- rv 261/99 inzake Overdracht EZH-aandelen aan PreussenElektra; - artikelen 160, lid 1 onder e en 169, lid 4 Gemeentewet

Transcriptie

1 Ons kenmerkris108702_3-feb-2004 BSD/ HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS, gezien: - rv 261/99 inzake Overdracht EZH-aandelen aan PreussenElektra; - artikelen 160, lid 1 onder e en 169, lid 4 Gemeentewet Besluit: - in te stemmen met het voorstel om de stranded costs op 147 miljoen euro te bepalen, waardoor 280 miljoen euro ten gunste van de oud-aandeelhouders komt. Voor Den Haag betekent dit een opbrengst van ca. 17 miljoen euro; - in te stemmen met het ondertekenen van de overeenkomst met E.ON, waarin de afspraken (zoals die in paragraaf 4 van de toelichting zijn verwoord) worden vastgelegd; - de wethouder Financiën en Cultuur te machtigen tot verdere afwikkeling van de overeenkomst tussen de oud-aandeelhouders en E.ON. Den Haag, 23 september 2003 Het college van burgemeester en wethouders, de secretaris, de burgemeester, D.M.F. Jongen L.E.J. Engering-Aarts, lo.

2 BSD/ TOELICHTING AFWIKKELING STRANDED COSTS (EZH -VERKOOP) 1. Inleiding en voorgeschiedenis Bij de verkoop van EZH in 1999 aan PreussenElektra is een gedeelte van de verkoopsom, ca. 427 miljoen euro. opzij gezet op een zogenaamde escrow-rekening ten behoeve van de afwikkeling van de stranded costs (Abakstenen@). De stranded costs zijn de kosten van met name langdurige contracten voor levering van elektriciteit die het ministerie van EZ/SEP (het Samenwerkingsverband Elektriciteit Productiebedrijven) in het verleden om strategische redenen hebben afgesloten met buitenlandse producenten. De in deze contracten opgenomen prijzen zijn hoger dan de huidige en (verwachte) toekomstige elektriciteitsprijzen, waardoor nadelen ontstaan (de zgn. gestrande kosten of ook wel genoemd Abakstenen@) Het betreft hier de gestrande kosten die voortvloein uit verplichtingen van de volgende contracten: $ Statkraft Power Exchange overeenkomst $ E.ON/PE Elektriciteit Import Contract $ EDF Elektriciteit Import Contract $ Statoil Contract alsmede kosten die zijn gerelateerd aan de ontbinding van de Afspraak tot Samenwerking (Agremeent of Cooperation) met SEP (nu NEA) met de uitsluiting van kosten die voortkomen uit de stadsverwarmingscontracten. Het betreft hier kosten die gerelateerd zijn aan claims tegen NEA en de operationele en liquidatiekosten van NEA zelf. Ten tijde van de verkoop van de aandelen EZH aan PreussenElektra 1 was er overleg gaande over de verdeling van deze kosten tussen de overheid en de productiebedrijven. Partijen (koper en aandeelhouders van EZH ) gingen er toen vanuit dat er door de minister een bindende regeling voor alle Nederlandse elektriciteitsproductiebedrijven ingesteld zou worden. Een dergelijke regeling is er nooit gekomen. Wel heeft de commissie Herkströter eind 1999 advies uitgebracht aan de minister over de verdeling van de verantwoordelijkheid van de gestrande verplichtingen over de vier elektriciteitsproductiebedrijven, waaronder EZH. Het advies hield in dat de rijksoverheid alleen een financiële compensatie moest geven aan de elektriciteitsproduktiebedrijven voor de experimentele 1 PreussenElektra, een Duits energiebedrijf, is in 2001 gefuseerd met Bayernwerk tot E.ON Energie. EZH opereert sindsien onder de naam E.ON Benelux.

