Op welke manier spelen jullie in op de interesses van de leerlingen? Hoe komen afspraken en regels bij jullie in de klas en de school tot stand?

Transcriptie

1 Vraag Afspraken maken Beter samen leven in de klas en in de school. Samen leven en samen leren kan niet zonder de nodige afspraken en regels. Ook hier zijn er tal van mogelijkheden om leerlingen inspraak te geven. Vraag Goesting Meer leren in de klas en de school. Leerlingen hebben buiten de school verschillende bezigheden of interesses die in het strikt genomen schoolse leven vaak geen plaats krijgen. Nochtans kunnen leerkrachten net daarin aansluiting vinden om het samen leven en meer leren voor elke leerling te realiseren. Leerkrachten die een goed zicht hebben op de aanwezige diversiteit bij de leerlingen kunnen beter inspelen op de belevingen van de leerlingen en aansluiten op hun leefwereld. Hoe komen afspraken en regels bij jullie in de klas en de school tot stand? Op welke manier spelen jullie in op de interesses van de leerlingen? Op welke manier hebben leerlingen hierin inspraak? Op welke manier hebben leerlingen bij jullie inspraak in de inhoud van thema s of lesactiviteiten in de klas of de school? 1 Doe jij ook mee?! Team in beweging - Wij doen mee! groene speelkaarten SDL

2 Praktijkvoorbeeld Goesting Meer leren in de klas en de school. Om met een groep leerlingen een onderwerp of thema te bepalen kan er eventueel op de volgende manier gewerkt worden: 1. De leerlingen krijgen elk een A3 blad verdeeld in 3 kolommen = 3 rubriekjes Goesting - interesse - probleem. Elke rubriek wordt voorzien van hulpvragen als: ik heb zin om, ik zou graag eens (goesting) ik wil weten hoe, ik wil weten waarom, (interesse) ik wil dat graag oplossen.( probleem) 2. Inventariseren van de antwoorden van de leerlingen. Begin met de probleemflap en vraag telkens of er iets kan aansluiten vanuit de interesses of goesting. 3. Geleidelijk aan kom je tot een overzicht van een aantal voorstellen voor een thema of onderwerp. Hoe zou jij dit aanpakken? Op termijn kan men meer en meer inspelen op de interesses en de leervragen die leerlingen zichzelf stellen en kan men stapsgewijs naar bijvoorbeeld projectwerk toe werken. Voor meer informatie zie praktijkvoorbeelden en methodiekenoverzicht. Praktijkvoorbeeld Afspraken maken Beter samen leven in de klas. Een nieuw schooljaar start in de klas van juf Lie. Tijd om enkele eerste afspraken en regels duidelijk te maken. Juf Lie wil dat haar leerlingen ervaren dat er een aantal regels al vastliggen en dat de meeste afspraken in de klas in overleg worden gemaakt. Ze geeft haar leerlingen de volgende opdracht. 1. Uitwisselronde: Denk eens terug aan je vorige klas. Welke regels en afspraken waren er in die klas? 2. Kern: Welke willen jullie behouden? Welke wil je eventueel veranderen en waarom? De leerlingen kunnen de informatie uit ronde 1 gebruiken om voorstellen te doen. 3. Poster: Juf Lie stelt één voorwaarde: De regels en afspraken moeten positief geformuleerd worden. Alle ideetjes worden overlopen en op het bord genoteerd. De verschillende voorstellen worden besproken, eventueel aangepast en op een poster geschreven. 4. Het afsprakencharter wordt door alle kinderen ondertekend en opgehangen in de klas. Hoe zou jij dit aanpakken? Bovenstaande kan men ook realiseren op schoolniveau (schoolraad, meeting, ) Voor meer informatie zie praktijkvoorbeelden en methodiekenoverzicht. 2 Doe jij ook mee?! Team in beweging - Wij doen mee! groene speelkaarten SDL

3 Vraag Een klas vol talenten Een school is een vat vol talenten. Elke betrokken binnen en buiten de klas- en schoolmuren heeft zijn eigen kwaliteiten en competenties. Een participatieve school zoekt naar tal van mogelijkheden om deze bron aan diversiteit zo optimaal mogelijk te benutten. Vraag Van stille hoek tot actieve leesplek Leerkrachten moeten een krachtige leeromgeving creëren waarbij er gebruik wordt gemaakt van een variatie aan werkvormen. Werkvormen die leerlingen aan het denken zetten, peilen naar verschilllende meningen, ruimte laten voor verscheidenheid en waarbij onderlinge dialoog en samenwerking tussen leerlingen en leerkracht gestimuleerd wordt. Maken jullie leerlingen, leerkrachten en ouders regelmatig en bewust gebruik van elkaars competenties? Op welke manier? Op welke manier worden leerlingen actief aan het denken gezet in jullie klas? Binnen welke domeinen in je klas zet je werkvormen in die overleg en samenwerking van leerlingen vereisen? Op welke manier geven jullie aandacht aan het systematisch leren van elkaar? 3 Doe jij ook mee?! Team in beweging - Wij doen mee! groene speelkaarten SDL

