Anamnese en onderzoek van patiënten met aandoeningen van thorax en longen
|
|
- Diana Vink
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Anamnese en onderzoek van patiënten met aandoeningen van thorax en longen Prof Dr Guy JOOS en Dr Katrien HERTEGONNE Dienst Longziekten Vakgroep Inwendige Geneeskunde Gebaseerd op een tekst van J Kips en P Postmus, Leerboek Longziekten, Red. Hoogsteden, Dekhuijzen, Joos en Postmus, Elsevier/Bunge, 1999
2 Anamnese - algemeen - specifiek Klinisch onderzoek - algemeen - inspectie, palpatie, percussie, auscultatie
3 Anamnese - algemene oriënterende informatie Beroep - cfr asbestose, pneumoconiose, beroepsgebonden astma Hobby s - o.a. contact met scheikundige of dierlijke producten (bv duivenmelkerslong) Rookgewoonten - 1 packyear = het roken van 1 pakje sigaretten (20) per dag gedurende 1 jaar Familiale anamnese
4
5 European Lung White Book
6 Specifieke anamnese - pijn (1) Oppervlakkige pijn thv thoraxwand, toenemend bij bewegen, en bij lokale druk - vb. huid (bv herpes zoster), ribben (bv fractuur), spieren (bv spierscheur) Pleurale pijn, bij aantasting pleura parietalis. Scherpe, oppervlakkig gelocaliseerde pijn, toenemend bij diep inademen of hoesten (daardoor vaak oppervlakkig ademen = inhibitiedyspnoe). - vb. pleuritis, pneumothorax, pneumonie, longinfarct, subfrenisch abces
7 Specifieke anamnese - pijn (2) Pijn afkomstig van de mediastinale organen is meestal diep gelokaliseerde doffe pijn, doorgaans niet ademhalingsgebonden. - vb. myocardinfarct, pericarditis, longembolen, aneurysma dissecans, tracheitis, slokdarmspasmen
8 Specifieke anamnese - hoesten (1) Complex manoeuver, beschermt long tegen inademen van schadelijke stoffen en verwijdert overtollig bronchiaal secreet Reflex, met hoestreceptoren thv larynx, trachea en grote bronchi (maar ook thv uitwendige gehoorgang, neus en paranasale sinussen, pericard, diafragma, oesofagus, pleura en farynx) Productief of niet Acuut of chronisch
9 Acuut Specifieke anamnese - hoesten (2) - infectie, inademen van prikkelende dampen of aspireren vreemd voorwerp Chronisch - roken (ook passief!), astma, postnasale drip, linker hartdecompensatie, bronchuscarcinoom
10 Specifieke anamnese - sputum Normaal wordt dagelijks 100 ml secreet gevormd in de lagere luchtwegen Sputum meestal gevolg van een acute of chronische ontsteking van de luchtwegmucosa (ook van bovenste LW of van longparenchym) Aspect - mucoid vs. purulent - hemoptoe (dd. haematemesis) Hoeveelheid
11 Specifieke anamnese - dyspnoe Subjectieve gewaarwording van een bemoeilijkte ademhaling of tekort aan lucht. Meestal zal de patiënt zich niet kortademig voelen in rust, wel bij inspanning Kwantificatie: graad I-IV Orthopnoe: dyspnoe die toeneemt bij neerliggen en verbetert bij rechtzitten (li decompensatie) Nachtelijke dyspnoe: dyspnoe die vnl. s nachts optreedt (astma, li decompensatie)
12 Graad I: normaal Dyspnoe - classificatie (1) Graad II: de pt kan op vlakke weg meestappen met iemand van dezelfde leeftijd en geslacht, maar kan niet meer volgen bij beklimmen van een helling of bestijgen van een trap
13 Dyspnoe - classificatie (2) Graad III: de pt is niet meer in staat mee te stappen met de normale persoon op een vlakke weg. Hij moet wandelen op eigen tempo en zelfs regelmatig stoppen. Graad IV: de pt is niet meer in staat zelf een beperkt aantal stappen te doen, zonder dat hij kortademig wordt. Dyspnoe treedt op bij de geringste inspanning, zoals het wassen of het aankleden.
14 Dyspnoe - oorzaken Cardiale pathologie (li hartdecompensatie) Pulmonaire pathologie (obstructief en restrictief longlijden, pleurapathologie met inhibitiedyspnoe) Thoraxwandpathologie (verminderde expansiemogelijkheden van thoraxwand tgv neurologische of musculoskeletale afwijkingen) Anemie Psychoneurotische oorzaken
15 Anamnese - algemeen - specifiek Klinisch onderzoek - algemeen - inspectie, palpatie, percussie, auscultatie
16 Klinisch onderzoek - inleiding Onderzoekskamer: - temperatuur comfortabel, verlichting voldoende (bij voorkeur daglicht), afscherming tov omgevingslawaai Onderzoekstafel, bij voorkeur enkel met hoofdeinde tegen muur Bij onderzoek thorax dient bovenlichaam volledig ontbloot. De onderzoeker mag geen koude handen hebben Stethoscoop: - lengte 25 cm, dubbelslangsysteem geeft betere weergave dan enkelslangstethoscoop
17 Bell = evaluation low-pitched sounds Diaphragm = more receptive to high -pitched (lung sounds)
18 Klinisch onderzoek - theoretische en anatomische achtergronden (1) Eenvoudig terug te vinden oriëntatieplaatsen op de thoraxwand: - angulus Ludovici - dorsaal: C7 - horizontale lijn door angulus inferior van scapulae (lijn loopt op niveau Th 8) Oriëntatielijnen - ventraal: midsternale of mediane lijn, medioclaviculaire lijn, voorste axilaire lijn - dorsaal: spinale lijn, paravertebrale lijn, scapulaire lijn (ventraal vanaf angulus inferior scapulae)
19 Klinisch onderzoek - theoretische en anatomische achtergronden (2) Projectie van longen op thorax: apex 2 4 cm boven het binnenste 1/3 van clavicula onderrand kruist 6 e rib midclaviculair en 8 e rib midaxillair dorsaal ligt onderrand van long meestal rond de processus spinosus van wervel Th10 (rechts meestal 1-2 cm hoger dan links) longkwabben gescheiden door schuine fissuren: bij lokaliseren van afwijkingen enkel boven-, midden-, en onderveld te onderscheiden
20 Projectie van longen op thorax: 1. Apex 2 tot 4 cm boven mediane 1/3 clavicula 2. De onderrand kruist de 6 e rib midclaviculair en de 8 e midaxillair
21 Projectie van longen op thorax: 3. De onderrand ligt rond de proc spinosus van Th10 4. De onderrand kan afzakken tot Th12 na diepe inademing
22
23 Klinisch onderzoek - algemeen Ga systematisch te werk Inspectie / palpatie / percussie / auscultatie Volg vast patroon dat thorax volledig bestrijkt (bv van apex naar longbasis) Vergelijk steeds Li en Re Onderzoek van dorsaal gedeelte thorax best bij zittende patiënt. Patiënt kruist armen, met handen op contralaterale schouders Onderzoek van voorzijde thorax gaat best bij een zittende of liggende patiënt
24
25
26 Klinisch onderzoek - inspectie en palpatie (1) Kleur van de patiënt: cyanose? Cyanose is een blauwachtige verkleuring van de huid, door een toegenomen hoeveelheid gereduceerd hemoglobine (> 5g/100 ml bloed). Let vnl op lippen en oorlellen. Vorm van vingernagels: clubbing? Aanwezigheid van trommelstokvingers en horlogeglasnagels
27 Klinisch onderzoek - inspectie en palpatie (2) Observeer frequentie, ritme en gemak van ademen - normale AH frequentie: 14-20/min - uitademing normaal iets langer dan inademing (verhouding 6/5) - kortademigheid registreren: kortademig na het uitkleden of reeds bij het praten? Maakt patiënt gebruik van de hulpademhalingsspieren (m scalenus, pectoralis, sternocleidomastoideus)?
