OVERZICHT. wateractiviteit concentreren stroop, tomatenpuree vis, vruchten, zaden. zuurtegraad inleggen in azijn augurken, uitjes, haring
|
|
- Josephus van de Berg
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 OVERZICHT Invloed van Bewaartechniek Voorbeelden temperatuur pasteuriseren melk steriliseren conserveren van groenten UHT melk koken melk, water koelen gebruik van een koelkast diepvriezen groenten, vlees wateractiviteit concentreren stroop, tomatenpuree drogen vis, vruchten, zaden konfijten vruchten zuurtegraad inleggen in azijn augurken, uitjes, haring zuren als additieven zuurteregelaars zuurstof vacuüm verpakken koffie toevoegen van antioxidantia ULO-bewaring groenten en fruit bewaarmiddelen gebruik van conserveermiddelen confituur, margarine inleggen in alcohol vruchten pekelen vlees, haring, kaas roken vlees en vis straling bestralen goenten en fruit druk hogedrukbehandeling (10 kbar) fruitsap
2 Pasteuriseren De producten worden gedurende een bepaalde tijd verwarmd bij ongeveer 60 tot 90 C. Niet alle micro-organismen worden vernietigd (<-> Sterilisatie) Doel: het aantal m.o. te verminderen tot een veilig niveau. Voordeel: smaak blijft behouden Nadeel: voedsel is slechts beperkt houdbaar en moet koel bewaard worden. Men maakt onderscheid tussen 3 technieken: batch-pasteurisatie: een temperatuur van C gedurende 30 minuten; hoge temperatuur/korte tijd pasteurisatie (HTST): C gedurende 15 tot 240 seconden; hoge hitte/korte tijd pasteurisatie (HHST): C gedurende 1 tot 25 seconden.
3 Pasteuriseren Vb. melk
4 Steriliseren Het voedsel wordt gedurende 10 tot 40 minuten verwarmd bij ongeveer 120 C. Alle micro-organismen gaan dood door denaturatie van de eiwitten. Zeer ingrijpend en de smaak van het product kan veranderen. Om sporen van bacteriën te vernietigen zijn daarentegen weer hogere temperaturen (ongeveer C) en langere tijden (tot twee uur) noodzakelijk.
5 Steriliseren Vb. bewaren van groeten in blik. De gevulde conservenblikken worden in één stap ontgast en gesloten. Via stoominjectie of luchtevacuatie wordt in het blik een vacuüm gecreëerd. De warmtebehandeling (ongeveer 20 minuten bij 121 C) vindt plaats in roterende autoclaven zodat de warmtepenetratie snel gebeurt.
6 UHT-behandeling UHT = Ultra Hoge Temperatuur Het product wordt gedurende enkele seconden boven 140 C verhit. Voordelen: - Omdat onder deze omstandigheden de eiwitten niet worden afgebroken, blijft de smaak beter behouden. - Het verlies aan vitaminen is beperkt. UHT-behandeling is alleen maar mogelijk in een doorstroominstallatie. Het product wordt behandeld en dan onder steriele omstandigheden vervoerd naar reeds steriel verpakkingsmateriaal.
7 UHT-behandeling Vb. melk, room, yoghurt,
8 Blancheren De voedingsmiddelen worden gedurende een korte tijd ondergedompeld in kokend water of behandeld met stoom. Stoom heeft het voordeel dat de wateroplosbare vitaminen beter behouden blijven. Bij deze techniek worden de enzymen geïnactiveerd en de meeste micro-organismen gedood. Als men dan verder onder steriele omstandigheden kan werken, is een nieuwe infectie uitgesloten en behouden de groenten, na invriezen, beter hun kwaliteit. Voorbeeld: als voorbereiding op het diepvriezen van groenten. Tuinbonen:
9 Koelen Bewaring bij temperaturen tussen 0 en 10 C. De ontwikkeling van m.o. en allerhande biochemische reacties wordt vertraagd. Bij een temperatuur lager dan 5 C stopt ook de ademhaling van het voedingsmiddel. Hierdoor worden m.o. sterk beperkt in hun groei. In combinatie met andere technieken (bv. bij fruit) kan het product tot meerdere maanden bewaren. Psychrofiele en psychrotrofe bacteriën kunnen zich nog verder ontwikkelen. Voorbeelden: vlees, groenten, fruit, vis, enz.
10 Diepvriezen De ontwikkeling van alle m.o. wordt stilgelegd. Het is dus noodzakelijk om een temperatuur lager dan -18 C te bereiken. De temperatuur moet zo snel mogelijk bereikt worden. Sommige producten vertonen na invriezen een andere structuur die meestal droger is. Met de koude vormen zich namelijk ijskristallen in het celweefsel van het voedsel en ijs heeft een groter volume dan water Het is dus mogelijk dat de celwanden scheuren. Bij het ontdooien zakken de geperforeerde wanden dan in elkaar en treedt vochtverlies op. Om deze reden is de vorming van kleine kristallen te verkiezen. Dit kan door de invriessnelheid te beïnvloeden.
11 Diepvriezen Invriessnelheid: invriesscurve van water zone 1: afkoelfase zone 2: de metastabiele toestand (onderkoeling) zone 3: de stollingsfase (kristalvorming en kristalgroei) zone 4: de afkoelfase van ijs
12 Diepvriezen Voedingsmiddelen bevatten vrij water en water dat gebonden is aan allerlei colloïden. Daarnaast zijn er allerhande stoffen in opgelost zodat er een ander verloop tijdens het invriezen ontstaat (deze van een eutectisch mengsel). Invriescurve van een biologisch product. zone 1: afkoelfase; zone 2: stollingspunt van water met geleidelijke vriespuntsdaling; zone 3: onderkoeling van het eutectisch mengsel; zone 4: de stollingsfase van het eutectisch mengsel; zone 5: de verdere afkoelfase van het bevroren systeem.
13 Diepvriezen Men maakt onderscheid tussen traag en snel invriezen. Bij traag invriezen worden er slechts een beperkt aantal ijskiemen gevormd die verder zullen aangroeien (tussen 0 en -5 C). --> Zo ontstaan grote ijskristallen waardoor de cellen van het voedingsmiddel beschadigd worden. Bovendien zullen de psychrofiele bacteriën zich nog tijdelijk kunnen ontwikkelen. Bij het snel invriezen worden er vele, kleine kristallen gevormd wat de kwaliteit van het ingevroren product ten goede komt. Vooral het traject tussen 0 en -5 C (kritische zone) moet zo snel mogelijk doorlopen worden. Na het invriezen moet het product continu bij -18 à -20 C bewaard worden. Om herkristallisatie en de groei van micro-organismen te voorkomen, moeten temperatuursschommelingen vermeden worden.
