STUDIE Fiscaal Recht. VAK Bestuursrecht. ONDERDEEL Proefverslag

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "STUDIE Fiscaal Recht. VAK Bestuursrecht. ONDERDEEL Proefverslag"

Transcriptie

1 STUDIE Fiscaal Recht VAK Bestuursrecht ONDERDEEL Proefverslag Jaar: Bachelor 3 Periode: Blok 3 Uitgifte:

2 1 Copyright EasyLecture Voorwoord Wij van EasyLecture willen het graag easy houden, daarom hebben wij besloten om een samenvatting te maken waarmee ook jullie, fiscaal recht studenten, heel gemakkelijk de stof kunnen leren. Onze samenvatting is gemaakt aan de hand van de werkgroepen en hoorcolleges. Deze samenvatting dient als aanvulling en niet ter vervanging van de verplichte stof. Vanzelfsprekend is nadruk en verspreiding van de samenvatting verboden. Ben je van mening dat easy jou heeft geholpen, zorg er dan voor dat je jouw exemplaar niet doorgeeft en daarmee dat wij kunnen blijven bestaan. Bekijk onze website: Like ons op facebook en blijf op de hoogte van eventuele aanbiedingen. Volgend blok verkopen wij de samenvatting Formeel Belastingrecht. Succes met voorbereiden en natuurlijk met je tentamen!

3 2 Copyright EasyLecture INHOUD 1 Hoorcollege Literatuur Onderwerpen Wat is bestuursrecht? Grondslagen van het bestuursrecht democratische rechtstaat Werkgroep Wanneer is er sprake van een bestuursorgaan? Algemene definitie van het begrip bestuursorgaan Aanwijzing van uitgezonderde instanties Bepaling dat die instanties wel bestuursorgaan zijn in hun kwaliteit van werkgever Wanneer ben je belanghebbende? Jurisprudentie bij Werkgroep Bestuursorgaan ABRvS 6 juni 2007 Koningin & Kabinet van de Koningin ABRvS 25 mei 2011 VNG ABRvS 17 september 2014 Schipholregio... 15

4 3 Copyright EasyLecture Dit verslag bevat een deel van het eerste hoorcollege, de volledige uitwerking van werkgroep 1 en een deel van de bijbehorende jurisprudentie en uitspraken. 1 HOORCOLLEGE LITERATUUR We gebruiken Hoofdstukken van bestuursrecht en de jurisprudentiebundel. Het is belangrijk om de actuele bundel te gebruiken, die van vorig jaar is niet meer up-to-date. Tentamen Het tentamen is een gesloten boektentamen, 100% open vragen. Een wettenbundel is toegestaan, mits niet-geannoteerd. Ook de jurisprudentiebundel mag mee naar het tentamen. Je mag deze niet annoteren en geen tabs gebruiken. Het advies is om ook je bundel privaatrecht mee te nemen. 1.2 ONDERWERPEN Vandaag komen de volgende onderwerpen ter sprake: - Wat is bestuursrecht - Bestuursorgaan o a-orgaan o b-orgaan - Belanghebbende - Bevoegdheid(sverkrijging) o Handelen van bestuur - Besluit Later komen verder ter sprake: - Beslissingsruimte o Beoordelingsruimte o Beoordelingsvrijheid o Beleidsruimte of beleidsvrijheid - Algemene beginselen van behoorlijk bestuur - Overheid en privaatrecht (overheid kan ook privaatrechtelijk handelen, ze is gewoon een rechtspersoon) o Gemene, gemengde en invullende rechtsleer o Windmilldoctrine o Latere jurisprudentie - Toezicht en handhaving o Hoofdstuk 5 Awb: overtreding, overtreder, sanctie o Beleid en prioritering - Rol burgerlijke rechter - Bestuursprocesrecht o Bijzondere wet o Hoofdstuk 1 en 6 t/m 8 Awb o Bezwaar, beroep en hoger beroep - Schadevergoeding en nadeelcompensatie

5 4 Copyright EasyLecture o Als de bestuursrechter een uitspraak doet in jouw voordeel kan dat leiden tot een schadevergoeding via de burgerlijke rechter. 1.3 WAT IS BESTUURSRECHT? Bestuursrecht is het geheel van rechtsregels dat betrekking heeft op de relatie tussen het openbaar gezag (= de overheid, het bestuur) en particulieren (=burgers, ondernemingen, instellingen). Het woord RELATIE is een heel belangrijk element in dit vak. Het gaat over de rechtsbetrekking tussen ons (burgers) en het bestuursorgaan. Als je wil bouwen, heb je een vergunning nodig. De regels waar het gebouw aan moet voldoen zit niet alleen in de vergunning, maar ook een deel in de aanvraag. En in het bouwbesluit, een woningwet, wet ruimtelijke ordening, bestemmingsplan. Allemaal regels die op ons van toepassing zijn. Dit is de gelaagde normstelling. Bestuursrecht is een ordeningsrecht. Het probeert orde te scheppen in de samenleving, in belang van ons allen. Blijkbaar vinden we dat heel belangrijk. Of we het hebben over de openbare orde, over bouwen, we proberen te ordenen. Ook wel begrijpelijk, we wonen met heel veel mensen op een klein stukje grond, en daarbij worden we altijd bedreigt door het water. Ordenen betekend ook keuzes maken. Je komt in het bestuursrecht heel veel bevoegdheden waarin het bestuur eenzijdig de burger kan binden (ambtshalve handelen). Of het altijd zo eenzijdig is, als hier beschreven valt nog te bezien. Als je een subsidie aanvraagt zit dat een wederkerigheid in. U vraagt het aan, het bestuur wijst dat toe of af. Dat is niet eenzijdig. Je krijgt geen bouwvergunning als je hem niet hebt aangevraagd. Er is altijd interactie van het bestuursorgaan met zijn omgeving nodig. Natuurlijk zijn er allerlei situaties waar het openbaar gezag word uitgeoefend. Denk aan boetes als je te hard hebt gereden. Er wordt dat eenzijdig verteld dat je wat moet betalen: ambtshalve optreden van het bestuursorgaan. Samenvattend: bestuursrecht ziet op: Over de jurisprudentie De Hoge Raad wijst arresten en de Bestuursrechter doet uitspraken. Dat mag je niet met elkaar verwarren. Er is veel jurisprudentie voorgeschreven omdat er veel leerstellingen zijn die we niet terug vinden in de wet. - Rechtsbetrekkingen tussen de overheid en de burgers (of andere overheden) - waarbij de overheid burgers eenzijdig kan binden door overheidshandelingen -...waarbij rechtsnormen gelden en - burger tegen die handelingen kunnen opkomen. De rechtsbetrekking tussen de overheid en burgers waarbij de overheid de burgers kan binden. Op het moment dat er een besluit/beschikking komt worden de normen geconcretiseerd. Het bestuursrecht gaat er ook over hoe burgers zich tegen

6 5 Copyright EasyLecture overheidshandelingen kunnen weren. Hiernaast staat dit schematisch weergeven. Om het schema uit te werken moeten we alle elementen van het schema langslopen. Allereerst: Wie is de overheid in het bestuursrecht? - Overheid = (o.a.) bestuur. Dit is een containerbegrip. Om dat beter te begrijpen moet je eerst kijken naar wat besturen is. - Volgens de leer van Trias Politica is besturen de overheidsfunctie die niet bestaat uit wetgeving of rechtspraak. Wetgeving zijn in ieder geval alle activiteiten die de formele wetgever uitvoert. Bij rechtspraak wordt dat al iets ingewikkelder, het lijkt in sommige situaties veel op administratief beroep. - Bestuur ziet op het van overheidswege behartigen van het algemeen belang. Het behartigen van het algemeen belang is ook een taak van de wetgever. Het bestuur kan je zien als verlengde arm van de wetgever. Ze moet het algemeen belang behartigen en het ook concreet maken. Het algemeen belang kan vragen dat je moet optreden. Burgers hebben vrijheden. Het bestuur moet die vrijheden maximaliseren. Dat kan heel ingewikkeld zijn. Bijvoorbeeld bij de sinterklaasintocht. De mensen die tegen zwarte piet zijn moeten er mogen zijn, maar de mensen die voorstander van zwarte piet zijn mogen er ook zijn. En dan heb je nog de ouders met kinderen die naar de sinterklaasintocht komen en die niet hun politieke mening duidelijk willen maken. Dit vraagt om het maken van keuzes. - Of het bestuur altijd handelt in het algemeen belang is nog maar de vraag Grondslagen van het bestuursrecht democratische rechtstaat. Ons staatsbestel noemen we een democratische rechtsstaat. We zeggen niet dat het zo is, het is iets waarna we moeten streven. Het zal nooit perfect zijn: De mens dwaalt zolang hij streeft. Kenmerken van de democratie: - Volksvertegenwoordiging en vrije verkiezingen - Vervanging van bestuur(ders) - Openbaarheid van bestuur en persvrijheid - Inspraak, bijv. een referendum. Kenmerken van de rechtstaat: - Legaliteitsbeginsel en wetmatigheidsbeginsel - Waarborgen van grondrechten - Scheiding en evenwicht van machten (Trias Politica, de macht in stukken knippen, en zorg ervoor dat dat in een soort evenwicht functioneert) - Onafhankelijke rechter en rechtelijke controle. We kennen in Nederland een toetsingsverbod. De Rechter mag een wet in formele zin niet toetsen aan de grondwet. Op bepaalde manieren kan er wel degelijk getoetst worden. Toevoeging legaliteitsbeginsel: Twee aspecten: 1) Bevoegdheden dienen uitdrukkelijk door de Grondwet of een andere wet te zijn toegekend a) Niet alleen bij eingriffsverwaltung (het ingrijpende handelen van een bestuursorgaan). Dit is het uitdelen van een boete bij te hard rijden. Het bestuursorgaan mag pas ingrijpen als het bestuursorgaan de bevoegdheid heeft gekregen van de wetgever.

