Excellent Leraarsgedrag is te leren! Het versterken van de handelingsbekwaamheid van leraren in het omgaan met gedragsvraagstukken

Transcriptie

1 Excellent Leraarsgedrag is te leren! Het versterken van de handelingsbekwaamheid van leraren in het omgaan met gedragsvraagstukken Sui Lin Goei ALS NORMAAL ANDERS IS

2 Wanneer is voor u gedrag een probleem (in de klas)? 2

3 Gedragsvraagstukken Ik ben mijn instructie nog niet begonnen of Johan zwaait alweer met zijn vinger door de klas. Juf, ik snap het niet!! Als ik hem nu geen aandacht geeft, gaat hij de hele boel opstoken met zijn ongeduldige gedrag en dan krijg ik de instructie niet op tijd af. Elke keer weer, daardoor komen mijn andere leerlingen ok tekort, want de tijd die hij opeist gaat echt ten koste van de aandacht voor hen. En dat irriteert mij, ik weet niet wat ik er aan kan doen. De bel gaat voor het volgende uur. Ik zet mij schrap en slaak een diepe zucht. Staand naast mijn bureau hoor ik ze al van verre aankomen. Luidruchtig, elkaar duwend en trekkend, met tassen gooiend komen ze het lokaal binnen. Ik zet een keel op maar kom nauwelijks boven het lawaai uit. Ik maan een paar leerlingen in mijn buurt tot kalmte maar verderop in de klas gaat het rumoer onverminderd door. In een onderdeel van een seconde overleg ik met mezelf en laat allerlei oplossingen de revu passeren. Met al mijn ervaring moet ik toch een goede aanpak kunnen bedenken. Allerlei oplossingen, die komen boven borrelen, laat ik weer even snel varen. Ik sta er bij en kijk er naar. Wat een lastige klas. Leraar tweede klas Voortgezet Onderwijs Leraar groep 6 Basisschool Titel 3 in voettekst, aanpassen via Voettekst aanpassen, tab VU

4 Opzet 4 Context project: Excellent Leraarsgedrag is te leren! Schoolontwikkelingstraject Leerwerktaak: Het professionele leergesprek Bevindingen van het onderzoek Vervolg met Lesson Study Iets voor uw school?

5 Context van het project Veel leraren ervaren het gedrag van leerlingen als problematisch of uitdagend (Smeets, Van der Veen, Derriks & Roeleveld, 2007: 26% of students in a group; Liljequist & Renk, 2007) Stress (Greene, Beszterczey & Katzenstein, 2002; Pines 2002; Boxer et al., 2006) Veranderende eisen die leraren ervaren om in meer inclusievere onderwijsleeromgevingen les te geven (Goei & Kleijnen, 2009; Onderwijsraad, 2010) 5

6 Aanname 1: Leraren kunnen het leren of het gedrag van leerlingen niet maken

7 Aanname 2 Leraren kunnen wel omgevingen ontwerpen en realiseren die de kans vergroten dat leerlingen leren en zich prosociaal gedragen 7

8 Ontwerpen van inclusieve onderwijs leeromgevingen Leraren maken het verschil (Hattie, 2009) Effectief klassenmanagement vermindert probleemen storend gedrag (Epstein, Atkins, Cullinan, Kutash & Weaver, 2008) Perceptie van de leraar van eigen competentie beïnvloedt zijn eigen leraarsgedrag en dat van de leerling (Amor et al. 1976; Tschannen-Moran & Woolfolk Hoy, 2001) 8

9 Teachers self-efficacy individual beliefs about own capabilities to organize and execute the courses of action required to produce given attainments (Bandura, 1997, p. 3) Self-efficacy is a future-oriented belief about the competence a person expects to display in a given situation (Geijsel et al, 2009 p. 408) teachers' judgments about their ability to promote student learning (Tschannen-Moran & Woolfolk-Hoy, 2007) 9

10 Basic assumptions Professioneel leren stimuleren door middel van kleine samenwerkende teams Gedragsvraagstukken Gebruik van video opname / feedback om het handelen en het gedrag van leraren te verbeteren (Hennesy & Deany, 2007; Sherin, 2007; Sherin & Van Es, 2011; Tripp & Rich, 2011) 10

11 School ontwikkelingstraject Leraren Lerarenopleidingen Vergroten van de handelingsbekwaamheid en probleemoplosprocedures van leraren in het omgaan met gedragsvraagstukken Ontwikkelen en ontwerpen van interventies toepasbaar in het door hen gekozen gedragsvraagstuk Leraar als onderzoeker (doelen stellen, data verzamelen, interventie Samenwerken in kleine teams Partnerschap met universiteit Vergaren van meer inzicht in toepasbare interventies tbv gedragsvraagstukken Kennis en inzicht in de ontwikkeling van (aanstaande) leraren Input van praktische kennis in de lero s In samenwerking met leraren en lerarenopleiders

