Onderwerp: Herinrichting Venlose Molenbeek; ontwerp projectplan Waterwet Algemeen Bestuur Portefeuillehouder: dr. Joke Kersten Datum: 30-09-2015 Vergaderingnummer: 8 Agendapunt: 9 Registratienummer: 2015.08852 Voorstel Voorgesteld wordt om: 1. Een (aanvullend) krediet te voteren van ê 728.000^ voor het afronden van de planvoorbereiding en de uitvoering van het project herinrichting Venlose Molenbeek en zijtakken Wylrebeek; 2. De definitieve planvaststelling, van het projectplan waterwet, te mandateren naar het Dagelijks Bestuur. Aanleiding In het voorjaar 2014 werd de drie-eenheid voor het project "Herinrichting Venlose Molenbeek en zijtakken" vastgesteld. Tevens werd een krediet van ê 272.000^ beschikbaar gesteld voor de planvoorbereiding en grondverwerving. Tijdens de verdere planvoorbereiding bleek dat afspraken met derden over beschikbaarheid van gronden en procedures in het kader van de ruimtelijke ordening niet konden worden ingevuld. Dit leidt enerzijds tot vertraging van het project en anderzijds leidt het veelvuldige overleg en de aanvullende onderzoeken tot tekorten in het beschikbare voorbereidingskrediet. Dit voorstel heeft tot doel om het project financieel op orde te brengen en vervolgens verdere vertraging in de voorbereiding en uitvoering van dit project te voorkomen. Fusie (onderbouwd aangeven of het voorstel al dan niet effect heeft op de fusie en zo ja welk) Volgens planning wordt het project uitgevoerd in 2015 en 2016. Het is daarmee gerealiseerd vóór de fusie. Inleiding - Algemeen De visie op de Wylrebeek en de Venlose Molenbeek leidde in november 2005 tot een plan om zowel de Wylrebeek als de Venlose Molenbeek ecologisch te herstellen en vismigrabel in te richten. Het gedeelte van de Wylrebeek, gelegen binnen het plan gebied van de Rijksweg A74 en de verbreding
van de A73, werd gecombineerd met de aanleg en aanpassing van de rijkswegen uitgevoerd en in april 2012 opgeleverd door Rijkswaterstaat. De Venlose Molenbeek met de zijtak Wittebeek en de restanten van de Wylrebeek werd daarmee een apart project en vooronderzoek bevestigde dat dit project kansrijk is. Het project omvat de volgende onderdelen: - Venlose Molenbeek (SEF) 1.7 km - Zijtak: de Witte Beek (NLP) 0.7 km - Maasmonding Wylrebeek (SEF) 0.45 km - Wylrebeek: Fontys-Hogeschool (SEF) 0.15 km - Zijtak Wylrebeek (-) 0.7 km Kaartbijlage WPM-130527 verduidelijkt figuratief de bedoelde beekvakken. In de periode van begin 2011 tot eind 2013 heeft de planvoorbereiding plaatsgevonden voor de herinrichting van de Venlose Molenbeek, Wittebeek en restanten Wylrebeek in Venlo. In deze fase zijn de mogelijkheden voor aankoop van gronden verkend en zijn financiële afspraken gemaakt met de diverse grondeigenaren en de gemeente Venlo, over de procedure, eigendomsoverdracht, natuurcompensatie en beheer. Hiermee was veel tijd gemoeid, onder meer vanwege de complexiteit in de realisatie van een bouwkavel en de ligging in een randstedelijke zone. Naast de grondverwerving werd in deze fase een drie eenheid opgesteld die in het voorjaar van 2014 ter goedkeuring aan het algemeen bestuur werd voorgelegd. In dat verband vond een terreinbezoek plaats waarbij ook vertegenwoordigers van de gemeente Venlo en de Stichting Burgerlijke Godshuizen aanwezig waren. Vervolgens werd het plan nader uitgewerkt in een concept inrichtingsplan. Gedurende dit traject bleek dat in het verleden gemaakte afspraken, met de gemeente en de stichting Burgerlijke Godshuizen over grondverwerving