Bama schudt kringleven door elkaar

Transcriptie

1 Onafhanklijk studntnwkblad van d Luvns Ovrkoplnd Kringorganisati 8 dcmbr 2003 jaargang Blgië-Blgiqu P.B Luvn 1 2/2817 nummr 11 afgift: Luvn 1 (wkblad - vrschijnt nit van juni tot augustus) Krkn als niuw asilcntra? Oval in Virkant: passn z in lkaar? Luvn Kort 2003: D klin bror van Oscar p. 5 p. 12 p. 13 Dossir Vrgrijzing: GERMANIA EN ROMANIA GAAN IN TRIO MET KLIO Wat komt r op ons af? pagina s 7-10 Bama schudt kringlvn door lkaar VLAAMSE STUDENTENRADEN WILLEN HUIDIGE STRUCTUUR BEHOUDEN Studntn zggn ja, maar tgn participatidcrt Ht Vlaams Parlmnt stmt bgin volgnd jaar ovr ht participatidcrt, dat d inspraak van studntn in ht hogr ondrwijs rglt. D Vlaams studntn zlf zijn wl glukkig mt dit dcrt, maar hbbn toch nog hl wat opmrkingn, zo blk zatrdag op n VVS-Congrs. Laurns D Kostr In d jarn 60 van d vorig uw bgonnn d studntn zich mr n mr als grop t manifstrn. Hun blangrijkst is was in di priod d dmocratisring van d maatschappij in ht algmn n van ht ondrwijs in ht bijzondr. Di dmocratisring most r nit alln op gricht zijn om idrn togang t gvn tot ht hogr ondrwijs, maar ook om ht ondrwijs intrn dmocratisch t latn vrlopn. Sindsdin hbbn d studntn in Vlaandrn hl wat inspraak vrkrgn. D rglingn voor inspraak warn n zijn wl rg vrschillnd van instlling tot instlling: zo wordn aan d UGnt all studntnvrtgnwoordigrs rchtstrks vrkozn, trwijl dit in Luvn hl gtrapt gburt. Aan vl hogscholn bstaat r nauwlijks studntnvrtgnwoordiging of alln op dpartmntaal nivau. Ht niuw participatidcrt wil nu aan all instllingn van hogr ondrwijs n uniform rgling oplggn. Howl ht dol rg nobl is, all Vlaams studntn rcht gvn op inspraak zijn d studntnradn hir nit onvrdld glukkig m. Vln zijn immrs glukkig mt hun huidig structuur n willn di nit zomaar vrandrn. Daarom vragn d studntnradn van d Vlaams univrsititn n hogscholn dat ht Vlaams Parlmnt n aantal amndmntn zou aannmn op ht ontwrpdcrt dat nu op tafl ligt. D mst daarvan zijn rop gricht d instlling of d studntnraad mr vrijhid t gvn voor d invulling van participati. Zo wordt r gvraagd n gtrapt vrkizing van studntnvrtgnwoordigrs, di in ht ontwrpdcrt onmoglijk is, toch to t latn, opdat ondr andr d Luvns studntnkopl zijn structuur nit radicaal zou motn vrandrn. Andrzijds ijvrn d Vlaams studntn ook voor uitgbridr bvogdhdn van d studntnraad. In ht dcrt zijn dz vrij ruim omschrvn, maar ontbrkt r bijvoorbld ht rcht op informati n d garanti voor voldond wrkingsmiddln. Ls mr op pagina 3. (foto Christoph D Bldr) Romania, Klio n Grmania, d studntnkringn van rspctivlijk Romaans, Klassik n Grmaans Taln, zulln in 2004 vrdwijnn als zlfstandig kring. Door d invoring van d bama-structuur wordn d studntn Taal- n Lttrkund immrs doorngmixt. Evi Ruymbk In princip kunnn studntn vanaf volgnd acadmijaar om ht vn wlk talncombinati makn uit acht taln. Dat wil zggn dat r dan nit mindr dan 28 combinatis moglijk zijn. Ens ht ondrschid tussn d studipakkttn wgvalt, dringt d vraag zich op of ht vrschil tussn d kringn nog rlvant is. Tom Pirré, huidig prss van Romania, bvstigt dat ht n complx kwsti is. Volgnd jaar komn w trcht in n ovrgangssituati; rst kandidatuur zit in d bama-structuur zondr ht afglijnd ondrschid tussn d studipakkttn, trwijl twd kandidatuur n d licntis tglijkrtijd nog in ht oud systm zittn. Dit hft gvolgn voor d wrking van d kringn. Dat ht gn zin hft om aan dri apart kringn vast t houdn als r hl wat studntn zulln zijn di nit mr binnn ht profil van één kring passn, bsffn z bij Lttrn zr god. Daarom is r afgsprokn dat volgnd jaar slchts één prss mt één prsidium naar buitn komt. Dz zal dan bijgstaan wordn door dri vic-prsssn, voor lk oud richting één. Of dat gn moilijk wrkbar structuur is? Jron Mas, di d kringn bijstaat bij d hrvorming als stafmdwrkr van d studntnkopl LOKO, nuancrt dit bld: D ovrgang zal normalitr vlot vrlopn, omdat r voor d studntn in ht oud systm ignlijk winig vrandrt. D laatst grop groit r vanzlf uit. Ik vrondrstl dat d vic-prsssn ook wl n startkapitaal zulln krijgn om dingn t don op rlatif autonom wijz. Trwijl Grmania n Romania in princip fusionrn, splitst Klio zich op. Klio vrnigt d studntn Klassik Taal- n Lttrkund n Oud Gschidnis. D n grop komt bij d niuw gfusionrd kring, trwijl d andr grop wordt opgvangn door ht bstaand Historia (studntn Gschidnis, r), aldus Jron. Ovr n naam voor d niuw kring is r nog nits bslist n vnmin ovr ho ht allmaal praktisch in zijn wrk gaat. Daar is nog tijd voor, zgt Tom. Hij vogt r nog aan to: Dé tip voor d tokomstig prss is natuurlijk dat hij d kring vanwaaruit hij komt nit mag voortrkkn. Hij mot r ook voor zorgn dat d dri kringn nog n btj hun zin krijgn. Ht zal kortom n prss mt kalibr motn zijn volgnd jaar. (advrtnti)

2 Gratis UUR KULtUUR Wonsdag 10 dcmbr u Puzzllifhbbrs, opglt! Volgnd wk n xtra groot krstkruiswoordraadsl TANGONACHT mt César Stroscio s Trio Esquina V A R K E N S K O P R A T I O N E L E R 3 A B E S R E O 4 A B R K R I M P 5 G O T V O O D O O 6 T E A S E R E E R 7 E I N A T K S T 8 K D L E L P I 9 E R E D I V I S I E Inliding u. Pol van Assch vidoprojcti n tangodmonstrati Grot Aula, MTC Sint Michilsstr N O M I N A T I E S Horizontaal Vrticaal 1 Kindrvrind - Griks lttr 2 Papgaai - Famililid - Uitsluiting uit d gmnschap 3 Tlvisidir - Brandbaar touw 4 Aanhangsl van Justin 5 Europs Parlmnt - Plaaggst - Grondsoort 6 Zpwatr - Algmn Enrgiraad - Buurland 7 Stigr 8 Ondrwrp - Gsponnn draad 9 Aanzin - Non - Gordl 10 Snior - Schitvoorraad 1 Wordt daar op confituur gklopt? 2 Eilandngrop - Nachtmrri van lk jugdautur 3 Bromd Johnny - Gloind vrucht 4 Risgri - Lumn 5 Hlpt balpn klikkn n baby voorkomn - Op dit momnt 6 Ondr andr - Op d lor liggn 7 Frans lidwoord - Erflijk matriaal 8 Goodwillambassadur - Huis van onz voorvadrn 9 Kukngri op ht dak - Europan Bioinformatics Institut 10 Rglafstand Dris D Smt Sommign bwrn dat w in tijdn van grot nzaamhid lvn. Ik nit. Andrn n soms ook dzlfdn als d sommign van zoëvn mnn dat r t winig gfst wordt. Ik nit. Dan bstaat r ook nog n grop di stn n bn klaagt. Ovr d onvrschillighid. En d vrharding van d samnlving. Bobbjaanland of d Eftling dnk ik dan. En gschikt locati voor dit stlltj pssimistn. En nkl ris voor hn naar d vlsgwordn utopi. Bobbjaanland Zou kardinaal Dannls mt zijn krstbrochur Enzaamhid ooit gluistrd hbbn naar Do Maar? Ik btwijfl ht. Ht aartsbisschopplijk palis op d Wollmarkt lnt zich natuurlijk ook nit voor xtravagant fuivn tot dip in d nacht. Aan fstlijk kldij ontbrkt ht hm chtr nit. Daarom: Loop ns langs bij D Kringwinkl SPIT J vindt r mubls, klding, fitsn, huisraad, bokn, platn, cd s n pakkn snuistrijn D Kringwinkl SPIT: IJzrnmolnstraat t Hvrl Tl wb: Laat m pittn n hou d gordijnn dicht Trann in mun ogn van ut ochtndlicht Nvl in mun kop n un tong van lr Ik wou nog vrog naar bd maar daar Ging ik wr En pilsj hir tw wiskis daar Sjansn mt un dam in d lat night bar Nt als ik naar huis ga loopt z mt m m Z kijkt m vragnd aan n ik zg nit n Één nacht alln één nacht alln Kom nit bij m kloppn mun dur is op slot Laat m n kr slapn of ik ga kapot Één nacht alln één nacht alln Mt d stilt om m hn Één nacht alln` Sylvia Jantt Natali n Fin Elsj Trsj Truus Babbtt Btsi n Sabin Grt Magrt Magrit Mari Mari n Anglin Mis Marjan Marjo Marlyn n klin Tin Opn: di vr: u zat: u zon ma: gslotn Wat is r mis mt n nzam krst? Of n solitair bstaan? Waar is tgnwoordig nog d kihard confrontati mt d ign prsoon? Waar zijn d tijdn dat ik modrzil alln mt mijn spr ht woud in trok voor vrouwn n kroost? D brnvlln in mijn kast gtuign van lang, lang gldn. ( ) D kihard zlfspot? Vrdampt! Wannr wordt r ns rkning ghoudn mt d mnsn di juist stikkn van n gbrk aan nzaamhid n contmplati? En gmakklijk prooi vormn zij voor d criticastrs: gn tijd voor andrn, vrouwonvrindlijk, nkl blust op gld, onvrschillig, nzovoort, nzovoort. Ik vir dz krst alln! Mzlf ingmtsld op mijn kot. Samn mt mijn cursussn. Nimand bgrijpt mij. En ik mijn cursussn nit. Mt proviand tot in fbruari. Intrnt n gsm hbbn ht haznpad gkozn via ht raam. Gn famili of vrindn. Modrzil alln. D gdacht: zalig Etnstijd. Zalig alln in d Alma. Ik kijk om mij hn n gnit van, hrstl, zi d gzllighid n klinburgrlijkhid. Waar is klin Tin toch gblvn? Toch nit vrtrokkn naar Bobbjaanland? Ton van Wl, Jr. 2 J a a r g a n g 3 0 n r. 1 1 d d. 8 d c m b r v to

3 VVS-CONGRES OVER HET PARTICIPATIEDECREET Wij willn participati krijgn van d Sint Elk jaar organisrt d Vlaams Vrniging van Studntn (VVS) n congrs. Daar wordn tlkns n of nkl ondrwrpn grondig bstudrd om tot n intrssant standpunt t komn waar n mrdrhid van d Vlaams studntn achtr zou motn staan. Op zatrdag 6 dcmbr kwamn dan ook studntn van ovr hl Vlaandrn samn in Antwrpn om ht ontwrp van participatidcrt t bsprkn. Laurns D Kostr Ht participatidcrt, dat d studntnvrtgnwoordiging in ht hogr ondrwijs rglt, zal nit lang mr op zich latn wachtn (zi voorpagina), n daarom vond ht VVS-congrs wat vrogr plaats dan gwoonlijk. En omdat ht toch dié tijd van ht jaar is, kwam ook Sintrklaas vn op bzok. Hij rip VVS-voorzittr Joris Roos bij zich, di d godhilig man vrog om bij d parlmntsldn t gaan plitn om ht dcrt wat studntvrindlijkr t makn. Want ht participatidcrt is nit prfct, daarovr warn d mst aanwzign ht wl ns op ht congrs. Er was al wat mr onnighid ton r most bsprokn wordn wat d studntn graag vrandrd zoudn zin aan ht dcrt. Sommign vondn dat d studntnraad nit gnog autonomi krijgt, andrn haddn nt livr d warm hand van ht bstuur om hn t lidn. Er wrd dan ook n hl dag hard vrgadrd n gdiscussird. Vurig Ht kabint kwam zlf ht ontwrp van dcrt tolichtn voor d aanwzig studntnvrtgnwoordigrs. Tijdns ht dbat mt politici n d divrs ondrwijsactorn was r n algmn ovrnstmming dat n dcrtal rgling voor studntninspraak n god zaak is. D rctor van ht Limburgs Univrsitair Cntrum Harry Martns waarschuwd wl voor n al t grot juridisring in ht ondrwijs. Bij d discussi ovr ht dcrt zlf, toond Vlaams volksvrtgnwoordigr Mik Van Hck (CD&V), tvns ondrvoorzittr van d Artvldhogschool, zich n opvallnd vurig voorstandr van ht participativ modl, dat tgnovr ht modl van mdbstuur staat. Nochtans wordt dat modl als bijzondr zwaar rvarn voor d instlling. s Namiddags wrdn d ongvr zstig aanwzign dan opgdld in dri wrkgropn: studntnraad, mdbhr n xamn- n tuchtbtwistingn. In di laatst wrkgrop wrd vooral duidlijkhid gschapn ovr d niuw rgling in vrband mt xamnbtwistingn. Er zou immrs n spcial commissi opgricht wordn voor xamnbtwistingn, di nog voor ht bgin van ht niuw acadmijaar uitspraak mot don. Ht is tgnwoordig immrs n rnstig problm dat xamnbtwistingn pas na vl jarn opglost rakn, als ht kalf dus al lang vrdronkn is. D Vlaams studntn zijn vanzlfsprknd rg blij mt d niuw rgling, al stlln z zich nkl vragn bij d soms wl hl kort trmijnn. Zo krijg j ampr vijf dagn om j rsultatn aan t vchtn. D wrkgrop studntnraad bsprak d samnstlling n d functis van d studntnraad, di vrplicht mot wordn opgricht volgns ht dcrt. Sommig studntnradn, waarondr d Luvns studntnkopl LOKO, haddn r problmn m dat d studntnraad rchtstrks mot wordn vrkozn door d studntn. In d huidig Luvns structuur kizn d gwon studntn immrs alln voor hun kringprsidium, waarop d kringn samn d ovrkoplnd studntnraad samnstlln. En andr hikl punt was ook d kisdrmpl bij d vrkizingn voor d studntnraad. Volgns d huidig tkst van ht dcrt vrlist d studntnraad n blangrijk dl van zijn bvogdhdn als nit minstns tin procnt van d studntn komt opdagn bij d vrkizingn. Ht congrs plit rvoor om dat minimum t latn valln. Vrijhid D laatst wrkgrop had ht ovr mdbhr: studntnvrtgnwoordigrs di in blidsorgann als d Raad van Bhr of d Acadmisch Raad ztln. Mrbpaald wrd bsprokn wat d vrhouding mot zijn tussn d studntnraad n studntnvrtgnwoordigrs n ho d studntnvrtgnwoordigrs vrkozn motn wordn. Hir tknd zich n schrp tgnstlling af tussn d K.U.Luvn n d UGnt. In Gnt wordn d studntnvrtgnwoordigrs immrs rchtstrks vrkozn n hbbn z n grot autonomi, trwijl z in Luvn continu vrantwoording vrschuldigd zijn aan d studntnraad. In d wrkgropn wrd r vooral gdiscussird, gargumntrd n naar compromissn gzocht. Ht is chtr op d plnair vrgadring dat d standpunttkst volldig bsprokn wrd n daar vil op dat LOKO zr strk vrtgnwoordigd was. D 21 Luvns univrsititsstudntn maaktn bijna n drd van d stmgrchtigd aanwzign uit n kondn vrschillnd nipt stmmingn in hun voordl don krn. Van d ongvr drtig stmmingn was r maar één waarin ht LOKO-standpunt ht nit haald. D algmn lijn op d plnair vrgadring was hl duidlijk: d studntnradn willn zovl moglijk zlf rgln n zoudn dus graag wat mr vrijhid krijgn van ht dcrt. Als d amndmntn van VVS allmaal door ht Vlaams Parlmnt wordn ovrgnomn al is dit nit ralistisch, volgns n lid van d Raad van Bhr van VVS zal d studntnraad in grot mat zlf kunnn bpaln ho hij zichzlf organisrt, zijn vrtgnwoordigrs controlrt n vntul vrkist, nzovoort. Na afloop wrdn d studntnvrtgnwoordigrs gtraktrd op n rcpti in ht Antwrps stadhuis, waar z d kans krgn om n Bollk t drinkn op t Schoon Vrdip. Er zijn slchtr manirn dnkbaar om n congrs af t sluitn; n zlfs ht fit dat vl studntnvrtgnwoordigrs vrzn dat hun mning in d wind gslagn zal wordn, kan daar nits aan vrandrn. KORT KORT KORT KORT KORT KORT KORT KORT KORT KORT KORT KORT Studntn Gnskund boos op ministr Dmott D studntn Gnskund van d K.U.Luvn n d Univrsitit Antwrpn zijn rg ontstmd ovr d brichtn dat ministr van Social Zakn Rudy Dmott d bprking van ht aantal artsn zou vrsopln. D zognaamd contingntring in d gzondhidszorg kwam r zvn jaar gldn omdat r wrd gvrsd voor n t groot aantal artsn. Daarom krijgt lk jaar maar n bpaald aantal afgstudrd studntn Gnskund n RIZIV-nummr, dat hn tolaat ht brop van arts uit t ofnn. In Vlaandrn ragrd mn op dz bprking door ingangsxamns in t stlln voor wi Gnskund wil studrn. In Franstalig Blgië pakt mn ht andrs aan n mocht idrn rst dri jaar studrn voor r n bprking kwam. Blijkbaar wrd r aan d Franstalig univrsititn toch wat lichtvaardig mt d contingntringsnormn omgsprongn, zodat r mr studntn afstudrdn dan ignlijk mocht. D Vlaams studntn dnkn nu dat ministr Dmott daarom d tolatingsbprking wil vrsopln. Z vindn ht vooral vrmd dat d ministr mr dan dubbl zovl xtra artsn wil latn bginnn aan Franstalig dan aan Vlaams kant. Volgns d studntn is dit id nit inggvn door vrschuivingn in d rël bhoftn van d gzondhidszorg maar op vraag van vooral Franstalig dcann. Mr zlfs: d Vlaams studntn voln zich in hun gzicht uitglachn n stlln luidop d vraag of ministr Dmott cht wl ministr van all Blgn wil zijn, zoals hij bij zijn aantrdn aankondigd. Tot slot stlln d gnskundstudntn dat ht ovrlg ovr d gzondhidszorg gdomd is t mislukkn als d ministr alln uit is op lctoraal opportunism n dat d is om d fdralisring van d social zkrhid zo vanzlf wr op tafl zal komn. En trcht, zo bsluitn z. Gld voor topsportrs-studntn Sinds 1 novmbr kunnn topsportrs di ook nog studrn, n financiël tgmotkoming krijgn van ht Blgisch Olympisch n Intrfdraal Comité (BOIC). Ook d hogscholn of univrsititn waar topsportrs studrn, kunnn op n bonus rknn. Kajakkr Woutr D Han, shorttrackr Pitr Gysl n atlt Cédric Van Brantghm zijn d rst dri sportrs di aan d niuw rgling dlnmn. Z krijgn lk n arbidscontract, waarm z gmiddld uro pr jaar vrdinn n daar bovnop xtra financiël ondrstuning voor maximaal uro pr jaar. D ondrwijsinstlling di dz topsportrs-studntn bglidt, hft rcht op uro pr jaar. Mt dat gld mot d instlling wl zorgn voor ondr andr n flxibl xamnrgling voor d studnt n n prsoonlijk studibglidr. Di mot, in samnspraak mt sportr, trainr n fdrati n individul lrtrajct voor d atlt uitstippln. D rgling is wl nit voor idrn toganklijk: kandidatn motn toprsultatn in intrnational wdstrijdn kunnn voorlggn. Visitatirapport Lichamlijk Opvoding: voldond tot god In opdracht van d Vlaams Intrunivrsitair Raad (VLIR) lichtt n visitaticommissi d oplidingn Lichamlijk Opvoding door aan d VUB, d UGnt n d K.U.Luvn. Volgns hun bvindingn scoordn d oplidingn voldond (VUB n UGnt) tot god (K.U.Luvn). D quotringn voldond tot god zijn ignlijk vrij laag in vrglijking mt d gmiddld quotringn van n visitaticommissi n ht rapport stipt ook n aantal aandachtspuntn aan. D visitaticommissi is wl vrhugd dat d oplidingn mrkbaar zijn vrbtrd sinds d visitati in Mt d programma s van d oplidingn zit ht wl snor, al zou r wat mr aandacht voor sportthik mogn zijn. D visitaticommissi is r ook glukkig m dat r mr n mr dubblindvrhandlingn wordn gmaakt, omdat di d wrklast voor studnt n promotor vrmindrn. En aandachtspunt is d intrnationalisring van d oplidingn; vooral d UGnt kan op dit vlak hl wat btr. D intrn kwalititszorg is dan wr ovral vrbtrd, al is r nog wat wrk aan. Hirbij kunnn d studntn dan wat mr btrokkn wordn. (ldk) v to J a a r g a n g 3 0 n r. 1 1 d d. 8 d c m b r

