Macro Weekly. Herstel in aantocht

Transcriptie

1 Macro Weekly Herstel in aantocht Economisch Bureau Macro Research 28 januari 213 Big Picture: Wij hebben in de afgelopen week diverse publicaties uitgebracht over de vooruitzichten voor de wereldeconomie en de implicaties daarvan voor de financiële markten. Daarin concluderen we dat de voedingsbodem is gelegd voor een geleidelijk herstel in 213, dat in 21 aan kracht zal winnen. Daarnaast verwachten we dat de centrale banken pas in 215 hun onconventionele beleid zullen beëindigen, hoewel de markt voor staatsobligaties daar volgend jaar al de negatieve gevolgen van kan ondervinden. De rente op staatsobligaties blijft op de korte termijn laag, maar zal in de tweede helft van het jaar wat oplopen. In 21 zal de rente aanzienlijk sneller stijgen, vooral in de Verenigde Staten. Eurozone: Positief economisch nieuws en de aankondiging van de ECB dat banken van plan zijn meer terug te betalen op de eerste driejarige ECB-lening (LTRO) dan verwacht werd, zorgden ervoor dat de kortetermijnrenteverwachtingen de opmerkelijk opgaande lijn konden vasthouden. De neerwaartse druk op de interbancaire rente als gevolg van de grote hoeveelheid aan liquiditeit zal waarschijnlijk voortduren. Wij denken dat de ECB in aan de zijlijn blijft staan, gegeven het matige herstel bij een lage inflatie. VS: Het BBP-cijfer dat woensdag verschijnt, zal vermoedelijk een zwak beeld schetsen, met een economische groei van slechts 1,3% op jaarbasis in het vierde kwartaal van 212. Onderliggend gaat het waarschijnlijk beter, aangezien de binnenlandse vraag naar verwachting goed op peil is gebleven. Verder denken wij dat het aantal banen gestaag is toegenomen en dat een belangrijke graadmeter van de industrie (de ISM-index) in januari een stijging laat zien. Azië: De macrocijfers uit China bevestigden dat het herstel aan kracht wint. De voorlopige PMI voor de verwerkende industrie steeg in januari voor de vijfde maand op rij. Ondertussen verloren de valuta s van landen in opkomend Azië vorige week aan waarde. Dit weerspiegelde de vrees dat de daling van de Japanse yen de export van deze landen nadelig kan beïnvloeden. Ramingen hoofd- en financiële indicatoren BBP-groei (%) e 213e 21e 3M interbank rente 18/1/213 25/1/213 +3M +12M 213e 21e Verenigde Staten Verenigde Staten Eurozone Eurozone Japan Japan Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk China Nederland Wereld Inflatie (%) e 213e 21e 1j-rente 18/1/213 25/1/213 +3M +12M 213e 21e Verenigde Staten VS Treasury Eurozone Duitse Bund Japan Euro swap rente Verenigd Koninkrijk Japans overheidspapier China VK gilts Nederland Wereld Beleidsrente 25/1/213 +3M 213e 21e Wisselkoersen 18/1/213 25/1/213 +3M +12M 213e 21e Federal Reserve EUR/USD ECB USD/JPY Bank of Japan GBP/USD Bank of England EUR/GBP People's Bank of China USD/CNY , ABN AMRO Economisch Bureau.

2 2 Macro Weekly - Herstel in aantocht - 28 januari 213 The Big Picture Herstel in aantocht Wij hebben afgelopen week diverse artikelen gepubliceerd over de vooruitzichten voor de wereldeconomie en de implicaties daarvan voor de financiële markten. Daarin concludeerden we dat het zaad voor een geleidelijk herstel in 213 en een sterker herstel in 21 is gezaaid en dat de centrale banken pas in 215 hun onconventionele beleid zullen beëindigen, maar dat de markt voor staatsobligaties daar volgend jaar al de negatieve gevolgen van zal ondervinden. De risicobereidheid van beleggers neemt waarschijnlijk verder toe en cyclische metalen en valuta s van opkomende landen zouden het goed moeten doen; veilige havens als de yen, de Zwitserse frank en goud zullen veeleer in waarde dalen. De gebeurtenissen van de afgelopen week waren globaal in overeenstemming met dit beeld. De voorlopige PMI-indices voor de verwerkende industrie over januari waren in de VS, de eurozone en China beter dan verwacht: een duidelijk signaal dat de groei wereldwijd weer op gang komt. Verder lijkt de vervroegde aflossing op de 3-jaars LTRO s door banken in de eurozone hoger uit te vallen dan voorzien. Dat duidt erop dat in ieder geval voor een deel van de bankensector de financieringsmogelijkheden in de afgelopen maanden zijn verbeterd. Toch blijft de liquiditeit in het systeem uitzonderlijk groot, omdat veel perifere banken nog steeds maar moeizaam geld kunnen lenen. Nick Kounis, tel financiële markten gehad en geleid tot een aanzienlijke versoepeling van de financieringsvoorwaarden. Bovendien zien we ook in de reële economie de onzekerheid afnemen. Verder lijkt de schuldafbouw door gezinnen en niet-financiële ondernemingen in VS, de eurozone als geheel en het Verenigd Koninkrijk wel zo n beetje afgerond. Bovendien hebben de centrale banken in ontwikkelde en opkomende