CVA SCHOLING Een samenwerking tussen Norschoten en stichting OWZ DE BURGT Opgesteld door Petra van de Brink-Leusink en Alinda Docter-Koot werkgroep CVA December 2017 1
INHOUD Aanleiding:...3 Doelstelling:...4 Proces:...4 Resultaat:...4 Resultaten enquête:...5 Conclusie:...6 2
AANLEIDING: Jaarlijks worden 46.000 mensen getroffen door een Cerebro vasculair accident (CVA). Dagelijks overlijden er 25 mensen aan een CVA en in 2016 leven er in Nederland 175.000 mensen met de gevolgen van een CVA. (Nederlandse Hartstichting 2016). Een aanzienlijke groep CVA-patiënten geeft aan jaren na het ontstaan van het CVA te kampen met persisterende beperkingen. (Cobley, Fisher, Chouliara, Kerr, & Walker, 2013) Ineens is er weer hulp nodig bij het in en uit bed komen, transfers naar toilet gaan toch moeilijker dan gedacht omdat de ruimte veel kleiner is dan op de revalidatie afdeling.(werkgroep zorg in de chronische fase, kennisnetwerk CVA 2012) Familie en mantelzorger krijgen thuis pas in de gaten wat de gevolgen zijn van het CVA en merken dan pas de problemen op cognitie, emotie en gedrag.(rasquin, Heugten, Winkens, Beusmans, & Verhey, 2006). In het vakjargon wordt gesproken over nazorg, terwijl het voor de patiënt en mantelzorger thuis pas begint! Ondanks dat er een duidelijke noodzaak bestaat voor nazorg aan CVA-patiënten na ontslag uit ziekenhuis of revalidatie-instelling, schiet de huidige zorg hierin te kort. (Vluggen, van Haastregt, Verbunt, Keijsers, & Schols, 2012) Voor patiënten met een CVA wordt de zorg in zogenaamde stroke services ook wel CVA ketens genoemd georganiseerd. Hierbij wordt de zorg in en vooral tussen verschillende instellingen gestructureerd en afgestemd. Deze CVA ketens organiseren de zorg rondom de CVA patiënt vanaf ziekenhuisopname (acute fase) tot en met ontslag naar huis ( chronische fase). Norschoten heeft een samenwerkingsverband met 3 verschillende CVA ketens uit 3 verschillende ziekenhuizen uit de regio. De nazorg is hierdoor niet eenduidig en maakt het voor patiënten behandelaren binnen de eerste en tweede lijn complex. Patiënten en mantelzorgers krijgen onvoldoende informatie over gevolgen van een CVA op de lange termijn. De informatie wordt niet eenduidig gegeven en is afhankelijk van het ziekenhuis waar men verbleef gedurende de acute fase en de behandelaar of verpleegkundige die men treft. De zorg en behandelaren bereiden patiënten en mantelzorgers onvoldoende voor op de fase na ontslag. Dit geldt niet alleen voor CVA patiënten die opgenomen zijn geweest op een revalidatie afdeling, maar ook voor patiënten die direct na de diagnose met ontslag naar huis gaan. Tijdens het afstudeer project in januari t/m juli 2016 van Petra vd Brink Leusink (master neurorevalidatie en innovatie) hebben Norschoten en huisartsen de Burgt in samenwerking een verbeter traject doorgemaakt om deze nazorg te onderzoeken en te optimaliseren. Hieruit is gebleken dat samenwerking tussen de revalidatie afdeling van Norschoten en de huisartsen/praktijkondersteuners en de thuiszorgorganisaties bij kunnen dragen aan het verbeteren van de kwaliteit van nazorg in de gemeente Barneveld. Twee speerpunten uit het onderzoek zijn: Men heeft behoefte aan een centraal contact persoon waar men op terug kan vallen als er thuis problemen of vragen zijn. Men heeft behoefte aan nacontrole door de huisarts of praktijkondersteuner. De acties uit dit traject bestonden onder andere uit het ontwikkelen van een multidisciplinaire overdracht en het introduceren van een observatie lijst : De CLCE -24. 3