4 Mnu van d wk in Alma dcmbr Spcial acti: KERSTSCHOTEL Mr informati op maandag Kamprnolisop 0,50 Gpanrd visfilt mt rwtn n wortln 4,30 Gpanrd visfilt mt Griks kamprnolis 4,30 Rumstak mt Griks kamprnolis Hongaars goulash mt gbakkn aardappln Haantj in rod wijn Grontwaair mt notnrijst n spigli 3,00 Farfall bolognais 2,30/2,55 dinsdag Gasconsop Winrschnitzl, boontjs n gratinaardappln Winrschnitzl mt béarnais n gratinaardappln Vgtarisch grontflap mt blomkool Koninklijk vishapj Hrtoginnnkrokant mt rwtjs n wortln Ggratinrd tarw mt tomaat n mozzarlla Lasagn al forno wonsdag Tomatngrontsop 0,50 Kalkonspisjs mt wortln n kamprnolis Kalkonspisjs mt Provnçaals saus Visfilt mt spinazi Koninginnnhapj 3,00 Dronkn zwijntj 4,30 Kip mt applmos 2,30 Vgtarisch macaroni in kaassaus 3,00 dondrdag 0,50 3,00 3,40 2,30 Tomatnsop 0,50 Ggratinrd witloof mt ham in kaassaus Ghakt stak mt rod kool 2,30 Ghakt stak mt pprroomsaus 2,30 Stoofvls 3,40 Roz zalm mt dragonsaus n grontn 4,30 Grontpolka mt kaastrio 3,00 Pnn bolognais 2,30/3,40 vrijdag Prisop Mxicaans stak mt bouqutièr Rumstak mt bouqutièr Rumstak mt jagrsaus Vgtarisch moussaka Kippnburgr mt bouqutièr Lasagn mt grookt zalm 0,50 4,30 3,00 2,30 Er wordn daglijks maaltijdslaatjs, koud schotls, broodjs n maaltijdsop aangbodn. In ht Pauscollg, Justus Lipsius n Gasthuisbrg wordn daglijks vir schotls uit bovnstaand mnu aangbodn. VISITATIECOMMISSIE (5): INLEIDING TOT DE ECONOMIE Waarom bn j brid mr t btaln voor its waar j mr naar vrlangt, waarom zijn monopolis zo slcht n waaraan hft d profssor van dit vak zich latn oprrn? Dz n nog vl mr prangnd lvnsvragn wrdn bantwoord in d ls Inliding tot d conomi. Hann Vrmirn Om nit mtn n ngativ indruk t makn tijdns mijn vuurdoop in d conomi, arrivr ik om tin voor tin aan ht auditorium Bockart in ht Fysiologisch Instituut. Groot is mijn vrbazing daar n godgvuld aula aan t trffn, waar mnsn zich al uitgbrid gïnstallrd hbbn. En kort ovrzicht lrt m dat dz studntn vn tvorn in htzlfd auditorium wiskund haddn, t mrkn aan d flgron cursus hogr wiskund di hir n daar nog ligt. Dat r wldra n niuw ls zal aanvattn, is nit mtn duidlijk. Buitn n nkling di zijn rod cursus van Inliding tot d conomi bovnhaalt, staat, zit of hangt d mrdrhid tussn n op d bankn t kltsn. Schoot En profssor is ook nit mtn in zicht, al wordt ht tin uur. Ondrtussn sijpln d studntn binnn, op zok naar n plaatsj. D achtrst rgionn zijn daarbij fl ggrd. D gmiddld studnt Handlsingniur kruipt blijkbaar nit graag op schoot bij d prof. Om tin minutn ovr tin komt dan n rdlijk jong uitzind man ht auditorium binnn om wat aan d infrastructuur t prutsn. Schrmn gaan op n nr, d vorig ls wordt van ht bord gvgd, d microfoon wordt uitgtst. Profssor Konings is klaar om d ls t bginnn, d studntn daarom nog nit. Nu mot ht stil zijn, horn w na zijn inliding, ik zou willn dat julli zwijgn. Als ht dan toch n btj rustigr gwordn is (hlmaal stil wordt ht nooit n Konings zal mrdr maln om stilt motn vragn), nmn w d draad wr op waar w vorig kr gblvn warn. Konings had ht ton ovr ht conomisch bgrip monopoli n lgt ons vntjs trug uit wat dat nu wr was. Hij praat rdlijk snl, t snl om nota t nmn n dat dot dan ook bijna nimand. D mst mnsn zittn mt n gopnd cursus naar hm t luistrn. D ghl cursus wordt uitglgd aan d hand van nvoudig n rdlijk ralistisch voorbldn ovr taxichauffurs, tandartsn, doktrs n vrkoprs van twdhandswagns. En lk als ikzlf haalt r nkl uit dat w motn oplttn om nit bdrogn t wordn waar w zlf bijstaan. Asymmtrisch Dan komt d rst grafik op bord, d rst in d rij van n tintal n ik vrs dat ik z nog nit allmaal hb. Glukkig voor d studntn staat alls ook duidlijk uitglgd in hun cursus. Dat lijkt voor n studnt gnog rdn om zijn hoofd nr t lggn. Zijn naast burn houdn zich bzig mt ht probrn op zijn gzicht t tknn, zondr dat hij ht mrkt. Andrn pratn lustig ovr Michal Jackson. Ht monopoli van d oogartsn Stkkaart Inliding tot d conomi Wi? Zo n 200 studntn rst kandidatuur Handlsingniur Waar? FYS, auditorium Bockart Ho laat? Van 10u tot 12u30 Pauz? Lkkr lang: van 11u22 tot 11u42 Blijkbaar wt Konings god wat r lft bij zijn studntn als hij ht hft ovr d btalingsbridhid. J bnt immrs gnigd om mr t btaln voor n friss pint als j gigantisch vl dorst hbt, na n trktocht van 20 kilomtr. Maar als j op d cantus door d prss wordt gdwongn om j twintigst pint t drinkn, zal j daar mindr to gnigd zijn of ht mindr luk vindn, want j wt dat j daarna naar ht toilt mot lopn om alls trug t gvn. Ht glach in d zaal duidt rop dat n aantal studntn wt waarovr Konings ht hft. Ht wordt lf uur n n laatkomr komt d aula op nit rg subtil wijz binnn. Hij zit nog maar nt als n andr zijn boltj pakt n vrtrkt. Is ht aflossing van d wacht? vraagt Konings laconik. Ht is d aanzt van n uitwiding van tin minutn. Hij zt zich daarvoor gzllig op één van d rst lg bankn. Ik vind ht god wat mnr daar dot. Blijvn julli allmaal maar wat langr in julli bd liggn of gbruik dat rst uur om bij t pratn. Dan kan ik ls gvn aan tin mnsn n mt hn n babbltj don. Want ook op d achtrst rij kan ik julli zin pratn. Vrogr kon ik dat nit, maar nu hb ik n oogoprati ghad. Ik dnk chtr dat mijn oogarts mij liggn hft ghad. Hij wil mij immrs stds maar wr trugzin, rst d dag rna, dan nog ns d wk rna, dan nog ns n ook nog ns mt Krstmis n daarna zal hij nog wl zin Hij wt r natuurlijk mr van dan ik, dus wat kan ik zggn? En typisch gval van asymmtrisch informati, dus. D prsoonlijk noot wordt zr gapprcird door d studntn. Bdrogn Maar ook andrhalf uur ls gvn aan één stuk door, zlfs mt intrmzzo s ovr oogartsn, wordt Konings wat t vl. Zijn pauz bgint om 11u22 n tot mijn vrbazing duurt z tot 11u42. Twintig minutn lang niksn lijkt d handlsingniurs chtr god t lukkn, mijn buurjongn vrtlt m dat zo n lang pauz d gwoont is van Konings. Na d pauz is ht wr vntjs vragn om aandacht n dan gaat hij in zijn vlott tmpo wr vrdr. Maar d aandacht is r nit mr bij. En aantal mnsn hft d zaal vrlatn, andrn lggn r hun hoofd bij nr of bginnn t pratn mt hun buur. Er valt pas trug n stilt als Konings n vraag stlt n blijkbaar nimand ht antwoord wt. Wi dacht wg t kruipn op d achtrst rij komt bdrogn uit, door zijn vlkkloz ogn kan hij immrs idrn zin zittn n aanduidn. Glukkig pikt hij uw Vto-rportr r nit uit, want ook onz aandacht vrslapt n glijdt wg. Ht wordt half één n Konings sluit ht hoofdstuk af. Ht volgnd handlt ovr onglijkhid, armod n hrvrdling. Daar word ik altijd n btj dprssif van, mldt Konings ons, omdat r zovl onglijkhid is in d wrld. Zijn bkntnis oogst n bijval van mdlvn van d studntn. Dat is chtr van kort duur als Konings raan tovogt dat ht hl hoofdstuk zlfstudi is n dat hij hn d volgnd wk zal trugzin voor hoofdstuk drtin. Ik hou d conomi voorlopig voor bkkn, al vond ik ht zr aangnaam om mijn ontgroning in d conomi in dz aula t blvn. 4 J a a r g a n g 3 0 n r. 1 1 d d. 8 d c m b r v to