14 Diepvriezen Temperatuursverloop en kritische zone bij het invriezen van voedingsmiddelen:
15 Diepvriezen Invriesmethoden 2 systemen, afhankelijk van het product koude vloeistoffen, b.v. vloeibare stikstof (kookpunt -196 C) Rechtstreeks op het in te vriezen product of onrechtstreeks via een platenvriezer koude lucht, via een koelgroep. Men kan verder gebruik maken van: een vrieskamer: dit is een thermisch geïsoleerde ruimte die door de koelgroep op lage temperatuur wordt gehouden. Invriezen verloopt vrij langzaam. een luchtstroomvriezer: hierbij wordt koude lucht (-30 C) over het product geblazen. Het invriezen gebeurt bijgevolg veel sneller. een wervelbedvriezer: hierdoor worden de producten in een sterke opwaartse koude luchtstroom gebracht zodat deze opgeheven worden en beginnen te draaien. Het invriezen gaat bijgevolg zeer snel en individueel. Je kan later de benodigde portie bonen bv. uit de zak schudden.
16 Lyofilisatie of vriesdrogen Combinatie van temperatuur en vochtigheid. Water verwijderd door sublimatie. Het product wordt eerst ingevroren bij -30 C en nadien laat men het ijs onder vacuüm rechtstreeks verdampen. Het water sublimeert en stolt vervolgens als ijs op het oppervlak van een grote koude condensor. Men bekomt een droog product met een zeer goede kwaliteit. De techniek wordt ook toegepast om hitte- en/of zuurstofgevoelige producten van natuurlijke oorsprong te winnen. Men maakt dan een waterige oplossing zoals b.v. bij het bekomen van eiwitten en vitaminen. Vb. oploskoffie, oplossoep, het drogen van kruiden, enz.
17 Concentreren Bij deze techniek wordt een deel van het water verwijderd door indampen. Het drogestofgehalte verhoogt maar de hoeveelheid water laat nog groei van micro-organismen toe. Het product is bijgevolg maar beperkt houdbaar, tenzij nog andere conserveringsmethoden worden toegepast. Bv. het bereiden van stroop en tomatenpuree
18 Drogen Het verwijderen van water tot een bewaarbaar product wordt bekomen. Men maakt onderscheid in de manier van drogen: Natuurlijk drogen: Men laat de producten zonder verdere hulpmiddelen drogen in de zon. Het is een goedkoop procédé maar men is natuurlijk afhankelijk van de weersomstandigheden. Bv. drogen van vlees, vis, koffie, cacaobonen, tomaten en zaden. Gecontroleerd drogen: Men brengt het product in contact met een verhit oppervlak of met warme lucht zodat het water verdampt. Het proces wordt gecontroleerd om de eigenschappen van het product optimaal te bewaren. Bv. drogen van chicorei, mout, zaden en vruchten. Vriesdrogen: zie eerder
19 Drogen Het Mollier-diagram: H ifv X - H-X diagram met de letter H voor Enthalpie en X voor de relatieve waterdampfractie. - De grafiek wordt begrensd door de lijn van de volledige verzadiging van de lucht met water. - x-as: watergehalte in de lucht: vochtgehalte x [g/kg] - y-as: de temperatuur - Rode lijnen: enthalpie (warmte-inhoud) - Blauwe lijnen: relatieve vochtigheid
20 Drogen Het Mollier-diagram Het droogproces:
21 Konfijten Het houdbaar maken van producten door ze langdurig te koken in een suikerstroopje en vervolgens te laten drogen. Konfijten kan betekenen: het conserveren van gevogelte of vlees door langdurig sudderen in een grote hoeveelheid vet. Vb. fruit, tomaten, enz.
22 Vacuüm verpakken Doel: voorkomen van oxidatie Veel m.o. hebben zuurstof nodig om te overleven. Wanneer je die zuurstof wegzuigt gaan ze dus dood. Dat gebeurt bij voedsel dat vacuüm verpakt is. Nadeel: niet bruikbaar voor sporen van bacteriën en anaërobe bacteriën. Vaak toegepast in combinatie met andere conserveringsmethoden. Het voedsel wordt dan eerst behandeld en daarna vacuüm verpakt zodat er van buitenaf geen m.o. meer bij kunnen komen. Dat is ook het belangrijkste nut van vacuüm verpakken: het tegenhouden van micro-organismen van buitenaf. Vb. vis, kaas en vleeswaren.
23 Antioxidantia Antioxidanten beschermen producten tegen chemisch bederf door zuurstof. Zo beschermen ze vetten tegen het ranzig worden en voorkomen ze de verkleuring van bijvoorbeeld fruit. Hierdoor vergroten ze de houdbaarheid. De belangrijkste toegestane antioxidanten in voedingsmiddelen zijn vitamine C (ascorbinezuur: E300), de zouten ervan (E 301 t/m 304) en de verschillende vitamine EG-verbindingen (tocoferolen, E306 t.e.m. E309). Daarnaast worden ook enkele synthetische antioxidanten, zoals de gallaten (E310-E312), butylhydroxyanisol (BHA: E320) en buytylhydroxytolueen (BHT: E321), gebruikt.
24 CA-bewaring = Controlled Atmsophere Men start met gasdichte koelcellen en door de ademhaling van het product daalt het zuurstofgehalte en stijgt het CO2-gehalte. Zodra het maximum toelaatbare gehalte aan CO2 is bereikt, wordt er geventileerd. De bereikte luchtsamenstelling is dan b.v. 16 % O2, 5 % CO2 en 79 % N2. Zeer veel producten kunnen onder CA condities wel 2 tot 4 maal langer bewaard worden. Vb. appels
25 SCA-bewaring = scrubbled Controlled Atmsophere Identiek aan de CA-bewaring, maar zodra het maximum gehalte aan CO2 bereikt is, leidt men de lucht in de koelcel over een scrubber. Meestal is dit een vat met actieve kool of kalk. Beide stoffen hebben de eigenschap CO2 op te nemen zodat CO2-gehalte opnieuw daalt. Dit verlies wordt gecompenseerd met verse buitenlucht zodat verhoudingsgewijze het N2-gehalte toeneemt. Door de verdere ademhaling zal het O2-gehalte blijven dalen, de overtollige CO2 wordt steeds vastgelegd en door nieuwe buitenlucht stijgt het N2-gehalte. Eenmaal de luchtsamenstelling op het gewenste niveau (b.v. 3 % O2, 3 % CO2 en 94 % N2), dan wordt deze samenstelling aangehouden. Het gebruik van actieve kool als scrubber heeft, vooral bij het bewaren van fruit het voordeel dat ook ethyleen wordt vastgelegd. Hierdoor daalt het natuurlijke rijpingsproces van de vruchten.
