VOORDRACHT HUISARTSEN 20 MAART VOORSTELLING + DANKWOORD aan Dr Van der Poel Dr Embrechts

Transcriptie

1 VOORDRACHT HUISARTSEN 20 MAART 2014 VOORSTELLING + DANKWOORD aan Dr Van der Poel Dr Embrechts Is dit het zoveelste verhaal rond preventie van rugklachten? Ik hoop dat ik u met deze voordracht kan overtuigen dat er in mijn holistische benadering duidelijke verschillen zijn met de klassieke benadering. Vanuit mijn opleiding tot kinesitherapeut werd vooral de nadruk gelegd op het belang van het locale musculaire evenwicht in relatie tot het skelet. In de opleiding manuele therapie aan de school van Utrecht werd vooral het belang van de artrokinematische aanpak benadrukt, waarbij het musculair evenwicht op de tweede plaats komt en primair de balans van de gewrichten van de wervelkolom. Het idee dat we bewegen in ketens geeft aan dat het lichaam een zeer dynamisch geheel is.ook hier is de wervelkolom de primaire bewegingsketen. Goed functioneren hangt dus af van de mate waarin de individuele gewrichten deelnemen aan de bewegingsketen. We spreken van een functiestoring op het moment dat er een beperking ontstaat in de bewegingsuitslag van de deelnemende gewrichten.

2 De grondlegger van de manuele therapie was Gerrit Van der Bijl ( ). Hij was zelf osteopaat en heeft een eigenzinnige methode ontwikkeld om functiestoornissen in de gewrichten op te sporen. Uitgangspunt is de wervelkolom als centrum van alle beweging. Vanuit een holistische benadering maakt Van der Bijl een onderscheid tussen 3 deelmassa s. Hij spreekt van de kop de thorax met de bovenste extremiteiten en de lenden met de onderste ledematen. Elk van de drie deelmassa s heeft een eigen zwaartepunt en is voortdurend in beweging met het doel om het lichaam zo goed mogelijk in balans te houden. Je kan met manuele therapie een lichaam dat uit balans is, een impuls geven om zichzelf te herstellen. Het idee dat we dit met therapie kunnen bereiken is één aspect, maar hoe moet het na de therapie. Chronische lage rugklachten vormen een enorm socioeconomisch probleem in onze samenleving.

3 Ter illustratie enkele cijfers uit een krantenartikel van trends-weekend van 2 november 2013 ( het zijn cijfers van het health research center van securex De kop van het artikel luidt : We zitten ons kapot, rugklachten zijn een reëel gevaar voor onze economie. 46% van de beeldschermwerkers had in 2012 rugpijn 51% had last van nek-en schouderklachten 40% van het ziekteverzuim heeft te maken met rug-nek-en schouderklachten ( 85% hervalt) Rugklachten zijn het duurste gezondheidsprobleem in de leeftijdscategorie jaar 1 op de 6 nieuwe invaliden - werknemers die langer dan een jaar arbeidsongeschikt zijn- heeft rugklachten. Dit is een toename van 25% in 5 jaar. Er zijn de laatste 10 jaar veel initiatieven genomen rond rugscholing en preventie van rugklachten. Internationale richtlijnen adviseren gesuperviseerde oefentherapie in combinatie met manuele therapie. Momenteel zijn in België, maar ook internationaal, twee grote tendensen waar te nemen in de actieve aanpak.

4 Enerzijds wordt getracht om na grondig klinisch onderzoek zo specifiek mogelijk in te spelen op de dagdagelijkse activiteiten en werksituatie van de patiënt. Hieronder valt de specifieke stabilisatietraining. Anderzijds wordt geïnvesteerd in specifiek ontworpen lumbale trainingstoestellen zodat patiënten kunnen trainen volgens individueel geprogrammeerde oefenschema s.( Veerle Stevens Militair hospitaal Neder-Over-Heembeek seminarie lage rugklachten Middelheim 2008) Er is de gesuperviseerde oefentherapie, maar wat als er geen supervisie meer is? Er zijn de trainingstoestellen, maar wat als de training stopt? De resultaten van securex moeten ons aan het denken zetten. Blijkbaar slagen we er niet in om mensen voldoende te motiveren om zelf actief te blijven werken aan preventie met zo weinig mogelijk kans op hervallen. Als we gewervelde dieren observeren, kunnen we niet anders dan vaststellen dat zij intuïtief het skelet activeren, alvorens in beweging te komen, denk maar aan een hond, kat of zelfs vogels.

5 Mijn betrachting is om iedereen met of zonder rugklachten, te motiveren om bewuster om te gaan met bewegen in het zoeken naar een optimale balans van de wervelkolom. Ik geloof vooral in het combineren van gezond bewegen voor en tijdens het dagdagelijks functioneren. Het idee dat je dagelijks bewust de bewegingsketens in de 3 verschillende deelmassa s activeert is het opzet van totaalvisie op preventie van rugklachten. Dit is trouwens de enige manier om secundaire overbelastingsverschijnselen te voorkomen. In dit kader zie ik in de praktijk veel peesontstekingen als eindresultaat van storingen in de bewegingsketen. Een voorbeeld hiervan is de tenniselleboog, waarbij de oorspronkelijke functiestoring vooral in de nek en de bovenrug moet gezocht worden. Graag wilde ik u nu even een presentatie brengen van de belangrijkste biomechanische beginselen die de basis gevormd hebben van mijn verhaal.

6 De totaalvisie toegepast op de zithouding 1.ademhaling als rode draad : buikademhaling Dubbel effect : 1- beter rendement cfr zuurstofuitwisseling 2. minder inspanning in vergelijking met thoracale respiratie 2.dynamische zithouding met 1 been naast of onder stoel 3.halve kleermakerszit : VO bekken 4. hol- en bolmaken van lenden : stabiliserend 5. VO TWK vanuit zit met thoracale ademhaling 6. VO interscapulair met handen nek 7.interscapulaire tonificatie vanuit zit armen opwaarts gestrekt 8.VO voorste halsspieren 9.bewegingen CWK : - zijwaarts 10. auto-tractie - rotatie op verschillende niveau s