Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen"

Transcriptie

1 Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen Data verzameld in de derde graad van de basisschool en verslag opgesteld door Freya De Clercq Opleiding: professionele bacheloropleiding leraar lager onderwijs Instelling: Odisee, campus Waas Opleidingsonderdeel: Communicatieve vaardigheden 5 Academiejaar Begeleider: Elke Van Nieuwenhuyze

2 INHOUDSOPGAVE Inleiding... 1 Probleemstelling... 2 Praktijkprobleem... 2 Onderzoeksvragen... 2 Literatuurstudie... 2 Onderzoeksplan... 3 Dataverzameling... 4 Aanpak... 4 Rapporteren... 4 Bibliografie... 5 Bijlagen... 6 Bijlage 1: Interview leerkracht en interview leerlingen (niet ingevuld)... 6 Interview leerkracht... 6 Interview leerlingen... 8 Bijlage 2: Interview leerkracht en interview leerlingen (ingevuld) Interview leerkracht Interview leerling Interview leerling Interview leerling Interview leerling Interview leerling

3 1 INLEIDING Leerlingen schrijven de laatste tien jaar veel vaker dan voordien. Dit komt mede door de media en het toegenomen aantal schrijftaken bij andere vakken dan taal. Ook de definitie van schrijven is veranderd; vroeger was dit een opstel of een brief of een werkstuk. Nu is dit ook een PowerPointpresentatie bij een spreekbeurt, een schrijven De Taalunie heeft mij als leerkracht in spe om hulp gevraagd om meer inzicht te krijgen in het schrijfleven van leerlingen. Op deze manier verzamel ik informatie over wat leerlingen uit de derde graad in de lagere school zoal schrijven en hoeveel ze schrijven, maar ook kan ik bewustzijn creëren bij de leerlingen over hun schrijfleven. Op deze manier wilt de Taalunie en wil ook ik als leerkracht in spe een onderscheid maken tussen het schrijfleven van de leerlingen binnen en buiten de school. Als ik kijk naar het schrijven op school dan is het belangrijk dat ik ook kijk naar de steun die geboden wordt voor, tijdens en na de schrijftaak.

4 2 PRAKTIJKPROBLEEM PROBLEEMSTELLING Zoals eerder beschreven in de inleiding, heeft de Taalunie mij als leerkracht in spe om hulp gevraagd om inzicht te krijgen in het schrijfleven van de leerlingen, om informatie te verzamelen over wat ze schrijven en hoeveel ze schrijven. Zo kan ik ook bewustzijn creëren in het schrijfleven van de leerlingen. Bij schrijven op school moet ik ook kijken in hoeverre de school voldoende ondersteuning geeft bij de schrijftaak. ONDERZOEKSVRAGEN 1. Wat schrijven leerlingen van de derde graad lagere school zoal? 2. In hoeverre ondersteunt de school de leerlingen in het schrijven van teksten? LITERATUURSTUDIE Leerlingen kunnen elkaar helpen bij het schrijven van teksten. Ze doen dit door commentaar te geven op elkaars teksten. Door leerlingen te laten schrijven met peer response creëer je een veilige schrijfomgeving. Deze visie is geworteld in de theorie van cognitieve ontwikkeling van Vygotsky ( zone van de naaste ontwikkeling 1 ). Wanneer leerlingen commentaar krijgen op hun tekst door medeleerlingen zullen ze bij teksten schrijven zich meer afvragen of de tekst duidelijk is voor de lezer, of de lezer zal begrijpen wat hij bedoelt. Deze visie heeft zijn voordelen, namelijk: 1. Reflectie op het eigen schrijfproces; 2. Motivatie om op school te schrijven stijgt; 3. Het helpt bij de ontwikkeling van het zelfsturend schrijfgedrag; 4. Het helpt de taal te ontwikkelen waarmee leerlingen over schrijven en teksten praat (alinea, titel ); 5. Het is een bijdrage aan de ontwikkeling van genrekennis; 6. De leraar wordt ontlast. 2 Vakdidactisch en vakinhoudelijk gaat het niet goed op het vlak van schrijven. De nadruk wordt vrij veel gelegd op de technisch-cognitieve vaardigheden van schrijven, dit gaat ten koste van het functioneel schrijven. Het schrijfonderwijs blijft vaak beperkt tot korte, geïsoleerde schrijfopdrachten waarbij de deelaspecten worden geoefend, maar de aandacht voor authentieke schrijfopdrachten miniem is. Effectief schrijfonderwijs is een combinatie van leren schrijven en schrijvend leren. Enerzijds moeten de leerlingen teksten schrijven voor anderen over onderwerpen en in genres die zij moeten verwerven. Anderzijds moeten de leerlingen teksten schrijven om greep te krijgen op de vakinhoud. 3 De leerlingen krijgen soms de opdracht om een creatief verhaal te schrijven, maar bij het nalezen door de leerkracht worden ze afgerekend op hun spelling. Het is belangrijk om als leerkracht jezelf ervan bewust te zijn om enkel punten te geven op die aandachtspunten die jij bij de opdrachtgeving hebt vooropgesteld. En je niet te laten vangen door punten af 1 In samenwerking met anderen leert de leerling problemen oplossen door de externe dialoog met een ander te internaliseren. 2 Hoogeveen, M. (2012), Leren schrijven met peer response en waarom schrijven met peer response, SLO, Antwerpen, p Franssen, H., van der Leeuw, B., Van Keer, H., Mottart, A., Rijlaarsdam, G., Venstermans, T. (2012), Probleemstelling: Effectief schrijfonderwijs, NTU, p. 3 en p. 5.

5 3 te trekken bij aandachtspunten die jij niet vooropgesteld hebt bij de opdrachtgeving. Voor leerlingen is het een hulp als je deze aandachtspunten op bord zet, zodat zij tijdens het schrijven kunnen zien waarop zij punten krijgen. Dit betekent niet dat je de leerlingen niet mag wijzen op andere fouten die ze maken, maar je mag er geen punten voor aftrekken. De aandacht voor vormelijke correctheid van teksten gaat voor op effectiviteit van teksten. De leerkrachten kijken bij het verbeteren van teksten meer naar de vormelijke correctheid (spelling, zinsbouw, lengte ). Vele leerkrachten kijken dus vanuit een smalle visie op taal (= schriftelijk taalgebruik moet voldoen aan de criteria van vormelijke correctheid.). Daar tegenover staat de brede visie op taal (= met taal creëren we een boodschap voor de lezer of de luisteraar). 4 Je kan niet zomaar beginnen met het schrijven van een tekst, hiervoor heb je schrijfstrategische vaardigheden nodig die je stap voor stap helpen om een goede tekst op te bouwen. Deze schrijfstrategische vaardigheden zijn: Verzamelen Selecteren PLANNEN Ordenen Uitschrijven FORMULEREN Verzorgen Nalezen, herschrijven. REVISEREN Zoals je kan zien zit hierin het stappenplan van schrijven verweven. 5 ONDERZOEKSPLAN Ik ga gebruikmaken van een interview. Ik ga 5 leerlingen uit het 5 de leerjaar van een Oost- Vlaamse lagere school bevragen over wat ze zoal schrijven thuis en op school, of ze soms schrijven met peer response, wat ze eerst doen, al dan niet samen met de meester, vooraleer ze mogen beginnen met schrijven, etc. Ik ga ook de meester interviewen. Hem ga ik bevragen over welke schrijfopdrachten er zoal voorkomen in de klas, welke ondersteuning hij biedt aan de leerlingen, welke relatie er is met de schrijfopdracht ervoor en de schrijfopdracht erna, etc. De totale tijdsbesteding van de onderzoeksleertaak bedraagt 24 uur. De interviews zelf zullen niet langer dan 20 minuten duren zodat de leerlingen niet te veel van de les missen. De leerlingen worden tijdens de les geïnterviewd en de meester tijdens zijn vrij uur. De interviews worden afgenomen op maandag 8 december in de voormiddag. De meester is van deze datum op de hoogte, voor de leerlingen is het eerder een verrassing. In bijlage 1 vindt u de 2 interviews (niet ingevuld). 4 Verheyden, L. (2010), De kwaliteit van schrijfproducten is een meervoudig concept en aandacht voor correctheid gaat ten koste van effectiviteit; het omgekeerde geldt echter niet, SLO, Antwerpen, p. 32 en p VVKBaO (2000), Stappenplan schrijven en schrijfstrategische vaardigheden, CRKLKO, p. 9 en p. 11.