economieën hun monetair beleid verruimd. In deze omstandigheden mag je inhaalvraag verwachten, vooral vanuit het bedrijfsleven. In de VS heeft de woningmarkt de weg omhoog weer gevonden en de verkoop, prijzen en bouw van woningen gaan een periode van flinke stijging tegemoet. Tienjaars rente Spaans and Italiaans schuldpapier % SP IT Bron Thomson Reuters Datastream ABN AMRO publiceert prognoses voor We hebben afgelopen week in vier publicaties onze visie op de wereldeconomie en de implicaties daarvan voor de financiële markten gepubliceerd (Global Macro Visie, Emerging Markets Visie, FX Monthly en de Commodity Quarterly). Deze week verschijnt Nederlandse economie in zicht, waarin we uiteenzetten wat dit alles betekent voor de (diverse sectoren van de) Nederlandse economie. Hoewel de publicatie van deze rapporten natuurlijk niet het soort wereldnieuws is dat we in de Big Picture gewoonlijk bespreken, is dit een goede gelegenheid om de belangrijkste conclusies op een rijtje te zetten en om enige niet al te subtiele marketing te bedrijven. Het zaad voor herstel van de wereldeconomie is gezaaid Onze belangrijkste inschatting is dat het zaad voor een geleidelijk economisch herstel dit jaar en een sterker herstel volgend jaar is gezaaid. We baseren ons hierbij op een aantal gunstige ontwikkelingen. Allereerst heeft de ECB met haar aan strenge voorwaarden gebonden vangnet voor eurolanden de systeemrisico s fors verminderd. Dit heeft grote invloed op de Rem op de economische groei Hoewel het onwaarschijnlijk is dat de paniek op de financiële markten weer de kop opsteekt, zit de reële economie nog steeds met de kater van de crisis. Hierdoor blijft met name dit jaar het groeitempo beperkt. Die kater schuilt vooral in de overheidsbegrotingen: in de ontwikkelde economieën wordt dit jaar zo n 1,5% BBP bezuinigd. En de bezuinigingen blijven niet tot dit jaar beperkt, al zal het tempo daarna wel afnemen. In de eurozone spelen nog enkele andere remmende factoren een rol, zoals de schuldafbouw bij de banken, de stijgende werkloosheid en de verlaging van de arbeidskosten in Zuid- Europa om binnen de eurozone weer concurrerend te worden. De export vanuit deze landen profiteert daar nu al van en hoewel het op lange termijn aan het herstel in deze landen bijdraagt, lijdt hun economie er op korte termijn onder omdat de consumptieve vraag sterk daalt. Dan de opkomende landen. De regeringen daar hebben genoeg gedaan om het economisch herstel te stimuleren, al zijn ze, uit angst voor een te snelle groei, in het algemeen terughoudend geweest met stimuleringsmaatregelen. China probeert een nieuw

3 3 Macro Weekly - Herstel in aantocht - 28 januari 213 economisch evenwicht te vinden. Rusland en China kampen met hoge inflatie en alleen de Braziliaanse autoriteiten hebben het gaspedaal stevig ingetrapt. Al deze factoren duiden op een geleidelijk herstel, dat pas in de tweede helft van 213 en in 21 echt op stoom komt. De regionale verschillen laten zich raden: de VS, opkomend Azië en Latijns-Amerika lopen voorop, de eurozone en opkomend Europa blijven achter. Bezuinigingen in 213 % BBP GR SP NE IT IE FR PT VS EZ BE AU FI GE Bron EC, Ministeries van Financiën, ABN AMRO Group Economics Exit centrale banken pas in 215, rente op staatsobligaties al eerder omhoog De inflatie blijft de komende twee jaar beperkt en de centrale banken zullen dan ook pas in 215 beginnen hun eerdere, uiterst onconventionele maatregelen terug te draaien. Op korte termijn blijft de rente op staatsobligaties laag, om later in het jaar geleidelijk op te lopen. Een verdere stijging in 21 lijkt waarschijnlijk, want dan komt het begin van de normalisatie van het monetaire beleid in zicht. 215 is nog ver weg maar waarschijnlijk zal de Fed de rente eerder en drastischer verhogen dan de ECB. Dit betekent dat de rente op US Treasuries in 21 sterker stijgt dan op de obligaties van de kernlanden in de eurozone. Implicaties van het herstel voor valuta- en grondstoffenhandel Het economisch herstel wordt ook merkbaar op de valutamarkten. Van de grote vier (dollar, euro, yen en sterling) hebben wij een sterke voorkeur voor de dollar. De onderliggende factoren van de Amerikaanse economie worden sterker en in de tweede helft van dit jaar en in 21 kunnen we een flinke groeispurt verwachten, mede omdat de effecten van de belastingverhogingen dan zijn uitgewerkt. De Amerikaanse concurrentiepositie profiteert de komende jaar ook van schaliegas en olie. Meer in het algemeen gaat onze voorkeur uit naar valuta s van landen waarvan de binnenlandse economische basis verbetert en/of die profiteren van de groei van de wereldeconomie. Dat zijn de Braziliaanse real, de Mexicaanse peso, de Canadese dollar, de Indiase roepie en