26 ULO-bewaring = ultra low oxygen De ideale zuurstofwaarde voor bewaring van peren is 1 tot 3%, en voor sommige appelrassen zelfs minder dan 1%. Deze O2- condities wordt ULO bewaring genoemd. Het vindt plaats in gasdichte bewaarcellen en wordt toegepast bij langdurig bewaren van appels, peren, blauwe bessen en kiwi s. Gevaar voor CO2-bederf! Climacterische vs niet-climacterische vruchten.
27 Ultrahoge druk Het behandelen van voedingsmiddelen met een zeer hoge druk ( bar) doodt alle levende wezens (zelfs micro-organismen) die er op voorkomen. Deze techniek zorgt voor een perfect behoud van de kwaliteit maar kan alleen maar toegepast worden om drukbestendige producten (b.v. vruchtensappen, confituur, vlees en vis).
28 Bestralen Bestraling van levensmiddelen wordt toegepast om aanwezige m.o. te doden of te neutraliseren. Alleen de stralen met een golflengte kleiner dan deze van het zichtbare licht (UV-stralen, röntgenstralen en radioactieve stralen) werken kiemdodend. UV-stralen hebben een te gering doordringingvermogen en worden alleen toegepast voor het steriel maken van lucht, water, lokalen, gereedschappen, e.d.
29 Bestralen (vervolg) De gebruikte radioactieve stralingsbronnen produceren γ-straling. Deze hebben een zeer groot doordringvermogen zodat de bestraalde weefsels volkomen kiemvrij worden. Bij deze techniek wordt de kwaliteit van de voedingsmiddelen behouden en is er slechts een gering energieverbruik. De stralingsdosis is beperkt zodat er geen gevaar is voor radioactieve besmetting. Er kunnen wel kleine chemische wijzigingen optreden, b.v. omzetting van vitaminen. De techniek mag alleen toegepast worden door een erkende stralingsbron en op toegelaten voedingsmiddelen. In België zijn dat: aardappelen, aardbeien, uien, look, sjalotten, paprika's, peper, Arabische gom, kruiden en specerijen, groenten, producten bestemd voor het maken van kruidenthee, garnalen, kikkerbillen, diepgevroren en machinaal ontbeend gevogelte. Er gelden specifieke normen voor elk van deze producten. Omdat er wel een zekere psychologische weerstand is van de consument, moet het etiket van de geïoniseerde producten de vermelding bestraald of met (ioniserende) straling behandeld dragen.
30 Toets: wat te kennen? De factoren en oorzaken van voedselbederf opnoemen en beschrijven Maillard-reactie Bewaarmiddelen De bewaartechnieken goed omschrijven en weten hoe het proces verloopt (eventueel met temperatuur en behandelingsduur) De gevolgen van de bewaartechnieken Voorbeelden geven van iedere bewaartechniek Grafieken kunnen toelichten en het verloop kennen...
Verpakken Conserveren VW41
Verpakken Conserveren VW41 Vorige keer Wat hebben we al gedaan? Deze week Soorten bederf Voedselinfectie en voedselvergiftiging Pathogene micro-organsimen Conserveringstechnieken Verpakkingsproces Als
Nadere informatieVoedsel bewaren. Lesinfo. 1.1. Doelstelling. 1.2. Benodigdheden. 1.3. Inleiding
Lesinfo Voedsel bewaren 1.1. Doelstelling De kinderen aantonen dat het belangrijk is om voedsel op de juiste manier te bewaren en een verband kunnen leggen tussen voedingsmiddelen en de geschikte bewaarmethode.
Nadere informatieBewaren van voedsel. Biotechniek
Bewaren van voedsel Biotechniek Vraag 1 Additieven of E-nummers zijn stoffen die opzettelijk aan voedingsmiddelen worden toegevoegd. Om welke reden? Technologisch (bewaring) Organoleptisch (smaak, geur
Nadere informatieConfituur maken (oriëntatie)
Confituur maken (oriëntatie) Recept 1. Recept 2. Werkwijze Ingrediënten Hoeveelheid Maateenheid Seizoensfruit 500 gram Suiker 500 gram 5 minuten Confituur maken (oriëntatie) 2. Werkwijze 1. Recept 2. Werkwijze
Nadere informatie5,4. Antwoorden door een scholier 913 woorden 31 januari keer beoordeeld. Basisstof 1; voedselproductie
Antwoorden door een scholier 913 woorden 31 januari 2003 5,4 145 keer beoordeeld Vak Biologie Basisstof 1; voedselproductie Opdr1 1. Door bacteriën wordt de melk zuur. 2. In de koelkast planten bacteriën
Nadere informatieF3- Verbeteren van kwaliteit en houdbaarheid via World Class Production
F3- Verbeteren van kwaliteit en houdbaarheid via World Class Production Transformatie 1 World Class Production Microbiologische kwaliteit en houdbaarheid Kwaliteit nog verhogen Versterken van de exportpositie
Nadere informatieConserveringstechnieken/Méthodes de conservation
Conserveringstechnieken/Méthodes de conservation We hebben in de keuken altijd een voorraad voedingsmiddelen ter beschikking. Die voorraad bestaat niet alleen uit dagverse produkten, maar ook uit produkten
Nadere informatieMicro-organismen. Waar gaat deze kaart over? De soorten micro-organismen. Wat wordt er van je verwacht? Wat zijn micro-organismen?
