gemeente Eindhoven Nadere toelichting bij raadsvoorstel Onderwerp: Eindhoven op Weg

Transcriptie

1 gemeente Eindhoven Inboeknummer 13bst01961 Beslisdatum 19 november 2013 Dossiernummer (11) Nadere toelichting bij raadsvoorstel Onderwerp: Eindhoven op Weg Aanleiding Bij de behandeling van het raadsvoorstel Eindhoven op Weg in de raadscommissie Economie en Mobiliteit van 12 november 2013 heeft wethouder J. Helms toegezegd een nadere toelichting te geven op: 1. Modal split Doelstelling reductie autoverkeer binnen de Ring met 15% in Termijn Eindhoven Energieneutraal Toelichting 1 Modal split Eindhoven op Weg geeft een ambitie aan voor de verandering van de modal split in de periode : samengevat in onderstaande tabel. Modal split 2012 (bron: Inwonersenquete 2012) Ambitie verandering aandeel modal split Verandering aantal verplaatsingen (absoluut) Voetganger 13 % +10% + 35% Fiets 40 % +10% + 35% Openbaar Vervoer 5 % + 50% + 55% Auto 42 % - 9% + 5% Totaal 100% Wij volgen de ontwikkeling in de modal split via de in eigen beheer uitgevowerde inwonersenquete onder de bewoners van Eindhoven en rapporteren daarover in de begroting. In de enquete meten wij verplaatsingen van Eindhovenaren binnen Eindhoven en vanuit Eindhoven naar andere gemeenten. We hebben echter onvoldoende betrouwbare gegevens over verplaatsingen van inwoners uit andere gemeenten naar Eindhoven. Daarom is de modal split geen feitelijke weergave van de werkelijke modal split maar geeft deze wel een goede indruk. Oorzaak: het

2 landelijke onderzoek (CBS) hanteert een te beperkte steekproef. Deze is niet naar Eindhoven te specificeren. In de totale modal split zullen dus relatief meer verplaatsingen over langere afstanden voorkomen, met name per openbaar vervoer en auto. Daardoor zijn de aandelen openbaar vervoer en auto relatief laag en het aandeel fietsverplaatsingen hoog. De ambitie van Eindhoven op Weg is om juist om het aandeel verplaatsingen te beïnvloeden waar wij als gemeente de meeste invloed op hebben: korte verplaatsingen binnen de stad: lopend en per fiets. In Eindhoven op Weg krijgt de voetganger een prominente rol in het beleid. Nieuw ten opzichte van de tot nu gehanteerde modal split in Eindhoven op Weg en in de begroting is daarom de introductie van de voetganger in de modal split. De ambitie van 50% groei van het aandeel openbaar vervoer krijgt betekenis door de groei van externe verplaatsingen van het OV: denk aan de effecten van Programma Hoogfrequent Spoor, de realisering van HOV2 en 3, een nieuw station Eindhoven Airport en de capaciteitsuitbreiding van de vervoersknoop Eindhoven CS. De ontwikkeling van het aantal verplaatsingen van bewoners in de periode laat voor alle vervoerwijzen een groei zien: lopen en het gebruik van fiets en openbaar vervoer moeten als gevolg van de uitvoering van Eindhoven op Weg echter relatief veel meer groeien dan het gebruik van de auto. In de optelsom van de modal split (totaal 100%) komt dan het aandeel auto per saldo dan ook lager uit, terwijl ook hier sprake van een (geringere) toename zal zijn. 2 Doelstelling autoverkeer binnen de Ring In 2015 moet worden voldaan aan EU-normen voor luchtkwaliteit. In het programma Luchtkwaliteit en mobiliteit (2009) is berekend dat voor het gebied binnen de Ring de hoeveelheid gemotoriseerd verkeer binnen de Ring met 15% moet afnemen ten opzichte van de (middels het model) geprognosticeerde groei in de periode (zie onderstaande figuur uit raadsinformatiebrief 13R5337 over de Stand van zaken programma luchtkwaliteit en mobiliteit). 2