de Zuid-Koreaanse won. Tegenover de euro gaat onze voorkeur uit naar de Zweedse kroon. Over de sterren van de veilige-havenperiode, de Zwitserse frank en de Japanse yen, zijn we negatief: die zullen eerder in waarde dalen dan stijgen. Op de grondstoffenmarkt zien we de koersen van basis- en cyclische edelmetalen profiteren van de aantrekkende groei. Voor energie en ferrometalen geldt dat in mindere mate; het aanbod hiervan is namelijk voldoende. We voorzien een daling van de goudprijs, omdat goudspeculanten het vertrouwen in de alsmaar stijgende prijzen verliezen. En goud is verder niet bijzonder aantrekkelijk nu de economie en het financiële stelsel aan de beterende hand zijn, de inflatie laag is en de reële vraag naar goud gering is. Groei wereldeconomie wint tempo, zo blijkt uit indices Afgelopen week werden er enkele belangrijke economische cijfers voor januari gepubliceerd. Daaruit kwam een duidelijk beeld naar voren: de wereldeconomie is over het dieptepunt heen en begint weer vaart te winnen. In de voorlopige ramingen is de Markit-PMI-index voor de verwerkende industrie in de VS, China en de eurozone gestegen. In de VS steeg deze index van 5 in december naar 56,1 in januari, de hoogste stand sinds maart 211. PMI s verwerkende industrie Niveau, >5 is positief, <5 is negatief Eurozone VS China Bron Thomson Reuters Datastream Voor bevestiging moeten we wachten op de meer gezaghebbende ISM-index, al past de stijging geheel in het beeld, zowel in de VS als internationaal. In China is de voorlopige PMI gestegen naar 51,9 (was 51,5 in december). Dit was de hoogste stand in twee jaar en het bevestigt dat de groei weer toeneemt. De PMI voor de verwerkende industrie in de eurozone is eveneens gestegen, van 6,1 naar 7,5. Dat duidt nog steeds op krimp, al neemt de neerwaartse druk op de economie duidelijk af. Dit sluit aan bij onze visie dat de economie zich de komende maanden stabiliseert en in de tweede helft van het jaar weer langzaam gaat groeien. De

4 Macro Weekly - Herstel in aantocht - 28 januari 213 voorlopige PMI-cijfers voor de dienstensector en de gehele economie van de eurozone wijzen in dezelfde richting. Uit Duitse cijfers blijkt dat het land met kop en schouders boven de rest uitsteekt De cijfers voor Duitsland en Frankrijk verschilden echter nogal. Uit de PMI-index bleek dat Duitsland weer groeit, terwijl Frankrijk juist harder krimpt. Nu blijkt uit andere cijfers dat de toestand in Frankrijk misschien niet zo ernstig is als de PMI s doen vermoeden, maar het lijdt geen twijfel dat de Duitse economie weer in de lift zit en de komende jaren opnieuw de ster aan het Europese economische firmament zal zijn. Een groot verschil tussen de twee grootste euro-economieën is dat Frankrijk drastisch bezuinigt, terwijl Duitsland de overheidsfinanciën op orde heeft en dat dus niet hoeft. Ook de ZEW-index voor de stemming onder financieel analisten en de belangrijker Ifo-index van het Duitse ondernemersvertrouwen wijzen op een opverende Duitse economie. Hoop voor de toekomst Ook de details van de internationale economische indices bieden hoop voor de toekomst. Om te beginnen neemt het aantal nieuwe orders grosso modo toe en slinken de voorraden. Deze combinatie is doorgaans een voorbode van stijgende productiegroei in de daaropvolgende maanden. Ten tweede neemt het vertrouwen toe. Zowel uit de Duitse Ifoindex als uit de PMI-index voor de dienstensector in de eurozone blijkt dat bedrijven de toekomst weer optimistischer tegemoet zien. Bovendien neemt de werkgelegenheid in de VS en China sneller toe, wat weer goed is voor de consumptieve vraag. PMI s verwerkende industrie sub werkgelegenheid Niveau, >5 is positief, <5 is negatief zal de consumptieve bestedingen blijven drukken. Dit onderstreept de opvatting dat de economie van de eurozone zich weliswaar herstelt, maar achter de rest aan blijft hinken. Banken in de eurozone willen ECB-leningen vervroegd aflossen Er was goed nieuws van de ECB. De banken willen zo n EUR 137 miljard dat zij uit hoofde van de eerste 3-jaars LTRO hebben geleend, vervroegd aflossen. Dat is meer dan de voorziene EUR 8 miljard en een teken dat althans een deel van de banken gemakkelijker op de markt geld kan lenen. Een gezond teken dus. Maar voorzichtigheid blijft geboden. Ten eerste bestaat de kans dat sommige banken meer gebruik gaan maken van ECB-faciliteiten die een kortere looptijd hebben en wat meer flexibiliteit bieden. Via haar basisherfinancieringstransacties met een looptijd van één en drie maanden biedt de ECB, tegen passend onderpand, banken onbeperkte liquiditeit. Banken kunnen de driejaars LTRO s na één jaar aflossen, maar als ze dat niet doen, zitten ze er vervolgens nog twee jaar aan vast. We moeten dus eerst