Waar gaat deze kaart over? De soorten micro-organismen Deze kaart gaat over micro-organismen. Microorganismen zitten in voedsel. Als je voedsel bereidt is het belangrijk om te weten wat micro-organismen
Nadere informatieLANDBOUW EN NATUURLIJKE OMGEVING VERWERKING AGRARISCHE PRODUCTEN CSE KB
Examen VMBO-KB 2005 tijdvak 1 maandag 23 mei 9.00-11.00 uur LANDBOUW EN NATUURLIJKE OMGEVING VERWERKING AGRARISCHE PRODUCTEN CSE KB Het examen landbouw en natuurlijke omgeving CSE KB bestaat uit twee deelexamens
Nadere informatieHerhaling leerstof / maatwerk. Les Voeding en vertering (Voedselproductie, bacteriën en schimmels Etiketten en achtergrondinformatie)
Herhaling leerstof / maatwerk Les Voeding en vertering (Voedselproductie, bacteriën en schimmels Etiketten en achtergrondinformatie) Algemeen: Lees onderstaande tekst en uitleg door en beantwoord de vragen
Nadere informatieHygiëne en conserveren vmbo-b34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/73573
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 14 April 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/73573 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieGeconditioneerde bewaring in de tuinbouw. Ann Schenk
Geconditioneerde bewaring in de tuinbouw Ann Schenk Overzicht Achtergrond Koeling ULO-bewaring DCA: dynamisch gecontroleerde atmosfeer Smartfresh Achtergrond Vrucht na de oogst doet aan ademhaling C 6
Nadere informatieDROGEN ALS BEWAARMETHODE
DROGEN ALS BEWAARMETHODE lezing Groei & Bloei 13 september 2017 Mariëlle Horsten en Olga Kroes EVEN VOORSTELLEN EVEN VOORSTELLEN Mariëlle Horsten Olga Kroes OVERVLOEDIGE OOGST o Meer gezaaid dannodigdi
Nadere informatieWe leggen we de verschillende oorspronkelijke technieken uit en tonen we in de praktijk hoe we dit vandaag kunnen doen.
Workshop bewaren van groenten Het inmaken en bewaren van de soms overvloedige oogst is heerlijk om te genieten in de donkere wintermaanden. Vooral het fermenteren van groenten is nu weer hip. Deze manier
Nadere informatielandbouw en natuurlijke omgeving 2011 verwerking agrarische producten CSPE BB minitoets bij opdracht 1
landbouw en natuurlijke omgeving 2011 verwerking agrarische producten CSPE BB minitoets bij opdracht 1 variant a Naam kandidaat Kandidaatnummer Meerkeuzevragen Omcirkel het goede antwoord (voorbeeld 1).
Nadere informatieEr zijn zes groepen voedingsstoffen: eiwitten, koolhydraten, vetten, water, mineralen en vitamines.
Samenvatting door een scholier 2153 woorden 12 december 2006 5,7 614 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Thema 2 Voeding en Vertering Basisstof 1 Woordenlijst: Voedingsmiddelen: voedingsmiddelen
Nadere informatieHoudt de temperatuur zo laag mogelijk
Het beste voor de klant Het verschil tussen sproeidrogen en vriesdrogen Paardenmelkpoeder Gesproeidroogd of gevriesdroogd? Houdt de temperatuur zo laag mogelijk Door de jaren heen hebben paardenmelkerijen
Nadere informatieHOOFDSTUK 18: controle van de microbiële groei (Hfst. 20) 18.4 Chemische controle van microbiële groei (= 20.4)
MICROBIOLOGIE - DEEL I - LES 8 Prof. Dr. ir. J. Swings «Biology of Microorganisms», 9de ed. (2000) HOOFDSTUK 18: controle van de microbiële groei (Hfst. 20) 18.1 Warmtesterilisatie (= 20.1) 18.2 Sterilisatie
Nadere informatieGroepsopdracht Van Boerderij tot bord
Groepsopdracht Van Boerderij tot bord Interessante Internet pagina s over voedsel en microbiële voedselveiligheid http://www.voedsel.net/ Informatieve site over voedsel en voeding met mogelijkheid om vragen
Nadere informatieBEWAREN VAN GROENTEN EN FRUIT LEERPLANNEN EN EINDTERMEN LES WETENSCHAPPEN
BEWAREN VAN GROENTEN EN FRUIT LEERPLANNEN EN EINDTERMEN A. Gesubsidieerd vrij onderwijs LES WETENSCHAPPEN 1. VVKSO Leerplan 3 e graad secundair onderwijs TSO TV Biotechnische Wetenschappen LICAP Brussel-
Nadere informatieMELK. Soorten melk. AA-melk UHT (ultra hoge temperatuur)
+ ZUIVEL Zuivel en eieren zijn onmisbaar in elke Horecazaak. Bij Agora Culinair hebben we een breed aanbod van melk en eieren over boter naar alle soorten kaas en room van verschillende merken. Sinds kort
Nadere informatieWat zijn biogene aminen?
Biogene aminen Wat zijn biogene aminen? Biogene aminen zijn stoffen die van nature voorkomen in plantaardige en dierlijke producten. Ze komen ook van nature in het menselijk lichaam voor. Het zijn stoffen,
Nadere informatieExamenopgaven VMBO-GL 2004
Examenopgaven VMBO-GL 2004 tijdvak 1 maandag 24 mei 09:00 11:00 uur LANDBOUW EN NATUURLIJKE OMGEVING VERWERKING AGRARISCHE PRODUCTEN CSE GL Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in dit
Nadere informatieINFORMATIE & BEGRIPPEN
INFORMATIE & BEGRIPPEN 1. Automatisatie & programmatie 3 2. Centralebouw 3 3. Isolatie 3 4. Meet- en registratie-instrumenten 4 5. Snelkoelingen en vriestunnels 4 6. Software 4 7. Studiedienst 5 8. U.L.O.
Nadere informatieDE DRAAITROMMEL BLANCHEUR/KOKER
Food Processing Equipment DE DRAAITROMMEL BLANCHEUR/KOKER NEAEN RotaBlanch De draaitrommel blancheur NEAEN RotaBlanch wordt gebruikt voor het blancheren van groente, fruit, peulvruchten, pasta en vis,
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Algemene voedingsrichtlijnen voor oncologische patiënten tijdens therapie
PATIËNTEN INFORMATIE Algemene voedingsrichtlijnen voor oncologische patiënten tijdens therapie 2 Hygiënemaatregelen Als gevolg van de chemotherapie, immunotherapie of bestraling neemt het aantal bloedcellen
Nadere informatieworkshop Wie Wat Bewaart
workshop Wie Wat Bewaart Wetenschappelijk thema: voortschrijdend inzicht Elk van de vier workshops van De Jonge Akademie on Wheels heeft een wetenschappelijk thema, waarmee belangrijke algemene aspecten
Nadere informatieHOOFDSTUK 18: controle van de microbiële groei Synthetische antibacteriele chemotherapeutische agentia
MICROBIOLOGIE - DEEL I - LES 8 Prof. Dr. ir. J. Swings «Biology of Microorganisms», 9de ed. (2000) HOOFDSTUK 18: controle van de microbiële groei 18.1 Warmtesterilisatie 18.2 Sterilisatie door straling
Nadere informatieVoeding bij streng beschermende isolatie
Deze folder geeft informatie over voeding bij in het Medisch Centrum Leeuwarden (MCL). De aanwijzingen zijn van belang voor de patiënt en zijn familie. U als patiënt moet zich aan bepaalde regels met betrekking
Nadere informatieOntbijt Frittata. Bereidingswijze. Ingrediënten
Recepten 2.1 Ontbijt Soms is het niet een kwestie van nieuwe recepten bij de hand hebben voor het ontbijt, maar gewoon net even anders tegen het ontbijt aan kijken. Wij zijn als Nederlanders gewend om
Nadere informatieMAATREGELEN KIEMARME VOEDING
MAATREGELEN KIEMARME VOEDING Mocht u, na het lezen van deze brochure nog vragen hebben, aarzel dan niet om telefonisch contact op te nemen met de verantwoordelijke diëtiste: Martine Blomme: 02 476 34 99
Nadere informatieBEWAREN VAN GROENTEN EN FRUIT OPDRACHTENFICHE 1 HOE MICRO-ORGANISMEN TE SLIM AF ZIJN?
