Naar regionale uitvoeringskracht

Transcriptie

1 Naar regionale uitvoeringskracht Prioritering 2013 Datum: 11 aprili 2013 RHOB secretariaat: Gonny Beckers, Fons Ripken Trefwoorden: Fotografie: Prioritering herstructurering bedrijventerreinen REO stadsregio Rotterdam: Naar Regionale Uitvoeringskracht, prioritering

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding De aanleiding De samenwerking Overzicht terreinen De aanpak Investeringsreserve 8 2. Actualisering programma Terreinen in de eerste tranche (tot 2011) Terreinen in de tweede tranche (tot en met 2013) Terreinen in de derde tranche ( ) 18 REO stadsregio Rotterdam: Naar Regionale Uitvoeringskracht, prioritering

3 1. INLEIDING 1.1 De aanleiding Het Regionaal Economisch Overleg stadsregio Rotterdam (REO) streeft naar een duurzame economische groei in de regio Rijnmond. Om dit streven te realiseren is een forse inzet nodig op de herstructurering van bestaande bedrijventerreinen. In het REO zijn vertegenwoordigd de provincie Zuid-Holland (PZ-H), de gemeenten in de stadsregio Rotterdam, de stadsregio Rotterdam (SRR), de Kamer ven Koophandel Rotterdam (KvK) en het Ministerie van Economische Zaken (MinEZ, agendalid). Op basis van inventariserend onderzoek en een actualisering in 2008 heeft de stuurgroep van het REO de geprioriteerde bedrijventerreinen voor de herstructurering vastgesteld. De totale opgave tot 2020 betreft ha. bruto (22 bedrijventerreinen). Het economisch- en werkgelegenheidsbelang van de geprioriteerde bedrijventerreinen is groot en de terreinen worden intensief benut. Om de opgave van de herstructurering binnen de gestelde termijn succesvol tot uitvoering en afronding te kunnen brengen hebben de gemeenten in de stadsregio, de provincie Zuid-Holland, de stadsregio Rotterdam en de Kamer van Koophandel Rotterdam op 10 februari 2010 het convenant Naar Regionale Uitvoeringskracht ondertekend. Het convenant voorziet in de prioritering 1 van de te herstructureren bedrijventerreinen en het bieden van ondersteuning door het Regionale Herstructurerings- en Ontwikkelingsbureau (RHOB) Rijnmond. In de voorliggende rapportage wordt kort terug gekeken op de samenwerking in 2012 en is de geactualiseerde prioritering van de te herstructureren bedrijventerreinen voor 2013 opgenomen. Alleen de geprioriteerde terreinen komen in aanmerking voor subsidie Investeringsreserve stadsregio Rotterdam. 1.2 De samenwerking De samenwerking in de regio Rijnmond is gericht op de optimale afstemming en bundeling van de uitvoeringskracht op terreinniveau. In de samenwerking wordt uitgegaan van 2 : Het terrein staat centraal Het juiste moment staat centraal De gemeente staat centraal Voorkomen van vrijblijvendheid Voorkomen van versnippering van kennis Voorkomen van versnippering van middelen 1 2 Tot de geprioriteerde terreinen wordt ook het project Stadshavens gerekend. Voor de volledige tekst verwijzen we u naar de rapportage Naar Regionale Uitvoeringskracht, BRO, REO stadsregio Rotterdam: Naar Regionale Uitvoeringskracht, prioritering

4 De gezamenlijke opgave bestaat uit: 1. Komen tot het uitvoeren van de geprioriteerde herstructureringen. 2. Toepassen van de ladder voor stedelijke vernieuwing (voorheen SER-ladder), waar mogelijk verder intensiveren van het ruimtegebruik en optimaliseren van de afstemming van de herstructurering met de ontwikkeling van nieuwe bedrijventerreinen conform de PSV. 3. Bundelen van de regionale uitvoeringskracht in het RHOB. 4. Komen tot nieuwe instrumenten voor herstructurering. De beschikbare ondersteunende middelen voor herstructurering wordt zoveel mogelijk gebundeld en via een meerjarenprogramma met jaartranches ingezet. Rijk In 2010 heeft het Rijk een convenant afgesloten met de provincies om tot regionale bedrijventerreinenvisies en uitvoeringsprogramma s te komen. Het programma van het RHOB maakt onderdeel uit van het programma dat de PZ-H overeen is gekomen met het Rijk. Op basis van de provinciale visie heeft het Rijk ruim 12mio aan extra middelen voor de herstructurering in geheel Zuid-Holland toegekend. In 2011 heeft het Rijk aangegeven zich na 2013 niet langer gehouden te voelen aan het afgesloten convenant, per 2013 is ook de (financiële) steun aan de herstructureringen gestopt. In de regionale uitvoeringsprogramma s onderscheidt het Rijk de fases: tot en met 2013 en van 2014 t/m De tranches van het herstructureringsprogramma van het REO stadsregio Rotterdam sluiten hier op aan, maar met een extra knip : 2009 en 2010, 2011 t/m 2013 en 2014 t/m Provincie Zuid-Holland De PZ-H heeft in 2010 een convenant afgesloten met VNO/NCW, de KvK s en de regio s inzake de duurzame herstructurering van bedrijventerreinen. De ondersteuning van de herstructureringen met de inzet van de UHB is in 2012 gestopt, de subsidie voor planontwikkeling wordt wel gecontinueerd. Over eventuele in te zetten nieuwe en vernieuwende instrumenten wordt momenteel nagedacht. Stadsregio Rotterdam De stadsregio heeft in 2012 het regionaal procesmanagement en secretariaat van het RHOB verzorgd. Daarbij inhoudelijk ondersteund door BRO 3. De tweede tranche van het herstructureringsprogramma loopt tot en met 2013, de Investeringsreserve van de stadsregio heeft een looptijd tot en met De stadsregio zal waarschijnlijk per 31 december 2013 ophouden te bestaan. Het is nog onduidelijk of en zo ja in welke vorm de regionale samenwerking in het gebied van de stadsregio zal worden voortgezet, bijvoorbeeld ten behoeve van de uitvoering van de derde tranche van het herstructureringsprogramma ( ). 3 BRO heeft in de persoon van dhr. Ripken tot en met 2011 ook het procesmanagement uitgevoerd. REO stadsregio Rotterdam: Naar Regionale Uitvoeringskracht, prioritering

