6 praktijkvragen over vakantiedagen en ziekte
Introductie Volgens de wet heeft een werknemer met een dienstverband jaarlijks minimaal recht op vier maal de wekelijkse arbeidsduur aan vakantie, de wettelijke vakantiedagen. Op basis van een volledig dienstverband is dat dus meestal twintig vakantiedagen per jaar. Over de opbouw van vakantiedagen tijdens ziekte, bestaan veel misverstanden. De hoofdregel is dat vakantiedagen worden opgebouwd over de periode waarover de werknemer aanspraak heeft op loon. Als een zieke werknemer recht heeft op loon, heeft hij ook recht op vakantiedagenopbouw. Als een zieke werknemer geen recht meer heeft op loonbetaling, dan heeft hij dus ook geen recht meer op vakantiedagenopbouw. Ook werknemers die na hun ziekte niet meteen volledig aan het werk gaan, maar het werk slechts gedeeltelijk hervatten, hebben recht op volledige opbouw van wettelijke vakantiedagen. In deze whitepaper worden een aantal veel gestelde praktijkvragen over vakantiedagen en ziekte behandeld: 1. Mag een werknemer zich ziek melden tijdens vakantie? 2. Bouwt een zieke werknemer vakantiedagen op? 3. Gaan vakantiedagen van het saldo van een zieke werknemer af? 4. Welk loon moet worden betaald aan zieke werknemers tijdens vakantie? 5. Moet een zieke werknemer vakantie aanvragen? 6. Kan ik mijn zieke werknemer verplichten vakantiedagen op te nemen? Deze whitepaper wordt u aangeboden door XpertHR, een antwoordbank waarmee u snel een betrouwbaar antwoord vindt op al uw HR-vragen. In XpertHR vindt u verschillende informatietypen, denk aan voorbeelddocumenten, checklists, praktijkvragen en praktijkvoorbeelden. De informatie wordt bijgehouden door arbeidsrechtadvocaten, juristen en andere experts. Zo bent u altijd up-to-date volgens de laatste wet- en regelgeving. MEER INFORMATIE 2
1. Mag een werknemer zich ziek melden tijdens vakantie? Als een werknemer tijdens zijn vakantie ziek wordt, kan hij zich gewoon ziek melden. Met een ziekte- en verzuimreglement kun je de regels voor ziekmelding tijdens vakantie duidelijk vastleggen. Voorbeelden van regels rondom ziekmelding tijdens vakantie die je kunt opnemen zijn: de werknemer is verplicht een arts te raadplegen en een medische verklaring van de arts te krijgen; de werknemer is verplicht zich persoonlijk direct telefonisch ziek te melden met vermelding van het verblijf- of verpleegadres en het telefoonnummer; de werknemer is verplicht zijn eventueel (geheel of gedeeltelijk) herstel tijdens vakantie bij de personeelsadministratie te melden; de werknemer geeft bij thuiskomst de originele medische verklaring van de behandelend arts af aan de bedrijfsarts, waaruit de duur en aard van de ziekte duidelijk blijken. Voldoet de werknemer aan deze regels, dan worden de ziektedagen tijdens vakantie niet als vakantie gerekend. Het is anders als een werknemer al arbeidsongeschikt is en op vakantie gaat. Zij maken gebruik van hun vakantiedagen, die vervolgens in mindering worden gebracht op het vakantiedagentegoed. De bedrijfsarts kan worden geraadpleegd als er twijfel ontstaat of het herstel van de werknemer wordt belemmerd door vakantie. 2. Bouwt een zieke werknemer vakantiedagen op? Het antwoord is ja. Zo lang een werknemer aanspraak heeft op loon, bouwt hij ook vakantiedagen op. Dat betekent ook dat hij geen vakantiedagen meer opbouwt als na 104 weken ziekte de loondoorbetalingsverplichting van de werkgever ophoudt. Maar tot die tijd dus wel. Het maakt daarbij niet uit voor welk percentage een werknemer ziek is. De vakantiedagenopbouw is gerelateerd aan de normale arbeidsduur (het urenaantal dat de werknemer werkt als hij niet ziek is). Let op: de vakantiedagen van zieke werknemer verlopen ook. De wettelijke vakantiedagen vervallen per 1 juli van het jaar na het jaar waarin ze zijn opgebouwd. Dus als een werknemer in 2018 15 wettelijke vakantiedagen opbouwt, dan moet hij die voor 1 juli 2019 opgenomen hebben. Als dat niet is gelukt, dan vervallen deze vakantiedagen. Deze regel geldt óók voor zieke werknemers. Dat is alleen anders als de werknemer niet in staat was om zijn vakantiedagen op te nemen. Dat kan uiteraard met name bij zieke werknemers het geval zijn, bijvoorbeeld als zij langdurig in het ziekenhuis liggen of te ziek zijn om vakantie te nemen. 3