6 4 DATAVERZAMELING AANPAK Tijdens de concretisering ben ik als volgt te werk gegaan: Ik heb 5 leerlingen van het 5 de leerjaar van een Oost-Vlaamse lagere school geïnterviewd. Hierdoor heb ik zicht gekregen op wat de leerlingen zoal schrijven op school, maar onbewust ook op wat de leerlingen verstaan onder schrijven. Ik heb ook de meester geïnterviewd, hierdoor heb ik zicht gekregen op wat de meest voorkomende schrijfopdrachten zijn en welke ondersteuning hij biedt aan de leerlingen tijdens het schrijven. In bijlage 2 vindt u de interviews (ingevuld). RESULTATEN De leerlingen waren op het moment dat ik langskwam bezig met een schrijftekst, namelijk een reclamespot over een boek maken. Ze hadden in de week daarvoor al de tijd gekregen om de tekst te schrijven en zouden hem dan voorlezen voor de klas. Dit zijn de meest opvallende resultaten: Sommige leerlingen zag dit niet als schrijven met peer response, wel vertelden ze dat ze dit leuk zouden vinden. De meerderheid van de leerlingen schrijven thuis meer dan op school. Ze schrijven hier verhalen of gedichten die ze dan laten nalezen door familie en/of vrienden. Niet ter controle maar ter ontspanning. De meest voorkomende schrijfopdracht die de meester aan zijn leerlingen geeft is het vervolg van een verhaal schrijven. Hij geeft hierbij weinig ondersteuning, de leerlingen moeten ook geen vooropdrachten maken vooraleer ze de tekst kunnen schrijven. Wel wordt er gebrainstormd over het onderwerp. Tijdens het schrijven krijgen de leerlingen de gelegenheid om met elkaar te overleggen, teksten die ze schrijven worden ook voorgelezen in de klas. Deze gelegenheid wordt gevolgd door een gelegenheid met feedback van de klasgenoten. De verbetering van de tekst gebeurt door de meester zelf. De leerlingen worden beoordeeld op originaliteit, schrift en spelling, dit is zo bij alle schrijfopdrachten. De leerlingen weten dit zelf ook. De meester zelf heeft een brede visie op taal, hij wilt vooral dat de leerlingen plezier beleven aan het schrijven.

7 5 BIBLIOGRAFIE Hoogeveen, M. (2012) Leren schrijven met peer response en instructie in genrekennis, in: Tijdschrift Taal, jrg. 4 nr. 6 p Franssen, H., van der Leeuw, B., Van Keer, H., Mottart, A., Rijlaarsdam, G., Venstermans, T. (2012), Schrijfvaardigheidsonderwijs, startnotitie, NTU, p Verheyden, L. (2010) Schrijfonderwijs aan jonge kinderen en hun toekomende leraren, in: Tijdschrift Taal, jrg. 2 nr. 4 p VVKBaO (2000). Nederlands, deelleerplan schrijven, CRKLKO

8 6 BIJLAGEN BIJLAGE 1: INTERVIEW LEERKRACHT EN INTERVIEW LEERLINGEN (NIET INGEVULD) INTERVIEW LEERKRACHT 1) Welke schrijfopdracht komt het meeste voor bij u in de klas? 2) Welke ondersteuning kregen de leerlingen voor deze tekst? 3) Welke oefeningen moesten de leerlingen eerst maken voor ze aan de opdracht konden/mochten beginnen? 4) Hoe worden de leerlingen beoordeeld? a. Vertelt u aan de leerlingen waarop ze worden beoordeeld? 5) Wat moesten de leerlingen van deze opdracht leren? 6) Is er een relatie tussen deze opdracht tot de volgende en vorige opdrachten? a. Wat is deze relatie? 7) Welke fasen moesten de leerlingen doorlopen? a. Welke instructiehulp kregen ze? (taakbeschrijving, werkbladen, schema s, strategieschema s voor het schrijven van de tekst) b. Mochten zij de computer gebruiken? c. Was er samenwerking tussen de leerlingen? 8) Laat u de leerlingen, tijdens het schrijven van hun teksten, de tekst regelmatig lezen door een klasgenoot? a. Mogen zij deze enkel lezen of mogen zij er feedback op geven? b. Welke opdracht geeft u aan de leerlingen hiervoor? 9) Geeft u zelf tussentijdse feedback op de teksten? a. Is de feedback enkel gericht op inhoud, vorm of taalgebruik? b. Leidde de feedback tot de mogelijkheid om de tekst hieraan aan te passen?

9 7 c. Maken de leerlingen van deze gelegenheid dan ook gebruik? 10) Wie beoordeelt de tekst? U alleen? De leerlingen alleen? U samen met de leerlingen? 11) Zijn er dingen waar vele leerlingen (of allemaal) telkens een steekje laten vallen bij het schrijven van de tekst? 12) Wat doet u voordat de leerlingen een tekst mogen beginnen schrijven? Wat bespreekt u allemaal met de leerlingen? 13) Stelt u vooraf enkele aandachtspunten op waarop de tekst wordt beoordeeld? a. Let u er op dat u bij het verbeteren enkel op deze aandachtspunten feedback geeft? 14) Wat gebeurt er met de teksten die de leerlingen terugkrijgen? Stoppen zij deze in een portfolio of iets gelijkaardigs? 15) Vertrekt u bij schrijven van een smalle visie (= taalgebruik moet voldoen aan de vormelijke correctheid) op taal of een brede visie (= met taal creëren we een boodschap voor de lezer/luisteraar)?

10 8 INTERVIEW LEERLINGEN 1) Wat hebben jullie vorige week zoal geschreven van teksten? a. Wat heb je van grote teksten, verhalen op school geschreven? b. Wat heb je van grote teksten, verhalen thuis geschreven? 2) Zijn er dagen dat je thuis veel meer teksten schrijft dan op school? a. Wat schrijf je dan? Geef eens een paar voorbeelden? 3) Van al die dingen dat je vorige week op school hebt geschreven. Wat vond je het moeilijkst? Dat mogen meerdere zaken zijn. a. Wie helpt jou daar dan bij? b. Hoe zou je het jezelf aanleren? 4) Moet je soms teksten schrijven die andere leerlingen van de klas moeten lezen of horen? a. Wat voor teksten zijn dat dan? b. Mogen zij hier feedback, tips op geven om hem beter te maken? c. Luister jij dan naar deze tips? Indien niet: 5) Zou je het leuk vinden als je een tekst moet schrijven die gelezen wordt door iemand anders uit klas? a. Waarom zou je dat leuk vinden? 6) Als jullie op school een tekst schrijven. Zegt de meester dan gewoon waarover deze tekst moet gaan? Of doen, bespreken jullie eerst nog andere dingen voor jullie mogen beginnen schrijven? 7) Vind jij het gemakkelijk om een tekst te schrijven? (Als ik bijvoorbeeld zou zeggen dat je een tekst moet schrijven over een hond, zou jij daar direct aan kunnen beginnen?) a. Wat moet er voor jou eerst gebeuren voordat je kan beginnen schrijven? b. (Wat voor een tekst zou jij dan schrijven?) 8) Schrijven jullie vooral teksten bij taal? Of ook bij wero of godsdienst? a. Wat voor een teksten schrijven jullie dan vooral? (een verhaal, een spreekbeurt,...)

11 9 Indien er de laatste week niets is geschreven: 9) Wat was de laatste grote tekst die je hebt geschreven bij taal? 10) Wat was de laatste grote tekst die je hebt geschreven bij wero of godsdienst?

12 10 BIJLAGE 2: INTERVIEW LEERKRACHT EN INTERVIEW LEERLINGEN (INGEVULD) INTERVIEW LEERKRACHT Geslacht: 1) Welke schrijfopdracht komt het meeste voor bij u in de klas? Een stuk van een verhaal en zij moeten het vervolg schrijven. 2) Welke ondersteuning kregen de leerlingen voor deze tekst? Voor gedichten de structuur bespreken, voor gewone teksten niets. 3) Welke oefeningen moesten de leerlingen eerst maken voor ze aan de opdracht konden/mochten beginnen? Geen opdrachten 4) Hoe worden de leerlingen beoordeeld? b. Vertelt u aan de leerlingen waarop ze worden beoordeeld? Op originaliteit, schrift en spelling 5) Wat moesten de leerlingen van deze opdracht leren? Het plezier van schrijven 6) Is er een relatie tussen deze opdracht tot de volgende en vorige opdrachten? b. Wat is deze relatie? Heel gevarieerd, geen relatie. Gelinkt aan onderwerp in de klas. 7) Welke fasen moesten de leerlingen doorlopen? d. Welke instructiehulp kregen ze? (taakbeschrijving, werkbladen, schema s, strategieschema s voor het schrijven van de tekst) e. Mochten zij de computer gebruiken? f. Was er samenwerking tussen de leerlingen? a. Radiospot rond een boek bespreken, beluisteren van reclamespot, bespreken wat er in moet komen. Een idee bespreken en dan er rond werken b. Ja c. Overleg tussen de lln

13 11 8) Laat u de leerlingen, tijdens het schrijven van hun teksten, de tekst regelmatig lezen door een klasgenoot? c. Mogen zij deze enkel lezen of mogen zij er feedback op geven? d. Welke opdracht geeft u aan de leerlingen hiervoor? Ze lezen het voor in de klas. a. Ja b. Is het logisch? Geen herhaling van dezelfde woorden? 9) Geeft u zelf tussentijdse feedback op de teksten? d. Is de feedback enkel gericht op inhoud, vorm of taalgebruik? e. Leidde de feedback tot de mogelijkheid om de tekst hieraan aan te passen? f. Maken de leerlingen van deze gelegenheid dan ook gebruik? a. Gericht op vorm en spelling b. Ja c. Ja 10) Wie beoordeeld de tekst? U alleen? De leerlingen alleen? U samen met de leerlingen? De meester 11) Zijn er dingen waar vele leerlingen (of allemaal) telkens een steekje laten vallen bij het schrijven van de tekst? Ja, eindeloze zinnen, wederkerige woorden. 12) Wat doet u voordat de leerlingen een tekst mogen beginnen schrijven? Wat bespreekt u allemaal met de leerlingen? Ideeën verzamelen. 13) Stelt u vooraf enkele aandachtspunten op waarop de tekst wordt beoordeeld? b. Let u er op dat u bij het verbeteren enkel op deze aandachtspunten feedback geeft? 3 verschillende punten, altijd dezelfde bij stelwerken. Eerst kladwerk afgeven. 14) Wat gebeurt er met de teksten die de leerlingen terugkrijgen? Stoppen zij deze in een portfolio of iets gelijkaardigs? Worden opgehangen door heel de school.