5 KURT MARTENS OVER KERKASIEL D krkdurn wagnwijd opn, maar soms gslotn Tijdns d zwol zomrmaandn bood n kol krkgbouw in Elsn n tovluchtsoord voor hongrstaknd Afghaans vluchtlingn. In novmbr klopt n grop Afghann, Iraniërs n Irakzn in ht guurdr Zbrugg opniuw aan bij n krk. Dz kr zondr succs. Na n zorgvuldig anticiprnd ministriël acti blvn d durn gslotn n wrd n combattiv aanpak moglijk. Yvs Stox (Univrsitair Parochi) Ik was vrwondrd. Mn schrmd wliswaar mt d rchtsfiguur van ht krkasil, maar toch vrog ik m af waarom r in ht rst gval nkl plaats was voor machtloz vrbolgnhid, trwijl di in ht twd gval plaats ruimd voor Pruisisch doortastndhid. Glukkig was Kurt Martns, licntiaat in d bid rchtn n assistnt aan d Bijzondr Facultit Krklijk Rcht, brid Vto t vrlichtn. Vto: Ho zit ht juridisch kadr omtrnt ht krkasil ruit? Kurt Martns: «Eignlijk is ht juridisch kadr vrij nvoudig. Volgns ht gwon rcht is n krk n opnbar plaats, d politi kan dus vrij optrdn. Ook krkrchtlijk bstaat ht krkasil nit mr. In ht krklijk wtbok van 1917 was ht krkasil nog voorzin. Wi in n krk tovlucht zocht, kon slchts wordn opgpakt na d tostmming van d bisschop of n door hm gdlgrd of van d vrantwoordlijk voor d krk. Eignlijk is ht n hl oud rcht dat zijn wortls hft in d Griks n Romins maatschappij. Gwijd plaatsn, daar komt trouwns ook ht woord asil van, warn bschrmd. Wi r tovlucht zocht, kon nit door d burgrlijk ovrhid wordn opgpakt. In ht krklijk wtbok van 1983 hft mn d vrwijzingn naar ht krkasil gschrapt. Ht warn immrs dod lttrs gwordn omdat d burgrlijk ovrhdn, md ondr invlod van d Frans Rvoluti, dz oud rchtsfiguur nit mr rspctrdn.» Concordaat «Dat mot chtr onmiddllijk gnuancrd wordn. In vrschillnd concordatn, dit zijn vrdragn tussn d Hilig Stol n bpaald landn, wrd n zkr vorm van krkasil toch nog opgnomn. Bijvoorbld in ht concordaat dat door Italië in 1927 wrd gslotn n in 1984 wrd hrzin, wrd afgsprokn dat om imand uit n krk t vrwijdrn d tolating van d bisschop of d rctor van d krk vrist is. Vrogr was ht krkasil chtr vl uitgbridr. Ht slog nit alln op d krk zlf, maar ook op alls wat daarbij hoord, bijvoorbld d pastori. Ging ht ovr n kloostrkrk, dan wrd ht krkasil uitgbrid tot ht hl kloostr.» Vto: Ht is dus logisch dat d asilzokrs in Zbrugg voor ht parochicntrum kozn? Martns: «Indrdaad. Ht id dat mn in Zbrugg hft willn gbruikn, namlijk d asilzokrs n fatsonlijk ondrkomn gvn in n parochicntrum, was nit zo gk. Volgns d oud thori zou ht krkasil daar ook op van topassing zijn. Nit ht juridisch kadr, maar d psychologi gft aan dat ht n dom id is om asilzokrs in n parochicntrum ondr t brngn. D politi mag dan wl vrij optrdn in n krk, maar d drmpl om r binnn t stormn mt gtrokkn wapnstok is vl grotr dan bij n parochicntrum. Als j dan mnsn n tijdj ondrbrngt in n parochicntrum, hb j zo n hl subtil ovrgangspriod n dan kun j z, als all aandacht n btj vrslapt, ntjs wgplukkn. Zo n ovrgangspriod zou j ook kunnn crërn door alls zolang moglijk t latn aanmoddrn totdat idrn vraagt om ht t bëindign.» Vto: Wat zijn d juridisch moglijkhdn voor d pastoor in kwsti? Martns: «Juridisch zijn r nig bprkingn n hft d pastoor zogzgd politircht in zijn krkgbouw, maar dat is van n andr ord. Dat btknt nit dat hij daar gwapndrhand kan optrdn, maar wl dat hij d gwapnd macht kan vordrn om d ord t hrstlln in zijn krk. Bovndin kan mn daar ook nog aan tovogn dat als d burgmstr onwillig is, d ministr van Binnnlands Zakn kan optrdn als d opnbar ord in ht gdrang komt.» «D bstorming van n krkgbouw blijft chtr n psychologisch drmpl di moilijk t nmn is. Vandaar dat d bisschop van Brugg Mgr. Vanghluw in d Zvnd Dag zi dat hij nit ondr druk was gzt door d burgrlijk autorititn, maar tglijkrtijd ht omgkrd lk aan t gvn. D ovrhid had immrs nit gzgd: Als j dit tolaat, dan zulln wij optrdn, maar wl: Als j dit tolaat, dan mot j van ons nits mr vrwachtn. D burgrlijk ovrhid distantirt zich voor n stuk, maar zit tglijkrtijd ook duidlijk mt ht problm vrvld. Ht is natuurlijk n symbooldossir.» Vto: Zijn r nog andr drukkingsmiddln moglijk? Martns: «Afgzin van dz rdr indirct vorm van druk, is ht nit dnkbldig dat andr subtil drukkingsmiddln wordn ingzt. Dnk bijvoorbld maar aan n bijzondr trag administrativ afhandling van n rstauratidossir. In Zbrugg zoudn ook bzwarn zijn guit door parochiann. En dftig huwlijksmis zou natuurlijk nit moglijk zijn mt n bnd asilzokrs in d krk.» «Toch had d parochipristr natuurlijk tgn d schnn van d rgring kunnn schoppn door d asilzokrs nittmin togang tot zijn krk t vrlnn. Onz christlijk cultuur blt nit dat ht asilrcht ook in n mosk of in n synagog zou kunnn plaatsvindn D Krk bschrijft zichzlf immrs graag als n kritisch instanti, di d bstaand maatschapplijk tostand in vraag stlt. Mgr. Vanghluw hft in d Zvnd Dag chtr nit alln naar d onglijk vrhoudingn tussn Noord n Zuid vrwzn, maar hft ook nog its gzgd dat nit zo hl vrstandig was n dat glukkig aan d aandacht is ontsnapt. Hij zi namlijk dat hij n hl hoop gvalln knd waarbij mnsn illgaln ondrdak vrlnn n zo d mnslijk misri trachtn t vrmindrn.» «In d huidig maatschappij splt prcpti chtr n hl blangrijk rol, maar drglijk klinschalig initiativn sprkn nit tot d vrblding n wordn zorgvuldig vrborgn ghoudn. D racti van d bisschop is dus zr bgrijplijk, maar hij had dat btr nit gzgd. Nits blt d ovrhid om n huiszoking t organisrn in ht bisschopplijk palis. Zo zou mn nit alln d vrblijfplaats van dz illgaln kunnn achtrhaln, maar ook informati kunnn vrkrijgn om strafrchtlijk vrvolgingn t ondrbouwn. D bisschop had ht natuurlijk hl god bdold n wou d bijzondr pijnlijk situati van illgaln aankaartn, maar was zich nit bwust van ht gvaar voor d illgaln n voor zichzlf» Dnkbldig Vto: Ho is ht asilrcht bij d andr godsdinstn gorganisrd? Martns: «Ht Wstn mag dan al doordrongn zijn van d christlijk cultuur, maar dat blt nit dat asilrcht ook in n mosk, in n synagog of in n andr gwijd ruimt kan plaatsvindn. Wij zijn vrtrouwd mt ht krkasil omdat ht ontwikkld is in ht krklijk rcht n in d strijd tussn paus n kizr, tussn krklijk n wrldlijk gzag mrmaals gbruikt. Ht id is chtr transponrbaar. Mn hft ht alln nog nit ontdkt, andrs zou mn ht zkr al hbbn gbruikt.» «Misschin is n mosk in mindr mat n onaantastbaar gbouw dan n (foto Pitr Bart) krk. Al vlug zou ht oud vrwijt van fundamntalism aan d opprvlakt komn. Al kan mn dz rdnring ook omdraain. W lvn immrs in n pluralistisch samnlving, waarbij d vrschillnd culturn tlkns hun ign godsdinst mt ign gwijd ruimts hbbn. Asilrcht in n mosk of synagog kan dus nit zomaar vrworpn wordn, al mot mn natuurlijk rkning houdn mt d ign rgls van andr godsdinstn voor ht gbruik van gbdsruimts.» «Al zou mn misschin kunnn opmrkn dat d civil ovrhdn snllr zulln optrdn als asil wordt gzocht in n mosk. Of dat altijd zo zal zijn, is nog maar d vraag: n hlbol andr gvolighdn splt hir m. Ht hangt voor n blangrijk stuk af van politik strkkingn, van dign di in charg is. Zo is ht nit dnkbldig dat d huidig ministr van Binnnlands Zakn ht mosk-asil als bijzondr problmatisch prcipirt, trwijl d ministr van Justiti daar n hl andr visi ovr hft.» Vto: Wat kan n argumnt zijn om n krk t bstormn? Martns: «Ht psychologisch lmnt is n blijft chtr doorslaggvnd. Ht is immrs hl moilijk om n krk t latn bstormn door littropn. D ministr zou d publik opini tgn zich in ht harnas jagn. Ht is voor d ministr daarom rg blangrijk om t voorkomn dat r its gburt. Asilzokrs zoudn dus bst zo snl moglijk na d planning tot acti ovrgaan. Andrs blodt ht, nt zoals in Zbrugg, lg. Dan is r uitraard nits mr om ovr t pratn of t schrijvn.» v to J a a r g a n g 3 0 n r. 1 1 d d. 8 d c m b r

6 Ht Klin Bgijnhof Als j dip doordringt in d Mchlsstraat, bijna tot ht duistr ind, dan kom j aan j rchtrkant d Sint-Grtruiabdij tgn. Ondr d torn ligt aan d n zijd ht Klin Bgijnhof n dwars daartgnovr ht binnnplin van d abdij. D oud huisjs van ht bgijnhof zijn door ht OCMW volldig grnovrd n schittrn wr in hun voll glori. Ht is nu n hrlijk plk om t wonn, als j r tnminst ht gld voor hbt. En niuw parkj, waarin n vrmdsoortig constructi is gplaatst, maakt d doorgang naar d Mchlsstraat moglijk. D torn zlf is na n lang priod van hrstllingswrkn bvrijd van ht graamt rondom n van d gron dokn di haar ontsirdn. Jammr gnog is ht daarom nit mr moglijk om s nachts, via d constructis, tot bovn t kloutrn n t gnitn van ht uitzicht ovr Luvn. Pissijn Ondr dn torn hb j café Ondr dn Torn. Zo hoort ht. En btj vrdr hb j d laatst publik pissijnn in ht gnr, di j nog in Luvn kunt tgnkomn. D watrkraan loopt r dag n nacht zodat d hrn r stds hun watr kunnn gaan makn. Ik mot rlijk togvn dat ik dit nog nooit hb gdaan. In mijn plasgdrag hb ik dan wl rg winig scrupuls, toch is dz locati nt its t publiklijk om zondr rugdkking mijn grdschap t ontblotn. Op ht binnnplin van d abdij zou j rgns ht bfaamd Luvns scoutsmusum motn aantrffn. D mst bzokrs komn hir chtr gnitn van d rust n d aangnam stting van ht parkj. Ht Klin Bgijnhof mot op dat vlak nit ondrdon voor haar grotr tgnhangr. Als j via d Karl van Lotharingnstraat naar d Vismarkt trukrt, stk j d twd arm van d Dijl ovr. Bij laagwatrstand mot j ns dip naar bndn turn. Misschin zi j d fits wl, di j hir ooit ns argloos hbt gstald. D Sluisstraat Dit is zkr d mst karaktrvoll straat van onz provincihoofdstad. Vrgt d Bondgnotnlaan, d Schapnstraat n zlfs d pas grnovrd Riddrsstraat. Als Louis Paul Boon in Luvn was opggroid, dan had hij r zkr n glijknamig bok ovr d Sluisstraat gschrvn. D ssnti van Luvn is op dz plk vrtgnwoordigd: studntn, kassin, d Dijl n Intrbrw. Hlaas is d vrkoting ook hir vrrgaand doorgdrongn. In n vrniuwd gbouw staan nkl kamrs t huur, voor zo n schaml 350 uro pr stuk. Ht grot witt huis aan ht watr springt mtn in ht oog. Dit is authnticitit zondr pospas. J hoft nit naar Brugg of Amstrdam t gaan om dz bldn t schitn. Hoplijk is r d komnd 10 jaar gn zott schpn di ht in zijn bol krijgt, om hir d bol t gaan vrniuwn. Er zijn d jongst tijd vl vrbtringn in ht Luvns straatbld gburd, maar van sommig zakn mot j lrn afblijvn. D tand ds tijds dot zijn wrk hir btr, dan om ht vn wlk grnommrd architctnburau dat zou don. Tkst n foto s: Pitr Bart 6 J a a r g a n g 3 0 n r. 1 1 d d. 8 d c m b r v to

7 DE VERGRIJZING: VAN 'WIE GAAT DAT BETALEN?' NAAR 'Ho gaan wíj dat btaln?' Idrn hft d mond vol van d vrgrijzing. Onz vrgrijsd mdmns duikt immrs stds prominntr op in ht straatbld n hij is activr dan ooit. Vanop d bus richting Schrpnhuvl wordt dan ook wl ns d vraag gstld wi d pnsionn zal blijvn btaln. Vto is daar hl ralistisch in n vraagt zich af ho d studntn, di ovr n paar jaar op d arbidsmarkt trchtkomn, d pnsionn van hun oudrs n grootoudrs zulln btaln. Joris Bckrs D 21 uw is voor d gïndustrialisrd landn d uw van d vrgrijzing. Mt stds mindr gboorts n n altijd maar stijgnd lvnsvrwachting is d ns zo stijlvoll bvolkingspiramid zich langzaam maar zkr in n agrssiv gkantld gvarndrihok aan ht vrandrn. Josph Chami van d bvolkingsafdling van d Vrnigd Natis (VN) kondigd rds d 'uw van ht vroudrn' aan. Na d bvolkingsxplosi van hoofdzaklijk d jarn zstig n zvntig, nam ht aantal gboorts tgn ht ind van d 20 uw stlslmatig af. Tgn 2030 zulln d grootst gnratigropn op pnsion gaan. Aangzin ons pnsionstlsl is gbasrd op ht rpartitistlsl in n drglijk systm btaalt d huidig activ bvolking d pnsionn van d mnsn di op dit momnt van hun oud dag gnitn zulln stds mindr mnsn motn opdraain voor ht lfgld van n stds grotr grop gpnsionrdn. Dz bvolkingslaag nmt op Europs nivau momntl 7 procnt van d populati in. 80 Tgn 2050 zal dit aandl mr dan ht dubbl bdragn (16%). Bovndin 70 zal d vroudring gpaard 60 gaan mt n conomisch 50 onvoordlig afnam van d bvolking. 40 Mr dan intrnational wtnschapprs 30 stakn dz zomr hun hoofdn bij lkaar in Brlijn 20 n totstn hun bvolkingsstatistikn aan wtnschap, 10 conomi n maatschappij. Zij uittn tvns hun bzorgdhid ovr d stds 0 tonmnd bvolking in d drdwrldlandn n d drignd vroudring in mastodontlandn als China n India. Tgn 2050 zal d wrldbvolking van 6,3 tot 8,9 miljard gstgn zijn. Kluif Trug thuis: willn w d huidig wlvaart n zkrhid omtrnt d oud dag van d Blg op pil houdn, dan drign d hallucinant cijfrs hun sporn na t latn in mnig portfuill. Daarom kwam Ministr van Bgroting Johan Vand Lanott (sp.a) in d vorig lgislatuur rds mt zijn paradpaardj aandravn: ht Zilvrfonds. Galarmrd door d vrontrustnd cijfrs stld hij voor om n spaarpotj aan t lggn mt ht oog op d moilijkst priod in d jarn drtig n vrtig van na d millnniumwissling. Samn mt zijn sp.acollga n tonmalig ministr van Social zakn, Frank Vandnbrouck, toond hij zich n vurig vrddigr van ht concpt. Ton Vandnbrouck in d zomr van dit jaar zijn ministrportfuill inwissld voor di van Wrk n Pnsionn krg hij qua bvogdhdn n sriuz kluif voorgschotld. Ondrtussn is ht chtr duidlijk gwordn dat d socialistisch xcllnti mt zijn fonds n d grlatrd maatrgln tot op ht bot wil gaan. In 2001 wrd in ht kadr van ht Zilvrfonds d Studicommissi voor d vrgrijzing in ht lvn gropn. Samn mt d Hog Raad voor Financiën, di d btaalbaarhid van d vrgrijzing nagaat, vormt zij d blangrijkst bron aan ggvns waarop Vandnbroucks initiativn gbasrd zijn. Pijlr In n rst pijlr draait ht om d btaalbaarhid van d 'wttlijk pnsionn'. D hard cijfrs tonn aan dat d situati in Blgië nog 'vrgrijsdr' is dan ht Europs gmiddld. Tussn 2000 n 2050 stijgt ht aantal 65-plussrs van 16,8 naar 26,5 procnt n ht aantal +80-jarign van 3,7 naar 10,4 procnt. Wi in 1950 als man gborn wrd, mag gmiddld tot 62 kaarsjs uitblazn, trwijl r dat in 2050 rds 84 zulln zijn. Voor vrouwn zal d lvnsvrwachting in dzlfd priod van 67 naar 89 gstgn zijn. Daarbij gaat mn in d laatst vijftig jaar dan nog uit van n rdr pssimistisch tonam van rspctivlijk acht n zvn jaar. Mt n vruchtbaarhidsgraad (aantal kindrn pr koppl, jb) di ondr d tw gdaald is, nmt ook nog ns d total bvolking af. Tal van biologisch n sociologisch factorn anticoncpti, participati van d vrouw wijzn op n stds grotr dmografisch afhanklijkhid van d oudn van dagn. Toch zijn d cijfrs volgns Vandnbrouck nit dramatisch. Volgns d ministr zou n strng budgttair blid n passnd antwoord op d vrgrijzing motn vormn. D bvogd studicommissi gaat wliswaar uit van n stijging van ht pnsionnbudgt van 9,2 naar 11,5 procnt van ht BBP (bruto binnnlands product, alls wat in één jaar in n land aan togvogd waard gproducrd wordt, jb), maar mt n stvig spaarvarkn achtr d hand zou dit gn problmn mogn oplvrn, aldus Ministr Vandnbrouck. Ontstaan Wat zijn dan prcis d mvallrs di d budgttair last van d vrgrijzing vrlichtn? Doordat stds mr vrouwn buitnshuis gaan wrkn, ontvangn stds mindr kostwinnrs di in ht traditionl modl voor n thuiswrknd vrouw motn zorgn ht gzinspnsion, dat 25 procnt hogr ligt. Omdat in ht vrldn n plafond wrd ingvord bij d brkning van ht pnsion n di plafonds slchts in bprkt mat mt d stijgnd pnsionn m-volurdn, wrdn d uitgavn vnns afgrmd. Tot slot wrdn gdurnd ht blid van d jarn ngntig n aantal maatrgln doorgvord, di d pnsionlast wistn t drukkn. Zo wrd, bijvoorbld, d pnsionlftijd voor vrouwn van 60 op 65 jaar vrlgd. Volgns ministr Vandnbrouck zulln d pnsionn btaalbaar blijvn, indin d Blgisch rgring zich houdt aan d brucht Maastricht-normn. Di isn n jaarlijks bgrotingstkort bndn d 3 procnt n n ovrhidsschuld di maximum 60 procnt van ht BBP bdraagt. Di grns zou in 2014 ghaald motn wordn. Door d dalnd rntlastn op d schuld, zou dan d stijgnd kostprijs van d pnsionn opgvangn kunnn wordn. Ht gloof in ht positiv ffct van dz voorschriftn van d Europs Uni, nomt mn ht 'Blgisch pnsioncrdo'. Ht ontstaan van ht Zilvrfonds hft t makn mt ht nit glijktijdig vrlopn van d daling van d ovrhidsschuld n d stijging van d pnsionkostn. Komt r op dit momnt budgttair ruimt vrij door d Samnstlling van d bvolking van 1950 tot schuldvrmindring, dan hoft dit gld op zich nit mtn in d pnsionn gïnvstrd t wordn. Toch zal d btaalbaarhid n stds grotr problm wordn n zal ht vrijgkomn gld ovr twintig jaar bst van pas komn. Ht Zilvrfonds dint als garanti dat d rgring in d komnd jarn d disciplin kan opbrngn om ht gld nit in andr projctn t invstrn. Momntl zou ht spaarvarkntj 9,153 miljard uro bdragn. Op dz wijz brust ht Blgisch pnsionstlsl nit nkl mr op rpartiti, maar ook op n (bprkt) kapitalisati. In n twd pijlr wil d ministr n dmocratisch stlsl van aanvullnd pnsionn uitbouwn, dat tgmotkomt aan d stijgnd activititsgraad van d sniorn. Kous Daarm is d kous natuurlijk nog nit af. En vrgrijsd bvolking dot ook d kostn van d gzondhidszorg stijgn n dat wt n voormalig Ministr van Social zakn maar al t god. Volgns d studicommissi zulln d kostn voor d social zkrhid tussn 2002 n 2030 dan ook stijgn van 22,8% naar 26%. Daarbij komn nog d sinds d paars-gron rgring bloofd blastingsvrmindring n d rlatif grot daling van d koopkracht van pas gpnsionrdn, di stds activr wordn. Dz problmn wil d ministr opvangn mt n aantal bijkomnd maatrgln, waarm hij momntl nit uit ht niuws wg t slaan is. Vandnbrouck vindt namlijk dat w ambitiuzr motn zijn dan nkl btaalbaarhid na t strvn. D EU tikt bij mond van d Ndrlands x-prmir Wim Kok (PvdA) rds op d vingrs van d Blgisch rgring, omdat di haar burgrs t makklijk op brugpnsion stuurt. D conomisch activititsgraad van d Blg mot dus structurl omhoog. Op d top van Lissabon wrd afgsprokn dat tgn 2010 zvn op d tin mnsn di op d lftijd zijn waarop normaal gwrkt 20 tot 59 jaar 60 jaar n oudr Afhanklijkhidscoëfficiënt (60plus/20-59) wordt, ook ffctif motn wrkn. In Blgië is di twrkstllingsgraad momntl 60 procnt. Howl d kloof mt ht opglgd prcntag - norm is, zijn d cijfrs voor d lftijdsklass van d 25- tot 44- jarign rdr hoopvol; daar bdraagt d graad 82 procnt. D ministr wil d brugpnsionn dan ook in d twd hlft van volgnd jaar aanpakkn, maar zkr nit afschaffn. In nauw vrband daarm wil Vandnbrouck d carrièrs vrlngn door ht aanmodign van ht in- n uitstappn om zorgtakn uit t vorn n zo n ontspannn wlvaartsstaat t crërn. D lngt van n loopbaan wil hij tvns koppln aan ht oplidingsnivau: d kwalitativ lvnsvrwachting van hoogopglidn ligt namlijk stukkn hogr dan di van hun laagopglid tgnhangrs. Zo staan n godgschoold man van 25 nog 42,5 als gzond rvarn n 3,9 als ongzond rvarn lvnsjarn t wachtn. Bij n laaggschoold man van dzlfd lftijd ligt d vrhouding op 27,4 n 15,8 jaar. Ook ht rcnt plan om mnsn di langr dan noodzaklijk doorwrkn, mt n grotr pnsion t blonn kadrt in dz politik. In wat volgt, gaan w na of w, ondanks ht mstrplan van d ministr, wl dglijk op bid orn mogn slapn. vandnbrouck.fgov.b v to J a a r g a n g 3 0 n r. 1 1 d d. 8 d c m b r