afwachten of de commerciële banken een groter beroep gaan doen op andere ECB-faciliteiten om een volledig beeld te krijgen van de (afname van) de door de ECB verstrekte liquiditeit. Verder kunnen banken volgende maand de tweede driejaars-ltro aflossen en de mate waarin ze dat doen, helpt ons ook een beter beeld te krijgen. Een tweede reden om voorzichtig te zijn, is dat de totale hoeveelheid liquiditeit in het systeem waarschijnlijk groot blijft. Zo had de ECB (vóór de aflossing van de LTRO s) voor EUR 1,16 biljoen aan leningen uitstaan. Vóór de crisis was dit ongeveer EUR 5 miljard. Deze overvloedige liquiditeit weerspiegelt dat veel perifere banken nog steeds moeilijk toegang tot financiering hebben. In het kader van de gezondmaking van de eurozone valt de aflossing van de LTRO s dus in de categorie we gaan vooruit, maar zijn er nog niet. Eurozone VS China Bron Thomson Reuters Datastream Dat is een groot verschil met de eurozone, waar de werkgelegenheid krimpt en in januari volgens Markit zelfs nog sterker is gekrompen. Daaruit blijkt dat de aanpassing van de arbeidsmarkt in de eurozone voorlopig nog niet is afgerond; dit

5 5 Macro Weekly - Herstel in aantocht - 28 januari 213 Eurozone Economie en euro Samengestelde PMI en BBP-groei index % k-o-k PMI gehele economie (l.a.) BBP (r.a.) Duitsland: Ifo-verwachtingenindex en BBP-groei Index % k-o-k Ifo Verwachtingen (l.a.) Verwachtingen voor kortetermijnrente % BBP-groei (r.a.) Jul-12 Sep-12 Nov-12 Jan-13 Verwachte interbancaire eendagsrente (EONIA) over 6 maanden Verwachte interbancaire eendagsrente (EONIA) over 1 jaar Economie I Aline Schuiling, tel Nick Kounis, tel De samengestelde PMI (inkoopmanagersindex) voor de gehele economie van de eurozone (voorlopige raming) steeg voor de derde maand op rij: van 7,2 in december naar 8,2 in januari, de hoogste stand sinds maart 212. Hoewel de samengestelde PMI onder de grens van 5 (de scheidslijn tussen krimp en groei) bleef, denken wij dat de economie, na een vermoedelijk forse krimp in het vierde kwartaal van 212, ruwweg zal stabiliseren in het eerste halfjaar van 213. Deze visie werd ondersteund door de details in het PMIrapport. Zo steeg de subindex voor nieuwe orders in de verwerkende industrie van 3,5 naar 6 (de ratio orders/voorraden bereikte de hoogste stand sinds februari 212) en schoot de subindex voor nieuwe productie in de dienstensector met bijna drie punten omhoog naar 8,5. De werkgelegenheidscomponent van de samengestelde PMI daalde echter van 7,3 naar 6,. Dit duidt erop dat de malaise op de arbeidsmarkt in de eurozone voortduurt en dat de werkloosheid verder zal oplopen. Economie II Het consumentenvertrouwen in de eurozone is verbeterd van -26,3 in december naar -23,9 in januari maar ligt nog wel op een historisch laag niveau, dat duidt op een verdere afname van de consumptieve bestedingen. Gegeven de begrotingsombuigingen, de stijgende werkloosheid en de loonsverlagingen in perifere landen verwachten wij dat de consumptie in de komende kwartalen zal dalen. In Duitsland zijn alle belangrijke indices, na de stijging in december, in januari verder verbeterd. De samengestelde PMI voor de gehele economie steeg van 5,3 in december naar 53,6 in januari, de ZEWindicator van het economisch sentiment maakte een sprong van 6,9 naar 31,5 en de Ifo-indicator van het bedrijfsklimaat verbeterde van 12, naar 1,2. Dit is in lijn met ons scenario dat de Duitse economie zich in het eerste kwartaal herstelt van de daling van het BBP met,5% k-o-k in het vierde kwartaal van 212 en in de loop van het jaar verder aan kracht wint. Duitsland zal aanzienlijk beter presteren dan het gemiddelde van de eurozone. ECB Positief economisch nieuws en de aankondiging van de ECB dat banken van plan zijn meer terug te betalen op de eerste driejarige lening van de ECB (LTRO) dan verwacht werd, zorgden ervoor dat de kortetermijnrenteverwachtingen de opmerkelijk opgaande lijn konden vasthouden. Er zijn echter enkele redenen voor voorzichtigheid. Ten eerste bestaat de kans dat sommige banken meer gebruik gaan maken van ECB-faciliteiten die een kortere looptijd hebben en wat meer flexibiliteit bieden. Het is dus afwachten of commerciële banken het gebruik van andere faciliteiten vergroten. Het lijkt erop dat de totale liquiditeit in het systeem groot zal blijven. Voordat de eerste terugbetaling op de LTRO werd gedaan, bedroeg de totale kredietverlening door de ECB EUR 1,16 triljoen. Vóór de crisis was dit circa EUR 5 mrd. Dit impliceert dat de neerwaartse druk op de interbancaire rente als gevolg van de overvloedige liquiditeit waarschijnlijk zal voortduren. Daarnaast denken wij dat de ECB in de rente ongewijzigd zal laten, gegeven het gematigd herstel bij een lage inflatie.

