Trendrapport woningmarkt December 2013

Transcriptie

1 Trendrapport woningmarkt December 2013

2 Agenda voor vandaag Presentatie resultaten woningmarkt trendrapport 2013 Stefan Hallez, Directeur Marketing Woningen Blavier Analyse en toekomstverwachtingen woningmarkt Louis Amory, gedelegeerd bestuurder Woningen Blavier en, Prof. Johan Albrecht, Ugent en Nicolas Bernard, hoogleraar aan de Facultés universitaires Saint-Louis Vraag & antwoord

3 Agenda voor vandaag Presentatie resultaten woningmarkt trendrapport 2013 Stefan Hallez, Directeur Marketing Woningen Blavier Intro bouwsector Situering bouwenquête Trends & opmerkelijke resultaten 2013

4 Intro een turbulente markt in beweging 2008 De crisis slaat toe, de bouwsector houdt stand dankzij zijn inertie en de overheidsmaatregel van 6% BTW op een schijf van Het einde van de overheidsmaatregel doet de nieuwbouwmarkt in elkaar vallen. De energienormen wordt scherper gesteld De markt herstelt langzaam van de crisis in Subsidies en premies voor nieuwbouw wordt verder afgebouwd en zijn voor een standaardwoning quasi nihil Verdere verstrenging van de energienormen. De economische motor sputtert weer in het tweede semester De bouwsector blijft zwak. De Waalse markt lijdt meer onder de crisis dan de Vlaamse markt.

5 jan-06 mei-06 sep-06 jan-07 mei-07 sep-07 jan-08 mei-08 sep-08 jan-09 mei-09 sep-09 jan-10 mei-10 sep-10 jan-11 mei-11 sep-11 jan-12 mei-12 sep-12 jan-13 mei-13 Het zwakke tweede semester voor nieuwbouw in 2012 zet zich voort in 2013, flats en renovaties blijven eerder stabiel Bouwvergunningen voor ééngezinswoningen, flats en renovatieprojecten met vergunning (gemiddelde over 12 maanden) ééngezinswoning Flats Renovatie # gebouwen

6 Het aantal verstrekte hypothecaire leningen volgt een continue negatieve trend in 2013 Bron: BVK

7 Het stijgende consumenten vertrouwen en het lichte herstel van de economie geeft echter hoop voor de toekomst

8 Agenda voor vandaag Presentatie resultaten woningmarkt trendrapport 2013 Stefan Hallez, Directeur Marketing Woningen Blavier Intro bouwsector Situering bouwenquête Trends & opmerkelijke resultaten 2013

9 Profiel van het consumerpanel Bevraging van een consumerpanel van 500 personen via ivox oktober 2013 Sectie van het panel op basis concrete plannen om te (ver)bouwen en/of een vastgoed te kopen in de komende 5 jaar Het panel is representatief voor de Belgische populatie, maar Bevat hoofdzakelijk toekomstige woning eigenaars Heeft een overrepresentatie van mensen met een hogere opleiding als gevolg van het criteria bouwplannen in de komende 5 jaar Opsplitsing per type woonst Apparte ment 9% Woning 91% Opsplitsing per opleidingsniveau 100% 80% 60% 40% 20% 0% 35% Hoger onderwijs 46% Hoger middelbaar 19% Hoogstens lager middelbaar

10 De deelnemersgroep bevindt zich vooral in de middenmoot van de samenleving, met een nettoinkomen van à euro per maand Geen antwoord euro en meer euro euro euro euro euro euro euro Minder dan 500 euro Geen inkomen / niet beroepsactief 2% 2% 4% 5% 6% 2% 3% 14% 15% 18% 30% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35%

11 Agenda voor vandaag Presentatie resultaten woningmarkt trendrapport 2013 Stefan Hallez, Directeur Marketing Woningen Blavier Intro bouwsector Situering bouwenquête Trends & opmerkelijke resultaten 2013

