WARRENBUFFETT.NL De Heilige Graal? Opvallende resultaten met het combineren van twee beleggingsformules Research verricht door een vooraanstaand kwantitatief beleggingsanalist Hendrik Oude Nijhuis WarrenBuffett.nl Januari 09
I NHOUD Toelichting selectiewijze... 3 Aangetroffen resultaten... 6 Actuele Top 30... 10 2
T OELICHTING SELECTIEWIJZE 24 januari 2009 Beste belegger, Verderop in dit document treft u de op zijn minst interessant te noemen resultaten aan van een door Mr. X gedaan onderzoek op de Europese aandelenmarkt. Mr. X is de meest vooraanstaande kwantitatief belegginganalist van de Benelux. Wij hebben met hem afgesproken zijn echte naam nog niet bekend te maken. Laat me een korte toelichting geven zonder hier teveel in details te vervallen op het aandelenselectiesysteem van Mr. X. De aandelen waar dit model zich op richt zijn die aandelen die deel uitmaken van de zogeheten DJ Euro Stoxx (bestaande uit circa 1500 grote Europese aandelen). Het gaat hier om aandelen met een beursnotering in België, Nederland, Duitsland, Frankrijk, Oostenrijk, Portugal, Spanje, Ierland, Italië, Finland en Griekenland (waarschijnlijk dat u via uw broker tot de meeste van deze beurzen wel toegang heeft). T WEE FACTOREN De aanvankelijke selectiewijze betreft ruwweg een gecombineerde score op twee factoren: aandelenrendement en winstvermogen. Met het aandelenrendement wordt bekeken hoe GOEDKOOP de aandelen nu eigenlijk zijn. U kunt dit criterium enigszins vergelijken met de meer bekende koers/winst verhouding (K/W): hoe lager de K/W verhouding, hoe goedkoper een aandeel. Met het winstvermogen wordt bekeken hoe GOED bedrijven zijn in geld verdienen. En zoals u wellicht verwacht gaat de voorkeur hierbij uit naar bedrijven die relatief goed zijn in geld verdienen (bedrijven die bovengemiddeld winstgevend zijn, ofwel een bovengemiddeld winstvermogen kunnen laten zien). Naast de bovenstaande beoordeling op de meer statische factoren GOEDKOOP en GOED, welke is afgeleid van de inzichten van een top value investor, hoogleraar en miljardair uit de VS, vormt dit model een twee eenheid met de inzichten van een andere zeer succesvolle Amerikaanse investeerder. Over de strategie van deze laatste investeerder doen we u binnenkort nog eens uitgebreider verslag. In ieder geval kunnen we vast opmerken dat deze investeerder aandelen meer op dynamische aspecten beoordeeld. Is er bijvoorbeeld sprake van consistentie in de winst en omzet over een reeks van jaren én is sprake van een recente acceleratie van winst en omzetgroei? Deze investeerder was zo succesvol met zijn strategie dat hij een aantal jaren terug het duurste appartement van Manhattan kocht. 3