6 6 Macro Weekly - Herstel in aantocht - 28 januari 213 Rente ratio en wisselkoers EUR/USD 2-jaars rente ratio EUR/USD Bron: Bloomberg Ratio Duitsland 2-jaar/US 2-jaar interest rate (lhs) EUR/USD (rhs) Rente op Spaanse en Italiaans staatsobligaties 1-jaars, % Jul-12 Oct-12 Jan-13 Portugal Spanje EUR/USD Georgette Boele (FX), tel: Ruben van Leeuwen (FI), tel: Ook vorige week bleef het nieuws in de eurozone gunstig voor de euro. De Spaanse overheid deed opnieuw met succes een beroep op de kapitaalmarkt, deze keer met schatkistbiljetten met looptijden van 8 en 175 dagen. De Duitse ZEW en Ifo-index verrasten in positieve zin en boezemden de markt vertrouwen in dat de eurozone aan de betere hand is. Op vrijdag liet de ECB weten dat banken op 3 januari EUR 137,2 miljard gaan aflossen op de LTRO. De markt had gerekend op EUR 8 miljard. Dit gaf de korte Duitse rente en de euro een steun in de rug en de EUR/USD kwam boven 1,35. Toch lijkt er enige valutaire tegenwind te waaien voor de euro. Wij denken nog steeds dat de handel op de optiemarkt het opwaarts potentieel beperkt. Volgende week zijn alle ogen gericht op de VS, waar belangrijke cijfers verschijnen en het FOMC bijeenkomt. Meevallende cijfers en een minder verruimingsgezinde Fed kunnen de koers van de dollar versus de euro opdrijven. Onze nieuwe prognose voor eind maart is 1,3 (zie onze recente FX Monthly). Staatsobligaties De perifere landen hebben weer toegang tot marktfinanciering. Via een (gesyndiceerde) transactie plaatste Spanje een staatslening van EUR 7 mrd, terwijl beleggers voor een bedrag van EUR 2 mrd intekenden. Dit toont duidelijk aan dat er belangstelling is voor hoogrentende staatsobligaties. Portugal plaatste via een soortgelijke transactie een lening van EUR 2,5 mrd terwijl beleggers intekenden voor EUR 12 mrd. Ondanks deze geslaagde emissies zijn de renteverschillen met de kernlanden van de eurozone nauwelijks kleiner geworden. De kans dat Spanje formeel steun moet aanvragen, is wel aanzienlijk afgenomen. De rente op Duitse 1- jaars Bunds steeg vorige week met 8 bp naar 1,6%. Dit kwam niet door de ontwikkelingen in de periferie maar door de volatiliteit op de geldmarkt (zie hieronder). Wij denken dat de volatiliteit van de obligatierente op de korte termijn aanhoudt. Bron: Bloomberg EUR swaprente 1-jaars, % Jul-12 Sep-12 Nov-12 Jan-13 Bron: Bloomberg Swaprente Het korte stuk van de swapcurve stond onverminderd onder druk. Er bestaat nog altijd onzekerheid over het toekomstig monetair beleid en de ontwikkeling van de overvloedige liquiditeit die door de ECB is verstrekt. De aankondiging door de ECB dat EUR 137 mrd op de LTRO wordt afgelost, werd negatief ontvangen in de markt, met een rentestijging als gevolg. Dit speelde vooral aan het korte eind van de curve maar later in de week ging de rente ook in langere looptijden omhoog. Per saldo steeg de 2-jaars swaprente met 11 bp naar,68%, de 5-jaars rente met 11 bp naar 1,15% en de 1-jaars rente met 9 bp naar 1,85%. Wij denken dat de verwachting in de markt dat de overtollige liquiditeit wordt afgeroomd, overtrokken is en voorzien dan ook een daling van de rente op de korte termijn. Op de langere termijn zal de swaprente in de langere looptijden waarschijnlijk iets verder oplopen. Onze prognose is dat de 1-jaars swaprente eind dit jaar 2,2% bedraagt.

7 7 Macro Weekly - Herstel in aantocht - 28 januari 213 VS Peter de Bruin, tel Begrotingsbeleid Als percentage van BBP (> betekent fiscale consolidatie) Economie I Het Huis van Afgevaardigden heeft het schuldplafond tijdelijk verhoogd voor een periode van drie maanden. Volgens ons is hiermee is een precedent geschapen wanneer in de toekomst het schuldplafond opnieuw overschreden dreigt te worden. Het risico van een wanbetaling is dan ook verminderd. Wij voorzien echter nog een verhitte discussie over de begroting in de komende maanden. Als er op 1 maart geen akkoord ligt, treden automatisch bezuinigingen in werking ter waarde van,7% van het BBP. Voorts moet voor 27 maart besloten worden hoe de verschillende departementen van de overheid worden gefinancierd. Zonder dit besluit is er een gevaar dat een groot gedeelte van de overheid haar werkzaamheden niet meer kan uitvoeren. Naar onze mening is het grootste risico dat de automatische bezuinigingen deels of volledig in werking treden. In dat geval komen de totale begrotingsmaatregelen hoger uit dan wij nu voorzien en kan de groei voor 213 lager uitvallen dan wat wij nu voorspellen. Verkoop bestaande en nieuwe woningen mln mln Bestaande woningen (l.a.) Nieuwe woningen (r.a.) Balans Fed USD mrd 3,5 3, 2,5 2, 1,5 1, 5 Jan-8 Jan-9 Jan-1 Jan-11 Jan-12 Jan-13 Economie II Uit de weinige cijfers die vorige week gepubliceerd werden, bleek dat het herstel van de huizenmarkt doorzet. Deze week wordt een van de drukste van het jaar. Het BBP-rapport (woensdag) zal vermoedelijk een zwak beeld schetsen met een economische groei van slechts 1,3% in K 212. Dit zal echter voornamelijk komen doordat de nettohandel en de voorraadvorming de groei hebben gedrukt. Deze categorieën zijn nogal beweeglijk van kwartaal tot kwartaal en geven niet altijd een goed beeld van de onderliggende economie. De consumptie en de investeringen doen dit wel, en we denken dat deze harder zijn gegroeid dan in het derde kwartaal. Dit suggereert dat het herstel doorzet. Dit zou ook vrijdag moeten blijken wanneer het officiële banenrapport moeten laten zien dat het aantal banen met 15 duizend is toegenomen. Op vrijdag worden ook de autoverkopen van januari bekendgemaakt. Dit cijfer zal een eerste indicatie geven hoe consumenten omgaan met de belastingverhogingen die in januari ingingen. Wij verwachten dan ook een daling met circa 1%. Fed De Fed zal tijdens de vergadering van deze week haar beleid vermoedelijk niet wijzigen. Wij verwachten evenmin een verandering in de beoordeling van de economische situatie. De vooruitzichten voor de korte termijn zijn met meer onzekerheden omgeven dan normaal het geval is. Het groeiperspectief voor H1 hangt sterk af van de reactie van de consument op het terugdraaien van de verlaging van de socialezekerheidspremies en de verhoging van de belasting voor rijke gezinnen. Bovendien blijft de situatie rond de automatische bezuinigingen onduidelijk. Tegen deze achtergrond verwachten wij geen verandering in het beleid van de Fed. Ons basisscenario is dat de Fed tot het eind van het jaar USD 85 mrd per maand aan MBS en Treasuries blijft opkopen. Dit is ingegeven door het verwachte zwakke herstel in H1 als gevolg van de belasting-verhogingen, terwijl wij inschatten dat de FOMC-leden eerst bewijs willen zien dat de economie in H2 weer aan kracht zal winnen voordat zij overwegen om het aankoopprogramma af te bouwen.