28 Klinisch onderzoek - inspectie en palpatie (3) Vorm en symmetrie van de thorax - toegenomen voorachterwaartse diameter met horizontale stand van ribben is typisch voor hyperinflatie bij chronisch obstructief bronchiaallijden - verminderde adembewegingen aan één zijde suggereren meestal pathologie langs die kant Structurele afwijkingen: - kyfoscoliose / pectus carinatum / pectus excavatum
29 Door het meten van de thoraxomvang bij in- en expiratie wordt informatie gekregen over de mate waarin thoraxexcursies belangrijk zijn
30 De beoordeling van adembewegingen kan goed gedaan worden wanneer de patiënt op de onderzoeksbank ligt en de onderzoeker aan het voetuiteinde staat
31 Klinisch onderzoek - inspectie en palpatie (4) Let op de aanwezigheid van oppervlakkige venentekening op de ventrale thoraxwand, al dan niet in combinatie met opzetting van de venae jugularis, armvenen en oedeem van de hals, gelaat of schouders. dit pleit voor een vena-cava-superior syndroom
32 Klinisch onderzoek - inspectie en palpatie (5) Met behulp van palpatie: wordt gezocht naar drukpijnlijke punten evalueert men eerder opgemerkte abnormaliteiten evalueert men thoraxexcursies tijdens het ademen (evt met lintmeter) onderzoekt men lymfeklierstations van oksel, hals, en fossa supraclavicularis gaat men de stemfremitus na
33 Door middel van palpatie kan worden gezocht naar drukpijnlijke punten
34 De thoraxecxursies kunnen goed gemeten worden door achter de patiënt te gaan staan en de handen in de flanken te leggen
35 Onderzoek van de lymfeklierstations in de oksel
36 Klinisch onderzoek - inspectie en palpatie (6) Stemfremitus: Het stemgeluid van de patiënt wordt als een palpabele vibratie doorgeleid door het bronchopulmonale systeem heen naar de thoraxwand. Deze vibratie wordt doorgaans gepalpeerd met de ulnaire zijde van de hand, terwijl men de patiënt met een diepe stem 99 laat zeggen NB: vrij ongevoelige techniek, enkel het ontbreken ervan aan één zijde is duidelijk te constateren.
37 Bepaling van de stemfremitus door middel van de vlakke hand op symmetische plaatsen van de thorax
38 Klinisch onderzoek - percussie (1) = het bekloppen van de thorax waardoor het onderliggend weefsel gaat trillen, zodat geluid en vibraties worden opgewekt De ontstane tonen zeggen iets over het weefsel tot op ongeveer 5 tot 7 cm diepte Percussie gebeurt door het bekloppen van het gestrekte distale of middenste interfalyngeale gewricht van de linker middenvinger (die stevig op de thorax gedrukt wordt) met de tip van de rechtervinger, en dit door een soepele beweging vanuit de rechterpols
39 Percussie van de thorax door met de middelvinger van de rechterhand te kloppen op de distale phalanx van de middelvinger (plessimetervinger) van de linkerhand, die vast tegen het lichaam van de patiënt rust
40 De clavicula wordt zonder plessimetervinger gepercuteerd
41 Klinisch onderzoek - percussie (2) Percussietoon kan normaal (sonoor), mat (gedempt) of hypersonoor of tympanisch zijn Mat: over orgaan dat geen lucht bevat - bv overgang long-lever, boven hart Matte toon elders = long bevat minder lucht (zoals bij pneumonie, atelectase) of long wordt door vast weefsel van de binnenzijde van de thorax verwijderd (zoals door pleuravocht, pleuraverdikking) Hypersonoor: onderliggende organen bevatten meer lucht dan normaal (zoals bij pneumothorax; bilaterale hypersonoriteit is meestal aan emfyseem te wijten)
42 Klinisch onderzoek - percussie (3) Vaststellen grenzen tussen organen (zgn begrenzende percussie) - bv. ondergrens long bepalen en de beweeglijkheid ervan voor en na maximaal diepe inademing (no 4 6 cm)
43 Verschuiving van de longgrens bij diepe inspiratie
44 Klinisch onderzoek - auscultatie = het beluisteren van het door turbulentie in de trachea en bronchi ontstane geluid, voortgeleid via het tussenliggende weefsel naar de borstwand Auscultatie omvat: Luisteren naar ademgeruis Detecteren van bijgeruisen (adventitia) Bij vermoeden van abnormaliteiten: luisteren naar de door de thorax voortgeleide stemgeluiden van de patiënt (bronchofonie)
45 Klinisch onderzoek - normale auscultatoire geluiden (1) normaal of vesiculair ademgeruis - dit wordt bij gezonde mensen over alle longvelden gehoord. - is een zacht geruis tijdens inademing, en nog zachter tijdens uitademing - de verhouding hoorbare inademing over uitademing is 3/1
46 Klinisch onderzoek - normale auscultatoire geluiden (2) bronchiaal ademgeruis: - de intensiteit van dit geruis is luider en scherper - het geruis is hoorbaar tijdens de volledige inademing en uitademing (verhouding 5/6) - onder normale omstandigheden enkel te horen boven de trachea en de grote bronchi: ventraal: driehoek met basis naar de hals en punt langsheen rechter sternumwand, ± 3 e intercostaalruimte dorsaal: tussen de schouderbladen
47 Diagrams of normal breath sounds Tracheal IN EX Bronchovesicular Vesicular Thickness of line = intensity of the sound Angle between upstroke and horizontal line = pitch
48 Vesicular breath sound