14 12 15) Vertrekt u bij schrijven van een smalle visie (= taalgebruik moet voldoen aan de vormelijke correctheid) op taal of een brede visie (= met taal creëren we een boodschap voor de lezer/luisteraar)? Een brede visie, zo breed mogelijk. De kinderen moeten plezier hebben aan het schrijven.

15 13 INTERVIEW LEERLING 1 Geslacht: 1) Wat hebben jullie vorige week zoal geschreven van teksten? c. Wat heb je van grote teksten, verhalen op school geschreven? d. Wat heb je van grote teksten, verhalen thuis geschreven? a. Reclamespot b. Verhaal over een monster. Leest het voor voor zijn mama en papa. 2) Zijn er dagen dat je thuis veel meer teksten schrijft dan op school? b. Wat schrijf je dan? Geef eens een paar voorbeelden? Nee 3) Van al die dingen dat je vorige week op school hebt geschreven. Wat vond je het moeilijkst? Dat mogen meerdere zaken zijn. c. Wie helpt jou daar dan bij? Nee a. De meester en de vriendjes uit de klas. 4) Moet je soms teksten schrijven die andere leerlingen van de klas moeten lezen of horen? d. Wat voor teksten zijn dat dan? e. Mogen zij hier feedback, tips op geven om hem beter te maken? f. Luister jij dan naar deze tips? Ja a. Verhalen, iets schrijven over iemand die je kent. b. Ja, handen opsteken en tips geven. c. Ja, schrijft hij op en gebruikt die voor later als hij iets gelijksaardigs moet schrijven. mening van de andere telt Indien niet: 5) Zou je het leuk vinden als je een tekst moet schrijven die gelezen wordt door iemand anders uit klas? b. Waarom zou je dat leuk vinden? (Niet toepassing.)

16 14 6) Als jullie op school een tekst schrijven. Zegt de meester dan gewoon waarover deze tekst moet gaan? Of bespreken jullie eerst nog andere dingen voor jullie mogen beginnen schrijven? Tips: Voor wie, hoe moet het eruit zien, brainstormen. 7) Vind jij het gemakkelijk om een tekst te schrijven? (Als ik bijvoorbeeld zou zeggen dat je een tekst moet schrijven over een hond, zou jij daar direct aan kunnen beginnen?) c. Wat moet er voor jou eerst gebeuren voordat je kan beginnen schrijven? d. (Wat voor een tekst zou jij dan schrijven?) Ja a. (Niet van toepassing) b. Informatieve tekst 8) Schrijven jullie vooral teksten bij taal? Of ook bij wero of godsdienst? b. Wat voor een teksten schrijven jullie dan vooral? (een verhaal, een spreekbeurt,...) Het meest bij Godsdienst. a. Taal: Wat geleerd, spreekbeurten, gedichten, verhalen Wero: Spreekbeurten, niet veel teksten schrijven Godsdienst: Verhaal. Indien er de laatste week niets is geschreven: 9) Wat was de laatste grote tekst die je hebt geschreven bij taal? (Niet van toepassing) 10) Wat was de laatste grote tekst die je hebt geschreven bij wero of godsdienst? (Niet van toepassing)

17 15 INTERVIEW LEERLING 2 Geslacht: 1) Wat hebben jullie vorige week zoal geschreven van teksten? e. Wat heb je van grote teksten, verhalen op school geschreven? f. Wat heb je van grote teksten, verhalen thuis geschreven? a. Geheim schrift tekst schrijven in je eigen geheime taal b. Een verhaal over een boerenkind dat gepest werd. (Zelf bijhouden, afprinten voor zij die het mogen hebben.) Hij laat het niet lezen voor verbetering. 2) Zijn er dagen dat je thuis veel meer teksten schrijft dan op school? c. Wat schrijf je dan? Geef eens een paar voorbeelden? Een stripverhaal schrijven. 3) Van al die dingen dat je vorige week op school hebt geschreven. Wat vond je het moeilijkst? Dat mogen meerdere zaken zijn. d. Wie helpt jou daar dan bij? Het geheimschrift, reclamespot. a. De beste vriend, de meester en de buren. 4) Moet je soms teksten schrijven die andere leerlingen van de klas moeten lezen of horen? g. Wat voor teksten zijn dat dan? h. Mogen zij hier feedback, tips op geven om hem beter te maken? i. Luister jij dan naar deze tips? Nee. Indien niet: 5) Zou je het leuk vinden als je een tekst moet schrijven die gelezen wordt door iemand anders uit klas? c. Waarom zou je dat leuk vinden? Ja, omdat je dan het gevoel krijgt dat je dat kan delen aan anderen en het wordt doorgegeven. 6) Als jullie op school een tekst schrijven. Zegt de meester dan gewoon waarover deze tekst moet gaan? Of bespreken jullie eerst nog andere dingen voor jullie mogen beginnen schrijven? We bespreken wat moet je eerst doen en hoe en wat er dan volgt.

18 16 7) Vind jij het gemakkelijk om een tekst te schrijven? (Als ik bijvoorbeeld zou zeggen dat je een tekst moet schrijven over een hond, zou jij daar direct aan kunnen beginnen?) e. Wat moet er voor jou eerst gebeuren voordat je kan beginnen schrijven? f. (Wat voor een tekst zou jij dan schrijven?) Ja. a. (Niet van toepassing) b. Verhalen 8) Schrijven jullie vooral teksten bij taal? Of ook bij wero of godsdienst? c. Wat voor een teksten schrijven jullie dan vooral? (een verhaal, een spreekbeurt,...) Meer bij taal. a. Van alles Bij godsdienst: vraagjes oplossen. Waarna je de vrijheid krijgt om er iets moois van te maken. Verwoorden waarom bv. iemand zich niet blij voelt. Bij wero: / Indien er de laatste week niets is geschreven: 9) Wat was de laatste grote tekst die je hebt geschreven bij taal? (Niet van toepassing) 10) Wat was de laatste grote tekst die je hebt geschreven bij wero of godsdienst? (Niet van toepassing)

19 17 INTERVIEW LEERLING 3 Geslacht: 1) Wat hebben jullie vorige week zoal geschreven van teksten? g. Wat heb je van grote teksten, verhalen op school geschreven? h. Wat heb je van grote teksten, verhalen thuis geschreven? a. Een radiospot, Een paar oefeningen rond de nieuwjaarsbrieven (teksten overschrijven) b. Niet veel. 2) Zijn er dagen dat je thuis veel meer teksten schrijft dan op school? d. Wat schrijf je dan? Geef eens een paar voorbeelden? a. Powerpointteksten op word teksten schrijven en daartussen staan tips voor hoe je er een mooie ppt van maakt. 3) Van al die dingen dat je vorige week op school hebt geschreven. Wat vond je het moeilijkst? Dat mogen meerdere zaken zijn. e. Wie helpt jou daar dan bij? Nieuwjaarsbrieven. a. De buur. 4) Moet je soms teksten schrijven die andere leerlingen van de klas moeten lezen of horen? j. Wat voor teksten zijn dat dan? k. Mogen zij hier feedback, tips op geven om hem beter te maken? l. Luister jij dan naar deze tips? a. De radiospot. b. Ja c. Ja, opslaan op de computer om die later te gebruiken. Wanneer ik een gelijkaardige tekst moet schrijven kijk ik terug naar deze tips. Indien niet: 5) Zou je het leuk vinden als je een tekst moet schrijven die gelezen wordt door iemand anders uit klas? d. Waarom zou je dat leuk vinden? (Niet van toepassing)

20 18 6) Als jullie op school een tekst schrijven. Zegt de meester dan gewoon waarover deze tekst moet gaan? Of doen, bespreken jullie eerst nog andere dingen voor jullie mogen beginnen schrijven? Over wat het moet gaan, het boek lezen, info over zoeken. 7) Vind jij het gemakkelijk om een tekst te schrijven? (Als ik bijvoorbeeld zou zeggen dat je een tekst moet schrijven over een hond, zou jij daar direct aan kunnen beginnen?) g. Wat moet er voor jou eerst gebeuren voordat je kan beginnen schrijven? h. (Wat voor een tekst zou jij dan schrijven?) Ja, want het sluit aan bij de leefwereld. a. (Niet van toepassing) b. Informatieve tekst. 8) Schrijven jullie vooral teksten bij taal? Of ook bij wero of godsdienst? d. Wat voor een teksten schrijven jullie dan vooral? (een verhaal, een spreekbeurt,...) Vooral bij taal. Taal: wat geleerd, gedichten, een beetje van alles. Wero: wat geleerd, en voorbereidingen voor de toets. Godsdienst: Wat je geleerd hebt. Indien er de laatste week niets is geschreven: 9) Wat was de laatste grote tekst die je hebt geschreven bij taal? (Niet van toepassing) 10) Wat was de laatste grote tekst die je hebt geschreven bij wero of godsdienst? (Niet van toepassing)