7 6 Copyright EasyLecture b) Ook bij leistungsverwaltung (het presterende ingrijpende handelen van het bestuursorgaan). Ook dat moet gefundeerd zijn op een wettelijke bevoegdheid. Het verstrekken van een subsidie moet een wettelijke grondslag hebben. Het toekennen van een uitkering moet een wettelijke grondslag hebben. De leistungsverwaltung probeert ook te ordenen. Dit kan ook omslaan in het tegengestelde. Want als je niet zelf in je levensonderhoud kan voorzien, en je vraagt een uitkering aan en je krijgt hem niet, terwijl je buurvrouw hem wel krijgt. Waar haalt het bestuur de bevoegdheid vandaan om die uitkering niet toe te kennen? 2) Bestuurshandelen dient in overeenstemming te zijn met geschreven en ongeschreven recht. Arrest Methadonbrief (voorbeeld eingriffsverwaltung ) In de tijd van dit arrest was drugsverslaving een groot maatschappelijk probleem. Om de verslaving van heroïne tegen te gaan kon je methadon gebruiken. De heroïneverslaving had een grote druk op de volksgezondheid. De hoofdinspecteur van de volksgezondheid schreef een brief aan alle huisartsen met het dringende verzoek om heroïneverslaafden door te wijzen naar de gemeentelijke arts. Zo kon de overheid een beeld krijgen van het aantal verslaafden. De gemeentelijk arts schreef dan een recept van methadon uit. Een Groningse huisarts Rauwerda wilde niet luisteren naar het dringende verzoek. Hij verwijst zijn patiënten niet naar de GGD. Mede om de vertrouwensrelatie tussen arts en patiënt. De hoofdinspecteur schrijft een brief aan de apotheken in Groningen met het verzoek de recepten die de huisarts met betrekking tot methadon niet uit te geven. De huisarts heeft hier natuurlijk last van. De huisarts spant een zaak aan tegen de hoofdinspecteur en de staat der Nederlanden. Hij wint de zaak bij de Hoge Raad. Dit omdat de hoofdinspecteur niet de bevoegdheid heeft om op deze manier in te grijpen. Als je vindt dat een huisarts niet goed functioneert hebben we daar het tuchtrecht voor. De hoofdinspecteur wordt in zijn hoedanigheid aangesproken. Wie wil er bestuurder worden als je privé aansprakelijk kunt zijn. Daarom procedeer je tegen de rechtspersoon (de Staat). Dit is een actie uit onrechtmatige daad geweest, en niet uit besluit bij de Raad van Staten: - De Awb was nog niet in werking getreden - Was hier sprake van een besluit? Bij de leistungsverwaltung moet er ook sprake zijn van bevoegdheid.

8 7 Copyright EasyLecture 2 WERKGROEP WANNEER IS ER SPRAKE VAN EEN BESTUURSORGAAN? Artikel 1:1 Awb geeft een definitie van het bestuursorgaan in drie stappen: 1. Algemene definitie van het begrip bestuursorgaan 2. Aanwijzing van uitgezonderde instanties 3. Bepaling dat die instanties wel bestuursorgaan zijn in hun kwaliteit van werkgever We gaan in op de drie stappen Algemene definitie van het begrip bestuursorgaan Er zijn twee verschillende categorieën: - A-orgaan - B-orgaan Het a-orgaan Een a-orgaan is een orgaan dat krachtens publiekrecht is ingesteld (formeel criterium). Dit kunnen zijn: - Openbare lichamen: staat, provincies en gemeenten, waterschappen, pbo-lichamen - Bijzondere rechtspersonen die krachtens de wet zijn ingesteld en die niet genoemd worden in artikel 2:2 2:3 BW. o Openbare universiteiten o College voor zorgverzekeringen o Commissariaat voor de Media o Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen Ieder die optreed vanwege een rechtspersoon krachtens publiekrecht ingesteld & die een zekere eigen taak heeft, moet worden gezien als een a-orgaan. Het b-orgaan Een b-orgaan is een ander persoon of college, met enig openbaar gezag bekleed (materieel criterium). Dat wil zeggen, hij een krachtens een wettelijke voorschrift bevoegd eenzijdig rechten of plichten voor een ander in het leven te roepen of bindend vast te stellen. Bijv. - Wettelijke diploma/bewijs van goedkeuring afgeven - Subsidie verstrekken - Betalingsplicht opleggen - AVV vaststellen - Enz. Ook toezichthouders met bevoegdheden zijn bestuursorganen. Er zijn drie categorieën: 1. Sommige zelfstandige bestuursorganen

9 8 Copyright EasyLecture 2. Particuliere rechtspersonen of organen daarvan, waaraan bestuursrechtelijke bevoegdheden zijn toegekend. 3. Privaatrechtelijke instelling speciaal met oog op het uitoefenen van een overheidstaak in het leven geroepen en daarbij bestuursbevoegdheden hebben toegekend gekregen. B-organen zijn bestuursorganen voor zover ze bekleed zijn met openbaar gezag, en voor dat deel onderworpen aan de Awb. Belang van het onderscheid: A-organen vallen wel onder de Abw als ze privaatrechtelijke of feitelijke handelingen verrichten. B- organen vallen alleen bij het nemen van besluiten onder de Awb Aanwijzing van uitgezonderde instanties Zie artikel 1:1 lid 2 Awb. Deze instanties zijn uitgezonderd in verband met de machtenscheiding: - Tot de wetgever in formele zin behorende instanties - Rechtelijke instanties - Nationale ombudsman - Algemene rekenkamer Bepaling dat die instanties wel bestuursorgaan zijn in hun kwaliteit van werkgever Artikel 1:1 lid 3 Awb. Als werkgever ten opzichte van ambtenaren worden ze (de uitzonderingen van lid 2) wel als bestuursorgaan aangemerkt. Casus VOORBEELD KABINET VAN DE KONING VNG STICHTING ZELDZAME ZIEKTEN BESTUURSORGAAN? Dit is geen bestuursorgaan, zie jurisprudentie Dit is geen bestuursorgaan, zie jurisprudentie We moeten de criteria van het Schipholregioarrest toetsen: - Financiële vereiste - Inhoudelijke vereiste X Ze beslissen zelf en zijn hierbij niet afhankelijk van een ander orgaan. Conclusie: geen bestuursorgaan

10 9 Copyright EasyLecture 2.2 WANNEER BEN JE BELANGHEBBENDE? Aan burgers worden rechten en bevoegdheden toegekend. Maar wie heeft welk recht/welke bevoegdheid? De wetgever beslist wie welke bevoegdheid heeft. Dat kan zijn: - Eenieder = actio popularis. Dit komt vrijwel niet meer voor - Normadressaten = Bijv. bij vergunningen aanvragen, degene die de vergunning aanvraagt. In veel situaties is dit te beperkt. Dit brengt ons tot een middenweg: de belanghebbende De belanghebbende is degene van wie het belang rechtstreeks bij een besluit betrokken is. Het begrip belanghebbende komt vaak terug in de Awb. Bijvoorbeeld in artikel 8:1 en 1:3 lid 3 Awb. We hanteren een monochrome toepassing, dat wil zeggen dat er steeds aan de hand van dezelfde criteria worden bepaald wie de belanghebbende zijn. Ook in andere wetten moet je het begrip belanghebbende hetzelfde uitleggen als in de Awb, tenzij nadrukkelijk een andere bedoeling blijkt. De definitie van belanghebbende staat in artikel 1:2 lid 1 Awb: degene wiens belang rechtstreeks bij het besluit betrokken is. Elementen in de definitie: 1) Er moet een belang zijn. Als je een belang hebt ondervind je letterlijk effect van het besluit. Het moet wel een reëel belang zijn. En een verandering van de rechtspositie is niet verplicht. 2) Het belang moet aan iemand toekomen. Dit kunnen zijn: a) In het privaatrecht erkende rechtspersonen (artikel 2:1 2:3 BW) i) Natuurlijke personen ii) Rechtspersonen b) Bestuursorganen c) Restgroep entiteiten 3) Het belang moet rechtstreeks betrokken zijn bij het besluit. Dat wil zeggen er moet een verandering in iemand belangenpositie zijn door het besluit. De normadressaat van de persoonsgerichte beschikking is altijd belanghebbende. De soort entiteit doet hierbij niet ter zake. Voorbeelden van een persoonsgerichte beschikking zijn: een uitkering, exploitatievergunning, subsidie, O bjecmef belastingaanslag en het aanstellen van een ambtenaar. Andere belanghebbende dan de normadressaat (de derdenbelanghebbenden) moeten voldoen aan de volgende criteria: 1) Objectief belang 2) Persoonlijk belang 3) Eigen belang 4) Rechtstreeks belang 5) Actueel belang We lichten ieder element één voor één toe: 1) Objectief belang OPERA P ersoonlijk E igen R echtstreeks A ctueel Het belang mag ook weer niet te persoonlijk zijn, dus het mag niet subjectief zijn. Bijvoorbeeld: Een louter subjectief gevoel van sterke betrokkenheid bij het kappen van bomen, is onvoldoende.