49 Klinisch onderzoek - pathologische ademgeruisen Afwijkingen van de intensiteit, duur of lokalisatie van de normale ademgeruisen kunnen wijzen op onderliggende pathologie: - verscherpt (versterkt) expirium - verscherpt of afwezig ademgeruis - verlengd expirium - verlengd inspirium - bronchiaal ademgeruis is pathologisch indien het buiten gebied van trachea en hoofdbronchi wordt gehoord
50 Klinisch onderzoek - bijgeruisen (adventitia) Discontinue geruisen (crepitaties, crackles) Continue geruisen (rhonchi, wheezes) Het pleurawrijfgeruis
51 Klinisch onderzoek - bijgeruisen (adventitia) Discontinue geruisen: crepitaties, crackles (1) - intermitterende, explosieve, kortdurende geluiden - kan nagebootst worden door aan het oor een plukje haar tussen de vingers te wrijven - worden inspiratoir waargenomen - ontstaan doordat aantal alveoli en kleine luchtwegen tijdens inspirium plots opengaan - fijne eindsinspiratoire crepitaties kunnen bij oudere, obese of bedlegerige mensen nog normaal zijn
52 Klinisch onderzoek - bijgeruisen (adventitia) Discontinue geruisen: crepitaties, crackles (2) - fijne eindinspiratoire crepitaties bij beginnende linksdecompensatie of pneumonie - grovere crackles die zich uitbreiden over de gehele inademing kunnen wijzen op longfibrose - grove in- en expiratoire crackles ( Velcro ronchi ) worden gehoord bij bronchiëctasieën
53 Klinisch onderzoek - bijgeruisen (adventitia) Rhonchi - continue geruisen - piepende rhonchi of wheezing = droge rhonchi met hoge frequentie, wijzend op luchtwegvernauwing - diffuse wheezes wijzen op diffuse luchtwegvernauwing (bv astma), terwijl gelokaliseerde wheezing aan een gelokaliseerde vernauwing doet denken (bv tumor) - droge rhonchi met lage frequentie worden soms brommende rhonchi genoemd. Kan gevolg zijn van secreet in de luchtwegen; laat de patiënt krachtig hoesten.
54 Klinisch onderzoek - bijgeruisen (adventitia) Pleurawrijven - laagfrequente geluiden die in- en expiratoir hoorbaar zijn - cfr over elkaar wrijven van 2 stukken leer of wandelen in verse sneeuw - berust op het over elkaar wrijven van pleurabladen met een pathologisch onregelmatig oppervlak (bv fibrinebeslag)
55 Klinisch onderzoek - voortgeleide stemgeluiden: bronchofonie (1) Geluiden gegenereerd zoals stemfremitus, bij bronchofonie wordt geausculteerd in plaats van gepalpeerd, terwijl de patiënt 33 zegt ( auscultatie van de stem ) Normaal wordt dan met de stethoscoop een onverstaanbaar gebrom gehoord. Verminderde bronchofonie wijst op de afwezigheid van luchthoudend longweefsel onder de stethoscoop, of een grotere afstand tussen long en stethoscoop.
56 Klinisch onderzoek - voortgeleide stemgeluiden: bronchofonie (2) Versterkte bronchofonie kan optreden boven een gebied dat minder lucht bevat, maar wel nog open luchtwegen heeft (bv pneumonie). Bij extreme vormen, worden de woorden zelfs verstaanbaar, ook indien gefluisterd ( pectoriloquy ) (laten fluisteren, bv 66 )
57 Een correct en volledig klinisch onderzoek van de thorax vormt de basis voor de adequate diagnostiek van tal van longaandoeningen
58 TABEL : Fysische bevindingen bij enkele frequente longaandoeningen AANDOENING INSPECTIE PERCUSSIE AUSCULTATIE BRONCHOFONIE * Pneumothorax (Licht)verminderde hypersonoor verminderd ademgeruis verminderd beweeglijkheid van aangetaste helft * Pleuravocht idem gedempt verminderd verminderd * Pneumonie Lichte tot ernstige (licht) gedempt crepitaties en bronchiaal versterkt dyspnoe ademgeruis, evt ronchi * Astma aanval Lichte tot zeer geen afwijkingen verlengd expirium geen afwijkingen ernstige dyspnoe wheezing Secundair AH-spieren * Emfyseem Tonvormige thorax hypersonoor ademgeruis niet specifiek laagstaande longgrenzn verlengd expirium beweeglijkheid soms brommende ronchi soms piepende ronchi
HANDLEIDING THORAXONDERZOEK
HANDLEIDING THORAXONDERZOEK 1. Inleiding Wat zijn de voorwaarden voor een kwalitatief goed onderzoek? 1. onderzoekskamer: 1. temperatuur comfortabel 2. verlichting voldoende (bij voorkeur daglicht) 3.
Nadere informatieWie ben ik. Alain Dubois K.U. Leuven: basis opleiding Erasmus MC: vervolg opleiding tot longarts
Longgeluiden 1 Wie ben ik Alain Dubois K.U. Leuven: basis opleiding Erasmus MC: vervolg opleiding tot longarts 2 Geen (potentiële) belangenverstengeling Disclosure Belangen Spreker 3 Overzicht Geschiedenis,
Nadere informatieBijzondere aspecten van de bloeddrukmeting: pulsus paradoxus en pulsus alternans
Fysische diagnostiek plotseling heftige pulsaties (cannon-waves) zichtbaar in de hals. Wanneer een bradycardie is vastgesteld en tevens periodiek dergelijke cannon-waves in de halsvenen worden gezien,
Nadere informatieFysische Diagnostiek. De arts-patiënt relatie
Fysische Diagnostiek De arts-patiënt relatie Om volledige informatie en medewerking te ontvangen van de patiënt moet er goede relatie ontstaan tussen de arts en de patiënt. Deze relatie is erg afhankelijk
Nadere informatieThorax 2. Studentenklapper Medisch Technisch Vaardigheidsonderwijs. !!! Deze les heeft een verplichte E-module!!!