8 D vrgrijzing n haar social gvolgn zijn n problmatik di zowat hl Wst-Europa in min of mrdr mat bstrijkt. Ook in onz buurlandn is mn duchtig aan ht ovrlggn ovr ho ht bst kan omggaan wordn mt d vrandrnd maatschappijstructuur. Duitsland Lntjbuur of altrnativ Silbrstock? In Duitsland sprkt mn ovr d Übraltrung dr Gsllschaft. Bondskanslir Grhard Schrödr (SPD) worstlt rds maandnlang mt parlmnt n bondsraad (vrtgnwoordigt d dlstatn n controlrt ht parlmnt, jb) ovr gpast maatrgln. Ht fit dat Schrödrs rgring sinds n aantal dlstaatvrkizingn gn mrdrhid mr hft in dit laatst orgaan, bmoilijkt slchts d nu al prcair situati. Di situati blijkt nog maar ns uit d politik omgang mt ht vroudringsproblm. Naast d door d rgring aangstld Rürup-Kommission is r ook d Hrzog-Kommission, ondr liding van d voormalig bondsprsidnt Roman Hrzog (CDU). D mst voorstlln van d commissis zijn klassikrs: flxibilisring van d arbidsmarkt, mr privé-vrzkringn, pnsionlftijd aan d gstgn lvnsvrwachting aanpassn, mr blang hchtn aan prvnti in d gzondhidszorg. D tw ondrzoksgropn zijn ht r dan ook ovr ns dat hun landgnotn in d tokomst tot hun 67 zulln motn wrkn n ook ovr voordln voor kindrijk gzinnn bstaat r n consnsus. Al is n blastingvrlaging voor gzinnn mt kindrn nit ghl onomstrdn bij onz oostrburn. Worstvoorraad Bovndin kwam d Hrzog- Kommission sinds juni van dit jaar mt n aantal voorstlln di nit door d rgringscommissi gdld wrdn, maar di door d ht adm van d christndmocratn (CDU n CSU) in d nk van d rood-gron rgring toch hl wat impact hbbn. Zo wil mn ht aantal jarn dat imand bijdragn afstaat voor n volwaardig pnsion, vrhogn tot 45 jaar (zoals in Blgië, jb). En gtal dat chtr hogr ligt dan wat d rgring in gdachtn had. Daarbij mot wl opgmrkt wordn dat Duits jongrn door n flxiblr ondrwijssystm langr studrn n dus latr in ht wrklvn trchtkomn. En twd controvrsil voorstl lijkt op n Duits vrtaling van ht Zilvrfonds: n Kapitalstock bij d social zikt- n zorgvrzkring. Door d bijdragn aan d social zkrhid van 1,7 procnt t vrdubbln tot 3,2 procnt, hoopt mn tgn 2030 n spaarpotj van 600 miljard uro aanglgd t hbbn. Dit bdrag zou d social voorziningn in d priod , waarin d vroudring ht strkst op ht social systm zal wgn, motn vrijwarn. D kritik blf dan ook nit uit. En plots lastnvrhoging zou complt indruisn tgn ht tot hir to gvord blid n zou d burgr n norm kapitaal ontnmn, waarovr hij nit mr vrij kan bschikkn. Er wordn tvns hl wat vraagtkns gzt bij d disciplin di d staat zou motn opbrngn om in tussntijd nit aan ht spaarpotj t komn. En hond zou nog rdr n worstvoorraad aanlggn, dan dat d rgring zou kunnn wrstaan aan d vrliding om zich nit aan ht vrzamld kapitaal t vrgrijpn, zo luidt d publik opini. Ht tgnargumnt van Hrzog n kompann om d Bundsbank (d Duits cntral bank, jb) hirvoor in t schakln, lgd n gbrk aan vrtrouwn in di instlling bloot. Aantrkklijkr In n wtswijziging van bgin dcmbr vord ht bondskabint rds tw vrandringn aan d pnsionwttn door. Brugpnsion zal tgn 2008 tn vrogst op 63-jarig lftijd kunnn, waar dat momntl nog 60 jaar is. Daarnbovn wil fdraal ministr van Social Zakn Ulla Schmidt (SPD) d activ bvolking ontlastn door hun pnsionbijdragn blastingvrij t houdn, trwijl r voor d pnsiontrkkndn wl n blasting grgld wordt. Dat d Duitsrs its aan hun social zkrhid zulln motn vrandrn, is duidlijk. Momntl kan r, wat d ziktvrzkring btrft, hl gmakklijk ovrgschakld wordn op n vl godkopr vrzkring van één van d vl concurrrnd privé-vrzkringsmaatschappijn. Graakt mn chtr in d problmn of is n staatsvrzkring plots aantrkklijkr, dan kan mn, zondr vl nadln, trugvalln op ht systm van d staat. In d praktijk nmt dus idrn, voor wi ht voordlig uitkomt, n privévrzkring n blijft d staat achtr mt d vrlislatnd gvalln. (jb) Frankrijk Op wlk dag valt Pinkstrmaandag volgnd jaar in Frankrijk? In Frankrijk namn z onlangs n opmrklijk maatrgl. En fstdag wordt r opgoffrd. Dol: ht vrbtrn van d gzondhidszorg voor ghandicaptn n bjaardn na d vijftinduiznd (bjaard) xtra dodn di dz zomr viln als gvolg van d hittgolf. Ton in augustus ht Frans gzondhidssystm bloot wrd gstld aan d zngnd hitt, blk d falnd bgliding van bjaardn al snl n problm in ht systm. Ook n rcnt rapport van ht Frans parlmnt ws gbrk aan spcifik oudrnzorg n d slcht coördinati tussn d gzondhidsdinstn mt d vingr. D cntrum-rchts prmir Jan- Pirr Raffarin n prsidnt Jacqus Chirac rlativrdn ht problm aanvanklijk, wat rsultrd in n tannd popularitit, maar mostn uitindlijk dit faln toch rknnn. Mt d invoring van n xtra wrkdag wil Raffarin, wins blid d laatst tijd algmn al srius ondr vuur ligt, d komnd vir n n half jaar ngn miljard uro ophaln. D hlft van dit gld zal aangwnd wordn voor d vrbtring van d ghandicaptnzorg, d andr hlft mot volstaan om vijftinduiznd vrplgkundign in dinst t nmn n tinduiznd niuw plaatsn in rusthuizn t crërn. Dz xtra wrkdag wordt ingvord vanaf volgnd jaar. Voor d ambtnarn wordt Pinkstrmaandag vanaf nu n gwon wrkdag, privé-bdrijvn mogn d t liminrn fstdag zlf uitkizn. D links oppositi, tot d vrkizingn van n half jaar trug d rgring uitmaknd n aldus m vrantwoordlijk voor d huidig tostand van d Frans gzondhidszorg, stlt dat ht plan slcht gfinancird is n hlmaal nit volstaat om d problmn in d gzondhidszorg aan t pakkn. Prcdnt Maakt n drglijk maatrgl kans in Blgië? Wat vindn d partijn in Blgië van ht Frans plan? W vrogn ht aan d blangrijkst Vlaams partijn. Ministr Frank Vandnbrouck (sp.a) is alvast duidlijk: Ik vind ht n raar its, n slcht id. Mannn n vrouwn gaan tgnwoordig allbi wrkn n trachtn dit t combinrn mt kindrn, zij hbbn hun vrlofdagn dus mr dan nodig. Frankrijk hft gwoon t lang gwacht om haar pnsionstlsl t hrvormn. Wij hbbn middn jarn 90 maatrgln gnomn, ondr mr ht glidlijk optrkkn van d pnsiongrchtigd lftijd voor vrouwn van 60 tot 65. Wij hbbn voor n moilijk aanpassing gkozn, maar Frankrijk hft niks gdaan. Zlfgnogzaamhid wordt afgstraft in ht dossir van d vrgrijzing. Ook d VLD is d afschaffing van n fstdag in Blgië nit gngn. VLDwoordvordr Vincnt Stur: Ht afschaffn van n btaald fstdag lijkt d VLD nit d oplossing t zijn voor d problmn di d vrgrijzing stlt. En god draaind, flxibl n strk conomi is d bst, nn, dé nig garanti voor ht opvangn van d gvolgn van vrgrijzing in d social zkrhid. Gzond ovrhidsfinanciën n vrdr schuldafbouw zijn daarbij n rst middl, zodat onz conomi d noodzaklijk zuurstof kan krijgn. Daarnaast hft d fdral rgring d crati van niuw jobs cntraal gstld in haar blid d komnd jarn. Dolstlling daarbij is d activititsgraad bovn d 65% t krijgn. In Frankrijk kanttn d bisschoppn zich strk tgn Rafarrins plannn. W lgdn aan d krk in Blgië, n machtig lobbygrop, d vraag voor wat zij zoudn vindn van ht ophffn van n katholik fstdag in ons land. Wrkn z hiraan m, hun dl in n constructiv maatrgl voor ht problm van d vrgrijzing bijdragnd, of houdn z halsstarrig vast aan hun fstdagn? Toon Osar, woordvordr van kardinaal Dannls: D Blgisch bisschoppn hbbn zich hir nog nit ovr bradn, daar d vraag nog nooit voorglgd is. Maar w zoudn daar wl tgn zijn, al motn r natuurlijk altijd priorititn gstld wordn. Pinkstrmaandag afschaffn is uitraard nit mtn n groot vrlis, maar ht schpt n prcdnt. Wij zoudn dus gn vragnd partij zijn, maar als ht toch mot, dan livr n twd pinkstrdag dan bijvoorbld n blangrijk dag als Onz-Hr-Hmlvaart lf dagn rdr. (bd) Dossir Wi nu wrkt, staat n stukj af voor d pnsionn van onz drd lftijd. Ga j zlf op pnsion, dan zorg j r dus bst voor, dat r gnog activ bvolking is om jouw pnsion t btaln. Zo wrkt ht Blgisch pnsionsystm, dat tvns als één van d pijnpuntn binnn onz vrgrijznd samnlving gldt. Joris Bckrs Profssor Simons van ht Instituut voor Sociaal Rcht aan d K.U.Luvn licht kort d pnsionsystmn to. Vto: Ht huidig pnsionsystm brngt ons in d problmn. Wi hft ons dit glapt? Prof. Dris Simons: «Ht systm dat momntl ghantrd wordt, is r één van rpartiti. Ht is gbasrd op d intrgnrationl solidaritit. Dat wil zggn dat d opnvolgnd gnratis voor ht pnsion van hun voorgangrs zorgn. Mn hft nooit xplicit voor dit systm gkozn. Ht is r al vanaf d rst vrplicht pnsionwttn in » Vto: Zijn r altrnativn? Prof. Simons: «Naast rpartiti is r ht systm van d EEN BLIK OP DE PENSIOENSYSTEMEN Hbbn d pnsionn ht gdaan? kapitalisati: idrn bouwt zijn ign pnsion op voor latr. Wi vl spaart gdurnd zijn loopbaan, hft n groot pnsion; wi winig spaart, n klin pnsion.» Vto: Motn w nu massaal ovrschakln, zodat d vrgrijzing gn invlod mr hft op d pnsionn? Prof. Simons: «Kapitalisati is natuurlijk hlmaal gn solidair systm n ht is zkr nit zondr problmn. Zoals d achillsps van ht rpartitisystm d dmografisch ontwikkling is, zo zijn dat bij kapitalisati tal van conomisch factorn, di m ovr d omvang van j pnsion bslissn. Bovndin is n ovrgang van ht én naar ht andr systm onmoglijk. Bij zo n ovrgang zou d huidig gnrati dubbl btaln: één maal voor d huidig pnsionn n één maal voor zichzlf.» Vto: Motn w ht pnsionstlsl dan ongmoid latn? Prof. Simons: «Ht systm van nu is nit hondrd procnt gbasrd op rpartiti. Vl wrknmrs hbbn rds n dubbl pnsion. In d wt op d aanvullnd pnsionn (WAP) van 2003 is n twd pijlr opgnomn. D aanvullnd pnsionn di zo moglijk wordn, zijn wliswaar op kapitalisati gbasrd, maar door tovoging van n aantal solidarisrnd maatrgln, zijn d schrp kantjs r wl af. Zo is n wrkgvr di n systm van aanvullnd pnsionn uitwrkt, vrplicht dit naar all wrknmrs to uit t bridn. En drd pijlr is ht pnsionsparn n dat is natuurlijk volldig individul.» Vto: Is d WAP ht i van Columbus? Prof. Simons: «In d praktijk zal d wt nog altijd d mr ggodn bvoordln. In succsvoll sctorn als d ptrochmi zal snllr n twd pijlr uitgbouwd wordn dan bijvoorbld, in d ovrhidssctor, waar dit vl moilijkr ligt. Toch wil mn d aanvullnd pnsionn zo aantrkklijk moglijk makn door lastnvrlagingn n drglijk mr. Zo zulln mr mnsn van n xtra pnsion kunnn gnitn.» Vto: D pnsionn zijn dus dls gmodrnisrd, maar r blijft nog hl wat wrk voor d bog om d vrgrijzing t bovn t komn. Prof. Simons: «Indrdaad. Wijln Profssor D Lck stld dat r tw voorwaardn warn om d vrgrijzing t countrn: n jaarlijks conomisch groi van tw prcnt n d bloft dat di aan d vrgrijzing gspndrd zou wordn. Ht Zilvrfonds is hir in zkr zin n vrtaling van.» 8 J a a r g a n g 3 0 n r. 1 1 d d. 8 d c m b r v to