3 BSD/ kolenvergassingsinstallatie Demkolec en de stadsverwarmingscontracten. De overige gestrande kosten werden volgens een bepaalde verdeelsleutel verdeeld tussen de elektriciteitsproduktiebedrijven. Deze afspraken zijn vastgelegd in de Overgangswet Elektriciteitsproductiesector. Het aandeel van EZH, nu E.ON, is gesteld op 19.5 procent van de stranded costs voortvloeiend uit de importcontracten en de overige kosten van de SEP (nu NEA). De overheid heeft in 2000 alle aandelen van de landelijke netbeheerder TenneT gekocht. De eigenaren van TenneT (de 4 electriciteitsproductiebedrijven EPON, EPZ, EZH en UNA) konden met deze opbrengst de totale gestrande kosten verlagen. In deze notitie wordt ingegaan op de afspraken die in 1999 rondom de stranded costs zijn gemaakt in het verkoopcontract van EZH, het proces rondom de verdere afwikkeling van de stranded costs en wordt een nadere toelichting gegeven op het voorstel zoals dat nu door Morgan Stanley is voorbereid met E.ON. 2. Afspraken in verkoopcontract EZH Omdat bij de verkoop van de aandelen EZH aan PreussenElektra de omvang van de stranded costs nog niet bekend was, is in het verkoopcontract de volgende verdeling tussen de nieuwe eigenaar van EZH (E.ON) en de ex-aandeelhouders afgesproken: stranded costs in mln euro=s Aandeelhouders E.ON kosten aandeelhouders < % % 30% % 50% % 70% 40 > % - Totaal 427 mln De maximale kosten voor de aandeelhouders bedragen derhalve 427 miljoen euro. Dit bedrag is op een escrow-rekening gezet. De rente op de escrow-rekening komt ten gunste van de oud-aandeelhouders EZH. Wat er na vaststelling van de omvang van de stranded costs en het aandeel daarin van de oud-aandeelhouders overblijft van de escrow-rekening komt ten gunste van de oud-aandeelhouders. De oud-aandeelhouders zijn: Rotterdam 29.5% Dordrecht 16.8% Den Haag 15.8% Provincie Zuid-Holland 15.8%