Thorax 2 Studentenklapper Medisch Technisch Vaardigheidsonderwijs!!! Deze les heeft een verplichte E-module!!! Organisatie De volgende informatie betreft de les Thorax 2. Deze les wordt de student aangeboden
Nadere informatieWorkshop Longauscultatie
Workshop Longauscultatie Moderne stethoscoop Enkelslangs Dubbelslangs Electronisch Aantal bacterie kolonies 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Ziekenhuis: VRE (vancomycine resistente enterococcen), bij huisartspraktijken
Nadere informatiePracticum Atriumfibrilleren
Practicum Atriumfibrilleren Inhoud Praktische vaardigheden Het AF-consult Flowchart AF Ausculteren Auscultatie hart Auscultatie longen MyDiagnostick Aanvraag tele- consultatie, echo Terugverwijs procedure
Nadere informatieFYSISCH LICHAMELIJK ONDERZOEK
VHO READER FYSISCH LICHAMELIJK ONDERZOEK Propedeuse 1 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, of op welke andere wijze dan ook,
Nadere informatiepneumonie herhalingscursus BKZ kinderverpleegkundigen 12 april 2018 dr. K.T. (Rien) Verbruggen
pneumonie herhalingscursus BKZ kinderverpleegkundigen 12 april 2018 dr. K.T. (Rien) Verbruggen intro definities pathofysiologie kliniek van pneumonie casuïstiek pneumonie - definitie pneumonie = pneumonitis
Nadere informatieDe beoordeling van de standaardfoto van de thorax. Dr. E. Geusens. E. Geusens UZ. Gasthuisberg - radiologie
De beoordeling van de standaardfoto van de thorax Dr. E. Geusens E. Geusens UZ. Gasthuisberg - radiologie Doel van de voordracht Bespreking van waar we systematisch moeten op letten bij de beoordeling
Nadere informatieDe beoordeling van de standaardfoto van de thorax. Dr. E. Geusens. E. Geusens UZ. Gasthuisberg - radiologie
De beoordeling van de standaardfoto van de thorax Dr. E. Geusens E. Geusens UZ. Gasthuisberg - radiologie Doel van de voordracht Bespreking van waar we systematisch moeten op letten bij de beoordeling
Nadere informatieSTAT: Lichamelijk onderzoek. Onderdelen: 1. Rug 2. Longen 3. Bloeddruk/pols 4. Zicht 5. Gehoor en evenwicht
STAT: Lichamelijk onderzoek Onderdelen: 1. Rug 2. Longen 3. Bloeddruk/pols 4. Zicht 5. Gehoor en evenwicht Vertel altijd aan de patiënt wat je gaat doen (aanraken etc.). Leg uit aan de examinatoren wat
Nadere informatieKrans Anesthesie Beoordeling RX thorax Anesthesiologische aandachtspunten. Dr. G. De Winter Dr. E. Claes - Dr. G. Wellens
Krans Anesthesie Beoordeling RX thorax Anesthesiologische aandachtspunten Dr. G. De Winter Dr. E. Claes - Dr. G. Wellens RX thorax voor anesthesisten Systematische beoordeling als aanvrager Preoperatief
Nadere informatieHOOFDSTUK 3: RÖNTGENBEOORDELING
HOOFDSTUK 3: RÖNTGENBEOORDELING Systematisch beoordelen van een conventionele thoraxfoto --------------------------------------------------------------------------------- Controle gegevens patiënt(e) Gegevens
Nadere informatieDyspnoe, een adembenemend symptoom. Drs. R. Hoekstra Longarts Klinische avond
Dyspnoe, een adembenemend symptoom Drs. R. Hoekstra Longarts Klinische avond 12-06-2018 (potentiële) belangenverstrengeling geen voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven geen sponsoring
Nadere informatieStation Claudicatio. Meeus
Station BL groeten en Handen ontsmetten BEWEEGLIJKHEID o ACTIEF EN PASSIEF SCHOUDER: flexie/ext / abd/ add/ endo/ exo ELLEBOOG: flexie/ ext / pro / sup POLS: flex / ext / pro / sup/ ulnair en radiaire
Nadere informatieIk ben zo benauwd. Titia Klemmeier/Josien Bleeker
Ik ben zo benauwd Titia Klemmeier/Josien Bleeker dyspneu ademnood kortademigheid benauwdheid Bemoeilijkte ademhaling Programma Inventarisatie leerdoelen Kennis over de praktijk? Alarmsymptomen Achtergrond
Nadere informatieBART 9 MAANDEN. Huidig verhaal: 3 dagen: neusloop, wat hoesten dan plots erg kortademig, hoest++, kan flessen niet meer drinken
BART 9 MAANDEN Huidig verhaal: 3 dagen: neusloop, wat hoesten dan plots erg kortademig, hoest++, kan flessen niet meer drinken na zes dagen ziekenhuisopname BART 9 MAANDEN Trisomie 21 / Down syndroom
Nadere informatieHET ADEMHALINGSSTELSEL
HET ADEMHALINGSSTELSEL ANATOMIE EN FYSIOLOGIE Functies van het ademhalingsstelsel De functies van het ademhalings-stelsel Gasuitwisseling tussen bloed en lucht Verplaatsen van lucht van en naar de uitwisselingsoppervlakken
Nadere informatieDifferentieel diagnose. Pijn in de borst. Doelstellingen van de les. Diagnose van pijn op de borst. Alarmsymptomen. Behandeling
Pijn in de borst Dirk Devroey 16 maart 2005 15/03/2005 pag. 1 Doelstellingen van de les Diagnose van pijn op de borst Alarmsymptomen Behandeling 15/03/2005 pag. 2 Differentieel diagnose 1. Overbelaste
Nadere informatieEchografie van de pleura en de longen
Klinische les Echografie van de pleura en de longen Snelle diagnostiek bij acute kortademigheid Frank Hendrik Bosch, Michiel J. Blans en Hans G. van der Hoeven Dames en Heren, Het verrichten van echografisch
Nadere informatieLongziekten en respiratoire revalidatie. Prof Dr W. Janssens
Longziekten en respiratoire revalidatie Prof Dr W. Janssens Definitie Respiratoire revalidatie is gericht op patienten met chronische longaandoeningen met klachten en gereduceerde activiteiten van het
Nadere informatieTabellen bij de onderbouwing van Thema 5: Anamnese en lichamelijk onderzoek
Tabellen bij de onderbouwing van Thema 5: Anamnese en lichamelijk onderzoek JGZ-richtlijn Hartafwijkingen - 2017 Tabel 5.1. Een overzicht van de onderdelen van het onderzoek, gericht op de opsporing van
Nadere informatiePijn op de borst Wel of niet van het hart?
Pijn op de borst Wel of niet van het hart? Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Pijn op de borst, wel of niet van het hart? Gelukkig wordt niet alle pijn op de borst veroorzaakt
Nadere informatieStilleestekst Normale luchtwegen produceren per 24 uur ongeveer 100 ml slijmerig secreet. Deze kleine hoeveelheid wordt continu opgeschraapt en ingeslikt. Het gaat hier om een fysiologisch fenomeen, waarbij
Nadere informatiePijn op de borst Wel of niet van het hart?