9 Vrgrijzing Wi houdt r zich in Blgië mr bzig mt d op wandlrkjs ptanqubann afschuimnd vrgrijznd bjaardn n hun nog vitalr collga s dan ministr van Pnsionn n wrk Frank Vandnbrouck (sp.a)? Maar wat mostn w vaststlln? D vrgrijzing is ingzt, zlfs n ministr is r nit immuun voor. Zit Vandnbrouck mt d handn in d grijznd harn of nt nit? Bn Dbock & Laurns D Kostr Vto: Kunt u vn uw uitgangsvisi op ht problm van d vrgrijzing n ho u dnkt dit problm aan t pakkn uit d dokn don? Ministr Frank Vandnbrouck: «Ik zou r toch rst vn op willn wijzn dat d vrgrijzing op zich zkr gn problm is, intgndl. W mogn grust van n succs sprkn. Ht is toch n positif rsultaat dat stds mr mnsn stds oudr wordn, dat vir gnratis samn lvn? Wat wl problmn oplvrt is d vraag ho w ht bijhornd financiël plaatj latn kloppn. Vijftig jaar trug zorgd d dochtr of schoondochtr wl voor d oudrs, maar mt d mancipati van d vrouw, di nu uit gaat wrkn, is dit nit langr ht gval. Nit dat di mancipati gn god zaak is natuurlijk (lacht).» Carrousl MINISTER VANDENBROUCKE OVER DE OPLOSSINGEN VOOR DE VERGRIJZING J kunt nit nkl populair maatrgln nmn «D pnsionn in Blgië zijn ignlijk n schuldvrbintnis naar d tokomst to, n soort maatschapplijk contract. Ik wrk om d huidig pnsionn t btaln n julli zulln mijn pnsion latr btaln, n carrousl di stds blijft doorgaan. Vanaf 2010 zal dit systm chtr zwaardr n zwaardr gaan wgn. D aanpak van d vrgrijzing, d carrousl draaind houdn mt andr woordn, vormt dan ook n norm uitdaging, di w op vrschillnd sporn tglijk motn aanpakkn. W motn ignlijk dri sporn volgn. Voorrst is r ht budgttair spoor, wat ons n spaarpot voor d tokomst mot oplvrn. Ook zou r, wat nu nog vooral n vorm van individul vrloningsblid binnn bpaald bdrijvn is, bovnop ht gwaarborgd wttlijk pnsion vl mr aan aanvullnd pnsionsparn gdaan motn wordn. Ht drd spoor is ht wrkspoor: w motn simplwg mr mnsn aan ht wrk krijgn n houdn.» Vto: En voldond strng budgttair blid volstaat dus nit, in tgnstlling tot wat sommign bwrn? Vandnbrouck: «Dit is nodig, maar nit voldond. Strikt gnomn zou dit motn volstaan, althans volgns sommig ramingn. W kunnn onz pnsionschuld nog stds honorrn in d tokomst, op voorwaard dat w nit vrdrinkn in d ovrhidsschuld. Dz mot drastisch vrmindrd wordn, zodat d t btaln rnt daalt n r mr ruimt vrijkomt, waarm w d kostn van d vrgrijzing zoudn kunnn dkkn, in princip. Tgn 2011 zoudn all Blgisch rgringn samn minstns andrhalf procnt van ht BNP mr dan 150 miljard frank motn ovrhbbn op hun bgrotingn n dit zou n twtal lgislaturn motn wordn volghoudn. Maar omdat r op onz bgroting snllr gld tr bschikking gaat komn dan ht nodig is voor d vrgrijzing, n Johan Vand Lanott (ministr van Bgroting, rd.) n ik bij ht aantrdn van Vrhofstadt I in 1999, ton d conomi nog god draaid, vrsdn dat dit gld nit zou wordn voorzin voor d latr kostn van d vrgrijzing, bslotn w ht Zilvrfonds op t richtn. Ht gld hirin zal nkl hirvoor kunnn wordn aangwnd.» Kassilggr Vto: Wordt dit fonds nit vrkrd voorgstld? Ht lijkt alsof ht gld is dat vilig op n rkning staat, waar ht opbrngt. Maar ht wordt mtn gbruikt om d staatsschuld trug t btaln, zodat ht n schuld van d staat aan zichzlf inhoudt. Vandnbrouck: «Door ht gld in ht fonds t stoppn, daalt d ntto rntlast di d ovrhid mot dragn. Als j d ovrhidsschuld vrmindrt, vorm j ignlijk n onzichtbar spaarpot. Ht Zilvrfonds maakt daarvan n zichtbar spaarpot, di uitsluitnd voor latr pnsionbtalingn gbruikt mag wordn.» Vto: En volstaat dit Zilvrfonds bovnop d garanti van n rstrictif budgttair blid? Vandnbrouck: «Indin alls mvalt wl, maar ik vind nit dat w dat risico mogn lopn. Wordn d uitgavn voor d gzondhidszorg nit ondrschat? Dit dnk ik prsoonlijk wl. Als w ons bprkn tot ht opbouwn van ht Zilvrfonds, dan zulln w ook bijna alls wat w hbbn aan marg aan d vrgrijzing uitgvn, trwijl ht nit dnkbldig is dat r op vlak van bijvoorbld miliu n mobilitit ook vl gld zal nodig zijn. Ook ht fit dat d conomi nog stds nit zo god draait n w dus nog stds gn ovrschot op d bgroting hbbn, baart zorgn.» «Daarom is onz wrkglgnhidsstratgi van norm blang. Op dat vlak motn w cht durvn vrandrn. Want hir is d situati prcair: onz activititsgraad ligt vrglkn mt d rst van Europa rg laag, jong wrkloz mnsn blijvn vaak lang wrkloos, onz loopbaan is vl kortr dan di van onz Europs collga s. Mannn wrkn bij ons gmiddld 36 jaar, trwijl mn in Duitsland n Noorwgn rspctivlijk 42 n 46 jaar aan ht wrk is! W motn ook mr hoogopglid allochton mnsn aan ht wrk krijgn. Ondr nit-europs mannn di n hog opliding gnotn, is d wrklooshidsgraad zstin prcnt, trwijl dit bij hoogopglid Blgisch mannn ampr 2,6 prcnt is. Racism splt daar zkr in m.» Vto: Maatrgln zoudn n bpaald aantal jarn van arbid t vrbindn aan d moglijkhid tot pnsionring of ht opdrijvn van d pnsionsgrchtigd lftijd kunnn zijn. Vandnbrouck: «Aan d wttlijk pnsionlftijd van 65 jaar motn w nit rakn. Ht problm is dat nagnog nimand nog wrkt bij zijn pnsionring n daar motn w dan ook wat aan don. Voor sommig mnsn is wrkn tot hun 65st ook al bhoorlijk lang. Dnk aan n bouwvakkr, di al van zijn vijftind aan ht wrk is, trwijl ik al 25 jaar oud was voor ik cht srius bgon t wrkn! In Luvn loopt n profssor, n Mark Eyskns, rond di nit kan stoppn mt wrkn. Dat vind ik prfct, zo blijft hij immrs bijdragn btaln. W studrn stds langr, dus motn w wl latr op pnsion gaan, dat lijkt m vidnt. Maar dat gldt uitraard nit voor n kassilggr, di vrglkn mt n ministr n vl zwaardr baan hft. Onz maatschappij wordt gwoon fundamntl andrs dan wat w gwoon zijn. W zulln mr vrijhid krijgn, individul voorkurn zulln op d voorgrond trdn, ht lvn zal stds mindr afgbaknd zijn. Vrwacht j maar aan n lvn waarin j constant zal motn bijlrn omdat alls zo snl vrandrt.» Poln Vto: Ht brugpnsion zal mindr togpast wordn, zoals u onlangs lit uitschijnn na uw fiat voor ht brugpnsion op 48 van Fordwrknmrs? Vandnbrouck: «Ht mot nit volldig afgschaft wordn, maar w motn altrnativn uitdoktrn. Zo voorzin w nu n maatrgl waarbij bdrijvn di d kostn van outplacmnt op zich nmn, daarvoor gld kunnn krijgn. Als z hun ontslagn wrknmrs hlpn bij ht vindn van n niuw baan, wordn z hirvoor vrgod. Ook d wrknmr, di vaak n mindr godbtaald baan zal vindn, n d niuw wrkgvr zulln w vrgodn.» «Bij Ford Gnk was r gn moglijkhid voor n radicaal andr oplossing. D altrnativn zijn andrzijds ook nog nit hlmaal doorgdrongn. Ik lg nu n vraagstlling op tafl, n vraagstuk waarvoor nit mtn n oplossing bstaat, maar dat is ook nit mijn bdoling. Ik wil idrn tijd gvn om daarovr na t dnkn, n t ovrlggn. J kunt nit nkl populair maatrgln nmn. Maar ovr ht brugpnsion zal ondrhandld motn wordn in d nabij tokomst, na d syndical vrkizingn di raan komn.» Vto: D immigrati van hoogopglid buitnlandrs bvordrn dan? Vandnbrouck: «Dit zou uitindlijk nt htzlfd rsultaat oplvrn. W hbbn n andr uitdaging. Bij d éénmaking van Europa, hbbn w d kans om in Poln, dat n grot wrklooshid, maar wl n hog scholingsgraad hft, arbidskrachtn t puttn. W hbbn dus gn bhoft aan hooggschoold Indiërs.» Vto: Wannr wordt ú ignlijk 65? Vandnbrouck: «In 2020, nt wannr d vrgrijzing volop bzig is (lacht).» v to J a a r g a n g 3 0 n r. 1 1 d d. 8 d c m b r

10 LATE GROEIPIJNEN VAN DE EERSTE JONGERENGENERATIE Op naar ht tijdprk van d Oud Blgn D maatschapplijk gvolgn van d vrgrijzing rikn vrdr dan d bdriging voor ons sociaal-conomisch stlsl. D aanwassnd grop oudrn zal n grot invlod uitofnn op d inrichting van ons alldaags bstaan. Vrschillnd scnario's klurn ht tokomstbld n n blik in d glazn bol ropt n rks vragn op. Hrman Loos In d jarn '60 van d vorig uw wrd d babyboomgnrati d rst di n ign jongrncultuur ontwikkld. Ondr invlod van d rock 'n roll, d vrdsbwging n andr fnomnn krgn jongrn n stm n vot aan d grond in d samnlving. Dit vrandrd vnns hun rlati mt d oudr gnratis. D markt voor jongrn n latr ook kindrn wrd adquaat opgvuld. Jongrnzndrs, kindrmuzik n -thatr n ht rcht om t ondrhandln mt j oudrs ovr zakgld n klding: nkl dcnnia gldn was ht ondnkbaar. Gatn Klin boompjs wordn groot n zo ook d zognaamd rst jongrngnrati. D babyboomrs brikn stilaan d pnsiongrchtigd lftijd n hbbn volgns d huidig voorspllingn gmiddld nog n twintigtal postactiv jarn tgod di z waarschijnlijk nit als kamrplant wnsn t vulln. Er is dus zkr ruimt voor n soort oudrncultuur, maar d vraag is of hirvoor wl gnog gmnschapplijk grond is. Allszins zijn r rds pogingn om d drd lftijd tot dolgrop van tal van consumptiartikln t bombardrn, vaak gkadrd in d intns zoktocht naar niuw gatn in d markt. D consumptimarkt is chtr nit ht nig braakliggnd trrin. Ht politik vld ligt vnns opn. Spcifik oudrdomsgrlatrd dominn zijn immrs nog door gn nkl partij opgëist. Partijn richtn zich op allrhand maatschapplijk gropn, maar d zognaamd drd n vird lftijd blijvn voorlopig uit d zokspots van d politik spin doctors. Ht is natuurlijk onzkr of n typisch oudrnpartij n Waardig Oudr Wordn après la lttr in ons rds vrsplintrd politik landschap kan gdijn. Kizrs brngn immrs vaak n gwoontstm uit op n van d klassik partijn. Op dit momnt zijn r dus mr vragn dan antwoordn. Mn kan moilijk om ht fit hn dat d stilaan pnsiongrchtigd gnratis voorvchtrs n vrniuwrs gwst zijn op maatschapplijk vlak. Ht is dus mr dan waarschijnlijk dat dz talrijk grop haar vooraanstaand rol in d samnlving vrdr wil spln. D manir waarop dit zal gburn, blijft chtr onduidlijk. Vrandringn di wl rds zichtbaar zijn, spln zich af op ht gbid van waardn n normn. Howl bpaald rgls van fatson nog stds gknd zijn, wordn z stds mindr in d praktijk gbracht. Jongrn op d rdr gnomd bus richting Schrpnhuvl zijn waarschijnlijk gnigd naar lkaar t kijkn om n fl bgrd zitplaats af t staan aan n gratis riznd Zitplaats oudj. Erbid voor grijz harn is immrs tannd, md omdat ht brikn van n gzgnd lftijd stds vakr rgl is in plaats van uitzondring. Dit uit zich vnns in familikring. Ht is tgnwoordig bijna ondnkbaar dat n achtruitgaand opa wordt opgnomn in ht gzin van één van d kindrn. Ht mrndl van onz oudrn wordt mt lifd dan wl mt zacht dwang naar ht rusthuis gbracht, wat op zich uitraard gn slcht zaak is. Maar w sprkn dan jammr gnog ovr ht glukkig dl. Stds mr oudrn wordn immrs vrwaarloosd of grofwg gngrd door d ign famili n wachtn in ht sukklstraatj op ht ind. Ook dz problmatik zou bovnaan d politik agnda motn staan. Mt d vrschuiving van d fysik aftakling van d mns van d drd naar d vird lftijd is dus n grop pnsiongrchtigd mnsn ontstaan di ovr tijd n ruimt bschikt om n twd jugd t blvn. Ht is dz grop di zich in d tokomst vrdr zal ontwikkln n haar ign grnzn zal aftastn. Van d social vrandringn di dit twg zal brngn, hbbn onz social wtnschapprs voorlopig nog gn afglijnd bld. (foto Christoph D Bldr) PROFETIE (3) Nooit mr skiën? D kans dat wij vanuit onz schommlstol onz klinkindrn zulln kunnn vrtlln: "Oma n opa hbbn nog gskid op cht snuw" is bijzondr groot. Door d opwarming van d aard schuift d snuwgrns immrs stds vrdr op. D prs trok afglopn wk aan d alarmbl n wij aan d arm van profssor Bart Muys om t vragn waarom Rusland afhaakt voor Kyoto, Frankrijk natt votn hft n of w in d tokomst nog skiën kunnn. Vto: Waarom wil Rusland nit mstappn in ht Kyoto-vrdrag? Profssor Bart Muys: «Dat is n puur conomisch afwging. Enrzijds btaln d Amrikann opdat Rusland nit zou tknn. Zo blijvn d Russn goi Dris D Smt vrindjs mt d Amrikann wat hn ptrolum- n aardgasvoordln oplvrt. Andrzijds willn d Europann dat Rusland wl m in ht Kyoto-vrdrag stapt zodat d Europann daar zuivr lucht kunnn kopn.» «Ovrigns is ht zo dat d bslissing van Rusland om nit m t don hlmaal nit dfinitif is. Op n intrnational mting sprak ik mt Fins blidsmakrs di glovn dat d Russn ht vrdrag wl zulln godkurn na d prsidntsvrkizingn van maart 2004.» Vto: Wat zijn d gvolgn van ht vntul dfinitiv afhakn van Rusland? Prof. Muys: «Dit is hl vrvlnd voor Blgië. Blgië hft d opdracht gkrgn d missi mt acht procnt trug t schrovn tn opzicht van d uitstoot in Door d xpansi was r in 2000 n tonam van acht procnt tn opzicht van Dit btknt dat r n rducti mot komn van zstin procnt. Blgië kan dat onmoglijk zlf haln. Daarom haddn onz blidsmakrs rop grknd door ht systm van flxibl mchanismn zuivr lucht t kunnn kopn. Als Rusland nit mdot, kunnn w daar gn zuivr lucht kopn.» «Ovrigns, als d Russn nit mdon, dan gaat ht Kyoto-protocol gwoon nit door. Als d Vrnigd Statn of Rusland nit tknt, wordt ht vrist prcntag immrs nit ghaald.» Vto: Komt r dan n niuw akkoord of gaat Europa sowiso door? Prof. Muys: «Mn zal r volgns mij alls aan don om Kyoto toch door t latn gaan. Mr dan duiznd xprts hbbn aan ht Kyoto-vrdrag gwrkt. Er stak zovl wrk in ht opstlln van rgls voor monitoring, mtmthodikn n drglijk dat mn dat nooit zal ovrdon.» «Europa is d nig grot splr di voorlopig strng miliurgls aanvaardt. Stilaan bsft mn dat klimaatvrandringn ook lidn tot conomisch schad. Bij d ovrstromingn in ht zuidn van Frankrijk wrd door politici lttrlijk gzgd dat z ht gvolg warn van d opwarming van ht klimaat.» «Ook d norm droogt kostt miljardn aan Europs landbouwgld. En ho mr vrvuiling r is, ho frquntr drglijk fnomnn zulln voorkomn.» Vto: Is ht ook afglopn mt skiën? Prof. Muys: «D skioordn zijn indrdaad bdrigd. Wtnschapprs brkndn dat ht in 2030 afglopn zal zijn mt d Europs skigbidn. Mn mot dat rlativrn, maar ht is wl zo dat skioordn gn invstringsgldn mr krijgn. Dat bwijst toch dat bankn n vrzkringsmaatschappijn wl glovn in d klimaatsvrandringn.» Profssor Bart Muys dot ondrzok bij ht Laboratorium voor bos, natuur n landschap. 10 J a a r g a n g 3 0 n r. 1 1 d d. 8 d c m b r v to

