Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

Transcriptie

1 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

2

3 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland

4 Colofon Uitgave Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN), branchevereniging voor instellingen voor zorg- dienstverlening aan mensen met een beperking Oudlaan 4, 3515 GA Utrecht telefoon (030) Utrecht, juli 2009 Publicatienummer: Bestellingen Deze uitgave kan schriftelijk en telefonisch worden besteld bij de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland Postbus 413, 3500 AK Utrecht telefoon (030) fax (030) Bestellen kan ook via Bij de bestelling graag de titel, het publicatienummer en het gewenste aantal vermelden. Drukwerk HollandRepro, Utrecht Deze brochure is met grote zorgvuldigheid en met gebruikmaking van de meest actuele gegevens tot stand gekomen. Het is evenwel niet geheel uitgesloten dat de informatie uit deze brochure onjuistheden of onvolkomenheden bevat. VGN aanvaardt geen aansprakelijkheid voor directe of indirecte schade ontstaan door eventuele onjuistheden en/of onvolkomenheden.

5 Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 Opbouw vakantierechten bij volledige arbeidsongeschiktheid 3 Opbouw vakantierechten bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid 4 Volledige arbeidsongeschiktheid gevolgd door gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid en andersom 5 Volledige en gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid afgewisseld 6 Zwangerschaps- en bevallingsverlof 7 Het moment van vaststellen van opgebouwde vakantierechten 8 Afschrijven vakantierechten bij volledige en gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid Samenvatting Bijlage A Bijlage B 3 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

6 4 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

7 1 Inleiding Zowel in het Burgerlijk Wetboek (BW) als in de CAO Gehandicaptenzorg is een regeling te vinden die betrekking heeft op de opbouw van vakantierechten bij ziekte en zwangerschap 1. De wettelijke regeling betreffende de opbouw van vakantierechten bij ziekte is neergelegd in artikel 7:635 lid 4 BW. Deze wettelijke regeling vormt het uitgangspunt voor het berekenen van het aantal vakantie-uren dat een werknemer opbouwt tijdens ziekte. Van de wettelijke bepaling mag worden afgeweken, mits dit niet ten nadele is van de werknemer. In de CAO Gehandicaptenzorg is een afwijkende regeling opgenomen. De regeling over de opbouw van vakantierechten bij ziekte is in de CAO Gehandicaptenzorg opgenomen in artikel 8:4 lid 5. De regeling betreffende vakantieopbouw bij zwangerschap is in de wet neergelegd in artikel 7:635 lid 2 BW en in de CAO Gehandicaptenzorg in artikel 8:4 lid 3. De regels omtrent vakantie-opbouw bij ziekte en zwangerschap zijn niet eenvoudig en leiden regelmatig tot vragen. In deze brochure wordt uitgebreid ingegaan op het opbouwen en opnemen van vakantierechten bij ziekte en zwangerschap. Allereerst worden de regels uit de wet en de CAO Gehandicaptenzorg over vakantieopbouw bij ziekte besproken en uitgelegd. Aan bod komt wanneer de regels uit de wet en wanneer de regels uit de CAO toegepast moeten worden. Hierbij worden enkele voorbeeldsituaties besproken. De voorbeelden bestaan uit een beschrijving van een ziektesituatie, gevolgd door de oplossing in woorden en vervolgens een schematisch overzicht van de vakantierechten over het jaar of de jaren die het betreft. Daarna komt de vakantie-opbouw tijdens zwangerschaps- en bevallingsverlof aan bod. Vervolgens worden de regels over het afschrijven van vakantierechten tijdens volledige en gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid besproken. Hierbij worden eveneens voorbeeldsituaties besproken. Als laatste is een kort overzicht opgenomen van alle regels die in de brochure worden besproken. Denkt u er bij het lezen van deze brochure aan dat bij de opbouw van vakantie tijdens ziekte de duur van de ziekte bepalend is. Het aantal opgebouwde vakantie-uren dient te worden vastgesteld per ziekteperiode en niet per kalenderjaar. Het is niet van belang welk ziektejaar het betreft en of de werknemer in de WAO zit of een uitkering krijgt op grond van de WIA. De hele ziekteperiode dient in ogenschouw te worden genomen. Voor de volledigheid nog de opmerking dat uren die gewerkt worden op basis van arbeidstherapie, uren zonder loonwaarde zijn. Omdat deze uren geen loonwaarde vertegenwoordigen, worden ze aangemerkt als uren van volledige arbeidsongeschiktheid. 1 In bijlage A is artikel 8:4 CAO Gehandicaptenzorg opgenomen. In bijlage B zijn de artikelen over vakantie en verlof uit het Burgerlijk Wetboek opgenomen. 5 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

8 6 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

9 2 Opbouw vakantierechten bij volledige arbeidsongeschiktheid Regelingen in de wet en de CAO De wettelijke regeling omtrent opbouw van vakantierechten bij ziekte is opgenomen in artikel 7:635 lid 4 BW. Dit artikelonderdeel bepaalt dat, indien een werknemer in het geheel niet kan werken omdat hij ziek is, alleen opbouw van vakantierechten plaatsvindt over de laatste zes maanden van de ziekte. Wat betreft opbouw van vakantie tijdens volledige arbeidsongeschiktheid komt de CAO overeen met de wet. Ook de CAO Gehandicaptenzorg bepaalt dat wanneer iemand volledig arbeidsongeschikt is, slechts over de laatste zes ziektemaanden opbouw van vakantierechten plaatsvindt (artikel 8:4 lid 5). Dit betekent dat aan het einde van een ziekteperiode telkens zes maanden moet worden teruggekeken. Bedraagt de ziekteperiode zes maanden of minder, dan heeft de ziekte op grond van deze regeling geen gevolgen voor de vakantieopbouw, met andere woorden de werknemer bouwt volledig vakantie op. Duurt de periode van volledige arbeidsongeschiktheid langer dan zes maanden, dan vindt geen opbouw plaats over dat deel van de ziekteperiode, dat ligt vóór de periode van de laatste zes maanden. Voorbeeld 1 Een werknemer meldt zich op 4 juli 2008 ziek. Hij is volledig arbeidsongeschikt tot en met 8 mei Op 9 mei 2009 gaat hij weer volledig aan het werk. De ziekte periode bedraagt in dit geval ruim 10 maanden. Conform artikel 7:635 lid 4 BW en artikel 8:4 lid 5 CAO Gehandicaptenzorg wordt over maximaal 6 maanden vakantierechten opgebouwd, waarbij wordt uitgegaan van de laatste zes maanden. Dit betekent dat de werknemer in dit geval vakantierechten opbouwt over de periode van 9 november 2008 tot en met 8 mei Over de periode van 4 juli tot en met 8 november 2008 worden geen vakantierechten opgebouwd. 0% vo 100% vo 4 juli 08 8 nov 08 8 mei 09 = volledige arbeidsongeschiktheid VO = vakantieopbouw Werkhervatting Voor zowel de wettelijke bepaling als de CAO-bepaling geldt dat perioden van volledige arbeidsongeschiktheid - die elkaar met minder dan een maand opvolgen - bij elkaar worden geteld. Dit betekent dat een onderbreking van langer dan een maand tot gevolg heeft dat de periode van zes maanden opnieuw begint te tellen. Er begint dus weer een nieuwe periode van opbouw van vakantie te lopen. Onder een maand kan hier elke maand verstaan worden, dus ook van 23 januari tot en met 22 februari. 7 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