en voorwaarden, door de gemeente, niet konden worden nagekomen. Bestuurlijk en ambtelijk overleg leidde uiteindelijk tot planaanpassing maar voldoende beschikbare ruimte om de projectdoelen toch te realiseren, c.q. de realisatie daarvan te borgen. Stand van zaken en voortgang Het eerder beschikbare voorbereidingskrediet is niet voldoende om de planvorming tot en met besteksvorming af te ronden; Het concept inrichtingsplan is nagenoeg gereed en kan op korte termijn in procedure worden gebracht; Planvaststelling van een majeur project vindt plaats door het algemeen bestuur. Volgens de vergaderplanning kan dit op zijn vroegst plaatsvinden in de vergadering in het voorjaar van 2016. Een en ander leidt tot verdere vertraging van dit project waarvan planvaststelling en uitvoering was gepland in 2015. Daarom stellen wij voor om: Een aanvullend voorbereidingskrediet én tevens het uitvoeringskrediet beschikbaar te stellen voor dit project. De planvaststelling te mandateren door het algemeen bestuur aan het dagelijks bestuur. Hiermee wordt een extra proces voor bestuurlijke besluitvorming door het algemeen bestuur voorkomen. Het effect hiervan is een snellere projectvoortgang richting uitvoering met minimaal 5 2
maanden. Deze aanpak geeft tevens invulling aan de wens van het algemeen bestuur om in een eerder stadium (dan bij planvaststelling) te kunnen sturen in een project. De resultaten van de ter inzagelegging van het projectplan zullen worden terug gekoppeld aan het Algemeen Bestuur. Daarmee is er gelegenheid voor het algemeen bestuur om het mandaat terug te nemen in geval sprake is van significante I zwaarwegende zienswijzen tegen het plan. - Projectdoelen Beekherstel Businesscase Projectplan waterwet Afsluiten project Primaire doelen Natuurlijk herstel Vispasserbaarheid Secundaire Doelen Ecologische verbinding Betere waterkwaliteit Voldoende water Droge Voeten Veilige dijken Effectief en doelmatig onderhoud Recreatief gebruik Betere waterkwaliteit afvalwater systeem Draagvlak betrokkenen - Maatregelen De KRW-criteria zijn beoordeeld op haalbaarheid. Conclusie is dat volledig, optimaal herstel niet mogelijk is gezien de huidige gebruiken en functies rond de SEF-beek. Met de voorgestelde maatregelen zoals die nu zijn verwerkt in het concept- inrichtingsplan wordt een "voldoende" gescoord op de KRW maatlat. Op bijgevoegde tekening is het concept-inrichtingsplan visueel op kaart weergegeven. Dit wordt onderbouwd I toegelicht in het eveneens bijgevoegde ontwerp-projectplan Waterwet en inrichtingsplan. - Zienswijzen N.v.t. - Afwijkingen t.o.v. businesscase (tijd, geld, kwaliteit, doelen) 1. Doelen: voldoende wateren ecologische verbinding (Perceel stichting Burgerlijke Godshuizen, rood omlijnd) De in het verleden gemaakte afspraken over het inpassen van een bouwkavel en bijbehorende herinrichting van de beek (natuurcompensatie) op dit perceel bleek door derden niet meer gerealiseerd te kunnen worden. Een bouwkavel op die locatie past volgens de gemeente niet binnen de onlangs vastgestelde structuurvisie. Daarmee is herinrichting van de Wittebeek op dit perceel nu niet mogelijk. Ondanks dat hier nu geen herinrichting plaats vindt wordt er toch een voldoende 3