Pijn op de borst Wel of niet van het hart? Albert Schweitzer ziekenhuis Cardiologie november 2014 pavo 0610 Pijn op de borst, wel of niet van het hart? Gelukkig wordt niet alle pijn op de borst veroorzaakt
Nadere informatieLongvolumes en capaciteit
Longvolumes en capaciteit Meten van het longvolume is een instrument om de functie van de longen te controleren en onderzoek bij longziekten te doen. De ademhalingscyclus begint bij het uitzetten van de
Nadere informatieSamen in de lucht. Het kind met de piepende ademhaling. Guido Bothof, kinderarts i.o.
Samen in de lucht Het kind met de piepende ademhaling Guido Bothof, kinderarts i.o. Wat is een piepende ademhaling? - Ouders gebruiken piepen o.a. om moeite met ademhaling en hoorbare ademhaling aan te
Nadere informatieHoesten. j.heynens 12-10-2007
Hoesten Programma Fysiologie van hoesten Wat is normaal? Differentiaal diagnose Wat betekent hoesten voor de gemeenschap? USA: 35 % van de schoolkinderen otc medicatie afgelopen 30 dagen USA: 2 miljard
Nadere informatieLes 15 Ademhaling 2. Ademhalingsstimulatie
Les 15 Ademhaling 2 Ademhalingstimulatie,cyanose, stridor, dyspnoe, hoesten, hyperventilatie ANZN 1e leerjaar - Les 15 - Matthieu Berenbroek, 2000-2011 1 Ademhalingsstimulatie Ventilatiebehoefte wordt
Nadere informatieThema 4.2.1: Anatomie en fysiologie van de thorax, longen en het respiratoirsysteem
Take-home toets Thema 4.2.1: Anatomie en fysiologie van de thorax, longen en het respiratoirsysteem 1. Welke van de onderstaande spieren speelt (spelen) een rol bij de ademhaling? a. diafragmaspieren b.
Nadere informatieVerdiepingsmodule. Vaardigheid schouderonderzoek. Schoudersklachten: Vaardigheid schouderonderzoek. 1. Toelichting. 2. Doel, doelgroep en tijdsduur
Schoudersklachten: 1. Toelichting Deze verdiepingsmodule is gebaseerd op de NHG Standaard van oktober 2008 (tweede herziening). De anatomie van de schouder is globaal wel bekend bij de huisarts. Veelal
Nadere informatieCOPD en longproblematiek. Angst voor inspanning Noodzaak voor inspanning
COPD en longproblematiek Angst voor inspanning Noodzaak voor inspanning De luchtwegen Hogere luchtwegen (Mond, keel, neus) Slijmvlies zorgt voor bevochtiging v/d lucht en het binden van stofdeeltjes Lagere
Nadere informatieBeoordeling van dysfunctioneel ademen: verdeling van de adembeweging. Dr JJ van Dixhoorn Lezing ISARP, september 2003, Leuven
Beoordeling van dysfunctioneel ademen: verdeling van de adembeweging Dr JJ van Dixhoorn Lezing ISARP, september 2003, Leuven 1 Werkwijze S. zit op een kruk, E. zit er achter Glijdt met je hand langs de
Nadere informatieVoorwoord 1. Auteurs en leescommissie 3
Inhoud Voorwoord 1 Auteurs en leescommissie 3 1 Techniek 5 1.1 Inleiding 5 1.2 Conventionele thoraxfoto 6 1.3 Meest gebruikte projecties 6 1.4 Overwegingen 9 2 De normale thoraxfoto 11 2.1 Inleiding 11
Nadere informatieTussentoets Long (TT-2) Hart en Long 8WA03. Woensdag 3 april 2013 8.45-10.30
Tussentoets Long (TT-2) Hart en Long 8WA03 Woensdag 3 april 2013 8.45-10.30 Faculteit Biomedische Technologie BSc opleiding Medische Wetenschappen en Technologie Verantwoordelijk docent: C. Bouten Coördinator
Nadere informatieASTMA,COPD, ADEMHALING TREFWOORDEN:
ASTMA,COPD, ADEMHALING TREFWOORDEN: ZUURSTOFSPANNING, KOOLZUURSPANNING, ZUURGRAAD EN DE ONDERLINGE RELATIE In het bloed zijn zuurstof en koolzuurgas opgelost. De hoeveelheid opgeloste zuurstof in het bloed
Nadere informatieRespiratie Functie en bouw van de luchtwegen. Een uitingsvorm van het gebruik van de hulpademhalingsspieren is neusvleugelen.
Respiratie 2 Functie en bouw van de luchtwegen FHV2009 / Cxx54 3+4 / Anatomie & Fysiologie - Respiratie en digestivus 1 Het uitwisselingsproces van O 2 en CO 2 tussen de cellen en de bloedbaan vindt eerder
Nadere informatieOpname en ontslag bij COPD
Opname en ontslag bij COPD Inleiding U bent opgenomen op de afdeling Longziekten met COPD-gerelateerde klachten. In deze brochure krijgt u informatie over de aandoening maar ook over de behandeling tijdens
Nadere informatieMETEN VAN LONGVOLUMES. klinisch belang. Dr. C. Haenebalcke AZ St. Jan campus Brugge 21 april 2012
METEN VAN LONGVOLUMES klinisch belang Dr. C. Haenebalcke AZ St. Jan campus Brugge 21 april 2012 LONGVOLUMES IC TLC VC VT ERV FRC RV FLOW-VOLUME LOOP: Normaal TLC IC VC VT ERV FRC Flow RV Sec. 0 Volume
Nadere informatieBENAUWDHEID BIJ KINDEREN
BENAUWDHEID BIJ KINDEREN 1009 Inleiding Uw kind heeft last van terugkomende benauwdheidaanvallen. Dit wordt astma genoemd of, als uw kind nog erg jong is, bronchiale hyperreactiviteit. Wij kunnen ons voorstellen
Nadere informatieBENAUWDHEID BIJ KINDEREN
BENAUWDHEID BIJ KINDEREN 1009 Inleiding Uw kind heeft last van terugkomende benauwdheidaanvallen. Dit kan astma genoemd worden of, als uw kind nog erg jong is, bronchiale hyperreactiviteit. Wij kunnen
Nadere informatieadviezen hernia-operatie COPD ZorgSaam
adviezen Bewegen na een bij hernia-operatie COPD ZorgSaam 1 RECONDITIONERING bij COPD Inleiding In deze folder informeren wij u over de klachten en behandeling door de fysiotherapeut bij COPD. Het is goed
Nadere informatieLuchtwegen: luchtpijp. luchtwegen spirometrie. Longblaasjes: Alveolen longvolumes diffusie
Interstitiële longziekten Prof. Dr. Guy Brusselle Dienst Longziekten UZ GENT BVP, 23/11/2013 Interstitiële longziekten (ILZ): Inleiding Kenmerken overzicht ILZ met gekende oorzaken ILZ met ongekende oorzaken:
Nadere informatieF. Thorax. Inhoudsopgave 01 F 02 F 03 F 04 F 05 F 06 F 07 F 08 F 09 F 10 F 11 F 12 F 13 F 14 F 15 F 16 F
F. Thorax nhoudsopgave 01 F 02 F 03 F 04 F 05 F 06 F 07 F 08 F 09 F 10 F 11 F 12 F 13 F 14 F 15 F 16 F Aspecifieke thoracale pijn... 1 Minder belangrijk thoraxtrauma... 1 Medische controle voor indiensttreding
Nadere informatieX-thorax onderbelicht op IC. Mediastinum en Longen. Vraagstelling: X-thorax geeft patiënt betere zorg, want:
X-thorax onderbelicht op IC Mediastinum en Longen Vraagstelling: X-thorax geeft patiënt betere zorg, want: 1/ Bij geven van wisselliging krijgt patient steeds s0²daling, reden? 2/ Na intubatie krijg je
Nadere informatieIn deze brochure vindt u informatie over COPD, en over hoe u er best mee kunt omgaan.