21 19 INTERVIEW LEERLING 4 Geslacht: 1) Wat hebben jullie vorige week zoal geschreven van teksten? i. Wat heb je van grote teksten, verhalen op school geschreven? j. Wat heb je van grote teksten, verhalen thuis geschreven? a. Reclamespot b. Een gedicht voor de verjaardag van de oma 2) Zijn er dagen dat je thuis veel meer teksten schrijft dan op school? e. Wat schrijf je dan? Geef eens een paar voorbeelden? a. Voorbereidingen van toetsen. 3) Van al die dingen dat je vorige week op school hebt geschreven. Wat vond je het moeilijkst? Dat mogen meerdere zaken zijn. f. Wie helpt jou daar dan bij? (Niet van toepassing.) 4) Moet je soms teksten schrijven die andere leerlingen van de klas moeten lezen of horen? m. Wat voor teksten zijn dat dan? n. Mogen zij hier feedback, tips op geven om hem beter te maken? o. Luister jij dan naar deze tips? a. Reclamespot voorlezen voor de klas. b. Ja de lln mogen dit doen. c. Ze luistert er naar en past de tekst aan, soms gaat ze eerst naar de meester om te vragen of het goede tips waren, of ze naar deze moet luisteren. Indien niet: 5) Zou je het leuk vinden als je een tekst moet schrijven die gelezen wordt door iemand anders uit klas? e. Waarom zou je dat leuk vinden? (Niet van toepassing) 6) Als jullie op school een tekst schrijven. Zegt de meester dan gewoon waarover deze tekst moet gaan? Of bespreken jullie eerst nog andere dingen voor jullie mogen beginnen schrijven? De meester beslist het onderwerp en dan wordt er eerst gebrainstormd voordat ze mogen schrijven.

22 20 7) Vind jij het gemakkelijk om een tekst te schrijven? (Als ik bijvoorbeeld zou zeggen dat je een tekst moet schrijven over een hond, zou jij daar direct aan kunnen beginnen?) i. Wat moet er voor jou eerst gebeuren voordat je kan beginnen schrijven? j. (Wat voor een tekst zou jij dan schrijven?) a. Eerst informatie zoeken. b. (Niet van toepassing.) 8) Schrijven jullie vooral teksten bij taal? Of ook bij wero of godsdienst? e. Wat voor een teksten schrijven jullie dan vooral? (een verhaal, een spreekbeurt,...) Bij alles, maar vooral bij godsdienst. Een tekst over wat ze geleerd hebben, hun geloof in God. Ze schrijven verschillende soorten teksten. Indien er de laatste week niets is geschreven: 9) Wat was de laatste grote tekst die je hebt geschreven bij taal? (Niet van toepassing) 10) Wat was de laatste grote tekst die je hebt geschreven bij wero of godsdienst? (Niet van toepassing)

23 21 INTERVIEW LEERLING 5 Geslacht: 1) Wat hebben jullie vorige week zoal geschreven van teksten? k. Wat heb je van grote teksten, verhalen op school geschreven? l. Wat heb je van grote teksten, verhalen thuis geschreven? a. Geheim schrift, Radiospot b. Schrijft thuis niet veel 2) Zijn er dagen dat je thuis veel meer teksten schrijft dan op school? f. Wat schrijf je dan? Geef eens een paar voorbeelden? Voorbereidingen voor toetsen. 3) Van al die dingen dat je vorige week op school hebt geschreven. Wat vond je het moeilijkst? Dat mogen meerdere zaken zijn. g. Wie helpt jou daar dan bij? Radiospot. a. De meester, legt uit. 4) Moet je soms teksten schrijven die andere leerlingen van de klas moeten lezen of horen? p. Wat voor teksten zijn dat dan? q. Mogen zij hier feedback, tips op geven om hem beter te maken? r. Luister jij dan naar deze tips? Nee Indien niet: 5) Zou je het leuk vinden als je een tekst moet schrijven die gelezen wordt door iemand anders uit klas? f. Waarom zou je dat leuk vinden? Ja, de mening van mijn klasgenootjes telt ook. 6) Als jullie op school een tekst schrijven. Zegt de meester dan gewoon waarover deze tekst moet gaan? Of bespreken jullie eerst nog andere dingen voor jullie mogen beginnen schrijven? Eerst bespreken hoe moet je het doen, brainstormen.

24 22 7) Vind jij het gemakkelijk om een tekst te schrijven? (Als ik bijvoorbeeld zou zeggen dat je een tekst moet schrijven over een hond, zou jij daar direct aan kunnen beginnen?) k. Wat moet er voor jou eerst gebeuren voordat je kan beginnen schrijven? l. (Wat voor een tekst zou jij dan schrijven?) Ja a. (Niet van toepassing) b. Verhaal 8) Schrijven jullie vooral teksten bij taal? Of ook bij wero of godsdienst? f. Wat voor een teksten schrijven jullie dan vooral? (een verhaal, een spreekbeurt,...) Bij taal en wero. Taal: verhalen, gedichten Wero: Invulblaadje Indien er de laatste week niets is geschreven: 9) Wat was de laatste grote tekst die je hebt geschreven bij taal? (Niet van toepassing) 10) Wat was de laatste grote tekst die je hebt geschreven bij wero of godsdienst? (Niet van toepassing)

Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen

Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen Data verzameld in de derde graad van de basisschool en verslag opgesteld door Amber Van Geit Opleiding:

Nadere informatie

Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen

Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen Data verzameld in de derde graad van de basisschool en verslag opgesteld door Nena Vandersmissen

Nadere informatie

Uitgeschreven interviews van groep tien

Uitgeschreven interviews van groep tien Uitgeschreven interviews van groep tien Dejonghe Lisa Lannoye Eva Van Damme Sieglinde Interview voor leerling Marie : Schrijfleven van een leerling Ben jij iemand die graag schrijft? Zoja, wat schrijf

Nadere informatie

Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen

Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen Data verzameld in de derde graad van de basisschool en verslag opgesteld door Larissa Van Lombergen

Nadere informatie

Bijlage. Uitgetypte interviews opdracht schrijven. Groep 2

Bijlage. Uitgetypte interviews opdracht schrijven. Groep 2 Bijlage Uitgetypte interviews opdracht schrijven Groep 2 Vragen interview leerkracht : schrijfopdracht 1 1. Wat was de opdracht? Ze moesten proeven uit het taalboek uitschrijven, ze moesten de proeven

Nadere informatie

Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen

Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen Data verzameld in de derde graad van de basisschool en verslag opgesteld door Kim Meseure en Nele

Nadere informatie

Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen

Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen Data verzameld in de derde graad van de basisschool en verslag opgesteld door Tessa Proost Opleiding:

Nadere informatie

Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder

Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Persoonlijk leerdoel: Groep: Aantal leerlingen: Tijdens de les zorg ik dat er aanzet gemaakt

Nadere informatie

De kijkwijzer lezen: een alternatief voor het beoordelen van de leesvaardigheden van de kinderen

De kijkwijzer lezen: een alternatief voor het beoordelen van de leesvaardigheden van de kinderen Kijkwijzer voor taal De kijkwijzer lezen: een alternatief voor het beoordelen van de leesvaardigheden van de kinderen Evaluatie van (begrijpende)leesvaardigheden van kinderen is zo moeilijk omdat de prestaties

Nadere informatie

Werkstuk. En natuurlijk ook spreekbeurt. Gemaakt door: Anmami Verhulvelrij Groep 7abcd

Werkstuk. En natuurlijk ook spreekbeurt. Gemaakt door: Anmami Verhulvelrij Groep 7abcd Werkstuk En natuurlijk ook spreekbeurt Gemaakt door: Anmami Verhulvelrij Groep 7abcd (Op het voorblad komt de titel van je werkstuk, een foto of een plaatje van je onderwerp, je naam en je klas.) Inhoudsopgave

Nadere informatie

Schrijven. Titel samenkomst 15 februari Naam van de spreker of dienst 1. Intro. Intro. Kennismaking. Aanpak. Kennismaking.

Schrijven. Titel samenkomst 15 februari Naam van de spreker of dienst 1. Intro. Intro. Kennismaking. Aanpak. Kennismaking. Schrijven Intro Kennismaking Aanpak Input, samenvatting onderzoeken Tussendoor denkoefeningen Ervaring(en) uitwisselen 2 Intro Kennismaking Aanpak Input, samenvatting onderzoeken Tussendoor denkoefeningen

Nadere informatie

SECTORWERKSTUK 2013-2014

SECTORWERKSTUK 2013-2014 SECTORWERKSTUK 2013-2014 1 HET SECTORWERKSTUK Het sectorwerkstuk is een verplicht onderdeel voor alle leerlingen uit het Mavo. Het maken van een sectorwerkstuk is een manier waarop je, als eindexamenkandidaat,

Nadere informatie

Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen

Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen Data verzameld in de derde graad van de basisschool en verslag opgesteld door Kristine Vlassenroot,

Nadere informatie

HANDLEIDING HANDLEIDING. Inleiding. 4 e leerjaar groep 6

HANDLEIDING HANDLEIDING. Inleiding. 4 e leerjaar groep 6 Schrijfpalet HANDLEIDING Inleiding HANDLEIDING 4 e leerjaar groep 6 In het onderwijs heeft het traditionele schrijven van een opstel steeds meer plaats gemaakt voor een meer gestructureerde activiteit.