4 BSD/ Delft 9.5% Leiden/NUON 12.6%

5 BSD/ In de verkoopovereenkomst van EZH is tevens overeengekomen dat E.ON en de verkopende aandeelhouders alle uitstaande zaken betreffende de gestrande kosten binnen 4 jaar na het tekenen van de verkoopovereenkomst, i.c. juli 2003, af zouden ronden. Na deze datum zou een Nederlandse accountant de overgebleven discussiepunten beslechten. Mocht deze daar niet in slagen dan zouden alle uitstaande discussiepunten naar het Arbitragehof kunnen worden verwezen. $ Overzicht van het proces tot afwikkeling van de stranded costs E.ON heeft begin 2002 een voorstel gedaan aan de oud-aandeelhouders om tot een afronding van de stranded costs te komen. Omdat nog niet alle kosten bekend waren, moesten er op een aantal onderdelen inschattingen gemaakt worden van de mogelijke kosten. De zakenbank Morgan Stanley heeft de aandeelhouders van EZH in 1999 geadviseerd in het verkoopproces van de aandelen EZH aan PreussenElektra. Aangezien de afwikkeling van de stranded costs een onderdeel was van de afspraken die gemaakt zijn bij de verkoop van de aandelen EZH, heeft Morgan Stanley (MS) in eerste instantie getracht tussen E.ON en de oud-aandeelhouders als een soort bemiddelaar te opereren, met het doel om spoedig (in ieder geval voor juli 2003) een faire oplossing te bereiken voor zowel E.ON als voor de oud-aandeelhouders. Uit de eerste analyses die MS heeft gemaakt bleek dat er een groot verschil van inzicht bestond tussen de oud-aandeelhouders en E.ON over de verschillende onderdelen van de stranded costs. De belangrijkste en meest omvangrijke discussiepunten waren de Statkraft Power Exchange Overeenkomst, het Statoil Kontrakt, belastingen, de ontmanteling van de Dodewaard Centrale en andere uitstaande NEA verplichtingen. De standpunten van enerzijds E.ON en anderzijds de oud-aandeelhouders lagen zeer ver uiteen. Het uitzicht op arbitrage - wat cf. het contract aan de orde zou zijn als er medio 2003 geen oplossing bereikt zou worden - werd echter door geen van beide contractpartners als aantrekkelijk beoordeeld, aangezien dit naar verwachting een langdurige, arbeidsintensieve en dus zeer kostbare zaak zou worden. Bovendien werd de kans dat er dan totaal nieuwe informatie cq. nieuwe inzichten op de verschillende onderdelen van de stranded costs beschikbaar waren, als zeer gering ingeschat. Een arbitrage zou dan vooral neer komen op een herhaling van zetten en het opnieuw uitwisselen van reeds bekende informatie bij beide partijen. De oud-aandeelhouders hebben daarop besloten om MS, als experts in deze materie, in te huren ter behartiging van de belangen van de oud-aandeelhouders, teneinde een laatste poging te ondernemen een zo goed mogelijk resultaat te bereiken en arbitrage af te wenden. Allen&Overy waren de juridische adviseurs voor de aandeelhouders. 4. Voorstel tot afwikkeling van de stranded costs Na vaak moeizame en langdurige besprekingen met E. ON, heeft MS begin juli een voorstel aan de oud-aandeelhouders voorgelegd. Dit voorstel heeft de goedkeuring van E.ON. Zonder op alle individuele details van de onderhandelingen in deze notitie in te kunnen gaan - het betreft hier vaak commercieel gevoelige en vertrouwelijk bedrijfsgegevens - moet opgemerkt worden dat het voorstel een geintegreerd voorstel is.

6 BSD/ Dit houdt in dat het veranderen van de individuele elementen in het voorstel niet zal leiden tot een hoger totaalbedrag uit de escrow-rekening ten gunste van de aandeelhouders. De belangrijkste elementen uit het voorstel zijn: $ van de 427 miljoen euro komt een bedrag van 280 miljoen euro ten gunste van de oud-aandeelhouders. De stranded costs zijn derhalve gewaardeer op 147 miljoen euro. Deze 147 miljoen euro is het resultaat van een reeks onderhandelingen met E.ON waarbij een aantal inschattingen en compromissen zijn gemaakt, aangezien niet alle stranded costs bekend waren; $ het bedrag van 280 miljoen euro dat ten gunste komt van de oud-aandeelhouders moet vermeerderd worden met opgelopen rente en verminderd met de kosten voor de advisering in dit proces; $ in de besprekingen tussen E.ON en Morgan Stanley, waarbij NUON ook als opvolger van voormalig aandeelhouder Leiden, zeer nauw betrokken was, is overeengekomen dat NUON bepaalde rechten en verplichtingen met betrekking tot de Statkraft en Statoil contracten over zal nemen; $ bij afronding van deze schikking zullen de voormalige aandeelhouders geen rechten of verplichtingen met hebben als het gaat om de gestrande kosten. Er vindt derhalve een volledige kwijting plaats, E.ON zal nooit bij de oud-aandeelhouders terug kunnen komen met claims o.i.d.; $ er rust vertrouwelijkheid op de schikking en de inhoud zal niet zonder toestemming van alle andere partijen openbaar worden gemaakt. $ E.ON zal de rente ontvangen over 147 miljoen euro vanaf 1 augustus 2003 tot en met de datum waarop de escrow rekening wordt gesloten; 5. Beoordeling van het voorstel tot schikking Gezien de standpunten die E.ON sinds begin 2002 gedurende dit proces heeft ingenomen, moet dit als een zeer goed resultaat beschouwd worden. Morgan Stanley deelt deze mening. Zij achten de kans dat de oud-aandeelhouders via arbitrage meer uit de escrow- rekening zouden krijgen, zeer gering. Bovendien is, zoals hierboven reeds gesteld, de kans dat er bij een arbitrage totaal nieuwe informatie cq. nieuwe inzichten op de verschillende onderdelen van de stranded costs beschikbaar zou komen, zeer gering. Een arbitrage zou dan vooral neer komen op een herhaling van zetten, het opnieuw uitwisselen van reeds bekende informatie en het innemen van bekende standpunten van beide partijen. Arbitrage zou derhalve een langdurige, arbeidsintensieve en dus zeer kostbare zaak worden. NUON is als opvolger van de gemeente Leiden als oud-aandeelhouder van EZH, juridisch en economisch belanghebbende bij deze transactie. NUON heeft haar instemming verleend aan deze schikking. Dat is van zeer groot belang, aangezien zij als materiedeskundige zeer goed ingevoerd zijn.