BEWAREN VAN GROENTEN EN FRUIT OPDRACHTENFICHE 1 HOE MICRO-ORGANISMEN TE SLIM AF ZIJN? Opdracht 1: Hoe groeien micro-organismen? Aan de hand van onderstaande proefjes met gedroogde erwten zal je te weten
Nadere informatie1 Grondstoffen Aardappelen Spinazie Appels Samenvatting 15
Inhoud Voorwoord 5 1 Grondstoffen 9 1.1 Aardappelen 10 1.2 Spinazie 12 1.3 Appels 14 1.4 Samenvatting 15 2 Productie van frites 17 2.1 Overzicht van de fritesproductie 18 2.2 Ingangscontrole 19 2.3 Sorteren,
Nadere informatieArtikelnummer: EAN: Bamihappen Super
Homeko Namen Commerciele naam Wettelijke benaming diepgevroren mie snack Ingrediënten informatie water, bloem (tarwe, soja), Spaanse pepers, gedroogde groenten (ui, prei, groene bonen, tomaten, witte kool,
Nadere informatieHYGIËNISCHE VOEDINGSRICHTLIJN HEMATOLOGIE TIJDENS AMBULANT TRAJECT
HYGIËNISCHE VOEDINGSRICHTLIJN HEMATOLOGIE TIJDENS AMBULANT TRAJECT 1065 Inleiding U heeft het advies gekregen om hygiënische voedingsrichtlijnen te volgen. Deze folder informeert u welke voedingsmiddelen
Nadere informatieMetrologische Reglementering
K_740329.DOC - 2000-02-01 MINISTERIE VAN ECONOMISCHE ZAKEN Bestuur Kwaliteit en Veiligheid Afdeling Metrologie Metrologische Dienst Metrologische Reglementering Koninklijk besluit van 29 maart 1974 betreffende
Nadere informatie23 keer beoordeeld 18 juni Plantaardige stoffen.
7,9 Samenvatting door F. 1034 woorden 23 keer beoordeeld 18 juni 2013 Vak Scheikunde Methode Nova Scheikunde hoofdstuk 7. 7.1. Energie haalt je lichaam uit brandstoffen: - Koolhydraten bestaan uit koolstof,
Nadere informatieSamenvatting door Daphne 1139 woorden 25 mei keer beoordeeld. Scheikunde
Samenvatting door Daphne 1139 woorden 25 mei 2016 4 3 keer beoordeeld Vak Methode Scheikunde Chemie overal Par 4.1 voedsel Voedsel is leven Een deel van je voeding wordt in je lichaamscellen verbrand.
Nadere informatieBEWAREN VAN GROENTEN
BEWAREN VAN GROENTEN 1. INKUILEN 1.1 Definitie = het bewaren van wortelgewassen in een ondiepe, vochtvrije kuil, afgedekt met stro. 1.2 Welke groenten? - Aardappelen - Koolraap - Knolselderij - Bieten
Nadere informatieHygiëne en voedselveiligheid. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? Voedselveiligheid
Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat in op de onderwerpen: voedselbederf; voedselbesmetting; voedselinfectie; voedselvergiftiging. Verder gaat de kaart in op de mogelijkheden om deze ongewenste verschijnselen
Nadere informatieEen (gas)verpakking Hoe pak je dat aan?
Naast het geven van bescherming en uitstraling, kan een verpakking ook de houdbaarheid van een product verlengen. In deze nieuwsbrief: een introductie over hoe levensmiddelen bederven en hoe dit zo lang
Nadere informatieProductinformatie: Boter en boterproducten. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van jou verwacht? Kwaliteitskenmerken van boter
Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat over de eigenschappen van boter en boterproducten. We vertellen je ook waar je boter en boterproducten voor kunt gebruiken in de keuken en welke soorten boter
Nadere informatieProductinformatie: Water. Waar gaat deze kaart over? Waar gebruik je water voor in de keuken? Wat wordt er van jou verwacht? Geen leven zonder water
Waar gaat deze kaart over? In de keuken (en de bakkerij) gebruiken we water met verschillende redenen. Deze kaart gaat over verschillende soorten water. We vertellen je ook waar je water in de keuken voor
Nadere informatieExamenopgaven VMBO-KB 2004
Examenopgaven VMBO-KB 2004 tijdvak 1 maandag 24 mei tijdsduur voor het gehele examen 09:00 11:00 LANDBOUW EN NATUURLIJKE OMGEVING VERWERKING AGRARISCHE PRODUCTEN CSE KB Het examen Landbouw en natuurlijke
Nadere informatieHygiënische Voedingsrichtlijn Hematologie
Hygiënische Voedingsrichtlijn Hematologie U heeft het advies gekregen om de hygiënische voedingsrichtlijn te volgen. Deze brochure informeert u welke voedingsmiddelen afgeraden worden om voedingsinfectie
Nadere informatieBEWAREN VAN GROENTEN EN FRUIT LESTEKST LES WETENSCHAPPEN
BEWAREN VAN GROENTEN EN FRUIT 1. Inleiding LESTEKST LES WETENSCHAPPEN Waarom bederft voedsel en hoe kunnen we voedselbederf tegengaan? Het conserveren van voedingsmiddelen is een probleem dat de mens eeuwenlang
Nadere informatieInfofiche 2. Veilig voedsel. Doelstellingen. De leerlingen weten waarom voedingsmiddelen correct moeten worden bewaard.