5 Gemeenten regio Rijnmond Ondanks de economische recessie en de taakstellende bezuinigingen bij gemeenten heeft de herstructurering van bedrijventerreinen beleidsprioriteit behouden. Van de meeste terreinen is de opleverdatum van de herstructurering in zicht of nadert de uitvoering zijn voltooiing. Aanpassen van werklocaties aan de eisen van de tijd is echter een voortdurend proces. De geherstructureerde locaties vragen een nieuwe vorm van beheer om grootschalige en kostbare verbeteringen in de toekomst te voorkomen. Een aantal terreinen die niet in het regionale programma zijn opgenomen vragen verbeteracties om grootschalige herstructurering in de toekomst te voorkomen. Hier ligt dan ook één van de uitdagingen voor de periode De inzet van de gemeenten op de herstructurering is in hoofdstuk 2 per terrein kort beschreven. 1.3 Overzicht terreinen Het herstructureringsprogramma van het REO is dynamisch, dat wil zeggen dat er aan het programma terreinen kunnen worden toegevoegd, al naar gelang de behoefte en noodzaak tot herstructurering. Bij de start van de stadsregionale programmering in 2004 zijn 22 terreinen benoemd. Sindsdien zijn er terreinen aan de lijst toegevoegd en van de lijst verwijderd. De terreinen die in de programmering van 2004 waren opgenomen zijn: Actueel Barendrecht BT Oost X Brielle t Woud X Capelle a/d IJssel Hoofdweg X Albatros/Nijverheidsstraat Terrein wordt weer gebruikt Hellevoetsluis Kickersbloem 1 Incl. Kickersbloem 2, gereed Krimpen a/d IJssel Stormpolder e.o. X Lansingerland Rodenrijs Afgerond in 2006 Hoefslag X Industrieweg X Maassluis Kapelpolder X De Kade Particuliere ontwikkeling De Dijk Nieuw terrein in uitgifte Ridderkerk Donkersloot Gereed Rotterdam Binnenstedelijk programma X Betreft meerdere locaties Spaanse Polder X Pothof Onderdeel Binnenstedelijk programma Stadshavens X Meerdere locaties Schiedam s Graveland X Nieuw Mathenesse X Wilhelminahaven X Spijkenisse Halfweg/Molenwatering X Vlaardingen Groot Vettenoord X De Vergulde Hand X Vulcaanhaven REO stadsregio Rotterdam: Naar Regionale Uitvoeringskracht, prioritering

6 Koggehaven Rivierzone Actueel Omvat o.m. bovenstaande locaties 1.4 De aanpak Bestuurlijk platform De stuurgroep van het REO is het platform waar de deelnemende gemeenten en de provincie elkaar committeren. Voorzitter is de portefeuillehouder Economische Zaken van de stadsregio Rotterdam. De voorbereiding van de vergaderingen van het bestuurlijk REO vindt plaats in een ambtelijke werkgroep. Het ruimtelijk kader voor de regionale afstemming en planning van bedrijventerreinen is vastgelegd in de Provinciale Structuurvisie (PSV). Regionaal Ontwikkelings- en Herstructureringsbureau (RHOB) Rijnmond Voor de uitvoering van de gezamenlijke opgave is het RHOB geformeerd. Het RHOB bestaat uit: Procesmanagement en secretariaat door de stadsregio Rotterdam. Inhoudelijke ondersteuning door BRO. Regelmatig overleg tussen de stadsregio, PZ-H, KvK. Tijdelijke inzet van kennis en ervaring van medewerkers van de gemeenten op specifieke onderwerpen. Het RHOB rapporteert in eerste aanleg aan de portefeuillehouder Economische Zaken van de stadsregio en aan de stuurgroep van het REO. De taken en werkzaamheden van het RHOB zijn: 1. Programma, realisatie en financiering Met de ondertekening van het convenant Naar Regionale Uitvoeringskracht is ook de prioritering voor 2010 en de komende jaren vastgelegd. Voorliggende prioritering betreft de aanpassingen in relatie tot de actuele ontwikkelingen op de terreinen. Tot de taken van het RHOB behoort het opbouwen van en doorbouwen aan politiek-bestuurlijk draagvlak voor de herstructurering en de voorbereiding van de herstructureringsprojecten. Uit de contacten met de gemeenten en uit de aanvragen voor de Investeringsreserve is af te leiden, dat ondanks de beperktere gemeentelijke middelen, herstructurering bij de gemeenten in 2012 niet aan beleidsprioriteit heeft ingeboet. 2. Voorbereiding Onder meer de gemeenten Krimpen aan den IJssel en Capelle aan den IJssel zijn in 2012 geholpen bij de voorbereiding van de uitvoering van de herstructurering. 3. Ondernemersfonds, parkmanagement en duurzaamheid REO stadsregio Rotterdam: Naar Regionale Uitvoeringskracht, prioritering