12 Wat is de impact van de crisis?

13 De ongerustheid ten gevolge van de crisis blijft stabiel, hoewel het woonbonus verhaal zorgen baart 2/3 de heeft geen of minder vertrouwen in de toekomst, een resultaat gelijkaardig aan dat van op de 4 (ver)bouwers geeft echter toch aan ongerust te zijn over het eventueel wegvallen van de woonbonus Heeft u vertrouwen in de toekomst (huidige economische situatie)? Mogelijk wegvallen van woonbonus Ja, meer dan een jaar geleden 6% 30% 34% 36% Ja, maar minder dan een jaar geleden Neen 17% 77% Verontrust Geen effect Niet verontrust

14 Naast de woonbonus, zijn de mensen ook verontrust over een eventuele stijging van de belastingen en de energieprijzen Geef aan in welke mate onderstaande aspecten jou al dan niet verontrusten Meer belastingen 87% 5% 8% Duurdere energieprijzen 85% 7% 8% Wegvallen overheidspremies (bvb voor 79% 6% 16% Mogelijk wegvallen van woonbonus 77% 6% 17% Kostprijs van het bouwen (aannemer(s), Moeilijk om genoeg te lenen bij de bank Prijs van de bouwgrond Jobonzekerheid 74% 64% 62% 60% 9% 17% 14% 22% 10% 27% 24% 16% Verontrust Niet verontrust Geen effect Strenge bouwregelgeving (bvb verlaging E-peil) 59% 18% 23% Risico op een crisis of instorten van de 58% 18% 24% Klimaatverandering 55% 20% 25% 0% 20% 40% 60% 80% 100%

15 De aanhoudende crisis heeft steeds minder impact op de timing van de (ver)bouw of aankoop projecten Opvallend meer mensen (31%) vergeleken met vorig jaar (18%) voelt de crisis druk NIET De meerderheid stelt echter nog steeds (een gedeelte van) het project uit 50% Impact economische crisis op uw woningplannen 47% 44% 40% 30% 31% 31% 20% 18% 21% % 4% 4% % ze heeft geen impact op mijn timing het project wordt over een langere periode gespreid het project wordt uitgesteld het project wordt geannuleerd

16 Er is een kleine, doch minieme verschuiving in de beschikbare budgetten blijft voor de grote meerderheid de bovengrens van hun bouw of koop project Er is een lichte daling merkbaar in de renovatie budgetten en de kleinere bouwbudgetten 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 5% 6% 2% 1% 0% 5% 3% 1% 0% 2% 1% 6% 5% 7% 5% 10% 8% 20% 23% 24% 27% 21% 23% 17% 17% 48% 58% 48% 53% 50% 45% 17% 5% 10% 6% 9% 1% 6% 2% bouwen kopen verbouwen Mer dan tot tot tot tot tot Tot

17 Er is een shift van het bouwen of instapklaar kopen naar het renoveren van woningen Aard van het project mijn eigen woning grondig te renoveren 39% 48% een bestaande woonst te kopen en te verbouwen 4% 19% een bestaande instapklare woonst te kopen een nieuwbouw instapklare woonst te kopen 9% 11% 15% 31% te bouwen 8% 14% een nieuwbouw ruwbouw woonst te kopen en zelf af te werken 1% 1% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

18 Niettemin gaan de meeste mensen er van uit dan een renovatie op langere termijn duurder is Wat is volgens u het prijsverschil tussen nieuwbouw en de aankoop van een bestaande woning? Een bestaande woning is goedkoper, maar 39% Een bestaande woning is goedkoper, ook na Ik weet het niet De prijzen voor nieuwbouw en aankoop en Een bestaande woning en renovatie is Nieuwbouw is goedkoper 17% 14% 11% 10% 9% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45%

19 De aandachtspunten van de Belgische (ver)bouwer verschillen sterk tussen Vlaanderen en Wallonië Waar ligt u het meeste wakker van? premies kost van energiebesparende ingrepen kost bouwgrond kost aannemer kost architect FR NL btw woonbonus kadastraal inkomen 2,00 2,50 3,00 3,50 4,00

