Ontwerp van type aanvangsbegeleidingsplan voor het onthaal, de begeleiding en de vorming van nieuwe leraren op de school Aankomst van nieuwe leerkracht Einde augustus ACTIVITEITEN Ontvangst en onthaal - Informatie over opdracht; functiebeschrijving - Overhandigen onthaalbrochure - Toelichting bij aanvangsbegeleidingstraject - Doorverwijzing naar mentor - Toekennen vakmentor/peter/meter Eerste samenkomst met nieuwe leerkrachten met op agenda: Kennismaking met andere nieuwe collega s Uitleg over doel en frekwentie van deze bijeenkomsten + data vastleggen Kennismaking met de schoolorganisatie en de gebouwen - Overzicht organigram van de school ( wie is wie? ) - kennis maken met de administratie (overzicht van de documenten voor in- AANDACHTSPUNTEN VOOR MIJN SCHOOL Wie doet het? Directeur? Mentor en/of directeur? Kanttekeningen Onthaalbrochure: al helemaal meegeven of slechts voor begin van schooljaar relevante delen? - Kan dit nog voor de personeelsvergadering? - Rondleiding met groep beginners of met elke beginner individueel?
September diensttreding), administratief personeel en opvoeders - rondleiding door de schoolgebouwen - drukkerij (rotariaat) - mores in de lerarenkamer Kennismaking met de algemene gang van zaken op de school (a.h.v. (relevant deel van) onthaalbrochure) Jaarkalender toelichten Starttips rond eerste schooldagen en eerste lessen Toelichting bij aanvangsbegeleidingstraject Personeelsvergadering Voorstelling nieuwe leerkrachten aan andere personeelsleden Eerste individueel contact met vakmentor/peter/meter - introductie van de beginnende leraar in de vakgroep - toelichting van de werking van de vakgroep (bijv. ahv vakinfodossier; afspraken o.a. ivm gebruik vaklokaal en didactisch materiaal, evaluatie,...) Eerste individueel gesprek mentorbeginnende leerkracht Gesprek over de gang van zaken gedurende de eerste schooldagen Mogelijke oplossingen voor gerezen problemen Overleg opportuniteit en modaliteiten klas- Directeur Mentor neemt initiatief Voorstellen mentoren en (indien nieuw) toelichting van werking rond aanvangsbegeleiding Wie bepaalt vakmentor/peter/meter? Mentor zorgt voor contact beginnende leraar met vakmentor/peter/meter. Kan eerste contact met peter/meter of vakmentor aansluitend met de personeelsvergadering? = fase van onderdompeling van de beginnende leraar Gesprek reeds einde eerste week? Of hiermee nog enige tijd wachten? Klasbezoek reeds in september of nog wachten? Nu nog te bedreigend? Te bespreken.
Einde september Oktober bezoek door de mentor Nieuwe leraar woont een les bij bij de mentor/coach en/of bij een ervaren vakco l- lega(ev. vakmentor/peter/meter) Tweede samenkomst met nieuwe leerkrachten agenda: Luik informatie doorgeven: - preventieadviseur komt informatie rond veiligheid toelichten - informatie rond komende klassenraden, rapporten, oudercontacten,... Luik begeleiding en ondersteuning (vorm van intervisie): - uitwisselen eerste ervaringen - formuleren van noden en ev. thema s voor volgende samenkomst - varia (vragenronde,...) Beginnende leraar levert de beschrijving van een probleemsituatie rond ordeverstoring in bij de mentor (zie bijlage eigen ervaringen met ordeverstoring ) ter voorbereiding van groepssamenkomst rond klasmanagement (eventueel) klasbezoek door mentor om zodoende beter te kunnen helpen focus op klasmanagement Mentor neemt initiatief Mentor Preventieadviseur Alleszins het observatiemoment te laten kiezen door beginnende leerkracht (in mate van het mogelijke) Kan mentor contacten leggen met vakcollega s voor mogelijk klasbezoek door beginnende collega? Deze beschrijving stimuleert de zelfreflectie, kan als instap dienen voor de thematische samenkomst van de nieuwe leraren rond klasmanagement en voor een volgend individueel gesprek Op voorhand afspreken waarop de nieuwe leraar zal worden geobserveerd