7 Nu de eerste successen met BIZ een feit zijn, lijken steeds meer ondernemers geïnteresseerd te zijn in invoering op het eigen bedrijventerrein. Daar waar een BIZ reeds is ingevoerd, neemt het enthousiasme en de betrokkenheid van ondernemers toe. Voorbeelden zijn onder meer in Capelle aan den IJssel, Lansingerland en Vlaardingen. Vooral de aanleg van glasvezelkabel staat op veel terreinen in de belangstelling. 4. Voeren van projectleiding In 2012 is geen beroep gedaan op het RHOB voor het uitvoeren van de projectleiding. 5. Bieden van aanvullende ondersteuning Het RHOB heeft ondersteuning verleend bij het opstellen van de subsidieregeling Investeringsreserve stadsregio Rotterdam 2011, onderdeel economische herstructurering. Bij de uitvoering van de regeling verleent het RHOB ondersteuning aan gemeenten bij het doen van een aanvraag en wordt ook een ambtelijk advies opgesteld. De uiteindelijke beoordeling van de aanvraag is aan het dagelijks bestuur van de stadsregio. In de loop van het jaar hebben meerdere gemeenten via het RHOB gebruik gemaakt van de mogelijkheid de kennis en expertise van het Projectmanagement Bureau (PMB) van de gemeente Rotterdam in te zetten. 6. Kennis ontwikkelen en delen Ook in 2012 zijn er opnieuw meerdere zogeheten kenniscafés georganiseerd. Deze worden goed bezocht door zowel economisch als ruimtelijke ordening georiënteerde medewerkers van gemeenten. Met name de praktijkgerichte onderwerpen worden gewaardeerd. Het voornemen is om in 2013 wederom 3 kenniscafés te houden. De stadsregio is lid van de Stichting Kennisalliantie Bedrijventerreinen Nederland (SKBN), dat landelijk opereert en onder meer het Nationale Bedrijventerreinen Congres mee organiseert. Ook de gemeente Rotterdam is lid van het SKBN. Het RHOB voert haar taken uit in opdracht van de stuurgroep REO. De uitvoering van de herstructurering van een bedrijventerrein is en blijft de verantwoordelijkheid van de gemeente. Nieuwe bedrijventerreinen Het RHOB heeft in 2012 geen betrokkenheid gehad bij de ontwikkeling van nieuwe bedrijventerreinen. De Ladder van stedelijke vernieuwing (v/h SER-ladder) REO stadsregio Rotterdam: Naar Regionale Uitvoeringskracht, prioritering

8 De ladder van stedelijke vernieuwing is richtinggevend in alle herstructureringen en nieuwe ontwikkelingen in de stadsregio Er zijn geen activiteiten geweest inzake de specifieke doorontwikkeling van de ladder van stedelijke vernieuwing. Nieuwe wegen De transities in de economie en in de vastgoedmarkt vragen nieuwe wegen om tot herstructurering te komen. De aandacht is verschoven van het opstellen van grote totaalvisies naar concrete locaties en investeringskansen. Daarbij wordt gezocht naar mogelijkheden om de investering niet alleen een zo groot mogelijke multiplierwerking te geven, maar ook een revolverend karakter. VNO/NCW heeft samen met de PZ-H enkele pilots uitgevoerd vanuit het principe van de verzakelijking. In de regio Rijnmond betrof het de Vergulde Hand. Maar er zijn in de regio meer voorbeelden van nieuwe wegen in de herstructurering, zoals op Stormpolder, Hoofdweg, Nieuw-Mathenesse, s-graveland Zuid en Kapelpolder. Ten einde herhaling van de noodzaak tot herstructurering in de toekomst te voorkomen wordt ook gezocht naar nieuwe vormen voor terreinbeheer met de bedoeling continu aanpassingen en verbeteringen van de terreinkwaliteit uit te kunnen voeren en vastgoedmutaties op het terrein te faciliteren. Vanuit de kennis en ervaring opgedaan met onder meer de UHB-regeling, oriënteert de PZ-H zich op de innovatie van het herstructureringsinstrumentarium. Vanuit de inhoudelijke ondersteuning van het RHOB wordt actief meegedacht en meegedaan in dit proces. 1.5 Investeringsreserve In de nota Naar Regionale Uitvoeringskracht is de volgende indicatieve collectieve inzet van middelen geraamd: * 1mio Totaal Gemeente, SRR PZ-H (Proj. & UHB) Rijk Totaal overheden In de onderzoeksliteratuur wordt aangegeven, dat de investeringen van het bedrijfsleven een factor 4 bedraagt van de inzet van de overheden. Ofwel een particuliere investering van ca. 1mrd. In de afgelopen jaren is van het Rijk en de PZ-H in totaal voor ca. 60mio aan bijdragen ontvangen, waarvan ruim 40mio vóór Rijk en PZ-H hebben thans geen instrumenten meer beschikbaar voor de ondersteuning van fysieke maatregelen in de herstructurering. REO stadsregio Rotterdam: Naar Regionale Uitvoeringskracht, prioritering