11 10 Copyright EasyLecture Immateriële belangen, als de kwaliteit van de eigen woon- of werkomgeving zijn wel objectief bepaalbaar. 2) Persoonlijk belang Je positie moet voldoende onderscheiden zijn van de positie waarin een grote groep mensen zich bevindt. Onderscheiden van de amorfe massa. De vraag of iemand belanghebbende is speelt met name bij besluiten die invloed hebben op de fysieke leefomgeving. Zoals: - Omwonende: belang van de eigen leefomgeving - Eigenaren van nabijgelegen percelen De beoordeling scheelt per type besluit: - Bestemmingsplannen en milieu/omgevingsvergunningen o Van belang zijn: Nabijheids- en zichtcriterium Mate van ruimtelijke uitstraling - Omgevingsvergunningen bouwen o Belanghebbende zijn in ieder geval de bewoner/eigenaar van het naastgelegen perceel. o Daarnaast speelt het nabijheids- en zichtcriterium een rol - Kapvergunningen o Afstand en zich zijn bepalend Geringe afstand van de bomen; of Zicht vanuit de woning op de bomen Ook kan het concurrentie belang meespelen. Er kan sprake zijn van een concurrentiebelang bij bouwvergunningen voor bedrijfsvestigingen. Als de mogelijk geworden bedrijfsvestiging feitelijk effect kan hebben op de concurrentieverhoudingen zijn de concurrenten belanghebbenden. Er moet wel aan de volgende voorwaarden zijn voldaan: - Werkzaam in hetzelfde marktsegment - Werkzaam binnen hetzelfde verzorgingsgebied Ook bij besluiten van algemene strekking geldt het vereiste van persoonlijk belang. Bijvoorbeeld belanghebbende bij verkeersbesluiten: Degene die als normale weggebruiker aan het verkeer deelneemt, heeft geen persoonlijk belang. 3) Eigen belang Je kan alleen voor je eigen belang opkomen. Wil je voor een ander opkomen? Dan moet je een duidelijke machtiging van die ander kunnen overleggen. Ideëel is geen eigen belang 4) Rechtstreeks belang Er moet voldoende causaal verband zijn tussen het besluit en iemands belang. Iemand heeft geen direct geraakt belang als hij via het belang van een ander bij het besluit is betrokken. We spreken dan van een afgeleid belang. Bijv. een werknemer is geen belanghebbende bij besluiten inzake zijn werkgever.

12 11 Copyright EasyLecture Dit criterium kan zeer streng uitpakken. Zelfs als het afgeleide belang groter is dan het directe belang, wordt degene met het afgeleide belang toch geen belanghebbende geacht. Je moet je in zo n geval dus wenden tot de direct geraakte belanghebbende. MAAR, een belang is niet afgeleid van dat van een ander als het daaraan tegengesteld is. Let op, de term tegengesteld is misleidend. Het is beter om te spreken van niet-parallel. Je kan hetzelfde doel hebben maar een ander belang. Als iemand door het besluit wordt beperkt in het gebruik van zijn eigendomsrecht of in een fundamenteel (grond- of verdrags)recht, wordt hem niet meer tegengeworpen, dat zijn belang afgeleid is. 5) Actueel belang Iemand is alleen belanghebbende bij een besluit, als hij op het moment van het nemen van het besluit ook daadwerkelijk al belang heeft. Een onzeker, in de toekomst gelegen belang, is onvoldoende. Belang bij besluiten van algemene strekking Besluiten van algemene strekking kunnen zijn: algemeen verbindende voorschriften, plannen, verkeersbesluiten, gebiedsaanwijzingen, beleidsregels enz. Een besluit van algemene strekking kan veel belanghebbenden kennen die rechtstreeks door het besluit worden geraakt. De algemene lijn is daarom: Je moet om als belanghebbende te worden aangemerkt in elk geval een belang hebben dat sterker betrokken is bij het besluit dan dat van willekeurige andere personen. Belang van een bestuursorgaan Zie artikel 1:2 Awb: een bestuursorgaan is belanghebbende bij een besluit wanneer de hun toevertrouwde belangen rechtstreeks betrokken zijn. Toevertrouwd is bij of krachtens de wet. De bevoegdheid moet dus zijn toegekend (bevoegdheidscriterium). Er kan ook sprake zijn van het taakcriterium: dan is het bestuursorgaan bij of krachtens de wet met een taak belast zonder specifieke publiekrechtelijke bevoegdheid. Belang van rechtspersonen Bij een rechtspersoon kunnen ook belangen die in de statuten staan er voor zorgen dat ze belanghebbende zijn. Dit als het om algemene en collectieve belangen gaat. Zo n belang wordt dan gezien als een eigen belang. 1. Algemene belangen: ook wel ideële belangen, zoals milieubelangen. Deze belangen moeten wel voldoende specifiek zijn. 2. Collectieve belangen: die min of meer groter groepen natuurlijke personen of rechtspersonen gemeen hebben. Naast dat iemand voor bezwaar/beroep belanghebbende moet zijn moet er ook sprake zijn van een procesbelang. Dat wil zeggen, je moet wel iets met het beroep kunnen bereiken.

13 12 Copyright EasyLecture Casus: PERSOON DE HEER BILICI COLLEGE B & W STICHTING BEHOUD DE NATUUR EIGENAAR CAMPING BOSZOOM WERKNEMERS CAMPING BOSZOOM DE HEER PAARDENKOOPER BELANG Bij de heer Bilici is normadressaat. Objectief Persoonlijk Eigen Rechtstreeks Actueel Belanghebbende Er is sprake van een bestuursorgaan (zie wet) Objectief Persoonlijk Eigen een toevertrouwd belang is een eigen belang Rechtstreeks Actueel Belanghebbende Objectief Persoonlijk Eigen X Het belang is niet voldoende specifiek en er is geen feitelijke werkzaamheid. Rechtstreeks Actueel Geen belanghebbende Objectief Persoonlijk er is sprake van een concurrentiebelang. De bedrijven werken in dezelfde sector met dezelfde markt. Eigen Rechtstreeks Actueel (ter verduidelijking, er is hier GEEN sprake van een onzeker belang. Er is alleen sprake van een onzeker belang als het besluit nog niet is genomen) Belanghebbende Objectief Persoonlijk Eigen Rechtstreeks X er is sprake van een afgeleid belang Actueel Geen belanghebbende Objectief Persoonlijk X voldoet niet aan het nabijheidsen zichtcriterium Eigen Rechtstreeks Actueel Geen belanghebbende

14 13 Copyright EasyLecture Bijlage: Stappenplan Bestuursorgaan Stap 1 artikel 1:1 lid 1 sub a Awb 1) Rechtspersoon ingesteld krachtens publiekrecht? a) Artikel 2:1 lid 1 BW: openbare lichamen krachtens publiekrecht b) Artikel 2:1 lid 2 BW: bijzondere lichamen, mits wettelijke bepaling 2) Orgaan? a) Voorwaarde: voldoende zelfstandige positie b) Koningin en Kabinet van de Koningin geen bestuursorgaan 3) Is er sprake van een uitzondering? a) Artikel 1:1 lid 2 Awb geen bestuursorgaan b) Artikel 1:1 lid 3 Awb geen bestuursorgaan 4) Conclusie a) Aan voorwaarden voldaan: a-orgaan b) Anders stap 2 of geen bestuursorgaan Stap 2 artikel 1:1 lid 1 sub b Awb 1) Sprake van enig openbaar gezag? 2) VNG: openbaar gezag moet bij wettelijk voorschrift zijn toegekend, tenzij uitzonderingen van Schiphol Regio van toepassing zijn: a) Inhoudelijk aspect: in beslissende mate bepaald door a-orgaan b) Financieel aspect: gefinancierd door a-orgaan 3) Conclusie a) Aan voorwaarden voldaan: b-orgaan b) Anders geen bestuursorgaan

15 14 Copyright EasyLecture Bestuursorgaan Rikp? armkel 2:1 lid 1 en 2 BW Ja Nee --> stap 2 Orgaan? Enig openbaar gezag? Koningin en kabinet, geen bestuursorgaan Ja Toegekend Uitzondering Schiphol Regio Nee, geen bestuurorgaan UItzondering? b-orgaan armkel 1:1 lid 2 en 3 geen bestuursorgaan Nee a-orgaan