Het model van Mr. X en de bijbehorende resultaten vloeien voort uit een screening van Europese aandelen gebaseerd op de inzichten van beide topinvesteerders. Beide benaderingen worden dus GECOMBINEERD en toegepast op de Europese aandelenmarkt (circa 1500 aandelen). D E RESULTATEN In de tabellen op de volgende pagina s laten we u niet enkel de resultaten van de Top 30 selectie zien, maar dat doen we eveneens voor de Top 5, Top 10, Top 15, Top 20 en de Top 25. Van al deze selecties kunt u de resultaten tot 64 kwartalen in het verleden terugvinden (sinds 1993). In deze periode was sprake van enkele zeer goede beursjaren, maar ook van een aantal heel slechte. Zoals u in de tabellen terugziet verschilt het rendement van bijvoorbeeld de Top 5 en dat van de Top 30 niet eens zo heel veel. Eigenlijk is dat ook niet zo vreemd: we hebben hier immers te maken met de topselectie van de 2% beste Europese aandelen (het gaat hier telkens om maximaal 30 aandelen op een totaal van circa 1500). Aan de rechterkant van de tabellen ziet u telkens de rendementen van de DJ Euro Stoxx in de betreffende periode. Aan de resultaten die u in de tabellen aantreft hebben zeer vele (automatische) selecties ten grondslag gelegen. Zo zijn voor de getoonde rendementen van de Top 30 voor over een periode van 16 jaar, ieder kwartaal de dertig beste aandelen geselecteerd. In totaal gaat het hier dus om 1920 selecties (16 x 4 x 30). Daarmee wordt ook direct duidelijk dat de invloed van individuele aandelen op het getoonde rendement zeer beperkt is. Hoewel het model in vrijwel ieder jaar een mooie outperformance laat zien, geldt ook nog eens dat de beta slechts tweederde van die van de DJ Euro Stoxx bedraagt. Dit wil zeggen dat deze selecties een duidelijk minder volatiel koersverloop kennen vergeleken met dat van de DJ Euro Stoxx zelf. Ook de maximale drawdown de maximale daling van een tijdelijk top tot de daaropvolgende bodem is aanmerkelijk minder dan die van de DJ Euro Stoxx. INTERESSANT Interessant is dat we met 2008 een uiterst slecht beleggingsjaar achter ons hebben liggen, waarbij vrijwel alle aandelen stevig gedaald zijn. De DJ Euro Stoxx halveerde bijna, en ook de resultaten van het model van Mr. X waren in 2008 met een min van 37,8% behoorlijk teleurstellend te noemen, hoewel ook dat jaar wél van outperformance sprake was. Uiteraard presenteren wij u ook deze resultaten. En Mr. X heeft aangegeven dat met een timingindicator verliezen zoals in 2008 duidelijk beperkt kunnen worden, zonder al te veel aan rendement in goede jaren te hoeven inboeten. Wij doen verder navraag, en laten u nog weten hoe dit zit U W MENING GEVRAAGD Zover ik tot nu heb kunnen beoordelen gaat het hier om een bijzonder effectief beleggingsmodel. Maar de reden van dit bericht, en al het cijfermateriaal dat we u hier presenteren, is dat ik vooral benieuwd ben naar úw kritische mening over dit 4
