Inhoud. Voorwoord 5. Inleiding 15 Bauke Koekkoek

Transcriptie

1 Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 15 Bauke Koekkoek 1 Ondersteunen of overnemen 27 Rick Kwekkeboom 1.1 Inleiding Goede zorg : van klacht naar kracht, van helpen naar aanmoedigen (Het denken over) vermaatschappelijking Wetten en bezwaren Positief denken (Aspecten van) kwaliteit van leven Herstel en empowerment De keerzijde; ethische aspecten Als leven geen kwaliteit biedt Grenzen aan autonomie Ontbrekend draagvlak in de samenleving Samenvatting 40 Literatuur 40 2 Signaleren van psychische kwets baarheid: preventie 43 Jaap van der Stel & Marcel Dijkens 2.1 Inleiding Vragen voor de psychische gezondheidszorg Preventie en vroegtijdig handelen Hindernissen en kansen Psychische gezondheidszorg anders organiseren Samenvatting 55 Literatuur 56 3 Signaleren van psychische kwets baarheid: OGGZ 57 Gerard Lohuis 3.1 Inleiding Korte geschiedenis van de OGGZ Nieuwe overheid De groep OGGZ Dilemma s Risico s om in de OGGZ terecht te komen 63

2 10 Psychische kwetsbaarheid 3.7 Problematiek Methodiek van werken Contact maken Inschatten van de situatie Beoordelen benodigde inzet Op- of afschalen Zorgcontinuüm Motiverende gespreksvoering en oplossingsgericht werken Wanneer de situatie dreigt te escaleren Bemoeizorg Drang De professional 74 Literatuur 75 4 De dubbele last van stigmatisering bij psychisch kwetsbaren 77 Sjaak Boon & Andrea Manneke 4.1 Inleiding Stigmatisering: wat is dat? Typen stigma Verklaringen van stigma s en stigmatisering: een multidisciplinair kader Sociologische verklaringen van stigmatisering Psychologische verklaringen van stigmatisering Psychologische modellen van stigmatisering Biogenetische verklaringen voor psychische aandoeningen en stigmatisering Interventies gericht op tegengaan van publiek stigma, zelfstigma, structureel stigma en stigmatisering in de hulpverlening Publiek stigma Zelfstigma Structureel stigma Stigmatisering in de hulpverlening Ten slotte 97 Literatuur 99 5 Omgaan met psychosen 103 Marius Romme 5.1 Inleiding Problemen met de indeling van klachten bij psychosen Psychotische symptomen zoals stemmen hebben betekenis Het verschil tussen klinisch en sociaalpsychiatrisch denken en handelen 106

3 Inhoud Een verschil in theorie voor de behandeling Het procesmatig ontstaan van geestelijke gezondheids problemen De traumageschiedenis van mensen met een kwetsbaarheid voor psychose Verdere interacties tussen psychotische uitingen en levensproblemen, de Links De stappen in het herstelproces Herhaling van emotionele crises of psychotische episodes Opbouw van een therapieplan Samenvatting 128 Literatuur De kritische praktijkwerker 131 Saskia Duijs, Susan Woelders, Márian Vink, Barbara Groot & Tineke Abma 6.1 Inleiding Een werkveld in verandering Reflectie als essentieel onderdeel van professioneel handelen Opbouw van dit hoofdstuk De kritische praktijkwerker Competenties van de kritische praktijkwerker Drie handvatten voor de kritische praktijkwerker Kritische analyse met behulp van wetenschappelijke theorie Kritische reflectie met behulp van moreel beraad Kritische actie met behulp van participatief actieonderzoek Aan de slag met kritische analyse, reflectie en actie in de praktijk Een kritische analyse met behulp van wetenschappelijke theorie Een kritische reflectie met behulp van moreel beraad Participatief actieonderzoek Samenvatting 145 Literatuur Bewonersgestuurde wijkontwikkeling 149 Kees Onderwater 7.1 Inleiding Bewonersgestuurde wijkontwikkeling De historie 150

4 12 Psychische kwetsbaarheid 7.4 Burgerinitiatieven Beperkingen, betekenisvolle participatie en kwaliteit van leven Professionele ondersteuning bij particpatie en verhoging van de kwaliteit van leven Het heft in eigen handen Bewonersgestuurde wijkontwikkeling: een project uit de praktijk Bewonersgestuurde wijkontwikkeling en kwetsbaarheid Faciliteren van professionals Competenties van professionals Continuïteit van het aanbod Inzet van ervaringsdeskundigheid Een andere mentaliteit Kwartiermaken Creëren van niches Kenmerken van kwartiermakers Inzet van ervaringsdeskundigen in de wijk Multilooggesprekken Kwartiermaken, bewonersgestuurde wijkontwikkeling en inclusie 164 Literatuurlijst Wijkhulpverlening 167 Ben Venneman 8.1 Inleiding Contextueel werken: de systeemtheorie als ordenend kader en ijkpunten voor het handelen De systeemtheorie als kader De systeemtheorie en ijkpunten voor het handelen Het contextueel kijkraam: methodisch, contextueel denken en handelen Fasering Toelichting bij de fasen Samenvatting 182 Literatuur Professionele identiteit en interprofessionele samenwerking 185 Jeanne Derks 9.1 Inleiding De betekenis van lichamelijk, sociaal en psychisch kwetsbaar voor professionals 187

5 Inhoud Professionaliteit, professional, professionalisering en normatieve professionaliteit Samenwerken Professionele identiteit en samenwerken Interprofessioneel samenwerken Inter-, multi- en transdisciplinaire samenwerking Interprofessioneel samenwerken: succesfactoren en verbeterpunten Samenwerking bevorderen Het CIHC-raamwerk De competentiedomeinen De domeinen van het CIHC-raamwerk en de praktijk 200 Literatuur Bekostiging van de zorg 207 Tomas Göbbels, Rob Laane & Gerjan Prins 10.1 Inleiding Hoe is het Nederlandse zorgstelsel ontwikkeld? Het ontstaan van de eerste zorgverzekeringen Het huidige stelsel Geldstromen naast de Zorgverzekeringswet Wet maatschappelijke ondersteuning Wet langdurige zorg Jeugdwet Verzekeringen en GGZ-sector Inkopen van zorg Zorginkoop Kwaliteit Zorgkosten Klantbeleving Toekomstige ontwikkelingen in de GGZ 221 Literatuur 222 Register 225 Over de auteurs en redactie 231

6