PROFIEL DE INCLUSIEGERICHTE SOCIAAL WERKER. Jeroen Knevel

Transcriptie

1 PROFIEL DE INCLUSIEGERICHTE SOCIAAL WERKER Jeroen Knevel

2 Disclosure slide (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven nvt Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk nvt 31 januari 2019 Congres Zoek het uit! Praktijk en wetenschap dichter bij elkaar 2

3 De inclusiegerichte sociaal werker Welkom + propjesregen Aanleiding van het profiel Inhoud van het profiel 1 Verhouding met andere competentieprofielen Inhoud van het profiel 2 Doorwerking naar onderwijs Doorwerking naar praktijk Tot slot

4

5

6 Martin Schuurman en Gerard Nass (2016) een situatie waarin iemand geen obstakels ervaart om mee te kunnen doen aan de samenleving en specifieke maatregelen voor mensen met een beperking vrijwel niet nodig zijn. Het betekent dat iedereen ongeacht zijn achtergrond of huidige situatie er als vanzelfsprekend bij hoort, ervaart dat hij welkom is en contact kan maken met zijn omgeving.

7 Gustaaf Bos (2017) stelt dat inclusie zich niet richt op het aanpassen aan de norm, maar op het aanpassen van de norm zodat er ruimte komt voor diversiteit.

8

9 Aanleiding van het profiel VN-verdrag (proces, ratificatie) Implementatieplan Onderzoek van o.m. Hans Krober (en vervolgen daarop) Onderzoek Professionals & Inclusie Toenemende erkenning van ervaringsdeskundigheid Standpunt en polemiek Sociaal werk als rechtvaardigheidsberoep Sociaal werker als hoeder van mensenrechten Sociaal werker als medemaker van mensenrechten

10 Inhoud van het profiel 1 Inclusiegerichte sociaal werker

11

12 Inhoud van het profiel 1 Inclusiegerichte sociaal werker 1. Werkt op basis van een presentiegerichte visie en houding. Leeft zich in en sluit aan bij de leefwereld en het perspectief van de ander. 2. Is zichtbaar en gaat op mensen af. Bevordert de zichtbaarheid van mensen met een beperking in de samenleving. 3. Stuurt aan op betrokkenheid en participatie. Nodigt mensen met een beperking uit zichzelf actief te bewegen in de samenleving (buurt, gemeente, verenigingen, burgerinitiatieven, bedrijfsleven).

13 Inhoud van het profiel 1 Inclusiegerichte sociaal werker 4. Beweegt zich in uiteenlopende netwerken en systemen. Is in staat lokale partijen zoals gemeente, verenigingen, burgerinitiatieven, en commerciële partijen te stimuleren actieve maatschappelijke deelname van mensen met een beperking te steunen en bevorderen. 5. Promoot gelijkwaardigheid van mensen met een beperking en leeft dit na in zijn/haar beroepshandelen. Hanteert methoden van kwartiermaken om gastvrijheid in de samenleving te bevorderen. 6. Heeft participatie van de cliënt en zijn naasten hoog in het vaandel. Werkt zelf inclusief in alle aspecten van het werk: vanaf het eerste tot het laatste contact staat evenwaardige betrokkenheid en samenwerking centraal.

14 Inhoud van het profiel 1 Inclusiegerichte sociaal werker 7. Verheldert wensen, vragen en behoeften. Ondersteunt de cliënt bij het formuleren van de eigen wensen, doelen en ondersteuningsbehoeften. 8. Problematiseert niet maar zoekt actief en creatief naar oplossingen, kansen en mogelijkheden. Werkt vanuit een ontwikkelingsgerichte en oplossingsgerichte visie op hulpverlenen. 9. Is ondernemend. Dat kan in loondienst binnen en vanuit een organisatie naar buiten gericht (intrapreneurschap). Dat kan als sociaal ondernemer (entrepreneurschap). Versterkt op systematische wijze eigen kracht, zelfregie en participatie. 10. Ziet zichzelf als onderdeel van sociale netwerken. Is gevoelig voor de verhoudingen en interacties in netwerken. Ondersteunt en versterkt het sociale netwerk rond de cliënt. Fungeert bijvoorbeeld als jobcoach, onderwijsassistent, familie-ondersteuner.

15 Inhoud van het profiel 1 Inclusiegerichte sociaal werker 11. Maakt een verbinding tussen binnen (bijvoorbeeld een woonvorm of activiteitenplek) en buiten (de omgeving). Benut professionele ruimte en is ondernemend, inventief en creatief. 12. Ondersteunt de cliënt om zich te bewegen als burger in de samenleving (bijvoorbeeld stemmen bij verkiezingen, beroep doen op rechten zoals opgenomen in het VN-verdrag voor personen met een handicap). Is binnen en buiten de eigen organisatie ambassadeur voor inclusie. 13. Ondersteunt en versterkt het sociale netwerk rond de cliënt, indien aanwezig.

