jonge kind

PEUTERS MET TOS. Vroeg, 23 mei 2019, Utrecht. Marthe Wijs - van Lonkhuijzen

Communicatieve vaardigheden bij jongens met Klinefelter. Dorothy De Maesschalck Logopediste COS Brussel

Bepaling van het taalbegrip bij kinderen tot en met 25 maanden. Liesbeth Schlichting Rijksuniversiteit Groningen

Gehoor geven aan: Penta x TOS Margot Visser-Bochane

Begin bij de basis: een spraaktaalspecialist aan het woord. Astrid Roest GGD/JGZ Zaanstreek-Waterland

Auditieve verwerkingsproblemen. Margreet Luinge, Margot Visser-Bochane, Ellen de Wit

AUDIOLOGISCH CENTRUM HOLLAND NOORD ALKMAAR. Het AC als centrum voor Spraaktaaldiagnostiek

Aantekeningen naar aanleiding van de workshop van Ellen Gerrits tijdens het congres TOS in Utrecht op 18 mei 2017

NVLF Congres, Margreet Luinge & Margot Visser-Bochane

Diagnostiek en behandeling

Laat kinderen met TOS niet in de kou staan: het belang van vroege signalering van taalontwikkelingsstoornissen

Signalering spraak- en taalproblemen. Signalering spraak- en taalproblemen

HET SPRAAKTAALSPREEKUUR Het belang van vroeg signaleren

PRATEN MET JE KIND: HOE DOE JE DAT?

Van Nul tot Taal. Doelgericht stimuleren van taal en communicatie

Kenmerken van peuters met een taalontwikkelingsstoornis

Aspecten van de non verbale communicatie in Spraak taalproblemen bij een dysfatische ontwikkeling (S TOS / SLI):

BDS-protocol. kinderen

BDS-protocol. a) Aanbeveling: Gebruik het taalsignaleringsinstrument Van Wiechen taalonderzoek. BDS Rubriek BDS Element Registratie Opmerking

BDS-protocol. JGZ-handreiking Uniforme signalering van taalachterstanden bij jonge kinderen

1. Wat is taalontwikkeling?

Ik heb vragen rond 'expressieve taalstoornis' of 'taalstoornis' alleen en begon nu wat te twijfelen of dat synoniemen zijn voor dysfasie of niet.

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Voorkomen van spraak- en taalachterstand bij kinderen door vroegtijdige signalering

Gezond Opgroeien. Minor introductiecollege, donderdag 12 februari 2015 Jeannette Doornenbal

BDS-protocol bij. JGZ-richtlijn Taalontwikkeling

Handreiking. Uniforme signalering van taalachterstanden bij jonge kinderen

Deze presentatie wordt u aangeboden door:

Taalontwikkeling bij Tweelingen

Workshop Kwalitatief en Kwantitatief Onderzoek

Honoursonderwijs en professionele excellentie. Inge Wijkamp, Wolter Paans & Marca Wolfensberger

Wat is Positieve gezondheid en wat kan het voor ouderen betekenen?

1 Taal en TOS in het algemeen

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 23 mei 2016 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

BDS-protocol JGZ-richtlijn Gehoor

Als schoolarts Speciaal Onderwijs cluster 2

Peuters die spelen leren voor later. Peuteropvang: leuk en leerzaam! Informatie voor professionals. Stichting PAS

Onderzoek naar problemen met spraak en taal, ontwikkeling en gedrag

Naar een nieuw concept van Gezondheid

We vragen je om in ieder geval twee documenten te lezen. Deze kun je via de volgende linkjes downloaden.

Simea 11 april 2019 Inhoud

Taalontwikkeling bij kinderen met 22q11.2DS

Consensus ten aanzien van kenmerken, comorbiditeit en verwijzing van kinderen met luisterproblemen Hanzehogeschool Margreet Luinge

Comparison: Kinderen zonder deze risicofactor.

Kinderen met gehoor-, spraak- en/of taalproblemen

Observationeel onderzoek Patiënt-controleonderzoek Cohortonderzoek Cross-sectioneel Systematisch review

Hoe borg je POSITIEVE GEZONDHEID? Weer een stapje verder ermee..