12 Excellent Leraarsgedrag is te leren! School ontwikkelingstraject ( ) 4 scholen voor primair (N=2) en voortgezet (N=2) onderwijs 62 leraren 1e jaar, 23 leraren 2e jaar 6 schoolbegeleiders in de school (2 primair onderwijs, 4 voortgezet onderwijs) 4 supervisoren (van de lerarenopleidingen) 12

13 School ontwikkelingstraject 13 Bijeenkomsten gefaciliteerd door de lero s Samenwerkende teams van 5 leraren die gezamenlijk door een ontwerpcyclus binnen een paar weken gaan

14 Cyclus of loop Identificeren van zorgen leraren Evaluatie en reflectie Video opname Groeps analyse Video opname Experiment 14 Exploreren en plannen van interventies

15 Voorbeelden van gedragsvraagstukken 15 Faculty of Psychology and Education

16 Voorbeelden van gedragsvraagstukken Individuele leerling stoort de leraar continu en is niet taakgericht leraar is geïrriteerd Gedurende de overgangen van instructie naar zelfstandig werken duurt het erg lang voordat de leerlingen rustig zijn en aan het werk gaan leraar voelt zich angstig Mondige meisjes reageren niet op reguliere gedragsmatige interventies, zoals jongens dat doen leraar voelt zich niet gerespecteerd 16 Faculty of Psychology and Education

17 OPGELEVERDE PRODUKTEN: LEERWERKTAKEN HET PROFESSIONELE LEERGESPREK Zie voor voorbeelden van de 2 po en vo scholen 17

18 Leerwerktaak aandacht en rust bij het zelfstandig werken De casus Bregje is een leerkracht die snel is, overal bij kan en wil zijn en het liefst alles tegelijk doet. Bij het bekijken van een filmfragment valt op dat ze eigenlijk alles doet voor de leerlingen: potlood oprapen, veters strikken, op een vinger reageren etcetera. Hierdoor word ze zelf ook druk in haar eigen gedrag en dat leidt tot onrust in de groep, waardoor sommige kinderen niet aan het werk toekomen. Hier heeft zij last van, en het lukt niet voldoende om dit te veranderen. Dit leidt tot Eenvoudige opdracht bij de casus (5 ) Wat is jullie mening over de rust in de groep? Herkennen jullie dit? Waar ligt het aan vinden jullie? Deel meningen en ervaringen hierover uit. Wat is het effect op de kinderen w.b. aandacht voor hun werk? Welke suggesties zouden jullie deze leerkracht meegeven? Bekijk deel 2 van de video en kijk of je verschillen ziet

19 Bevindingen interviews (1) Meest waardevol Teamwerk: herkenning, ondersteuning van collega s en opleiders, delen van veelheid aan ideeen van collega s Cyclus: heldere structuur, denken voor handelen Video-opnames: confronterend doch krachtig, Samenwerking nuttig en heeft een meerwaarde Wat verbeterd kan worden Keuze van de deelnemende docenten Veiligheid Technische ondersteuning Planning van de cycli (time management) 19

20 Bevindingen interviews professionele ontwikkeling (2) Geleerd : Leraarsgedrag: eigen invloed op leerlinggedrag Kleine stapjes en kleine interventies kunnen zichtbare gevolgen hebben Transfer: toepasbaar in alle klassen Genieten: mogelijkheid om rustig aan te doen en van het lesgeven te genieten Uniekheid van leerlingen: de meest lastige klassen bevatten de meest leuke individuen 20

21 Na 1 jaar (n=55) Self-efficacy Self-efficacy Efficacy in Classroom Managment 21 Efficacy in Instructional Strategies Efficacy in Efficacy to Efficacy to enlist Efficacy to enlist Disciplinary SelfStudent create a Positive Community Parental Efficacy Engagement school Climate Involvement Involvement Instructional Self-Efficay

22 HET 2E JAAR (N=22) Self-efficacy Self-efficacy Efficacy in Efficacy in Efficacy in Efficacy to Classroom Instructional Student create a Managment Strategies Engagement Positive school Climate 22 Efficacy to Efficacy to Disciplinary Instructional enlist enlist Self-Efficacy Self-Efficay Community Parental Involvement Involvement