10 Indien perioden van ziekte elkaar opvolgen met minder dan een maand, worden de perioden van ziekte van vóór en na deze onderbreking samengeteld en gezien als één ziekteperiode. Over de laatste zes maanden van de ziekteperiode wordt dan vakantie opgebouwd. Over een tijdvak tussen twee ziekteperioden in, waarin de werknemer volledig gewerkt heeft, wordt volledig vakantie opgebouwd. Voorbeeld 2 Een werknemer is ziek in de periode van 1 juli 2008 tot en met 31 oktober 2008 (4 maanden). Vervolgens hervat hij het werk weer volledig in de periode van1november tot en met 15 november 2008 (V maand). Op 16 november meldt de werknemer zich weer ziek en blijft dat tot en met 31 maart 2009 (4 V maand). Daarna hervat hij zijn werkzaamheden weer volledig. Omdat in dit geval de periode tussen de twee ziekteperioden korter is dan een maand, worden de twee ziekteperioden samengeteld voor het bepalen van de periode van 6 maanden van ziekte. De werknemer bouwt volledig vakantierechten op gedurende de laatste 6 maanden van de ziekte. Nu de laatste ziekteperiode korter dan 6maanden heeft geduurd, namelijk 4 V maand, wordt ook over de laatste 1V maand van de eerste ziekteperiode (van 16 september tot 31 oktober) volledig vakantie opgebouwd. Gedurende de eerste 2V maand van de eerste ziekteperiode worden geen vakantierechten opgebouwd. In het tijdvak tussen de twee ziekteperioden in werkt de werknemer volledig en bouwt gedurende deze tijd dus ook volledig vakantierechten op. 0% vo 100% vo 100% vo 100% vo 1 juli sept okt nov mrt 09 = volledige arbeidsongeschiktheid = volledig arbeidsgeschikt VO = vakantieopbouw Voorbeeld 3 Een werknemer is ziek in de periode van 1 juli 2008 tot en met 31 oktober 2008 (4 maanden). Vervolgens hervat hij het werk weer volledig in de periode van 1 november tot en met 15 december(1v maand). Op 16 december 2008 meldt de werknemer zich weer ziek en blijft dat tot en met 31 maart 2009 (3V maand), daarna hervat hij zijn werkzaamheden weer volledig. Omdat in deze situatie het tijdvak tussen de twee ziekteperioden langer is dan 1 maand, worden de twee ziekteperioden niet samengeteld. Op het moment dat de werknemer zich, na een werkhervatting van 1V maand, voor de tweede maal ziek meldt, begint de periode van 6 maanden opnieuw te tellen. Dit betekent dat over zowel de4maanden van de eerste ziekteperiode als de 3V maand van de tweede ziekteperiode volledig vakantie wordt opgebouwd. Over het tijdvak tussen de twee ziekteperioden in, waarin de werknemer volledig gewerkt heeft, worden ook volledig vakantierechten opgebouwd. 100% vo 100% vo 100% vo 1 juli okt dec mrt 09 = volledige arbeidsongeschiktheid = volledig arbeidsgeschikt VO = vakantieopbouw 8 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

11 3 Opbouw vakantierechten bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid Wettelijke regeling Op grond van artikel 7:635 lid 4 BW worden er bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid slechts gedeeltelijk vakantierechten opgebouwd en wel over het arbeidsgeschikte deel. Anders gezegd: de zieke werknemer bouwt alleen vakantieaanspraken op over de door hem gewerkte uren. Over de uren waarop de werknemer niet heeft gewerkt wegens ziekte, worden geen vakantierechten opgebouwd. Op basis van de wettelijke regeling kunnen bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid dus nooit volledige vakantierechten worden opgebouwd. De opbouw van vakantierechten tijdens gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid is in de wet niet gemaximeerd tot zes maanden. De werknemer bouwt dus over de gehele periode van gedeeltelijke ziekte vakantierechten op over de gewerkte uren. Bovendien geldt de regel, dat perioden die elkaar met minder dan een maand opvolgen bij elkaar worden geteld, niet bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid. Deze samentellingsregel heeft enkel betrekking op perioden van volledige arbeidsongeschiktheid. Van de wettelijke regeling omtrent vakantieopbouw mag niet ten nadele van de werknemer worden afgeweken (artikel 7:645 BW). Dit betekent dat slechts een andere regeling toegepast mag worden indien deze ten voordele van de werknemer afwijkt van de wettelijke regeling. CAO Gehandicaptenzorg In de CAO Gehandicaptenzorg wordt, met betrekking tot gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid, afgeweken van de wettelijke regeling. Deze afwijking geldt voor zover de wet dit toelaat. Zoals hierboven besproken laat de wet een afwijking toe, mits dit niet ten nadele van de werknemer is. De regeling uit de CAO kan dus alleen toegepast worden indien dit voor de werknemer voordeliger is dan toepassing van de wettelijke regeling. Op grond van artikel 8:4 lid 5 CAO Gehandicaptenzorg worden ook bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid volledige vakantierechten opgebouwd over de laatste zes maanden van de ziekte. De CAO Gehandicaptenzorg maakt dus geen onderscheid tussen volledige en gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid: zowel bij een periode van volledige arbeidsongeschiktheid als bij een periode van gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid, vindt een volledige opbouw van vakantierechten plaats over de laatste zes maanden van arbeidsongeschiktheid. Indien de periode van gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid langer duurt dan zes maanden, vindt op grond van artikel 8:4 lid 5 CAO Gehandicaptenzorg een volledige opbouw plaats over de laatste zes maanden van de ziekte. In de periode daarvóór worden vakantierechten opgebouwd over het arbeidsgeschikte deel. In tegenstelling tot de wettelijke regeling geldt dat ook bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid ziekteperioden die elkaar opvolgen binnen een maand worden samengeteld. 9 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