Welkom Geachte mevrouw Geachte heer In deze brochure vindt u informatie over COPD, en over hoe u er best mee kunt omgaan. Heeft u na het lezen van deze brochure nog bijkomende vragen, opmerkingen of wensen,
Nadere informatieRespiratie NExCOB scholing december 2015 Ton Haans Verpleegkundig specialist
Respiratie NExCOB scholing 15 16 december 2015 Ton Haans Verpleegkundig specialist Ton.Haans@radboudumc.nl Inhoud Bouw en functie van de longen; Diffusie Ventilatie Perfusie Doderuimte ventilatie en shunting
Nadere informatieCardiologie. Pericarditis. Ontsteking van het hartzakje
Cardiologie Pericarditis Ontsteking van het hartzakje Inleiding U bent onder behandeling van een cardioloog van het Lievensberg ziekenhuis omdat er bij u een pericarditis is geconstateerd. Uw arts heeft
Nadere informatieUitgangsvraag (consensus based, mei 2015) Welke diagnostiek is zinvol om te verrichten bij patiënten met dyspneu in de palliatieve fase?
563 564 565 566 567 568 5. DIAGNOSTIEK Uitgangsvraag (consensus based, mei 2015) Welke diagnostiek is zinvol om te verrichten bij patiënten met dyspneu in de palliatieve fase? Aanbevelingen Voor de diagnostiek
Nadere informatieDemo. De osteopathische encyclopedie. The International Academy of Osteopathy I.A.O. Geachte mevrouw, mijnheer,
Demo Geachte mevrouw, mijnheer, Dank u wel voor de interesse die u voor dit e-book betoont! De osteopathische encyclopedie Deze demo bestaat uit een willekeurig aantal gekozen pagina s uit het e-book De
Nadere informatiefysiotherapie na een longoperatie
patiënteninformatie fysiotherapie na een longoperatie Binnenkort wordt u geopereerd aan uw long(en) of u heeft onlangs een operatie ondergaan. Waarom is fysiotherapie belangrijk na deze operatie? Hoe kunt
Nadere informatieHet piepende kind. Nascholing huisartsen. 20 mei 2014. Annejet Plaisier. kinderarts
Het piepende kind Nascholing huisartsen 20 mei 2014 Annejet Plaisier kinderarts Incidentie van wheezing bij kinderen 18 16 Kinderen in % 14 12 10 8 6 4 2 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 MAS-90 Leeftijd
Nadere informatieHoe vaak kan het bronchiaal toilet uitgevoerd te worden?
Hand-out longrevalidatie Fysiotherapie: Het bronchiaal toilet Deze informatie is bedoeld voor mensen met COPD. Tevens kan op aanwijzing van de fysiotherapeut deze informatie gebruikt worden voor mensen
Nadere informatieRX THORAX: BASIC. Dr. Sarah Claerhoudt, DVM, PhD 21/2/2019
RX THORAX: BASIC Dr. Sarah Claerhoudt, DVM, PhD 21/2/2019 Techniek Hoge kv (inherent hoog contrast thorax), laag ms (korte belichtingstijd) RX abdomen Positionering: extensie voorpoten naar Craniaal Min.
Nadere informatieCHECKLIST TUTORSHIP INWENDIGE ZIEKTEN EN RAADPLEGING ALGEMENE INWENDIGE GENEESKUNDE
CHECKLIST TUTORSHIP INWENDIGE ZIEKTEN EN RAADPLEGING ALGEMENE INWENDIGE GENEESKUNDE Inleiding Het opleidingsonderdeel Tutorship omvat 5 sessies van telkens ongeveer 2 uur en heeft als doel u vertrouwd
Nadere informatieKinderfysiotherapeutische (on)mogelijkheden bij zuigelingen met CF. L. van der Giessen, kinderfysiotherapeute
Kinderfysiotherapeutische (on)mogelijkheden bij zuigelingen met CF L. van der Giessen, kinderfysiotherapeute Kinderfysiotherapeutische (on)mogelijkheden bij zuigelingen met CF Dr Lianne van der Giessen
Nadere informatieNationaal nascholingscongres anesthesiologie
Nationaal nascholingscongres anesthesiologie Thema: De thoraxfoto 9 november 2016 De thoraxfoto R.A. van Dijk AIOS Radiologie Onze Lieve Vrouwe Gasthuis Geen financiële banden en/of belangenverstrengeling(en)
Nadere informatieRespiratie 3. Functie en bouw van de luchtwegen
Respiratie 3 Functie en bouw van de luchtwegen FHV2009 / Cxx54 5+6 / Anatomie & Fysiologie - Respiratie en digestivus 1 De totale dode ruimte is in rust kleiner dan bij inspanning. De anatomische dode
Nadere informatiebasisstof 1 gaswisseling bij dieren om te onthouden
1 gaswisseling bij dieren Ademhaling: opnemen van zuurstof en afgeven van koolstofdioxide. Een ander woord voor ademhaling is gaswisseling. Zuurstof is nodig voor de verbranding. Koolstofdioxide komt bij
Nadere informatiegericht bouwen aan kennis
Video s Audio gericht bouwen aan kennis Abonnement BSL 59,- aan waarde voor maar: Slechts 16,50 ACADEMY GENEESKUNDE inhoudsoverzicht bsl academy geneeskunde abonnement. alle studiematerialen voor u op
Nadere informatieDat lucht op; Fysiotherapeutische behandelmogelijkheden bij luchtwegproblemen en EMCB
Dat lucht op; Fysiotherapeutische behandelmogelijkheden bij luchtwegproblemen en EMCB Margrethe van der Kleij, fysiotherapeut Eline Kuijpers, kinderfysiotherapeut Opbouw workshop Herkennen van signalen
Nadere informatieTITELOVERZICHT BSL Academy Geneeskunde
TITELOVERZICHT BSL Academy Geneeskunde BOEKEN Titel ISBN Jaar uitgifte Anamnese en advies** 9789031342792 2004 / 3e druk Anesthesia Student Survival Guide** 9780387097084 2010 Atlas of Anatomic Pathology
Nadere informatieKoffie Nog maar 1u 25 min.