alles. Zie ik wat over het hoofd of heeft u anderszins uw bedenkingen bij het selectiesysteem van Mr. X? Mail me uw vragen toe via info@warrenbuffett.nl! Ik vermoed dat veel beleggers geïnteresseerd zouden zijn in de actuele aandelenselecties die momenteel in het systeem van Mr. X zijn komen bovendrijven... Welnu: aan het einde van dit document treft u een kort overzicht aan met de actuele Top 30 selectie van de meest interessante Europese aandelen voor het huidige kwartaal, op basis van het uitgebreide aandelenselectiesysteem van Mr. X! Veel leesplezier toegewenst! Met vriendelijke beursgroet, drs. Hendrik Oude Nijhuis Founding partner Kingfisher Capital P.S.: Het insturen van uw vragen is mogelijk via onderstaand e mailadres: info@warrenbuffett.nl 5
A ANGETROFFEN RESULTATEN Hieronder treft u een grafiek aan met de koersontwikkeling van de Top 30 afgezet tegen die van de DJ EuroStoxx (SXXE). Op de volgende pagina s presenteren wij u vervolgens in tabelvorm alle resultaten van dit model op jaarbasis, maar eveneens op kwartaalbasis. FIGUUR 1 EEN VERGELIJKING VAN DE OPBRENGSTEN VAN EUR 100, PER EIND 1992 GEÏNVESTEERD IN DE TOP 30 VAN HET SELECTIEMODEL EN EUR 100, PER EIND 1992 GEÏNVESTEERD IN DE DJ EUROSTOXX (SXXE). Een per eind 1992 geïnvesteerde EUR 100, in de DJ EuroStoxx (SXXE) zou met een gemiddeld jaarrendement van 5,1% zijn uitgegroeid tot EUR 222,92 eind 2008. EUR 100, geïnvesteerd in de Top 30 per eind 1992 zou met een gemiddeld jaarrendement van 26,5% zijn uitgegroeid tot EUR 4.939,32 eind 2008. Dit is ruim 22 keer meer. Het jaar 2008 betrof één van de slechtste beursjaren ooit. Ondanks de daling die in de grafiek te zien is, werd ook in dit jaar een beter rendement behaald dan DE DJ EUROSTOXX. En zoals gezegd, Mr. X heeft aangegeven dat met een extra timingindicator verliezen zoals in 2008 ook nog eens duidelijk beperkt kunnen worden, zonder al te veel aan rendement in goede jaren te hoeven inboeten. 6
Onderstaand kunt u de jaarrendementen in tabelvorm vinden. Jaar Top 5 Top 10 Top 15 Top 20 Top 25 Top 30 DJ Euro Stoxx 1993 65,3% 75,3% 62,8% 51,1% 46,3% 44,9% 38,5% 1994 9,9% 17,3% 10,9% 15,5% 14,9% 10,3% 8,0% 1995 23,9% 27,1% 21,7% 24,3% 22,4% 21,7% 8,7% 1996 56,8% 61,6% 81,5% 70,1% 71,3% 66,1% 21,2% 1997 59,9% 42,5% 42,6% 43,5% 47,5% 47,8% 37,0% 1998 59,7% 61,4% 55,1% 50,3% 56,0% 67,0% 29,8% 1999 162,4% 162,0% 160,5% 158,0% 148,4% 136,2% 39,5% 2000 25,7% 28,1% 23,3% 20,1% 21,1% 18,0% 5,9% 2001 16,5% 15,9% 14,9% 6,5% 4,7% 2,1% 19,7% 2002 8,6% 13,0% 11,9% 8,2% 11,4% 9,1% 34,5% 2003 4,2% 20,5% 24,3% 33,1% 27,9% 32,6% 18,1% 2004 39,6% 30,8% 32,0% 27,7% 31,0% 31,4% 9,9% 2005 13,1% 24,8% 31,1% 34,8% 40,8% 39,5% 23,0% 2006 36,4% 36,4% 34,2% 27,7% 27,4% 26,7% 20,3% 2007 50,5% 29,0% 20,9% 10,8% 7,1% 4,1% 