12 Voorbeeld 4 Een werknemer is in de periode van 4 juli 2008 tot en met 8 mei 2009 (ruim 10 maanden) voor 50% arbeidsongeschikt, op 9 mei gaat hij weer volledig aan het werk. Berekening volgens BW Tijdens gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid worden slechts vakantierechten opgebouwd over het arbeidsgeschikte deel. De werknemer bouwt alleen vakantieaanspraken op over de door hem gewerkte uren. In dit geval bouwt de werknemer 5O% van de vakantie-uren op die hij zou hebben opgebouwd als hij niet ziek zou zijn geweest. Over de 50% die de werknemer niet werkt wegens ziekte, worden geen vakantieaanspraken opgebouwd. 50% vo 4 juli 08 8 mei 09 = gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid VO = vakantieopbouw Berekening volgens CAO Gehandicaptenzorg Tijdens een periode van gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid vindt een volledige opbouw van vakantierechten plaats over de laatste 6 maanden van de ziekte, in dit geval van 9 november 2008 tot en met 8 mei Over de periode daarvoor bouwt de werknemer vakantierechten op over het arbeidsgeschikte deel. Van 4 juli 2008 tot en met 8 november 2008 bouwt de werknemer dus 50% van de vakantierechten op die hij zou hebben opgebouwd als hij niet ziek zou zijn geweest. 50% vo 100% vo 4 juli 08 8 nov 08 8 mei 09 = gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid VO = vakantieopbouw Toe te passen regel Van de wettelijke regeling omtrent vakantieopbouw mag niet ten nadele van de werknemer worden afgeweken. Dat betekent dat de regeling in de CAO slechts toegepast mag worden indien deze ten voordele van de werknemer afwijkt van de wettelijke regeling. Op basis van de wettelijke regeling heeft de werknemer ruim 10 maanden 50% vakantieopbouw. Op basis van de regeling uit de CAO heeft de werknemer 6 maanden 100% vakantieopbouw en ruim 4 maanden 50% vakantieopbouw. De regeling uit de CAO is dus voordeliger dan de regeling uit het BW. In deze situatie vindt de opbouw plaats conform de regeling van de CAO. N.B 1. In de situatie dat een werknemer enkel gedeeltelijk ziek is geweest, is de regeling van de CAO Gehandicaptenzorg voor de werknemer altijd voordeliger dan de wettelijke regeling. Op grond van de CAO Gehandicaptenzorg bouwt de werknemer namelijk altijd gedurende een periode van zes maanden volledig op. In een dergelijke situatie kan dan ook altijd de regeling uit de CAO Gehandicaptenzorg worden toegepast. 10 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

13 4 Volledige arbeidsongeschiktheid gevolgd door gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid en andersom Bij langdurige ziekte komt het vaak voor dat een periode van volledige arbeidsongeschiktheid gevolgd wordt door een periode van gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid. Ook andersom komt het voor. De regels met betrekking tot vakantieopbouw bij volledige en gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid, zoals hiervoor besproken, kunnen in dergelijke situaties in combinatie worden toegepast. Zoals eerder besproken vindt op grond van de wettelijke regeling, gedurende de periode van volledige arbeidsongeschiktheid, volledige opbouw plaats over de laatste zes maanden. Bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid worden vakantierechten opgebouwd over het arbeidsgeschikte deel. De opbouw van vakantierechten tijdens gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid is in de wet niet gemaximeerd tot zes maanden. Bij de toepassing van de wettelijke regeling dient bij de berekening van de vakantieopbouw over een ziekteperiode dus een duidelijke scheiding gemaakt te worden tussen perioden van gedeeltelijke en volledige arbeidsongeschiktheid. Conform de CAO Gehandicaptenzorg vindt opbouw plaats over de laatste zes maanden van de ziekte. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen volledige en gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid: de hele periode van arbeidsongeschiktheid wordt dus als één geheel bekeken. Over de periode die ligt vóór de laatste zes ziektemaanden vindt opbouw plaats over de uren die de werknemer heeft gewerkt. Het is afhankelijk van de situatie hoe de opbouw van vakantierechten is. Zoals in het vorige hoofdstuk reeds is vermeld, mag slechts ten voordele van de werknemer worden afgeweken van de wettelijke regeling. Er moet dus altijd minimaal het aantal rechten worden opgebouwd dat zou worden opgebouwd als de wettelijke regeling wordt toegepast. Vandaar dat in artikel 8:4 lid 5 CAO Gehandicaptenzorg is opgenomen dat de afwijkende regeling van de CAO slechts geldt voor zover de wet dit toelaat. De werkgever dient de voor de werknemer meest gunstige regeling toe te passen. In de situaties waarbij een werknemer afwisselend volledig en gedeeltelijk arbeidsongeschikt is, moeten er twee berekeningen worden gemaakt. Om te kunnen bepalen welke regeling het meest voordelig is, moet er een berekening gemaakt worden op basis van de wettelijke regeling en een berekening op basis van de regeling uit de CAO Gehandicaptenzorg. 11 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

14 Voorbeeld 5 Een werknemer heeft zich op 16 juni 2008 ziek gemeld. De werknemer is tot en met 15 december 2008 (6 maanden) volledig arbeidsongeschikt en vervolgens 5 maanden (tot en met 15 mei 2009) gedeeltelijk arbeidsongeschikt (50%). Op 16 mei 2009 gaat hij weer volledig aan het werk. Berekening volgens BW Over de periode van volledige arbeidsongeschiktheid vindt volledige opbouw plaats over de laatste zes maanden. In dit geval bedraagt de periode van volledige arbeidsongeschiktheid in totaal 6 maanden. Gedurende deze hele periode vindt dus volledige opbouw plaats. Gedurende de totale periode van gedeeltelijk arbeidsongeschiktheid, worden vakantierechten opgebouwd over de uren die de werknemer werkt, in dit voorbeeld 50%. 100% vo 50% vo 16 juni dec mei 09 = volledige arbeidsongeschiktheid = gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid VO = vakantieopbouw Berekening volgens CAO Gehandicaptenzorg De hele periode van arbeidsongeschiktheid moet als één geheel worden bekeken. De werknemer is in totaal gedurende 11 maanden arbeidsongeschikt. De laatste zes maanden van de ziekteperiode bestaat uit 5 maanden gedeeltelijke en 1 maand volledige arbeidsongeschiktheid. Over deze laatste zes maanden (van 16 november 2008 tot en met 15 mei 2009) worden volledige vakantierechten opgebouwd. Over de periode daarvoor (van 16 juni tot en met 15 november) vindt opbouw plaats over de uren die de werknemer heeft gewerkt. Aangezien de werknemer gedurende die periode echter volledig arbeidsongeschikt was, vindt er geen opbouw van vakantierechten plaats. 0% vo 100% vo 16 juni nov dec mei 09 = volledige arbeidsongeschiktheid = gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid VO = vakantieopbouw Toe te passen regel Op basis van de wettelijke regeling heeft de werknemer 6 maanden 100% vakantieopbouw en 5 maanden 50% vakantieopbouw. Op basis van de regeling uit de CAO heeft de werknemer 6 maanden 100% vakantieopbouw en 5 maanden geen vakantieopbouw. In dit voorbeeld is de regeling uit het BW voor de werknemer voordeliger. De opbouw van vakantierechten vindt plaats conform de regeling van het BW. 12 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap 12 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