November Tweede individueel gesprek beginnende leraar mentor (na eventuele lesobservatie) Feedback en reflectie over de geobserveerde les in het bijzonder en de voorbije weken in het algemeen Uitzuiveren van werkpunten individuele begeleidingsnoden Afspraken ivm verdere ondersteuning Thematische groepsbijeenkomst met beginnende leerkrachten rond voorafgekozen thema Bijv. orde houden, klasmanagement, straffen en belonen Collegiale vakondersteuning door peter/meter/vakmentor door directie aanvraag bezoek pedagogische begeleiding Klasbezoek door mentor (om nadien beter te kunnen helpen) Geobserveerde items zijn op voorhand vastgelegd Derde individueel gesprek beginnende leraar-mentor (na eventueel lesobservatie) Dit thema is meestal een schot in de roos: de meest voorkomende problemen situeren zich immers in dit domein. De casussen die zijn ingediend rond ordeverstoring kunnen hierbij als uitgangspunt gebruikt worden. Hiervoor moet wel veiligheid in de groep gecreëerd zijn. Dit luik is vanzelfsprekend niet beperkt tot oktober Nu pas eerste klasbezoek of reeds opvolgingsbezoek? Voor iedereen een tweede klasbezoek of enkel na vraag van de beginnende leerkracht of in geval van problemen? Mentor peilt naar noden voor bijscholing/navorming/vakbegeleiding
Tweede semester Derde trimester zie oktober Aanspreken vakgroep/vakmentor/peter/meter ivm examenvoorbeelden Samenkomst met beginnende leraren Doorgeven van informatie over: Examens: opstellen van proefwerken, rapportering Kerstrapporten Delibererende klassenraden Thematische groepsbijeenkomst, met ervaren beginnende leraren er bij (2 de jaars, ev. 3 de jaars) Bespreking van enkele stellingen rond goed lesgeven Uitwisseling van ervaringen rond eerste trimester en examens (voorbereiding toezicht - verbetering resultaten -...) Zelf ingebrachte thema s (bijv. ICT, gesprekken voeren met ouders,...) Vanaf nu kan de individuele begeleiding gedifferentieerd worden. De intensiteit en aard van de begeleiding zal verschillen van leerkracht tot leerkracht. Er kunnen nog individuele gesprekken gepland worden, eventueel na een klasbezoek Thematische groepsbijeenkomst met op agenda : - bespreking van het verloop van de laatste maanden van het schooljaar (open- Dit mag niet vergeten worden, dus mentor vraagt best nog eens expliciet aan vakmentor of dit gebeurd is Gaat het initiatief tot bijkomende gesprekken en klasbezoeken uit van de leraar?
deur, examens, deliberatie,...) - statuut beginnende leraar (TADD,...) - groepsintervisie: reflectie over eigen lesgeven en over eigen leerproces (ahv een anekdote, een kritisch incident,...) - evaluatie van het mentoraat/coaching tijdens het voorbije jaar (eventueel) vervolg individuele begeleiding
BIJLAGE (TER VOORBEREIDING SAMENKOMST OKTOBER IVM KLASMANAGEMENT): EIGEN ERVARINGEN MET ORDEVERSTORING (met dank aan Rik Logghe, dpb Brugge) Iedereen zal tijdens de voorbije weken al wel te maken gehad hebben met ongepast gedrag van één of meer van zijn/haar leerlingen (onbeleefdheid, verstoren van de les, ). Dergelijk gedrag vraagt een gepaste aanpak, waar een beginnende leerkracht soms nog naar zoekt. De enige bedoeling van deze vragenlijst is ervaringen uit te wisselen in de groep en van elkaar te leren. Gelieve de situatie dan ook zo concreet mogelijk te omschrijven. Beschrijf zo nauwkeurig mogelijk een voorbeeld van ongepast gedrag of een ordeprobleem waarmee je reeds geconfronteerd werd. Hoe heb je op dat moment gereageerd? Wat heb je gezegd en gedaan? Wat was het effect van je reactie bij de leerling(en), bijv. tijdens de volgende lessen? Denk je, achteraf gezien, dat je gepast gereageerd hebt, of denk je dat je een fout gemaakt hebt?
Hoe zou je, bij herhaling van het voorval, eventueel anders reageren?