9 Benutting Investeringsreserve Sinds begin 2011 heeft de stadsregio de beschikking over het instrument van de Investeringsreserve. Voor het onderdeel Herstructurering is jaarlijks tot en met ,5mio beschikbaar. De stadsregio Rotterdam is, voor zover bekend, de enige regio in Nederland die over een dergelijk eigen instrument beschikt. De regeling is tot op heden zeer succesvol gebleken. Niet alleen is voor elke tranche een groot beroep gedaan op de regeling. De meeste herstructureringen zijn ook volop in uitvoering en halen de planning in tijd en budget. Toekenningen Investeringsreserve * Brielle Capelle a/d IJssel Krimpen a/d IJssel Maassluis. Rotterdam Rotterdam Rotterdam Schiedam Lansingerland Vlaardingen Vlaardingen t Woud Hoofdweg Stormpolder Kapelpolder De Laagjes Gadering Schiebroek Nieuw Mathenesse Weg en Land Groot Vettenoord Vergulde Hand Prioritering van terreinen in stadsregionaal en provinciaal verband is gebaseerd op het kunnen benutten van het juiste (markt)moment. De inzet van de stadsregionale middelen moeten er toe doen. De subsidievoorwaarden zijn voldoende ruim en toegesneden gebleken op de dagelijkse praktijk van de herstructurering. Er zijn geen redenen de huidige voorliggende subsidieverordening op onderdelen aan te scherpen of te verruimen. De Investeringsregeling heeft een looptijd tot en met Rond november 2013 zal het bestuur van de stadsregio besluiten over de toekenning van de middelen voor De verwachting is, dat ook voor de tranche 2014 de gemeenten een beroep zullen blijven doen op de ondersteuning van het RHOB. Ondersteuning RHOB Het kunnen beschikken over de subsidieregeling heeft er toe bijgedragen, dat meer projecten door het RHOB een stap dichter naar de uitvoering konden worden ge- REO stadsregio Rotterdam: Naar Regionale Uitvoeringskracht, prioritering

10 bracht. De financiële ondersteuning is een stimulans voor de gemeenten om middelen vrij te maken voor de herstructurering. Het stimuleert de gemeenten concreet te worden in het benoemen en inplannen van de uit te voeren verbeteringsmaatregelen en de wijze van samenwerking met de ondernemers. Het aantal herstructureringen, dat zich volop in de uitvoering bevindt is toegenomen. Voor steeds meer terreinen komt de eindstreep van het project in zicht. In vergelijking tot voorgaande jaren is er sprake van een toename van de kennis en ervaring met herstructurering bij de gemeenten. Zo nodig wordt voor de projectleiding kennis en ervaring van derden ingehuurd. Lag het accent van de werkzaamheden van het RHOB in de afgelopen jaren vooral op het helpen duwen van en trekken aan het proces en het leveren van inhoudelijke bouwstenen, in het afgelopen jaar heeft de ondersteuning zich meer en meer gericht op het volgen van de projecten vanuit de toegekende middelen en op het meedenken over mogelijke nieuwe wegen naar herstructurering. In 2012 heeft het RHOB het initiatief genomen tot het samenstellen van een (eenmalig) magazine met de titel Herstructurering Werkt!. Het magazine laat zien wat er inmiddels is bereikt en geeft een kijkje achter de schermen van de herstructurering. Het magazine zal voorjaar 2013 verschijnen. REO stadsregio Rotterdam: Naar Regionale Uitvoeringskracht, prioritering

11 2. ACTUALISERING PROGRAMMA In de prioritering van het RHOB-programma en de daarbij te hanteren jaartranches is rekening gehouden met: maatregelen die nodig zijn om de beoogde herstructurering te realiseren en de daarbij behorende rolverdeling van de verschillende partijen; omvang en de dekking van de kosten; financiële constructie om het programma uit te voeren; uitwerking van de financiële koppeling op regionaal niveau tussen oud en nieuw (verevening); inzet van het RHOB als regionale uitvoeringsorganisatie ; inzet van het Wro instrumentarium. Om tot succesvolle herstructurering te kunnen komen dient het juiste moment te worden gekozen. De actuele tranche van het herstructureringsprogramma betreffen terreinen, die reeds in uitvoering zijn of waarvan de uitvoering snel zal starten. Voor de overige terreinen is de ruimte gecreëerd om nu reeds de voorbereidingen te treffen zodat snel gestart kan worden zodra het juiste moment is aangebroken. In het meerjarenprogramma is er van uit gegaan, dat in de periode tot 2020 uiteindelijk alle geprioriteerde terreinen in herstructurering zijn genomen of dat de herstructurering ervan is afgerond. De verdeling van de tranches over de terreinen is niet statisch. Immers, in de loop der tijd kunnen omstandigheden op terreinen wijzigen, waardoor herstructureringen eerder of later tot stand gebracht kunnen worden. Het programma is derhalve flexibel en wordt jaarlijks geactualiseerd. Onderstaand is een overzicht gegeven van de herstructurering per terrein op dit moment en de geactualiseerde prioritering van de terreinen. REO stadsregio Rotterdam: Naar Regionale Uitvoeringskracht, prioritering