Nadere informatie

BIJLAGEN DOCENTENHANDLEIDING. Doel van de lessenserie

BIJLAGEN DOCENTENHANDLEIDING. Doel van de lessenserie BIJLAGEN DOCENTENHANDLEIDING Doel van de lessenserie De lessenserie is ontworpen met het oog op inzicht te geven over het schrijfproces. Als de leerlingen nu weten hoe een tekst te schrijven en die kennis

Nadere informatie

leerlingbrochure nld Door: Jolanthe Jansen

leerlingbrochure nld Door: Jolanthe Jansen leerlingbrochure nld Door: Jolanthe Jansen Dit is een brochure, gemaakt voor leerlingen met NLD. Naast deze brochure is er ook: - een brochure met informatie voor ouders van kinderen met NLD en - een brochure

Nadere informatie

Handleiding voor: * spreekbeurt * nieuwskring * leeskring * werkstuk

Handleiding voor: * spreekbeurt * nieuwskring * leeskring * werkstuk Handleiding voor: * spreekbeurt * nieuwskring * leeskring * werkstuk Antoniusschool Groep 5/6 Let op: deze heb je het hele schooljaar nodig! Hoe maak je een spreekbeurt? Mijn voorbereiding: 1. Je kiest

Nadere informatie

Schrijven groep 7-8. Didactische richtlijnen

Schrijven groep 7-8. Didactische richtlijnen Schrijven groep 7-8 Leerdoelen De leerlingen schrijven allerlei soorten teksten, waaronder verhalende, informatieve, directieve, beschouwende en argumentatieve teksten herkennen en gebruiken kenmerken

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven: Nieuwsbegripfilmpje kijken. Wat voor tekst schrijf je en voor wie: een gedicht over Egypte

Waarom ga je schrijven: Nieuwsbegripfilmpje kijken. Wat voor tekst schrijf je en voor wie: een gedicht over Egypte Les 1: Een gedicht over Egypte schrijven Waarom ga je schrijven: Nieuwsbegripfilmpje kijken 1. Bekijk het Nieuwsbegripfilmpje van het Jeugdjournaal op www.nieuwsbegrip.nl. Het filmpje gaat over de situatie

Nadere informatie

Je eigen nieuwjaarsbrief

Je eigen nieuwjaarsbrief Je eigen nieuwjaarsbrief Doelgroep Eerste, tweede, derde graad Aard van de activiteit De leerlingen schrijven zelf een nieuwjaarsbrief voor hun ouders. Vooraf Verzamel allerhande nieuwjaarsbrieven: tekstjes

Nadere informatie

Paragraaf 9.7 Opdracht 15

Paragraaf 9.7 Opdracht 15 Paragraaf 9.7 Opdracht 15 Voorbeelden van verbeterde schrijfopdrachten Het eerste voorbeeld is de uitkomst van een opdracht uitgevoerd door studenten Taalwetenschap (Duale Master NT2-UvA). Concreet zag

Nadere informatie

Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen

Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen Data verzameld in de derde graad van de basisschool en verslag opgesteld door Elise Lammens, Laura

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven: Nieuwsbegripfilmpje kijken. Wat voor tekst schrijf je en voor wie: een gedicht over Egypte

Waarom ga je schrijven: Nieuwsbegripfilmpje kijken. Wat voor tekst schrijf je en voor wie: een gedicht over Egypte Les 1: Een gedicht over Egypte schrijven Waarom ga je schrijven: Nieuwsbegripfilmpje kijken 1. Bekijk het Nieuwsbegripfilmpje van het Jeugdjournaal op www.nieuwsbegrip.nl. Het filmpje gaat over de situatie

Nadere informatie

Model om schoolse taalvaardigheden te observeren en te reflecteren

Model om schoolse taalvaardigheden te observeren en te reflecteren 1 Bijlage 1: Model om schoolse taalvaardigheden te observeren en te reflecteren Als een leraar op zoek is naar een mogelijk instrument om schoolse taalvaardigheid bij zijn leerlingen te observeren, dan

Nadere informatie

Bijlage interview meisje

Bijlage interview meisje Bijlage interview meisje Wat moet er aan de leerlingen gezegd worden voor het interview begint: Ik ben een student van de Universiteit van Gent. Ik wil met jou praten over schrijven en taken waarbij je

Nadere informatie

lesmateriaal Taalkrant

lesmateriaal Taalkrant lesmateriaal Taalkrant Toelichting Navolgend vindt u een plan van aanpak en 12 werkbladen voor het maken van de Taalkrant in de klas, behorende bij het project Taalplezier van Stichting Wereldleren. De

Nadere informatie

SAMEN-WERKEN MET DE MENSEN OM JOU HEEN

SAMEN-WERKEN MET DE MENSEN OM JOU HEEN cursus SAMEN-WERKEN MET DE MENSEN OM JOU HEEN Samen-Werk-Boek.. www.zozijn.nl/zozijnschool Inhoudsopgave Samen-werken met de mensen om jou heen.... 3 Wat gaan we doen in deze cursus?... 4 Jezelf voorstellen...

Nadere informatie

PROFIELWERKSTUKBOEKJE

PROFIELWERKSTUKBOEKJE PROFIELWERKSTUKBOEKJE HAVO/ATHENEUM 2012/2013 Naam: Klas: HET PROFIELWERKSTUK LEERLINGENBOEKJE HAVO4/ATHENEUM 5 2012-2013 Een van de onderdelen van het examen is het profielwerkstuk (PWS). In dit werkstuk

Nadere informatie

Herinrichting Schoolplein mavo 3

Herinrichting Schoolplein mavo 3 Herinrichting Schoolplein mavo 3 Pagina 1 van 7 Inleiding Binnenkort ga je aan de slag met het project Herinrichting van het schoolplein. Alle leerlingen van het derde leerjaar gaan ervoor zorgen dat ons

Nadere informatie

Dwerggras 30, Rotterdam. 1. Schrijf tijdens het kijken dingen op die jou belangrijk lijken. Je hebt dit later nodig.

Dwerggras 30, Rotterdam. 1. Schrijf tijdens het kijken dingen op die jou belangrijk lijken. Je hebt dit later nodig. Les 1: Een Wikitekst schrijven Waarom ga je schrijven: het Jeugdjournaalfilmpje bekijken Bekijk met de klas het Jeugdjournaalfilmpje over koningin Beatrix op www.nieuwsbegrip.nl 1. Schrijf tijdens het

Nadere informatie

Basisarrangement. Groep: AGL fase 1 Leerjaar 1 Vak: Nederlandse taal. 5x per week 45 minuten werken aan de basisdoelen

Basisarrangement. Groep: AGL fase 1 Leerjaar 1 Vak: Nederlandse taal. 5x per week 45 minuten werken aan de basisdoelen Basis Groep: AGL fase 1 Leerjaar 1 Vak: Nederlandse taal 5x per week 45 minuten werken aan de basisdoelen Deviant methode leer/werkboek VIA vooraf op weg naar 1F. De 8 thema s in het boek hebben terugkerende

Nadere informatie

Perspectief leerlingen. Het schrijfleven van de leerling. Schrijven tijdens het lesgebeuren

Perspectief leerlingen. Het schrijfleven van de leerling. Schrijven tijdens het lesgebeuren 8.1 Interviews 8.1.1 Interviewleidraad Perspectief leerlingen Het schrijfleven van de leerling Wat is jouw lievelingsvak op school? Moet je dan veel schrijven? Schrijf je graag? Vind je dat je mooi kan

Nadere informatie

HANDLEIDING HANDLEIDING. Inleiding. 2 e leerjaar groep 4

HANDLEIDING HANDLEIDING. Inleiding. 2 e leerjaar groep 4 Schrijfpalet HANDLEIDING Inleiding HANDLEIDING 2 e leerjaar groep 4 In het onderwijs heeft het traditionele schrijven van een opstel steeds meer plaats gemaakt voor een meer gestructureerde activiteit.

Nadere informatie

Juf Sabine en juf Maaike

Juf Sabine en juf Maaike Je moet daar heel wat voor kunnen: - Je moet goed kunnen lezen - En ook goed begrijpen wat je leest - Je moet goed kunnen opzoeken - En goed kunnen kiezen wat je wel en niet nodig hebt. - Je moet je verhaal

Nadere informatie

HANDLEIDING. Inleiding. 1 e leerjaar groep 3. Schrijfpalet is zeer geschikt als aanvulling op het reeds beschikbare materiaal in bestaande methodes.