16

17 Verhouding met andere (competentie)profielen Vraaggericht werken: Vraag verhelderen en aansluiten bij de behoefte van de cliënt Communiceren/contact Gestructureerd, methodisch en kostenbewust werken Omgaan met grenzen Ondersteunen van de cliënt Ontwikkelingsgericht begeleiden Regie en coördinatie Werken als professional in een professionele organisatie

18 Verhouding met andere (competentie)profielen Verdoorn & van Vulpen (2011, 2017). De nieuwe professional (succesvolle mezen versus roodborstjes). Gedreven Is een vakman Denkt en handelt evenwaardig Is positief en proactief Verbindt Omarmt diversiteit Denkt groot en doet klein

19 Verhouding met andere (competentie)profielen Kröber & Verdonschot (2011). De professional nieuwe stijl (werkt aan participatie en inclusie). Omgaan met de regie van de persoon Zelfbewustzijn Diversiteit Inlevingsvermogen Hulpbronnen kunnen vinden in de omgeving Partnerschap.

20 Verhouding met andere (competentie)profielen Het profiel van en bruggenbouwer (Kröber & van Dongen): 1. Voelt zich verbonden met de persoon met een handicap 2. Is een netwerker met een eigen groot netwerk 3. Is vertrouwd met de lokale omgeving van de persoon 4. Neemt de tijd om mensen te leren kennen 5. Werkt niet strak volgens een rooster 6. Werkt in de samenleving 7. Is niet uit op controle 8. Vertoont voorbeeld gedrag 9. Is betrouwbaar 10. Is stressbestendig 11. Is creatief 12. Is een ontplooier

21 Verhouding met andere (competentie)profielen 1. Verheldert vragen en behoeften 2. Versterkt eigen kracht en zelfregie 3. Is zichtbaar en gaat op mensen af 4. Stimuleert verantwoordelijk en oplossingsgericht gedrag 5. Stuurt aan op betrokkenheid en participatie 6. Verbindt individuele en gemeenschappelijke vragen en potenties 7. Werkt samen en versterkt netwerken 8. Beweegt zich tussen verschillende werelden en culturen 9. Signaleert en speelt in op veranderingen 10. Is ondernemend en benut professionele ruimte.

22 Verhouding met andere (competentie)profielen Landelijk opleidingsprofiel Sociaal Werk (2017) International definitie Sociaal Werk Drie kerntaken en 10 kwalificaties: Bevorderen van sociaal functioneren van mensen en hun sociale context Versterken van de organisatorische verbanden waarbinnen sociaal werk plaatsvindt Bevorderen van de eigen professionaliteit en de ontwikkeling van het beroep

23 Inhoud van het profiel 2 Inclusiegerichte sociaal werker Geen afvinklijstje Geen compleet (uitgewerkt) competentieprofiel

24 Handelingskader voor sociaal werker vanuit mensenrechtenperspectief Participatief werken Politiserend werken Mensenrechten als leerproces Leefwereldgericht werken Ontgrenzend werken Systeemwereldgerich t werken

25 Doorwerking naar onderwijs Onderwijsinnovatie Sociaal Werk (Hogeschool Utrecht). Waardengeorienteerd. Inclusie, Participatie, Sociale Cohesie, Sociale Rechtvaardigheid, Zelfregie, Ontwikkelen & Opvoeden, Sociale Veiligheid Jaar 1 en jaar 2: Werkplaatsen Jaar 4: minor Gehandicaptenzorg: inclusiegericht samenwerken met jeugd en volwassenen met een verstandelijke beperking Kwartiermaken, productinnovatie, inclusief-coöperatief onderzoek Gap mending cursus Gelijkwaardigheid, macht, empowerment, emancipatie,

26 Op weg naar en weg van (sociale) inclusie Simplican, S.C., Leader, G., Kosciulek, J. & Leahy, M. (2015)

27 Doorwerking naar praktijk Vanuit het onderwijs naar de praktijk en in de praktijk Promotieonderzoek Met het oog op inclusie En verder dan?

28 Tot slot Vragen - gesprek Een profiel in ontwikkeling op basis van ervaringen in de praktijk (mede vanuit en i.s.m. het HBO onderwijs) Bruikbaarheid? Inspirerend? Mis je iets? Anders Verdere doorwerking in de praktijk? Nodig? Wenselijk? Zo ja, hoe?

29 De inclusiegerichte sociaal werker