12 2.1 Terreinen in de eerste tranche (tot 2011) De eerste tranche in de prioritering ( ) waren de volgende terreinen geprioriteerd: 1. Spaanse Polder, Rotterdam Totaal 192 ha. bruto. Groot gemengd bedrijventerrein, pal aan de verkeersas A20, grondgebied twee gemeenten, groot aantal problemen, verouderd onroerend goed, illegaliteit, sociale veiligheid, milieu, imago. Schoolvoorbeeld van oud en verouderd groot terrein, veel kleine bedrijven en versnipperd bedrijfsonroerend goed. De herstructurering wordt in meerdere deelprojecten aangepakt. Te weten het verbeteren van de handhaving, verbeteren van de openbare ruimte en herontwikkeling van cruciale locaties op het terrein waar zich zwaar verouderd vastgoed bevindt. In de afgelopen jaren zijn forse verbeteringen aangebracht en successen geboekt in de handhaving en de sociale veiligheid. Inmiddels is een groot aantal onderdelen van de herstructurering uitgevoerd, is de veiligheid verbeterd, zijn straten en wegen aangepakt, is onroerend goed herontwikkeld en worden herontwikkelde kavels opnieuw uitgegeven. De aanpak voorziet in 2013 nog voor een aantal ingrepen, zowel in de infrastructuur als in de herontwikkeling van percelen. De afronding van de totale herstructurering wordt voorzien voor Voortzetten van de prioritering in de tweede tranche. 2. Agricluster Barendrecht/Ridderkerk Totaal 220 ha., te weten Bedrijventerrein Oost (102 ha.), Verenambacht (28 ha.), businesscase Nieuw Reijerwaard (90 ha.). Clustering bedrijven in de agrifood, internationale draaischijf, zeer intensief ruimtegebruik in ruil voor nieuwe ontsluiting, meerlaags bouwen, nieuw voor oud, hoog innovatiegehalte, parkmanagement in opbouw, gemeentegrens overschrijdend, koppeling met internationale verkeersinfrastructuur (A15-A16-Ridderster), private initiatieven met zeer omvangrijke investeringen, financiering gemeente grotendeels rond. Het terrein grenst aan de nieuwe werklocatie Nieuw Reijerwaard. Binnen de planvorming rond Nieuw Reijerwaard zal ook de ontsluiting van het gehele terrein en de herstructurering van Verenambacht meegenomen worden, met name de afwikkeling van het vrachtverkeer. Een aanpassing van de wegenstructuur zou deze problemen kunnen verminderen. Binnen de locatie wordt ook naar aanvullende en duurzame projecten gekeken. Na de herstructurering van het agricluster en de ontwikkeling van Nieuw Reijerwaard is het een duurzaam en modern gebied van circa 200 ha. voor de fresh-food sector. De recessie heeft er toe geleid, dat de investeringsnoodzaak bij bedrijven is afgenomen, waardoor ook de snelheid van de herstructurering onder druk is komen te staan. Zo heeft verwerving van gronden ten behoeve van de nieuwe in- REO stadsregio Rotterdam: Naar Regionale Uitvoeringskracht, prioritering

13 terne ontsluiting meer tijd gevraagd dan was voorzien. Mogelijk dat de gemeente met kosten wordt geconfronteerd die eerder in de planvorming niet konden worden voorzien. Prioritering is beëindigd. 3. Project Stadshavens Rotterdam Unieke combinatie in het Rotterdamse stadshavensgebied van havenfuncties en stedelijke functies. Economische vernieuwing van Waal-, Eem-, Merwe- en Vierhavens, nieuw scheepvaartkwartier waar naast bedrijven in de maritieme dienstverlening en haventechnologie stedelijk georiënteerde bedrijven een plek zullen vinden. Samenwerking tussen gemeente en Havenbedrijf. Prioritering was noodzakelijk om FES-middelen te verkrijgen. Tot 2014 vindt op Waalhaven-Zuid herstructurering plaats van circa 6 ha. bedrijventerrein. Na 2015 loopt de herstructurering door. In totaal zal circa 30 ha. bedrijventerrein worden geherstructureerd. Herontwikkeling van het RDMterrein in combinatie van de bestaande bedrijvigheid met onderwijs, cultuur en voorzieningen voor een breed publiek. Na 2015 ook ruimte voor wonen, cultuur en recreatie. Prioritering is beëindigd. 4. Nieuw-Mathenesse, Schiedam Unieke ligging, ingeklemd tussen de Maas en stadscentrum, onderdeel Projectplan Waterfront, 42 ha., clustering van distilleerderijen, A-merken op de wereldmarkt, stedelijk uitloopgebied voor toerisme, historisch waardevol, inpassing categorie 4-5 bedrijven, private initiatieven met zeer omvangrijke investeringen, duurzame energieopwekking, erfpachtconstructies (aflopend ). Verankerd in Stadsvisie en passend in verbetering woon-, werk-, en beeldkwaliteit gehele rechter Maasoever. De gemeente heeft een meerjarig herstructureringsplan opgesteld, waarbij de bereidheid en de wens is uitgesproken op regionaal niveau tot uitvoerings- en resultaatsafspraken te komen in combinatie met het verkrijgen van regionale ondersteuning. De herinrichting van Nieuw-Mathenesse zuid is inmiddels ver gevorderd. Herprofilering van wegen en herstel van de kades leidt tot een aanzienlijke verbetering van het gebied. Op de kruising Rotterdamsedijk Van Deventerstraat wordt een rotonde gerealiseerd, waarmee het bestemmings- en doorgaand verkeer een duidelijker verkeersstructuur krijgt aangeboden. De Buitenhavenweg op Nieuw-Mathenesse noord is deels aanbesteed en zal voor het overige deel in 2013 worden aanbesteed. Er vindt intensief overleg plaats met de ondernemers. De herinrichting van de Buitenhavenweg wordt gecombineerd met het verleggen van de in-/uitgang van de glasfabriek richting Van Deventerstraat. Meer dan vijftien ondernemers maken actief gebruik van de aangeboden architectenpool om tot herontwikkeling van het eigen vastgoed te komen. Mogelijk dat nog in 2013 met tien of meer REO stadsregio Rotterdam: Naar Regionale Uitvoeringskracht, prioritering