gescoord op de KRW-maatlat. Wel vindt er nu dan geen invulling plaats op dit traject van de NLP doelstelling 'vernatting' en 'waterconservering'. Dit perceel vormt wel een belangrijke schakel in het realiseren van de groene verbinding tussen de Maas en het natuurgebied Jammerdaalse Heide. De groene verbinding op die plek is daarom op een andere wijze geborgd. De gemeente heeft plannen om op deze locatie evenwijdig aan het spoor de nieuwe weg Guliksebaan aan te leggen. In het kader van dit project moet de gemeente te zijner tijd dit perceel van de stichting aankopen. Bestuurlijk is overeengekomen dat bij de aankoop van dit perceel door de gemeente, de reststroken hiervan, die niet benodigd zijn voor de aanleg van de weg, worden overgedragen aan het waterschap. Met deze reststroken kan de doelstelling alsnog worden gerealiseerd. Deze plannen en intenties zijn onderwerp voor een bestuurlijk overleg en de afspraken zullen schriftelijk worden vastgelegd. Daarnaast loopt er nog een traject om mogelijke aankoop van dit perceel op korte termijn door Limburgs Landschap realiseren. Daarbij moet de inrichting worden bekostigd uit natuurcompensatie gelden voortvloeiend uit geplande projecten in de directe omgeving. De mogelijkheden hiervoor worden nu onderzocht en inzichtelijk gemaakt. Mochten beide aspecten mogelijkheden bieden dan kan de herinrichting van de Wittebeek en de aanleg van de groene verbinding op dit perceel al eerder worden uitgevoerd. 2. Doelen: voldoende water en ecologische verbinding (Perceel bovenstrooms spoorbaan, blauw omlijnd) Het blauw omlijnde gedeelte van het inrichtingsplan wordt (in de toekomst) uitgevoerd door Limburgs Landschap. Twee percelen van dit plangedeelte zijn al in eigendom van Limburgs Landschap. Voor het derde benodigde perceel voert Limburgs Landschap onderhandelingen voor aankoop. Alle percelen zijn aangewezen als goud-groene natuur en daarmee is geborgd dat deze maatregelen in de toekomst worden uitgevoerd. Op basis van deze feiten wordt de herinrichting en uitvoering van dit plangedeelte bij Limburgs Landschap neergelegd, waarbij het inrichtingsplan het uitgangspunt vormt. 3. Doelen: recreatief gebruik In het inrichtingsplan zijn recreatieve voorzieningen in de vorm van wandelpaden en knuppelpaden opgenomen. Deze voorzieningen worden in natura betaald door de gemeente. De gemeente stelt de grond die zij in eigendom hebben kosteloos ter beschikking voor de herinrichting van de Venlose Molenbeek. De waarde van deze stroken grond ( ē 26.000,^ is in balans met de kosten voor aanleg van de recreatieve voorzieningen. Hierover zijn sluitende, bestuurlijke, afspraken gemaakt met de gemeente Venlo. Deze worden te zijner tijd vastgelegd in een (koop)overeenkomst. 4. Geld In de business case was het project begroot op f 860.000 met een onzekerheidsmarge van 10 o /). Ontwikkelingen in de beschikbaarheid van de ruimte, het vervallen van een bijdrage vanuit natuurcompensatie en met name veelvuldig overleg, noodzaken tot bijstellen van de projectraming naar afgerond f 1.000.000^. - Kansen en risico's Kans: Op korte termijn herinrichting Venlose Molenbeek en groene verbinding op perceel stichting Burgerlijke Godshuizen. 4
Beheersmaatregel. Bespreken van mogelijkheden tot aankoop en inrichting door gelden natuurcompensatie met gemeente, Limburgs Landschap en stichting Burgerlijke Godshuizen. Kans. Benutten educatieve mogelijkheden op en rondom de Venlose Molenbeek op terrein kinderboerderij Hagerhof. Beheersmaatregel: Bespreken van de mogelijkheden en kansen met de eigenaar van de kinderboerderij en deze vervolgens op te nemen in de nadere uitwerking van het inrichtingsplan. Risico: Stichting Burgerlijke Godshuizen dient bezwaar in tegen plannen in verband met niet nakomen afspraken