Koffie Nog maar 1u 25 min. 1 Anatomie en Fysiologie Dolf Weller - Ventilation Practitioner Maasstad Ziekenhuis Back 2 Basic 2018 2 Inhoud Regulatie ademhaling Anatomie luchtwegen/longen Diffusie/perfusie
Nadere informatieProefexamen Pathologie. Deelexamen 1. In dit proefexamen worden vragen gesteld over: Hoofdstuk 1 t/m 8
Proefexamen Pathologie Deelexamen In dit proefexamen worden vragen gesteld over: Hoofdstuk t/m 8 Beschikbare tijd: 90 minuten HET EXAMEN BESTAAT UIT 6 GENUMMERDE PAGINA'S, waarin opgenomen: 8 OPEN VRAGEN,
Nadere informatieHyperventilatie. Ziekenhuis Gelderse Vallei
Hyperventilatie Ziekenhuis Gelderse Vallei Deze folder is bedoeld voor mensen die verwezen zijn door de huisarts naar de eerste hart hulp (EHH) met een bepaald klachtenpatroon dat kan passen bij hart-
Nadere informatieWat is COPD? 1 van
Wat is COPD? COPD staat voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Het is een verzamelnaam voor de ziektes chronische bronchitis en longemfyseem. Artsen maken tegenwoordig geen onderscheid meer tussen
Nadere informatieKortademigheid bij zuigelingen en peuters, salbutamol of amoxycilline: wat maakt het verschil?
Kortademigheid bij zuigelingen en peuters, salbutamol of amoxycilline: wat maakt het verschil? Alkmaarse Specialiteiten 1-12-2016 poli kindergeneeskunde 119 Govert Brinkhorst, kinderarts-pulmonoloog, NWZ
Nadere informatieRX thorax: wat kan je allemaal
RX thorax: wat kan je allemaal zien? 29 november 2008 BVP- Werkgroep voor Pneumologie Verpleegkundigen Dr. Karin Pat Dienst Pneumologie Virga Jesse ziekenhuis-hasselt, St Trudo ziekenhuis-st Truiden Inleiding
Nadere informatieOefeningen en adviezen bij COPD
Oefeningen en adviezen bij COPD U bent opgenomen bij Rijnstate omdat u COPD heeft. COPD is de Engelse afkorting voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease oftewel chronische obstructieve longziekte. U
Nadere informatieOnderwijsmateriaal voor toetsgroepen
VAARDIGHEIDSTRAINING: CENTRAAL-VENEUZE DRUK EN DERDE HARTTOON 1. Toelichting op het onderwijsmateriaal 1 Dit onderwijsmateriaal is gebaseerd op de NHG-Standaard M51 van juli 2010. Het meten van de centraal
Nadere informatieTraumatische luchtweg reconstructie
Traumatische luchtweg reconstructie Jimmie Honings KNO-arts / Hoofd-hals Chirurg 10-10-2018 Disclosure belangenverstrengeling (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties
Nadere informatieAdemhalingsoefeningen bij een longaandoening. Afdeling fysiotherapie IJsselland Ziekenhuis
Ademhalingsoefeningen bij een longaandoening Afdeling fysiotherapie IJsselland Ziekenhuis Wat kan de fysiotherapeut voor u betekenen? Fysiotherapie kan u helpen uw conditie op peil te brengen door inspanningstraining
Nadere informatieOnderzoek van de mammae
Onderzoek van de mammae Borstkanker is de meest voorkomende maligne tumor bij vrouwen in Nederland. Daarnaast komen er goedaardige tumoren in de borst voor. De meeste tumoren worden door de vrouw zelf
Nadere informatieRekoefeningen voor de Gehandicapte schutter
Rekoefeningen voor de Gehandicapte schutter Rekken is een essentieel onderdeel van een evenwichtig trainingsprogramma. Het dagelijks uitvoeren van rekoefeningen kan de flexibiliteit en gezonde gewrichten
Nadere informatieBeeldvorming bij gemetastaseerd mamma- en longcarcinoom Sebastiaan Franken, Fellow mammaradiologie Jeroen Bosch Ziekenhuis
Beeldvorming bij gemetastaseerd mamma- en longcarcinoom Sebastiaan Franken, Fellow mammaradiologie Jeroen Bosch Ziekenhuis Casper van Everdingen, radioloog in het Diakonessenhuis Utrecht Disclosure belangen
Nadere informatieJe kunt simpele uitleg geven over wat hartfalen is Je kunt benoemen welke concrete zorgtaken dit met zich meebrengt: - qua observaties - qua
Je kunt simpele uitleg geven over wat hartfalen is Je kunt benoemen welke concrete zorgtaken dit met zich meebrengt: - qua observaties - qua interventies - qua voorlichting - qua fysieke ondersteuning
Nadere informatieDe zieke patiënt Pijn op de borst, Beroerte, Ademhalingsproblemen
De zieke patiënt Pijn op de borst, Beroerte, Ademhalingsproblemen -Crols Davy, Spoedgevallen Universitair Ziekenhuis Antwerpen - Pijn op de borst Verschillende ziektebeelden kunnen pijn op de borst geven
Nadere informatieLONGGENEESKUNDE. Longontsteking BEHANDELING
LONGGENEESKUNDE Longontsteking BEHANDELING Longontsteking U bent in het ziekenhuis opgenomen vanwege een longontsteking. Maar wat is dat precies en wat kunnen we ertegen doen? In deze folder vindt u de
Nadere informatieLuchtgenoten. Wie zijn wij
Luchtgenoten Luchtgenoten Met deze folder wil de patiëntenvereniging Luchtgenoten zich aan u voorstellen: wie zijn wij en wat kunnen wij u bieden. Ook wordt vermeld waar u terecht kunt voor nadere informatie
Nadere informatieDuiken en longziekten. Dr. S. Kloeppel Adembenemend februari 2015
Duiken en longziekten Dr. S. Kloeppel Adembenemend februari 2015 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of
Nadere informatieAssess & Correct. Assessments 9/11/18. Deel II ASSESSMENTS. Ademhaling assessment. Mobiliteit assessment. Motorische assessment
Assess & Correct Deel II Assessments ASSESSMENTS We delen onze assessments op in 3 hoofd categorieën: Ademhaling assessment Mobiliteit assessment Motorische assessment 1 1. Ademhalings assessment Ademhalings
Nadere informatieEllen Rijckmans & Sebastian Scherer Tutor: Jella De Ville
Ellen Rijckmans & Sebastian Scherer Tutor: Jella De Ville Inhoudstafel 1. Casusvoorstelling 2. Differentiaaldiagnoses 3. Diagnostiek en klinische benadering 4. Behandeling 5. Bronnen Casus XXIV Een 32
Nadere informatieMorbide obesitas. BMI= body mass index kg / m 2 Normaal te zwaar > 30 obesitas > 40 morbide obesitas
Morbide obesitas BMI= body mass index kg / m 2 Normaal 18-25 25-30 te zwaar > 30 obesitas > 40 morbide obesitas Relatief risico voor overlijden als functie van BMI=body mass index Eigen schuld? Schuld?