Infofiche 2 Doelstellingen De leerlingen weten waarom voedingsmiddelen correct moeten worden bewaard. De leerlingen weten hoe voedingsmiddelen correct moeten worden bewaard. Wanneer slechte of ziekmakende
Nadere informatielyondellbasell.com Eet dit Dat niet Verbeter je gezondheid
Eet dit Dat niet Verbeter je gezondheid Verander je keuzes, verander je leven Deze presentatie heeft als doel om u betere beslissingen te laten nemen m.b.t. voeding om zo uw gezondheid te verbeteren. Belangrijke
Nadere informatieFasen: de die toestanden waarin je water (en veel andere stoffen) kunt tegenkomen.
Samenvatting door een scholier 873 woorden 2 maart 2016 7,6 37 keer beoordeeld Vak Methode NaSk Nova Hoofdstuk 3 1. fasen en fase-overgangen Water komt voor als: - vaste stof (ijs) - vloeistof (vloeibaar
Nadere informatieOpgave 1 Een ideaal gas is een gas waarvan de moleculen elkaar niet aantrekken en bovendien als puntmassa s opgevat kunnen worden.
Uitwerkingen Een ideaal gas is een gas waarvan de moleculen elkaar niet aantrekken en bovendien als puntmassa s opgevat kunnen worden. Opmerking: in een ideaal gas hebben de moleculen wel een massa. Alleen
Nadere informatieNaam: VOEDINGSSTOFFEN Gezond eten en drinken
Naam: VOEDINGSSTOFFEN Gezond eten en drinken Wat zijn voedingsstoffen Voedingsstoffen zijn stoffen die je nodig hebt om te lopen, te denken enz. Er zijn 6 soorten voedingsstoffen. 1. eiwitten (vlees, peulvruchten.
Nadere informatieProductinformatie: Groenten (1) Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van jou verwacht? Hoe kun je groenten in menu's gebruiken? Wat zijn groenten?
Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat over de eigenschappen van groenten. We vertellen je ook hoe je groenten kunt gebruiken en hoe je ze moet bewaren. Wat wordt er van jou verwacht? Na het bestuderen
Nadere informatiefocusthema 4 1 Bewaren op de juiste plaats Werkkatern 4 Techniek op mijn bord Les 1 Alles netjes op zijn plaats koele berging / kelder
Werkkatern 4 Techniek op mijn bord Les 1 Alles netjes op zijn plaats 1 Naam: Klas: 1 Bewaren op de juiste plaats Schrijf de nummers van de producten bij de juiste bewaarplaats. tomaten in blik (1), frisdrank
Nadere informatie4,8. Praktische-opdracht door een scholier 1583 woorden 7 juni keer beoordeeld. Vragen.
Praktische-opdracht door een scholier 1583 woorden 7 juni 2005 4,8 33 keer beoordeeld Vak Biologie Vragen. 1. 1. Blue Band margarine. ( 250 gr. ) 2. ( 500 ml. ) 3. ( 0,5 L. ) 4. ( 350 gr. ) 5. ( 0,5 L.
Nadere informatieIndeling van de groenten.
Hoofdstuk 12 Indeling van de groenten. 1. De groenten indelen volgens hun plantendeel. 2. Opsommen hoe we de voedingswaarde zoveel mogelijk behouden. 3. Manieren opnoemen om de celstof beter verteerbaar
Nadere informatieVo (EG) Nr. 1677/88, gewijzigd bij Vo (EG) Nr. 888/97 en Vo (EG) Nr. 46/03, Vo (EG) Nr. 907/04 KOMKOMMERS
Vo (EG) Nr. 1677/88, gewijzigd bij Vo (EG) Nr. 888/97 en Vo (EG) Nr. 46/03, Vo (EG) Nr. 907/04 KOMKOMMERS I. DEFINITIE VAN HET PRODUCT Deze norm heeft betrekking op komkommers van de variëteiten (cultivars)
Nadere informatieGezonde Voeding. Nieuwe voedingsdriehoek Heleen Casteleyn
Gezonde Voeding Nieuwe voedingsdriehoek Heleen Casteleyn Een juiste balans voor gezondheid en milieu 3 uitgangspunten: Meer plantaardige producten dan dierlijke Vermijden van ultrabewerkte producten Verspil
Nadere informatieBeste KOOK-OOK klant!
Beste KOOK-OOK klant! Vaak krijg ik vragen over het bewaren van vlees. Biologisch vlees is anders dan vlees uit de supermarkt omdat er geen chemische kleur-, geur- en smaakstoffen in verwerkt wordt. De
Nadere informatieVeiligheid & Hygiëne Veilig eten met je kind
Veiligheid & Hygiëne Veilig eten met je kind Zijn groente en fruit nog wel gezond ondanks alle bestrijdingsmiddelen? Op nederlands groente en fruit valt het het gelukkig nog mee. Daar moet wel bij vermeld
Nadere informatielandbouw en natuurlijke omgeving 2010 verwerking agrarische producten CSPE KB minitoets bij opdracht 13
landbouw en natuurlijke omgeving 2010 verwerking agrarische producten SPE KB minitoets bij opdracht 13 variant a Naam kandidaat Kandidaatnummer Meerkeuzevragen Omcirkel het goede antwoord (voorbeeld 1).
Nadere informatielandbouw en natuurlijke omgeving 2010 verwerking agrarische producten CSPE KB
landbouw en natuurlijke omgeving 2010 verwerking agrarische producten SPE KB minitoets bij opdracht 1 variant a Naam kandidaat Kandidaatnummer Meerkeuzevragen Omcirkel het goede antwoord (voorbeeld 1).