23 Vervolg van het project met Lesson Study! Van der Meij College Corderius College Sint Jan basisschool 6 academische opleidingsscholen Scholen verbonden aan KH Leuven 23

24 WAT IS LESSON STUDY? Afkomstig uit Japan Gezamenlijk ontwerpen en plannen van een les met focus op het leren van de leerlingen Live geven en observeren van de onderzoeksles + opname Direct daarna interviewen van de leerlingen Direct daarna nabespreken van de les 24 Titel in voettekst, aanpassen via Voettekst aanpassen, tab VU

25 LESSON STUDY CYCLUS IN EEN NOTENDOP LS 1: focus op leerlingen: niveaugroepen en drie caseleerlingen 25 Presentatie Lesson Study 2013 Faculty of Psychology and Education

26 LESSON STUDY CYCLUS IN EEN NOTENDOP LS 1: focus op leerlingen: 3 caselln 26 Presentatie Lesson Study 2013 LS 2: ontwerpen en plannen van een onderzoeksles Faculty of Psychology and Education

27 LESSON STUDY CYCLUS IN EEN NOTENDOP LS 1: focus op leerlingen: 3 case-lln LS 3: Plannen van het Lesson Study Plan voor de onderzoeksles 27 Presentatie Lesson Study 2013 LS 2: ontwerpen en plannen van onderzoeksles 1 Faculty of Psychology and Education

28 LESSON STUDY CYCLUS IN EEN NOTENDOP LS 1: focus op leerlingen: 3 caselln LS 4: Geven van onderzoeksles 1, interview met 3 case lln en de klas; herzien van de onderzoeksles LS 2: ontwerpen en plannen van een onderzoeksles LS 3: Plannen van het Lesson Study Plan voor de onderzoeksles 28 Presentatie Lesson Study 2013 Faculty of Psychology and Education

29 LESSON STUDY CYCLUS IN EEN NOTENDOP LS 1: focus op leerlingen: 3 case-lln LS 5: Geven van onderzoeksles 2, interview met 3 caseleerlingen en de klas LS 4: Geven van onderzoeksles 1, interview met 3 case lln en de klas; herzien van de onderzoeksles 29 Presentatie Lesson Study 2013 LS 2: ontwerpen en plannen van een onderzoeksles LS 3: Plannen van het Lesson Study Plan voor de onderzoeksles Faculty of Psychology and Education

30 LESSON STUDY CYCLUS IN EEN NOTENDOP LS 1: focus op leerlingen: 3 case-lln 30 Presentatie Lesson Study 2013 LS 6: Wat is er geleerd? LS 2: ontwerpen en plannen van een onderzoeksles LS 5: Geven van onderzoeksles 2, interview met 3 caseleerlingen en de klas; LS 3: Plannen van het Lesson Study Plan voor de onderzoeksles LS 4: Geven van onderzoeksles 1, interview met 3 case lln en de klas; herzien van de onderzoeksles Faculty of Psychology and Education

31 ONTWERPEN VAN INCLUSIEVE LEEROMGEVINGEN VIA LESSON STUDY Samen met collega s vorm je een team dat gezamenlijk lessen ontwerpt en onderzoek doet naar het effect op leerlinggedrag Context voor opbrengsgericht- en handelingsgericht werken Het team wordt ondersteund door procesbegeleiders van de hogeschool Windesheim en/of de Vrije Universiteit Wat levert het op: 31 Kennis en vaardigheden rond onderzoekend ontwerpen, lesplannen en groepshandelingsplanning Gezamenlijk ontworpen modellessen Team building Titel in voettekst, aanpassen via Voettekst aanpassen, tab VU

32 Kosten Variant 1: geen Variant 2: 750,-- per docent Vier tot zes docenten ontwikkelen gezamenlijk twee lessen, ondersteund door onderzoekers. De school faciliteert de docenten in het doen van de Lesson Study cyclus. Dit vraagt circa 6 bijeenkomsten van 3 uur (totaal dus 18 uur). Docenten werken mee aan het onderzoek naar Lesson Study. Dit vraagt een additionele tijdsinvestering van 10 uur per docent, die wordt gebruikt om de ervaringen van de docent in kaart te brengen. Vier tot zes docenten ontwikkelen gezamenlijk twee lessen, ondersteund door onderzoekers/opleiders. De school faciliteert de docenten in het doen van de Lesson Study cyclus. Dit vraagt circa 6 bijeenkomsten van 3 uur (totaal dus 18 uur). De docenten doen niet mee aan het onderzoek Titel 32 in voettekst, aanpassen via Voettekst aanpassen, tab VU

33 MEER INFORMATIE SUI LIN GOEI OF OF