HANDLEIDING. Inleiding. 1 e leerjaar groep 3. Schrijfpalet is zeer geschikt als aanvulling op het reeds beschikbare materiaal in bestaande methodes. Schrijfpalet HANDLEIDING Inleiding 1 e leerjaar groep 3 In het onderwijs heeft het traditionele schrijven van een opstel steeds meer plaats gemaakt voor een meer gestructureerde activiteit. Het schrijven

Nadere informatie

Je gaat in het kort vertellen over jouw verslag. Waar gaat jouw verslag over, hoe heb je het opgebouwd en hoe ben je te werk gegaan.

Je gaat in het kort vertellen over jouw verslag. Waar gaat jouw verslag over, hoe heb je het opgebouwd en hoe ben je te werk gegaan. Meesterstuk leerjaar 6 Versie A (2017-2018) Wat is het onderwerp van het meesterstuk en wanneer moet het klaar zijn? Je gaat een verslag maken waarin je ons meeneemt in jouw wereld. Het Meesterstuk moet

Nadere informatie

Wat schrijf je en voor wie: een gedicht voor op een. Hoe pak je het schrijven van een gedicht aan?

Wat schrijf je en voor wie: een gedicht voor op een. Hoe pak je het schrijven van een gedicht aan? Les 1: Een poëziekaart maken poëziekaart Lees over Verbonden zijn. Wat schrijf je en voor wie: een gedicht voor op een Verbonden zijn De Nieuwsbegrip leesles gaat over de ramadan. Tijdens de ramadan voelen

Nadere informatie

Bijlage interview jongen

Bijlage interview jongen Bijlage interview jongen Wat moet aan de leerlingen gezegd worden voor het interview begint: Ik ben een student van de Universiteit van Gent. Ik wil met jou praten over schrijven en taken waarbij je moet

Nadere informatie

Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen

Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen Data verzameld in de derde graad van de basisschool de Schakel en verslag opgesteld door Charlotte

Nadere informatie

Leerlingen beter leren schrijven

Leerlingen beter leren schrijven Leerlingen beter leren schrijven en zelf minder nakijken Naam Datum Marieken Pronk, m.pronk@aps.nl 23 januari 2015 Start Wanneer heeft u voor het laatst iets geschreven? Waar liep u toen tegen aan? Hoe

Nadere informatie

Leerlingboekje les 3 en 4. Schrijfopdracht 2 Wie zijn zij? Groep 7

Leerlingboekje les 3 en 4. Schrijfopdracht 2 Wie zijn zij? Groep 7 Leerlingboekje les 3 en 4 Naam: Schrijfopdracht 2 Wie zijn zij? Groep 7 Leren schrijven met peer response Tekst: M. Hoogeveen, A. van Gelderen, A. Wijnbergh Illustraties: V. van Asperen SLO, 2018 1 Waarover

Nadere informatie

Handleiding voor: * spreekbeurt * nieuwskring * leeskring * website * voorlezen

Handleiding voor: * spreekbeurt * nieuwskring * leeskring * website * voorlezen Handleiding voor: * spreekbeurt * nieuwskring * leeskring * website * voorlezen Antoniusschool Groep 7/8 Let op: deze heb je het hele schooljaar nodig! Hoe maak je een spreekbeurt? Mijn voorbereiding:

Nadere informatie

Wat voor tekst schrijf je en voor wie: een gedicht voor op een poëziekaart. Hoe pak je het schrijven van een gedicht aan?

Wat voor tekst schrijf je en voor wie: een gedicht voor op een poëziekaart. Hoe pak je het schrijven van een gedicht aan? Les 1: Een poëziekaart maken Wat voor tekst schrijf je en voor wie: een gedicht voor op een poëziekaart Lees over Verbonden zijn. Verbonden zijn De Nieuwsbegrip leesles gaat over de ramadan. Tijdens de

Nadere informatie

Kinderen leren schrijven. www.taalvorming.nl

Kinderen leren schrijven. www.taalvorming.nl Kinderen leren schrijven www.taalvorming.nl Uitgangspunten van taalvorming Taalvorming is een lang bestaande werkwijze die je ook kunt zien als schrijfdidactiek werken vanuit eigen ervaringen samenhang

Nadere informatie

KWALITEITSKAART. Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: PO / SO / SBO. Uitgeverij en website Malmberg, Den Bosch 073 628 88 11

KWALITEITSKAART. Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: PO / SO / SBO. Uitgeverij en website Malmberg, Den Bosch 073 628 88 11 KWALITEITSKAART Taal actief Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: PO / SO / SBO Uitgeverij en website Malmberg, Den Bosch 073 628 88 11 www.malmberg.nl www.taalactief.nl Eerste uitgave

Nadere informatie

Voorbeeld lesbrief. Van je fouten leer je het meest! Lesduur 25 minuten

Voorbeeld lesbrief. Van je fouten leer je het meest! Lesduur 25 minuten Voorbeeld lesbrief Van je fouten leer je het meest! Lesduur 25 minuten Voorbereiding De eerste klas heeft de opdracht gekregen om voor deze les een gemaakte toets van > mee te nemen. Deze toets

Nadere informatie

Beoordeling power-point groep 5

Beoordeling power-point groep 5 Beoordeling power-point groep 5 Leerkracht: Leerling: Onderdeel 2 4 6 8 10 Opmerkingen Titeldia: Duidelijke titel met onderwerp/naam/groep Inhoudsopgave: Puntsgewijs wat ga je behandelen. Plaatjes: Functioneel

Nadere informatie

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken - 2 - Weer huiswerk? Nee, deze keer geen huiswerk, maar een boekje óver huiswerk! Wij (de meesters en juffrouws) horen jullie wel eens mopperen als je huiswerk opkrijgt.

Nadere informatie

Nationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Een vergelijking van de verschillende methodes voor schrijven binnen taalontwikkeling

Nationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Een vergelijking van de verschillende methodes voor schrijven binnen taalontwikkeling Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015 Een vergelijking van de verschillende methodes voor schrijven binnen taalontwikkeling WWW.CPS.NL Een vergelijking van de verschillende methodes voor schrijven

Nadere informatie

KWALITEITSKAART. Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: Taal op maat PO / SO / SBO

KWALITEITSKAART. Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: Taal op maat PO / SO / SBO KWALITEITSKAART Taal op maat Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: Taal op maat PO / SO / SBO Uitgeverij en website Wolters-Noordhoff, Houten 030 638 34 41 www.woltersnoordhoff.nl www.taalopmaat.nl

Nadere informatie

Uitwerking kerndoel 10 Nederlandse taal

Uitwerking kerndoel 10 Nederlandse taal Uitwerking kerndoel 10 Nederlandse taal Tussendoelen en leerlijnen Nederlandse taal Primair onderwijs In samenwerking met het expertisecentrum Nederlands Enschede, 1 juni 2006 Nederlands kerndoel 10 Stichting

Nadere informatie

Methodeanalyse. Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: Taaljournaal PO / SO / SBO. Uitgeverij en website Malmberg, Den Bosch

Methodeanalyse. Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: Taaljournaal PO / SO / SBO. Uitgeverij en website Malmberg, Den Bosch Methodeanalyse Stelonderwijs; Taaljournaal Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: Taaljournaal PO / SO / SBO Uitgeverij en website Malmberg, Den Bosch www.malmberg.nl www.taaljournaal.nl

Nadere informatie

Zo verstuurt u een WhatsApp! Opdracht: Analyseren, evalueren

Zo verstuurt u een WhatsApp! Opdracht: Analyseren, evalueren Zo verstuurt u een WhatsApp! Opdracht: Analyseren, evalueren 1. Inleiding Een mobiele telefoon; niet meer weg te denken uit de broekzak van elke scholier. In deze opdracht kijken de leerlingen naar een

Nadere informatie

Alleen rekenen, ahja ok. Euh, en zijn er dan dagen dat je wel thuis iets schrijft?

Alleen rekenen, ahja ok. Euh, en zijn er dan dagen dat je wel thuis iets schrijft? Bijlagen Interview met Seppe Heb je gisteren moeten schrijven in de klas? Euh, nee, gisteren niet. Gisteren niet. En heb je thuis geschreven dan? Gisteren heb ik ook niet thuis geschreven. Dus je hebt

Nadere informatie

luisteren: dialoog beluisteren en

luisteren: dialoog beluisteren en TABASCO Leercoach Een afspraak maken ( mondeling) Een uitnodiging schrijven ( schriftelijk) Leerplandoelstellingen kiezen functionele kennis: - woordvelden:35.1.2 en 35.1.3 en 35.1.5 *dagen / maanden *afspraak

Nadere informatie

opdracht 1 instructie telefoongesprek speech opdracht 2 boekbespreking poëziepresentatie sollicitatie

opdracht 1 instructie telefoongesprek speech opdracht 2 boekbespreking poëziepresentatie sollicitatie SPREEKVAARDIGHEID spreeklijn comenius college locatie Lijstersingel leerjaar 1 2 3 opdracht 1 instructie telefoongesprek speech opdracht 2 boekbespreking poëziepresentatie sollicitatie opdracht 3 reclamecampagne

Nadere informatie

[DIA MET TITEL+COVER HIER]

[DIA MET TITEL+COVER HIER] [DIA MET TITEL+COVER HIER] Bijeenkomst 1 Beter schrijven in alle vakken Programma Aanleiding Schrijven in fasen Oriëntatiefase Opdrachtfase Schrijffase Revisiefase en publicatiefase (bijeenkomst 2) Voorwerk

Nadere informatie

Hoe kan je breed en permanent evalueren?