20 Welke steunmaatregelen zijn populair?

21 De gemiddelde Belg blijft nog steeds het meest overtuigd van de steunmaatregelen voor renovatie 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Welke bouwactiviteiten moet de overheid volgens u steunen met nieuwe fiscale voordelen of premies? 87% 82% Renovaties 38% 24% Afbraak heropbouw 35% 18% Woning uitbreidingen 18% 28% Nieuwbouw 5% 7% Geen enkele NL FR

22 Niet verwonderlijk kiezen bouwers meer voor nieuwbouw steun en verbouwers meer voor renovatie steun Welke bouwactiviteiten moet de overheid volgens u steunen met nieuwe fiscale voordelen of premies? 100% 90% 88% 80% 70% 66% 60% 50% 54% 46% Nieuwbouw Afbraak heropbouw Woning uitbreidingen 40% Renovaties 30% 23% 29% 28% Geen enkele 20% 16% 10% 0% Bouwen of nieuwbouw kopen 5% 6% bestaand kopen of eigen woonst verbouwen

23 Steunmaatregelen afgestemd op de sociale situatie genieten het meeste bijval, maar ook een «gelijk voor iedereen» of energieprestatie aanpak zijn populair 37% wil premies laten afhangen van de sociale situatie en het inkomen Bijna 1 op 4 wil het bedrag laten afhangen van het E-peil of van de energie efficiënte ingrepen Hoe moet volgens u bepaald worden hoeveel de financiële steun bedraagt? Bedrag afhankelijk van de sociale situatie en het inkomen van de (ver)bouwer of koper 38% 36% Gelijk voor iedereen 21% 26% Bedrag afhankelijk van de energieprestatie of het type energiebesparende ingrepen Bedrag afhankelijk van de omvang en het budget van het project 10% 13% 20% 25% FR NL Bedrag afhankelijk van de leeftijd van de (ver)bouwer of koper 3% 3% Andere 3% 2% 0% 10% 20% 30% 40%

24 De woonbonus blijft het meest populair, vooral in Vlaanderen, maar ook een lagere BTW geniet veel bijval Welke maatregelen vind je het meest noodzakelijk? Woonbonus (fiscale aftrek van de hypothecaire 19% 33% BTW-verlaging naar 6% 26% 26% Premies en subsidies 17% 21% Speciale tarieven voor hypothecaire leningen Verlaging van het kadastraal inkomen 6% 8% 6% 13% FR NL Verlaging van de registratierechten 5% 5% De overheid die zelf betaalbare woningen en 6% 5% Andere 2% 2% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35%

25 Het is dan ook niet verwonderlijk dat de meesten de woonbonus willen behouden of omzetten in een lagere BTW de woonbonus moet in de huidige vorm blijven bestaan 68% 62% de woonbonus moet vervangen worden door een BTW verlaging van 21% naar 6% voor nieuwbouw 44% 75% de woonbonus moet vervangen worden door fiscale voordelen voor investeringen in energie efficiënte 41% 55% de woonbonus moet vervangen worden door een verlaging van de registratierechten 40% 48% de woonbonus moet vervangen worden door een verlaging van het kadastraal inkomen de overheid moet de woonbonus laten afhangen van het energie prestatiepeil van een woning 40% 36% 54% 55% NL FR de woonbonus moet uitsluitend behouden blijven voor renovaties 28% 45% de woonbonus moet uitsluitend behouden blijven voor nieuwbouw 11% 28% de woonbonus moet volledig afgeschaft worden 8% 17% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%

26 Wat denkt de Belg van de energienormen?

27 Ook over de overheidsdoelstelling voor 2020 is veel onwetendheid. Bij de rest vindt de meerderheid de doelstelling te ambitieus Bijna 1 op 4 vindt de overheidsdoelstellingen niet realistisch Bijna 1 op 2 is niet op de hoogte van de overheidsdoelstellingen Wat vind je van de overheidsdoelstelling op het vlak van energieprestaties van woningen voor 2020? 50% 40% 48% 42% 30% 20% 10% 23% 20% 22% 13% 13% 8% 9% 4% NL FR 0% Niet op de hoogte Niet realistisch Realistisch, maar de timing te snel Realistisch Ik vind dat de overheid nog verder moet gaan