Gezondheid in Beweging

TOS ervaar en neem mee! SPO de Liemers

Rapport /2009 S. Postma. Standpunt Signaleren van taalachterstanden door de jeugdgezondheidszorg

Spraak & Taal Ambulatorium

Lectorale rede Kind, Taal & Ontwikkeling Gezond Opgroeien. Margreet Luinge

Expressieve en receptieve taalvaardigheden van tweelingen: een vergelijkende studie met eenlingen

Multidisciplinaire diagnostiek op. Renate van den Ende, Teamleider AC R dam

OMCIRKEL HET ANTWOORD DAT HET BESTE BIJ DIT KIND PAST

De invloed van een TOS op de sociaal-emotionele ontwikkeling

Invuldatum leerling dossier: 1. School en leerling gegevens. 2. Gegevens leerling. Naam school adres Postcode en plaats

Vroege spraak- en taalontwikkeling

Dialoog met de ouders als startpunt voor vroegsignalering opgroei- en opvoedproblemen. Ingrid Staal

Producten. Onderwijs. Zorg. Audiologisch Centrum - Multidisciplinaire diagnostiek. - Basis- en voortgezet onderwijs Cluster 2 - Ambulante begeleiding

Onderzoek naar problemen met spraak en taal, ontwikkeling en gedrag

Stoornis of breder? De stoornis beschrijven De 5 aspecten in een handzaam schema! Casuïstiek Conclusie

Wie zijn wij? Werkwijze

Prematuren Nazorg Bureau Parkstad

Het nieuwe concept van gezondheid &

Het nieuwe concept van gezondheid &

Taalontwikkeling bij Tweelingen Inzichten uit wetenschappelijk onderzoek

Standpunt. Signaleren van taalachterstanden door de jeugdgezondheidszorg.

Waar ligt je kracht? Een nieuwe visie op Positieve Gezondheid

Autisme spectrum conditie

Patient Reported Outcome Measures bij het evalueren van taaltherapie

Vroegtijdige detectie van taal- en spraakontwikkelingsstoornissen. Myriam Uyttenhove Leuven 7 december 2007

Zorgtraject na de neonatale gehoorscreening

Consensus over definitie communicatieve redzaamheid Ingrid Singer, Inge Klatte, Ingrid Cnossen en Ellen Gerrits. Siméa congres 6 april 2017

Positieve gezondheid in de praktijk

ONDERZOEK OVER EN MET STAP

Behandeling van spraak- en taalstoornissen bij kinderen met een cluster 2 indicatie

SPRAAK-, STEM- EN TAALSTOORNISSEN BIJ KINDEREN

Wat is Positieve gezondheid?

Met Zorg naar Gezondheid!

Richtlijn JGZ-richtlijn Autismespectrumstoornissen

Pento Vroegbehandeling Auditief

Taalontwikkeling en communicatie bij het jonge kind

Concentratie- en geheugenproblemen als beperking op de communicatieve interactie

Leidraad bij Richtlijn Logopedie bij Taalontwikkelingsstoornissen

Transcriptie:

HAAL en Taal

Lectoraat Kind, Taal & Ontwikkeling Interactie taalontwikkeling en ander domeinen Auditieve informatie verwerking Sociale interactie Prematuriteit & follow-up TOS Informatieverwerking in de klas Taalontwikkeling Preventie & Zorg - Participeren & Leren 23-4-2015

Inbedding Hanzehogeschool Healthy Ageing Gezondheidsstudies, Pedagogische Academie Growing-up Healthy Kind, Taal & Ontwikkeling Energie Healthy Ageing, Allied Health Care & Nursing Spraak- en taal Auditieve verwerking Prematuriteit & ontwikkeling

Rol van jullie (student) bij het Lectoraat Kind, Taal & Ontwikkeling Meehelpen met dataverzameling Onderzoekservaring opdoen Invullen vrije keuze ruimte Afstudeeronderzoek 23-4-2015

Kuhl, P (2010)

Definitie van gezondheid The ability to adapt and self manage in the face of social, physical, and emotional challenges. (Huber, et al. 2011)

En vriendjes en vriendinnetjes zijn veel afwijzender naar je. Je bent toch niet te verstaan. Kinderen zijn daar heel eerlijk en hard in. Dus uiteindelijk ga je ook het gedrag van de kinderen anders krijgen. Ze kunnen wel vragen stellen, maar er komt niet meer dan dit. Er komt niks uit. Ook frustratiegedrag. Mijn zoon had ook zo veel frustratie. Moeder van een kindje met een taalstoornis

Variaties in ontwikkeling

Hoe het begon

Mijlpalen in de taalontwikkeling Variatie in ontwikkeling

Vroege screening leidt tot minder kinderen in het speciaal onderwijs (Van Agt, 2007) Gebrek aan consensus en definities van communicatie stoornissen (Speech Pathology Australia, 2013) Nog geen uniform signaleringsinstrument voor de spraaken taalstoornissen: zorg en onderwijs onduidelijkheid verwijsprotocollen Consensus over terminologie is belangrijk voor het begrip van kinderen met spraaktaalstoornissen en voor de communicatie over deze groep kinderen tussen professionals in onderwijs, logopedische praktijken en onderzoek. (Bishop, 2013) Taalvaardigheden op jonge leeftijd belangrijk voor het opbouwen van cognitieve reserve later (Stern, 2013) 57% van de ouders zijn zich niet bewust dat behandeling van communicatiestoornissen langer duurt en duurder is als problemen niet vroeg worden onderkend (ASHA, 2013)