Hoe kan je breed en permanent evalueren? Ronde 2 Martien Berben & Marleen Colpin Centrum voor Taal en Onderwijs - K.U.Leuven Contact: Martien.berben@arts.kuleuven.be Marleen.colpin@arts.kuleuven.be Hoe kan je breed en permanent evalueren? De

Nadere informatie

De spreekbeurt. In welke groepen wordt een spreekbeurt gehouden? De spreekbeurt wordt gehouden in de groepen 5 t/m 8.

De spreekbeurt. In welke groepen wordt een spreekbeurt gehouden? De spreekbeurt wordt gehouden in de groepen 5 t/m 8. De spreekbeurt mei 2011. Wat is een spreekbeurt? Onder een spreekbeurt verstaan we een vertelbeurt voor de klas. De leerling leert in het openbaar voor een groep te durven spreken over een bepaald onderwerp.

Nadere informatie

Project Verwenmorgen voor ouderen organiseren Groepen van 5 leerlingen Totaal: 560 minuten

Project Verwenmorgen voor ouderen organiseren Groepen van 5 leerlingen Totaal: 560 minuten Project Verwenmorgen voor ouderen organiseren Groepen van 5 leerlingen Totaal: 560 minuten Inleiding en werkwijze: De meeste ouderen vinden het leuk om samen met jongeren iets te doen. Op deze manier hebben

Nadere informatie

Werken met tussendoelen in de onderbouw

Werken met tussendoelen in de onderbouw Laura Punt 2013 Werken met tussendoelen in de onderbouw Interactief lees- en schrijfonderwijs Inhoud Het waarom en het wat van tussendoelen Aansluiting tussen po en vo Werken met tussendoelen Voorbeelden

Nadere informatie

DE ENERGIEKOFFER EN ONDERZOEKSVRAGEN VERZINNEN

DE ENERGIEKOFFER EN ONDERZOEKSVRAGEN VERZINNEN ACTIEFICHE - SECUNDAIR DE ENERGIEKOFFER EN ONDERZOEKSVRAGEN VERZINNEN Soorten onderzoek: Bevestigend (vraag en methode door lkr, resultaat op voorhand gekend) Gestuurd (vraag en methode door lkr) Begeleid

Nadere informatie

HANDLEIDING HANDLEIDING. Inleiding. 3 e leerjaar groep 5

HANDLEIDING HANDLEIDING. Inleiding. 3 e leerjaar groep 5 Schrijfpalet HANDLEIDING Inleiding HANDLEIDING 3 e leerjaar groep 5 In het onderwijs heeft het traditionele schrijven van een opstel steeds meer plaats gemaakt voor een meer gestructureerde activiteit.

Nadere informatie

Werkstukken maken op PCBO-Het Mozaiek Groep 6

Werkstukken maken op PCBO-Het Mozaiek Groep 6 We gaan een werkstuk maken en je mag het helemaal zelf doen. Het is helemaal jouw eigen werkstuk. Maar om je even goed op weg te helpen hebben we hieronder alle stapjes even op een rij gezet. Wat moet

Nadere informatie

Huiswerkbeleid op OBS de Zeester. augustus 2014

Huiswerkbeleid op OBS de Zeester. augustus 2014 Huiswerkbeleid op OBS de Zeester augustus 2014 1 Inhoud: 1. Waarom geven wij huiswerk? 2. In welke groepen krijgen de kinderen huiswerk? 3. Waaruit bestaat het huiswerk in de diverse groepen? Op onze school

Nadere informatie

Leerlingboekje les 5 en 6. Schrijfopdracht 3: Het dier waar ik op lijk. Groep 6

Leerlingboekje les 5 en 6. Schrijfopdracht 3: Het dier waar ik op lijk. Groep 6 Leerlingboekje les 5 en 6 Naam: Schrijfopdracht 3: Het dier waar ik op lijk Groep 6 Leren schrijven met peer response Tekst: M. Hoogeveen, A. van Gelderen, A. Wijnbergh Illustraties: V. van Asperen SLO,

Nadere informatie

Zin in schrijven! Workshop vrij en creatief schrijven voor jonge anderstaligen door Fros van der Maden - auteur Op Schrift -

Zin in schrijven! Workshop vrij en creatief schrijven voor jonge anderstaligen door Fros van der Maden - auteur Op Schrift - Zin in schrijven! Workshop vrij en creatief schrijven voor jonge anderstaligen door Fros van der Maden - auteur Op Schrift - I Oefenen met observeren 1. Het woordenschilderij A Kijk 60 seconden heel goed

Nadere informatie

HALLO WERELD WERKSTUK

HALLO WERELD WERKSTUK HALLO WERELD WERKSTUK Opdracht Maak een werkstuk over China, het onderwerp van het boek De Parel en De Draak. Beschrijf verschillende aspecten van het land en maak je werkstuk zo afwisselend mogelijk.

Nadere informatie

Op welke manier spelen jullie in op de interesses van de leerlingen? Hoe komen afspraken en regels bij jullie in de klas en de school tot stand?

Op welke manier spelen jullie in op de interesses van de leerlingen? Hoe komen afspraken en regels bij jullie in de klas en de school tot stand? Vraag Afspraken maken Beter samen leven in de klas en in de school. Samen leven en samen leren kan niet zonder de nodige afspraken en regels. Ook hier zijn er tal van mogelijkheden om leerlingen inspraak

Nadere informatie

Methodeanalyse. Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: Zin in taal PO / SO / SBO. Uitgeverij en website Zwijsen, Tilburg

Methodeanalyse. Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: Zin in taal PO / SO / SBO. Uitgeverij en website Zwijsen, Tilburg Methodeanalyse Stelonderwijs; Zin in taal Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: Zin in taal PO / SO / SBO Uitgeverij en website Zwijsen, Tilburg www.zwijsen.nl www.taalinbeeld.nl Eerste

Nadere informatie

Wat ga je schrijven: een verhaal over een held die een uitdaging aangaat

Wat ga je schrijven: een verhaal over een held die een uitdaging aangaat Les 1: De uitdaging Wat ga je schrijven: een verhaal over een held die een uitdaging aangaat In deze les ga je een verhaal verzinnen. Je bent zelf de held van het verhaal. In het verhaal ga je als held

Nadere informatie

De vreemde hersenkronkel van Lies Dal Culie

De vreemde hersenkronkel van Lies Dal Culie De vreemde hersenkronkel van Dal Culie Het dagboek van Maak kennis met Dal Culie. Ze heeft een vreemde hersenkronkel in haar hersenen waardoor ze net iets anders schrijft dan de meesten onder ons. Lees

Nadere informatie

Document vertellen en presenteren voor de groepen 1, 2, 3 en 4. Doelen van vertellen en presenteren in groep 1 en 2:

Document vertellen en presenteren voor de groepen 1, 2, 3 en 4. Doelen van vertellen en presenteren in groep 1 en 2: Document vertellen en presenteren voor de groepen 1, 2, 3 en 4 Doelen van vertellen en presenteren in groep 1 en 2: Leerlingen raken vertrouwd met het presenteren voor een groep Leerlingen raken vertrouwd

Nadere informatie

Leerlingboekje les 1 en 2. Naam:. Schrijfopdracht 1: Wie ben ik? Groep 7

Leerlingboekje les 1 en 2. Naam:. Schrijfopdracht 1: Wie ben ik? Groep 7 Leerlingboekje les 1 en 2 Naam:. Schrijfopdracht 1: Wie ben ik? Groep 7 Leren schrijven met peer response Tekst: M. Hoogeveen, A. van Gelderen, A. Wijnbergh Illustraties: V. van Asperen SLO, 2018 1 Waarover

Nadere informatie

Lesonderwerp: De spelregels schrijven voor een zelfverzonnen spel.

Lesonderwerp: De spelregels schrijven voor een zelfverzonnen spel. Vak: Nederlands Lesonderwerp: De spelregels schrijven voor een zelfverzonnen spel. Doelen: (VVKBaO) Eindtermen: ET 4.2: De leerlingen schrijven instructies voor bekende leeftijdsgenoten. ET 4.8: De leerlingen

Nadere informatie

Handleiding schrijfles: Een uitdaging

Handleiding schrijfles: Een uitdaging Handleiding schrijfles: Een uitdaging Taalhandeling: Fictie Fictie 0 1 Verhaal Schrijftaak: Verhaal over jezelf als held die een uitdaging aangaat. Lesdoel: Leerlingen maken kennis met de standaardopzet

Nadere informatie

docent-leerling* vaksectie school tevredenheid over de DTT

docent-leerling* vaksectie school tevredenheid over de DTT Modelbeschrijving Interventies DTT implementatie gericht op: docent-leerling* vaksectie school levert: bekendheid met de DTT * van toepassing op deze interventie 1 Naam interventie: tevredenheid over de

Nadere informatie

Leerlingboekje Les 1 en 2 Schrijfopdracht 1 Afscheid van de basisschool

Leerlingboekje Les 1 en 2 Schrijfopdracht 1 Afscheid van de basisschool Leerlingboekje Les 1 en 2 Schrijfopdracht 1 Afscheid van de basisschool Conditie 1 M. Hoogeveen Leren schrijven met peer response, SLO, 2012 Waarover gaan de lessen? In deze lessen leer je verhalen schrijven.