15 Voorbeeld 6 Een werknemer meldt zich ziek op 16 juni De werknemer is drie maanden volledig arbeidsongeschikt (tot en met 15 september) en vervolgens drie maanden (tot en met 15 december) gedeeltelijk arbeidsongeschikt (50%). Op 16 december gaat hij weer volledig aan het werk. Berekening volgens BW Op grond van de wettelijke regeling wordt over de periode van gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid, in dit geval 3 maanden, vakantie opgebouwd over het arbeidsgeschikte deel, in dit geval 50%. Omdat de periode van volledige arbeidsongeschiktheid niet langer is dan zes maanden wordt over deze hele periode (drie maanden) volledig vakantie opgebouwd. 100% vo 50% vo 16 juni sept dec 08 = volledige arbeidsongeschiktheid = gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid VO = vakantieopbouw Berekening volgens CAO Gehandicaptenzorg Conform de CAO Gehandicaptenzorg vindt opbouw plaats over de laatste zes ziektemaanden. Dat het in de laatste drie maanden gaat om gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid is niet van belang. Op grond van deze regeling vindt over de volledige 6 ziektemaanden volledige opbouw van vakantierechten plaats. 100% vo 16 juni sept dec 08 = volledige arbeidsongeschiktheid = gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid VO = vakantieopbouw Toe te passen regel Op basis van de wettelijke regeling heeft de werknemer drie maanden 100% vakantieopbouw en drie maanden 50% vakantieopbouw. Op basis van de regeling uit de CAO heeft de werknemer zes maanden 100% vakantieopbouw. In dit voorbeeld is de regeling uit het CAO Gehandicaptenzorg voor de werknemer voordeliger. De opbouw van vakantierechten vindt plaats conform de regeling van de CAO Gehandicaptenzorg. 13 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap 13 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

16 14 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

17 5 Volledige en gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid afgewisseld Bij langdurige ziekte kan de situatie zich ook voordoen dat perioden van volledige en gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid elkaar afwisselen. Een werknemer kan bijvoorbeeld eerst een periode volledig arbeidsongeschikt zijn, daarna weer gedeeltelijk aan het werk gaan en vervolgens weer volledig uitvallen. Ook in dergelijke situaties kunnen de regels met betrekking tot vakantieopbouw bij volledige en gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid in combinatie worden toegepast. Net zoals bij de situaties die in het vorige hoofdstuk zijn geschetst, moeten er in deze situaties twee berekeningen worden gemaakt: één op grond van de wettelijke regeling en één op grond van de CAO Gehandicaptenzorg. Ook nu moet de voor de werknemer meest gunstige regel worden toegepast. Bij de berekening op grond van de wettelijke regeling geldt dat perioden van volledige arbeidsongeschiktheid die elkaar met minder dan een maand opvolgen bij elkaar worden geteld. Als er meer dan een maand tussen twee perioden van volledige arbeidsongeschiktheid zit, heeft dit tot gevolg dat er een nieuwe periode van opbouw van vakantie begint te lopen. In de tussenliggende periode kan het zijn dat de werknemer gedeeltelijk arbeidsongeschikt is of volledig zijn werkzaamheden heeft hervat; in beide situaties is er geen sprake van volledige arbeidsongeschiktheid. Dit betekent dat, indien de werknemer tussen twee perioden van volledige arbeidsongeschiktheid langer dan een maand geheel of gedeeltelijk aan het werk is geweest, de periode van zes maanden opnieuw begint te tellen. In tegenstelling tot de wettelijke regeling wordt in de CAO geen onderscheid gemaakt tussen volledige en gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid. De gehele ziekteperiode wordt als één geheel bekeken. Bij toepassing van de regeling uit de CAO is er slechts sprake van een onderbreking van de ziekteperiode als de werknemer langer dan een maand volledig hersteld is. 15 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

18 Voorbeeld 7 Een werknemer meldt zich ziek op 1 juni Tot en met 15 december 2008 is de werknemer volledig ziek (6 V maand). Vervolgens is hij gedurende 2 maanden (van 16 december tot en met 15 februari 2009) gedeeltelijk ziek (50%). Van 16 februari 2009 tot en met 31 mei 2009 is de werknemer weer volledig ziek (3 V maand). Vanaf 1 juni 2009 is de werknemer volledig hersteld. Berekening volgens BW Omdat de werknemer tussen de eerste en de tweede periode van volledige arbeidsongeschiktheid een periode van langer dan een maand gedeeltelijk aan het werk is geweest, begint de periode van 6 maanden na deze onderbreking opnieuw te tellen. De eerste periode van volledige ziekte duurt langer dan 6 maanden, zodat er over de periode van 1 tot en met 15 juni 2008 geen vakantierechten worden opgebouwd. Over de periode van 16 juni tot en met 15 december 2008 bouwt de werknemer volledig vakantie op. Over de 2 maanden waarin de werknemer gedeeltelijk werkt, worden vakantierechten opgebouwd over het gedeelte dat de werknemer arbeidsgeschikt is (50%). De tweede periode waarin de werknemer volledig ziek is duurt korter dan 6 maanden. Gedurende deze hele periode worden dan ook volledig vakantierechten opgebouwd. 0% vo 100% vo 50% vo 100% vo 1 juni juni dec feb mei 09 = volledige arbeidsongeschiktheid = gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid VO = vakantieopbouw Berekening volgens regeling CAO Gehandicaptenzorg Omdat er in de CAO Gehandicaptenzorg geen onderscheid wordt gemaakt tussen gedeeltelijke en volledige arbeidsongeschiktheid, wordt de gehele ziekteperiode van 12 maanden als één periode beschouwd. Over de laatste 6 ziektemaanden (van 1 december 2008 tot en met 31 mei 2009) vindt volledige opbouw van vakantierechten plaats. Over de periode daarvóór (van 1 juni 2008 tot en met 31 november 2008) wordt slechts opgebouwd over de gewerkte uren. De werknemer is in die periode echter volledig arbeidsongeschikt, er vindt dus geen opbouw van vakantierechten plaats. 0% vo 100% vo 1 juni nov dec feb mei 09 = volledige arbeidsongeschiktheid = gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid VO = vakantieopbouw Toe te passen regel Op basis van de wettelijke regeling heeft de werknemer 9V maand 100% vakantieopbouw, 2 maanden 50% vakantieopbouw en een halve maand geen vakantieopbouw. Op basis van de regeling uit de CAO heeft de werknemer 6 maanden 100% vakantieopbouw en 6 maanden geen vakantieopbouw. In dit voorbeeld is de regeling uit het BW voor de werknemer voordeliger. De opbouw van vakantierechten vindt dus plaats conform de regeling van het BW. 16 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