14 bedrijven tot het afsluiten van nieuwe erfpachtovereenkomsten gekomen wordt. Bedrijven zijn in overleg om gezamenlijk te komen tot de ontwikkeling van een parkeergarage om zo de parkeerdruk op het openbaar gebied en op de eigen kavel te verminderen. De gemeente verwacht mogelijk uitbreiding van het gedeelte van het distilleercluster met nieuwe bedrijvigheid. Nabij de Koemarkt worden de voorwaarden gecreëerd om tot een nieuwe ontwikkeling te komen, waarmee het stadshart ruimtelijk beter wordt verbonden met Nieuw-Mathenesse. Om de bedrijven in staat tot investeren te stellen onderzoekt de gemeente de mogelijkheden van een revolving fund, waarbij de waardevermeerding in het nieuw gebouwde duurzaam vastgoed als basis wordt gehanteerd. Voortzetten van de prioritering in de tweede tranche. REO stadsregio Rotterdam: Naar Regionale Uitvoeringskracht, prioritering

15 2.2 Terreinen in de tweede tranche (tot en met 2013) 5. Rotterdam: Noord-West, Hordijk, De Laagjes, Schiebroek, Stadionweg en Gadering Verspreid in de stad liggen meer dan 25 bedrijventerreinen, die ieder een bijdrage leveren aan de werkgelegenheid van Rotterdam. De staat van onderhoud en de mogelijkheden tot herstructurering zijn zeer divers. De opgave voor de stad is daarmee aanzienlijk. In eerste instantie worden de meest urgente locaties aangepakt. Het betreft Noord-West, Hordijk, De Laagjes, Schiebroek, Stadionweg e.o. en Gadering. Op een aantal van de locaties is de herstructurering al in volle gang. Gedurende de tweede tranche (tot en met 2013) zal voor genoemde terreinen een beroep gedaan worden op de beschikbare middelen. In de derde tranche zullen ook andere terreinen uit het Meerjarenprogramma worden aangepakt (onder andere Park Zestienhoven, Prins Alexander, Ommoord en Ceintuurbaan). Voortzetten van de prioritering. 6. Groot Vettenoord, Vlaardingen Intensief gebruikt terrein, zowel ruimtelijk als in aantal arbeidsplaatsen, brede schakering van industriële, handels en dienstverlenende bedrijven in mix van commerciële voorzieningen. Ondernemingen vragen meer ruimte, maar terrein ligt ingeklemd en amoveren van functies is financieel niet haalbaar. Slim herinrichten, forse facelift, aanpassing van de interne routering en gezamenlijk beheer in BIZ of parkmanagement moeten soelaas bieden. De officiële start van de uitvoering is eind 2011 geweest. Enkele wegen zijn inmiddels heringericht, waardoor deze straten een meer open en sociaal veiliger karakter hebben gekregen. De aanpak richt zich nu op de andere straten. Het is aan de bedrijven om zich te organiseren en de aanvullende voorzieningen te realiseren. De gemeente wil nog dit jaar starten met het instellen van een ondernemersfonds met een opslag op de WOZ-heffing. De herstructurering zal conform eerdere planningen gereed zijn in Voor de voorgenomen maatregelen zijn voldoende middelen beschikbaar. Mogelijk wordt een aanvullende aanvraag voor procesondersteuning ingediend. Voortzetten van de prioritering. 7. Stormpolder, Krimpen aan den IJssel De Stormpolder heeft uitstekende kansen voor de ontwikkeling van een maritiem cluster. Het is immers een locatie met een ligging aan diep vaarwater en de aanwezigheid van toonaangevende maritieme en staalbedrijven. Naar verwachting zullen de bedrijven de komende jaren voor vele miljoenen Euro s investeren. Het terrein is in de stadsregionale en provinciale plannen dan ook als zodanig geoormerkt. Het accent in de herstructurering ligt thans op het organiseren van gebiedsmanagement, samen met de ondernemers. De verbeteringen van de buitenruimte REO stadsregio Rotterdam: Naar Regionale Uitvoeringskracht, prioritering

