Eigenaarschap in teams Werken met units en een veranderteam - Adri Buijs - 16 mei 2018
Toelichting op de presentatie Door aanpassingen in de organisatiestructuur is er meer eigenaarschap ontstaan op school. Hierdoor kreeg ook het functioneren als professioneel lerend team een boost. In de workshop wordt de structuur van het werken met onderwijskundige units en een veranderteam gedeeld en tips aangereikt om hier zelf mee aan de slag te gaan.
Kennismakingsvraag Als mij iets wordt toevertrouwd, dan wordt het ook echt mijn ding en wordt er niet over mijn schouder meegekeken of het wel goed gaat.
Wat ging er aan vooraf? Hard werkend team die de goede onderwijskwaliteit neer wil zetten. Team dat zich geen eigenaar voelt van wat er op school gebeurd. Team dat steeds stapjes zet in de goede richting. maar verzandt in de waan van de dag en het terug vallen in oude patronen.
Kwaliteit is op orde. maar wat is kwaliteit?
Opdracht Herken je de verschillende vormen van kwaliteit? Bespreek met je buurman/vrouw wat voor jou de verschillende vormen van kwaliteit inhouden!
het-kwaliteit: vereiste kwaliteit vanuit wet en regelgeving (inspectie en toezichtskader) zij-kwaliteit: verwachte kwaliteit door leerlingen, ouders, anderen (waardering en tevredenheid) wij-kwaliteit: kwaliteit waarmee we ons willen onderscheiden (onze waarde en opvattingen) ik-kwaliteit: de persoonlijke kwaliteit die je wil leveren (professionalisering)
Onze conclusie Wij leveren kwaliteit volgens het boekje! Accent lag op het moeten ( controle en beheersen) en niet op het willen ( duurzaam ontwikkelen) Echte kwaliteit is niet te borgen in systemen, maar moet verankerd worden in de mensen!
Onze uitdaging Leren en verbeteren als team door gerichte dialoog over inhoud, aanpak en samenwerking Leren als organisatie van alle processen en het bereiken van resultaten Leren en ontwikkelen in de omgeving en ons lerend vermogen als systeem verbeteren
Verandering structuur en cultuur Start vanuit de structuur ( doeners dus meeste resultaat vanuit handelen) Spiegel voorhouden t.a.v. de cultuur
Ambitie schooljaar 2016-2017 Niet meer doen, maar het anders doen! Schoolontwikkel-thema combineren met teamorganisatie Aanpassing jaarplanning/ overlegplanning Aanpassingen organisatiestructuur door: werken met units werken met een veranderteam
Werken met een unit Per twee klassen werden zogenaamde units (werkgroepen) gevormd. Kleine eenheden die aan de slag gingen met de ontwikkelingsonderwerpen. Elke unit wijst zelf een coördinator aan. Deze unitco heeft o.a. een verbindende rol in het grote geheel. Effecten van het werken met units: Kleine groep waarin je gemakkelijker praat meer betrokkenheid en veiligheid Met de neuzen dezelfde kant op kun je gemakkelijk stappen zetten eigen invulling vanuit de gestelde kaders
Werken met een veranderteam Bestaat uit vertegenwoordiging vanuit de units (unit-coördinatoren), IB en MT Is verantwoordelijk voor de borgen en bewaken van de koers van school. Effecten van het werken met een veranderteam team ervaart dat ze inspraak hebben/onderdeel uitmaken van het geheel bottom up er wordt vanuit een vaste structuur stappen in de ontwikkeling gezet accent op proces
Taak van het veranderteam Signaleren Het opvangen van signalen die rondzingen in de school vooraf, tijdens en na studiebijeenkomsten. Procesbewaker bewaakt de richting en zorgt voor de verbinding tussen wat er verder in de school gebeurt. Plannen en organiseren Afspraken weten te vertalen naar het team en daar ook heldere afspraken met het team over kunnen maken Motivator Enthousiasme kunnen uitstralen naar het team
Reacties vanuit het team We hebben niet eerder zo lang met elkaar gesproken over ons eigen onderwijs. We leerden het afgelopen jaar open naar elkaar te zijn en een duidelijk standpunt in te nemen waar we met ons leesonderwijs heen wilden. Door te leren en zien van elkaar en doordat onze creatieve geest werd gestimuleerd, konden we als leerkrachten weer even echt bezig zijn met de leukste kant van ons vak: op een boeiende en doelgerichte manier lesgeven. We besloten geen sorry meer te zeggen tijdens een overleg. Dit hielp ons onze meningen en feedback naar elkaar te verwoorden op een gelijkwaardige en open manier.