16 15 Copyright EasyLecture 3 JURISPRUDENTIE BIJ WERKGROEP BESTUURSORGAAN ABRvS 6 juni 2007 Koningin & Kabinet van de Koningin Zowel de Koning(in) en het Kabinet van de Koning(in) zijn geen bestuursorganen. R.O ( ) Uit artikel 1 van het Besluit volgt dat het Kabinet uitsluitend ondersteunende taken verricht ten dienste van de uitoefening van de constitutionele taken van de Koningin. Aan het Kabinet zijn geen eigen, zelfstandige taken opgedragen. Derhalve is het op zichzelf niet een orgaan als bedoeld in artikel 1:1 lid 1 aanhef onder a Awb. Het opgedragen zijn van uitsluitend ondersteunende taken kan voorts niet worden aangemerkt als bekleed zijn met openbaar gezag als bedoeld onder b van genoemd artikellid. Het Kabinet is derhalve, ( ) geen bestuursorgaan als bedoeld in artikel 1:1 lid 1 aanhef onder b Awb. R.O ( ) Naar de tekst van artikel 1:1 lid 1 onder a Awb, past de positie van de Koningin in de omschrijving van het begrip bestuursorgaan; de Koningin is voorst in het tweede lid van artikel 1:1 niet uitgezonderd. Niettemin komt de Afdeling tot een andersluidend oordeel. ( ) De uit artikel 42 Grondwet voortvloeiende constitutionele onschendbaarheid van de Koningin staat er aan in de weg dat de Koningin verantwoording aflegt. Gelet hierop dient naar het oordeel van de Afdeling te worden geoordeeld dat de Koningin geen bestuursorgaan is in de zin van artikel 1:1 Awb, nog in de zin van artikel 1a Wob ABRvS 25 mei 2011 VNG De VNG is geen bestuursorgaan (b-orgaan) omdat ze niet met enig openbaar gezag is bekleed. Tenzij de omstandigheden nopen tot een ander oordeel. R.O Vast staat dat de VNG als vereniging een privaatrechtelijke rechtspersoon is en derhalve geen bestuursorgaan in de zin van artikel 1:1 lid 1 aanhef onder a Awb. Gelet hierop, staat ter beoordeling of de VNG een bestuursorgaan in de zin van artikel 1:1 lid 1 aanhef onder b Awb is (borgaan). Voor het antwoord op de vraag of de VNG met enig openbaar gezag is bekleed, als bedoeld in die bepaling, is bepalend of aan haar een publiekrechtelijke bevoegdheid tot het bepalen van de rechtspositie van andere rechtssubjecten is toegekend. In dat verband overweegt de Afdeling allereerst dat de VNG aan geen wettelijk voorschrift een dergelijke bevoegdheid ontleent. Zoals volgt uit de uitspraak ( ), betekent dit dat ervan moet worden uitgegaan dat de VNG niet met enig openbaar gezag is bekleed, tenzij bijzondere omstandigheden nopen tot een ander oordeel ABRvS 17 september 2014 Schipholregio In deze uitspraak geeft de afdeling criteria waar een privaatrechtelijke rechtspersoon die geldelijke uitkeringen doet aan moet voldoen, om als bestuursorgaan te worden aangemerkt. R.O ( ) Ingevolge artikel 1:1 eerste lid, aanhef onder b Awb (hierna: artikel) is een orgaan van een privaatrechtelijke rechtspersoon een bestuursorgaan als dat orgaan met openbaar gezag is bekleed. Daarvoor is bepalend of aan dat orgaan een publiekrechtelijke bevoegdheid tot het eenzijdig bepalen van de rechtspositie van andere rechtssubjecten is toegekend. Openbaar gezag kan in beginsel slechts bij wettelijk voorschrift worden toegekend. Als een daartoe strekkend wettelijk voorschrift ontbreekt, is een orgaan van een privaatrechtelijke rechtspersoon in beginsel geen bestuursorgaan. Bij organen van privaatrechtelijke rechtspersonen die geldelijke uitkeringen of op geld waardeerbare voorzieningen aan derden verstrekken, kan zich evenwel een uitzondering op deze regel voordoen, waardoor die organen toch bestuursorgaan zijn in de zin van artikel. Deze

17 16 Copyright EasyLecture uitzondering doet zich voor als aan twee cumulatieve eisen is voldaan. Het eerste vereiste is dat de inhoudelijke criteria voor het verstrekken van geldelijke uitkeringen of voorzieningen in beslissende mate worden bepaald door een of meer bestuursorganen (a-organen) (hierna: inhoudelijke vereiste). Dat bestuursorgaan of die bestuursorganen hoeven geen zeggenschap te hebben over ene beslissing over een verstrekking in een individueel geval. Het tweede vereiste is dat de verstrekking van deze uitkeringen of voorzieningen in overwegende mate, dat wil zeggen in beginsel voor twee derden of meer, wordt gefinancierd door een of meer bestuursorganen (a-organen) (hierna: financiële vereiste). ( )

Staats- en bestuursrecht

Staats- en bestuursrecht F.C.M.A. Michiels (red.) Staats- en bestuursrecht Tekst en materiaal Met bijdragen van Gio ten Berge Leonard Besselink Henk Kummeling Lex Michiels Rob Widdershoven KLUWER J ^ Deventer - 2003 Thema 1 -

Nadere informatie

Samenvatting Bestuursrecht 1

Samenvatting Bestuursrecht 1 Samenvatting Bestuursrecht 1 Aan de hand van alle hoor- en werkcolleges en de voorgeschreven literatuur. Samenvattingen 24 maart 2015 ing. T.J. van den Belt https://timvandenbelt.com Inhoudsopgave Introductie

Nadere informatie

Lawbooks Inleiding SBR ( )

Lawbooks Inleiding SBR ( ) Inleiding SBR DEEL A Week 3: Wie is wie? 2018 2019 Voorwoord Beste student(e), Bij de opmaak van DEEL A van de samenvatting Inleiding SBR is er een gedeelte van de tekst weggevallen. Het betreft de samenvatting

Nadere informatie

Beslissing op bezwaar

Beslissing op bezwaar Beslissing op bezwaar Kenmerk: 27534/2012010168 Betreft: Beslissing op bezwaar inzake de Stichting Publieke Media instelling Eijsden- Margraten tegen afwijzing van het handhavingsverzoek jegens Stichting

Nadere informatie

BEGELEIDINGSPLAN VOOR DE CURSUS INLEIDING

BEGELEIDINGSPLAN VOOR DE CURSUS INLEIDING BEGELEIDINGSPLAN VOOR DE CURSUS INLEIDING BESTUURSRECHT (R08181) (onderdeel traject Propedeuse Rechten) studiecentrum: Zwolle tijdvak: november 2010 t/m januari 2011 begeleider: mr drs G.E.P. ter Horst

Nadere informatie

Inhoud. Afkortingen 15

Inhoud. Afkortingen 15 Inhoud Afkortingen 15 1 Introductie en overzicht 19 1.1 Besturen en bestuursrecht 19 1.1.1 Wat doet het bestuur? 22 1.1.2 De ontwikkeling van het openbaar bestuur in vogelvlucht 26 1.1.3 Bevoegdheden en

Nadere informatie

BEGELEIDINGSPLAN VOOR DE CURSUS INLEIDING

BEGELEIDINGSPLAN VOOR DE CURSUS INLEIDING BEGELEIDINGSPLAN VOOR DE CURSUS INLEIDING BESTUURSRECHT (R08191) (onderdeel traject Propedeuse Rechten) studiecentrum: Enschede tijdvak: november 2011 t/m januari 2012 begeleider: mr drs G.E.P. ter Horst

Nadere informatie

VMR Actualiteitendag 2015

VMR Actualiteitendag 2015 Datum 19-03-2015 1 VMR Actualiteitendag 2015 Actualiteiten bestuurs(proces)recht Prof. mr. K.J. (Kars) de Graaf k.j.de.graaf@rug.nl www.rug.nl/staff/k.j.de.graaf Datum 19-03-2015 2 Inhoud Bestuursorgaan

Nadere informatie

ECLI:NL:RVS:2017:1691

ECLI:NL:RVS:2017:1691 ECLI:NL:RVS:2017:1691 Instantie Raad van State Datum uitspraak 28-06-2017 Datum publicatie 28-06-2017 Zaaknummer Formele relaties Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie 201603121/1/A3 Eerste

Nadere informatie

A. Het bestuur: het materiële bestuursrecht

A. Het bestuur: het materiële bestuursrecht A. Het bestuur: het materiële bestuursrecht Dit hoofdstuk gaat over het materiële bestuursrecht en de plek van het bestuur in dit recht. Inleiding Het bestuursrecht heeft bestuursactiviteiten van de overheid

Nadere informatie

Algemene Wet Bestuursrecht Wettekstenbundel voor het openbaar bestuur INKIJKEXEMPLAAR

Algemene Wet Bestuursrecht Wettekstenbundel voor het openbaar bestuur INKIJKEXEMPLAAR Algemene Wet Bestuursrecht 2017-2018 Wettekstenbundel voor het openbaar bestuur Deze wettenbundel is bijgewerkt tot en met 3 juli 2017 Meer informatie over deze en andere uitgaven kunt u verkrijgen bij:

Nadere informatie

BIJLAGEN. bij de MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD. Een nieuw EU-kader voor het versterken van de rechtsstaat

BIJLAGEN. bij de MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD. Een nieuw EU-kader voor het versterken van de rechtsstaat EUROPESE COMMISSIE Straatsburg, 11.3.2014 COM(2014) 158 final ANNEXES 1 to 2 BIJLAGEN bij de MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD Een nieuw EU-kader voor het versterken van

Nadere informatie

Openbaar. Besluit. 1 Samenvatting. 2 Verloop van de procedure. Beslissing op bezwaar. Ons kenmerk : ACM/UIT/ Zaaknummer : ACM/18/ Datum :

Openbaar. Besluit. 1 Samenvatting. 2 Verloop van de procedure. Beslissing op bezwaar. Ons kenmerk : ACM/UIT/ Zaaknummer : ACM/18/ Datum : Besluit Beslissing op bezwaar Ons kenmerk : ACM/UIT/503958 Zaaknummer : ACM/18/034372 Datum : 1 Samenvatting 1. [VERTROUWELIJK] (hierna: verzoeker) heeft een handhavingsverzoek ingediend bij de Autoriteit