Binnen de CVA-ketenzorg is een signaleringslijst ontwikkeld door van Heugten et al., de zogenoemde Checklist for Cognitive and Emotional Consequence of Stroke (CLCE-24). Doel van deze lijst: professionals helpen beter zicht te krijgen op de cognitieve, emotionele en gedragsmatige gevolgen van een CVA zodat zij gerichter kunnen doorverwijzen. De lijst is gevalideerd binnen een groep CVApatiënten. Het bleek een bruikbaar instrument om objectief het cognitief functioneren te meten en te voorspellen hoe dit na zes maanden zou zijn. Deze lijst is ontwikkeld voor behandelaren, praktijkondersteuners en de thuiszorgmedewerkers. DOELSTELLING: Ontwikkelen van een scholing voor huisartsen, praktijkondersteuners en thuiszorgmedewerkers om deze multidisciplinaire overdracht en de CLCE-24 lijst te implementeren waardoor de nazorg eenduidig uitgevoerd wordt en de kwaliteit van zorg verbeterd. In december 2017 is deze scholing gerealiseerd en geïntroduceerd bij alle thuiszorgorganisaties, huisartsen en praktijkondersteuners in Barneveld. PROCES: In het eerste kwartaal van 2017 zijn we begonnen met werven van deelnemers van voor de cursus Thuis begint het pas in samenwerking met de thuiszorgorganisaties HDS, Icare en Buurtzorg Alle huisartsenpraktijken en thuiszorgorganisaties hebben een uitnodiging gekregen. Voor de scholing op 17 mei 2017 hebben 34 mensen zich aangemeld voor de eerste avond. Animo is zo groot gebleken dat er inmiddels een wachtlijst is voor een eventuele 2 e cursusavond. De groep bestond uit de CVA verpleegkundige, wijkverpleegkundigen en verzorgende uit diverse thuiszorgorganisaties, een huisarts een aantal praktijkondersteuners en praktijkverpleegkundigen. Er werd accreditatie aangevraagd voor 2 punten voor huisartsen, POH s en (wijk)verpleegkundigen RESULTAAT: Aantal cursisten op17 mei 2017: 28 Aantal cursisten op 15 november 2017: 29 Het waren goede en leerzame avonden met ruimte voor ontmoeting en netwerken. De agenda van de scholing: Scholing rondom de onzichtbare gevolgen rondom CVA Introductie en oefenen met de CLCE 24 signaleringslijst Netwerken 1 e lijns-zorgverleners onderling Kennismaken met de CVA verpleegkundige uit de regio Na afloop van de cursusavonden hebben wij een enquête rondgedeeld zodat wij evt. plus en minpunten in kaart kunnen brengen en evt. leerpunten kunnen meenemen. 4
RESULTATEN ENQUÊTE: Wij ontvingen een 8.1 als score voor de scholing in zijn totaliteit. Scholing werd op verschillende punten beoordeeld: Organisatie: Gemiddelde beoordeling: Inschrijving naar wens? Ja Tijdens de scholing: tijd, verzorging en accommodatie Goed Na de scholing: evaluatie, bewijs van deelname Goed Vakinhoudelijk: Aansluitend op aanwezige kennis: Nieuwe ontwikkelingen: Goed Nieuwe vaardigheden: Goed Toepasbaar in de praktijk Goed Onderwijskundig: Was het doel van de scholing vooraf duidelijk? Redelijk/Goed Hoe was de inhoud van de scholing? Goed Was de docent bekwaam? Goed Tips Meer uitwisseling met elkaar had ik fijn gevonden Presentatie op het scherm (onderste 5 regels niet te lezen) Medecursisten soms niet goed te verstaan, Herhalen door de docent of misschien microfoon gebruiken Enquête vragen niet altijd geheel duidelijk (A,B,C) Deze cursus een vervolg geven! Evaluatie gebruik van de lijsten op termijn Meer tijd inruimen voor praktische handvatten Casuïstiek bespreken (2x) Inhoud was wel een verrassing, leuk om nieuwe dingen te horen, kijken of het toepasbaar is Evt. opfrissen CVA: welke vormen er zijn Tops: Het was leerzaam Leuke afwisseling, duidelijke info Ik heb de scholing als leerzaam ervaren Het was erg duidelijk en boeiend Informatie was heel goed, ik heb heel veel geleerd deze avond 5
Dacht dat de scholing zou overlappen met de scholing van de Gelderse vallei maar dit bood veel nieuwe inzichten Hele leerzame en duidelijke scholing Aan te bevelen scholing Goede informatieve scholing, veel geleerd Top! Enthousiast gebracht Erg fijn weer om deze scholing te hebben, het frist op maar ook nieuwe inzichten Zeer goede verzorging Goede presentatie Fijn deze samenwerking Duidelijke en prettige manier van info geven Signaleringslijst praktisch en goed toepasbaar Ik heb er echt wat aan Duidelijke scholing, handige checklist, toepasbaar Helder + duidelijk Super avond! Helder en toepasbaar CONCLUSIE: De avond is goed beoordeeld, we hebben de verbeterpunten meegenomen tijdens het organiseren van een 2 e scholing. In november 2017 is deze scholing herhaald en werd het CLCE 24 instrument geïntroduceerd bij alle thuiszorgorganisaties, huisartsen en praktijkondersteuners in Barneveld die hebben deelgenomen aan de cursus. 6