28 Het energieprestatie niveau die de bouwers/kopers op het oog hebben, wijzigt weinig tov de vorige jaren 1 op 5 kent normen niet, meer dan vorig jaar Minder mensen dan vorig jaar verkiezen een energiezuinige woning Voor welk type woning kiest u qua energieprestatie? 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 17% 16% 17% 27% 37% 31% 24% 19% 20% 7% 8% 8% 5% 3% 0% Standaard Energiezuinig Lage energie Passief Nul-energie Niet op de hoogte 24% 16% 20%

29 Investeringen in energie efficiënte oplossingen gebeuren met het oog op het terugverdien effect of om het comfort te verhogen 1 op 3 is zich bewust van het terugverdieneffect 1 op 4 ziet positieve impact op comfort 13% vindt investeren in energie efficiëntie te duur Waarom investeert u wel of niet in energie efficiëntie Wel omdat ik op termijn mijn investering terugverdien 32% Wel omdat ze het comfort van mijn woning verhogen 27% Wel omdat ze nuttig zijn in de strijd tegen de opwarming Niet omdat het te duur is 14% 13% Niet omdat de overheid en de bouwsector moeten 5% Wel maar enkel wat wettelijk verplicht is Niet omdat ik de wetgeving en subsidieregeling voor Niet omdat er onvoldoende subsidies zijn Niet omdat het mij niet interesseert 3% 2% 2% 2% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35%

30 Perceptie van nieuwbouw vs. renovatie?

31 De perceptie van de steunmaatregelen nieuwbouw vs aankoop/renovatie zijn in balans, hoewel de helft er geen mening over heeft Bijna 1 op 4 vindt dat er meer steunmaatregelen bestaan voor renovatie/aankoop van bestaande woning dan voor nieuwbouw Bijna 1 op 2 heeft hierover geen mening uit onwetendheid?... Welke stelling is volgens u het meest correct Geen mening Er zijn meer steunmaatregelen voor renovatie/aankoop van bestaande woningen dan voor nieuwbouw De maatregelen zijn gelijkaardig voor nieuwbouw en renovatie/aankoop FR NL Er zijn meer steunmaatregelen voor nieuwbouw dan voor renovatie/aankoop van bestaande woningen 0% 20% 40% 60%

32 Er is meer eensgezindheid over het feit dat de nieuwbouw normen strenger zijn dan voor renovatie 60% 50% 52% Welke normen zijn volgens jou het strengst 40% 30% 20% 10% 33% 23% 28% 14% 19% 20% 11% NL FR 0% Die voor nieuwbouw Ik weet het niet Ze zijn gelijk Die voor renovatie/bestaande woningen

33 De Belg is verdeeld over het verschillende BTW tarief voor nieuwbouw en renovaties BTW is vandaag 6% in renovatie en 21% in nieuwbouw. Vindt u dat correct? Nee 51% Ja 49%

34 Agenda voor vandaag Presentatie resultaten woningmarkt trendrapport 2012 Stefan Hallez, Directeur Marketing Woningen Blavier Analyse en toekomstverwachtingen woningmarkt Louis Amory, gedelegeerd bestuurder Woningen Blavier, Prof. Johan Albrecht, Ugent en Nicolas Bernard, hoogleraar aan de Facultés universitaires Saint-Louis Vraag & antwoord

35 Stelling was geen goed jaar voor de residentiële bouwsector, maar 2014 belooft beterschap!

36 Stelling 2 De doelstelling 2020 op het vlak van energieprestaties voor nieuwbouw zijn te ambitieus

37 Stelling 3 De overdracht van bevoegdheden naar de regio s creëert nieuwe kansen voor de bouwsector

38 Stelling 4 De aanhoudende crisis, de steeds strenger wordende energienormen en het ontbreken van steunmaatregelen betekenen een handicap voor de nieuwbouw tov de renovatiemarkt