3 Door achterblijvende ruimtelijke ontwikkelingen, maatregelen aan de Ring en Randweg A2/N2 en de recessie is de verwachte groei tot nu toe uitgebleven. Ook de uitvoering van de quickwin-maatregelen uit het programma luchtkwaliteit en mobiliteit dragen bij. Om in 2015 aan de normen te voldoen hoeft dus niet drastisch geknepen te worden, maar dient de verwachte groei beperkt te worden. Om ook ná 2015 blijvend te voldoen aan grenswaarden voor NOx en PM10, knelpunten luchtkwaliteit te voorkomen en om bij te dragen aan de gezondheid van bewoners en bezoekers van de stad moet ook na 2015 de groei van het (auto)verkeer binnen de Ring blijvend te worden beperkt. Het stimuleren van doorgaand verkeer om gebruik te maken van de Ring en de Randweg in combinatie met structurele maatregelen zoals verwoord in Eindhoven op Weg, draagt bij aan blijvend minder gemotoriseerd verkeer in het centrum en daarmee aan een duurzaam bereikbare én gezonde stad, ook voor de lange termijn. De doelstelling : een vermindering van het voor 2015 verwachte aantal motorvoertuigen binnen de Ring met 15% dient dus gelezen te worden als: vermindering van de in 2007 voorspelde groei van het voor 2015 verwachte aantal motorvoertuigen binnen de Ring met 15% en is van belang vanuit het perspectief van bestuurlijke afspraken over NSL/BSL en is een middel om te voldoen aan de normen voor luchtkwaliteit op Energieneutraal De raad heeft op 8 december 2009 (09.R ) de ambitie vastgesteld om energieneutraal te worden in de periode : 2035 exclusief verkeer en vervoer, in 2045 inclusief. Eerder was de ambitie al uitgesproken in juni 2008 toen het Uitvoeringsprogramma Klimaatbeleid vastgesteld werd. In een raadsinformatiebrief over het Coördinatiepunt Duurzame Energie (12R5028) heeft ons college deze termijnen nogmaals bevestigd. Door een omissie is in het raadsvoorstel en de visie Eindhoven op Weg de termijn op 2040 gelegd als gemiddelde van deze dubbele horizon. Wij stellen in de definitieve visie de termijn dat Eindhoven energieneutraal wil zijn bij tot Deze stip op de horizon willen wij bereiken door enerzijds energie te besparen in het verkeers- en vervoerssysteem en anderzijds door een transitie naar duurzame brandstoffen. De eerste stappen op weg naar het lange termijndoel worden, in lijn met de methodiek van The Natural Step, nu al gezet met de uitvoering van Eindhoven op Weg. 3

4 Samenvattend De toelichting op punten 2 en 3 leiden tot een technische aanpassing van het raadsvoorstel Eindhoven op Weg. Een herzien ontwerp raadsbesluit treft u bijgaand aan. De aangepaste onderdelen zijn vet gemarkeerd. Tevens treft u bijgaand aan een aangepaste visie Eindhoven op weg. Op pagina 5, 9 en 10 zijn bovenegnoemde technische aanpassingen doorgevoerd. Burgemeester en wethouders van Eindhoven, secretaris 4

5 HerzienRaadsbesluit Ontwerp De raad van de gemeente Eindhoven; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders van 17 september 2013; besluit: 1 Kennis nemen van de Nota van Inspraak Eindhoven op Weg 2 Eindhoven op Weg vast te stellen als interactief kader voor de uitvoering van concrete acties en projecten, dat bijdraagt aan de volgende strategische doelstellingen: - een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor Brainport - een aantrekkelijk leefklimaat in het centrum en de woonwijken met minder verkeers- en geluidhinder - een schone en gezonde stad met minimale uitstoot van schadelijke stoffen - een sociale stad met goede voorwaarden voor ontmoeting en het delen van vervoermiddelen - energieneutraal in 2045: energiebesparing in het verkeer en een transitie naar het gebruik van duurzame brandstoffen - een veilige stad met zo min mogelijk verkeersslachtoffers - een duurzaam bereikbare stad met een verandering van de vervoerwijzen: waar het kan meer lopen, fietsen en gebruik van het openbaar vervoer; waar het moet handhaving van prioriteit voor de auto - het stimuleren van lopen, fietsen het gebruik van openbaar vervoer ten koste van de groei van het autoverkeer binnen, door, van en naar Eindhoven, resulterend in de verandering van de modal split in de periode : - een groei van het aandeel lopen met 10%. - een groei van het aandeel fiets met 10% - een groei van het aandeel openbaar vervoer met 50% - een afname van het aandeel auto met 9% - een vermindering van de in 2007 voorspelde groei van het voor 2015 verwachte aantal motorvoertuigen binnen de Ring met 15% 3 De samenhangende visie en aanpak uit Eindhoven op Weg vast te stellen via drie elkaar versterkende invalshoeken: Eindhoven veelzijdige stad; Sturen en Innoveren; Organiseren en de daaruit volgende richtinggevende keuzes als uitwerking van de strategische doelstellingen (die verder zijn uitgewerkt in deel B van Eindhoven op Weg: bijlage 1) 5