3. Gaan vakantiedagen van het saldo van een zieke werknemer af? Jazeker. Als een zieke werknemer op vakantie gaat, dan neemt hij gewoon vakantiedagen op. Als een werknemer bijvoorbeeld normaal gesproken 40 uur per week werkt en tijdens zijn ziekte 20 uur werkt, dan neemt hij 40 uur vakantie op als hij een week weg gaat. Dat geldt ook voor zieke werknemers die helemaal niet kunnen werken. Ook zij nemen het normale aantal uren dat zij gewoonlijk werken aan vakantie op. Dat betekent ook dat wanneer een werknemer vier, in plaats van acht uur per dag werkt vanwege zijn ziekte, er acht uren van zijn vakantiesaldo worden afgeschreven als hij een dag vrij neemt. 4. Welk loon moet worden betaald aan zieke werknemers tijdens hun vakantie? Als een werknemer ziek is en tijdens zijn ziekte minder dan 100% van zijn loon uitbetaald krijgt, bijvoorbeeld 90% of 80% of 70%, dan geldt dat niet gedurende de tijd waarin zij vakantie genieten. Vakantiedagen worden altijd tegen 100% van het laatstverdiende loon uitbetaald, ook tijdens ziekte. Een voorbeeld Hans heeft een brutoloon van 6.000,- bruto per maand. Hij is sinds het begin van het jaar twee jaar volledig arbeidsongeschikt. Zijn loondoorbetaling is gedaald naar 70% van het maximum dagloon, tot een bedrag van 3.218,87 bruto per maand. Hij gaat aankomende week voor twee weken met vakantie. Tijdens de vakantie van Hans moet aan hem zijn volledige loon ad 6.000,- bruto per maand worden uitbetaald. 5. Moet een zieke werknemer vakantie aanvragen? Ja, als een zieke werknemer op vakantie wil, dan moet hij dat op de gebruikelijke manier bij zijn werkgever aanvragen. Dat geldt ook als een werknemer volledig arbeidsongeschikt is. De werkgever heeft namelijk de mogelijkheid om de bedrijfsarts om advies te vragen over de mogelijke negatieve gevolgen van de vakantie voor het herstel van de werknemer. 4
6. Kan ik mijn zieke werknemer verplichten om vakantiedagen op te nemen? Een werknemer kan niet worden gedwongen om verlof op te nemen in plaats van zich ziek te melden. Dit impliceert dat de werkgever de ziekmelding niet accepteert. De beoordeling of een werknemer ziek is, mag alleen worden gedaan door de bedrijfsarts. Vakantiedagen moeten bovendien worden vastgesteld naar de wens van de werknemer. Bij twijfel of een werknemer echt ziek is, is het raadzaam om de werknemer te laten oproepen voor een spoedcontrole bij de bedrijfsarts. Als die oordeelt dat de werknemer niet ziek is, kunt u de werknemer (schriftelijk) oproepen om zijn werk te hervatten. Daarbij is het raadzaam aan te kondigen dat u de salarisbetaling zult stopzetten, als de werknemer hier geen gehoor aan geeft. Komt de werknemer dan nog niet opdagen, dan kunt u de salarisbetaling daadwerkelijk stopzetten. Daarnaast moet u hem nogmaals (schriftelijk) oproepen om zijn werk te hervatten en waarschuwen dat het consequenties zal hebben voor het dienstverband als hij blijft weigeren (waaronder beëidinging). Daarbij doet u er goed aan om de werknemer er in uw brieven expliciet op te wijzen, dat hij een second opinion bij het UWV kan aanvragen, als hij meent toch ziek te zijn. Wilt u meer artikelen, voorbeelden en praktijkvragen lezen over vakantiedagen en ziekte? Bekijk het in XpertHR. KLIK HIER 5