4,9% 2008 33,0% 30,9% 31,3% 36,3% 36,7% 37,8% 46,3% Bèta 0,60 0,64 0,66 0,67 0,64 0,63 1,00 Maximum Drawdown 33,0% 30,9% 31,3% 36,3% 37,8% 40,7% 59,3% Samengesteld rendement op jaarbasis 32,0% 33,5% 32,2% 29,0% 28,9% 26,5% 5,1% TABEL 2 HET JAARRENDEMENTSOVERZICHT VAN 1993 TOT EN MET 2008. Een korte toelichting van de termen die op de tabellen van toepassing zijn: Bèta : Maximum Drawdown : De bèta is een indicator voor de mate van volatiliteit (beweeglijkheid) van het rendement van een bepaald financieel instrument of een bepaalde selectie van aandelen ten opzichte van het rendement van de rest van de markt. Een bèta onder de 1 staat voor een volatiliteit lager dan die van de index, een bèta boven de 1 staat juist voor een relatief hogere volatiliteit. Maximale daling van de top tot de bodem. 7
En voor de liefhebber: alle resultaten (in %) per kwartaalbasis. Jaar Kwartaal Top 5 Top 10 Top 15 Top 20 Top 25 Top 30 DJ Euro Stoxx 1993 1 17,3 14,4 14,2 11,3 10,1 10,4 11,6 2 5,1 4,8 2,0 1,5 1,5 1,6 2,1 3 6,1 16,3 14,4 13,3 12,2 11,6 10,1 4 26,2 25,7 22,2 18,1 16,7 15,9 10,4 1994 1 8,5 8,8 6,9 12,3 11,1 9,8 (2,2) 2 (4,8) (3,7) (3,8) (3,9) (3,4) (4,0) (6,4) 3 3,5 8,8 5,8 4,9 5,6 3,7 0,5 4 2,9 3,0 1,8 2,0 1,3 0,9 (0,0) 1995 1 (1,4) 2,6 1,9 2,4 2,0 0,7 (4,1) 2 15,1 11,4 10,4 9,6 8,6 8,5 5,8 3 9,2 8,0 6,6 7,8 8,9 9,5 2,6 4 0,0 3,0 1,4 2,8 1,5 1,7 4,4 1996 1 22,6 23,3 24,7 24,6 25,2 23,5 6,6 2 8,5 9,0 11,3 10,3 11,4 10,0 3,7 3 15,4 12,3 12,3 9,3 9,9 8,5 1,3 4 2,2 7,1 16,4 13,3 11,8 12,7 8,2 1997 1 15,7 12,8 13,0 14,3 16,4 17,7 14,4 2 21,9 20,4 16,6 15,6 16,0 15,3 10,8 3 8,8 5,1 8,1 9,5 10,6 10,6 8,6 4 4,1 (0,2) 0,1 (0,8) (1,3) (1,5) (0,4) 1998 1 34,8 46,0 36,2 34,4 32,4 32,0 25,9 2 15,4 18,0 14,9 15,0 22,3 21,7 7,6 3 (11,2) (14,5) (12,8) (13,6) (13,9) (8,5) (20,9) 4 15,6 9,5 13,7 12,7 11,9 13,5 21,1 1999 1 (1,2) 23,4 20,0 19,5 14,8 15,0 3,4 2 60,4 53,3 46,7 49,0 47,7 47,6 5,3 3 47,3 29,5 30,9 30,1 37,1 32,3 (1,9) 4 12,4 6,9 13,1 11,3 6,8 5,1 30,6 2000 1 11,9 9,1 7,2 6,4 5,0 4,4 6,0 2 (2,5) (1,1) (0,5) (1,8) (1,0) (2,5) (3,7) 3 10,8 10,8 9,4 8,3 10,9 10,5 (3,1) 4 4,0 7,2 5,7 6,1 5,1 4,8 (4,7) 2001 1 7,4 7,0 6,3 4,0 3,7 2,4 (11,2) 2 2,9 3,1 4,2 3,0 0,1 (0,1) 0,9 3 (10,5) (9,4) (9,7) (13,2) (10,9) (11,7) (22,4) 4 17,8 15,9 14,9 14,6 13,2 13,1 15,4 2002 1 9,7 11,9 10,8 10,5 13,5 14,6 1,6 2 (1,4) (2,9) (0,1) (0,1) 1,4 0,4 (16,5) 3 (3,1) (3,3) (6,5) (8,3) (9,0) (10,0) (28,2) 8