11 POËZIE IN HET PROVINCIEHUIS Luizn in d pls Klin, klinr, klinst. Cultuur zwmt tgn d stroom in. Ook volgnd wk, tijdns d Wk van ht balkon, staat gzllighid voorop. Op één van d mooist plkkn van Luvn wordt n hus fstivalltj gorganisrd vol muzik, thatr, proza n poëzi. Op d koop to word j ook wgwijs gmaakt in dat groot gbouw aan't station. Kurt Smts Grijz gvls vormn ht grauw maatpak waarm ht niuw provincihuis wrd uitgdost. Sobr n gblokt lijkt d architctuur d vooroordln tgnovr onz logg buraucrati t bvstign: n karikatuur van d gwtnsvoll, saai ambtnaar di plichtsbwust zijn wtgvr dint. Hir n daar doorbrkn onbduidnd dtails chtr d zlfspot. Kribls van crativitit blttn dat ht gvaart zlfgnogzaam zou vastrostn. Zvn kunstnaars intgrrdn zs vnijnig plkjs di zich klurrijk afzttn tgn hun dprimrnd omgving. Als luizn in d pls kitln z ht starr gbouw n dwingn nit nkl onz blik, maar ook ht systm zlf, tot onvrwacht wndingn. Gn grot woordn of dur blofts, maar n concrt initiatif: d kunstnaars krgn één prcnt van d total bouwkost tr bschikking. En prcnt om aan t tonn ho contrastn minimal, subvrsiv dtails maximaal in ht oog don springn of ho bschidn mindrhdn n log systm toch latn volurn. Wat zondr dz kunstwrkn nog smalnd zou uitgroin tot ht grijz gdrocht, lijkt nu n stvig rots in d branding, voldond gfundrd om t wrstaan aan d grilln van d samnlving n flxibl gnog om t vrandrn als d tokomst dat vraagt. Voor één kr mag prcpti ralitit wordn. Duivntil Mst opvallnd is wl ht gl balkon dat j van op d tind vrdiping n schittrnd panorama ovr Luvn bidt. Ontwrpstr Aglaia Konrad wild dit klin plkj vrhffn tot symbool voor ht visul, social, communicativ n ontspannnd. Nu d n ht n duivntil nomt n d andr ht als rokrshok gbruikt, mag j wl sprkn van n gslaagd opzt. Volgnd wk wordt r zlfs nog n opmrklijk btknis aan dat rijtj togvogd. Tijdns d Wk van ht balkon tovrt d provinci Vlaams-Brabant hun gl uithangbord om tot n hus cultuurcntrum. Vir avondn lang kan j r trcht voor intim optrdns mt tlkns hooguit vijftin aanwzign di n plaatsj vindn in d balkonsuit n op d trappnhal di rnaarto lidt. Elk avond zijn dri voorstllingn voorzin om zovl moglijk mnsn d kans t gvn n kr knnis t makn mt ht niuw provincihuis. D wk opnt op maandag mt n optrdn van singr-songwritr Guy Swinnn, in n vorig lvn nog frontzangr van Th Scabs. Dinsdagavond mag stand-up comdian Raf Coppns opdravn n wonsdag staat zowaar ht klinst poëzifstival tr wrld op ht programma. En buitnkans om j, starnd in d vrt, t latn btovrn door d barokk taal van Hndrik Cartt di ditmaal lttrlijk ovr n mythisch landschap bschikt waarin hij via zijn poëzi d gschidnis vrankrt. Dichtrs Grda d Prtr hantrt dizlfd avond haar gvatt bwoordingn als middl om ht vrlis t duidn in d hoop daardoor ht gmis t kunnn bstrijdn. Dondrdagavond kan j Gzllig Ondruit Zondr Elktrik mt G.O.Z.E., d folkgrop di muzik wil trugbrngn tot haar ssnti n daarto loutr akostisch ht intim karaktr rvan opzokt. Vrijdag volgt d apothos tijdns d Nacht van ht balkon waar d bst inzndingn voor d kortvrhalnwdstrijd 'Er was ns n gl balkon' wordn bknd gmaakt. Ook Ht gl balkon bok mt daarin d zstin bst kortvrhaln wordt r voorgstld. Windroos Ht klinst cultuurcntrum tr wrld opnt lk avond d durn om 19u. Naast d voorstlling wacht d dlnmrs ook n rondliding langs d kunstwrkn di ht provincihuis opflurn. Rds bij ht binnnkomn word j gconfrontrd mt d ignhid van dz provinci di 132 taalgmnschappn knt. En lichtkrant toont j d naam 'Provinci Vlaams- Brabant' in 92 vrschillnd taln. DECEMBER IN CINEMA ZED Bkijk ht maar D donkr dagn komn raan: Sintrklaas hft zijn bizn gpakt, daglicht lijkt wl mt uitstrvn bdrigd n 2003 is klaar voor ht groot huisvuil. Voor wi zich daarom wnst af t sluitn van dz sombr aardkloot n zich tot d ficti wnst t bkrn, hbbn w god niuws: n niuw lichting films van Cinma ZED. Hanns Ddurwardr Ht kortfilmfstival is uitgwod n mot wr n jaar plaats makn voor d normal programmati van d altrnativ bioscoop. D mrwaardzokr kan zich vrhugn op ht vrtrouwd rcpt: n stj klassikrs, wat rcnt mstrwrkn n hir n daar n rarititj waarvan j nooit ht bstaan had kunnn vrmodn. Ht zit wr god, mt andr woordn. Erst ht slcht niuws: Truffauts L'homm qui amait ls fmms n d gsmaakt vakantifilm Swimming pool hbbn w al ghad, vnals ht schittrnd Blu vlvt van David Lynch, wins xprimntl kortfilms sommign misschin op ht fstival gzin hbbn. Btr niuws is dat Blu vlvt dl uitmaakt van n rtrospctiv ovr ht wrk van Lynch n j r dz maand dus nog n rsm films van zijn hand mag vrwachtn, di, zoals idrn wt, bizar, onbgrijplijk, motionl of wrd zijn, maar bovnal prima n bklijvnd. Dus dat wordt smulln. Grasmaair Zo kan j gaan kijkn naar Wild at hart, waarin Nicolas Cag n slangnlrn jasj draagt, imands hrsnn ruit klopt n lidjs van Elvis zingt omdat hij dat hip vindt. En bvrmdnd, vuilbkknd film, gsiturd in n wrld bvolkt mt gstoord mnsachtign. Stukkn btr dan In d lang gang van d glijkvlors vrdiping bwgt n lichtbundl hn n wr zodat j als bzokr in d spotlight staat n nit doorgaat voor stmloz toschouwr. Ht gaat tnslott om d mnsn! En gdacht di wordt bnadrukt door n fotorportag van foto's, gklfd op n achtrgrond van foto's, di allmaal d maatschapplijk n Natural born killrs, dat duidlijk hir d mostrd is komn haln. Ho wondrmooi is vrvolgns ht voor Lynch atypisch Th Straight story: n minimalistisch, op fitn gbasrd parl waarin d 73-jarig Alvin Straight na n hartaanval bsluit zijn bror, di hij in tin jaar nit mr zag, t gaan opzokn. Op n grasmaair nota bn. Wids landschappn, schittrnd muzik n n onglooflijk vrtolking van Richard Farnsworth, di ht jaar daarop zlf ht loodj zou lggn n daarm d film nog van n xtra gladnhid voorzit. Tn slott is r Mulholland Driv, Lynch' mst rcnt, glauwrd film: n staaltj bvrmdnd ralitit waarin idntititn wordn gwissld n Hollywood t kakkn wordt gzt. D film krg d Goudn Palm voor bst rgi op ht filmfstival van Canns, n di gastn zittn r, in tgnstlling tot d Amrikaans Acadmy, nooit cht vr naast. D rdr vrmld Truffaut mag instaan voor d klassikrs: na L'homm qui aimait ls fmms is ht d burt aan La marié était n noir, n soort Kill Bill op zijn Frans waarin n wraaklustig Jann Morau op zok gaat naar d moordnaars van haar chtgnoot. Daarnaast kan j gnitn van La nuit américain, n film ovr ht makn van n film. Wi rdr Th playr n Stat and main zag, wt dat drglijk films van n onglooflijk vindingrijkhid n zlfspot zijn. Dus: zkr gaan kijkn. Erstgborn Ht prima Anyway th wind blows, dat in ZED wordt hrnomn, motn w u social contxt van d provinci blichtn. Grot wandtxtiln in vrschillnd klurn tonn dan wr dat lk politik klur in dit gbouw mtlt. En mochtn d blidsmakrs toch ht noordn vrlizn, dan rst r nog ht windwijzralfabt AZART waarvan d lttrs als n windroos buitn d dakrand stkn. Wdstrijd D provinci Vlaams- Brabant dlt 30 duo-tickts uit aan d lzrs van Vto. Z vrschaffn gratis togang tot ht klinst poëzifstival tr wrld op wonsdag 17 dcmbr; vrzamln om 19u aan d inkomhal van ht provincihuis. Om n duo-tickt in d wacht t slpn, mot j als d bliksm mailn naar vto@vto.b mt j ggvns n d vrmlding 'poëzifstival'. En gdichtj tovogn mag altijd! hoplijk nit mr voorstlln, zodat w vn kunnn blijvn stilstaan bij tw documntairs. D rst is Passagèrs clandstins van d bkroond Lod Dsmt, waarin n bld wordt gschtst van d gruwl di mnsnsmokkl ht. D rgissur zlf zal op d voorstlling aanwzig zijn, aangzin d documntair voor ht rst (n nmalig) wordt vrtoond in Cinma ZED. Klin tgnvallrtj: dat gburt op 13 dcmbr, n zatrdag. Maar dat zou nimand di d film wil zin, mogn tgnhoudn. En dan is r nog Etr t avoir, n onglooflijk vrtdrnd n ontrornd schts van ht lvn zoals ht is in n Zuidfrans dorpschooltj. D documntair volgt gdurnd n jaar ht wl n w van mstr Gorgs, di wgns d ptitrighid van ht dorpj kindrn van vrschillnd lftijdn in één lokaaltj zittn hft n zich als lraar, dirctur n zlfs amaturpsychiatr mot manifstrn. Als r dit jaar één film is di w cht, maar dan ook cht aanradn, dan dz wl. Wddn dat j na ht zin rvan j rstgborn 'Jojo' zal willn nomn? Wi houdt van d muzik van Daft Punk n hun rcnt clipjs wist t smakn, kan mt Intrstlla 5555 tw vlign in één klap vangn: ht btrft hir namlijk n animatifilm van d makr van voornomd clips, waarin op d tonn van d Frans lktronicagrop ht vrhaal wordt vrtld van n boosaardig managr di vir muzikantn laat kidnappn n van hn d grootst grop tr wrld wil makn. Dit is ignlijk gn film, maar n rvaring, n vrsmlting van woord n bld tot n hipp, ignzinnig muzikal tknfilm. Nimand kan bwrn dat hij mt dit aanbod nit aan zijn trkkn komt. Akkoord, Swimming pool, Anyway th wind blows n Noi Albinoi zijn misschin wat ovrbodig (onlangs n vaak lang in d Studios vrtoond), maar dat wrhoudt nimand rvan d rst t gaan ontdkkn of gwoon nogmaals naar zijn favoritn t gaan kijkn. v to J a a r g a n g 3 0 n r. 1 1 d d. 8 d c m b r

12 OVAL + SO LATEN MUZIEK KORTSLUITEN En bom in j orn Enkl wkn gldn opnd Tujiko Noriko d niuw rds Virkant di dit jaar in STUK loopt. Ht studiozaaltj dot dinst als n gdroomd platform om op t stijgn in d computrgluidn van d lktronisch popmuzik. Koud lktronica mt n warm hart, zo warm zlfs dat d smulnd kabls wl ns vuur kunnn vattn. Aan Oval + So om dinsdag opniuw voor kortsluiting t zorgn. Kurt Smts Virkant prtndrt gn ongloflijk niuw id t zijn. Eignlijk schuilt r n knipoog in naar Sonic Squar, n glijkaardig opzt nkl jarn gldn in d Kaaithatrstudio s. Toch bws ht opningsoptrdn van d Japans Tujiko Noriko al dat n gslaagd kopi minstns zo mooi kan zijn als ht originl. Ht virkant Studiozaaltj blijkt gwoonwg d idal manir om lktropop aan ht publik t prsntrn. Er is d praktisch rdn dat lktronisch gluid zich uitstknd lnt voor n quadrafonisch opstlling, maar ook inhoudlijk lidt ht tot n schittrnd rsultaat. Rond plofkussns liggn vrsprid rond n tafltj in ht middn waaraan n computrwizard d mst vrniuwnd pop uit zijn laptop tovrt. Organisch Watrlichtjs zorgn voor n indirct lichtinval di ht gvol m t drijvn op d muzik nog vrstrkn. D barrièr mt ht podium valt wg n nit alln d artist vrsmlt mt zijn computr, ook d toschouwr gaat n vrmd vrhouding aan mt d muzikant n zijn gluidn. Trwijl d inklding kol computrtonn vrwarmt, kan j uitkijkn ovr d Dijlvalli n j blik latn glijdn ovr d Luvns skylin, waarop d hoogst vrdiping van ht STUK n magnifik uitzicht bidt. D knuss stting van Virkant bidt n niuw concrtrvaring: ht gvol muzik aan t rakn. D lktronica di hir wrd gprogrammrd, vrvangt nit alln d akostisch gitaar, z xprimntrt mt d spcifik klankklur van computrgluidn n zokt naar n mrwaard. Waar Tujiko Noriko nog cht songs van tw minutn in mkaar stak, blijft ht bij So n rikn naar. Stukkn van n minuut nign naar n song, maar vrvalln nooit in n draaibaar radionummr. Achtr So staan d Duitsr Markus Popp n zijn Japans vrindin Eriko Toyoda, alias Eri. Erst zal Markus spln di daarbij vooral put uit ht rprtoir van zijn vorig projct Oval. Nadin komt Eri ht ghl opfrissn mt haar stm waardoor d lktronica hl wat toganklijkr wordt n organisch bgint t klinkn. Hun opstlling tgnovr lkaar crërt n spanning di zich in d muzik ontspint. Mt Oval, dat vrschn op ht labl Mills Plataux, schrf Markus Popp gschidnis. Als rst bracht hij n gluid dat j ht gvol gft dat d plaat blijft hangn. D koud lktronisch klankn spattn in lagn uit mkaar n klinkn als n bom in j orn. En ffct dat hij brikt door glitchs in t lassn: minuscul momntn di tussn d mlodiën valln n di j normaal nit hoort op n plaat. Zijn kracht bstaat rin di nit-momntn op t nmn in ht totaalbld. Stilstand Intussn hft Oval zichzlf opghvn n tot n soft-warprogramma omgdoopt dat vrdr lft in So. So vrschijnt ook ondr n niuw, Amrikaans labl dat bknd staat om zijn altrnativ rlass: Thrill Jocky. Hun paradpaardj Tortois zal d knnrs bknd in d orn klinkn. Ook Stuk hft n strk affinitit mt ht labl, want vl Post Rockgropn vrschijnn rondr. Wat ht Stuk in ht vrldn, maar nu nog stds, btknd voor d Post Rock, willn z uitbridn naar d lktronisch pop: intrnational gropn n platform bidn waarlangs z kunnn uitgroin tot gvstigd waardn. Dnk aan gropn als Mogwai n Godspd you black mpror di bid in Stuk voor d rst maal in Blgië optradn. Ook zij stapln vrschillnd gluidslagn bovn mkaar, maar dan wl mt zondr lktronisch instrumntn. Wonsdag staat trouwns Mono gprogrammrd in d Sotzaal, n Japans Nois Post Rock grop di als n nachtmrri klinkt n zondr schroom llijk muzik brngt, maar op wondrlijk wijz n lijn vindt in di anti-muzik. Ht is opmrklijk ho hir htzlfd gburt als tijdns Klapstuk waar dans anti-dans wrd n tot stilstand kwam, maar nt daarin vrniuwing vond. Topplaat Pop n lktronica groin dichtr n dichtr naar mkaar to. Ondrmr Ray of light van Madonna wrd gproducd door William Orbit di zlf rg ontoganklijk platn maakt, maar r dus tglijk in slaagt om aan n topplaat als Ray of light n fascinrnd, dubbl bodm to t vogn. Zlfs Britny Spars intgrrt tgnwoordig lktronica, maar nit alln pop nmt lktronica in zich op, ook lktronica gaat t rad bij pop. So mag ht dinsdag tonn, n grop als Lali Puna dd ht hn al voor. Di voortdurnd vrschuivingn n vrdichtingn makn van muzik n zr boind disciplin, n kunstdomin waar nt als in dans nog alls bwgt n t gburn staat. Di thori wrd toglicht in ht bok Mills Plataux, gnomd naar ht bknd labl, waarin d taalfilosofn Flix Guattari n Gills Dluz ht modwoord rhisomn lancrdn. Z bwrn dat in kunst n mrbpaald in hdndaags muzik r n ondrling vrwvnhid is waarin idën zich nt als rhisomn op all moglijk manirn vrspridn. En visi radicaal tgngstld aan ht boommodl van waaruit vaak wordt grdnrd. Oval + So is n prachtig bvstiging van hun thori: muzik vrlangt, maar knt gn indpunt. Nu al is ht uitkijkn naar Virkant XL, n hus Virkantfstival dat plaatsvindt bgin maart n waar z xtra hard zulln gaan. Waar tijdns ht jaar vooral luistrmuzik op ht programma staat, zal d lktronica di nacht tmpo hbbn n dansbaar zijn. All gropn wrkn ondr ht labl Scap. Z bgonnn mt dub, snll rgga gcombinrd mt lktronica, n mixtn nadin ook jazz n hiphop mt lktronica. Dadbat n Bus zulln van d partij zijn, gflankrd door n liv mc. Bus producrt clickhous of microhous n dlt dus d zwar bats mt d brd gbarn van hous op in klin dltjs n haalt ht volum naar bndn. Tot slot mag dj Danil Mto all gnrs nog ns latn ovrvloin, maar voor ht zovr is, wacht r dinsdag alvast n voorsmaakj van wat één van d topmomntn van dit sizon zal wordn. Stvn Vandrvldn, muzikcoördinator bij STUK bsft ht maar al t god. Populair muzik btknt nit alln duurdr gropn, maar ook mr volk n daarom uitindlijk hogr inkomstn. Toch wil hij tgn d birkaai blijvn inbukn. Zondr d koppighid van d vorig muzikprogrammator n d subsidis van ovrhidswg, was Post Rock in Vlaandrn nit wat ht nu is. Laat ons hopn dat w ovr nkl jarn htzlfd mogn bwrn ovr lktronisch pop. (advrtnti) Oval + So trdn op in Stuk op dinsdag 9 dcmbr om 20u30. STUK gft tw cd s van Oval n tw van So wg aan d lzrs van Vto. Gïntrssrd? Mail zo snl als j kunt naar vto@vto.b mt d vrmlding Virkant n gf j voorkur (Oval of So) door. Gnit rvan! 12 J a a r g a n g 3 0 n r. 1 1 d d. 8 d c m b r v to