4 Praktijkvoorbeeld Van stille hoek tot actieve leesplek In de klas van meester Stefaan mogen de leerlingen hun eigen geschreven teksten ophangen aan de leeswand. De teksten van de leerlingen blijven daar gedurende een hele week hangen. Alle leerlingen uit de klas weten dat ze in de loop van de week de verschillende teksten mogen lezen en voorzien van commentaren of vragen. Er is één spelregel: alle commentaren moeten postief zijn. In de loop van de week neemt het aantal teksten toe en verzamelen er regelmatig groepjes leerlingen zich rondom de leeswand. Er worden teksten geschreven, gelezen en voorzien van leuke commentaren. Meester Stefaan hangt regelmatig op basis van wat zijn leerlingen aanleveren aan teksten (inhoud en vorm) ook andere soorten teksten aan de leeswand. Bijvoorbeeld: Als er veel leerlingen met kapitalen werken in hun teksten dan kan hier verwezen worden naar Joke Van Leeuwen, zijn er teksten die vaak over dieren gaan dan krijgt Toon Telleghen ook wel eens een plaats op de leeswand. Na een week volgt er een reflectiegesprek met de hele klas. Het opzet van deze bijeenkomst is om enkele teksten te bespreken met het oog op de volgende doelen: werken aan taalvaardigheid, het formuleren van leerdoelen op klasniveau (co-evaluatie) en het ondersteunen van elkaar in een leerproces. (peer-evaluatie) Binnen welke (andere) lesactiviteiten zie je dit te realiseren? Voor meer informatie zie praktijkvoorbeelden en methodiekenoverzicht Praktijkvoorbeeld Een klas vol talenten Beter samen leven en meer leren in de klas en in de school Aan de deur van juf Reneé hangt een grote tekening van een boom. In de boom hangen kaartjes met namen op en er staat ook iets bijgeschreven. Aan de twijgen hangen kaartjes als: ik kan goed (gamen), ik leer (scoubidou), ik ben goed in (zwemmen), ik hou van (de scouts), Hoe meer de leerlingen iets delen (een interesse, vaardigheid, ) hoe meer die talenten in de richting van de stam (gemeenschappelijke deel) verplaatst worden. Rondom de kruin hangen leervragen als : ik wil graag leren (rolschaatsen), ik wil (de regel van 3 beter leren toepassen), ik snap niet hoe (ik een website kan maken), Leerlingen kunnen ook nieuwe leervragen formuleren en ophangen op basis van de vaardigheden en interesses van de anderen (zie kruin en stam) Wie iets vertelt over zichzelf of een leervraag stelt kan dus door anderen hierop aangesproken worden. Er zijn twee regels bij het werken met de talentenboom: 1. Je hebt het recht om hulp te krijgen. 2. Je hebt de plicht om hulp te bieden. Hoe zou jij dit aanpakken? Andere voorbeelden in de klas kan je o.a. vinden bij coöperatieve werkvormen. Op schoolniveau zijn er ook nog het forum, beste van jezelfshow, atelierwerking, Voor meer informatie zie praktijkvoorbeelden en methodiekenoverzicht. 4 Doe jij ook mee?! Team in beweging - Wij doen mee! groene speelkaarten SDL

5 Vraag Toetsen Een krachtige leeromgeving biedt enerzijds kansen aan leerlingen om hun interesses, competenties, hun leefwereld, ten toon te spreiden en anderzijds biedt dit de leerkrachten kansen om aansluiting te vinden bij de leerlingen. Of om leerlingen individueel en in groep te observeren, feedback te geven over hun ontwikkeling en breed te evalueren. Leerkrachten hoeven dit niet alleen te doen, leerlingen kunnen ook bij het evalueren van een leerproces een actieve rol krijgen. Krijgt leerlingenparticipatie binnen jullie school of klas een plaats in het domein van evalueren? Zo ja, op welke manier betrekken jullie leerlingen bij het evalueren? Zo nee, waarom niet? 5 Doe jij ook mee?! Team in beweging - Wij doen mee! groene speelkaarten SDL

6 Praktijkvoorbeeld Toetsen In de basisschool van juf Inaya is er op de vorige teamvergadering een boeiende discussie ontstaan rondom het thema toetsen. Een aantal leerkrachten zijn niet meer zo gelukkig met de manier waarop er wordt omgegaan met toetsen op school. Vragen als: Zijn we niet nodeloos aan het toetsen? Is wat er getoetst wordt wel altijd in overeenstemming met wat we nu willen weten? Leveren deze toetsen ons meer informatie op of is het een bevestiging van wat we eigenlijk al weten? Naar aanleiding van dit heen en weer geredeneer besluit de juf om het volgende evaluatiemoment anders aan te pakken. Ze wil dat haar leerlingen zelf een toets maken voor elkaar. Op deze wijze wil ze bij haar leerlingen peilen naar verschillende zaken die nodig zijn om deze opdracht tot een goed einde te brengen. Andere mogelijkheden om leerlingen te betrekken bij het evalueren zijn: zelfevaluatie, reflectiegesprekken, criteria leren opstellen, peer-evaluatie, Voor meer tips zie praktijkvoorbeelden en methodiekenoverzicht 6 Doe jij ook mee?! Team in beweging - Wij doen mee! groene speelkaarten SDL