Nieuwe aanvraag 3. Aanpassing spraaktaalhandreiking NCJ Implementatie 2. Balans verwijzen volgens NCJ handreiking (tussen 2 e en 3 e jaar) Invoegen in te ontwikkelen richtlijn Gezondheidswinst Ervaringen ouders Ervaringen professionals Bereik Kosten 1. Uniform signaleringsinstrument 1 tot 6 jaar Zorg Onderwijs 23-4-2015 DUSI - Cohortstudie Research and Innovation Group in Health Care and Nursing

23-4-2015 Onderzoek Margot Visser-Bochane:

Uniform signaleringsinstrument 1 tot 6 jaar Implementatie Constructie Normering & Validering Delphistudie 23-4-2015 DUSI - Cohortstudie Research and Innovation Group in Health Care and Nursing

Wat is spraak- en taalontwikkeling? (Delphi-onderzoek) Kan uw kind uit zichzelf een gesprekje beginnen? Kan uw kind met iemand een praatje maken? Maakt uw kind goede verleden tijd vormen? Bijvoorbeeld: 'gedronken' i.p.v. 'gedrinken' of 'liep' i.p.v. 'loopte'. Morfologie Pragmatiek Interactie Fonologie/Fonetiek Brabbelt uw kind met verschillende klanken? Bijvoorbeeld: 'dada', 'baba' of 'gaga'. Syntaxis Semantiek Kan uw kind twee woordjes combineren? Bijvoorbeeld: 'papa bal' of 'kijk poes. Zegt uw kind in totaal ongeveer 10 woordjes? 23-4-2015 Uniform screening for speech and language delay Lectoraat Transparante Zorgverlening

Sociale interactie Céline (anderhalf jaar) en haar papa hebben gedeelde aandacht voor de haan. Zij realiseert zich dat haar papa de communicatieve intentie deelt.

Labeling kinderen met een niet goed verlopende spraak- en taalontwikkeling Primaire en secundaire (spraak) taalontwikkelingsstoornis Of Specifieke en niet-specifieke (spraak) taalontwikkelingsstoornis? 23-4-2015 DUSI - Cohortstudie Research and Innovation Group in Health Care and Nursing

TOS is actueel 5 maart 2014: 23-4-2015 Onderzoek Luisterproblemen

Wat zijn alarmsignalen voor een atypische spraak- en taalontwikkeling? (Delphi-onderzoek) spreekt nog geen eerste woordjes geen interactie geen communicatieve intentie reageert niet/weinig op gesproken taal 23-4-2015 Titel presentatie aanpassen 22 Lectoraat Transparante Zorgverlening

Omgevingsfactoren Constructie ELS-NL Kenmerken Delphi Van Wiechen, SNEL, VTO Literatuur 75 kenmerken 23-4-2015 DUSI - Cohortstudie Research and Innovation Group in Health Care and Nursing

Interviews: wensen ten aanzien van de screening op het consultatiebureau Beantwoord je een vraag met nee, ga daar dan ook verder op door. En dat je van mijn part dat formulier van te voren opstuurt en dan zien zij van oh, er is zo veel keer nee ingevuld. Dat moet langer dan een kwartier. Ik vind dat ze een breder beeld moeten krijgen. Van zowel het kind als de thuissituatie. En als ze er binnen tien/vijftien minuten op het bureau niet uitkomen dat ze dan ook eens de moeite nemen om bij de mensen thuis langsgaan om een beter beeld te kunnen krijgen En toen zat ik bij het audiologisch centrum in de wachtkamer. Een baby tje van ongeveer 9 maanden. Toen hoorde ik voor het eerst brabbeltaal. En toen dacht ik; oh, dit is brabbelen. Dat hebben mijn kinderen nooit gedaan. Het zou handig zijn als ze een bandopname zouden hebben van brabbelen

Meten van taal Normering: n=2000 vragenlijst Validatie: n=500 referentie tests Vragenlijst 23-4-2015 Taal in het HAAL - ELS-NL

Normering, validering & Implementatie 23-4-2015 DUSI - Cohortstudie Research and Innovation Group in Health Care and Nursing