13 VETO SPRAK MET CINEAST-MUZIKANT-DJ TOM BARMAN Ik wt nit wat r in mijn film zit, maar ik hoop wl dat ht ruit komt Er wrd winig ruchtbaarhid aan ggvn om d STUK-bar nit uit zijn vogn t latn barstn, maar op ht opningsfst van ht kortfilmfstival was nimand mindr dan Tom Barman dj van dinst. En wk latr won zijn clip voor Magnus ook nog d vidoclipcomptiti. D krsvrs rgissur rg rg topasslijk fijn plaatjs vol filmmuzik aann n ontsnapt na zijn st nit aan n vraaggsprk mt Vto, dat ongvr op ht volgnd nrkwam. Hanns Ddurwardr & Rit Dcuypr Tom Barman: «Muzik is rg blangrijk in n film. Nit alln als z aanwzig is, maar ook als z ontbrkt. Stilts kunnn waanzinnig god wrkn n zijn daarom ook muzik voor mij. Los van di bdnking zijn r natuurlijk vrschillnd stijln: j hbt d typisch muzik van Amrikaans films di dint om d bol vast t brin, om motis op t wkkn. Daarnaast hb j bijvoorbld jazz, dat gwldig god marchrt om n film n bpaald ritm t gvn. Maar vngod kan filmmuzik vrkrd gbruikt wordn n alls kapot makn.» Znuwachtig Vto: Ton ik Anyway th wind blows voor d rst maal zag, stld ik mij d vraag of dit nit rdr muzik was mt bldn rop gplakt dan n film mt n soundtrack. Barman: «D muzik in mijn film is vooral blangrijk omdat z past bij d mnsn di ik portrttr. Zo lgt d dj, gspld door Frank Vrcruyssn, tlkns muzik op di bij zijn mood past. Ik bn chtr wl bgonnn mt ht scnario, d muzik is r pas latr bijgkomn. Ht is n film, hé, nit gwoon n vidoclip, zoals ik sommig mnsn hb horn bwrn. Daar kon ik mij hl znuwachtig ovr makn, want ik stl m wl wat andrs voor bij n vidoclip, di toch vooral dint om n grop t promotn. In mijn film zittn - hoop ik - motis, mnslijkhid n humor. Maar ik gf to dat d muzik in mijn film indrdaad n grot rol splt. Ik vond dat dat most, dat ht gwoon past.» Vto: Ik vond ht rdr n rvaring dan n film, in di zin n btj vrglijkbaar mt 2001: A Spac Odyssy. Kan j j daarin vindn? Zatrdagavond mochtn d winnaars van d ngnd diti van ht Kortfilmfstival hun prijzn in ontvangst nmn. Al warn r wl luchtig momntn, ht mrndl van d winnnd filmmakrs bt zich vast in sriuz ondrwrpn. Barman: «Absoluut. Mijn volgnd film zal zkr mr vrhaalgdrvn zijn, maar dz was indrdaad n sfrfilm: in d vrhaaltjs di zich afspln zit immrs winig dramatisch spanning. Er gburn gwoon dingn n tin scondn latr zijn di voorbij n gburt r wr its andrs. Ik hb gwoon nkl prsonags gkozn n ook di n di dialogn, n vrvolgns hb ik grgistrrd wat r gburt. Op dat gbid wou ik ht cht sc houdn. Ik hb r mt andr woordn nit vl ovr nagdacht. Ht is t zggn: ik hb r wl vl ovr nagdacht, in di zin dat ik tw jaar aan ht scnario hb gschrvn, maar ik stond nit stil bij ht fit waarom ik bpaald dingn lit gburn.» Vto: Dat is rgns wl gdurfd: n dbuutfilm zondr plot. Barman: «Natuurlijk wil ik wl íts vrtlln, maar nit jongn ontmot misj n wat daarbij komt kijkn. Ik hoop dat r rgns n vrhaal in zit, dat r its uit sprkt. Its waarvan ik nit wt dat ik ht rin hb gstopt, maar wl hoop dat ht ruit komt.» «D kijkr kan door dat gbrk aan plot natuurlijk naar huis gaan n zich afvragn bon, wat hb ik nu gzin?. Ht mooist complimnt kwam chtr van mnsn di Kurt Smts Mt mijtr n staf vrwlkomd Nic Balthazar n zaal vol gonznd hartjs n klamm handjs. D sint gnoot duidlijk van zijn rol, want mt ht nodig cynism zi hij dat hij slchts acht vrrassingn mocht uitdln. Acht prijzn voor hondrd kortfilms: dat zijn mr traantjs dan plzirtjs. Voor vijf van di prijzn mochtn zijn publikspitn d ro hantrn, ht ovrig lkkrs wrd uitgdld door d jurypitn. Dbuut Algmn coördinator Johan Van Scharn vrtld dat dz diti mr studntn brikt dan ooit tvorn, htgn latr op d avond nog ns dik in d vrf wrd gzt zidn dat ht ondr hun vl was gkropn, n dat was waarschijnlijk waar ht mij om t don was.» IJdlhid Vto: J hbt n grop di deus ht, n projct dat j Magnus nomt n ht laatst shot van j film is n diamant mt daarondr cut in Antwrp. Zijn dat vormn van ijdlhid? Barman: «Goh, ton d naam deus ontstond, was ik 19 n dd ik Latijn-Griks, dus d oorsprong van di naam mot j nit t vr gaan zokn. Magnus is n woord dat bij deus aanlunt n tglijk its zgt ovr mijn Scandinavisch oorsprong: hl vl van mijn nvn htn Magnus, htgn in Scandinavië n vl voorkomnd naam is, n btj zoals Jan bij ons.» «IJdlhid (dnkt na). Natuurlijk bn ik ijdl, maar j mot di vrwijzingn mt n korrltj zout nmn. Ik bdol, Jim Krr vindt van zichzlf dat hij n simpl mind is, trwijl Princ Oi n, di ht cht zo. En naam is uitindlijk maar n naam, hé. Magnus past gwoon god bij d muzik di w wildn makn.» «Wat di diamant btrft: Antwrpn is nu PRIJSUITREIKING KORTFILMFESTIVAL Bladn thma s valln in d prijzn tijdns d slotfuif. Zondr d gust-dj nimand mindr dan Discobar Galaxi op voorhand t vrklappn, raakt ht Stukcafé stampvol. Datzlfd publik bstmpld Lik you s van Evlin Hodki als bst animatifilm. Haar wrk draait rond n dronkn man di zijn ralititszin volt vrvloin mt zijn fantasi. En als mannn in ralitit al zo vaak aan dat drilttrwoord dnkn, kan j bgrijpn dat dz prnt j zinnn op hol dot slaan. Ht bst Vlaams dbuut schrf d jury op naam van Ian Swrts di in Th rturn of th 50 foot woman in hus King Kongstijl d confrontati toont tussn n vrouw di plots n rus wordt n haar man di nt vrmd ging. Ht plot klinkt al vn hilarisch als d producti rvan: op dri nachtn tijd wrd d film ingblikt! Kwinkslag Josphin van Joël Vanhobrouck wrd als bst Vlaams kortfilm bkroond mt n dinstnchqu tr waard van uro. Er valt wat t vrdinn mt d blvnissn in d inkomhal van n appartmntsgbouw. Publikslivling was n parodi op d B-film: A lov story in B-minor van Lf Dssyn. In d Europs comptiti vrkozn d kijkrs Unitd w stand waarin d Noor Hans nmaal d diamantstad n cut btknt montrn. Misschin is ht indrdaad n knipoogj, maar ik hb daar nit bij stilgstaan. Di postrs hingn nu nmaal in Antwrpn n ik vond dat n bld dat ik nit kon latn liggn. Ht lk m gwoon luk om daarm d film t indign. Maar ik gf to dat ht nit bschidn is.» Ngatif Vto: Ondanks ht fit dat dit j dbuutfilm was, zidn vln nog voor hij in d zaln spld dat ht n typisch Tom - Barmanfilm zou wordn. Hft dat j gstoord? Barman: «Dat klinkt natuurlijk wl wat ngatif, maar ik hb r gn problmn m, ht hild mij nit bzig. Ht hoort rbij n bovndin: wat bdolt mn r ignlijk m? Mijn volgnd film zal óók n typisch Tom-Barmanfilm zijn, maar dan andrs.» «Kijk, ik hb al vl intrviws ggvn, n op dn duur wordt al dat ggraaf n ganalysr m wl n btj t vl, want zo kan j nits mr onbwust don. Ik wrk lifst zo prsoonlijk moglijk n dan wordt ht indrdaad waarschijnlijk typisch ik. Trouwns, ik maak livr d niuwst Tom-Barmanfilm dan d niuwst Jan-Vrhynfilm. Dat mot Jan Vrhyn zlf maar don.» Vto: D zaak Alzhimr is n politifilm, Vrdr dan d maan n vrdld bornfilm. Ho zou j Anyway th wind blows dfiniërn? Barman: «D mooist omschrijving kwam van collgargissur Guy L Thys (ondr mr van Kassablanka, hd), di ht n film fluv nomd, n film di vloit. Hij bgint rgns n indigt rgns, n hoplijk komt daar vl voor n vl na. Ik vind film fluv d bst omschrijving.» Vto: Misschin nog hl vn probrn: wi is d Windman? Barman: «D Windman is ht mystri. Maar ignlijk mag ik daar nits ovr zggn.» Anyway th wind blows wordt door Cinma ZED hrnomn op 10, 12, 15 n 16 dcmbr Pttr Moland op luchtig wijz n mt n politik kwinkslag, ht tragisch lot van n grop gpnsionrd mannn filmt. Trwijl z vastbradn d Intrnational aanhffn, zakkn z dipr n dipr in n gvaarlijk moras. Volgnd jaar t zin op Canvas! Indrukwkknd warn d film di d jury vrkoos als bst Europs kortfilm n d Vlaams documntair di door ht publik wrd bloond. In Lov or lav m alon bracht d Brit Duan Hopkins ht rlaas van n jongn n n misj di hun rst stappn wagn in ht doolhof van d lifd. Zr bklijvnd toont d film ho vrlifd z wl zijn, maar ho lk van hn d durf mist om zich kwtsbaar op t stlln waardoor z stukj bij btj zondr ht zlf t willn koppig van lkaar wg groin. Ht andr juwltj dint ministr-prsidntn van antwoord di bwrn dat w in n cultuur lvn waar d middlmaat norm gwordn is. En tuinbouwrsfamili, di symbool staat voor vl andr zlfstandign volgns cinast Fin Crfontain, mot ondr druk van oudrs n schoonoudrs voortdurnd prstrn tot zij n hun gzin r zlf aan tn ondr gaan. En staaltj Vlaams klinburgrlijkhid mt n norm waarvan j vanbuitn nit god zit hovl kwaad hij vanbinnn dot. Modr, waarom wrkn wij? v to J a a r g a n g 3 0 n r. 1 1 d d. 8 d c m b r

14 Ht Elixir pisod 11 WAT VOORAFGING: Nico hft n brif gkrgn van Nonkl Door. In d rst brif staat dat hij hoopt dat Nico d formul nog hft. Omdat dat ht gval is, mag hij ook d twd brif lzn n zal hij t wtn komn waarvoor d slutl di bij d brif zit, dint. Maar misschin is nit idrn daar vn nthousiast om. Liv Nicolaas, Als j dz brif lst, btknt ht dat j ht kistj hbt gvondn. Ik vrtrouw rop dat j andrs dz brif nit lst. D slutl di ik m in dz nvlop zal stkn, is uitrmat blangrijk. Laat hm nit vrlorn gaan. Wat in ht kistj stak, is n formul. Ik wt dat j waarschijnlijk, bij d rst aanblik, nit wijzr bnt gwordn uit d formul. Misschin ligt hij nu rgns op n zoldrkamrtj of bn j hm kwijtgraakt. Dat zou vrslijk zijn. Ook dan mot ik j vragn om nit mr vrdr t lzn. Als dat nit ht gval is, maak j mij n glukkig man. Mocht d formul toch nog in j bzit zijn, dan is d volgnd boodschap zr blangrijk. Jarn gldn, zlfs jarn voor ik bij julli introk, is d formul in mijn handn trcht gkomn. In ht bgin gloofd ik nit in wat ik rovr t wtn was gkomn, maar mt d jarn is mijn gloof gstrkt dat ht nit allmaal n sprookj is. Ht is btr om mtn t vrtlln waar ht allmaal om draait. D formul is n rcpt voor n lvnslixir. Wannr d formul nauwgzt gvolgd wordt, zou ht rsultaat n hlnd n lvnsvrlngnd ffct hbbn. Ik hb zlf gprobrd om ht lixir t makn, rst in n profssionl laboratorium, jarn latr op mr amaturistisch wijz. Ht rsultaat van mijn pogingn n mijn vrslagn rovr zijn t vindn in n kluis, d coördinatn hirvan vind j op n bijgvogd kaartj. Voor j chtr naar d kluis rnt, mot ik j nog nkl dingn vrtlln. Ik wil j waarschuwn. Ht lixir, of wat ik rvan gmaakt hb, is nit bdold voor gbruik. Ht is nooit mijn bdoling gwst om ht lixir wrklijk t gbruikn. D mnslijk knnis is t bprkt n d gst t blust op macht om r wrklijk n moglijkhid in t zin. Ik hb jarnlang n gvcht motn lvrn tgn mzlf om ht lixir nit to t passn. Ik vraag j, nn, ik smk j om nit dzlfd fout t makn als ik. Probr n btrouwbar figuur t vindn di j kan hlpn mt ht makn van ht lixir of ht ontldn van mijn mngsl. Als ik j hirin raad mag gvn, d collga s waarm ik vrogr hb samngwrkt kunnn j hirbij hlpn. Hun namn zijn ook bknd bij d notaris, j kunt z daar opvragn. Ik vrtrouw hn n ik vrtrouw jou. Ht lixir kan n moglijk oplossing zijn voor vl vrslijk zikts of misschin kunnn w n aantal samnstllingn rvan totsn aan d wrklijkhid. Z houdt n schat aan informati in. Maar nogmaals wil ik bnadrukkn dat j in gn gval ht lixir mag gbruikn. Ik wt nit wat j gstudrd hbt of wlk opliding j hbt gvolgd, maar gn nkl is voldond om ht lixir ondr control t houdn. J zal ook aan andr dmonn motn wrstaan. Ht lixir vrschaft d mns macht ovr zikt n gzondhid, lvn n dood, n macht di hm nit ggund is. Eign jzlf dz macht nit to. Misschin klinkt dit alls als n dondrprk n dat is ht indrdaad. Ik wil j nit opzadln mt dmonn n fantomn, maar n waarschuwing is hir wl op zijn plaats. Ik hoop dat j mijn bzorgdhid bgrijpt, zowl ovr ht blang van ht lixir als van zijn gvaar. Ik grot j, in all lifd n ik hoop dat j d wrld kan vrrijkn. Mt d bst grotn, Isidoor Van Niuwnhuiz Nico lit d brif op zijn schoot zakkn. Nonkl Door had ht lixir gmaakt, hij had ht zlf gprobrd n hij had mt dzlfd vragn gztn als hij nu. Hij raadd hm zlfs aan vrdr t gaan in zijn zoktocht, hij had zlfs Nuyns n btrouwbar compagnon gnomd. Dat btknd dat r al één antwoord was ggvn: dat ht god was wat hij dd. Z mochtn nu nit ophoudn. Misschin was Nonkl Door gn bzittr van d knnis ovr god n kwaad, maar hij had tn minst dzlfd stappn ondrnomn als Nico nu had gnomn n van plan was t nmn. Mr nog: ht lixir bstond. Z mostn dus nit op zok naar één of andr laboratorium of naar n middl om ht lixir t brouwn. D brif bvatt gwldig niuws n Nico most zich inhoudn om nit onmiddllijk naar Ing t lopn, haar op t nmn n haar t zonn om nooit mr op t houdn. In plaats daarvan zocht hij naar d draagbar tlfoon n totst ht tlfoonnummr van Paul Nuyns in. Z haddn in d wk afgsprokn. Nico had ht als lunchpauz kunnn vrkopn bij zijn baas. Nuyns had d plaats bpaald: n klin tablissmnt, in d buurt van ht ziknhuis. Zijn dochtr was opgnomn na n ongluk mt haar fits. Z lag sindsdin in ht ziknhuis n hij wild livr nit t vr van haar vrwijdrd zijn. Hij woond bij haar in n mt zijn schoonzoon had hij n rgling om bij haar bd d wacht t houdn, tot z btr wrd. Hij zat nrvus aan d foli van n kokj t frimln, ton Nico binnnkwam. Ik bn blij j t zin, bgrott Nuyns hm, maar Nico kon van zijn gzicht lzn dat Nuyns vl livr bij zijn dochtr was gblvn. Misschin kon ht niuws dat hij bracht trug wat vrugd in ht lvn van d man brngn. J zi m aan d tlfoon dat j god niuws had. Indrdaad, antwoordd Nico, Ik bn naar d notaris van Nonkl Door ggaan. Hij hft m n brif naglatn n n slutl. Nico zwg, hij had zin om Nuyns trug t gvn wat hij vorig kr had motn doorstaan: op crucial momntn zwijgn. Wat stond rin? Nuyns ging op ht puntj van zijn stol zittn n kk Nico doordringnd aan. D man kon ook nit mr tgn d niuwsgirighid. Tn rst: ht lixir bstaat! Ik hb d slutl van d kluis waar hij ht lixir bwaard. Tn twd: hij wil dat wij twën r vrdr m doorgaan. Hij vraagt ons om ht nit op t gvn, om ht lixir nit vrlorn t latn gaan. W zijn god bzig! Nonkl Door modigt ons aan. Nuyns lund achtrovr tgn d luning van d stol. Hij lk in gdachtn vrzonkn n hlmaal nit zo nthousiast als Nico was gwst ton hij d brif voor d rst kr las. Zlfs nit ns zo nthousiast als Nico nu was. Wat is r? vrog Nico. Ht is god niuws, dat wl, maar W kunnn nu nit stoppn. W motn doorgaan. Bn jij nit niuwsgirig? En paar wkn gldn hb jij mij ovrtuigd. Wat is r dan nu? Nuyns stond rcht, draaid zijn rug naar Nico to n zuchtt. Nico bgon ht bhoorlijk lastig t vindn. D man was vorig kr vn opgwondn gwst als hij n nu krg hij schrik? Nu bgon ht pas! Nu zoudn z indlijk its kunnn don! Waarom wild Nuyns nu plots nit mr? Ik zg nit dat w ht lixir gaan uittstn ofzo, probrd Nico om Nuyns trug t latn zittn, W zoudn ht kunnn ondrzokn. Maar jij bnt wl d wtnschappr, dus ik hb jou wl nodig. W zoudn ht kunnn God, ik wt ht nit, maar vind j ht nit fantastisch wat w nu in handn hbbn? Nonkl Door hft r hl zijn lvn aan gwrkt n nu is ht onz tijd, bgrijp j dat dan nit? Nuyns draaid zich trug om n bkk Nico doordringnd. Hij lund naar vorn, stunnd op zijn vlakk handn op d rand van d tafl. Ht is mijn dochtr Ik wil dat z btr wordt n dat is ignlijk ht nig waar ik aan kan dnkn. J mag don wat j wil n hou m maar op d hoogt, maar voorlopig wil ik nkl bij mijn dochtr zijn. Ht blf vn stil tussn d tw mannn. Nico kon van ht gzicht van Nuyns aflzn ho mo di wl was, ho graag di één rustig nacht zou hbbn. Ho lang zou hij al wakkr zijn, uit angst om ht momnt t missn waarop zijn dochtr btr wrd? Nico knikt tn slott. Hij bgrp ht wl. Bovndin had hij toch nits aan Nuyns zolang zijn dochtr in ht ziknhuis lag. Hij zou nit gconcntrrd zijn. Z sprakn af dat Nico ht lixir ging ophaln uit d kluis n vrdr nits mr ondrnam. Nuyns zou Nico wl blln zodra zijn dochtr aan d btrhand was. Ht zou waarschijnlijk toch maar vntjs durn. Hnrica h Organisr j its?? Kondig ht gratis aan in d -Niuwsbrif Organisr j its?? Stop ht gratis in d databas Agnda K.U.Luvn En aflvring gmist? Nit rg. J vindt all voorgaand pisods op Botik K.U.Luvn K.U.LEUVEN GESIGNEERDE ARTIKELEN Sportkldij, pnnnsts, slutlhangrs, paraplu s, nz. OUDE MARKT 13 Opn op wrkdagn van 10-12u n 14-16u. 14 J a a r g a n g 3 0 n r. 1 1 d d. 8 d c m b r v to

