Wolven in Schapenvacht Over de complexiteit van de samenwerking binnen de hulpverlening

Transcriptie

1 Wolven in Schapenvacht Over de complexiteit van de samenwerking binnen de hulpverlening Luc Declercq Dinsdag 16 september e Vlaams Geestelijke Gezondheidscongres Wilrijk - Antwerpen

2 Hulpverlening: een complex samenspel De medespelers de wolven: De cliënten De hulpverleners De organisaties De politiek en maatschappij

3 Wanneer de wisselwerking een goed georganiseerd geheel vormt: gezonde wolven Wolven leven in groep en vormen een wonderlijk georganiseerd en communicerend geheel Waar een gezonde dynamiek ontstaat tussen de verschillende actoren, geeft dit aanleiding tot creatief denken en handelen.

4 Wanneer de wisselwerking duivelse spiralen vormen of de wolven in schapenvacht aan het werk Waar de dynamiek van het samenspel tussen alle betrokken actoren en instanties gestagneerde patronen vormen. Er wordt nog weinig met elkaar gecommuniceerd of enkel vanuit heftige emoties. Allerlei misverstanden, onenigheden, roddels én andere ronddwalende geesten versterken alleen maar de stagnatie, de destructie en de onmacht. En dit ondanks de grote inzet van iedereen (Frans Boeckhorst) Wolven in ongunstige condities vertonen allerlei ongezond gedrag

5 De (ontregelde) wolven Cliënten: kracht en kwetsbaarheid een creatieve overlever. een aanvaller als beste verdediging

6

7 In welke situaties overkomen je dingen als grensvervaging, geen weerwerk meer hebben, het gevoel dat cliënten zo maar bezit van je nemen? Wat word je lichamelijk gewaar en wat mobiliseert dat aan gevoelens, gedachten,? Als je de cliënt onomwonden zou zeggen wat je eigenlijk voelt en denkt, wat zou je dan zeggen?

8 De (ontregelde) wolven Hulpverleners: kracht en kwetsbaarheid onmacht en faalangst, kortom zijn kwetsbaarheid, kunnen ook de destructie in hem makkelijk wakker maken. Een gewonde genezer een afstandelijke (grensoverschrijdende) deskundige

9

10

11 Wat dreef je, deed je besluiten hulpverlener te worden? Als je even stil staat bij je cliënt, wat kom je dan van je eigen geschiedenis tegen? Op welke manier heb jij proberen antwoord te geven op destructieve bejegening en gedrag, op stressfactoren? Welke gedrags(overlevings)patronen herken je bij jezelf? Hoezeer laat je jezelf toe fouten te maken?

12 De (ontregelde) wolven Organisaties: kracht en kwetsbaarheid onmacht en faalangst, kortom zijn kwetsbaarheid, kunnen ook de destructie in hem makkelijk wakker maken. Een gezonde veilige bedding een onveilige omgeving

13 Hoe het werkveld georganiseerd wordt, zal bepalend zijn voor een goede, bevredigende samenwerking tussen de medespelers binnen de organisatie. De leidinggevende heeft hierbij een cruciale rol in het creëren van een gezonde omgeving en het begeleiden van medewerkers en het team. De leider is het referentiepunt waarrond anderen zich positioneren en gedragen

14 Hoe veilig/onveilig voel je je binnen je organisatie? Hoe duidelijk is het organigram? Hoe democratisch de overlegstructuren? Welke supportmogelijkheden biedt je organisatie? Wat is je plek binnen de organisatie waarin je werkt? In welke mate het gevoel jezelf te kunnen zijn? Welke invloed heeft de organisatie op je relatie met cliënten?

15 De (ontregelde) wolven Maatschappij en politiek: kracht en kwetsbaarheid onmacht en faalangst, kortom zijn kwetsbaarheid, kunnen ook de destructie in hem makkelijk wakker maken. De bevrijding van het individu borderline times, zakelijk gerichte benadering van het hulpaanbod

16 Borderline Times vzw Rapunzel

17 Hoe gaat je organisatie om met maatschappelijke veranderingen? Star, vasthoudend - soepel, aanpassend? Hoe reageert de organisatie op de politieke druk? Hoe gaan de organisatie en jijzelf om met maatschappelijke verantwoordelijkheid?

18 Wat kunnen we er mee? Mensen weten wat er fout loopt en hebben meestal ook deskundigheid genoeg om aan te pakken wat aangepakt moet worden, maar ze doen het niet. Verandering roept weerstand op. Er zijn meestal goeie redenen genoeg om de situatie te laten zoals ze is.

19 Meer besef ontwikkelen van hoe de dynamiek zich ontwikkelt in hun wisselwerkingen is dan de sleutel om toegang te krijgen tot het rijk van de wolven tot het rijk van de burn-out, de overbelasting, de onmacht, En dit zowel op het niveau van de hulpverlener als op het niveau van de organisatie.

20 Enkele belangrijke elementen voor het functioneren van systemen en organisaties (Ausloos): omgaan met polariteiten 1. Taak, inhoud, strategie - Visie, programmering, procedures - Leiding - Controle 2. Relatie - Communicatie - Afstand/nabijheid - geheugen, geschiedenis

21 Tot slot 4 minuten Een film van Chris Kraus Waar kracht en kwetsbaarheid, afschuw en schoonheid samen komen in een creatieve bevrijding. Waar de hulpverlening zijn zin en vreugde kan vinden.

22