Nadere informatie

Kern van het bestuursrecht

Kern van het bestuursrecht Kern van het bestuursrecht prof. mr. RJ.N. Schlösseis prof. mr. F.A.M. Stroink met medewerking van mr. C.L.G.RH. Albers mr. S. Hillegers Boom Juridische uitgevers Den Haag 2003 Inhoud Afkortingen 13 1

Nadere informatie

Leidraad voor het nakijken van de toets BESTUURSPROCESRECHT 19 juni 2009

Leidraad voor het nakijken van de toets BESTUURSPROCESRECHT 19 juni 2009 Leidraad voor het nakijken van de toets BESTUURSPROCESRECHT 19 juni 2009 OPGAVE 1 (34 punten) Vraag 1.1 (5 punten) Er staan geen bestuursrechtelijke rechtsmiddelen open. Het voorbereidingsbesluit van artikel

Nadere informatie

Mandaat en delegatie. mr. M.C. de Voogd

Mandaat en delegatie. mr. M.C. de Voogd Mandaat en delegatie mr. M.C. de Voogd Artikel 1:1 Awb 1. Onder bestuursorgaan wordt verstaan: a. een orgaan van een rechtspersoon die krachtens publiekrecht is ingesteld, of b. een ander persoon of college,

Nadere informatie

HC 11, , Bestuursrecht

HC 11, , Bestuursrecht HC 11, 18-12-2017, Bestuursrecht Moeilijke vragen thuistoets 1. Onjuist, schuld is hier een bestanddeel à vrijspraak. 2. Onjuist, Rechtbank sector strafrecht is onbevoegd, het is een overtreding, dus moet

Nadere informatie

Dankwoord 7 Lijst van afkortingen 17

Dankwoord 7 Lijst van afkortingen 17 Inhoudsopgave Dankwoord 7 Lijst van afkortingen 17 Hoofdstuk 1 Inleiding 21 1.1 Privatisering, verzelfstandiging, marktwerking en verstatelijking 21 1.2 De vloeiende grenzen van de overheid 22 1.3 Probleemstelling

Nadere informatie

We are Stibbe Tax specialists. Actualiteiten algemeen bestuursrecht

We are Stibbe Tax specialists. Actualiteiten algemeen bestuursrecht Actualiteiten algemeen bestuursrecht Tom Barkhuysen en Annemarie Drahmann 1 oktober 2015 1. Introductie Inhoud 2. Algemeen bestuursprocesrecht 3. Oneigenlijke Wob-verzoeken 4. Toezicht en handhaving 5.

Nadere informatie

ECLI:NL:RBARN:2006:AV7682

ECLI:NL:RBARN:2006:AV7682 ECLI:NL:RBARN:2006:AV7682 Instantie Rechtbank Arnhem Datum uitspraak 09-03-2006 Datum publicatie 30-03-2006 Zaaknummer AWB 05/4258 Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie Ambtenarenrecht Eerste

Nadere informatie

Toegang tot de rechter: strategisch procederen in het milieurecht

Toegang tot de rechter: strategisch procederen in het milieurecht Toegang tot de rechter: strategisch procederen in het milieurecht De rol van de civiele rechter Prof.mr. E. Bauw Molengraaff Instituut voor Privaatrecht Montaigne Centrum voor Rechtsstaat en Rechtspleging

Nadere informatie

Jurisprudentie bestuursrecht Actualiteiten. Prof.mr. K.J. (Kars) de Graaf Rijksuniversiteit Groningen 23 maart 2015

Jurisprudentie bestuursrecht Actualiteiten. Prof.mr. K.J. (Kars) de Graaf Rijksuniversiteit Groningen 23 maart 2015 Jurisprudentie bestuursrecht Actualiteiten Prof.mr. K.J. (Kars) de Graaf Rijksuniversiteit Groningen 23 maart 2015 Inhoud Bestuursorgaan Belanghebbende Besluit Varia Bestuursorgaan: art. 1:1 Awb Art. 1:1

Nadere informatie

Internetpublicatiemodel Decentrale Regelgeving. Deel II: Soorten regelgeving

Internetpublicatiemodel Decentrale Regelgeving. Deel II: Soorten regelgeving Internetpublicatiemodel Decentrale Regelgeving Deel II: Soorten regelgeving IPM Decentrale Regelgeving Versie 4.0, Augustus 2008 ICTU / Overheid heeft Antwoord Wilhelmina van Pruisenweg 104 2595 AN Den

Nadere informatie

A26a Overheidsprivaatrecht

A26a Overheidsprivaatrecht MONOGRAFIEËN BW A26a Overheidsprivaatrecht Algemeen deel Mr. G. Snijders Raadsheer in de Hoge Raad, Staatsraad in buitengewone dienst Tweede druk Kluwer a Wolters Kluwer business Deventer - 2011 INHOUD

Nadere informatie

Magna Charta Newsroom

Magna Charta Newsroom Magna Charta Newsroom Conclusie van 23 juni 2014 van Staatsraad Advocaat-Generaal Mr. R.J.G.M. Widdershoven over het begrip bestuursorgaan Mr. W.J. Bosma Advocaat-Partner Van der Feltz Advocaten Aanleiding

Nadere informatie

Leidraad voor het nakijken van de toets

Leidraad voor het nakijken van de toets Leidraad voor het nakijken van de toets BESTUURSPROCESRECHT 17 JUNI 2011 (Uit het antwoord moet blijken dat de cursist de stof heeft begrepen en juist heeft toegepast; een enkel ja of nee is niet voldoende)

Nadere informatie

Burgemeester en wethouders onderscheidenlijk de burgemeester van Hoogeveen;

Burgemeester en wethouders onderscheidenlijk de burgemeester van Hoogeveen; Burgemeester en wethouders onderscheidenlijk de burgemeester van Hoogeveen; Gelet op afdeling 10.1.1 van de Algemene wet bestuursrecht; BESLUITEN: vast te stellen Het Besluit mandaat, volmacht en machtiging

Nadere informatie

Beginselen van de democratische rechtsstaat

Beginselen van de democratische rechtsstaat Beginselen van de democratische rechtsstaat Prof. mr. M.C. Burkens Prof. mr. H.R.B.M. Kummeling Prof. mr. drs. B.P. Vermeulen Prof. mr. R.J.G.M. Widdershoven Inleiding tot de grondslagen van het Nederlandse

Nadere informatie

DEEL III. Het bestuursprocesrecht

DEEL III. Het bestuursprocesrecht DEEL III Het bestuursprocesrecht Inleiding op deel III In het voorgaande deel is het regelsysteem van art. 48 (oud) Rv besproken voor zover dit relevant was voor art. 8:69 lid 2 en 3 Awb. In dit deel

Nadere informatie

2.1 Definitie Awb-besluit

2.1 Definitie Awb-besluit 2 Het besluit Een overheidslichaam is in de bestuurlijke indeling van het Koninkrijk der Nederlanden een lichaam dat bepaalde taken uitvoert of belast is met een deel van de publieke zorg in de samenleving.

Nadere informatie

Bestuurs(proces)recht II- B Samenvatting van de stof - Bestuursrecht in het Awb- tijdperk, T. Barkhuysen e.a., Kluwer 2014.

Bestuurs(proces)recht II- B Samenvatting van de stof - Bestuursrecht in het Awb- tijdperk, T. Barkhuysen e.a., Kluwer 2014. AthenaSummary Universiteit van Amsterdam Faculteit der Rechtsgeleerdheid Bachelorjaar 2 Bestuurs(proces)recht II- B Samenvatting van de stof - Bestuursrecht in het Awb- tijdperk, T. Barkhuysen e.a., Kluwer

Nadere informatie

0 ALGEMENE REGELS TEN AANZIEN VAN MANDAAT

0 ALGEMENE REGELS TEN AANZIEN VAN MANDAAT ALGEMENE REGELS 0 ALGEMENE REGELS TEN AANZIEN VAN MANDAAT In dit hoofdstuk wordt in het eerste onderdeel nader ingegaan op de wettelijke voorschriften met betrekking tot mandaat. In het tweede gedeelte

Nadere informatie

Actualiteiten bestuurs(proces)recht

Actualiteiten bestuurs(proces)recht 1 Actualiteiten bestuurs(proces)recht VMR Actualiteitendag 2017 Prof. mr. K.J. (Kars) de Graaf 2 Onderwerpen Organisatie hoogste bestuursrechtspraak Einde ne bis in idem-rechtspraak (art. 4:6 Awb) Inherente

Nadere informatie

7,2. Samenvatting door een scholier 1410 woorden 9 april keer beoordeeld. Maatschappijleer. Hoofdstuk 1

7,2. Samenvatting door een scholier 1410 woorden 9 april keer beoordeeld. Maatschappijleer. Hoofdstuk 1 Samenvatting door een scholier 1410 woorden 9 april 2005 7,2 36 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Hoofdstuk 1 Het Nederlands recht kent een driedeling: * Burgerlijk recht (civiel recht, privaatrecht):

Nadere informatie

ECLI:NL:RBGEL:2016:2558

ECLI:NL:RBGEL:2016:2558 ECLI:NL:RBGEL:2016:2558 Instantie Rechtbank Gelderland Datum uitspraak 12-05-2016 Datum publicatie 19-05-2016 Zaaknummer AWB - 15 _ 7447 Formele relaties Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie

Nadere informatie

BESLUIT. 4. Artikel 56 Mededingingswet (hierna: Mw) luidde tot 1 juli 2009, voor zover van belang, als volgt:

BESLUIT. 4. Artikel 56 Mededingingswet (hierna: Mw) luidde tot 1 juli 2009, voor zover van belang, als volgt: Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Nummer 6494_1/309; 6836_1/220 Betreft zaak: Limburgse bouwzaken 1 en 2 / de heer [A] Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit

Nadere informatie

Inhoud. Lijst van afkortingen 15. Inleiding 17. Deel A Verhouding tot bestuursorganen Kernbegrippen Awb

Inhoud. Lijst van afkortingen 15. Inleiding 17. Deel A Verhouding tot bestuursorganen Kernbegrippen Awb Inhoud Lijst van afkortingen 15 Inleiding 17 Begrip bestuursrecht 17 Doelstellingen, opzet en indeling Awb 18 Opbouw boek 21 Website 22 Deel A Verhouding tot bestuursorganen 23 1 Kernbegrippen Awb 25 Leerdoelen

Nadere informatie

Masterclass Toezicht op en in de financiële sector

Masterclass Toezicht op en in de financiële sector Masterclass Toezicht op en in de financiële sector ALGEMEEN KADER STAATSRECHT PROFMR LODEWIJK ROGIER 19 MAART 2019 1 STAATSRECHT 2 RECHTSSTAAT 3 CONCORDANTIEBEGINSEL 4 BESTUURLIJKE HANDHAVING ALGEMEEN

Nadere informatie

JURISPRUDENTIE BESTUURSRECHT

JURISPRUDENTIE BESTUURSRECHT JURISPRUDENTIE BESTUURSRECHT SPREKER MR. J.R. VAN ANGEREN, ADVOCAAT STIBBE N.V. 30 OKTOBER 2015 12:00 13:00 UUR WWW.AVDRWEBINARS.NL Inhoudsopgave Mr. J.R. van Angeren Jurisprudentie ABRvS 17 september

Nadere informatie

Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 1 t/m 4

Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 1 t/m 4 Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 1 t/m 4 Samenvatting door een scholier 1623 woorden 10 december 2007 5,4 53 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Thema's maatschappijleer Hoofdstuk 1: Idee

Nadere informatie

Beleidsregels intrekken omgevingsvergunningen voor de activiteit bouwen

Beleidsregels intrekken omgevingsvergunningen voor de activiteit bouwen Beleidsregels intrekken omgevingsvergunningen voor de activiteit Overheidsorganisatie Officiële naam regeling Citeertitel Vastgesteld door Gemeente Emmen Beleidsregels intrekken omgevingsvergunningen voor

Nadere informatie

Actuele jurisprudentie bestuursrecht en omgevingsrecht

Actuele jurisprudentie bestuursrecht en omgevingsrecht Actuele jurisprudentie bestuursrecht en omgevingsrecht Fleur Onrust ENVIR Advocaten woensdag 18 februari 2015 Bestuursrecht Bestuursorgaan (art. 1:1 Awb) 1. Onder bestuursorgaan wordt verstaan: a. Een

Nadere informatie

Masterclass Toezicht op en in de financiële sector

Masterclass Toezicht op en in de financiële sector Masterclass Toezicht op en in de financiële sector ALGEMEEN KADER BESTUURSRECHT PROFMR LODEWIJK ROGIER 19 MAART 2019 1 BESTUURSRECHT 2 BESTUURLIJKE HANDHAVING 3 BESTUURSRECHTELIJK HANDHAVINGSKADER 4 TOEZICHT

Nadere informatie

Voorwoord. Lawbooks Grondslagen van Recht ( ) Beste student(e),

Voorwoord. Lawbooks Grondslagen van Recht ( ) Beste student(e), Grondslagen van Recht Week 3 2018 2019 Voorwoord Beste student(e), Voor je ligt de samenvatting van de stof van Hoofdstuk 14 van het boek Hoofdlijnen, dat voorgeschreven wordt in week 3. Aanvankelijk hebben

Nadere informatie

DE GEWONE RECHTER EN DE BESTUURSRECHTSPRAAK. mr. J.A.M. van Angeren. Tweede druk

DE GEWONE RECHTER EN DE BESTUURSRECHTSPRAAK. mr. J.A.M. van Angeren. Tweede druk DE GEWONE RECHTER EN DE BESTUURSRECHTSPRAAK mr. J.A.M. van Angeren Tweede druk Kluwer - Deventer - 2008 DEEL I DE RECHTSMACHT 1 1 De Grondwet 3 1. Waarborg 3 2. Exclusiviteit 4 3. Doorbreking bij de wet

Nadere informatie

BESLUIT. 3. Bij besluit van 4 april 2003, kenmerk 3444/3, (hierna: het bestreden besluit) is de klacht afgewezen.

BESLUIT. 3. Bij besluit van 4 april 2003, kenmerk 3444/3, (hierna: het bestreden besluit) is de klacht afgewezen. Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Nummer 3444/12 Betreft zaak: 3444/ Halbertsma Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit tot nietontvankelijkverklaring van het

Nadere informatie

Inleiding tot Recht. Uit Praktisch Burgerlijk Recht

Inleiding tot Recht. Uit Praktisch Burgerlijk Recht Inleiding tot Recht Uit Praktisch Burgerlijk Recht 1. Wat is recht? Een exacte definitie is niet te geven. Elke klassieke definitie bevat vier elementen: Gedragsregels, normen Doel = maatschappelijk leven

Nadere informatie

Burgemeester en wethouders onderscheidenlijk de burgemeester van Hoogeveen;

Burgemeester en wethouders onderscheidenlijk de burgemeester van Hoogeveen; Burgemeester en wethouders onderscheidenlijk de burgemeester van Hoogeveen; Burgemeester en wethouders onderscheidenlijk de burgemeester van De Wolden; Het dagelijks bestuur onderscheidenlijk de voorzitter

Nadere informatie

Dit voorblad dient u, voorzien van uw gegevens en handtekening, tezamen met uw tentamenwerk in te leveren.

Dit voorblad dient u, voorzien van uw gegevens en handtekening, tezamen met uw tentamenwerk in te leveren. Cursus Inleiding Bestuursrecht (R08181 Tentamennummer 09010029 Datum Tijd 19.00 22.00 uur Dit voorblad dient u, voorzien van uw gegevens en handtekening, tezamen met uw tentamenwerk in te leveren. Naam

Nadere informatie

ALGEMENE WET BESTUURSRECHT

ALGEMENE WET BESTUURSRECHT ALGEMENE WET BESTUURSRECHT Besluitvorming Toezicht Sancties Rechtsgebied bestuursrecht oktober 2011 Rechtsgebied bestuursrecht Verhoudingen tussen bestuursorgaan/belanghebbende - stelt het bestuur is staat

Nadere informatie

Ongelijkheidscompensatie bij stelplicht en bewijslast in het civiele arbeidsrecht en het ambtenarenrecht

Ongelijkheidscompensatie bij stelplicht en bewijslast in het civiele arbeidsrecht en het ambtenarenrecht Ongelijkheidscompensatie bij stelplicht en bewijslast in het civiele arbeidsrecht en het ambtenarenrecht Naar een eenvormig stelsel? Mr.H.JW.AÜ Kluwer - Deventer - 2009 Lijst van gebruikte afkortingen

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 354 Wijziging van de Mededingingswet ter invoering van regels inzake ondernemingen die deel uitmaken van een publiekrechtelijke rechtspersoon

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2008 2009 31 354 Wijziging van de Mededingingswet ter invoering van regels inzake ondernemingen die deel uitmaken van een publiekrechtelijke rechtspersoon

Nadere informatie

Rapport. Belastingdienst wijst verzoek om ambtshalve vermindering af. Op basis van het onderzoek vindt de Nationale ombudsman de klachten gegrond.

Rapport. Belastingdienst wijst verzoek om ambtshalve vermindering af. Op basis van het onderzoek vindt de Nationale ombudsman de klachten gegrond. Rapport Belastingdienst wijst verzoek om ambtshalve vermindering af. Op basis van het onderzoek vindt de klachten gegrond. Datum: 12 januari 2015 Rapportnummer: 2015/007 2 SAMENVATTING Verzoekster, een

Nadere informatie

Case: Chemico breidt uit (100 punten) Praktisch Bestuursrecht, paragraaf 1.2, p. 19-20 en paragraaf 1.5.2, p 31.

Case: Chemico breidt uit (100 punten) Praktisch Bestuursrecht, paragraaf 1.2, p. 19-20 en paragraaf 1.5.2, p 31. Antwoordmodel Aan dit antwoordmodel kunnen geen rechten worden ontleend. Het antwoordmodel dient als indicatie voor de corrector. Studiemateriaal Visscher, Y.M. (2012). Praktisch Bestuursrecht. Groningen:

Nadere informatie

1. De wet Markt en Overheid (hierna: Wet MenO) is op 1 juli 2012 in werking getreden als onderdeel van de Mededingingswet (hierna: Mw).