Nadere informatieKlaplong (Pneumothorax)
Klaplong (Pneumothorax) Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Wat is een klaplong? 1 Klachten 2 Oorzaken 2 Behandelingsmogelijkheden 3 Adviezen/leefregels voor thuis 4 Waarschuwen bij
Nadere informatieDeze richtlijn werd in 2010 geschreven op basis van de richtlijn 'Hoesten' van pallialine.nl door
Hoesten Colofon Deze richtlijn werd in 2010 geschreven op basis van de richtlijn 'Hoesten' van pallialine.nl door Dr. Peter Bogaerts, Longarts A.Z. KLINA Brasschaat Dr. Gert Huysmans, huisarts, Equipearts
Nadere informatieChiropractie Brunssum intake formulier nieuwe klant
1. ALGEMENE EN PERSOONLIJKE GEGEVENS MEISJESNAAM: GESLACHT: M F GEBOORTEDATUM: LEEFTIJD: LENGTE: GEWICHT: ADRES: POSTCODE: WOONPLAATS: TELEFOON: PRIVE MOBIEL WERK E-MAIL ADRES: AANTAL KINDEREN: BEROEP:
Nadere informatieKeelpijn? Droge hoest?
Keelpijn? Droge hoest? Junior-angin helpt en verzacht 2 natuurlijke en efficiënte oplossingen aangepast aan kinderen vanaf 1 jaar Het koude en natte weer tijdens de wintermaanden zorgt telkens opnieuw
Nadere informatieDokter, is het mijn hart of zijn het mijn longen?
Dokter, is het mijn hart of zijn het mijn longen? Zaterdag 8 oktober Ziekenhuis Gelderse Vallei Dr. Ronald Walhout, cardioloog Drs. Jeroen Verheul, longarts Het normale hart De normale longen Rechter long
Nadere informatiePalliatieve zorg bij COPD
Palliatieve zorg bij COPD Joke Hes Longverpleegkundige Palliatieve zorg bij COPD 26/06/2014 Joke Hes Inhoud presentatie Welkom Wat is COPD Wanneer is er sprake van palliatieve zorg bij COPD Ziektelast
Nadere informatieSpanningshoofdpijn, Spierspanningshoofdpijn, Tension Headache, Cervicogene Cephalia
Spanningshoofdpijn, Spierspanningshoofdpijn, Tension Headache, Cervicogene Cephalia Spanningshoofdpijn wordt veroorzaakt door spierspanningen in de hals, de schouders en het hoofd. De hoofdpijn is vaak
Nadere informatieStaging van het Bronchuscarcinoom
1 Staging van het Bronchuscarcinoom Dr D Coeman Pneumoloog A.Z. St.-Dimpna, Geel Staging v/h bronchuscarcinoom 2 A/ NSCLC - TNM-classification B/ SCLC - VALSG (veterans s affairs lung study group) - TNM-classification
Nadere informatieOverzicht Airway Clearance Technieken. Dr Lianne van der Giessen
Overzicht Airway Clearance Technieken Dr Lianne van der Giessen Behandeling voor sputumevacuatie Verneveling Airway Clearance Techniques (ACT) Sport Airway Clearance Technieken (ACT) 90% van de patienten
Nadere informatieKlacht: acute buikpijn Wilt u uw shirt uit doen, uw broek mag u aanhouden alleen de gulp openen. Mag u gaan liggen.
STAT 2 Lichamelijk onderzoek 1. Onderzoek buik Klacht: acute buikpijn Wilt u uw shirt uit doen, uw broek mag u aanhouden alleen de gulp openen. Mag u gaan liggen. Aanwijzen Lever: RBK, regio epigastrica
Nadere informatieArtrose in de schouder
Artrose in de schouder Bij schouderartrose is er sprake van slijtage in het schoudergewricht. Pijn in de schouder, voortdurend aanwezig of alleen als u uw arm wilt bewegen, kan wijzen op artrose. Bijkomende
Nadere informatieSamenvatting Biologie Thema 3 Verbranding en ademhaling
Samenvatting Biologie Thema 3 Verbranding en ademhaling Samenvatting door een scholier 1370 woorden 8 juni 2011 5,6 79 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou H3.1 Wat is verbranding? Bij
Nadere informatieMaligne pleura exsudaat
Maligne pleura exsudaat Regionale richtlijn IKL, Versie: 1.1 Laatst gewijzigd : 25-10-2005 Methodiek: Consensus based Verantwoording: IKL werkgroep bronchuscarcinomen Inhoudsopgave Algemeen...1 Diagnostiek...2
Nadere informatieGesloten vragen Functionele Anatomie II
Gesloten vragen Functionele Anatomie II 2013-2014 1. Ab- en adductie vindt plaats om een longitudinale as 2. In de anatomische houding is, in het sagittale vlak van de wervelkolom, lumbaal een lordose
Nadere informatieMANUELE THERAPIE. Onderzoek Patiënt
MANUELE THERAPIE Onderzoek Patiënt Naam Datum : I. Patiëntengegevens Geslacht: M / V Leeftijd:... Lengte:... cm Gewicht:... kg Beroep:...Werkvoorwaarden:... Sport:... II. Anamnese : Inventaris van het
Nadere informatiePreventieve en correctieve mobiliserende gymnastiek bij chronische respiratoire aandoeningen
Preventieve en correctieve mobiliserende gymnastiek bij chronische respiratoire aandoeningen Bij een aantal chronische respiratoire aandoeningen zien we (soms reeds bij of kort na de geboorte) vervormingen
Nadere informatie