Nadere informatieLES 9 MICRO-ORGANISMEN A: BACTERIËN Wraps maken
VERWERKING van AGRARISCHE PRODUCTEN LES 9 MICRO-ORGANISMEN A: BACTERIËN Wraps maken INLEIDING De komende lessen gaan over micro-organismen. In deze les gaan we in op bacteriën. De lessen hierna kijken
Nadere informatieBEWAREN VAN GROENTEN EN FRUIT IN HET VERLEDEN LESTEKST GESCHIEDENIS
BEWAREN VAN GROENTEN EN FRUIT 1. Inleiding IN HET VERLEDEN LESTEKST GESCHIEDENIS Waarom bederft voedsel en hoe kunnen we voedselbederf tegengaan? Het conserveren van voedingsmiddelen is een probleem dat
Nadere informatieLES 16C VOEDINGSSTOFFEN: Beschermende (Bouw)stoffen en Mini lasagne
[1] VERWERKING van AGRARISCHE PRODUCTEN LES 16C VOEDINGSSTOFFEN: Beschermende (Bouw)stoffen en Mini lasagne INLEIDING Deze les gaat over beschermende stoffen. Brandstoffen, bouwstoffen en beschermende
Nadere informatieLandelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid Checklist Keukenhygiëne Woonvormen. Checklist gebaseerd op de Hygiënecode voor Woonvormen Januari
Landelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid Checklist Keukenhygiëne Woonvormen Checklist gebaseerd op de Hygiënecode voor Woonvormen Januari - 2007 Naam locatie Contactpersoon Datum Ingevuld door Checklist
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 1 Examen
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 1 Examen Samenvatting door een scholier 1780 woorden 5 maart 2007 7,6 47 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Vier rijken vergelijken Samenvatting 1.1 1) Wat leeft
Nadere informatieDinsdag 30 augustus 2016
Lang leve de oogst... Dinsdag 30 augustus 2016 Identiteitskaart : - gerenoveerde woning : lage energie, afwerking met natuurlijke materialen, passieve zonne-energie, tegelkachel, zonnecellen en zonneboiler
Nadere informatieBijlage 02: Kwaliteitsnormen voedingsmiddelen en kruidenierswaren
Bijlage 02: Kwaliteitsnormen voedingsmiddelen en kruidenierswaren Vers Groente Versheid / uiterlijk: niet beschadigd, vrij van zand, ongedierte, schimmels en Temperatuur: gelijk aan of lager dan 18 C.
Nadere informatieOpslag versproducten. Weetje!
Opslag versproducten In de versdetailhandel heb je te maken met emballage. Hiermee bedoelen we het verpakkingsmateriaal waar de verse producten in vervoerd worden van de producent naar uiteindelijk de
Nadere informatieEUROPESE COMMISSIE HOE
EUROPESE COMMISSIE Hoe lees ik Vlokken rijst en volkorentarwe, verrijkt met vitaminen (B1, B2, B3, B6, foliumzuur, B12, C) en ijzer Nettogewicht: MINIMAAL HOUDBAAR TOT Cereal Lite Cereal Lite INGREDIËNTEN
Nadere informatieGEBRUIKSAANWIJZING Byzoo Vacuum Sealer Hippo ZAH01-VS V~50Hz 175W
GEBRUIKSAANWIJZING Byzoo Vacuum Sealer Hippo ZAH01-VS 220-240V~50Hz 175W 1 Veiligheidsvoorschriften Lees en begrijp alle instructies en waarschuwingen voordat u de machine gebruikt. Uw veiligheid is het
Nadere informatieMICRO-ORGANISMEN A: BACTERIËN
Naam: Klas: VERWERKING van AGRARISCHE PRODUCTEN MICRO-ORGANISMEN A: BACTERIËN INLEIDING De komende lessen gaan over micro-organismen. In deze les gaan we in op bacteriën. De lessen hierna kijken we ook
Nadere informatieEen gesloten koudeketting:
Een gesloten koudeketting: betere bewaring van vers en diepvries Waarom bewaart Colruyt groenten en fruit gekoeld? Welke producten zet ik waar in mijn koelkast? Wat gebeurt er als verse of diepvriesproducten
Nadere informatieExamenopgaven VMBO-BB 2003
Examenopgaven VMBO-BB 2003 tijdvak 1 maandag datum 19 mei tijd 11.30 9.00-11.00 13.00 uur LANDBOUW EN NATUURLIJKE OMGEVING VERWERKING AGRARISCHE PRODUCTEN CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord
Nadere informatieCryogene toepassingen in de voedingsmiddelenindustrie
E - CRYOGENE TOEPASSINGEN IN DE VOEDINGSMIDDELENINDUSTRIE Cryogene toepassingen in de voedingsmiddelenindustrie Inleiding Het belang van koude (koelen en vriezen) voor voedingsmiddelen is algemeen bekend.
Nadere informatieTRA 3351 Fabrikant levensmiddelen dierlijke oorsprong en/of niet dierlijke oorsprong - VERPAKKING EN ETIKETTERING (INCLUSIEF HANDELSNORMEN) [3351] v1
Provinciale dienst van : Datum : Veranwoordelijke controleur : Nr : Operator : N uniek : Adres : TRA 51 Fabrikant levensmiddelen dierlijke oorsprong en/of niet dierlijke oorsprong - VERPAKKING EN ETIKETTERING
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 5. Een collage maken 6
Inhoud Voorwoord 5 Een collage maken 6 1 Gezond en veilig voedsel maken en bewaren 11 1.1 Eten koken en bewaren 11 1.2 Schoon en veilig werken in de keuken 16 1.3 Machines in de keuken 21 1.4 Langer houdbaar
Nadere informatieWAT ETEN WE VANDAAG? 1 Waarom moet je eten?
WAT ETEN WE VANDAAG? 1 Waarom moet je eten? Alles wat je eet en drinkt noemen we voedingsmiddelen. Voorbeelden hiervan zijn: brood, boter, groenten en vlees. In voedingsmiddelen zitten voedingsstoffen:
Nadere informatieBijlage 1: Resultaten van controles in de korte keten en vergelijking met conventionele keten (Bron: FAVV)
Bijlage 1: Resultaten van controles in de korte keten en vergelijking met conventionele keten (Bron: FAVV) NC = niet-conform C = conform NS = niet significant * = significant indien p < 0,05 ** = significant
Nadere informatieLijsten met gluten- en melkvrije AH Eigen Merk producten
Lijsten met gluten- en melkvrije AH Eigen Merk producten Over deze lijsten Deze lijsten zijn niet meer dan een richtlijn. Ofschoon Albert Heijn veel zorg besteedt aan een actuele beschrijving, kan het
Nadere informatieWater? Hoezo water? Water! Hoezo water? Donderdag 24 mei 2018 WILDLANDS Adventure Zoo Emmen
Hoezo water? Disclosure Relatie Organisatie Financiële bijdrage : Geen Raden van Advies : Geen Overige : Geen 2 Inhoud Water? Algemene eigenschappen Chemische eigenschappen Fysische eigenschappen Water?