6 3.1 Eindhoven veelzijdige stad (naar vier schaalniveaus van de stad en vier hoofdvervoerswijzen): Centrum en Binnenring - ontwikkeling van een samenhangend en fijnmazig loopnetwerk van straten, stoepen, gecombineerd met verschillend ingerichte pleinen - de Binnenring is de belangrijkste verbindende fietsroute in het centrum - structurele uitbreiding van fietsparkeervoorzieningen op centrale knooppunten in het netwerk - HOV tweezijdig via de Binnenring door het centrum - Station Eindhoven Centraal/Neckerspoel als vervoersknoop en stadsentree - Overbodig maken van Binnenring als aaneengesloten ring voor (doorgaand) autoverkeer - alternatieve verkeerscirculatie ter voorkoming van doorgaand autoverkeer door het centrum - parkeergarages zijn goed bereikbaar met logische inprikkers vanaf de Ring - geen uitbreiding bezoekersparkeren in het centrum Stadsdelen en Radialen - de voetganger is ter plekke het belangrijkst - ontwikkeling van nieuwe looproutes naar nieuwe places to be en voor nieuwe dynamiek in dorpskernen - snelfietsroutes over historische radialen als bijdrage aan de levensaders van het stadsdeel - HOV-corridors zijn de dragers voor stedelijke ontwikkeling - Innovatief Maatwerk openbaar vervoer voor specifieke doelgroepen en gebieden - binnen de Ring 30 km/u, auto te gast met uitzondering van: o Moderne Radialen: Kennedylaan, Karel de Grotelaan- Mecklenburgstraat, Dorgelolaan-Eisenhowerlaan o Nieuwe Radialen: Philitelaan-Mathildelaan, Nieuwe Fuutlaan, Kanaalroute (Kanaalstraat Kanaaldijk-zuid (stad-in) /Breitnerstraat- Dirk Boutslaan (stad-uit)) o Leenderweg - Westtangent (Fellenoord-Vonderweg-Mauritsstraat-Edenstraat-Dr. Schaepmanstraat); niet meer afgestemd op afwikkeling doorgaand verkeer, maar onderdeel van alternatieve bereikbaarheidsstructuur van het centrum - parkeren: betaald- en belanghebbenden parkeren voor het gehele gebied binnen de Ring 6

7 3.1.3 Stadsdelen en Ring - beperken van de barrièrewerking van de Ring, vooral bij de historische radialen - de radiale snelfietsroutes zijn onderdeel van én dragen bij aan stedelijk leven - fietsoversteken op de Ring te allen tijde handhaven en te verbeteren - HOV-corridors verbinden de places to be - HOV zo mogelijk ongelijkvloers kruisen van de Ring - minder en/of eenvoudigere aansluitingen op de Ring - slow motion op de ventwegen van de Ring: benutten voor ontsluiting van aangelegen gebieden - herziening wegencategorisering, met toevoeging van categorie buurt- /wijkontsluitingswegen - parkeergarages zijn goed bereikbaar met korte inprikkers (moderne radialen) vanaf de Ring Regio en Randweg - campussen ontwikkelen zich tot de nieuwe dorpen - voetgangers zijn ter plekke het belangrijkst - ontwikkeling van een samenhangend netwerk van (recreatieve) looproutes - ontwikkeling van snelfietsroutes naar omliggende kernen - Slowlane verbindt de campussen en economische toplocaties - een duurzame landzijdige ontsluiting van Eindhoven Airport - directe aansluiting van Eindhoven op het internationaal netwerk van hogesnelheidstreinen in Duitsland en België - afgestemde OV-netwerken met naadloos overstappen - optimaliseren van het auto(snel)wegennetwerk, afgestemd op de stedelijke bereikbaarheid Stadsbrede netwerkkaarten - fietsnetwerk met snelfietsroutes, ster-/primaire routes en secundaire fietsroutes als integrale vervanging van het fietsnetwerk uit de Fietsnota (2006) - wegencategoriseringsplan (Regio en Randweg / Automobilist) met stroomwegen, gebiedsontsluitingswegen, buurt-/wijkontsluitingswegen en erftoegangswegen als integrale herziening van het wegencategoriseringsplan (1999) - Sleutelkaart Duurzaam Verbinden voor multimodale netwerken als vervanging van de kaart Programma Bereikbaar Eindhoven van de interimstructuurvisie (2009) 7