15 Vto 's-mirsstraat Luvn Tl 016/ Fax 016/ mail: vto@vto.b Jaargang 30 Nummr 11 8 dcmbr 2003 Vto is n uitgav van d Luvns Ovrkoplnd Kringorganisati. D standpuntn vrddigd in Vto stmmn nit noodzaklijk ovrn mt d standpuntn van LOKO. Hoofdrdactur: Kris Malfason Rdactiscrtaris n V.U.: Joris Bckrs Rdacti: Pitr Bart, Bn Dbock, Laurns D Kostr, Kurt Smts n Hann Vrmirn. Mdwrkrs: Pitr Bart, Joris Bckrs, Bn Dbock, Rit Dcuypr, Hanns Ddurwardr, Dris D Smt, Laurns D Kostr, Maartn Hrmans, Sighild Lacor, Rubn Lcock, Thomas Lys, Hrman Loos, Kris Malfason, Evi Ruymbk, Kurt Smts, Yvs Stox (UP), Ton van Wl Jr., Svn Vannck n Hann Vrmirn. Doka: Pitr Bart Cartoon: Sh3Ll4C DTP: Joris Bckrs, Bn Dbock, Laurns D Kostr, Thomas Lys n Kris Malfason. Eindrdacti: Laurns D Kostr n Kurt Smts. Intrnt: Niuwsgrop: kotnt.vto Colofon Publicitit: Alfast cvba - Ln Cuyprs alfast@chllo.b 016/ Drukkrij: Kmpnland (Hrntals) Oplag: 9000 xmplarn ISSN-nummr: Abonnmntn Binnnland: 10 uro Buitnland: 25 uro Ovrschrijvn op rkningnummr: Rdactivrgadring idr vrijdagnamiddag om 16 uur. All gïntrssrdn (tkst, foto, lay-out, Intrnt, gurvrtrs...) zijn stds wlkom op d rdactivrgadring of op ht rdactiadrs. ALFA 10/12 om u: Lzing prof. Willms ovr Dir El Barsha. APOLLOON 11/12 om u: Pumba-TD (Rumba). EOOS 10/12 om u: Gratis film Amn (MSI 00.28). 11/12 om u: Tntoonstlling: Vnus Ontsluird (Palis voor Schon Kunstn), afspraak aan ht station om 18u15. FARMA 10/12 om u: Krst-TD (Waaibrg). LBK 08/12 om u: Hous Nation mt Buscmi, Raoul,.a. (Musicafé). MEDICA 11/12 om u: Burs-avond (Doc s). Psychologisch kring 10/12 om u: Krstcantus (Pavlov). Th Voic 15/12 Holiday Issu vrschijnt. VRG 09/12 om u: Wlsprkndhidstornooi (PDS), voorvrkoop van 4 uro op ht VRGscrtariaat. VTK 11/12 om u: Booz & Blus (Waaibrg). Vto gft dri duotickts wg voor Janz Dtd op 18 dcmbr! Mail als d bliksm naar alfast@loko.b J kan mdon tot dondrdag 13 uur. Bst drukkr, dz advrtnti (12.5cm brd 19.5cm hoog) wrd aanglvrd door Thomas Cook (Margrit Dblock 09/ of) pr ISDN (dzlfd als d vorig wkn, gdatrd 3 oktobr) v to J a a r g a n g 3 0 n r. 1 1 d d. 8 d c m b r

16 Romania is klin, actif n vooral n luk springlvnd bnd, als w l chf mogn glovn. Di zit r trouwns opgwkt n blij bij. En waar ht hart van vol is, loopt d mond van ovr. En gsprk mt d laatst écht Romaniaprss. Evi Ruymbk Vto: Hft ht prssschap invlod op j gzondhid? Tom Pirré: «Jazkr, rokn bijvoorbld is r zkr mr bijgkomn. Vrogr rookt ik rdr sporadisch, maar nu vl mr. Op gbid van tn maak ik handig gbruik van ht fit dat ik als prss één kr pr wk gratis mag tn in d McDonald s. En ja, slapn Nu kan ik indlijk trug n btj fatsonlijk slapn maar tot tw wkn gldn tot n mt d Romaniafstwk was dat ignlijk nit moglijk.» Vto: Ovr hovl uur sprkn w dan? Tom: «Dat varird, soms zs uur, dan dri uur, dan al ns lf uur, vooral in ht wknd (lacht). Ik bn nog nooit cht gcrasht. Wl al ovrslapn, lk studnt hrknt ht wl: j mot naar d ls n plots word j wakkr n ontdk j dat j niks ghoord hbt van d wkkr (lacht)» Vto: Vind j dat d prss n voorbldfuncti hft n stipt d lssn mot bijwonn? Tom: «Zlfs als prss maak ik ignlijk kuzs tussn bpaald lssn om di zovl moglijk t volgn. Naar d andr ga ik dan ignlijk nauwlijks. En voorbldfuncti hft n prss op dat gbid volgns mij nit. Gwoon omdat aan d univrsitit idrn zijn ign kuzs maakt ovr al dan nit naar d ls gaan. Als d Romaniastudntn mijn voorbld zoudn volgn, zou ht nit zo mooi zijn. D aula s zoudn r maar lg uitzin.» Vto: Wat vind j d mooi n mindr mooi kantn van ht prssschap? Tom: «D mooist kant is natuurlijk ht social aspct. Als ik m nit god vol n ik kom inns op n plk waar mnsn zijn, staat d smil trug op mijn gzicht. Nog n mooi kant is dat j hl vl niuw vrindn maakt n natuurlijk ook d vrindschap van ht prsidium. (prtoogjs) Ongloflijk schoon prsidium dit jaar! Ik hb écht nits t klagn ovr d mnsn binnn ht prsidium.» «J lrt ook vanalls bij. Intrssant is ook ht contrast; als rstkannr ga j naar d ls, j haalt j cursus op bij d cursusdinst, j studrt, j gaat uit zondr dat j ignlijk wt ho dat allmaal in lkaar zit. Als prss chtr, kom j in contact mt d manir waarop zo n cursusdinst wordt gorganisrd, d facultitsraad, ht POC, dan zi j ho ondrwijswrkgropn wrkn, j lrt ho j fuivn, vnmntn n rizn naar ht buitnland mot organisrn. In rst kan lijkt dat allmaal n zodanig vidnti, j zt gwoon j naam op n lijst, n pas nu zi j wat r allmaal bij komt kijkn.» Mnr Vto: Is dat allmaal t combinrn mt n rlati? Tom: «Dat is zékr t combinrn mt n rlati! Sinds ht ind van d fstwk hb ik trug vl tijd voor mijn lif n w motn niks mr écht op voorhand plannn. Daarvoor mostn w dat cht wl in onz agnda s inpassn. W kondn nit andrs dan rkning houdn mt ht Romaniaprsidium. Mijn lif zit r zlf ook in. W zin mkaar dus wl vl, maar ook nit vl. W zijn dan bijvoorbld mt hl ht prsidium tsamn op n activitit, maar dan don w vaak vrschillnd dingn.» Vto: Vrgroot ht prssschap d rotisch uitstraling? Tom: «Nn, ignlijk nog gn last van ghad. Ht luk aan Romania is dat ht n klin kring is, vrij gmodlijk in vrglijking mt d hl grot kringn. J lrt vrij snl hl vl mnsn knnn, maar van rotisch uitstraling PRESESSENEXCESSEN (11): ROMANIA Ik hb mijn vadr nooit xplicit gzgd dat ik in ht prsidium zat Nom m Tom of maat of its drglijks hb ik nog nit vl gmrkt. Howl (dnkt na) In ht bgin krg in mails van rstkannrs mt Gacht mnr d prss of di m bgrottn mt Dag mnr d prss als ik z tgnkwam in d gangn, ht rst wat ik dan altijd zi was: Ht is ofwl Tom ofwl maat of één van di woordn. Er is één rstkannrtj, maar dat is zkr nit voor d rotisch uitstraling maar gwoon om plzant t don, di m altijd aansprkt mt mnr d prss mt daaropvolgnd stds hl wat ggichl.» Goudn Vto: Is ht prsidium blangrijk voor d gwon studnt? Tom: «Ik dnk wl dat ht blangrijk is. Ht is zkr zo dat d studntn mindr actif zijn dan dri jaar gldn. En blangrijk factor daarin zijn d smx. Prsidia zijn zékr nog van blang binnn ht studntnlvn, ook binnn Romaans. Romania organisrt rizn, waarbij w dit jaar voor Barclona aan n rcordaantal inschrijvingn zittn. W organisrn ook culturl activititn waarvoor w nog altijd hl wat studntn kunnn warm makn. Ook op d mr traditionl activititn zoals fuivn n cantussn, zijn z altijd mt vln. Vrdr hbbn w ook typisch Romania-klassikrs zoals d Schlagrcantus, dat is n cht toppr. (trots) Dat is schittrnd. Daar krijg j ook ht mst voldoning van: j krijgt luk ractis n dat dot cht wl god. Dan mrk j zlf dat d studntn ht tof vindn dat r n prsidium is, dat ignlijk m ht studntnlvn draaind houdt. Ook probrn w wat niuw activititn op d agnda t zttn. W gaan bijvoorbld probrn om mt Romania naar Aqualibi t gaan. Dat is n niuw activitit di w motn uittstn n waarvan w hopn dat r vl rspons op komt.» Vto: Ho ragrdn j oudrs n vrindn ton j hn op d hoogt bracht dat j prss zou wordn? Tom: «(lacht)er zijn ignlijk dri catgoriën: vrindn in Luvn, n hcht vrindngrop thuis n mijn oudrs. Mijn modr vond ht hl tof, di zi mtn: J kunt daar vl uit lrn. Z vrog chtr één ding: rspct voor haar goudn rgl: als j r maar door bnt! Ik hb namlijk vijf jaar gkrgn om t studrn n daar ik in rst kan bist, kan ik m nit prmittrn n stk t latn valln. Mijn vadr is altijd tgn ht prsidium gwst, ik hb hm voorgaand jarn dan ook nooit xplicit gzgd dat ik in ht prsidium zat. Ik lit af n to valln dat ik wl ns (foto: Pitr Bart) tapt n daar was hij altijd tgn. In d zomr zi ik dat ik dit acadmijaar prss zou wordn n wondr bovn wondr krg ik opns n hl positiv racti in d zin van: J gaat dat god don n dat is n gwldig lvnsrvaring. Alls kwam r opns tgnovrgstld uit! (lacht) D vrindn in Luvn vondn dat plzant, di hbbn gzgd dat z in m gloofdn n hbbn m zékr gmotivrd om prss t wordn. D vrindn thuis warn ook nthousiast n daar maak j luk dingn m m. Sommign wistn nit wat n prsidium inhild W kwamn dan in d fakbar mt z n alln n dan bstldn z zs pintn. Z vrwachttn dan omdat ik prss bn dat ik hn zou traktrn, want n prss hoft toch nits t btaln! (hilaritit) Di vrindn thuis kn ik natuurlijk al lang. Ik had dat zlf in rst kan ook wl van oh, d Als z allmaal mijn voorbld zoudn volgn, zoudn d aula s r maar lg uitzin prss, di staat op n sokkl, di wt alls, maar di vrindn van thuis rlativrn dat strkr.» Vto: Wi hft j ovrhaald prss t wordn? Tom: «D rst kr dat ik als prss gvraagd wrd was tw jaar gldn, maar dat hb ik gwigrd want twd kan is in Romaans ht zwaarst jaar. Vorig jaar was r gn kandidaatprss n ik hb dan zlf voorgstld om voorlopig voorzittr t wordn van ht opkomnd prsidium (mt blomrijk naam Qul Bordl, r) n uitindlijk hft di grop mij ovrhaald. (trots) Dz plog is cht n hl goi grop, n fijn plog mt toff mnsn. Ik vold cht van ht rst momnt: Dit klikt! Ht is rg luk dat j dat vrtrouwn krijgt voor j bzig bnt.» Pijltjs Vto: Zijn r dingn waarvan j dacht dat j z nooit mr zou motn don? Tom: «Ik had ignlijk gdacht dat ik nit stds lk opkuis tot ht ind zou motn mdon. W hbbn chtr n klin, maar actif prsidium n d moilijkst shift om op t vulln is natuurlijk d opkuis. Dus ik bn r ignlijk maar één kr in gslaagd mij aan di taak t onttrkkn n dan nog bn ik tot ht ind gblvn n hb ik uitindlijk n borstl vastgpakt. Zondr t klagn natuurlijk! Wat ik zkr nit vrwacht had, was dat w mt n paar andr prsssn van Lttrn naar d dcaan van onz facultit kondn stappn mt n nota. Ik had nit vrwacht dat ik ooit nog ns in dat chiqu burau trcht zou komn.» Vto: Wat zou j aan d univrsitit vrandrn als j kon? Tom: «Goh Daar zou ik ignlijk ns langr ovr motn nadnkn (dnkt na) Binnn Romaans zou ik n aantal lssn vrandrn, omdat sommign m nit nuttig lijkn. Binnn d univrsitit ignlijk nits, al ga ik akkoord mt wat Kris, d prss van Ekonomika, zi. Ht organigram van d unif is vl t ingwikkld, d structuur is zr complx. Door ht prssschap lr j dat wat knnn, maar toch. Ht organigram van LOKO, daar kan j totaal nit mr aan uit, VVS, AV, GAV. Al di pijltjs n stippllijntjs n kringtjs n virkantjs. Da s één warbol, n wb van inspraak, ovrlappingn, dirct inspraak, onrchtstrks inspraak, vrtgnwoordiging. Daar kan zlfs ik totaal nit mr aan uit.» Vto: Hb j als prss mr macht dan n gwon studnt? Tom: «Echt macht komt r binnn Romaans nit bij kijkn. Wl mr invlod; r warn bijvoorbld vl klachtn ovr d xamnrgling van rst licnti, mijn ign jaar, n ik kon dan n lid van d Acadmisch Raad sprkn. Er was mt andr woordn onmiddllijk rspons.» Vraag voor d volgnd prss: Hb j j macht/invlod al ns misbruikt voor prsoonlijk dolindn?