16 zullen volgen en afgestemd worden op de investeringen, die de ondernemers de komende jaren zullen doen. Het nieuwe bestemmingsplan is reeds in vergevorderd stadium, evenals de afstemming inzake de geluidsruimte. Voortzetten van de prioritering. 8. Kapelpolder, Maassluis De herontwikkeling is in volle gang, naar verwachting is het bedrijvengedeelte in 2014 geheel gereed en bebouwd. Daarmee is circa 2 jaar tijdwinst geboekt. Verwacht wordt, dat het beschikbare budget licht zal worden onderschreden. Reden van de versnelling is de combinatie van een meedenkende ondernemer, aangetrokken externe expertise en sterk oplossingsgerichte ambtelijke medewerking. De locatie wordt in gebruik genomen door een van de beeldbepalende ondernemers van Maassluis, die bovendien sterk verbonden is met de gemeenschap. Prioritering wordt beëindigd. 9. t Woud, Brielle De planvorming voor t Woud is gereed. De start van de uitvoering vond plaats in oktober 2012 met de aanpak van de groenvoorziening. In wordt de openbare ruimte opnieuw ingericht, het overgangsgebied publiek en private ruimte opgewaardeerd, evenals de entree van t Woud. Nog in 2013 en 2014 gevolgd door toegangscontrole, gevelverbetering particuliere panden, start verwerving/herinrichting/heruitgifte van enkele percelen en het opzetten van parkmanagement. Prioritering is beëindigd 10. De Dijk, Maassluis Het bestemmingsplan voor het nieuwe bedrijventerrein De Dijk is begin 2012 vastgesteld door de gemeenteraad. In samenspraak met geïnteresseerde partijen is een basis opgezet voor parkmanagement en duurzaamheid. Inmiddels is gestart met de uitgifte van kavels. Prioritering is niet aan de orde. 11. Hoofdweg, Capelle aan den IJssel De uitvoering van de herstructurering is in 2012 goed op gang gekomen. Voor de komende jaren staan er grote opgaven, zoals de herontwikkeling van het voormalig militair complex en herinrichting van de meeste vakken van het terrein. Voor vak A wordt in samenwerking met de nieuwe eigenaar gewerkt aan een business-case voor het voormalige militair complex. Aangezien de recessie momenteel de retail niet ongemoeid laat, wordt ook bezien welke tijdelijke passende activiteiten in het complex zijn te plaatsen. De herziening van het bestemmingsplan zal worden afgestemd op het businessplan voor het militair complex. REO stadsregio Rotterdam: Naar Regionale Uitvoeringskracht, prioritering

17 Op dit moment kan niet worden uitgesloten, dat voor realisatie mogelijk extra middelen benodigd zijn. Voorlopig wordt uitgegaan van een ontwikkeltermijn van circa vier jaar. De overige terreindelen worden vak voor vak aangepakt, er is inmiddels gestart met vak D. Naar verwachting zal het laatste vak in 2014 worden aangepakt. Daarmee is de oplevering twee jaar eerder dan aanvankelijk gepland. De gemeente werkt tevens aan het instellen van een Gevel- en Voorterreinenfonds, zoals dat door het RHOB is geadviseerd. De gemeente heeft samen met de ondernemers veel energie gestoken in het opzetten van BIZ. En uiteindelijk met veel succes, nu het BIZ een feit is, neemt ook de interesse en de betrokkenheid van de ondernemers bij de Hoofdweg toe. Voortzetten van de prioritering. 12. Bedrijventerreinen Lansingerland Binnen de gemeenten zijn geen terreinen meer die acuut om herstructurering vragen. De gemeente heeft aangegeven op alle terreinen in ieder geval een vergelijkbaar kwaliteitsniveau te willen realiseren. Het nieuwe terrein Oudeland heeft daarbij de toon gezet. Op alle terreinen is of wordt parkmanagement ingevoerd, met onderlinge afstemming op gemeentelijk niveau. Op Weg en Land, wordt mede door de ondersteuning van de Investeringsreserve gewerkt aan de aanleg van glasvezel in combinatie met camerabewaking. Op het bedrijventerrein Hoefslag worden de eerste voorbereidingen getroffen om tot samenwerking tussen ondernemers te komen. Voor Hoefslag wordt dan ook toekenning van prioritering aangevraagd. Prioritering voor Weg en Land beëindigen en prioritering toekennen voor Hoefslag in combinatie met de terreinen Leeuwenhoekweg en Rodenrijs. REO stadsregio Rotterdam: Naar Regionale Uitvoeringskracht, prioritering