Nadere informatieEuropa 14 juni 1993: hygiënerichtlijn 93/94/EEG. België 7 februari 1997: KB inzake de algemene voedingsmiddelenhygiëne
WAAROM? Voor VEILIGHEID van de consument Jaarlijks 1.5 miljoen vergiftigingen in Nederland 1993 Duitsland: > 1000 mensen ziek na eten van chips (salmonella) 1996 15- jarige jongen sterft door botulisme
Nadere informatiePRODUCTFICHE 1. PRODUCT IDENTIFICATIE 2. IDENTIFICATIE PRODUCENT (= VERPAKKER) 2.1 Productie & verpakking. Koksijdestraat 17a te 8630 Veurne
PRODUCTFICHE 1. PRODUCT IDENTIFICATIE Verkoopsbenaming Pizza Napoli Product beschrijving Pizza Napoli in laag kuipje Soort Apero 2. IDENTIFICATIE PRODUCENT (= VERPAKKER) 2.1 Productie & Naam Adres Mestdagh
Nadere informatieScheikundige begrippen
Scheikundige begrippen Door: Ruby Vreedenburgh, Jesse Bosman, Colana van Klink en Fleur Jansen Scheikunde begrippen 1 Chemische reactie Ruby Vreedenburgh Overal om ons heen vinden er chemische reacties
Nadere informatieGEBRUIKSAANWIJZING 1
GEBRUIKSAANWIJZING 1 BELANGRIJKE VOORZORGSMAATREGELEN Lees de volledige instructies voor gebruik. Laat kinderen niet in de buurt van de snelkookpan tijdens het gebruik. Plaats de snelkookpan niet in een
Nadere informatieEet smakelijk René de Groot 15-06-2014
Eet smakelijk René de Groot 15-06-2014 Inhoudsopgave: Kennis testen Waar is voeding eigenlijk goed voor? Waarmee moeten we dan ontbijten? Bloedsuiker spiegel Calorieën?? Schijf van 5 Hoeveel calorieën
Nadere informatieBewerken versproducten
Bewerken versproducten Je kunt niet met aardappelen omgaan alsof het bouwstenen zijn. Te ruw met deze producten omgaan veroorzaakt schade. Dit is misschien niet direct te zien in de winkel, maar wel na
Nadere informatieNEDERLANDS Gebruiksaanwijzingen Pagina 4
Gebruiksaanwijzing NEDERLANDS Gebruiksaanwijzingen Pagina 4 3 HET APPARAAT VOOR HET EERST GEBRUIKEN Steek de stekker van het apparaat in het stopcontact. Bij sommige modellen kan een geluidsalarm worden
Nadere informatieDe wereld van room Marc Custinne & Bart-Jeroen van Overveld 20 maart 2017
De wereld van room Marc Custinne & Bart-Jeroen van Overveld 20 maart 2017 Room - 42% Vet - 2.7 % Lactose - 2 % Eiwit 0.3 % Zout 10% room 100% rauwe melk Magere melk - 5 % Lactose - 3,6 % Eiwit 0.5 % Zout
Nadere informatieEiwitten. Voeding en Welzijn
Eiwitten Voeding en Welzijn Vandaag Mindmap Maak een mindmap Wat weet je allemaal over eiwitten? Filmpje Filmpje Wat is je opgevallen in het filmpje? Wat wist je nog niet? Opdracht Pak ons voedsel erbij.
Nadere informatieCellen en stevigheid van voedsel.
Cellen en stevigheid van voedsel. Opmerkingen bij de stevigheid van voedingmiddelen met een structuur van plantencellen. f.pluimers@aocfriesland.nl 8 juni 2011 vruchtdeeltje weefsel van plantencellen vruchtdeeltje
Nadere informatieHygiëne richtlijn voeding Tijdens en na intensieve chemotherapie of stamceltransplantatie
Hygiëne richtlijn voeding Tijdens en na intensieve chemotherapie of stamceltransplantatie Albert Schweitzer ziekenhuis januari 2014 pavo 1097 Inleiding U krijgt een intensieve chemotherapie of stamceltransplantatie.
Nadere informatieCellen aan de basis.
Cellen aan de basis. Cellen aan de basis In het thema cellen aan de basis vinden we twee belangrijke thema s uit biologie voor jou terug. 1. Organen en cellen (thema 1 leerjaar 3) 2. Stofwisseling (thema
Nadere informatieBekende koolhydraten: *glucose C6H12O6. *zetmeel (C6H10O5)n (macromolecuul) Een macromolecuul is een hele lange verbinding.
Samenvatting door M. 1588 woorden 30 juni 2014 6,6 19 keer beoordeeld Vak Methode Scheikunde Nova Scheikunde Nova hoofdstuk 7: Voeding & hygiëne. Voor alles wat ik doe, heb ik energie nodig. Die energie
Nadere informatieSublimatie. auteur A.J. Oostenbrink. Avans Hogeschool 2005 INHOUDSOPGAVE 6 SUBLIMATIE
Sublimatie auteur A.J. Oostenbrink Avans Hogeschool 2005 INHOUDSOPGAVE 6 SUBLIMATIE 6.1 Inleiding 2 6.2 Theoretische achtergrond 2 6.3 Vriesdrogen 4 6.4 Opgaven 5 6 Sublimatie 6.1 Inleiding Bij sublimatie
Nadere informatieVoorkom voedselvergiftiging als u een verminderde weerstand heeft
Voorkom voedselvergiftiging als u een verminderde weerstand heeft Albert Schweitzer ziekenhuis december 2013 pavo 0562 Inleiding De arts heeft met u besproken dat u een verminderde weerstand heeft. Een
Nadere informatieHOOFDSTUK 1 AARDAPPELEN 15 1.1. Wat zijn aardappelen? 15 1.2. Nachtschade-achtigen 15 1.3. Het groeiproces 15 1.4. Aardappelteelt 16 1.5. Het bewaren van aardappelen 16 1.6. Kookeigenschappen 17 1.7. Voedingswaarde
Nadere informatie1 Stoffen worden omgezet. Stofwisseling is het vormen van nieuwe stoffen en het vrijmaken van energie. Kortom alle processen in organismen.
THEMA 1 1 Stoffen worden omgezet 2 Fotosynthese 3 Glucose als grondstof 4 Verbranding 5 Fotosynthese en verbranding 1 Stoffen worden omgezet. Stofwisseling is het vormen van nieuwe stoffen en het vrijmaken
Nadere informatieArtikelnummer: EAN: gevulde pasteitjes
OTTIO Gevarieerde mengeling van Namen Commerciele naam Wettelijke benaming Ingrediënten informatie pasteitje grijze GARNALEN (vulling (L) 55% (, 16% Grijze Noordzeegarnalen (conserveermiddel E202, E211),
Nadere informatieBasiscursus Compostering
Basiscursus Compostering Uw aangeboden door : OVAT Gegeven door Vincent de Wolff Wat gaan we vanavond doen? Wat is composteren Hoe verloopt het proces Wat wel, wat niet in de compost Waarom is compost
Nadere informatie