Nieuwe aanvraag 3. Aanpassing spraaktaalhandreiking NCJ Implementatie 2. Balans verwijzen volgens NCJ handreiking (tussen 2 e en 3 e jaar) Invoegen in te ontwikkelen richtlijn Gezondheidswinst Ervaringen ouders Ervaringen professionals Bereik Kosten 1. Uniform signaleringsinstrument 1 tot 6 jaar Zorg Onderwijs 23-4-2015 DUSI - Cohortstudie Research and Innovation Group in Health Care and Nursing

Handreiking signalering spraak- en taalproblemen Productie 2- wrdzn Observatie of vraag aan ouders Wat zegt je kind als hij of zij wat drinken wil? Waar zijn de ogen? Wijzen lichaamsdelen Vraag + pop Interactie Met wie speelt je kind graag? Vraag over spelen 23-4-2015 Delphi research SLI Lectoraat Transparante Zorgverlening

Handreiking signalering spraak- en taalproblemen 23-4-2015 DUSI - Cohortstudie Research and Innovation Group in Health Care and Nursing

Handreiking signalering spraak- en taalproblemen & follow-up Score 0-1 AC/diagnostisch centrum Score 2-3 2 begeleidingscontacten door jvp of logopedist herbeoordeling jeugdarts op 2;06 jaar (<3 = AC) 23-4-2015 ELS NL- Cohortstudie Research and Innovation Group in Health Care and Nursing

Balans verwijzen volgens NCJ handreiking Doel: Onderzoeken of 2jarige kinderen met spraak- en taalproblemen door vroege opsporing en gevolgde zorgtrajecten vooruitgaan in hun ontwikkeling, wat ervaringen van ouders zijn, of de geadviseerde zorg wordt opgevolgd en welke kosten de verschillende zorgtrajecten met zich mee brengen. Ontwikkeling kinderen 2-3 jaar Bereik Ervaringen ouders en professionals Kosten en uitvoering zorg 23-4-2015 DUSI - Cohortstudie Research and Innovation Group in Health Care and Nursing

Problemen in de spraak- en taalontwikkeling & verwezen volgens handreiking Onderzoeksopzet 1 jaar volgen Geen problemen in de spraaken taalontwikkeling volgens handreiking Taalproductie Taalbegrip Sociale interactie Uitkomsten vergelijken Kwaliteit van leven Bereik Kosten Ervaring ouders 1 jaar volgen

Ontwikkeling kinderen: Soorten uitval spraaktaal op 2 jaar Onvoldoende score (<quotient 85) Taal Begrip Woord ontwikkeling Zins ontwikkeling Taalstandaard 38% 52% 52% 38% 30 23-4-2015 Research and Innovation Group in Health Care and Nursing

Taalbegrip onvoldoende & achtergrondvariabelen Taalbegrip onvoldoende totaal aantal 42 (38%) 112 jongens meisjes Laag geboortegew. (1500-2500 gram) vroeggeboorte (<37 weken) 33 (38%) 9 (36%) 87 25 9 (90%) 10 6 (75%) 8 gehoor nu niet optimaal 13 (76%) 17 brabbelen niet optimaal 12 (35%) 33 ouders maken zich zorgen 24 (62%) 39 23-4-2015 ELS NL - Cohortstudie Research and Innovation Group in Health Care and Nursing

Wo en/of Zo onvoldoende totaal aantal 64 (56%) 112 jongens meisjes geboorte gewicht (<2500 gram) vroeggeboorte (<37 weken) gehoor actueel niet optimaal Taalproductie onvoldoende & achtergrondvariabelen 52 (60%) 12 (48%) 87 25 8 (80%) 10 6 (75%) 8 16 (94%) 17 brabbelen niet optimaal 25 (77%) 32 ouders maken zich zorgen 36 (93%) 39 23-4-2015 ELS NL Cohortstudie Research and Innovation Group in Health Care and Nursing

Taalstandaard onvoldoende & achtergrondvariabelen Taalstandaard onvoldoende totaal aantal 42 (38%) 107 jongens meisjes geboortegewicht (<2500 gram) vroeggeboorte (<37 weken) 35 (43%) 7 (28%) 82 25 6 (67%) 9 3 (41%) 7 gehoor niet optimaal 12 (75%) 16 brabbelen niet optimaal 14 (44%) 32 ouders met zorgen 28 (77%) 36 23-4-2015 ELS NL Cohortstudie Research and Innovation Group in Health Care and Nursing

Leuk aan leren praten Nou dat ie op een gegeven moment met heel rare woorden komt. Dat ik denk van hoe kom je er op. Hoe weet je dat? Hij zei eens tegen mij, dat heb ik goed naar de gallemiezen geholpen. Toen bleek later dat het uit Buurman en Buurman komt.

Producten Kindmonitor (KIMO)