Nieuwe organisatiestructuur Professionalisering-periodes zichtbaar in de jaarplanning. Basisondersteuning-periode (zicht op ontwikkeling) en schoolontwikkeling-periode wisselen elkaar af. 3x per jaar schoolontwikkelingsperiode
Structuur schoolontwikkel-periode Voorbereiding in veranderteam Studiebijeenkomst Werken en uitproberen in de unit Terugkoppelen vaststellen- borgen Blauwe cirkel van ankermodel
Voorbereiding in veranderteam Ambitie Welke informatie is er? Interpretatie wat is ons doel? Consequenties Acties Evaluatie (proces en product)
Structuur studiebijeenkomst Informatie en theorie Onderzoek naar eigen handelen in de unit. Wat gaat goed, wat kan beter, wat moet beter? Keuzes maken en beargumenteren. Plan van aanpak maken en resultaatafspraken vastleggen. Voornemen met elkaar delen. Volgende bijeenkomst starten met presentatie proces en product van de voornemens. Afspraken maken wat er op schoolniveau nodig is om te komen tot verbinding en doorgaande lijn.
Ambitie schooljaar 2018-2019 Professionalisering t.a.v. basisondersteuning Zicht op ontwikkeling en handelingsgericht werken vanuit collegiaal leren. Groene cirkel van ankermodel waarnemen begrijpen plannen realiseren
Eigenaarschap tonen komt niet vanzelf Definitie eigenaarschap: Jezelf ergens over ontfermen en daarbij de volle verantwoordelijkheid nemen. Kans van slagen als: Verantwoordelijkheid krijgen en nemen serieus genomen wordt Vraagt om mindset Continue bewust zijn van randvoorwaarden
Intrinsieke en contextuele randvoorwaarden
Intrinsieke randvoorwaarden Willen Mensen in organisaties tonen meer eigenaarschap als ze het werk dat ze doen goed willen doen omwille van het werk zelf. Kunnen Als je ergens aan begint dan moet je het gevoel hebben dat je de klus aankunt. Dat hangt dus enerzijds samen met je eigen vaardigheden en zelfvertrouwen. Verantwoordelijkheid durven nemen. Betekenen Een verschil maken voor anderen. De diepere wens van mensen om zinvol, betekenisvol te zijn voor de omgeving. Onverschilligheid ligt op de loer.
Contextuele randvoorwaarden Regelruimte Invloed hebben op alle zaken die nodig zijn om de klus te klaren Transparantie Kaders zijn helder Overzicht Totaal plaatje moet bekend zijn Vertrouwen Loslaten ( in combinatie met bovenstaande randvoorwaarden)
Wat vroeg het van mij als leidinggevende focus kaders loslaten toezicht vanaf het balkon kleine doelen vieren van successen fouten maken mag
Doe de check Waar staat u of uw organisatie t.a.v. eigenaarschap https://talentontwikkeling.com/zelfscan-eigenaarschap
Eigenaarschap in mijn organisatie Met dank aan: Wilma Willems (www.onderwijsmens.nl) als procesbegeleider Jan Jutten (www.natuurlijkleren.org) leergangen: Systeemdenken en Theorie U Boek Natuurlijkleren J.Jutten Boek van moetisme naar moreel besef J.Jutten Boek Van Eiland naar Wij-land (collegiaal leren in de praktijk) J.Hermans en M. Creemer Blog: Pieter van der Haak (www.talentontwikkeling.com) Randvoorwaarden eigenaarschap https://talentontwikkeling.com/actueel/weblog/leiderschap/515-eigenaarschap-stimuleren- randvoorwaarden