19 Voorbeeld 8 Een werknemer meldt zich op 1 juni 2008 gedeeltelijk ziek (50%). Tot en met 15 september 2008 is de werknemer gedeeltelijk ziek (3 V maand). In de periode van 16 september tot en met 15 december 2008 is de werknemer volledig ziek (3 maanden). In de drie maanden die daarop volgen is de werknemer weer gedeeltelijk ziek (50%). Vanaf 16 maart 2009 is de werknemer weer volledig hersteld. Berekening volgens BW Tijdens gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid wordt slechts vakantie opgebouwd over het aantal gewerkte uren. Gedurende beide perioden van gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid worden dus voor 50% vakantierechten opgebouwd. De periode van volledige arbeidsongeschiktheid duurt korter dan 6 maanden, zodat over deze hele periode volledig vakantie wordt opgebouwd. 50% vo 100% vo 50% vo 1 juni sept dec mrt 09 = volledige arbeidsongeschiktheid = gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid VO = vakantieopbouw Berekening volgens CAO Gehandicaptenzorg Conform de regeling van de CAO wordt over de laatste 6 ziektemaanden (van 16 september 2008 tot en met 15 maart 2009) volledig vakantie opgebouwd. In de periode daarvóór wordt enkel vakantie opgebouwd over het aantal gewerkte uren. De werknemer was van 1 juni tot en met 15 september 50% arbeidsongeschikt, gedurende deze tijd worden dus voor 50% vakantierechten opgebouwd. 50% vo 100% 1 juni sept dec mrt 09 = volledige arbeidsongeschiktheid = gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid VO = vakantieopbouw Toe te passen regel Op basis van de wettelijke regeling heeft de werknemer 3 maanden 100% vakantieopbouw en 6V maand 50% vakantieopbouw. Op basis van de regeling uit de CAO heeft de werknemer 6 maanden 100% vakantieopbouw en 3V maand 50% vakantieopbouw. In dit voorbeeld is de regeling uit het CAO Gehandicaptenzorg voor de werknemer voordeliger. De opbouw van vakantierechten vindt dus plaats conform de regeling van de CAO. 17 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

20 18 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

21 6 Zwangerschaps- en bevallingsverlof Zwangerschap is geen ziekte in de zin van artikel 7:629 BW. De regels over vakantieopbouw bij ziekte zijn dan ook niet van toepassing op een periode van zwangerschaps- en bevallingsverlof. De wet en de CAO kennen hierover aparte bepalingen. Over deze periode worden dus afzonderlijk vakantierechten opgebouwd. De werkneemster die de bedongen arbeid niet verricht wegens zwangerschap of bevalling heeft aanspraak op vakantieopbouw over het tijdvak waarop zij recht heeft op een uitkering op grond van de Wet Arbeid en Zorg (WAZO) in verband met haar bevalling. Dit is geregeld in artikel 7:635 lid 2 BW en artikel 8:4 lid 3 CAO Gehandicaptenzorg. De werkneemster bouwt dus gedurende het zwangerschaps- en bevallingsverlof volledig vakantierechten op 2. De periode van zwangerschaps- en bevallingsverlof telt ook niet mee voor het bepalen van de periode van zes maanden van (volledige) arbeidsongeschiktheid waarover de vakantieopbouw volledig plaatsvindt. Indien een werkneemster bijvoorbeeld na haar zwangerschaps- en bevallingsverlof nog drie maanden ziek thuis blijft, is zij in totaal ongeveer zeven maanden afwezig. Voor het vaststellen van de zes maanden waarover de werknemer volledig vakantie opbouwt tijdens ziekte telt de periode van zwangerschapsverlof dan niet mee. Ziekteperioden voorafgaand of aansluitend aan het zwangerschaps- en bevallingsverlof gelden als gewone ziekteperioden. Dit betekent dat de werkneemster vakantierechten opbouwt over deze ziekteperioden op grond van de wettelijke regeling of de regeling uit de CAO, ongeacht of de ziekte wordt veroorzaakt door de zwangerschap. Omdat de periode van zwangerschaps- en bevallingsverlof langer duurt dan een maand, worden de ziekteperiode voorafgaand aan het verlof en de ziekteperiode volgend op het verlof niet samengeteld. Dit geldt zowel bij de toepassing van de wettelijke regeling als bij de regeling uit de CAO betreffende vakantieopbouw tijdens ziekte. 2 De periode van bevallingsverlof waarover volledig vakantie wordt opgebouwd, betreft de periode van bevallingsverlof waarin de werknemer recht heeft op een uitkering op basis van de WAZO en niet de periode van artikel 8:18 CAO Gehandicaptenzorg. 19 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

22 Voorbeeld 9 Een werkneemster is volledig ziek van 1 juni 2008 tot en met 2 oktober 2008 (ruim 4 maanden). Per 3 oktober 2008 gaat haar zwangerschaps- en bevallingsverlof verlof in en dit duurt tot en met 22 januari 2009 (16 weken). Aansluitend is de werkneemster nog tot en met 25 september 2009 volledig ziek (ruim 8 maanden), dan gaat zij weer volledig aan het werk. Gedurende de gehele periode van zwangerschaps- en bevallingsverlof worden volledig vakantierechten opgebouwd. In dit voorbeeld is de werkneemster voorafgaand en aansluitend aan het zwangerschaps- en bevallingsverlof volledig arbeidsongeschikt. Omdat het gaat om volledige arbeidsongeschiktheid, is de uitkomst bij toepassing van de wettelijke regeling hetzelfde als bij toepassing van de regeling uit de CAO. Omdat het zwangerschaps- en bevallingsverlof langer duurt dan 1 maand, worden de ziekteperioden voor en na het verlof niet samengeteld. De twee ziekteperioden dienen apart te worden bekeken. De eerste ziekteperiode is korter dan 6 maanden, over deze periode wordt dus volledig vakantie opgebouwd. De tweede ziekteperiode is langer dan 6 maanden. Slechts over de laatste 6 maanden (van 26 maart tot en met 25 september) wordt volledig vakantie opgebouwd. In de periode daarvóór (van 23 januari tot en met 25 maart) vindt geen opbouw van vakantierechten plaats. 100% vo 100% vo 0% vo 100% vo 1 juni 08 2 okt jan mrt sept 09 = volledige arbeidsongeschiktheid = zwangerschaps- en bevallingsverlof VO = vakantieopbouw 20 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