8 3.2 Sturen en innoveren Algemeen - inzetten op slim, efficiënt, schoon, gezond en veilig door: - slim gebruik maken van beschikbare (nieuwe) data- en datacommunicatietechnologie en verkeersmanagementtechnieken - optimale benutting van bestaande infrastructuur en voorzieningen - beter organiseren van de afstemming tussen vraag en aanbod van vervoer en ruimte - het stimuleren van het voorkomen, verkorten, veranderen en verschonen van verplaatsingen voor zowel personen als goederen Informatie - ruimte bieden voor de ontwikkeling en toepassing van nieuwe informatietechnologieën die leiden tot drempelloos vervoer (living lab) en adequater en betrouwbaar verkeersmanagement Dynamisch Verkeersmanagement (DVM) - Up-to-date brengen van de noodzakelijke hardware van het stedelijk verkeersmanagement (verkeerlichten installaties en toebehoren) - inzetten op real time stadsbreed en regionaal verkeersmanagement dat aansluit op strategische doelen en richtinggevende keuzes - faciliteren van een regionaal tactisch team als voor te zetten en te intensiveren samenwerkingsvorm van Beter Bereikbaar Zuidoost Brabant Parkeren - een efficiënt gebruik van bestaande parkeervoorzieningen - geen grootschalige uitbreiding van de bestaande parkeercapaciteit in en rond het centrum - een optimale bereikbaarheid van de parkeergarages is gegarandeerd - stimuleren van het parkeren op afstand van het centrum (P+R) - een gebiedsgerichte aanpak van parkeernormering per samenhangende buurt/wijk - invoering van betaald parkeren binnen het hele gebied binnen de Ring - uitbreiding van de werkingstijden betaald parkeren in avonduren en weekend - differentiatie van parkeertarieven naar tijd afstand en type voorziening - het verbeteren van het gemak voor gebruikers in het zoeken en vinden en betalen van parkeergelegenheid - een gebiedsgerichte flexibele toepassing van parkeernormering binnen bovenstaande uitgangspunten Duurzame mobiliteit. 8

9 - het verbeteren van de capaciteit van het vaarwegennet in ZO-Brabant tot beperkt klasse IV - het stimuleren van een modal shift van goederenvervoer van weg naar water of spoor - het bevorderen van toepassing van innovatieve logistieke concepten die leiden tot schonere en efficiëntere bevoorrading van het centrum - ruimte bieden voor het ontwikkelen en toepassen van innovatieve en duurzame voertuigtechnieken (living lab) - het gebiedsgericht stimuleren en marketen van mobiliteitsmanagement en nieuwe mobiliteitsconcepten bij werkgevers voor hun woonwerk- en zakelijk verkeer - als gemeente hierin het voortouw te nemen door toepassing binnen de eigen organisatie en bij de organisatie van evenementen 3.2.5Verkeersveiligheid - categoriseren van het wegennetwerk in vier categorieën: stroomwegen, gebiedsontsluitingswegen, buurt-/wijkontsluitingswegen, erftoegangswegen - aanpak van de blackspots op Ring en Radialen in combinatie met de aanpak volgens het principe slow motion fast forward - gericht veiligheidsbeleid voor risicodoelgroepen 3.3 Organiseren Keuzes in de uitvoering - Eindhoven op Weg als Strategisch Project in het Meerjaren InvesteringsProgramma (MIP) op te nemen - de keuze voor uitvoering van projecten uit Eindhoven op Weg jaarlijks door de gemeenteraad af te laten wegen in het MIP - de prioritering van projecten en concrete inrichting in grote lijn plaats te laten vinden langs: duurzaamheid in vervoer, beter benutten, verbetering van de ruimtelijke kwaliteit, beperking in investering in infrastructuur - Eindhoven op Weg gebiedsgericht in samenspraak met betrokken partijen uit te voeren - de mogelijkheden van nieuwe vormen van samenwerking en cofinanciering (o.a. publiek-privaat) nader te onderzoeken Gemeentelijke rollen - de gemeentelijke rol in het fysieke domein verschuift van een sturende en toetsende rol naar een meer regisserende en voorwaardenscheppende rol - het oprichten van een advies Platform Eindhoven op Weg met als doel met partners de visie te concretiseren, de uitvoering te prioriteren en te evalueren 9

10 3.3.3 Evaluatie - jaarlijks evalueren aan de hand van effecten en voortgang uitvoering van projecten en zo nodig bijsturen - één keer per vijf jaar evalueren van het Vergezicht en richtinggevende keuzes Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van, voorzitter., griffier. jho/lf