1. De wet Markt en Overheid (hierna: Wet MenO) is op 1 juli 2012 in werking getreden als onderdeel van de Mededingingswet (hierna: Mw). Ons kenmerk: ACM/DJZ/2016/200128_OV Zaaknummer: 15.1049.29.1.01 Datum: 11 januari 2016 Op 5 oktober 2015 heeft de Autoriteit Consument en Markt (hierna: ACM) het verzoek van [Dansschool A] om op te treden

Nadere informatie

Onderwerp Gevolgen uitspraak hoger beroep legesheffing bestemmingsplannen ouder dan 10 jaar. - Besluitvormend

Onderwerp Gevolgen uitspraak hoger beroep legesheffing bestemmingsplannen ouder dan 10 jaar. - Besluitvormend BESLUIT OPSCHRIFT Vergadering van 27 september 2016 Besluit nummer: 2016_BW_00750 Onderwerp Gevolgen uitspraak hoger beroep legesheffing bestemmingsplannen ouder dan 10 jaar. - Besluitvormend Beknopte

Nadere informatie

Petra Vries Trainingen. Het Nieuwe Procederen bij de bestuursrechter. de wijzigingen in de Awb

Petra Vries Trainingen. Het Nieuwe Procederen bij de bestuursrechter. de wijzigingen in de Awb Het Nieuwe Procederen bij de bestuursrechter & de wijzigingen in de Awb Introductie Dit document is een bijlage bij de presentatie over Het Nieuwe Procederen bij de bestuursrechter. Hierin bespreek ik

Nadere informatie

Rapport. Datum: 20 december 2002 Rapportnummer: 2002/388

Rapport. Datum: 20 december 2002 Rapportnummer: 2002/388 Rapport Datum: 20 december 2002 Rapportnummer: 2002/388 2 Klacht Verzoeker klaagt er over dat de secretaris van de klachtencommissie AWB van de provincie Utrecht zich in zijn brief van 15 februari 2001

Nadere informatie

AKD Gemeentedag 2014 Prof. mr. G.A. van der Veen Rotterdam 20 maart 2014

AKD Gemeentedag 2014 Prof. mr. G.A. van der Veen Rotterdam 20 maart 2014 AKD Gemeentedag 2014 15 maanden Wet aanpassing bestuursprocesrecht Prof. mr. G.A. van der Veen Advocaat bestuursrecht/omgevingsrecht AKD Advocaten en notarissen Rotterdam Bijzonder hoogleraar milieurecht

Nadere informatie

ons kenmerk ECGR/U201301490 Lbr. 13/100

ons kenmerk ECGR/U201301490 Lbr. 13/100 Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) 373 8393 betreft Modelverordening elektronische kennisgeving uw kenmerk ons kenmerk ECGR/U201301490 Lbr. 13/100 bijlage(n)

Nadere informatie

Algemeen juridische beroepsvorming 4 ALGEMEEN JURIDISCHE BEROEPSVORMING 4 (CJU01.4/CREBO:50109)

Algemeen juridische beroepsvorming 4 ALGEMEEN JURIDISCHE BEROEPSVORMING 4 (CJU01.4/CREBO:50109) ALGEMEEN JURIDISCHE BEROEPSVORMING 4 (CJU01.4/CREBO:50109) sd.cju01.4.v3 ECABO, Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, overgenomen, opgeslagen of gepubliceerd in

Nadere informatie

Voorwoord. De redactie Januari 2014. Sdu Uitgevers

Voorwoord. De redactie Januari 2014. Sdu Uitgevers Voorwoord In deze Sdu Wettenverzameling Awb Bestuurs(proces)recht is de wet- en regelgeving opgenomen die onmisbaar is om juridische vragen en problemen te behandelen in de rechtspraktijk van het algemeen

Nadere informatie

Het college van burgemeester en wethouders van Moerdijk, in haar vergadering van 26 juli 2005;

Het college van burgemeester en wethouders van Moerdijk, in haar vergadering van 26 juli 2005; Het college van burgemeester en wethouders van Moerdijk, in haar vergadering van 26 juli 2005; gelet op artikel 4:81 van de Algemene wet bestuursrecht, de artikelen 1, tweede lid, en 29a, tweede lid, van

Nadere informatie

Uitspraak in de zaak tussen: [naam], wonende te [woonplaats], appellant,

Uitspraak in de zaak tussen: [naam], wonende te [woonplaats], appellant, Zaaknummer : 2014/005 Rechter(s) : mrs. Nijenhof, Lubberdink en Van der Spoel Datum uitspraak : 11 juni 2014 Partijen : Appellant tegen Universiteit van Amsterdam Trefwoorden : Beoordeling tentamen, deskundigheid,

Nadere informatie

Examenmatrijs vaardigheidsexamen

Examenmatrijs vaardigheidsexamen Examenmatrijs vaardigheidsexamen Algemene informatie Examenmatrijs code en vaststellingsdatum 24-09-2015 Examennaam Specialistische kennis bestuursrecht Kwalificatiedossier en cohort Juridisch-administratieve

Nadere informatie

Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State Datum 27 januari 2016 ECLI:NL:RVS:2016:155

Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State Datum 27 januari 2016 ECLI:NL:RVS:2016:155 M en R 2016 afl. 5 Eventuele toekomstige gaswinning hoeft niet te worden betrokken bij de beoordeling of in verband met de exploratieboring een milieueffectrapport moet worden gemaakt. Instantie Afdeling

Nadere informatie

BESLUIT. 2. Bij brief van 21 oktober 2002 heeft P. Abegg tegen dit besluit bezwaar gemaakt.

BESLUIT. 2. Bij brief van 21 oktober 2002 heeft P. Abegg tegen dit besluit bezwaar gemaakt. Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Nummer 2960/ 24 Betreft zaak: Abegg - CZ Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit tot ongegrondverklaring van het tegen zijn

Nadere informatie

Oplegnotitie Delegatie en inspraak

Oplegnotitie Delegatie en inspraak Oplegnotitie Delegatie en inspraak Zaaknr.: Inleiding Bepaalde bevoegdheden van de gemeenteraad lenen zich voor overdracht aan het college. Deze overdracht wordt geregeld door middel van delegatie.

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2010 2011 32 467 Oprichting van het College voor de rechten van de mens (Wet College voor de rechten van de mens) Nr. 9 AMENDEMENT VAN HET LID HEIJNEN Ontvangen

Nadere informatie

Voorwoord 5. Leeswijzer 13. Afkortingenlijst 17 ALGEMEEN DEEL 19

Voorwoord 5. Leeswijzer 13. Afkortingenlijst 17 ALGEMEEN DEEL 19 In houdsopgave Voorwoord 5 Leeswijzer 13 Afkortingenlijst 17 ALGEMEEN DEEL 19 1 Beoefening van het Caribische staatsrecht 21 1.1 Caribisch staatsrecht 21 1.2 Systematiek van het Caribische staatsrecht

Nadere informatie

Woord vooraf. Lijst met afkortingen

Woord vooraf. Lijst met afkortingen Inhoud Woord vooraf Lijst met afkortingen v xiii 1 Inleiding 1 1.1 Inleiding 1 1.2 Probleemverkenning 2 1.3 Belang van het onderzoek 7 1.4 Vraagstelling van het onderzoek 10 1.5 Methode 10 1.5.1 Bronnen

Nadere informatie

Statuut van Onafhankelijkheid

Statuut van Onafhankelijkheid Statuut van Onafhankelijkheid Zoals laatstelijk gewijzigd en vastgesteld door het bestuur van de Nederlandse Orde van Belastingadviseurs ingevolge artikel 6 lid 2 en artikel 12 lid 3 van de statuten van

Nadere informatie

Maatschappijleer in kernvragen en -concepten

Maatschappijleer in kernvragen en -concepten Maatschappijleer in kernvragen en -concepten Deel I Kennis van de benaderingswijzen, het formele object Politiek-juridische concepten Kernvraag 1: Welke basisconcepten kent de politiek-juridische benaderingswijze?

Nadere informatie

Samenvatting Maatschappijleer Politiek - Democratie en rechtstaat

Samenvatting Maatschappijleer Politiek - Democratie en rechtstaat Samenvatting Maatschappijleer Politiek - Democratie en rechtstaat Samenvatting door een scholier 1047 woorden 16 maart 2008 5,7 7 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Democratie en rechtstaat Hoofdstuk

Nadere informatie

g^atwijk Omgevingsvergunning Zaaknummer

g^atwijk Omgevingsvergunning Zaaknummer g^atwijk Omgevingsvergunning Zaaknummer 1268533 1. Inleiding Op 10 september 2018 hebben wij uw aanvraag om een omgevingsvergunning ontvangen voor het verlengen van de vergunning van het natuurcentrum

Nadere informatie

Afwijzing verzoek om handhaving

Afwijzing verzoek om handhaving Afwijzing verzoek om handhaving Kenmerk: 704312/706895 Betreft: Beslissing van het Commissariaat voor de Media op het verzoek van de vereniging ter bevordering en ondersteuning van Kleine Regionale Commerciële

Nadere informatie

LJN: BO2154,Voorzieningenrechter Rechtbank 's-hertogenbosch, AWB 10/2913 en 10/3065

LJN: BO2154,Voorzieningenrechter Rechtbank 's-hertogenbosch, AWB 10/2913 en 10/3065 LJN: BO2154,Voorzieningenrechter Rechtbank 's-hertogenbosch, AWB 10/2913 en 10/3065 Print uitspraak Datum uitspraak: 22-10-2010 Datum publicatie: 29-10-2010 Rechtsgebied: Bouwen Soort procedure: Voorlopige