4 3,7 7,6 8,0 6,9 6,4 5,3 7,6 2003 1 (0,3) (0,8) (1,7) (0,2) (1,6) 2,3 (12,9) 2 (3,1) 4,6 7,8 9,1 8,5 7,7 18,2 3 6,8 11,0 11,0 14,8 13,0 11,8 1,1 4 1,1 4,6 5,8 6,4 6,1 7,7 13,5 2004 1 19,6 13,6 11,9 10,0 11,9 11,3 1,9 2 (0,5) 1,0 1,8 1,5 4,8 4,3 1,8 3 2,7 3,3 3,9 2,7 2,7 3,7 (2,1) 4 14,2 10,3 11,6 11,3 8,8 9,1 8,3 2005 1 7,6 9,1 9,4 8,9 9,2 8,5 4,3 2 (5,2) (0,9) (0,4) 0,7 2,9 2,0 4,4 3 7,3 12,8 18,5 20,9 20,2 20,0 8,1 4 3,3 2,3 1,5 1,6 4,3 5,1 4,5 2006 1 12,6 19,9 19,3 17,9 15,9 15,3 10,3 2 (3,4) (1,8) (2,5) (5,0) (5,5) (5,4) (5,6) 3 7,9 5,1 5,9 4,6 5,1 4,6 7,4 4 16,2 10,3 8,9 8,9 10,8 11,1 7,5 2007 1 13,0 5,3 6,1 4,5 4,2 4,8 3,4 2 4,5 10,3 8,4 5,3 4,7 4,2 6,3 3 15,7 5,2 2,7 0,3 (1,4) (2,0) (3,4) 4 10,1 5,7 2,3 0,5 (0,4) (2,7) (1,2) 2008 1 (14,9) (16,0) (15,7) (16,2) (16,2) (15,8) (16,4) 2 4,4 4,4 5,8 1,9 1,6 0,6 (7,3) 3 (3,5) (5,9) (10,3) (15,1) (12,8) (13,7) (12,1) 4 (21,8) (16,3) (14,1) (12,1) (14,7) (14,7) (21,2) TABEL 3 HET RENDEMENTSOVERZICHT VAN 1993 TOT EN MET 2008 (IN %) PER KWARTAAL. 9
A CTUELE TOP 30 Tot slot treft u onderstaand de Top 30 selectie aan van aandelen die momenteel in het beschreven aandelenmodel boven zijn komen drijven. Opvallend is dat relatief veel telecomaandelen in deze lijst vertegenwoordigd zijn. Code Bedrijf Land Sector gf dyk Dyckerhoff Duitsland Bouwindustrie gf nda ND Affenerie Duitsland Basisindustrie av post Post Austria Oostenrijk Logistiek & transport gf fme Fresenius Medical Duitsland Farmaceutica Care bb mobb Mobistar België Telecommunicatie fp ips Ipsos Frankrijk Mediabedrijf av vkw Voralberger Oostenrijk Nutsbedrijf Kraftwerke na usg USG People Nederland Industriële diensten & goederen pl nba Novabase Portugal Automatiseringsbedrijf fh scf1v Scanfil Finland Technologie ga lamps Lampsa Hotel Griekenland Reizen & vrije tijd fp fte France Telecom Frankrijk Telecommunicatie na rdsa RD Shell Nederland Olie & Energie gf fie Fielmann Duitsland Consumentengoederen gf mrk Merck Duitsland Farmaceutica fh kcr1v KCI Konecranes Finland Industriële diensten & goederen gf lha Lufthansa Duitsland Logistiek & transport sm idr Indra Sistemas Spanje Automatiseringsbedrijf fp bb BIC Frankrijk Kantoorartikelenproducent fp viv Vivendi Frankrijk Mediabedrijf na kpn KPN Telecom Nederland Telecommunicatie na ah Ahold Nederland Detailhandel sm tef Telefonica Spanje Telecommunicatie bb belg Belgacom België Telecommunicatie fp su Schneider Frankrijk Industriële diensten & goederen na rand Randstad Nederland Industriële diensten & goederen im bzu Buzzi Unicem Italië Bouwindustrie sm acx Acerinox Spanje Staalproducent fp fp Total Frankrijk Olie & Energie im tod Tod's Italië Consumentengoederen TABEL 4 DE ACTUELE TOP 30 SELECTIE VAN HET SELECTIEMODEL. 10
D ISCLAIMER Aan deze informatie kunnen op geen enkele wijze rechten worden ontleend. Dit rapport is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies. De consequenties van het op welke wijze dan ook toepassen van de u toegezonden informatie blijven volledig voor uw eigen rekening. Rendementen uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst. Voor meer informatie, zie http://www.warrenbuffett.nl/disclaimer 11