23 7 Het moment van vaststelling van opgebouwde vakantierechten Definitieve vaststelling aantal opgebouwde vakantierechten Hoe lang een werknemer ziek is geweest en welke regeling toegepast dient worden voor de berekening van het aantal vakantie-uren dat is opgebouwd tijdens deze ziekte, kan pas achteraf worden vastgesteld. Het precieze aantal vakantierechten dat een werknemer tijdens ziekte heeft opgebouwd, kan dan ook pas worden vastgesteld wanneer de werknemer volledig hersteld is. Omdat ziekteperioden die elkaar met minder dan een maand opvolgen samen moeten worden geteld, kan pas een definitieve berekening gemaakt worden wanneer de werknemer een maand of langer volledig hersteld is. Een ander moment waarop het aantal opgebouwde vakantierechten kan worden vastgesteld, is wanneer de arbeidsovereenkomst wordt beëindigd. Indien een werknemer ziek uit dienst gaat, heeft hij recht op de vakantierechten die zijn opgebouwd tijdens de ziekteperiode. Deze vakantierechten en de eventueel nog resterende vakantierechten van voor de ziekteperiode dienen bij het eindigen van het dienstverband te worden uitbetaald. Het komt ook wel voor dat wanneer een werknemer langdurig gedeeltelijk arbeidsongeschikt is, het dienstverband wordt aangepast aan het arbeidsgeschiktheidspercentage (bijvoorbeeld bij 50% arbeidsgeschiktheid wordt het dienstverband gewijzigd in 50%). Een dergelijke aanpassing van de arbeidsovereenkomst is ook een moment waarop het aantal opgebouwde vakantierechten tijdens ziekte kan worden vastgesteld. De werknemer is dan voor zijn nieuwe dienstverband immers weer volledig arbeidsgeschikt. Tussentijdse berekening Indien een werknemer langdurig ziek is, kan wel alvast een voorlopige, tussentijdse berekening worden gemaakt van het aantal opgebouwde vakantierechten. Zolang de ziekteperiode niet langer duurt dan zes maanden, vindt opbouw plaats over de gehele periode. Indien de ziekteperiode langer dan zes maanden heeft geduurd, bouwt de werknemer op basis van de CAO-regeling in ieder geval over zes maanden ziekte volledig vakantie op. 21 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

24 22 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

25 8 Afschrijven vakantierechten bij volledige en gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid Uitgangspunt in de wet is dat tijdens een periode van ziekte de werkgever geen vakantierechten kan afschrijven. Indien een werknemer ziek is, kan hij in beginsel geen vakantie genieten (de werknemer heeft op dat moment ziekteverlof). Zowel in de CAO als in de wet zijn uitzonderingen op deze hoofdregel opgenomen. Aftrek ziektedagen op basis van een voorafgaande regeling De CAO Gehandicaptenzorg (artikel 8:6 lid 2) biedt de mogelijkheid om op basis van een regeling maximaal drie ziektedagen als vakantieverlof aan te merken in het geval de werknemer tijdens de arbeidsongeschiktheidsperiode met toestemming van de controlerend geneeskundige vakantie geniet. Een regeling als bedoeld in artikel 8:6 lid 2 CAO Gehandicaptenzorg behoeft instemming van de ondernemingsraad (OR) of personeelsvertegenwoordiging (pvt). Indien een werkgever een dergelijke regeling heeft getroffen, maakt deze deel uit van de CAO (artikel 1:3 lid 5). Werknemers die gebonden zijn aan de CAO worden via de CAO ook aan deze regeling gebonden. Een voorwaarde bij het uitvoeren van de regeling is dat de werknemer jaarlijks nog minimaal recht moet houden op het wettelijk minimum aantal vakantiedagen. Het wettelijk minimum aantal vakantiedagen bedraagt vier maal de overeengekomen arbeidsduur per week (artikel 7:634 lid 1 BW). Het wettelijk minimum bij een 36-urige werkweek bedraagt dus 144 uur (4 x 36). Op basis van de CAO Gehandicaptenzorg heeft men, bij een 36-urige werkweek, recht op 166 uur vakantie in een jaar. Dit betekent dat een fulltime werknemer in de Gehandicaptenzorg 22 bovenwettelijke vakantie-uren per jaar heeft. Op basis van artikel 8:6 lid 2 CAO kan de werkgever maximaal drie dagen per jaar afschrijven. De CAO Gehandicaptenzorg gaat uit van dagen van 7,2 uur. Op grond van artikel 8:6 lid 2 CAO mag dus maximaal 21,6 uur worden afgeschreven. Voor een parttimer geldt het naar rato beginsel. Artikel 8:6 lid 2 CAO is een uitwerking van artikel 7:637 lid 1 BW. Op grond van artikel 7:637 lid 1 BW is het mogelijk om in een CAO of arbeidsovereenkomst een bepaling op te nemen op grond waarvan een werknemer bij ziekte vakantiedagen inlevert. Verrekening kan slechts plaatsvinden tot ten hoogste het aantal dagen dat in een jaar boven op de wettelijk minimumvakantie is overeengekomen. Verrekening met resterende uren uit voorgaande jaren is niet mogelijk. De mogelijkheid om ziektedagen met vakantiedagen te verrekenen is in artikel 7:637 lid 1 BW niet beperkt tot de situatie waarin de werknemer ook daadwerkelijk met vakantie gaat. Een werkgever kan bijvoorbeeld ook vakantiedagen afschrijven indien een werknemer ziek is maar gewoon thuisblijft, mits dit schriftelijk is overeengekomen. De wettelijke regeling is dus ruimer dan artikel 8:6 lid 2 CAO Gehandicaptenzorg 3 Gezien het standaardkarakter van de CAO (artikel 1:3 lid 2) is het echter niet mogelijk om van de andere mogelijkheden die artikel 7:637 lid 1 BW biedt, gebruik te maken. Ook is het niet moge- 3 Artikel 7:637 lid 1 BW heeft géén betrekking op de situatie waarin een werknemer tijdens een vakantie ziek wordt. Deze specifieke situatie is geregeld in artikel 7:637 lid 2 23 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

