Risico Management. Arbeidsinspectie. Jan Slijpen Teamleider MHC-Zuid Directie MHC. Toepassing Risico Management door AI

Transcriptie

1 Risico Management Toepassing Risico Management door AI Jan Slijpen Teamleider MHC-Zuid Directie MHC Arbeidsinspectie en relatie met Toezicht op Bedrijven 16/02/2011

2 Rode Draad Toepassing Risico Management Model Ontwikkelingen in Risico Management Veranderende Rol Overheid en Toezicht Impassen 2

3 Doel Risico Management Voorkomen van nadelige Effecten: Loss of Control over ongewilde gebeurtenissen Maatschappelijke onrust Politieke instabiliteit Beperken gevolgschade Directe Materiele schade Immateriele schade Salvage kosten Economische schade 3

4 Ideaal Risico Management Model 3 Niveau s Leiderschapstijl en Cultuur (ontbreekt nog) Software: Risico Management Systeem Hardware: Operations Primaire Processen 4

5 Systeemgericht Toezicht Maatregelgericht Toezicht Risico Management Model ACT Systeem Toets Risk Management Systeem PLAN Top-Down Beleid PO MR IG+ER AB PDCA Deming circle BO TP BC BW CHECK Technische + Organisatorische Maatregelen DO Preventieve LODs Repressieve LODs Scenario LoC Bottom-Up 5 Operations Operations Toets

6 Afkortingen Risico Management Systeem (RMS) Beheerselementen van het Risico Management Systeem BELEID = Risico Preventie Beleid IG+ER = Identificatie Gevaren + Evaluatie Risico s PO = Personeel en Organisatie BO = Beheersing Operaties BW = Beheersing Wijzigingen BC = Beheersing Calamiteiten TP = Toezicht op Prestaties AB = Interne Audits en Beoordeling MR = Management Review Verklaring overige Begrippen LoC = Loss of Control LoD = Line of Defense (Technische + Organisatorische Maatregelen) 6

7 7 PDCA- / Deming-cirkel

8 Gatenkaasmodel: LODefence LOControl Ontwerp integriteit Integriteit Technische integriteit Integriteit Operationele integriteit Integriteit Proces - veiligheid veiligheids incidenten incidenten 8

9 TOEZICHT MODEL Risico Management Systeem = RMS Risico Preventie Beleid = RPB Risico Beheer Systeem = RBS 9

10 Elementen Risico Beheer Systeem (RBS) 1. Risico Preventie Beleid: preventiebeleid ter voorkoming gevaren / risico s 2. Personeel en Organisatie: opleiding, training, instructie, onderricht, voorlichting, communicatie en informatie over de gevaren en risico s 3. Identificatie Gevaren en Evaluatie Risico s: inzicht in gevaren verbonden aan een bepaalde activiteit en bewustzijn van risico s die deze gevaren kunnen opleveren 4. Beheersing Operaties: beheersen en borgen voorkomen gevaren en risico s tijdens uitvoering activiteiten 5. Beheersing Wijzigingen: beheersen en borgen voorkomen van gevaren en risico s bij wijzigingen in activiteiten. 6. Beheersing Calamiteiten: voorbereiding op calamiteitenbeheersing, zowel technisch als organisatorisch 7. Toezicht op Prestaties: meten van de prestaties ter voorkoming en beheersing van gevaren en risico s m.b.v. Prestatie Indicatoren (PIs) 8. Audits en Beoordeling: beoordeling resultaten en acties ter beheersing c.q. reductie van de gevaren en risico s 9. Management Review: bijstelling risico preventie beleid en bijbehorende acties (PDCA) 10

11 TOEZICHT METHODIEK Systeem Inspectie Systeem Toets + Operations Toets Risico Beheer Systeem (RBS) -Gedocumenteerd -Geschikt -Geïmplementeerd -Criteria: Goed, Redelijk, Matig, Slecht Maatregelen Risico Reductie -Technisch + Organisatorisch -Geschikt -Geïmplementeerd -Criteria: Goed, Redelijk, Matig, Slecht 11

12 Toezicht Vragen Documentatie Geschiktheid Hoofdvragen Zijn de juiste gevaren geindentificeerd? Zijn de juiste maatregelen getroffen? Zijn de maatregelen goed onderhouden? Is het managementsysteem geschikt om alle genoemde activiteieten adequaat te beheersen? Is het RP-Beleid van voldoende kwaliteit? 12 Implementatie

13 Beoordelingsproces Waarnemingen Documentreview Interviews Werkplek Inspectie Norm Onderwerp Bevinding Bevinding Gedocumenteerd? Geschikt? Geimplementeerd? Criterium Goed Redelijk Matig Slecht Beoordeling Conclusies Follow-up: Handhaving? 13

14 Toezicht Tools Overheid Toezichtbeleid Combinatie van: Toezicht op Operations Niveau: Risico-reductie Kwaliteit Maatregelen: Operations Toets Technische en Organisatorische LoD s Toezicht op Systeem Niveau: Beheersing risico s Kwaliteit Management Systeem: Systeem Toets Leiderschap en Cultuur: menselijk gedrag?? Ontbreekt in huidig Risico Management Model 14

15 Handhaving Tools Overheid Handhavingsbeleid Combinatie van: Positief: stimuleren Voorlichting en advies (direct en indirect) Negatief: handhavingsinstrumenten Waarschuwingen Eisen Bestuursdwang Last onder Dwangsom 15

16 Zware Incidenten Ontwikkeling Risico Management Technologie en standaarden Risico Veilig ontwerp Integriteit Veiligheidsbewustzijn Naleving regelgeving Management Systemen Leiderschap + Veiligheidscultuur Tijd 16

17 Cultuur Ladder Organisaties Pathologisch Wat maakt het uit zolang we niet gepakt worden Reactief Veiligheid is belangrijk, wij doen veel na elk ongeluk Calculatief Wij hebben een systeem om alle gevaren te beheersen Proactief We werken aan alle problemen die wij kunnen vinden Generatief Veilig is de manier waarop we hier zaken doen 17

18 Organisatie Driehoek Structuur Gedrag Cultuur Processen 18

19 Complexere Organisaties Interventie Handhaving Welk Niveau? - Management: Leider - Organisatie: RMS - Mens + Techniek 19

20 Lessen Zware Ongevallen Is huidige toezicht goed genoeg? Is huidige toezicht aan verandering toe? Doeners vs Denkers Gediversificeerd toezicht Is meer Focus op Leiderschap en Cultuur nodig? Wat is de rol van andere actoren dan overheid? 20

21 Impassen Gevaren: worden ze voldoende herkend? Risico s: zijn gevolgen van gevaren voldoende bekend? Wiens zorg is Veiligheid? Overheid Belanghebbende partijen Professionele instituties Sector- c.q. brancheverenigingen Burger zelf Toezicht op Leiderschap Toezicht op Cultuur en Gedrag 21

22 Vragen? 22 16/02/2011