8 8 Macro Weekly - Herstel in aantocht - 28 januari jaars rente en Vix volatiliteitsindex % index jan-1 jul-1 jan-11 jul-11 jan-12 jul-12 jan-13 tienjaars rente staatspapier (l.a.) Vix volatiliteitsindex (r.a.) Rente Het was per saldo een slechte week voor Treasuries. In het begin van de week bewogen de rentes zich overwegend zijwaarts maar dit veranderde op donderdag toen de sterker dan verwachte daling van het aantal uitkeringsaanvragen de risicobereidheid aanwakkerde. Op vrijdag gaf de stijging van de Duitse Ifo-index, die het ondernemingsklimaat in Duitsland meet, een verdere impuls aan de positieve stemming op de financiële markten. Per saldo sloot de 1- jaars rente 11 bp hoger op 1,95%. Wij denken dat de rente in de komende maanden weer wat zal dalen. Door het besluit om het schuldplafond tijdelijk te verhogen, is de kans op een scherpe rentedaling afgenomen, maar een verhitte discussie over de begroting kan nog steeds leiden tot een vraag naar veilige beleggingen zoals Treasuries. Het Congres moet voor 1 maart een besluit nemen over de automatische bezuinigingen, terwijl voor 27 maart besloten moet zijn hoe de verschillende departementen van de overheid gefinancierd moeten worden. Tevens verwachten wij dat het herstel in H1 traag zal verlopen als gevolg van de belastingverhogingen. Echter, naar onze mening, zal vanaf K2 de economie geleidelijk aantrekken en zal de rente gaan oplopen richting 2,5% aan het einde van 213.

9 9 Macro Weekly - Herstel in aantocht - 28 januari 213 VK BBP (naar sector) % k-o-k BBP Diensten Industrie Bouw Rente op 1-jaars Gilts en spread versus Bunds % bp jan-11 mei-11 sep-11 jan-12 mei-12 sep-12 jan-13 Rente op 1-jrs staatsleningen (l.a.) Spread t.o.v. Bunds (r.a.) EUR/GBP en EUR/USD EUR/USD EUR/USD jan-7 jan-8 jan-9 jan-1 jan-11 jan-12 jan-13 EUR/USD (l.a.) EUR/GBP (r.a) Economie Joost Beaumont, tel Georgette Boele (FX), tel: De economie heeft zich in vierde kwartaal slechter ontwikkeld dan werd verwacht: het BBP kromp met,3% k-o-k tegen een stijging van,9% in het derde kwartaal. Deze terugval komt vooral op het conto van de industrie, waar de productie daalde van +,7% naar -1,8% k-o-k. Dit hield weer verband met vertraagd onderhoud aan olievelden. Gecorrigeerd hiervoor zou het BBP met slechts,1% zijn gekrompen. In de dienstensector bleef de productie gelijk en deze steeg in de bouw. Per saldo is de economie in 212 niet gegroeid. De zwakke cijfers versterkten de verwachting dat de derde recessie in vijf jaar in aantocht is. Wij delen deze mening niet en voorzien een bescheiden herstel voor 213. De export kan aantrekken dankzij de weer oplevende wereldhandel, terwijl de binnenlandse vraag ondersteund wordt door de dalende inflatie, de versoepeling van de kredietvoorwaarden en de afnemende onzekerheid over de economische vooruitzichten. De begrotingsombuigingen zullen het herstel echter remmen. Bank of England / Rente Uit de notulen van de januarivergadering van het monetair beleidscomité van de Britse centrale bank bleek dat de leden zich steeds beter kunnen vinden in een afwachtende houding. Het besef dat verdere obligatieaankopen nu niet nodig zijn, is gegroeid. Dit kwam mede door bescheiden positieve economische ontwikkelingen en door de bemoedigende signalen dat het Funding for Lending programma effect begint te sorteren. De inflatie blijft bovendien waarschijnlijk langer hoog. Wij denken dat de BoE geen obligaties meer zal opkopen omdat de economie een periode van licht herstel tegemoet gaat. De rente op 1-jaars Britse staatsobligaties liep vorige week iets op, gesteund door een toename van de risicobereidheid. De stijging werd wel getemperd door de zwakke BBP-cijfers. Wij denken dat de rente in de loop van het jaar geleidelijk oploopt als de economie aan kracht wint en de BoE inderdaad aan de zijlijn blijft staan. De rente zal echter wel op een relatief laag niveau blijven liggen. GBP Het Britse pond daalde vorige week in waarde onder druk van de tegenvallende BBP-cijfers, die de verwachting aanwakkerden dat een zwakke periode in het verschiet ligt (zie hierboven). De positieve stemming over de eurozone, mede gevoed door bemoedigende vertrouwensindicatoren, speelde echter ook een belangrijke rol bij de opleving in EUR/GBP. De koers steeg tot boven de,85, een niveau dat sinds december 211 niet meer was gehaald. Door de teleurstellende Britse groeicijfers daalde het pond ook versus de dollar. Deze week zal het pond vooral bepaald worden door factoren buiten het VK, zoals het arbeidsmarktrapport in de VS en het rentebesluit van het FOMC. Vermoedelijk komt de GBP/USD onder druk als de cijfers beter zijn dan verwacht of als de Fed zich minder verruimingsgezind uitlaat. De EUR/GBP zal waarschijnlijk een stapje terug moeten doen. We verwachten dat een terugval van de kortetermijnrenteverwachtingen in de eurozone de koers van het EUR/GBP richting onze prognose van,82 eind maart zal duwen.

