Dag 2 Rare rijmende regels 1 VOORBEREIDING Kopieer kopieerblad 1 op leerlingenaantal als je het gedicht mis niet kunt projecteren op het digibord. Kopieer kopieerblad 2 op leerlingenaantal. Kopieer kopieerblad 3 twee keer en verknip het tot stroken; op elke strook staat een zin en een schrijflijn waarop de leerlingen hun zelfbedachte zin schrijven. Zorg voor een bal voor het afsluitende spel. 2 LESGANG Start mis een kip op een tak. pap in een pak. een uil in een kom. ijs in een som. een en een is een pan. een kok met een man. pap op een tak. een kip in een pak. een en een in een kom. een kok is een som. ijs in een man. een uil en een pan. Uit: ik lees met hup en aap, Van In 2017 Toon indien mogelijk het gedicht mis op het digibord. Als dat niet kan, deel je kopieerblad 1 uit aan de leerlingen. Dit is een gedicht. Maar wel een raar gedicht. Dat merk je wel als we het gaan lezen. Laat het gedicht door één of enkele leerlingen hardop lezen. De rest van de klas leest mee. didactische suggesties dag 2 1
Heb je gemerkt wat er vreemd aan is? Laat de leerlingen reageren. Kom tot de conclusie: het rijmt wel, maar de zinnetjes kloppen niet. Lees het eerste couplet nog een keer. Een uil in een kom? IJs in een som? Daar klopt natuurlijk niets van. Daarom staat er nee, nee, mis. Maar als we verder gaan met lezen, klopt het dan wel? Nee, hè? Lees ook het tweede couplet nog een keer voor. Pap op een tak, een kok is een som, dat is ook niet goed. Maar nu zie ik onderaan puntjes staan. Wie weet wat daar de bedoeling van is? Laat de leerlingen reageren. Kom samen tot de conclusie dat het gedicht nog niet af is. Juist, er moet nog een couplet bij. Maar nu moet het wel kloppen. Deel kopieerblad 2 aan de leerlingen uit. Ze hebben nu het gedicht voor zich, met schrijflijnen waarop ze het gedicht kunnen aanvullen. Laat de leerlingen zelfstandig het gedicht afmaken. Wijs erop dat ze de woorden moeten gebruiken die al eerder in het gedicht zijn voorgekomen en dat de zinnen steeds moeten rijmen (een uil op een tak / een kok in een pak / ijs in een kom / een en een is een som / pap is een man / een kip in een pan). Laat enkele leerlingen voorlezen wat ze ervan gemaakt hebben. Kern Soms is het leuker als iets niet klopt, vind je ook niet? Ik zou best eens een kip in een pak willen zien. Dat lijkt me wel grappig. Wat voor eieren zou zo n kip leggen? Eieren met een strik eromheen? We gaan met de hele klas een gek gedicht maken. Jullie moeten zo meteen een regel verzinnen die rijmt. Jullie krijgen allemaal een andere zin. Verdeel de klas in tweetallen. Deel de stroken uit (kopieerblad 3). Er zijn 8 stroken, dus sommige zinnen deel je twee keer uit. Bedenk samen een zin. De zin moet wel rijmen, maar verder mag je best iets geks bedenken. Maak het zo grappig mogelijk. De leerlingen gaan aan de slag. Geef de tweetallen die snel werken eventueel nog een strook, maar met een andere beginzin. Toon kopieerblad 3 op het digibord. Als dat niet mogelijk is, zorg dan dat je een versie van kopieerblad 3 op het bord hebt geschreven, met ruimte om door de leerlingen bedachte zinnen in te vullen. Geef beurten en laat de twee zinnen van hun strook hardop lezen. Vul de zelfbedachte zinnen in op het bord. Je kunt gerust de beurten in willekeurige volgorde geven (dus niet in de volgorde waarop ze op het bord staan.) Vul alle zinnen aan met de zelfbedachte zinnen. En nu hebben we samen een gedicht gemaakt! Maar misschien is het wel een heel raar gedicht geworden. We zullen zien. Laat het gedicht door enkele leerlingen voorlezen. Lees het desnoods zelf nog een keer voor. Als het met de zinnen zo uitkomt, geniet dan van de grappige uitkomst van de rijmende regels. 2 didactische suggesties dag 2
Afronding We gaan een spelletje doen. We gaan er ook bij rijmen, maar op een andere manier. Tot nu toe rijmen de woorden als ze aan het eind hetzelfde klinken. Nu gaan we rijmen met de eerste letter van een woord. De woorden moeten dus altijd met dezelfde letter beginnen. Laat de leerlingen in een kring zitten. Neem de eerste letter van je naam of van die van een leerling. We rijmen met de beginletter Variant 1 Zeg een woord dat met die letter begint. Rol de bal naar een leerling. Die zegt een woord dat met dezelfde letter begint. Dan rolt hij de bal naar een ander. Die zegt ook weer een woord met die beginletter. Wie geen woord met de betreffende letter kan bedenken, rolt de bal terug naar jou. Jij kunt tijdens het spel een andere beginletter kiezen. Variant 2 (herhalen) Dezelfde procedure als bij variant 1, maar nu moet de leerling die de bal ontvangt eerst de woorden herhalen die eerder met die beginletter gezegd zijn. Het is de bedoeling de woorden in de volgorde waarin ze zijn genoemd te herhalen. Lukt dit niet, of weet iemand geen nieuw woord te bedenken, dan gaat de bal terug naar jou en breng jij die weer in het spel met een nieuwe beginletter. Variant 3 (dubbele medeklinker aan het begin) Dezelfde procedure als bij variant 1, maar nu moeten de leerlingen allitereren met woorden met een dubbele medeklinker. Lukt dit niet, of weet iemand geen nieuw woord te bedenken, dan gaat de bal terug naar jou en breng jij die weer in het spel met andere dubbele medeklinkers aan het begin. didactische suggesties dag 2 3
Naam: Datum: Nr. KOPIEERBLAD 1 mis een kip op een tak. pap in een pak. een uil in een kom. ijs in een som. een en een is een pan. een kok met een man. pap op een tak. een kip in een pak. een en een in een kom. een kok is een som. ijs in een man. een uil en een pan. Uit: ik lees met hup en aap, Van In 2017 4 didactische suggesties dag 2
Naam: Datum: Nr. KOPIEERBLAD 2 mis een kip op een tak. pap in een pak. een uil in een kom. ijs in een som. een en een is een pan. een kok met een man. pap op een tak. een kip in een pak. een en een in een kom. een kok is een som. ijs in een man. een uil en een pan. een uil op een een kok in een ijs in een een en een is een pap is een een kip in een didactische suggesties dag 2 5
KOPIEERBLAD 3 ik zit in de klas. ik pak mijn boek. de juf zegt: hee! ik lach en ik roep: de juf zegt: kom hier. ik loop naar voor. de school gaat uit. 6 didactische suggesties dag 2