7 BSD/ Ook afgezet tegen reeds eerder afgesloten discussies over de stranded costs tussen andere electriciteitsproducenten en hun aandeelhouders, moet dit voorstel als een goed resultaat beschouwd worden. Tussen Reliant (het voormalige UNA) en haar oud-aandeelhouders is een aanzienlijk hoger bedrag aan stranded costs berekend, rekening houdend met de relatieve verhoudingen in de totale stranded costs (Reliant had een aandeel van 22.5 procent hierin, tegenover 19.5 procent van EZH). Daarenboven is het zo dat de voormalige aandeelhouders van UNA nog een belangrijke compensatieregeling getroffen hebben voor stadsverwarmingscontracten. Bij de verkoop van EZH aan PreussenElektra is bedongen dat dergelijke verplichtingen voor rekening van E.ON komen. Aangezien de stranded costs 147 miljoen euro bedragen, blijven ze binnen de 1e range - tot 225 miljoen euro - (zie tabel in paragraaf 2 van deze toelichting) waardoor ze volledig voor rekening van de aandeelhouders komen. 6. Opbrengst voor gemeente Den Haag Op grond van de in 1993/1994 gesloten overeenkomsten met ENECO inzake het vruchtgebruik op de EZH aandelen, had ENECO als vruchtgebruiker recht op de verkoopopbrengst van de EZH-aandelen. De afspraken hieromtrent zijn vastgelegd in een overeenkomst met ENECO van 16 juli 1999, zie hiertoe raadsbesluit 261/1999. Deze hielden o.a. in dat Den Haag 40 procent van de netto verkoop-opbrengst van de EZH-aandelen ontvangt en ENECO 60 procent. Deze verdeling gold ook voor de stranded cost. Den Haag had 15.8 procent van de aandelen EZH in haar bezit. Rekening houdend met dit deelnemingspercentage, de hierboven genoemde verdeling tussen Den Haag en ENECO en de advieskosten, betekent dit een opbrengst voor Den Haag van ca. 17 miljoen euro (incidenteel). Deze opbrengst zal verantwoord worden in het 2e concernbericht Verdere procedure De hierboven op hoofdlijnen geformuleerde afspraken zullen in een contract tussen de oudaandeelhouders en E.ON worden weergegeven. Een concept versie van dit contact ligt voor u vertrouwelijk ter inzage bij de griffie. 8. Voorstel Gezien het bovenstaande stelt het college van b. en w. voor: - in te stemmen met het voorstel om de stranded costs op 147 miljoen euro te bepalen, waardoor 280 miljoen euro ten gunste van de oud-aandeelhouders komt. Voor Den Haag betekent dit een opbrengst van ca. 17 miljoen euro; - in te stemmen met het ondertekenen van de overeenkomst met E.ON waarin de afspraken (zoals die in paragraaf 4 zijn verwoord) worden vastgelegd; - de wethouder Financiën en Cultuur te machtigen tot verdere afwikkeling van de overeenkomst tussen de oud-aandeelhouders en E.ON.