10 1 Macro Weekly - Herstel in aantocht - 28 januari 213 Azië excl. Japan China: voorlopige inkoopmanagersindex (PMI) % j-o-j Export vanuit geselecteerde Aziatische landen % j-o-j Jan-11 May-11 Sep-11 Jan-12 May-12 Sep-12 Jan-13 Z. Korea Singapore Taiwan Hongkong Performance Aziatische valuta s versus USD INR CNY SGD THB TWD KRW Bron: Bloomberg China Maritza Cabezas, tel Roy Wellington Teo (FX), tel Opnieuw wezen de Chinese cijfers op een aantrekkend herstel. De voorlopige PMI steeg voor de vijfde maand op rij: van 51,5 in december naar 51,9 in januari, het hoogste niveau in twee jaar tijd. Uit de details bleek dat de productiecomponent van 51,9 in december naar 52,2 in januari is gestegen, terwijl de component exportorders licht opliep van 9,2 naar 5,1. De component nieuwe orders viel echter iets terug (van 52,9 naar 52,7). Wij rekenen op een geleidelijk economisch herstel, dat zich in 213 vertaalt in een BBP-groei van 8% j-o-j. De rente blijft naar verwachting ongewijzigd. De Chinese centrale bank heeft een paar dagen geleden aangekondigd dat zij in het kader van het liquiditeitsbeheer kortlopende liquiditeitsoperaties gaat inzetten. Dat kan betekenen dat zij vaker dan bij de recente reverse repo s in actie komt. Mogelijk wordt de interbancaire markt in de loop der tijd belangrijker bij het bepalen van de financieringskosten voor de economie. Azië De handelscijfers voor december die in de voornaamste Aziatische landen werden bekendgemaakt, schetsten een wisselend beeld terwijl er vorige maand juist sterkere cijfers werden gerapporteerd. In Hongkong, China en Taiwan steeg de export sterk, terwijl die juist afzwakte in Singapore en Zuid-Korea. In Hongkong nam de export in december met 1,% toe, na een groei van 1,5% de maand ervoor. In China veerde de uitvoer op naar een groei van 1,1% j-o-j, na een bescheiden +2,9% in november. De Taiwanese export steeg met 9,% j-o-j tegen slechts 1% in november. In Singapore daalde de uitvoer excl. olie echter met 16,3% j-o-j tegen -2,6% in november. Wel liet de invoer excl. olie een geleidelijk herstel zien, een teken dat het ergste mogelijk achter de rug is. In Zuid-Korea was de uitvoer vooral door weersomstandigheden zwak, maar de uitvoer naar China en andere Aziatische landen groeide wel licht. We rekenen op een geleidelijk herstel van de Aziatische handel in 213, gesteund door een aantrekkende wereldeconomie, al zal er nog wel de nodige volatiliteit zijn. Aziatische valuta Aziatische valuta s daalden vorige week in waarde ten opzichte van de USD. De vrees hield aan dat de export van deze landen gebukt gaat onder een zwakkere JPY. Het negatieve sentiment werd versterkt door opmerkingen van diverse functionarissen uit Zuid- Korea, Taiwan en Thailand dat zij de gevolgen van de monetaire verruiming in Japan nauwgezet volgen en noodzakelijke maatregelen zullen treffen om appreciatie van hun valuta en volatiliteit aan te pakken. Wij vinden het geen probleem dat de Aziatische centrale banken maatregelen nemen om de volatiliteit en speculatieve stromen in hun valuta te beperken. Wij voorzien echter geen drastische maatregelen om valuta s te verzwakken, aangezien de waardering van deze valuta s niet extreem (hoog) is ten opzichte van de JPY. We rekenen nog steeds op een outperformance van Aziatische valuta s ten opzichte van de USD dit jaar (behalve de JPY). De INR en de KRW zijn uit groei- en waarderingsoogpunt onze favorieten. We verwachten dat de USD/KRW en de USD/INR terugvallen naar respectievelijk 1. en 5 einde dit jaar.