18 2.3 Terreinen in de derde tranche ( ) De nader te prioriteren en te faseren terreinen zijn: Spaanse Polder, Schiedam Om verder kwaliteitsverlies te voorkomen heeft de gemeente Schiedam in 2012 een herstructureringsplan opgesteld op Spaanse Polder, gedeelte s Graveland Zuid. Uitgegaan is van de basisvragen: wat is ons profiel als gebruikers/eigenaren, hoe moet het terrein eruit zien en welke huurwaarde genereert de herstructurering. Het kwaliteitsbeeld van het terrein is daarmee aangepast aan de functionaliteit van de ondernemingen. Het plan is inmiddels gereed en in augustus 2012 is gestart met de aanpassingen in het openbaar gebied. Tot de aanpassingen behoren onder meer het inrichten van twee parkeergarages. Naar verwachting zal het terrein veel eerder geherstructureerd zijn dan eerder verwacht. Niet geprioriteerd. Wilhelminahaven, Schiedam Direct grenzend aan Nieuw-Mathenesse ligt de Wilhelminahaven. Dit terrein is tot op heden nog niet in de lijst van geprioriteerde terreinen opgenomen. Maar het terrein is sterk verwevenheid met het Haven Industrieel Complex (HIC). De gemeente heeft de Wilhelminahaven dan ook aangemeld als onderdeel van het maritiem cluster. Er zijn zowel bedrijven in de maintenance en overhauling gevestigd als op termijn mogelijk ook in de nieuwbouw van schepen of scheepsonderdelen. Een businesscase is momenteel nog in ontwikkeling. Prioritering toekennen voor Donkersloot, Ridderkerk Het terrein kenmerkt zich door een hoge dynamiek van deels lokale marktpartijen. Donkersloot is een voorbeeld van een terrein, waar vooral vanuit de markt tot kwaliteitsverbetering is gekomen en de rol van de gemeente vooral faciliterend was. In 2012 zijn de laatste aanpassingen aan de inrichting uitgevoerd, als onderdeel van het regulier onderhoud. De herstructurering is afgerond. De Kade, Maassluis De Kade is privaat eigendom, de eigenaar heeft plannen ontwikkeld voor herontwikkeling met woningen en een deel bedrijven. Er wordt vooralsnog geen directe betrokkenheid van de gemeente Maassluis verwacht, behoudens vergunningverlening etc. Geen status, private ontwikkeling. REO stadsregio Rotterdam: Naar Regionale Uitvoeringskracht, prioritering

19 Kickersbloem 1, Hellevoetsluis Kickersbloem 1 is een voorbeeld van succesvolle herstructurering via de weg van de geleidelijkheid. Via contacten met individuele ondernemers en bij bijvoorbeeld het aanvragen van een bouwvergunning door een ondernemer is ook het verbeteren van de kwaliteit van de gehele kavel bespreekbaar gemaakt. Bij het aanpakken van een perceel door een ondernemer, neemt de gemeente, indien nodig ook steeds de aanpalende openbare ruimte mee. Parkmanagement is per 1 januari 2012 ingevoerd voor de bedrijventerreinen Kickersbloem 1 en 2 onder de vlag van de bestaande Stichting Bedrijventerreinen Hellevoetsluis. Het ligt in de bedoeling het in ontwikkeling zijnde bedrijventerrein Kickersbloem 3 hierbij aan te laten sluiten. De herstructurering is afgerond. Halfweg/Molenwatering, Spijkenisse De herstructurering van Halfweg/Molenwatering is in delen ter hand genomen in plaats van een groot masterplan. De verbeteringen hebben vooral betrekking op de openbare ruimte. Twee jaar geleden is de Stichting Parkmanagement Halfweg/Molenwatering opgericht, voortgekomen uit de succesvolle Stichting voor collectieve beveiliging. De revitalisering van Halfweg 1 is nagenoeg afgerond, mede mogelijk gemaakt door een subsidie van de PZ-H (UHB). De aanpak van de herinrichting van Halfweg 2 zal in de periode tot 2020 via de meerjareninvesteringen moeten worden opgenomen. Naar verwachting zal de herstructurering van Halfweg/Molenwatering in 2013 als afgerond beschouwd kunnen worden. Niet geprioriteerd. Vergulde Hand, Vlaardingen Vergulde Hand is een pilot in de verzakelijkingsprojecten van VNO/NCW. De knelpunten op het terrein zijn divers. Aansluitend zal het nieuwe terrein Vergulde Hand-West worden ontwikkeld en er wordt reeds gewerkt aan een nieuwe tweede ontsluiting, waarvoor het zandlichaam reeds is gestort. Inmiddels is een business-case voor de herstructurering opgesteld. De gemeente is momenteel aan het onderzoeken wat de consequenties zijn van het verder doorvoeren van de business-case. Prioriteren voor procesondersteuning. In de gemeenten Bernisse en Westvoorne zijn geen bedrijventerreinen, waarvan de kwaliteit aanleiding geeft tot opname in het herstructureringsprogramma. REO stadsregio Rotterdam: Naar Regionale Uitvoeringskracht, prioritering

20 Prioritering 2013: Donkersloot Ridderkerk gereed Rodenrijs Lansingerland gereed Kickersbloem 1 Hellevoetsluis gereed Halfweg/Molenwatering Spijkenisse Hoefslag e.a. Lansingerland Kapelpolder Maassluis t Woud Brielle Spaanse Polder Rotterdam Groot-Vettenoord Vlaardingen Spaanse Polder Schiedam Hoofdweg Capelle a/d IJssel B, C, D Vak A Agricluster Barendrecht Stormpolder Krimpen a/d IJssel Nieuw-Mathenesse Schiedam Wilhelminahaven Schiedam De Vergulde Hand Vlaardingen Meerjarenprogramma Rotterdam De Kade Maassluis particulier De Dijk Maassluis in uitgifte prioritair in uitvoering gereed REO stadsregio Rotterdam: Naar Regionale Uitvoeringskracht, prioritering