Nadere informatie

Gelet op: Artikel 145 van de Provinciewet en artikel 2:14, tweede lid, van de Algemene wet bestuursrecht;

Gelet op: Artikel 145 van de Provinciewet en artikel 2:14, tweede lid, van de Algemene wet bestuursrecht; Voordracht aan Provinciale Staten van Gedeputeerde Staten Vergadering November 2014 Nummer 6750 Onderwerp Verordening elektronische kennisgeving Zuid-Holland 1 Ontwerpbesluit Provinciale Staten van Zuid-Holland,

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2016 2017 34 506 Voorstel van wet van het lid Van Laar houdende de invoering van een zorgplicht ter voorkoming van de levering van goederen en diensten die

Nadere informatie

Besluit op aangevraagde omgevingsvergunning (verleend)

Besluit op aangevraagde omgevingsvergunning (verleend) *D170120715* W.Z16.103615.01 / D170120715 Besluit op aangevraagde omgevingsvergunning (verleend) Wij hebben op 11 oktober 2016 een aanvraag voor een omgevingsvergunning ontvangen voor het plaatsen van

Nadere informatie

AFDELING BESTUURSRECHTSPRAAK. Uitspraak met toepassing van artikel 8:54, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht op het hoger beroep van:

AFDELING BESTUURSRECHTSPRAAK. Uitspraak met toepassing van artikel 8:54, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht op het hoger beroep van: Raad vanstate Migratie Web ve 14000068 201200442/1 A/1. Datum uitspraak: 10 januari 2014 AFDELING BESTUURSRECHTSPRAAK Uitspraak met toepassing van artikel 8:54, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht

Nadere informatie

ECLI:NL:RBMNE:2014:5220

ECLI:NL:RBMNE:2014:5220 ECLI:NL:RBMNE:2014:5220 Instantie Datum uitspraak 23-10-2014 Datum publicatie 28-10-2014 Rechtbank Midden-Nederland Zaaknummer AWB - 14 _ 2227 Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie Bestuursrecht

Nadere informatie

Burgemeester en wethouders onderscheidenlijk de burgemeester van Hoogeveen;

Burgemeester en wethouders onderscheidenlijk de burgemeester van Hoogeveen; Burgemeester en wethouders onderscheidenlijk de burgemeester van Hoogeveen; Burgemeester en wethouders onderscheidenlijk de burgemeester van De Wolden; Het bestuur onderscheidenlijk de voorzitter van de

Nadere informatie

Mandaatbesluit FUMO. Vastgesteld door het Dagelijks Bestuur van de FUMO d.d. 16 september Mandaatbesluit FUMO

Mandaatbesluit FUMO. Vastgesteld door het Dagelijks Bestuur van de FUMO d.d. 16 september Mandaatbesluit FUMO Vastgesteld door het Dagelijks Bestuur van de FUMO d.d. 16 september 2013 BESLUIT MANDAAT, VOLMACHT EN MACHTIGING FUMO Het dagelijks bestuur en de voorzitter van het openbaar lichaam gemeenschappelijke

Nadere informatie

Collegebesluit Collegevergadering: 15 februari 2019

Collegebesluit Collegevergadering: 15 februari 2019 ONDERWERP Borneostraat 2, bezwaar tegen last onder dwangsom wijziging dakpannen SAMENVATTING Het bezwaarschrift, tegen de last onder dwangsom tot het vervangen van de aangebrachte zwarte dakpannen door

Nadere informatie

Dienst uitvoering en toezicht Energie BESLUIT

Dienst uitvoering en toezicht Energie BESLUIT Dienst uitvoering en toezicht Energie BESLUIT Nummer: 101608/ 44, 101627/ 13, 101628/ 12 Besluit van de directeur van de Dienst uitvoering en toezicht Energie op de bezwaren van de Vereniging Nederlandse

Nadere informatie

1. Indeling van het recht

1. Indeling van het recht H E S R o t t e r d a m I n s t i t u u t v o o r F i n a n c i e e l M a n a g e m e n t 1. Indeling van het recht Wij kunnen het recht op verschillende manieren in groepen verdelen. Een heel gebruikelijke

Nadere informatie

VNG Juridische 2-daagse. Actualiteiten Awb Liesbeth Berkouwer 11 oktober 2011

VNG Juridische 2-daagse. Actualiteiten Awb Liesbeth Berkouwer 11 oktober 2011 VNG Juridische 2-daagse Actualiteiten Awb Liesbeth Berkouwer Liesbeth.berkouwer@kvdl.nl 11 oktober 2011 Programma Finale geschilbeslechting - toepassing 8:72 - bestuurlijke lus - zaaksdifferentiatie Wetsvoorstel

Nadere informatie

Casus 13 Kom op voor je recht

Casus 13 Kom op voor je recht Casus 13 Kom op voor je recht Een werkgever kan tegenwoordig niet meer alle beslissingen nemen die hij noodzakelijk acht in het kader van zijn bedrijfsvoering. Naar de factor arbeid moet in een aantal

Nadere informatie

Uitvoering handhaving recreatief (nacht)verblijf buiten kampeerterreinen

Uitvoering handhaving recreatief (nacht)verblijf buiten kampeerterreinen Uitvoering handhaving recreatief (nacht)verblijf buiten kampeerterreinen Versie 14 april 2011 (inclusief wijzigingen B&W - beslissing d.d. 12 april 2011) Pagina 1 van 5 Inleiding De afgelopen jaren is

Nadere informatie

Besluit op Wob-verzoek vermakelijkhedenretributie

Besluit op Wob-verzoek vermakelijkhedenretributie Janike Haakmeester Advocatuur Mevrouw mr. J.S. Haakmeester Postbus 4 3740 AA Baarn Onderwerp Besluit op Wob-verzoek vermakelijkhedenretributie Datum Pagina 1 van 6 Geachte mevrouw Haakmeester, Inleiding

Nadere informatie

BESLUIT. Openbaar. Nederlandse Mededingingsautoriteit

BESLUIT. Openbaar. Nederlandse Mededingingsautoriteit Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Nummer: 3758-32 Betreft zaak: Tariefstructuur Arbodiensten Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit tot nietontvankelijkheidsverklaring

Nadere informatie

Protocol bescherming persoonsgegevens van de Alvleeskliervereniging Nederland

Protocol bescherming persoonsgegevens van de Alvleeskliervereniging Nederland Protocol bescherming persoonsgegevens van de Alvleeskliervereniging Nederland AVKV/Protocol WBP (versie 01-12-2010) Pagina 1 Inhoud : 1. Voorwoord 2. Beknopte beschrijving van de Wet bescherming persoonsgegevens

Nadere informatie

Omgevingsvergunning. Bijgevoegde documenten De volgende bij het besluit behorende gewaarmerkte documenten worden digitaal nagezonden:

Omgevingsvergunning. Bijgevoegde documenten De volgende bij het besluit behorende gewaarmerkte documenten worden digitaal nagezonden: Omgevingsvergunning Burgemeester en Wethouders hebben op 23 december 2016 een aanvraag om omgevingsvergunning ontvangen van Jawelbouw BV voor het project het bouwen van acht woningen in bouwplan De Bamere

Nadere informatie

Inhoud. Te behandelen onderwerpen: 1. Onlosmakelijke samenhang

Inhoud. Te behandelen onderwerpen: 1. Onlosmakelijke samenhang Inhoud Te behandelen onderwerpen: 1. Onlosmakelijke samenhang 2. Grondslag aanvraag omgevingsvergunning voor artikel 2.1 lid 1 onder e- activiteiten (milieu) 3. OBM en milieuneutrale verandering 4. Overig

Nadere informatie

gemeente Steenbergen De Heen Dinteloord Kruisland Nieuw-Vossemeer Steenbergen Welberg

gemeente Steenbergen De Heen Dinteloord Kruisland Nieuw-Vossemeer Steenbergen Welberg IIMIM III III II III IIII BM1401251 De raad van de gemeente Steenbergen; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 4 juni 2014; gelet op: gelet op de artikelen 147 en 149 van de Gemeentewet,

Nadere informatie

Omgevingsvergunning. De omgevingsvergunning wordt verleend overeenkomstig de bij dit besluit behorende en als zodanig gewaarmerkte documenten.

Omgevingsvergunning. De omgevingsvergunning wordt verleend overeenkomstig de bij dit besluit behorende en als zodanig gewaarmerkte documenten. Omgevingsvergunning Poststuknummer: DA00107087 Burgemeester en wethouders hebben op 17 juli 2018 een aanvraag omgevingsvergunning ontvangen en in behandeling genomen voor het bouwen van 2 vrijstaande schuurwoningen

Nadere informatie

LB Project 2 Politiek-Juridische dimensie. 2 e schooljaar periode 8 voor AA en DA. LB 2 e jaar periode 8 cohort 2013 voor AA, DA maart 2015 / 1 van 8

LB Project 2 Politiek-Juridische dimensie. 2 e schooljaar periode 8 voor AA en DA. LB 2 e jaar periode 8 cohort 2013 voor AA, DA maart 2015 / 1 van 8 LB Project 2 Politiek-Juridische dimensie 2 e schooljaar periode 8 voor AA en DA LB 2 e jaar periode 8 cohort 2013 voor AA, DA maart 2015 / 1 van 8 LB 2 e jaar periode 8 cohort 2013 voor AA, DA maart 2015

Nadere informatie