11 11 Macro Weekly - Herstel in aantocht - 28 januari 213 WEKELIJKSE KALENDER ECONOMISCHE CIJFERS Dag Datum Tijd Land Markt indicator Periode Laatste cijfer ABN AMRO Verwachting consensus maandag 28/1/213 1:: Eurozone Geldgroei M3 - % j-o-j Dec maandag 28/1/213 1:3: VS Orders duurzame industriegoederen - % m-o-m Dec maandag 28/1/213 16:: VS Lopende huizenverkopen - % m-o-m Dec dinsdag 29/1/213 6:3: India Herfinancieringsrente - % Jan dinsdag 29/1/213 8:5: Frankrijk Consumentenvertrouwen - index Jan dinsdag 29/1/213 15:: VS S&P/Case Shiller huizenprijsindex Nov dinsdag 29/1/213 16:: VS Conference Board consumentenvertrouwen - index Jan woensdag 3/1/213 :: Zuid-Korea Industriële productie - % m-o-m Dec woensdag 3/1/213 9:: Zwitserland Voorlopende econ. indicator - index Jan woensdag 3/1/213 1:: België Inflatie - % j-o-j Jan woensdag 3/1/213 1:3: VK BoE goedkeuringen hypotheekaanvragen - duizenden Dec woensdag 3/1/213 11:: Eurozone Consumentenvertrouwen - index Jan - definitief woensdag 3/1/213 11:: Eurozone Economisch sentiment monitor - index Jan woensdag 3/1/213 1:15: VS ADP werkgelegenheidsrapport - duizenden Jan woensdag 3/1/213 1:3: VS BBP - % k-o-k geannualiseerd e kw - 2e schatting woensdag 3/1/213 15:: België BBP - % k-o-k e kw - voorlopig woensdag 3/1/213 2:15: VS Beleidsrente - % Jan donderdag 31/1/213 :5: Japan Industriële productie - % m-o-m Dec - voorlopig donderdag 31/1/213 1:1: VK GfK consumentenvertrouwen - index Jan donderdag 31/1/213 8:5: Frankrijk Consumentenbestedingen - % m-o-m Dec.2.2. donderdag 31/1/213 9:55: Duitsland Werkloosheid - % Jan donderdag 31/1/213 9:55: Duitsland Verandering werkloosheid - duizenden Jan donderdag 31/1/213 1:: Noorwegen Detailhandelsverkopen - % m-o-m Dec donderdag 31/1/213 12:59: Rusland BBP - % j-o-j e kw - 2e schatting donderdag 31/1/213 11:: Eurozone Inflatie - % j-o-j Jan donderdag 31/1/213 1:: Duitsland Inflatie - % j-o-j Jan - voorlopig donderdag 31/1/213 1:3: Canada GDP - % j-o-j Nov donderdag 31/1/213 1:3: VS Consumentenbestedingen - % m-o-m Dec..2.3 donderdag 31/1/213 1:3: VS Wekelijkse werkloosheidsaanvragen - duizenden Jan donderdag 31/1/213 15:5: VS Chicago Fed PMI - producentenvertrouwen - index Jan vrijdag 1/2/213 :: Nederland PMI verwerkende industrie - index Jan vrijdag 1/2/213 :: Rusland PMI verwerkende industrie - index Jan 5. vrijdag 1/2/213 :: Rusland PMI dienstensector - index Jan 56.1 vrijdag 1/2/213 :3: Japan Werkloosheid - % Dec.1.1 vrijdag 1/2/213 2:: China PMI verwerkende industrie - index (staat) Jan vrijdag 1/2/213 2:5: China PMI verwerkende industrie - index (HSBC) Jan vrijdag 1/2/213 1:3: VK PMI verwerkende industrie - index Jan vrijdag 1/2/213 11:: Eurozone Werkloosheid - % Dec vrijdag 1/2/213 12:: Brazilië Industriële productie - % m-o-m Dec vrijdag 1/2/213 12:59: Rusland Beleidsrente - % Feb vrijdag 1/2/213 1:3: VS Verandering werkgelegenheid totaal - duizenden Jan vrijdag 1/2/213 1:3: VS Werkloosheid - % Jan vrijdag 1/2/213 1:58: VS Markit - PMI verwerkende industrie - definitieve prognose Jan vrijdag 1/2/213 15:55: VS Univ. van Michigan cons.vertrouwensindex Jan - definitief vrijdag 1/2/213 16:: VS Uitgaven nieuwbouw - % m-o-m Dec vrijdag 1/2/213 16:: VS PMI verwerkende industrie - index Jan vrijdag 1/2/213 23:: VS Autoverkopen - miljoenen Jan Bron: Bloomberg, Reuters, ABN Amro Economisch Bureau Blijf altijd op de hoogte van onze visie op de economie en sectoren en download nu de Market Insights app via abnamro.nl/marketinsights of direct in de App Store. Lees meer van het Economisch Bureau op: abnamro.nl/economischbureau Dit document is samengesteld door ABN AMRO. Het heeft uitsluitend als doel om financiële en algemene informatie te verstrekken over de economie. ABN AMRO behoudt zich alle rechten voor met betrekking tot de informatie in het document en het document wordt uitsluitend aan u verstrekt voor uw informatie. Het is niet toegestaan dit document (geheel of deels) te kopiëren, distribueren, door te geven aan een derde of om het voor enig ander doel te gebruiken dan hier boven bedoeld. Dit document is informatief bedoeld en vormt geen aanbieding van effecten aan het publiek, of een uitnodiging om een aanbod te doen. U mag niet om welke reden dan ook vertrouwen op de informatie, meningen, beramingen, en aannames in dit document noch dat het compleet, accuraat of juist is. Er wordt geen garantie gegeven, uitdrukkelijk of stilzwijgend, door of uit naam van ABN AMRO, haar directeuren, functionarissen, vertegenwoordigers, gelieerde partijen, groepsmaatschappijen of werknemers met betrekking tot de juistheid of volledigheid van de informatie in dit document, en geen enkele aansprakelijkheid wordt geaccepteerd voor enig verlies als direct of indirect gevolg van het gebruik van deze informatie. De opvattingen en meningen opgenomen hierin kunnen op enig moment aan verandering onderhevig zijn en ABN AMRO heeft geen enkele verplichting om de informatie in dit document na de datum hiervan te herzien. Voordat u in enig product van ABN AMRO investeert, dient u zich te informeren over de verschillende financiële en andere risico s, alsmede mogelijke beperkingen voor u en uw investeringen als gevolg van toepasselijke wetgeving en regels. Indien u, na lezing van dit document, overweegt een investering te doen in een product, raadt ABN AMRO aan om een dergelijke investering met uw relatiemanager of persoonlijke adviseur te bespreken om nader te bezien of het relevante product met inachtneming van alle mogelijke risico s past bij uw investeringen. De waarde van beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garanties voor de toekomst. ABN AMRO behoudt zich het recht voor wijzigingen in dit materiaal aan te brengen. Alle rechten voorbehouden