gemeente Venlo en WPM. Beheersmaatregel: Gemeente Venlo en waterschap bespreekt de ontwikkelingen (bestuurlijk) met de Stichting Burgerlijke Godshuizen. Risico: Bezwaar tegen het niet doorlopen van een bestemmingsplanwijziging Beheermaatregel: Aanvraag van een omgevingsvergunning en opnemen van het inrichtingsplan in het bestemmingsplan bij algehele herziening bestemmingsplan door de gemeente. Beoogd effect «Het financieel rechtmatig op orde brengen van dit project. «Het project zo snel mogelijk uitvoeren, met minimale vertraging. Daaruit voortvloeiend toe te kunnen werken naar uitvoering van het plan medio 2016. Argumenten (t.b.v. besluitvorming conform voorstel)» Er is al veel tijd, geld en energie gestoken om te komen tot een inrichtingsplan; «Er zijn verwachtingen gewekt in de streek en bij direct belanghebbenden over de uitvoering van het plan;» Met het afronden van de ontwerpfase kan naar de uitvoering worden toegewerkt, waarmee de Venlose Molenbeek, Wittebeek en zijtakken Wylrebeek KRW-proof wordt ingericht. «Een snelle en efficiënte procedure om te komen tot uitvoering is gewenst vanwege de voorwaarde volgend uit het partnercontract om de uitvoering in 2016 gereed te hebben; «Door planvaststelling te mandateren naar het dagelijks bestuur wordt een tijdwinst behaald van minimaal 5 maanden; «Bijsturing van het project door het Algemeen Bestuur kan plaatsvinden vóór de definitieve planvaststelling. Kanttekeningen (gevolgen, als niet besloten wordt conform het voorstel) «Het concept inrichtingsplan kan niet worden afgerond en blijft liggen; «Daarmee geen uitvoering van dit plan;» De Venlose Molenbeek voldoet daarmee niet aan de eisen vanuit de Kaderrichtlijn Water;» De verwachtingen bij de direct belanghebbenden worden niet waargemaakt. «Het definitieve plan moet alsnog in de vergadering van het Algemeen Bestuur worden behandeld, dit kost extra tijd en geld;» Daarmee wordt complete uitvoering in het jaar 2016 risicovol. 5
Financiële consequenties Ontwikkeling kostenraming Bruto kosten Bijdragen Netto kosten Business case maart 2014 6 860.000 6 330.000 C 530.000 Concept projectplan aug 2015 ë 1.000.000 6 330.000 C 670.000 De bruto kosten bedragen 6 1.000.000. Reeds gevoteerd: 6 272.000. Te voteren bedrag voor de uitvoering is daarmee C 728.000. Soort uitgaven Gevraagd budget (x 6 1] 2016 2017 2018 2019 2020 Exploitatiebudget f 0 CO Investeringsbudget (bruto) ê 0 ē 728.000 Dekking Omschrijving Begrotingspost nr 7 (p. 122) Investeringen in Watersysteem 2015 2016 2017 2018 2019 2020 CO C 728.000 Communicatie «Het concept inrichtingsplan wordt met de omgeving en belanghebbenden gecommuniceerd door het organiseren van een informatieavond;» Het plan wordt ter inzage gelegd en gepubliceerd conform de inspraakverordening van het waterschap;» Er wordt een artikel opgesteld over het projectplan voor lokale weekbladen;» Er wordt een artikel geplaatst over het project(plan) op de website van het waterschap. Planning en uitvoering Concept Projectplan DB Ter inzage legging Planvaststelling DB Bestek aanbesteding alcatel Uitvoenng Onderhoudstermijn Afronden project 2015 2016 Sep Okt Nov Dec Jan Feb Mrt Apr Mei Jun-Auc Sep Okt Nov 6
Evaluatie Via de Marap en Berap zal de projectleider het bestuur informeren over de voortgang van het project. Advies Commissie Waterbeheer d.d. 9 september 2015 De commissie heeft positief geadviseerd. Het Dagelijks Bestuur van Waterschap Peel en Maasvallei dejíeorzlĩfërwrttv er mr. ì MA. Evers G.H.M. Driessen 7