26 lijk een dergelijke afspraak op te nemen in de arbeidsovereenkomst indien een regeling met de OR of pvt ontbreekt. Voorbeeld 10 Een werknemer met een fulltime dienstverband meldt zich ziek op 7 november 2008 en blijft twee maanden ziek. De werknemer gaat in overleg met de werkgever en met toestemming van de controlerend geneeskundige op 21 november een week met vakantie. De werkgever heeft met de OR een regeling als bedoeld in artikel 8:6 lid 2 CAO. Er heeft in 2008 niet eerder een verrekening van ziektedagen met vakantiedagen plaatsgevonden. Nu de werkgever een regeling met de OR heeft, kan hij op basis van artikel 8:6 lid 2 CAO maximaal 21,6 vakantie-uren van het vakantietegoed van de werknemer afschrijven. Voorbeeld 11 Een werknemer met een fulltime dienstverband meldt zich ziek op 7 november 2008 en blijft twee maanden ziek. De werknemer gaat in overleg met de werkgever en met toestemming van de controlerend geneeskundige op 21 november een week met vakantie. De werkgever heeft geen regeling met de OR als bedoeld in artikel 8:6 lid 2 CAO. De werkgever kan in dit geval geen vakantie-uren van het vakantietegoed van de werknemer afschrijven op basis van artikel 8:6 lid 2 CAO. Voorbeeld 12 Een werknemer met een fulltime dienstverband meldt zich ziek op 7 november 2008 en blijft tweemaanden ziek. De werknemer gaat in overleg met de werkgever en met toestemming van de controlerend geneeskundige op 21 november een week met vakantie. De werkgever heeft een regeling met de OR als bedoeld in artikel 8:6 lid 2 CAO. De werknemer heeft echter al zijn vakantiedagen van 2008 al opgemaakt. Nu de werkgever een regeling met de OR heeft, kan hij in beginsel op basis van artikel 8:6 lid 2 CAO maximaal 21,6 vakantie-uren van het vakantietegoed van de werknemer afschrijven. Verrekening van vakantiedagen met ziektedagen kan echter slechts plaatsvinden met de bovenwettelijke vakantiedagen van het betreffende jaar. Gezien het feit dat de werknemer al zijn vakantiedagen - dus ook al zijn bovenwettelijke dagen - reeds heeft opgenomen, kan de werkgever in dit geval geen vakantiedagen afschrijven. Ziekte tijdens vakantie Artikel 8:8 lid 4 BW betreft de specifieke situatie waarin de werknemer tijdens vakantie ziek is. Dit artikel bepaalt dat wanneer een werknemer tijdens een vastgestelde vakantie voldoende aantoonbaar voor de werkgever arbeidsongeschikt is in de zin van artikel 7:629 BW, de verleende vakantiedagen niet als vakantiedagen gelden. Artikel 7:637 lid 2 BW betreft dezelfde specifieke situatie. De hoofdregel van artikel 7:637 lid 2 BW is dat er geen vakantiedagen mogen worden afgeschreven indien een werknemer tijdens een vakantie ziek is. In deze wettelijke regeling is, in tegenstelling tot de regeling in de CAO, wel een uitzonderingsmogelijkheid opgenomen. Op grond van deze uitzonderingsmogelijkheid kan bij schriftelijke overeenkomst, dus bijvoorbeeld in een arbeidsovereenkomst of CAO, van de hoofdregel worden afgeweken. In de CAO 24 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

27 Gehandicaptenzorg is enkel de hoofdregel overgenomen en niet de uitzonderingsmogelijkheid. Gezien het standaardkarakter van de CAO Gehandicaptenzorg kan dan ook geen gebruik worden gemaakt van deze wettelijke uitzonderingsmogelijkheid. Het is dus niet mogelijk om met de werknemer een afspraak te maken in de arbeidsovereenkomst over het afschrijven van vakantiedagen in het geval de werknemer ziek wordt tijdens een vastgestelde vakantie. Voorbeeld 13 Een werknemer gaat 23 mei op vakantie tot 13 juni (3 weken). De werknemer meldt zich op 30 mei ziek bij zijn werkgever. De werknemer blijft een week ziek, dan meldt hij zich weer beter. De werknemer is dus een week gedurende zijn vakantie ziek geweest. De werknemer heeft slechts twee weken vakantieverlof kunnen genieten. Van 30 mei tot 6 juni heeft de werknemer geen vakantieverlof, maar ziekteverlof gehad. Voor deze dagen mag de werkgever op basis van artikel 8:8 lid 4 geen vakantiedagen afschrijven. Verrekenen vakantiedagen met ziektedagen in een voorkomend geval In de vorige paragrafen is de mogelijkheid beschreven om op basis van artikel 8:6 lid 2 en artikel 8:8 lid 4 CAO vakantie af te schrijven bij ziekte. Naast deze mogelijkheden is er de mogelijkheid om dagen of gedeelten van dagen waarop de werknemer de overeengekomen arbeid niet verricht wegens arbeidsongeschiktheid aan te merken als vakantiedagen, mits de werknemer hier in een voorkomend geval mee instemt (artikel 7:636 lid 1 BW). Dit betekent dat er tijdens ziekte slechts vakantierechten kunnen worden afgeschreven, indien de werknemer op dat moment instemt met het afschrijven van de vakantie-uren. Een afspraak daarover moet afzonderlijk worden gemaakt op het moment dat bedoelde gebeurtenis zich voordoet of heeft voorgedaan. Een dergelijke afspraak in de arbeidsovereenkomst opnemen is op basis van dit artikel dus niet mogelijk. De verrekening van vakantiedagen met ziektedagen mag op grond van dit artikel slechts plaatsvinden met de bovenwettelijke vakantiedagen. Bovenwettelijke vakantiedagen zijn de dagen die de werknemer meer heeft opgebouwd dan het in artikel 7:634 BW bedoelde minimum. Voor het verrekenen van vakantiedagen met ziektedagen op basis van artikel 7:636 BW is het niet nodig dat de werknemer tijdens zijn ziekte op vakantie is/gaat. Ook indien de werknemer tijdens zijn ziekteperiode thuis blijft, kan artikel 7:636 BW worden toegepast. In de volgende voorbeelden betreft het telkens een werknemer die nog 20 bovenwettelijke vakantie-uren van afgelopen jaar heeft staan. In een jaar heeft de werknemer 22 bovenwettelijke vakantie-uren. In totaal heeft de werknemer dus 42 (20+22) bovenwettelijke vakantie-uren. Voorbeeld 14 Een werknemer meldt zich ziek op 9 maart 2009 en blijft twee weken ziek thuis. De werkgever stelt voor om, gezien het aantal vakantie-uren dat werknemer nog heeft staan, 5 vakantiedagen (36 vakantieuren) met ziektedagen te verrekenen. De werknemer heeft nog 42 bovenwettelijke vakantie-uren. Het afschrijven van 36 vakantie-uren zou dus conform artikel 7:636 BW mogelijk zijn. Voorwaarde voor het afschrijven van de vakantie-uren is wel dat de werknemer met het voorstel van de werkgever instemt. 25 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