Nadere informatie

RV 07 R.K. Basisschool de Vlinder groep 8 Stockholm 3 / 8 3124 SG Schiedam Tel.: 010-4717036 / 010-2470164

RV 07 R.K. Basisschool de Vlinder groep 8 Stockholm 3 / 8 3124 SG Schiedam Tel.: 010-4717036 / 010-2470164 R.K. Basisschool De Vlinder RV 07 R.K. Basisschool de Vlinder groep 8 Stockholm 3 / 8 3124 SG Schiedam Tel.: 010-4717036 / 010-2470164 GOEDE STUDIEGEWOONTEN Bij goed studeren (leren) of huiswerk maken

Nadere informatie

Laag Vaardigheden Leerdoelen Formulering van vragen /opdrachten

Laag Vaardigheden Leerdoelen Formulering van vragen /opdrachten Blooms taxonomie Laag Vaardigheden Leerdoelen Formulering van vragen /opdrachten Evalueren Evalueren = de vaardigheid om de waarde van iets (literatuur, onderzoeksrapport, presentatie etc) te kunnen beoordelen

Nadere informatie

Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel

Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel Workshop voorbereiden Uitleg Start De workshop start met een echte, herkenbare en uitdagende situatie. (v.b. het is een probleem, een prestatie, het heeft

Nadere informatie

Het profielwerkstuk. 2. Eisen en voorwaarden Het profielwerkstuk moet aan een aantal eisen en voorwaarden voldoen:

Het profielwerkstuk. 2. Eisen en voorwaarden Het profielwerkstuk moet aan een aantal eisen en voorwaarden voldoen: -1- Het profielwerkstuk 1. Inleiding Hier staat hoe u te werk gaat bij het maken van het profielwerkstuk. Ook de eisen waaraan het moet voldoen zijn opgesomd. Verder geeft het u een voorbeeld van een plan

Nadere informatie

Begeleidingswijzer Dyslexie

Begeleidingswijzer Dyslexie Begeleidingswijzer Dyslexie Dyslexie Ongeveer 5% van de studenten in het mbo heeft dyslexie. Dit is één op de twintig studenten. Iedereen die bij Rijn IJssel werkt, kan dus te maken krijgen met studenten

Nadere informatie

Gedocumenteerd schrijven Schrijfopdracht klas 2. Brainstorm maak hieronder je brainstorm inzichtelijk

Gedocumenteerd schrijven Schrijfopdracht klas 2. Brainstorm maak hieronder je brainstorm inzichtelijk Gedocumenteerd schrijven Schrijfopdracht klas 2 Wat? Datum? Aftrek punten paraaf? Hoofdvragen & deelvragen - ½ punt Bronnen (2 verscheidene) - 1 punt 1 e versie - 2 punten Beoordeling (klasgenoot) - ½

Nadere informatie

Kennismaken met en inoefenen van het geven van commando s. De leerlingen volbrengen een opdracht door het geven van commando s.

Kennismaken met en inoefenen van het geven van commando s. De leerlingen volbrengen een opdracht door het geven van commando s. Onderwerp Kennismaken met en inoefenen van het geven van commando s. De leerlingen volbrengen een opdracht door het geven van commando s. NED 2.8 WO 2.7 WO 2.9 WIS 5.4 *NED 4.2 Een instructie geven zodat

Nadere informatie

Schrijven = herschrijven: feedback en schrijfontwikkelling

Schrijven = herschrijven: feedback en schrijfontwikkelling Schrijven = herschrijven: feedback en schrijfontwikkelling Door Willemijn Zwart (Saxion, Enschede) en Gertjan Baan (CSG Het Noordik, Almelo) 1. Inleiding Feedback helpt om een betere schrijver te worden.

Nadere informatie

Met welk werk kunnen kinderen uit groep 5-6 thuiskomen en hoe kunt u uw kind thuis helpen?

Met welk werk kunnen kinderen uit groep 5-6 thuiskomen en hoe kunt u uw kind thuis helpen? Met welk werk kunnen kinderen uit groep 5-6 thuiskomen en hoe kunt u uw kind thuis helpen? In groep 5-6 nemen kinderen steeds vaker werk mee naar huis. Vaak vinden kinderen het leuk om thuis aan schooldingen

Nadere informatie

Stappenplan voor het maken van een presentatie

Stappenplan voor het maken van een presentatie Stappenplan voor het maken van een presentatie De voorbereiding van een presentatie is erg belangrijk. Je kunt niet de avond ervoor even een presentatie maken. Je moet informatie verzamelen (bv. uit boeken,

Nadere informatie

Interviews. 3 de Bachelor Pedagogische Wetenschappen: Pedagogiek en Onderwijskunde Taaldidactiek

Interviews. 3 de Bachelor Pedagogische Wetenschappen: Pedagogiek en Onderwijskunde Taaldidactiek Interviews 3 de Bachelor Pedagogische Wetenschappen: Pedagogiek en Onderwijskunde Taaldidactiek Prof. Hilde Van Keer Assistent Fien De Smedt Academiejaar 2014-2015 Groep 12 Laure Eeckhout 01204321 Paulien

Nadere informatie

Toelichting op het SCOL normeringsonderzoek

Toelichting op het SCOL normeringsonderzoek Inhoud: Toelichting op het SCOL normeringsonderzoek Omschrijving en aanwijzingen voor het scoren van de nieuwe categorieën en vragen in de SCOL Omschrijving en aanwijzingen voor het scoren van de nieuwe

Nadere informatie

Leerwerkboek. Chinees. Go 100

Leerwerkboek. Chinees. Go 100 Leerwerkboek Chinees Go 100 se k a ra k te rs Le e r 1 0 0 C h in e Go 100 Leer 100 Chinese karakters LEERWERKBOEK CHINEES Julie Lo Emily Yih Jan van der Putten (cultuurteksten) ΒΟ INHOUDSOPGAVE Lessen

Nadere informatie

De Taxonomie van Bloom Toelichting

De Taxonomie van Bloom Toelichting De Taxonomie van Bloom Toelichting Een van de meest gebruikte manier om verschillende kennisniveaus in te delen, is op basis van de taxonomie van Bloom. Deze is tussen 1948 en 1956 ontwikkeld door de onderwijspsycholoog

Nadere informatie

Methodeanalyse. Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: Taalverhaal PO / SO / SBO. Uitgeverij en website ThiemeMeulenhoff Utrecht

Methodeanalyse. Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: Taalverhaal PO / SO / SBO. Uitgeverij en website ThiemeMeulenhoff Utrecht Methodeanalyse Stelonderwijs; Taalverhaal Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: Taalverhaal PO / SO / SBO Uitgeverij en website ThiemeMeulenhoff Utrecht www.thiememeulenhoff.nl www.taalverhaal.nl

Nadere informatie

Tekststructuren. Oriënteren. Verkennen. Uitvoeren

Tekststructuren. Oriënteren. Verkennen. Uitvoeren 20172018 Het Sterkste Geslacht, Frappant 2012 Oriënteren Denk aan het communicatiemodel van Jacobson. Onderzoek welke onderdelen van het schema je kan invullen. Wat is de tekstsoort / tekstdoel / bron?

Nadere informatie

Instructie taakspecifieke vragenlijst + observatie

Instructie taakspecifieke vragenlijst + observatie Instructie taakspecifieke vragenlijst + observatie In tegenstelling tot de eerste vragenlijst is het doel van de taakspecifieke vragenlijst niet om over verschillende leersituaties heen het zelfregulerend

Nadere informatie

Stap 7 Nabespreking met het slachtoffer en nabespreking met de steungroepleden (apart)

Stap 7 Nabespreking met het slachtoffer en nabespreking met de steungroepleden (apart) Handleiding No Blame Stappenplan No Blame Stap 1 Gesprek met het slachtoffer Stap 2 Organiseer een bijeenkomst met de steungroep Stap 3 Uitleg probleem Stap 4 Deel de verantwoordelijkheid Stap 5 Ideeën

Nadere informatie

TULE inhouden & activiteiten Nederlands. Kerndoel 10. Toelichting en verantwoording

TULE inhouden & activiteiten Nederlands. Kerndoel 10. Toelichting en verantwoording TULE - NEDERLANDS KERNDOEL 10 158 TULE inhouden & activiteiten Nederlands Kerndoel 10 De leerlingen leren bij de doelen onder mondeling taalonderwijs en schriftelijk taalonderwijs strategieën te herkennen,

Nadere informatie

BIJLAGE 7: Interview leefgroepbegeleider Lut

BIJLAGE 7: Interview leefgroepbegeleider Lut BIJLAGE 7: Interview leefgroepbegeleider Lut I: Nele en ik hebben een tijdje terug de portfoliovoorstelling gezien van de leerlingen. Dit was voor ons eigenlijk wel een leerrijke ervaring. De bedoeling

Nadere informatie