28 Voorbeeld 15 (combinatie artikel 8:6 lid 2 CAO en artikel 7:636 BW) Een werknemer meldt zich ziek op 9 maart 2009 en blijft twee maanden ziek. De werknemer gaat in overleg met de werkgever en met toestemming van de controlerend geneeskundige op 21 november een week met vakantie. De werkgever heeft met de OR een regeling als bedoeld in artikel 8:6 lid 2 CAO. De werkgever stelt voor om, gezien het grote aantal uren dat werknemer nog heeft staan, in totaal 5 vakantiedagen (36 vakantie-uren) af te schrijven. De werkgever heeft een regeling als bedoeld in artikel 8:6 lid 2 CAO. Op basis hiervan kan de werkgever maximaal 21,6 vakantie-uren afschrijven. Voor het afschrijven van de overige 14,4 (36-21,6) vakantie-uren moet de werkgever een beroep doen op artikel 7:636 BW. Verrekenen van vakantiedagen met ziektedagen op basis van dit artikel kan alleen met de bovenwettelijke uren. De werknemer heeft 42 bovenwettelijke vakantieuren. Daarvan worden er 21,6 afgeschreven op basis van artikel 8:6 lid 2 CAO. Er blijven dan nog 20,4 bovenwettelijke uren over. De werknemer heeft dus genoeg bovenwettelijke uren over om 14,4 vakantie-uren met ziektedagen te verrekenen. Mits de werknemer instemt met het afschrijven van 14,4 uren op basis van artikel 7:636 BW, is het dus voor de werkgever mogelijk om in totaal 36 vakantie-uren van het vakantietegoed van de werknemer af te schrijven. Voorbeeld 16 (combinatie artikel 8:6 lid 2 CAO en artikel 7:636 BW) Een werknemer meldt zich ziek op 9 maart 2009 en blijft twee maanden ziek. De werknemer gaat in overleg met de werkgever en met toestemming van de controlerend geneeskundige op 23 maart een week met vakantie. De werkgever heeft geen regeling met de OR als bedoeld in artikel 8:6 lid 2 CAO. De werkgever stelt voor om, gezien het grote aantal uren dat werknemer nog heeft staan, in totaal 5 vakantiedagen (36 vakantie-uren) met ziektedagen te verrekenen. Omdat de werkgever geen regeling met de OR heeft, kunnen geen vakantie-uren worden afgeschreven op basis van artikel 8:6 lid 2 CAO. Wel kan de werkgever op basis van artikel 7:636 BW bovenwettelijke vakantiedagen met ziektedagen verrekenen. De werknemer heeft 42 bovenwettelijke vakantie-uren. Mits de werknemer hiertoe toestemming geeft, is het afschrijven van 36 vakantie-uren aldus in overeenstemming met artikel 7:636 BW. Voorbeeld 17 (combinatie artikel 8:8 lid 4 CAO en artikel 7:636 BW) Een werknemer gaat 23 mei op vakantie tot 13 juni (3 weken). De werknemer meldt zich op 30 mei ziek bij zijn werkgever. De werknemer blijft een week ziek, dan meldt hij zich weer beter. De werknemer is dus een week gedurende zijn vakantie ziek geweest. De werkgever wil gewoon 3 weken vakantie afschrijven, dus ook voor de week waarin de werknemer ziek was. Op basis van artikel 8:8 lid 4 mogen er geen vakantiedagen worden afgeschreven indien een werknemer tijdens een vastgestelde vakantie voldoende aantoonbaar arbeidsongeschikt is. De werknemer heeft 42 bovenwettelijke uren. Op basis van artikel 7:636 lid 1 BW is het dus mogelijk om 36 vakantie-uren af te schrijven voor de week waarin de werknemer ziek was. Voorwaarde is wel dat de werknemer hiertoe toestemming verleent. 26 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

29 Gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid De in dit hoofdstuk besproken regels gelden enkel voor het arbeidsongeschikte deel. Indien een werknemer gedeeltelijk arbeidsongeschikt is, dient de werknemer vakantierechten op te nemen naar rato van het arbeidsgeschikte deel. Op een werknemer die alleen een aantal uren op arbeidstherapeutische basis werkt, blijven de regels met betrekking tot volledige arbeidsongeschiktheid van toepassing. Afschrijven vakantiedagen tijdens zwangerschaps- en bevallingsverlof De in dit hoofdstuk besproken regels gelden niet ten aanzien van perioden van zwangerschaps- en bevallingsverlof. Tijdens het zwangerschaps- en bevallingsverlof van een werkneemster mogen géén vakantierechten worden afgeschreven (artikel 7:636 lid 2 BW). 27 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

30 28 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap

31 Samenvatting Opbouw van vakantie bij volledige arbeidsongeschiktheid Met betrekking tot opbouw van vakantiedagen tijdens volledige arbeidsongeschiktheid zijnde wettelijke regels en de CAO-regeling gelijk. De opbouw van vakantierechten vindt uitsluitend plaats over de laatste zes maanden van de ziekteperiode. Voor de periode van zes maanden geldt dat ziekteperioden die elkaar met minder dan een maand opvolgen, worden samengeteld. Opbouw van vakantie bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid Bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid worden op basis van de wet slechts vakantierechten opgebouwd over het arbeidsgeschikte deel. Van de wettelijke bepaling mag slechts ten voordele van de werknemer worden afgeweken. In de CAO wordt, met betrekking tot gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid, ten voordele van de werknemer afgeweken van de wettelijke regeling. De CAO maakt geen onderscheid tussen volledige en gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid. Op basis van de CAO gehandicaptenzorg worden, ook bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid, over de laatste zes maanden van de ziekteperiode volledig vakantierechten opgebouwd. In de periode daarvóór vindt opbouwplaats naar rato van het arbeidsgeschiktheidspercentage. Indien een werknemer tussen twee perioden van gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid minder dan een maand volledig hersteld is geweest, worden deze perioden samengeteld. Indien er sprake is van enkel gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid is de regeling in de CAO altijd voordeliger dan de wettelijke regeling. In deze situatie kan dan ook altijd de regeling uit de CAO worden toegepast. Opbouw van vakantie bij volledige arbeidsongeschiktheid gevolgd door gedeeltelijke arbeidsloongeschiktheid of andersom De wet laat slechts afwijking ten voordele van de werknemer toe. De werkgever dient dan ook de voor de werknemer meest gunstige regeling toe te passen. In de situatie waarbij volledige arbeidsongeschiktheid wordt gevolgd door gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid, of andersom, moeten er twee berekeningen gemaakt worden. Om te kunnen bepalen welke regel toegepast dient te worden, dient een berekening op basis van de wettelijke regeling en een berekening op basis van de regeling in de CAO te worden gemaakt. Op grond van de wettelijke regeling vindt gedurende de periode van volledige arbeidsongeschiktheid volledige opbouw plaats over de laatste zes maanden. Bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid worden vakantierechten opgebouwd over het arbeidsgeschikte deel. Conform de CAO vindt opbouw plaats over de laatste zes maanden van de ziekte. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen volledige en gedeeltelijke arbeidsonge- 29 Opbouw vakantierechten tijdens ziekte en zwangerschap